RYNEK OTWARTYCH FUNDUSZY EMERYTALNYCH W I KWARTALE 2012 ROKU DNI/A/K/201203/001. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego Warszawa 2012

Transkrypt

1 RYNEK OTWARTYCH FUNDUSZY EMERYTALNYCH W I KWARTALE 2012 ROKU Urząd Komisji Nadzoru Finansowego Warszawa 2012 DNI/A/K/201203/001

2 DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH Słowa kluczowe: KNF, PTE, OFE, STOPA ZWROTU, AKTYWA NETTO, SKŁADKI, CZŁONKOWIE OFE, PORTFEL INWESTYCYJNY, EFEKTYWNOŚĆ, TRANSFERY.

3 Spis treści: Najważniejsze informacje Efektywność działalności inwestycyjnej OFE Składki Emerytury z II filara Aktywa netto Dekompozycja zmiany wartości aktywów netto Portfel inwestycyjny Rachunki członków Liczba członków Transfery Wyniki finansowe OFE Kapitały własne PTE Wyniki finansowe PTE Konkluzje DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 3

4 Najważniejsze informacje Rynek w liczbach 15,7 mln liczba członków otwartych funduszy emerytalnych (OFE) na koniec I kwartału, 2,3 mld zł wartość składek przekazanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) w I kwartale, 405,7 tys. zł wartość wypłat okresowych emerytur kapitałowych z OFE w I kwartale, 237,9 mld zł wartość aktywów netto OFE na koniec I kwartału, 11,1 mld zł wynik finansowy netto OFE za I kwartał, 4,9% średnia zmiana wartości jednostki rozrachunkowej w I kwartale. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 4

5 1. Efektywność działalności inwestycyjnej OFE W I kwartale 2012 roku wartości jednostek rozrachunkowych wzrosły średnio o 4,9%. W poprzednim kwartale średnia stopa zwrotu OFE wyniosła 0,3%. Najwyższą stopę zwrotu w I kwartale uzyskał ING OFE, którego wartość jednostki rozrachunkowej wzrosła o 5,5%. Najniższą stopę zwrotu w wysokości 3,9% osiągnął AXA OFE. Wartości jednostek wzrosły średnio o 4,9% OFE Tabela 1. Kwartalne stopy zwrotu OFE Stopa zwrotu w I kwartale 2012 roku Od początku działalności OFE do końca I kwartału 2012 roku Najwyższa kwartalna stopa zwrotu Najniższa kwartalna stopa zwrotu Średnia kwartalna stopa zwrotu AEGON 4,83% 9,35% -7,28% 2,17% Allianz Polska 4,95% 13,14% -7,36% 2,17% Amplico 4,90% 9,56% -8,62% 2,17% Aviva BZ WBK 4,94% 12,15% -7,31% 2,24% AXA 3,89% 12,28% -6,06% 2,20% Generali 5,36% 11,70% -6,09% 2,32% ING 5,45% 13,21% -7,35% 2,38% Nordea 5,01% 12,18% -6,99% 2,26% Pekao 4,84% 11,70% -8,05% 2,19% PKO BP Bankowy 4,85% 20,45% -10,30% 2,18% Pocztylion 4,35% 12,81% -8,12% 2,10% POLSAT 5,42% 11,30% -8,27% 2,37% PZU Złota Jesień 4,66% 12,70% -7,58% 2,23% WARTA 4,54% 12,63% -7,22% 2,27% WIG 9,77% 26,82% -27,13% 2,60% WIG20 6,62% 30,22% -24,93% 1,56% FTSE indeks obligacji polskich* 2,81% 10,28% -1,54% 2,14% Rynek OFE** 4,86% 11,37% -7,23% 2,22% * dane od 29 czerwca 2001 roku ** wyliczenia przeprowadzono na danych obejmujących także OFE zlikwidowane, których aktywa zostały przeniesione do innego OFE Źródło: OFE Efektywność inwestycyjna OFE w I kwartale 2012 roku była znacznie wyższa niż przeciętnie w poprzednich kwartałach. W głównej mierze było to konsekwencją sytuacji na rynku finansowym: wzrosły indeksy akcji (WIG o 9,8% przy historycznej średniej na poziomie 2,6%, a WIG20 o 6,6% przy historycznej średniej wynoszącej 1,6%). Stopy zwrotu uzyskiwane na rynku instrumentów dłużnych także przekroczyły historyczne średnie (indeks obligacji polskich FTSE Global Government Bond Index for Poland wzrósł o 2,8% przy historycznej średniej na poziomie 2,1%). Stopy zwrotu OFE w I kwartale były wysokie DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 5

6 2. Składki W I kwartale 2012 roku ZUS przekazał do OFE składki o wartości 2,3 mld zł W I kwartale 2012 roku do otwartych funduszy emerytalnych trafiło łącznie 2,3 mld zł składek. Od trzech kwartałów poziom składek przekazywanych do OFE jest wyraźnie niższy za sprawą zmniejszenia stopy składki przekazywanej funduszom do 2,3% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne. OFE Tabela 2. Składki przekazane do OFE (mln zł) Składki przekazane w I kwartale 2012 roku Od początku działalności OFE do końca I kwartału 2012 roku Najniższa kwartalna wartość przekazanych składek Najwyższa kwartalna wartość przekazanych składek Średnia kwartalna wartość przekazanych składek AEGON 91,7 275,7 27,0 99,3 Allianz Polska 89,4 222,8 30,7 100,0 Amplico 163,2 489,2 148,6 298,2 Aviva BZ WBK 443, ,3 404,6 911,6 AXA 165,4 426,8 43,3 158,0 Generali 140,5 359,9 65,0 145,4 ING 543, ,5 381,3 860,3 Nordea 99,5 281,4 55,6 139,0 Pekao 36,0 106,9 10,1 61,2 PKO BP Bankowy 91,8 185,9 61,2 111,7 Pocztylion 53,0 180,5 27,4 82,3 POLSAT 25,3 81,0 2,8 37,9 PZU Złota Jesień 280,6 828,0 260,1 486,6 WARTA 29,1 89,0 24,0 57,2 Rynek OFE* 2 252, , , ,3 *wyliczenia przeprowadzono na danych obejmujących także OFE zlikwidowane, których aktywa zostały przeniesione do innego OFE Źródło: ZUS Od przekazanych przez ZUS składek potrącane są opłaty w wysokości maksymalnie 3,5% przekazanych środków. W związku z tym na konta członków OFE trafiło blisko 2,2 mld zł. Dwanaście funduszy pobiera opłatę od składki według stawki maksymalnej, ale dwa fundusze stosują niższe stawki: OFE POLSAT pobiera 3,4%, a Allianz Polska OFE 3,45%. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 6

7 3. Emerytury z II filara Pierwsze wypłaty świadczeń emerytalnych z kapitału gromadzonego w OFE nastąpiły w 2009 roku. Z uwagi na niższy wiek emerytalny takie świadczenia na razie otrzymują jedynie kobiety. Ze względu na stosunkowo krótki okres oszczędzania w OFE tylko niewielka część ich emerytury pochodzi z OFE. Od momentu nabycia praw emerytalnych do osiągnięcia wieku 65 lat, członkowi OFE przysługuje prawo do okresowej emerytury kapitałowej. Jej wysokość ustala ZUS dzieląc kwotę środków zgromadzonych na rachunku w OFE w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku o emeryturę przez średnie dalsze trwanie życia. Tabela 3. Okresowe emerytury kapitałowe w I kwartale 2012 roku OFE Liczba uprawnionych* na 30 marca 2012 roku Kwota wypłat w I kwartale 2012 roku (w zł) Przeciętne świadczenie (w zł) AEGON ,80 65,96 Allianz Polska ,64 94,20 Amplico ,44 95,31 Aviva BZ WBK ,02 105,46 AXA ,11 67,69 Generali ,79 75,39 ING ,34 108,09 Nordea ,41 57,13 Pekao ,88 66,57 PKO BP Bankowy ,14 61,26 Pocztylion ,82 60,63 Polsat ,38 38,03 PZU Złota Jesień ,48 66,45 WARTA ,49 69,34 Razem ,74 83,17 * liczba członków OFE, którym ZUS ustalił prawo do otrzymywania okresowej emerytury kapitałowej, (narastająco) według stanu na koniec miesiąca Źródło: ZUS Według stanu na koniec I kwartału 2012 roku, ustalone przez ZUS prawo do otrzymywania okresowej emerytury kapitałowej posiadało osób. Łącznie w I kwartale 2012 roku OFE wypłaciły świadczenia o wartości 405,7 tys. zł, przy czym przeciętna miesięczna wysokość wypłaconego świadczenia wyniosła 83 zł. Ze względu na niewielką liczbę osób pobierających świadczenia i stosunkowo krótki okres oszczędzania, różnice w wysokości świadczeń w poszczególnych OFE zależą bardziej od wysokości środków odprowadzonych na rachunek członka, czyli przekazanych składek, niż od efektywności samych funduszy. Emeryturę z OFE pobiera osób DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 7

8 4. Aktywa netto Na koniec I kwartału 2012 roku aktywa netto OFE wyniosły 237,9 mld zł Rynek OFE jest rynkiem o wysokiej koncentracji Otwarte fundusze emerytalne posiadały na koniec I kwartału 2012 roku aktywa netto o wartości 237,9 mld zł, co oznacza wzrost o 13,2 mld zł (5,9%) w ciągu 3 miesięcy. Wszystkie fundusze odnotowały wzrost wartości aktywów netto. Największy przyrost aktywów netto (9,8%) wystąpił w PKO BP Bankowy OFE, natomiast najniższy w OFE WARTA (4,0%). Udział trzech największych otwartych funduszy emerytalnych w rynku mierzony aktywami netto wyniósł 60% i spadł w ciągu 3 miesięcy o 0,1 pkt. proc. Na koniec I kwartału 2012 roku najmniejszy fundusz (OFE POLSAT) dysponował aktywami netto na poziomie 2,1 mld zł, gdy w tym samym czasie największy podmiot (ING OFE) wykazywał aktywa netto o wartości 56,6 mld zł, czyli blisko 27-krotnie większej. Tabela 4. Aktywa netto OFE (mln zł) OFE 31 grudnia marca 2012 Zmiana AEGON 9 692, ,3 5,5% Allianz Polska 6 725, ,1 6,1% Amplico , ,1 7,3% Aviva , ,9 5,1% AXA , ,8 5,9% Generali , ,8 6,9% ING , ,0 6,2% Nordea , ,5 4,2% Pekao 3 387, ,4 5,5% PKO BP Bankowy 7 558, ,7 9,8% Pocztylion 4 261, ,1 5,4% POLSAT 2 000, ,0 6,0% PZU Złota Jesień , ,4 5,3% WARTA 3 056, ,6 4,0% Suma , ,9 5,9% Źródło: OFE ING OFE jest liderem pod względem wartości aktywów netto W I kwartale 2012 roku na pozycji lidera pod względem wartości aktywów netto znajdował się ING OFE, zwiększając nieznacznie dystans do drugiego w zestawieniu Aviva OFE Aviva BZ WBK. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 8

9 5. Dekompozycja zmiany wartości aktywów netto Największy wpływ na zmianę wartości aktywów netto (WAN) otwartych funduszy emerytalnych w I kwartale 2012 roku miały wyniki finansowe uzyskane na działalności inwestycyjnej funduszy oraz transfery składek z ZUS. W I kwartale 2012 roku fundusze emerytalne odnotowały dodatni wynik finansowy przed pobraniem opłaty za zarządzanie na poziomie 11,4 mld zł. Powszechne towarzystwa emerytalne pobrały opłatę za zarządzanie OFE w wysokości 250,5 mln zł. W tym samym okresie z tytułu składek OFE otrzymały 2,3 mld zł. Od składek zostały potrącone opłaty na rzecz powszechnych towarzystw emerytalnych w wysokości niespełna 79 mln zł. Wykres 1. Dekompozycja zmiany wartości aktywów netto OFE (mld zł) Przyrost aktywów netto = 13,2 (+) Składki i odsetki (ZUS) (-) Opłata od składki (PTE) 2,3 0,1 W I kwartale 2012 roku aktywa netto OFE wzrosły o 13,2 mld zł (+) Wynik finansowy (OFE) 11,4 (-) Opłata za zarządzanie (PTE) 0,3 (-) Inne (OFE) 0,1 Źródło: OFE, obliczenia własne Wśród innych czynników wpływających na zmianę wartości aktywów netto OFE w I kwartale należy wskazać wzrost poziomu zobowiązań, w szczególności wobec członków. Pozostałe elementy oddziaływujące na poziom aktywów netto to wypłaty emerytur czy środków na rzecz spadkobierców zmarłych członków OFE łączny bilans tych operacji w I kwartale był ujemny i przyczynił się do obniżenia wartości aktywów netto o nieco ponad 0,1 mld zł. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 9

10 III 2010 VI 2010 IX 2010 XII 2010 III 2011 VI 2011 IX 2011 XII 2011 III ,4 56,7 54,1 52,4 52,4 51,8 53,5 52,9 50,8 32,6 32,8 33,9 36,4 36,9 35,8 31,5 31,2 34,2 6. Portfel inwestycyjny W I kwartale 2012 wzrosło zaangażowanie OFE w krajowe instrumenty udziałowe W I kwartale 2012 roku struktura portfela inwestycyjnego OFE zmieniła się istotnie. Znacznie wzrosło zaangażowanie OFE w krajowe instrumenty udziałowe. Sytuacja ta była skutkiem poprawienia się koniunktury na rynku akcji i dynamicznego wzrostu wartości aktywów ulokowanych w instrumentach udziałowych. W I kwartale 2012 roku wzrosło zaangażowanie w instrumenty udziałowe we wszystkich otwartych funduszach emerytalnych. Na koniec marca 2012 roku zaangażowanie poszczególnych OFE w tego rodzaju papiery wartościowe mieściło się w przedziale od 30% do ponad 40% portfela. Od 1 stycznia 2012 roku limit na akcje notowane na rynku regulowanym wynosi 45% aktywów funduszu i. 100 Wykres 2. Struktura portfela inwestycyjnego OFE (%) 0,9 0,8 0,8 0,7 0,8 0,8 0,5 0,5 0,6 Lokaty poza 2,1 2,0 3,9 3,6 3,0 3,8 5,0 5,6 5,0 granicami kraju ,0 7,6 7,3 6,9 6,9 7,8 9,5 9,8 9,4 Depozyty w bankach krajowych i bankowe papiery wartościowe Krajowe instrumenty udziałowe 20 Krajowe instrumenty dłużne* 0 Papiery wartościowe Skarbu Państwa * z wyłączeniem papierów wartościowych Skarbu Państwa, depozytów i bankowych papierów wartościowych Źródło: OFE W I kwartale 2012 roku, w stosunku do okresu poprzedniego, spadło procentowe zaangażowanie OFE w krajowe instrumenty dłużne. Zmniejszył się udział w portfelu zarówno dłużnych instrumentów emitowanych przez Skarb Państwa, jak i pozostałych emitentów. Udział w portfelu papierów wartościowych Skarbu Państwa był najniższy w historii i tylko nieznacznie przekraczał 50%. Nie oznacza to jednak, że fundusze aktywnie zmniejszają swoje zaangażowanie w papiery wartościowe Skarbu Państwa, przeciwnie, na przełomie lutego i marca 2012 roku w portfelach funduszy znajdowały się polskie instrumenty skarbowe o wartości ponad 123,5 mld zł, co było poziomem najwyższym z dotąd notowanych. Wartość ta nie uwzględnia posiadanych przez fundusze obligacji emitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego na zasadach określonych w ustawie z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym. Ich wartość w portfelach OFE sięgała blisko 14 mld zł (5,8% portfela), a w prezentowanym zestawieniu została zaliczona do krajowych instrumentów dłużnych innych niż papiery wartościowe Skarbu Państwa. i Limit oprócz akcji obejmuje także notowane na regulowanym rynku giełdowym prawa poboru, prawa do akcji i obligacje zamienne na akcje oraz akcje narodowych funduszy inwestycyjnych. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 10

11 Na przestrzeni ostatnich lat zwiększył się udział lokat OFE w depozytach bankowych i bankowych papierach wartościowych, których dotychczasową główną funkcją było zapewnienie funduszom płynności oraz akumulacja środków w celu przeprowadzenia operacji lokacyjnych w inne, docelowe kategorie lokat. Na koniec I kwartału udział tych lokat w portfelu inwestycyjnym OFE wyniósł około 5%. Niewielkim uzupełnieniem portfela OFE były inwestycje za granicą. W I kwartale 2012 roku udział tej kategorii w portfelu wyniósł 0,6%. Poza granicami kraju OFE lokowały swoje aktywa głównie w akcje oraz pozaskarbowe dłużne papiery wartościowe. 7. Rachunki członków Liczba rachunków prowadzonych przez otwarte fundusze emerytalne na koniec I kwartału 2012 roku była wyższa niż na koniec IV kwartału 2011 roku o 130,1 tys. i wyniosła blisko 16,4 mln. W skali rynku przełożyło się to na wzrost o 0,8% w ciągu kwartału. Na koniec I kwartału 2012 roku OFE prowadziły prawie 16,4 mln rachunków Tabela 5. Liczba rachunków prowadzonych przez OFE OFE 31 grudnia marca 2012 Zmiana AEGON ,0% Allianz Polska ,2% Amplico ,5% Aviva BZ WBK ,4% AXA ,5% Generali ,0% ING ,6% Nordea ,3% Pekao ,5% PKO BP Bankowy ,4% Pocztylion ,6% POLSAT ,3% PZU Złota Jesień ,3% WARTA ,7% Razem ,8% Źródło: OFE W I kwartale 2012 roku w połowie funduszy emerytalnych zwiększyła się liczba prowadzonych rachunków. Największy wzrost (8,4%) wystąpił w PKO BP Bankowy OFE. Pozytywnie na tle rynku wypadł także Allianz Polska OFE (8,2%). Z siedmiu otwartych funduszy emerytalnych, którym w I kwartale 2012 roku spadła liczba rachunków, najwięcej (-5,7%) ubyło w OFE WARTA. Wyraźniejszy spadek liczby rachunków odnotowano także w AEGON OFE (-3%). DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 11

12 8. Liczba członków Na koniec marca 2012 roku do OFE należało 15,7 mln członków Niezależnie od rejestrów członków, którymi dysponują otwarte fundusze emerytalne, ZUS prowadzi Centralny Rejestr Członków Otwartych Funduszy Emerytalnych. Według ZUS, na koniec I kwartału 2012 roku do OFE należało łącznie 15,7 mln członków. W porównaniu z końcem grudnia 2011 roku oznacza to wzrost o 246,4 tys. członków. W ujęciu względnym przyrost liczby członków w I kwartale 2012 roku wyniósł 1,6%, ale podobnie jak w poprzednich okresach obserwowano znaczne zróżnicowanie pomiędzy poszczególnymi funduszami. Źródło: ZUS Tabela 6. Liczba członków OFE OFE 31 grudnia marca 2012 Zmiana AEGON ,3% Allianz Polska ,9% Amplico ,3% Aviva BZ WBK ,4% AXA ,0% Generali ,9% ING ,9% Nordea ,1% Pekao ,2% PKO BP Bankowy ,9% Pocztylion ,4% POLSAT ,4% PZU Złota Jesień ,2% WARTA ,8% Razem ,6% W I kwartale 2012 roku największy przyrost liczby członków odnotował PKO BP Bankowy OFE. Pozytywnie na tle rynku wypadł też Allianz Polska OFE. Pięć funduszy odnotowało w I kwartale 2012 roku spadek liczby członków: Nordea OFE, OFE WARTA, OFE POLSAT, Aviva OFE Aviva BZ WBK oraz Pekao OFE. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 12

13 9. Transfery W I kwartale 2012 roku liczba transferów członków między poszczególnymi funduszami wyniosła 103,4 tys. osób. Oznacza to, że w lutowej sesji transferowej co 150 członek dokonał zmiany otwartego funduszu emerytalnego. Kontynuowany był spadkowy trend liczby członków zmieniających fundusz, związany z zakazem akwizycji, jaki zaczął obowiązywać od początku 2012 roku. Część funduszy już wcześniej ograniczyła swoją aktywność w tym zakresie. W I kwartale 2012 roku 103,4 tys. członków zmieniło fundusz emerytalny W I kwartale 2012 roku w drodze transferów najwięcej członków pozyskał Amplico OFE (21,4 tys.). Uwzględniając liczbę członków, którzy opuścili ten fundusz, końcowe dodatnie saldo transferowe wyniosło 13 tys. osób, co jest najlepszym wynikiem na rynku w I kwartale 2012 roku. Najwięcej członków (14,4 tys.) odeszło z Aviva OFE Aviva BZ WBK. Bardzo niska liczba osób, które udało się pozyskać temu funduszowi sprawiła, że uzyskał najgorsze saldo transferowe: -14,2 tys. członków. Tabela 7. Liczba osób zmieniających OFE w I kwartale 2012 roku OFE Przystępujący do funduszu Opuszczający fundusz Saldo AEGON Allianz Polska Amplico Aviva BZ WBK AXA Generali ING Nordea Pekao PKO BP Bankowy Pocztylion POLSAT PZU Złota Jesień WARTA Razem Źródło: ZUS, KDPW Od początku roku otwarte fundusze emerytalne nie mogą prowadzić działalności akwizycyjnej, ale nadal występuje istotne zróżnicowanie w liczbie pozyskanych członków przez poszczególne podmioty. Wynikać to może z faktu, że efekty działalności akwizycyjnej prowadzonej jeszcze w grudniu 2011 roku znalazły swoje odzwierciedlenie w sesji transferowej przeprowadzonej w lutym 2012 roku. W lutym 2012 roku odbyła się ostatnia sesja transferowa, na którą wpływ miała działalność akwizycyjna W kolejnych sesjach można się spodziewać znacząco mniejszego zróżnicowania liczby członków przystępujących do poszczególnych funduszy oraz spadku ogólnej liczby członków zmieniających fundusz. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 13

14 10. Wyniki finansowe OFE W I kwartale 2012 roku OFE wykazały zysk w kwocie 11,1 mld zł Łączny wynik finansowy otwartych funduszy emerytalnych w I kwartale 2012 roku osiągnął poziom 11,1 mld zł. Pierwsze trzy miesiące 2012 roku to zdecydowanie dobry okres dla funduszy emerytalnych. Wypracowany w analizowanym okresie zysk był wyższy niż strata, jaką fundusze poniosły w całym roku Tabela 8. Wyniki finansowe OFE (mln zł) OFE IV kwartał 2011 I kwartał 2012 AEGON 61,3 471,2 Allianz Polska 22,6 332,0 Amplico 119,5 852,3 Aviva BZ WBK 283, ,8 AXA 91,2 548,8 Generali 17,0 608,6 ING 164, ,9 Nordea 54,2 505,3 Pekao 18,6 164,1 PKO BP Bankowy 10,8 367,8 Pocztylion 8,0 185,8 POLSAT -37,0 108,9 PZU Złota Jesień 115, ,4 WARTA 20,3 138,6 Razem 949, ,3 Źródło: OFE Na koniec I kwartału zakumulowany nierozdysponowany wynik finansowy OFE osiągnął wartość 69,9 mld zł W I kwartale 2012 roku wszystkie fundusze zanotowały dodatnie wyniki finansowe w wysokości od 109 do mln zł. Warto zauważyć, że na koniec I kwartału 2012 roku zakumulowany nierozdysponowany wynik finansowy OFE osiągnął wartość 69,9 mld zł. Odpowiada to kwocie, jaką otwarte fundusze emerytalne wypracowały dla swoich członków od początku działalności do dnia 30 marca 2012 roku. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 14

15 11. Kapitały własne PTE Wartość kapitałów własnych powszechnych towarzystw emerytalnych na koniec marca 2012 roku wyniosła 3,3 mld zł i wzrosła o 5% w porównaniu do stanu z grudnia 2011 roku. Zmiany poziomu kapitału własnego w poszczególnych PTE w I kwartale 2012 roku wynikały z przyrostu wyników finansowych towarzystw, jakie odnotowano w tym okresie. Na koniec marca 2012 roku kapitały własne PTE wynosiły 3,3 mld zł 12. Wyniki finansowe PTE W I kwartale 2012 roku suma wyników finansowych netto wszystkich towarzystw ukształtowała się na poziomie 155,1 mln zł. Kwartał wcześniej towarzystwa emerytalne osiągnęły zysk na poziomie 132,7 mln zł. Oznacza to wzrost o 16,9%. W I kwartale wszystkie towarzystwa wykazały dodatni wynik finansowy netto. Po stronie przychodowej najważniejszymi pozycjami w rachunku zysków i strat PTE były przychody z tytułu opłaty za zarządzanie, w I kwartale wyniosły one 250,5 mln zł, co stanowiło 69,2% sumy przychodów PTE wynikających z zarządzania OFE. I kwartał 2012 roku przyniósł PTE 155,1 mln zł zysku netto Największe przychody PTE pochodzą z opłat za zarządzanie Po stronie kosztów największą pozycją były obowiązkowe obciążenia z tytułu zarządzania OFE, które w I kwartale 2012 roku stanowiły 52% (101,8 mln zł) wszystkich kosztów związanych z zarządzaniem OFE. Wśród pozostałych kosztów największą część stanowiły ogólne koszty zarządzania PTE 24,6% (48,2 mln zł) oraz koszty działalności akwizycyjnej 22% (43 mln zł). Obecnie akwizycja jest zakazana, jednak część towarzystw rozlicza wcześniej poniesione koszty w czasie, a więc nadal wykazuje je w swoim rachunku zysków i strat. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 15

16 Konkluzje Stopy zwrotu OFE w I kwartale 2012 roku były wysokie. Efektywność inwestycyjna funduszy była znacząco wyższa niż przeciętnie w poprzednich kwartałach. W głównej mierze było to konsekwencją dobrej sytuacji na rynku finansowym, przejawiającej się ponadprzeciętnymi wzrostami indeksów akcji (WIG o 9,8%, a WIG20 o 6,6%). Stopy zwrotu uzyskiwane na rynku instrumentów dłużnych także przekroczyły historyczne średnie. Zmiana przepisów ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych obowiązująca od 1 maja 2011 roku zwiększyła maksymalny limit na zaangażowanie OFE w lokaty w akcjach spółek notowanych na regulowanym rynku giełdowym ii do 45% aktywów od początku 2012 roku. W dwóch ostatnich kwartałach 2011 roku udział akcji w portfelach funduszy emerytalnych spadał, ale w I kwartale 2012 tendencja ta uległa odwróceniu. W I kwartale 2012 roku do otwartych funduszy emerytalnych trafiło łącznie 2,3 mld zł składek. Od trzech kwartałów poziom składek przekazywanych do OFE jest wyraźnie niższy za sprawą zmniejszenia wymiaru składki przekazywanej funduszom do 2,3% podstawy. Zysk netto PTE w I kwartale 2012 roku wyniósł 155,1 mln zł i był wyższy o 16,9% od zysku za poprzedni kwartał i o 2,4% od zysku za I kwartał 2011 roku. Poprawa wyniku finansowego PTE jest związana z obniżeniem kosztów działalności PTE wynikającym z przyjęcia przez ustawodawcę, że począwszy od dnia 1 stycznia 2012 roku wyłączną, dopuszczalną formą zawierania umów o członkostwo w OFE jest forma korespondencyjna oraz zabronione jest prowadzenie działalności akwizycyjnej na rzecz OFE. ii Limit obejmuje lokaty w akcjach spółek notowanych na regulowanym rynku giełdowym, a także notowanych na regulowanym rynku giełdowym prawach poboru, prawach do akcji i obligacjach zamiennych na akcje tych spółek oraz akcjach narodowych funduszy inwestycyjnych. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 16