VI Konferencja nt. systemów zarządzania w energetyce Nowe Czarnowo Świnoujście, 21-23 X 2008 Wymagania wobec dostawców: jakościowe, środowiskowe, bhp i etyczne Grzegorz Ścibisz
Łańcuch dostaw DOSTAWCA ORGANIZACJA KLIENT
Wymagania wobec dostawców Normy nie stawiają bezpośrednio wymagań dostawcom stawiają wymagania organizacjom posiadającym system zarządzania. Wymagania te dotyczą działań i zachowań organizacji wobec dostawców, co dopiero przekłada się na wymagania wobec dostawców.
Wymagania ISO 9001 7.4.1 Proces zakupu Organizacja powinna zapewnić, że zakupiony wyrób spełnia wyspecyfikowane wymagania dotyczące zakupu. Rodzaj i zakres nadzoru nad dostawcą i zakupywanym wyrobem powinien zależeć od wpływu zakupywanego wyrobu na późniejszą realizację wyrobu i wyrób finalny.
Wymagania ISO 9001 c.d. Organizacja powinna dokonywać oceny i wyboru dostawców na podstawie ich zdolności do dostarczania wyrobu zgodnego z wymaganiami organizacji. Należy ustanowić kryteria wyboru, oceny i ponownej oceny. Należy utrzymywać zapisy wyników ocen i wszelkich niezbędnych działań wynikających z oceny.
Wymagania ISO 9001 7.4.2 Informacje dotyczące zakupów Informacje dotyczące zakupów powinny określać wyrób, który ma być zakupiony i jeżeli to jest stosowne, powinny obejmować: a) wymagania dotyczące zatwierdzenia wyrobu, procedur, procesów i wyposażenia, b) wymagania dotyczące kwalifikacji personelu, c) wymagania dotyczące systemu zarządzania jakością.
Wymagania ISO 9001 c.d. Organizacja powinna zapewnić adekwatność wyspecyfikowanych wymagań przed zakomunikowaniem ich odbiorcy.
Wymagania ISO 9001 7.4.3 Weryfikacja zakupionego wyrobu Organizacja powinna ustanowić i wdrożyć działania kontrolne lub inne niezbędne działania, któe zapewnią, że zakupiony wyrób spełnia wyspecyfikowane wymagania. Gdy organizacja lub jej klient zamierza przeprowadzić weryfikację u dostawcy,, wówczas w informacji dotyczącej zakupów organizacja powinna podać odpowiednie ustalenia dotyczące weryfikacji i metodę zwalniania wyrobu.
Wymagania ISO 9001 4.1 Wymagania ogólne Jeżeli organizacja zleca na zewnątrz realizację jakiegokolwiek procesu,, któy ma wpływ na zgodność wyrobu z wymaganiami, wówczas powinna ona zapewnić nadzór nad takimi procesami. Uwaga: zaleca się, aby procesy wymagane w SZJ, o których mowa powyżej, obejmowały procesy zarządzania działaniami, zaopatrywania w zasoby, realizacji wyrobu i procesy pomiarowe.
Wymagania ISO 9001 8.4 Analiza danych Organizacja powinna określić, zbierać i analizować odpowiednie dane w celu wykazania przydatności i skuteczności systemu zarządzania jakością oraz w celu oceny możliwości prowadzenia ciągłego doskonalenia SZJ. Analiza danych powinna dostarczyć informacje dotyczące: d) dostawców.
Wytyczne ISO 9004 4.3. Stosowanie zasad zarządzania jakością Kierowanie organizacją i działanie organizacji przynoszące sukces wymaga zarządzania nią w sposób systematyczny i jasny. Wytyczne dla kierownictwa przedstawione w normie ISO 9004 oparto na ośmiu zasadach zarządzania jakością. Wzajemnie korzystne powiązania z dostawcami Organizacja i jej dostawcy są od siebie zależni, a wzajemnie korzystne powiązania zwiększają zdolność obu stron do tworzenia wartości.
Wymagania ISO 14001 4.2 Polityka środowiskowa Najwyższe kierownictwo powinno określić politykę środowiskową organizacji i zapewnić, że w określonym zakresie systemu zarządzania środowiskowego: f) jest zakomunikowana wszystkim osobom pracującym dla lub w imieniu organizacji, łącznie z wykonawcami pracującymi na terenie organizacji (Załącznik A - Wytyczne dotyczące stosowania)
Wymagania ISO 14001 Załącznik A - Wytyczne dotyczące stosowania A.2 Polityka środowiskowa Zaleca się, aby polityka środowiskowa była wystar- czająco jasna i zrozumiała dla wewnętrznych i zewnętrznych zainteresowanych stron. Komunikowanie wykonawcom może być dokonane w formie alternatywnej do samej polityki środowiskowej,, w postaci takiej jak zasady, wytyczne i procedury i może obejmować tylko mające zastosowanie części polityki.
Wymagania ISO 14001 4.4.2 Kompetencje, szkolenie i świadomość Organizacja powinna zapewnić, aby każda osoba wykonująca zadania dla organizacji lub w jej imieniu,, które mogą powodować znaczący wpływ na środowisko zidentyfikowany przez organizację, była kompetentna dzięki odpowiedniemu wykształceniu, szkoleniu lub doświadczeniu, oraz powinna zachowywać związane z tym zapisy.
Wymagania ISO 14001 Załącznik A - Wytyczne dotyczące stosowania A.4.2 Kompetencje, szkolenie i świadomość Zaleca się, aby organizacja wymagała od wykonawców pracujących w jej imieniu wykazania, że zatrudniony przez nich personel ma wymagane kompetencje i / lub został odpowiednio przeszkolony.
Wymagania ISO 14001 Załącznik A - Wytyczne dotyczące stosowania A.3.1 Aspekty środowiskowe Poza tymi aspektami środowiskowymi, które organizacja może nadzorować bezpośrednio, zaleca się, aby organizacja rozważyła także te aspekty, na które może wpływać, np. te związane z materiałami i usługami stosowanymi przez organizację.
Wymagania ISO 14001 c.d. Możliwości nadzorowania aspektów środowiskowych oraz wpływania na aspekty związane z wyrobami dostarczanymi do organizacji mogą się znacząco różnić w zależności od sytuacji danej organizacji na rynku i jej dostawców.
Wymagania EMAS Załącznik VI do Rozporządzenia EMAS - Aspekty środowiskowe (Załącznik VI doprecyzowuje wymaganie punktu I-A.3.1. I w zakresie identyfikacji i oceny aspektów środowiskowych.) Organizacja uwzględnia zarówno bezpośrednie, jak i pośrednie aspekty środowiskowe swoich działań, wyrobów i usług. 6.3. Pośrednie aspekty środowiskowe Działania organizacji, jej wyroby i usługi mogą skutkować znaczącymi aspektami środowiskowymi, pozostającymi poza pełną kontrolą zarządczą organizacji.
Wymagania EMAS c.d. Pośrednie aspekty środowiskowe mogą obejmować, ale nie tylko: d) wybór i strukturę usług (np. transport lub usługi w zakresie zaopatrywania wżywność); w g) efekty działalności środowiskowej oraz praktyki środowiskowe wykonawców, podwykonawców i dostawców.
Wymagania EMAS Przykład: Aspekty środowiskowe dotyczące dostawców i podwykonawców mogą wiązać się z: czynnościami / usługami prowadzonymi przez strony trzecie w siedzibie organizacji; metodami stosowanymi do wyrobu nabytych produktów w siedzibie dostawcy; właściwościami nabytych produktów (z uwzględnieniem np. opakowania i transportu).
Wymagania EMAS c.d. Organizacje muszą być w stanie wykazać, że dokonały identyfikacji znaczących aspektów środowiskowych, związanych z ich procedurami zamówień oraz że związane z nimi znaczące wpływy na środowisko znalazły odzwierciedlenie w systemie zarządzania.
Wymagania EMAS c.d. Organizacja powinna dołożyć starań, aby zapewnić, że dostawcy oraz podmioty działające w imieniu organizacji zachowywały, w ramach swoich działań podejmowanych w ramach wykonywania umów, zgodność z realizowaną przez organizację polityką środowiskową.
Wymagania PN 18001 4.4.1 Struktura, odpowiedzialność i uprawnienia W celu skutecznego zarządzania bhp powinny być określone, udokumentowane i zakomunikowane zadania, uprawnienia i odpowiedzialności, oraz wzajemne zależności i powiązania: b)... dostawców, podwykonawców i osób odwiedzających organizację.
Wymagania PN 18001 4.4.9 Zakupy Organizacja powinna ustanowić i utrzymywać procedury zapewniające, że: a) zgodność z wymaganiami bhp obowiązującymi w organizacji zostanie określona, oceniona i włączona do specyfikacji dotyczących zakupów i umów leasingowych;
Wymagania PN 18001 4.4.9 Zakupy c.d. b) wymagania krajowych przepisów prawnych oraz wewnętrzne wymagania organizacji dotyczące bhp zostaną zidentyfikowane przed zakupem towarów i usług; c) przed użyciem zakupionych towarów i usług zostaną wprowadzone rozwiązania zapewniające ich zgodność z wymaganiami w zakresie bhp.
Wymagania PN 18001 4.4.10 Podwykonawstwo Organizacja powinna wprowadzić i utrzymywać rozwiązania organizacyjne zapewniające, że jej wewnętrzne wymagania w zakresie bhp, lub inne przynajmniej równorzędne wymagania są stosowane w stosunku do podwykonawców i ich pracowników.
Wymagania PN 18001 Rozwiązania organizacyjne dotyczące podwykonawców pracujących na terenie organizacji powinny: a) uwzględniać kryteria dotyczące bhp podczas oceny i wyboru podwykonawców; b) wprowadzać, przed rozpoczęciem prac, skuteczne metody stałego komunikowania i współpracy pomiędzy właściwymi poziomami organizacji i podwykonawcą, uwzględniające zasady informowania o zagrożeniach oraz związanych z nimi środkach zapobiegawczych;
Wymagania PN 18001 c) obejmować rejestrowanie wypadków przy pracy, chorób zawodowych i zdarzeń potencjalnie wypadkowych wśród pracowników podwykonawcy podczas wykonywania pracy na rzecz organizacji; d) w razie potrzeby zapewniać podnoszenie świadomości zagrożeń na stanowiskach pracy oraz szkolenia w dziedzinie bhp podwykonawcom i ich pracownikom przed rozpoczęciem pracy oraz w trakcie jej wykonywania;
Wymagania PN 18001 e) zapewniać okresowe monitorowanie działań podwykonawcy pod kątem bezpieczeństwa i higieny pracy; f) zapewnić przestrzeganie przez podwykonawcę obowiązujących na terenie organizacji procedur i rozwiązań organizacyjnych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wymagania SA 8000 Nadzorowanie dostawców / podwykonawców 9.6 Przedsiębiorstwo powinno ustanowić i utrzymywać odpowiednie procedury, żeby ocenić i dokonać selekcji dostawców biorąc jako podstawę ich zdolność do spełniania wymagań niniejszej normy;
Wymagania SA 8000 Nadzorowanie dostawców / podwykonawców 9.7 Przedsiębiorstwo powinno utrzymywać odpowiednie zapisy na temat zobowiązania dostawców do społecznej odpowiedzialności, włączając w to, ale nie ograniczając do tego, pisemne zobowiązanie do: a) dostosowania się do wszystkich wymagań niniejszej normy (włączając ten artykuł);
Wymagania SA 8000 b) partycypacji w monitorowaniu działań, jeśli jest to konieczne; c) niezwłocznego naprawiania stwierdzonych niezgodności wobec wymagań niniejszej normy; d) niezwłocznego i dokładnego informowania przedsiębiorstwa o każdym i wszystkich stosownych działaniach związanych z innymi dostawcami i poddostawcami.
Wymagania SA 8000 9.8 Przedsiębiorstwo powinno utrzymywać racjonalne świadectwo, że wymagania niniejszej normy są spełnianie przez dostawców i poddostawców.
Wymagania SA 8000 9.13 Gdy jest to wymagane umową, przedsiębiorstwo powinno dostarczyć stosowną informację i przystąpić do badania przez zainteresowane strony weryfikacji zgodności z wymaganiami niniejszej normy; gdy jest to dodatkowo wymagane umową, taka informacja i przystąpienie powinno być także zapewnione przez dostawców i poddostawców przedsiębiorstwa poprzez włączenie takiego wymagania do umów zawieranych przez przedsiębiorstwo.
Integracja wymagań System zarządzania bezpieczeństwem informacji Zarządzanie ryzykiem Zarządzanie ciągłością działania Inne wymagania
Dziękuję! gscibisz@pke.pl tel. (032) 744 2402