SPRAWOZDANIE Z WYNIKÓW SPRAWDZIANU DLA UCZNIÓW KLAS SZÓSTYCH SZKOŁY PODSTAWOWEJ W ROKU SZKOLNYM 2010/2011 Opracowały: Wanda Gunia Dorota Szczepanik Katarzyna Poradyło Maria Twardzik 1
5 kwietnia 2011 r. już po raz dziesiąty uczniowie klas szóstych szkoły podstawowej pisali sprawdzian, który został zorganizowany i przeprowadzony zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. Opis arkusza standardowego Układ arkusza sprawdzającego umiejętności uczniów nie zmienił się w zasadzie od 2002 roku, czyli od jego pierwszej edycji. Tegoroczny sprawdzian nie zawierał, tak jak poprzednie, motywu przewodniego, z którym tematycznie powiązane były poszczególne zadania. Priorytetem sprawdzianu jest zbadanie, w jakim stopniu uczniowie opanowali umiejętności zawarte w standardach wymagań egzaminacyjnych. Arkusz zawierał 20 zadań wielokrotnego wyboru i 6 zadań wymagających udzielenia dłuższej odpowiedzi. Cztery ćwiczenia spośród zadań otwartych sprawdzały kompetencje matematyczne, a dwa polonistyczne. W wersji standardowej test ten rozwiązywali zarówno uczniowie bez dysfunkcji, jak i z dysleksją rozwojową. Sprawdzian trwał 60 min, a dla uczniów z dysfunkcjami mógł być przedłużony nie więcej niż o 30 min. Za poprawne wykonanie wszystkich zadań uczeń otrzymywał maksymalnie 40 pkt. Charakterystyka wyników osiągniętych przez uczniów WSKAŹNIK Liczba piszących sprawdzian Średnia ilość punktów z wszystkich zadań WARTOŚC WSKAŹNIKA 70 23,4 pkt. KOMENTARZ 100 % uczniów klas VI. Statystyczny uczeń uzyskał 23,4pkt na 40 punktów możliwych, czyli opanował 59 % wiadomości i umiejętności sprawdzanych na teście. Łatwość zadań w teście 0,59 Sprawdzian okazał się dla uczniów umiarkowanie trudny. Łatwość zadań zamkniętych 0,49 Ilość uzyskanych punktów wynosi 698 na 1400, co stanowi 49 % możliwych do uzyskania. 2
Łatwość zadań otwartych 0,51 Ilość uzyskanych punktów wynosi 702 na 1400 co stanowi 51% możliwych do uzyskania. Najwyższy wynik 39pkt. Wynik uzyskany przez 1 ucznia. Najniższy wynik 4pkt. Wynik uzyskany przez 1 ucznia. Odchylenie standardowe 35pkt. Uczniowie uzyskiwali wyniki od 4 do 39 pkt. Różnica między najwyższym a najniższym wynikiem wyniosła 35 punktów. Test sprawdzał poziom osiągnięć uczniów w pięciu standardach: 1. czytanie, 2. pisanie, 3. rozumowanie, 4. korzystanie z informacji, 5. wykorzystanie wiedzy w praktyce. 1. W zakresie czytania sprawdzano umiejętności: odczytywania tekstu popularnonaukowego, odczytywania tekstu poetyckiego. 2. W zakresie pisania sprawdzano umiejętności: pisania na temat zgodnie z poleceniem, celowego stosowania środków językowych, przestrzegania norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych. 3. W zakresie rozumowania sprawdzono umiejętności: posługiwania się kategoriami czasu i przestrzeni w celu porządkowania wydarzeń, rozpoznawania charakterystycznych cech i własności figur, wnioskowania o przebiegu zjawiska, mającego charakter prawidłowości, na podstawie jego opisu, opisywania sytuacji przedstawionej w zadaniu za pomocą wyrażenia arytmetycznego, ustalania sposobu rozwiązania zadania oraz prezentacji jego rozwiązania. 3
4. W zakresie korzystania z informacji sprawdzono umiejętność: posługiwania się źródłem informacji. 5. W zakresie wykorzystania wiedzy w praktyce sprawdzono umiejętności: wykonywania obliczeń dotyczących pieniędzy, wykonywania obliczeń dotyczących długości, wykorzystywania w sytuacji praktycznej własności liczb. Plan testu: Obszar umiejętności Ilość Procentowy udział Numery zadań punktów badanych umiejętności Czytanie (1) 10 25% 1, 2, 3, 4, 5, 6, 12, 13, 14, 15 Pisanie (2) 10 25% 25, 26 Rozumowanie (3) 8 20% 7, 16, 17, 20, 22, 23 Korzystanie z informacji (4) Wykorzystanie wiedzy w praktyce (5) 4 10% 8, 9, 10, 11 8 20% 8, 19, 21, 24 Stopień trudności zadań Stopień trudności zadania bardzo łatwe łatwe umiarkowanie trudne trudne bardzo trudne Łatwość zadania 1,00 0,90 0,89 0,70 0,69 0,50 0,49 0,20 0,19-0 Numer zadania 4, 6, 13 1, 2, 5, 9, 12, 15 3, 14, 16, 17, 19, 20, 21, 23, 25 7, 8, 10, 18, 22, 24, 26 11 4
ROZKŁAD WYNIKÓW CZYTANIE Nr zadania Łatwość zadań Klasa 1 2 3 4 5 6 12 13 14 15 VIa 0,83 0,74 0,48 0,83 0,83 1 0,96 0,91 0,57 0,74 VIb 0,88 0,92 0,67 1 0,92 1 0,92 0,92 0,38 0,88 VIc 0,83 087 0,48 0,91 0,87 0,83 0,78 0,91 0,57 0,70 Szkoła 0,84 0,84 0,54 0,91 0,87 0,94 0,89 0,91 0,50 0,77 Standard I obejmował zadania sprawdzające umiejętność czytania różnych tekstów kultury: tekstu popularnonaukowego i tekstu poetyckiego. Arkusz zawierał anegdotę dotyczącą sławnego matematyka Karola Gaussa i fragment wiersza pt. Sum autorstwa Jana Brzechwy. Umiejętności sprawdzane były 10 zadaniami wielokrotnego wyboru. Osiem z nich okazało się bardzo łatwych i łatwych uczniowie udzielili od 77 % do 94% poprawnych odpowiedzi, co wskazuje na dobry poziom opanowania sprawdzanych umiejętności. Najłatwiejsze było zad. 6, polegające na określeniu cechy bohatera na podstawie przesłanek zawartych w tekście. Łatwość tej czynności wyniosła 0,94. Kolejne zadania (1, 2, 4, 5, 12, 13 i 15), dotyczące wyszukiwania informacji zawartych w tekście, określenia intencji jednego z bohaterów, odczytywania ogólnego sensu tekstu i rozumienia jego puenty oraz dostrzegania charakterystycznych cech języka, także należały do łatwych. Tylko dwa zadania okazały się umiarkowanie trudne. Najmniej poprawnych odpowiedzi udzielili uczniowie w zad. 3 i 14. Kłopoty sprawiło szóstoklasistom określenie funkcji układu liczb w anegdocie i rozumienie głównej myśli tekstu poetyckiego. Uczniowie lepiej sobie radzili z zadaniami dotyczącymi tekstu popularnonaukowego niż z zadaniami związanymi z tekstem poetyckim. Łatwość zadań w standardzie czytanie wynosi 0,80. Zatem standard ten okazał się dla uczniów łatwy. 5
ROZKŁAD WYNIKÓW PISANIE Nr zadania Łatwość zadań Klasa 25 26 Klasa VIa Klasa VIb Klasa VIc Szkoła 0,70 0,45 0,71 0,54 0,43 0,42 0,61 0,47 Umiejętność pisania własnego tekstu sprawdzana była w kolejnym standardzie poprzez dwa zadania, które wymagały sformułowania krótkiej wypowiedzi. Zarówno opisywanie dzieła sztuki użytkowej, czyli znaczka pocztowego oraz redagowanie zaproszenia sprawiły uczniom duże trudności. Szóstoklasiści w zad. 25 udzielili 61% poprawnych odpowiedzi, zaś w zad. 26 47 %. Łatwość pierwszego zadania wyniosła 0,61, a drugiego 0,47. (Oceniano również treść, styl, gramatykę, ortografię, interpunkcję prac pisemnych. Jednak dane w tabelach są ogólne ze względu na brak informacjami z OKE o ilości punktów zdobytych przez uczniów za wymienione kryteria). 0,54. Standard II był dla uczniów umiarkowanie trudny, bowiem łatwość zadań wynosi ROZKŁAD WYNIKÓW ROZUMOWANIE Klasa Nr zadania Łatwość zadań 7 16 17 20 22 23 Klasa VIa 0,22 0,52 0,61 0,65 0,39 0,59 Klasa VIb 0,54 0,71 0,75 0,75 0,60 0,77 Klasa VIc 0,43 0,43 0,70 0,65 0,37 0,59 Szkoła 0,40 0,56 0,69 0,69 0,46 0,65 6
W standardzie III umiejętności sprawdzane były sześcioma zadaniami, wśród których nie było łatwych. Dla szóstoklasistów umiarkowanie trudne okazały się czynności: wyznaczania wielokrotności liczby - zad. 17 wskazywania sposobu obliczenia pola trójkąta - zad. 20 wyznaczania długości krawędzi sześcianu zad.16 wyznaczania czynnika iloczynu zad.23. Natomiast do zadań trudnych należały: - zad.7 - umieszczanie dat w przedziale czasowym (łatwość 0,40), - zad. 22 - wyznaczenie ilorazu. Kolejny standard okazał się dla uczniów naszej szkoły umiarkowanie trudny łatwość zadań 0,57. ROZKŁAD WYNIKÓW KORZYSTANIE Z INFORMACJI Nr zadania Łatwość zadań Klasa 8 9 10 11 Klasa VIa 0,43 0,87 0,48 0,17 Klasa VIb 0,63 0,88 0,46 0,25 Klasa VIc 0,39 0,87 0,52 0,09 Szkoła 0,49 0,87 0,49 0,17 Najtrudniejszym zadaniem nie tylko w IV standardzie, ale w całym arkuszu okazało się zad. 11 - łatwość 0,17. Było to zadanie wielokrotnego wyboru. Uczniowie, korzystając z informacji zamieszczonych w tabeli, mieli wskazać, ile czasu mija od imienin do urodzin grupy przyjaciół. To zadanie należało do bardzo trudnych, a dwa kolejne zadania - do trudnych. Uczniowie błędnie ustalili datę na podstawie informacji zawartych w przypisie (zad.8) oraz nie odczytali prawidłowo informacji zamieszczonych w tabeli (zad.10). Tylko jedna czynność nie sprawiła uczniom kłopotów wyszukiwanie informacji podanej wprost w tabeli - zad 9. Także i w tym standardzie zadania okazały się umiarkowanie trudne łatwość 0,50. 7
ROZKŁAD WYNIKÓW WYKORZYSTANIE WIEDZY W PRAKTYCE Nr zadania Klasa Łatwość zadań 18 19 21 24 Klasa VIa 0,39 0,52 0,33 0,17 Klasa VIb 0,67 0,63 0,79 0,49 Klasa VIc 0,35 0,43 0,39 0,16 Szkoła 0,47 0,53 0,51 0,28 Ostatni standard zawierał cztery zadania matematyczne, które należały do trudnych i umiarkowanie trudnych. Uczniowie nie potrafili: wyznaczyć kwoty oszczędności i poprawnie ją podzielić (zad.24), obliczyć cenę jednostkową paczki naklejek (zad.18), wyznaczyć praktyczny sposób na zrównanie dwóch wielkości, czyli obliczyć ile miodu trzeba przełożyć z jednego słoja do drugiego, aby w obu zalazła się taka sama ilość. Ostatni standard był dla szóstoklasistów trudny, łatwość zadań 0,45. Dla tegorocznych szóstoklasistów tylko jeden standard - czytanie był łatwy, kolejne - pisanie, rozumowanie, korzystanie z informacji okazały się umiejętnościami umiarkowanie trudnymi, zaś czynności ze standardu wykorzystanie wiedzy w praktyce należały do trudnych. 8
Średnie wyniki uczniów według standardów. Standardy Czytanie Pisanie Rozumowanie Korzystanie z informacji Wykorzystanie wiedzy w praktyce Punkty Punkty Punkty Punkty Punkty Klasa VI a 7,9 6,2 4,0 2,0 2,3 Klasa VI b 8,5 6,6 5,5 2,2 4,8 Klasa VI c 7,7 4,3 4,1 1,9 2,2 Szkoła 8 5,7 4,5 2,0 3,1 Gmina 8 5,3 4,9 2,1 3,4 Powyższa tabela wskazuje, że uczniowie z kl. VI b osiągnęli we wszystkich standardach wyniki wyższe w porównaniu z wynikami w gminie, zaś kl. VI a - tylko w standardzie pisanie. Najsłabiej dzieci poradziły sobie z wykorzystywaniem wiedzy w praktyce, klasy VIa i VI c osiągnęły w tym standardzie wyniki niższe niż gmina. W standardzie korzystanie z informacji wyniki tych klas były niewiele niższe od wyników w gminie. Umiejętności kolejnych standardów rozumowanie i czytanie w obu wymienionych klasach były niższe od wyniku gminy. Klasa VI c osiągnęła w standardzie pisanie najniższy wynik z wszystkich klas szóstych, a nawet gorszy od wyniku gminy. Ponadto tegoroczni szóstoklasiści osiągnęli wynik podobny do ubiegłorocznego, przy czym większość z nich napisała test na poziomie zgodnym z oczekiwaniami lub wyższym, jeśli wziąć pod uwagę ich dotychczasowe osiągnięcia, możliwości intelektualne i sytuację rodzinną. Średni wynik absolwentów naszej szkoły uplasował się w grupie II (stanin 4 niżej średni). W porównaniu z dwoma ubiegłymi latami możemy stwierdzić, że uczniowie naszej szkoły znajdują się nadal w tym samym staninie, ale średnia ilość punktów minimalnie się zwiększa. 9
Rok Wynik średni Stanin szkoły 2011 23,43 4 2010 22,05 4 2009 20,97 4 W naszej szkole jest większy (niż w kraju i województwie podkarpackim) procentowy udział uczniów, których średnie wyniki mieszczą się w grupie I. Jest to dość liczna grupa uczniów zagrożonych niskimi osiągnięciami (21 uczniów) na dalszym etapie nauki, stanowią oni 30% wszystkich piszących sprawdzian w roku szkolnym 2010/2011. Natomiast najliczniejszą grupę stanowią uczniowie z wynikami średnimi, o średnim potencjale (36 uczniów). Jest ich prawie 51,4%. W tej grupie uczniów ze średnim wynikiem jest więcej niż w województwie i kraju. Najmniej liczna grupa to uczniowie o znacznym potencjale (13 uczniów). Stanowią oni tylko 18,6%. 10
Procent uczniów Najniższy Bardzo niski Niski Niżej średni Średni Wyżej średni Wysoki Bardzo wysoki Najwyższy Rozkład wyników uczniów w skali standardowej dziewiątki Sprawdzian 2011 Nazwa wyniku Stopień skali 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Przedział punktowy 0-10 11-14 15-18 19-22 23-27 28-31 32-34 35-37 38-40 Klasa VI a 4,3 17,4 13,1 13,1 26,1 13,1 4,3 4,3 4,3 Klasa VI b - 8,33 8,33-25 20,84 20,84 8,33 8,33 Klasa VI c 13,1-26,1 26,1 17,3 13,1-4,3 - szkoła 5,75 8,5 15,75 12,85 22,8 15,75 8,6 5,75 4,25 ŁĄCZNIE 30 51,4 18,6 podkarpackie 2,3 5,5 9,7 14,6 22,4 19,6 13,9 9,6 2,4 POLSKA 2,9 6,4 11 15 22,2 18,2 13,2 8,9 2,2 I II III GRUPY Uczniowie zagrożeni niskimi osiągnięciami Uczniowie o średnim potencjale Uczniowie o znacznym potencjale Wyniki w tabeli wskazują, że najlepiej poradziła sobie z zadaniami kl. VI b, prawie połowa uczniów znalazła się w grupie II, uczniów o znacznym potencjale było aż 37,5%. Uczniowie klas VI a i VI c w porównaniu z kl. VI b wypadli znacznie gorzej. W kl. VIa uczniów o znacznym potencjale jest tylko 13%, a w VI c - 4%. W grupie I uczniów zagrożonych niskimi wynikami w dalszej edukacji w kl. VI c było prawie 40%. Niewiele mniej uczniów w tej grupie stanowili uczniowie klasy VIa. 11
Wnioski po dokonaniu analizy: Mocne strony uczniów: Łatwe i bardzo łatwe okazały się zadania, które sprawdzały następujące czynności: odczytywanie ogólnego sensu tekstu popularnonaukowego, wyszukiwanie informacji podanych w anegdocie, rozumienie puenty tekstu popularnonaukowego, wnioskowanie na podstawie przesłanek zawartych w tekstach literackich (zrozumienie tekstu pozwoliło uczniom wyciągnąć prawidłowe wnioski), określanie intencji bohatera, korzystanie z informacji zamieszczonych w tabeli (odczytując dane uczniowie trafnie wskazali najstarsze dziecko), dostrzeganie charakterystycznej cechy języka utworu literackiego (uczeń zna pojęcie homonim). Słabe strony: Dla uczniów klas szóstych trudne i bardzo trudne okazały się zadania: umieszczanie dat w przedziale czasowym, wyznaczanie ilorazu i zaokrąglanie wyniku na potrzeby sytuacji praktycznej, ustalanie daty na podstawie informacji zawartych w przypisie, korzystanie z informacji zamieszczonych w tabeli, formułowanie pisma użytkowego (zaproszenia). Wnioski: Na wszystkich lekcjach doskonalić umiejętność czytania ze zrozumieniem. Szczególną uwagę zwrócić na dokładne czytanie poleceń, ponieważ wiele błędnych odpowiedzi wynika z pobieżnego czytania zadań. Utrwalać i ćwiczyć umiejętności rozwiązywania zadań dotyczących rachuby czasu. Wprowadzać zestawy ćwiczeń z praktycznym posługiwaniem się różnymi źródłami informacji (tabele, wykresy, plany, diagramy, rysunki). Zwracać szczególną uwagę na właściwą interpretację danych. Utrwalać umiejętność umieszczania w wypowiedziach pisemnych informacji zgodnie z poleceniem. 12
Ćwiczyć rozwiązywanie zadań złożonych, w których występuje kilka obliczeń ze sprawdzaniem i analizą poszczególnych rozwiązań. 13