Ziemniak Ziemniak jest gatunkiem rolniczym o dużym znaczeniu gospodarczym jako źródło pożywienia dla ludzi a także surowiec do przetwórstwa przemysłowego. Warunki klimatyczne i glebowe w naszym kraju sprzyjają uprawie ziemniaka, jednak od wielu lat jego udział w strukturze zasiewów jest ciągle niewielki. Według danych GUS powierzchnia pól produkcyjnych obsadzonych ziemniakiem w 2018 roku wyniosła ponad 0,3 mln ha i była o ok. 9% mniejsza od ubiegłorocznej. W ostatnim roku odnotowano wzrost powierzchni upraw nasiennych ziemniaka. Według danych Głównego Inspektoratu Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa powierzchnia upraw nasiennych wynosiła 6112 ha (wzrost o 151 ha do roku poprzedniego rys.1). Reprodukcja materiału sadzeniakowego zarejestrowanych odmian ziemniaka jest zróżnicowana, dwie najczęściej reprodukowane odmiany miały w udziale około 18 % areału plantacji nasiennych. Dużą część powierzchni zajmowały odmiany spoza krajowego rejestru, pochodzące ze Wspólnotowego Katalogu Odmian Roślin Rolniczych (CCA) ok. 40% powierzchni. rys.1 Z przeprowadzonych analiz, opartych na wynikach doświadczeń degeneracyjnych, wykonanych w IHAR Oddział Bonin wynika, że optymalna częstotliwość wymiany sadzeniaków w gospodarstwach nastawionych na towarową produkcję wynosi trzy lata. Niewielki udział plantacji nasiennych w stosunku do ogólnej powierzchni uprawy, nieprzekraczający 2%, uniemożliwia pożądaną częstotliwość wymiany materiału sadzeniakowego. Szacuje się, że udział sadzeniaków kwalifikowanych w zużyciu sadzeniaków ogółem nadal nie przekracza 7%. Niewielki poziom produkcji nasiennej nie pozwala na wykorzystanie potencjału plonowania odmian nowych. W efekcie plonowanie ziemniaków w skali kraju wg danych statystycznych jest o około połowę niższe od plonu uzyskiwanego w doświadczeniach COBORU. W roku 2019 podjęto decyzję o wpisaniu do Krajowego Rejestru Odmian (KR) 5 nowych odmian ziemniaka. Obecnie w krajowym rejestrze (luty 2019) znajduje się 97 odmian ziemniaka. 1
Nowe odmiany ziemniaka wpisane w 2019 roku do krajowego rejestru: - Astana (d.zah 24216) odmiana jadalna średniowczesna, typ konsumpcyjny ogólnoużytkowy do ogólnoużytkowego mączystego; zgłaszający: Hodowla Ziemniaka Zamarte Sp. z o.o. Grupa IHAR - Hetman (d.zah 24116) odmiana jadalna wczesna, typ konsumpcyjny sałatkowy do ogólnoużytkowego; zgłaszający: Hodowla Ziemniaka Zamarte Sp. z o.o. Grupa IHAR - Partner (d.581 204-08) odmiana skrobiowa wczesna, zgłaszający: Norika Nordring Kartoffelzucht und Vermehrungs Gmbh - Pogoria (d.stb 23016) - odmiana jadalna bardzo wczesna, typ konsumpcyjny sałatkowy do ogólnoużytkowego; zgłaszający: Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. z siedzibą w Strzekęcinie - Torpeda (d.stb 22916) - odmiana skrobiowa średniowczesna, zgłaszający: Pomorsko- Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. z siedzibą w Strzekęcinie Stały napływ nowych odmian, również tych z katalogu CCA, pozwala producentom rolnym na coraz większy wybór odmian dostosowanych do charakteru produkcji i warunków siedliskowych. Wobec wysokich nakładów ponoszonych na produkcję ziemniaków, producent poszukuje odmian o ustalonej renomie na rynku, stabilnych w plonowaniu i odpornych na choroby. Celem badań PDO było sprawdzenie aktualnej wartości gospodarczej odmian, znajdujących się w obrocie nasiennym i równoczesne porównanie ich z odmianami nowymi, wchodzącymi dopiero do uprawy. W opracowaniu przedstawiono wyniki plonowania i zawartości skrobi dla regionu Polski północno-wschodniej, natomiast odporność badanych odmian na podstawowe choroby oraz ich cechy morfologiczne i ocenę właściwości konsumpcyjnych zestawiono na podstawie badań ogólnokrajowych. Doświadczenia odmianowe realizowane w ramach systemu PDO, prowadzone z ziemniakiem na terenie poszczególnych województw, uniemożliwiały prawidłowe wartościowanie odmian ze względu na niewielką ich liczebność. W celu tworzenia list odmian zalecanych do uprawy (LOZ) wyodrębniono w kraju cztery regiony o zbliżonych warunkach siedliskowych do uprawy ziemniaka oraz o zbliżonych preferencjach smakowych konsumentów. Obszar Polski północno-wschodniej obejmujący 3 województwa reprezentowało w 2018 roku 6 punktów doświadczalnych (rys 2.). 2
Rysunek 2. Ziemniak. Lokalizacja doświadczeń z ziemniakiem w 2018 roku. Prawidłowy wzrost i rozwój ziemniaka zależy nie tylko od warunków siedliskowych, lecz również od uwarunkowań klimatycznych. Odpowiednia agrotechnika, optymalny przebieg warunków pogodowych w czasie wegetacji oraz zdrowy, kwalifikowany materiał sadzeniakowy stanowią podstawę uzyskania plonu o pożądanych parametrach jakościowych i ilościowych. Na warunki atmosferyczne mające wpływ na plonowanie ziemniaków składa się szereg zjawisk występujących w czasie wegetacji. Prawidłowy rozkład opadów i temperatur pozwala wyodrębnić odmiany najbardziej plonotwórcze i odporne na choroby. Niedobór opadów i panująca susza również pozwalają określić odmiany najlepiej plonujące w niekorzystnych warunkach. W 2019 roku warunki agrometeorologiczne uprawy ziemniaków charakteryzowały się niskimi opadami, oraz występującą suszą okresami bardzo dotkliwą przez cały czas wegetacji z krótką przerwą w lipcu, kiedy wystąpiły opady przekraczające na ogół średnią dla tego miesiąca, oraz wysokimi temperaturami, przekraczającymi średnią temperaturę miesięczną w kolejnych miesiącach. Rola opadów w kształtowaniu wielkości i struktury plonu bulw jest oczywista. Niedobór opadów wpływa niekorzystnie na liczbę bulw zawiązanych przez ziemniaka oraz ich masę, z kolei większa ilość opadów wpływa na podane cechy korzystnie, lecz może obniżać wartość przechowalniczą. Wysokie temperatury i niedostateczne uwilgotnienie gleby nie sprzyjały zawiązywaniu bulw oraz intensywnemu wzrostowi. Spowodowało to, że plony ziemniaków jadalnych wszystkich grup wczesności były najniższe spośród prezentowanego trzylecia, zawartość skrobi również była najniższa z trzech ostatnich lat. W grupie ziemniaków skrobiowych plony były nieco wyższe w porównaniu z rokiem 2017, ale dużo niższe od tych z 2016 roku. 3
Tabela 1. Ziemniak. Miesięczne sumy opadów w jednostkach doświadczalnych prowadzących doświadczenia porejestrowe na terenie województw: mazowieckiego, podlaskiego i warmińsko-mazurskiego w 2018 roku Lp. Miesiąc IHAR o/jadwisin SDOO w Krzyżewie ZDOO w Marianowie Opady [mm] ZDOO w Rychlikach SDOO W Seroczynie SDOO we Wrócikowie 1 Kwiecień 22 37 25 36 40 29 2 Maj 43 22 34 58 56 46 3 Czerwiec 41 23 39 31 36 52 4 Lipiec 75 127 153 103 92 84 5 Sierpień 60 43 54 80 39 46 6 Wrzesień 31 66 30 52 67 31 Suma V-VII 159 172 226 192 184 182 Suma V-VIII 219 215 280 272 223 228 Suma IV-IX 272 317 334 360 330 288 Tabela 2. Ziemniak. Średnie miesięczne temperatury powietrza w jednostkach doświadczalnych prowadzących doświadczenia porejestrowe na terenie województw: mazowieckiego, podlaskiego i warmińsko-mazurskiego w 2018 roku. Lp. Miesiąc IHAR o/jadwisin SDOO w Krzyżewie Temperatura [ o C] ZDOO w Marianowie ZDOO w Rychlikach SDOO W Seroczynie SDOO we Wrócikowie 1 Kwiecień 13,2 12,1 11,2 11,3 12,9 12,0 2 Maj 17,6 16,7 16,5 16,0 16,3 15,6 3 Czerwiec 19,1 18,0 18,0 17,7 18,1 17,0 4 Lipiec 21,2 20,2 19,9 19,8 20,1 20,1 5 Sierpień 20,8 20,2 19,4 20,2 20,3 19,4 6 Wrzesień 15,8 15,4 15,0 14,9 15,0 14,8 Średnia IV-IX 18,0 17,1 16,8 16,7 17,1 16,4 W 2018 roku w badaniach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego realizowanych na terenie województw: mazowieckiego, podlaskiego i warmińsko-mazurskiego testowano 48 odmian ziemniaka (11 bardzo wczesnych, 12 wczesnych, 9 średniowczesnych z dołączoną 1 odmianą z grupy średniopóźnych i późnych oraz 15 skrobiowych) (tab.4). Ścisłe doświadczenia odmianowe założono w IHAR PIB O/Jadwisin, SDOO Krzyżewo, ZDOO Marianowo, ZDOO Rychliki, SDOO Seroczyn i SDOO Wrócikowo (rysunek 1). Doświadczenia dla poszczególnych grup wczesności zakładano, jako oddzielne jednoczynnikowe doświadczenia, w trzech powtórzeniach. Doświadczenia zakładane były: od 19 kwietnia (Krzyżewo i Rychliki) do 25 kwietnia w Seroczynie. 4
Odmiany bardzo wczesne i wczesne testowano w 5 punktach doświadczalnych (Jadwisin, Seroczyn, Krzyżewo, Rychliki, Wrócikowo), dla odmian średnio wczesnych założono doświadczenia w 6 punktach (Jadwisin, Seroczyn, Krzyżewo, Marianowo, Rychliki, Wrócikowo), odmiany średnio wczesne oraz średnio późne i późne skrobiowe były badane w dwu punktach: w Jadwisinie i Marianowie. W grupie odmian bardzo wczesnych przedstawiono wyniki plonowania po zakończeniu wegetacji oraz przy wczesnym terminie zbioru (po 40 dniach od wschodów). Wyniki te określają przydatność odmian do uprawy na wczesny zbiór. Powierzchnia pojedynczego poletka do zbioru wynosiła około 15 m 2 (wysadzano 60 roślin na poletku). Warunki polowe doświadczeń przedstawiono w tabelach 4 i 5. Doświadczenia lokalizowano na glebach o różnej przydatności do uprawy; na glebach kompleksów żytniego bardzo dobrego w Marianowie i Seroczynie, żytniego dobrego w Jadwisinie, Krzyżewie i Wrócikowie natomiast w Rychlikach na glebach słabszych kompleksu żytniego słabego. Ziemniaki w zmianowaniu najczęściej uprawia się w stanowisku po zbożach ozimych, tak założono doświadczenia w Marianowie, Rychlikach i Seroczynie, jedynie w Jadwisinie po mieszance pszenżyta jarego z gorczycą, a we Wrócikowie ziemniaki uprawiano w stanowisku po łubinie wąskolistnym. Poziom agrotechniki może regulować dostępność składników pokarmowych, chronić rośliny przed patogenami, ale również w pewnym stopniu może niwelować ujemne oddziaływanie warunków atmosferycznych. Składniki mineralne potrzebne są nie tylko do wzrostu i rozbudowy części wegetatywnych, ale również wpływają na skład chemiczny i wartość konsumpcyjną bulw. Właściwie dobrane proporcje stosowanych nawozów oraz ich dawka są ważnym czynnikiem wpływającym zarówno na ilość, jak i jakość uzyskiwanych zbiorów. Nawożenie azotowe kształtowało się na poziomie od 70 do 110 kg w przeliczeniu na hektar. Wielkość dawki fosforu i potasu ustalano w zależności od zasobności gleby, od 40 do 100 kg fosforu oraz do 90 do 150 kg potasu. Niezależnie od nawożenia mineralnego w Jadwisinie i Marianowie wprowadzono do gleby substancję organiczną w postaci przyoranej masy międzyplonów ścierniskowych. W tabelach 5 i 6 przedstawiono warunki polowe, ochronę przeciw chwastom, chorobom i szkodnikom w poszczególnych punktach doświadczalnych. Jedynie w Marianowie do walki z chwastami nie zastosowano herbicydów, poprzestając na zabiegach odchwaszczających, w pozostałych punktach stosowano herbicydy, w Jadwisinie, Krzyżewie i Wrócikowie również na chwasty jednoliścienne. Odmiana stanowi jeden z najważniejszych czynników plonotwórczych, a jej cechy zewnętrzne (kształt, regularność, głębokość oczek, wygląd skórki) i wewnętrzne (smak, zawartość skrobi) decydują o walorach kulinarnych (tab. 20 i 21). Odmienne warunki siedliskowe i pogodowe różnicowały wyniki uzyskane w poszczególnych punktach doświadczalnych. Odmiany bardzo wczesne w 2018 roku przy wczesnym terminie zbioru jak i po zakończeniu wegetacji najlepiej plonowały w Jadwisinie, ale plon handlowy był znacząco niższy. Odmiany tej grupy wczesności charakteryzujące się szybkim tempem gromadzenia plonu cieszą się dużym zainteresowaniem rolników. W 2018 roku przy wczesnym terminie zbioru (po 40 dniach od wschodów), odmiany plonowały gorzej niż w poprzednich sezonach i uzyskały średni plon handlowy (plon bulw o średnicy pow. 3 cm) na poziomie poniżej 20 ton w przeliczeniu na hektar. Najlepiej plonowała Riviera, plon powyżej średniej dla wzorca uzyskały również Impala, Viviana i Arielle, zdecydowanie wolniejsze tempo przyrostu masy bulw stwierdzono u odmiany Lord. Po zakończeniu wegetacji odmiany plonowały słabo, średnie plonowanie badanych odmian było o wiele niższe od lat ubiegłych i wyniosło poniżej 40 ton w przeliczeniu na hektar. Najwyższy poziom plonowania uzyskały odmiany Arielle, Impresja i Everest najsłabiej plonował Lord. 5
Porównując średnie plonowanie w latach 2016-2018 największą wiernością plonowania charakteryzowały się odmiany Riviera i Arielle przy wczesnym zbiorze i Arielle, Denar i Impala po zakończeniu wegetacji. Zawartość skrobi w bulwach ujęto w tabelach 13 i 16. Spośród badanych odmian największa koncentracja skrobi wystąpiła u odmiany Miłek, a najmniejsza u odmiany Impresja. Odporność badanych odmian ujęto w tabeli 20. Na uwagę zasługują odmiany Riviera, Tacja i Tonacja które w niewielkim stopniu porażane są przez wirus typu Y. Odmiana Miłek wyróżnia się zwiększoną odpornością na parcha zwykłego. W grupie odmian wczesnych testowano 12 odmian (tab.4). Średni plon handlowy ziemniaków wczesnych w doświadczeniach PDO rejonu Polski północno -wschodniej w 2018 roku wyniósł średnio ponad 43 t/ha i był niższy od średniego plonu z lat 2016i 2017. Najwyższe zbiory uzyskano w Jadwisinie i Rychlikach (prawie 50t/ha), natomiast plony najniższe odnotowano w Seroczynie (niecałe 30t/ha). Spośród badanych odmian zdecydowanie najlepiej plonowała nowa odmiana Bohun, najsłabiej Owacja i Magnolia. Wyniki zawarte w tabeli 14 i 19 dotyczą zawartości skrobi u odmian wczesnych. Odmiany Aruba i Magnolia gromadziły najwięcej skrobi, zaś najmniejszą jej zawartością cechowały się odmiany Michalina i Madeleine. Wyniki zawarte w tabeli 20 wskazują na dużą odporność na wirusy u odmiany Owacja i zwiększoną podatność odmiany Altesse. Plonowanie odmian średniowczesnych w 2018 roku było również najniższe w ostatnim trzyleciu, średni plon ogólny badanych odmian wyniósł 46 t/ha, a plon handlowy 41 t/ha. Najwyższe zbiory uzyskano w Rychlikach - plon ogólny prawie 60 t/ha, natomiast plon handlowy wyniósł prawie 55 ton w przeliczeniu na hektar, najniższe plony były w Seroczynie (odpowiednio 30 i 27 t/ha). Najlepiej plonującymi odmianami były Oberon i Lech, najsłabiej odmiana Malaga. Odmiany Tajfun i Lech charakteryzowały się największą odpornością na zarazę ziemniaka, odmiana Finezja wykazuje największą odporność na wirusy (tabela 20), wykazuje również największą przydatność na frytki (tab.21). Porównując średnie plony z ostatnich trzech lat zauważyć można największą stabilność plonowania odmian Oberon i Jurek. Analizując zawartość skrobi w bulwach (tabele 15 i 18) najwięcej tego węglowodanu w 2018 roku gromadziły: Tajfun i Finezja, a najmniejszą zawartością cechowała się odmiana Malaga. Dołączona do grupy odmian średniowczesnych odmiana o nieco dłuższym terminie wegetacji Jelly plonowała na poziomie nieco wyższym od wzorca, zawartość skrobi w bulwach posiadała na poziomie przeciętnym. Odmiany skrobiowe ziemniaka były badane w dwóch punktach: w Jadwisinie i Marianowie. Ze względu na termin dojrzewania odmiany podzielono na dwie grupy: średniowczesne - 9 odmian oraz średniopóźne i późne - 5 odmian(tab.4). Spośród odmian średniowczesnych najwyższe plony bulw osiągały odmiany Zuzanna, Jubilat i Glada najsłabiej plonowała odmiana Cedron. Najwyższe plony skrobi uzyskały odmiany Jubilat, Boryna i Zuzanna, a najniższe odmiana Cedron. Najwyższą zawartość skrobi notowano u odmian Kaszub, Glada i Boryna, najniższą u odmiany Cedron (tabela 22). W grupie odmian średniopóźnych i późnych skrobiowych najwyższy plon bulw i skrobi uzyskała odmiana Kuras, najwyższą zawartość skrobi Hinga (tabela 22). Każdy kierunek produkcji wymaga wyboru określonych wyspecjalizowanych odmian. Znajomość najważniejszych cech użytkowych i biologicznych oraz wymagań agrotechnicznych pozwala na właściwy wybór odmiany, dostosowanej do kierunku użytkowania, a tym samym do wymagań rynków zbytu. 6
Tabela 3. Ziemniak - odmiany badane. Rok zbioru: 2018 Lp. Odmiana Kod kraju Rok wpisania do KR Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej - pełnomocnika w Polsce Odmiany bardzo wczesne 1 Denar PL 1999 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 2 Lord PL 1999 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 3 Impala NL 2003 Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, PL 84 300 Lębork 4 Arielle NL CCA Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, PL 84 300 Lębork 5 Miłek PL 2006 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 6 Viviana DE 2010 Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A, PL 76 039 Biesiekierz 7 Riviera NL 2015 Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, PL 84 300 Lębork 8 Everest NL CCA Stet Holland B.V. 9 Impresja PL 2015 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 10 Tacja PL 2016 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 11 Tonacja PL 2016 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno Odmiany wczesne 1 Vineta DE 1999 Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A, PL 76 039 Biesiekierz 2 Bellarosa DE 2006 Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A, PL 76 039 Biesiekierz 3 Owacja PL 2006 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 4 Aruba PL 2007 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 5 Altesse FR 2009 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 6 Michalina PL 2010 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 7 Gwiazda PL 2011 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 8 Ignacy PL 2012 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 9 Bohun PL 2014 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 10 Magnolia PL 2015 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 11 Madeleine NL 2016 Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, PL 84 300 Lębork 12 Lavenda PL 2016 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 7
Lp. Odmiana Kod kraju pochodzenia Rok wpisania do KR Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce Odmiany średniowczesne jadalne 1 Satina DE 2000 Solana Polska sp. z o.o. Zduny 25, PL 99 440 Zduny 2 Tajfun PL 2004 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 3 Finezja PL 2007 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 4 Jurek PL 2012 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 5 Oberon PL 2012 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 6 Malaga PL 2013 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 7 Laskara PL 2013 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 8 Mazur PL 2014 Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. Strzekęcino 11, PL 76 024 Świeszyno 9 Lech PL 2016 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 10 Jelly DE 2005 Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A, PL 76 039 Biesiekierz Odmiany średniowczesne skrobiowe 1 Glada DE 1994 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 2 Cedron PL 1997 Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. ul. Parkowa 1, PL 89 430 Kamień Krajeński 3 Pasat PL 2002 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 4 Zuzanna DE 2007 Europlant Handel Ziemniakami, Laski Koszalińskie 3A, 76-039 Biesiekierz 5 Jubilat PL 2011 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 6 Kaszub PL 2012 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 7 Boryna PL 2012 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 8 Szyper PL 2014 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 9 Mieszko PL 2015 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno Odmiany średniopóźne i późne skrobiowe 1 Hinga PL 1996 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 2 Pasja Pomorska PL 2000 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 3 Inwestor PL 2005 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 4 Kuras NL 2007 Agrico Polska sp. z o.o. ul. Staromiejska 7A, 84-300 Lębork 5 Amarant PL 2016 Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno 8
Tabela 4. Ziemniak. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2018. Miejscowość Jadwisin Krzyżewo Marianowo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Powiat legionowski wysokomazowiecki łomżyński elbląski siedlecki olsztyński Kompleks rolniczej przydatności gleby żytni dobry żytni dobry żytni bardzo dobry żytni słaby żytni bardzo dobry żytni dobry Klasa bonitacyjna gleby IV b IV b IV a IV b IV a IV a PH gleby w KCl 5,2 5,4 5,9 6,2 6,1 6,5 Przedplon pszenżyto jare z wsiewką groch siewny pszenica ozima pszenżyto ozime żyto ozime łubin wąskolistny gorczycy Data sadzenia - bardzo wczesne 23.04 19.04-19.04 25.04 23.04 - wczesne 23.04 19.04-19.04 25.04 23.04 - średniowczesne 23.04 19.04 20.04 19.04 25.04 23.04 Data zbioru - bardzo wczesne 27.08 01.09-02.08 16.08 13.08 - wczesne 27.08 01.09-06.09 04.09 06.09 - średniowczesne 13.09 29.09 11.09 25.09 11.09 20.09 Rodzaj nawozu nawóz zielony nawóz zielony - - - N (kg/ha) 100 70 90 100 100 110 P2O5 (kg/ha) 60 60 60 100 66 40 K2O (kg/ha) 150 150 90 150 127 140 Nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi (l/ha) - - - Insol 7 WE 1,0 l /ha x 3-9
Tabela 5. Ziemniak. Warunki polowe doświadczeń, ochrona roślin. Rok zbioru: 2018. Miejscowość Jadwisin Krzyżewo Marianowo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Powiat legionowski wysokomazowiecki łomżyński elbląski siedlecki olsztyński Afalon Dyspersyjny Afalon Dyspersyjny Linurex 500SC 1,8l Linurex 500 SC 1,8 l - Stallion 363 SC 2l 450 SC - 2,0 l 450 SC - 2,0 l Nazwa herbicydu dawka/ha Targa Super 05EC 2 Fusilade Forte 150 Titus 60g - - l EC -1,5 l/ha (nazwa, dawka/ha) Apacz 50 WG - 40 g x 2 Ochrona przeciwko chorobom I szkodnikom Mospilan 20SP 0,08 kg/ha Insektycydy Apacz 50 WG - 40 g Calypso 480 S.C. -0,1l Decis Mega 50 EW 0,15 l/ha (nazwa, dawka/ha) Actara 75 g/ha Apacz 50 WG - 40 g - - Apacz 50 WG - 40 g Fungicydy (nazwa, dawka/ha) (nazwa, dawka/ha) Ridomil Gold MZ 67,8 WG 2,5 kg Carial Star 0,6 l/ha x 2 Proteus 110 OD 0,4 l/ha Ridomil Gold MZ 67,8 WG 2,5 kg Pyton Consento 450 SC - 2,0 l (nazwa, dawka/ha) - Ridomil 68 WG 2 kg Revus 250 S.C. 0,6 l Pyton Consento 450 SC - 2,0 l Gwarant 500 SC- 2l Ridomil Gold MZ 67,8 WG 2,5 kg Pyton Consento 450 SC - 2,0 l Minuet 100 EW 0,2 l/ha 2x Proteus 110 OD 0,4 l/ha Revus 250 S.C. 0,6 l Pyton Consento 450 SC - 1,8 l /ha 2x Calypso 480 S.C. - 0,1l Bulldock 025 EC 0,2 l/ha Pyton Consento 450 SC - 2,0 l x2 Ridomil Gold MZ 67,8 WG - 2 kg Gwarant 500 SC- 2l 10
Tabela 6. Ziemniak. Odmiany bardzo wczesne. Plon ogólny i plon handlowy bulw w miejscowościach (w dt/ha). Rok zbioru: 2018. Plon ogólny Plon handlowy L.p Odmiana 11 Miejscowość Jadwisin Krzyżewo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Jadwisin Krzyżewo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Zbiór po 40 dniach Wzorzec, dt z ha 210,5 173,9 173,3 160,5 166,2 177,8 165,6 155,6 149,6 159,6 1 Arielle 231,2 179,9 196,6 190,5 206,5 206,9 177,2 187,0 187,2 201,9 2 Denar 220,4 171,2 175,1 151,0 142,3 179,9 162,5 150,7 137,0 133,2 3 Impala 237,9 175,0 187,3 179,5 165,3 208,2 171,0 174,8 171,0 155,7 4 Impresja 165,4 181,5 148,3 158,3 155,2 129,5 166,0 128,0 144,5 151,5 5 Lord 170,4 141,4 150,8 125,9 111,8 131,0 125,6 121,2 104,9 106,4 6 Miłek 167,7 163,2 165,5 155,4 182,2 144,7 157,2 153,1 143,0 179,4 7 Riviera 259,9 197,9 193,7 178,1 220,8 215,2 191,6 183,0 172,8 215,9 8 Tacja 221,6 166,3 168,7 134,0 145,2 197,0 155,9 146,1 119,7 135,7 9 Viviana 220,0 188,8 173,7 171,5 166,6 187,4 183,7 156,3 165,9 156,6 Zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec, dt z ha 439,0 386,1 395,8 263,4 414,0 351,6 372,9 372,5 230,3 393,5 1 Arielle 551,5 548,8 501,8 320,8 489,3 483,7 545,0 481,2 308,6 486,9 2 Denar 476,5 407,8 427,7 289,7 415,3 327,9 383,8 388,3 249,7 395,3 3 Everest 545,5 521,2 407,9 319,0 408,3 440,7 517,1 399,0 306,2 400,9 4 Impala 441,8 404,1 445,6 329,4 439,7 338,8 378,6 423,7 302,4 427,4 5 Impresja 565,9 432,7 455,1 350,1 492,2 400,1 408,1 426,0 290,6 464,2 6 Lord 388,6 233,7 308,6 201,9 313,9 274,3 221,8 256,8 149,0 279,6 7 Miłek 303,9 316,4 338,1 186,3 416,5 239,5 304,4 317,5 150,9 391,0 8 Riviera 336,9 335,1 362,6 242,1 423,1 280,0 321,0 340,1 225,6 411,7 9 Tacja 460,6 363,1 385,0 215,6 410,6 418,7 353,7 383,1 169,0 370,2 10 Tonacja 408,1 347,6 319,5 225,8 396,8 346,9 343,7 306,4 210,0 377,7 11 Viviana 349,3 336,9 401,8 216,7 348,1 316,8 324,4 375,3 171,2 326,8 Wzorzec wszystkie badane odmiany
Tabela 7. Ziemniak. Odmiany bardzo wczesne. Plon ogólny i plon handlowy bulw (%wzorca). Lata zbioru: 2018, 2017, 2016. Plon bulw w % wzorca Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy 2018 2017 2016 2016-2018 2018 2017 2016 2016-2018 Zbiór wczesny (po 40 dniach od wschodów) Wzorzec, dt z ha 176,9 209,6 253,9 213,5 161,4 192,0 243,6 199,0 1 Arielle 103 100 112 105 119 100 114 111 2 Denar 97 99 103 100 95 98 101 98 3 Impala 107 82 103 97 109 82 104 98 4 Impresja 91 x x x 89 x x x 5 Lord 79 96 95 90 73 93 94 87 6 Miłek 94 104 82 93 96 103 82 94 7 Riviera 119 110 110 113 121 112 111 115 8 Tacja 94 x x x 93 x x x 9 Viviana 104 109 95 103 105 111 94 103 Zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec, dt z ha 379,7 495,3 544,3 473,1 344,2 476,9 493,9 438,3 1 Arielle 127 116 107 117 134 117 112 121 2 Denar 106 103 113 107 101 104 113 106 3 Everest 116 x x x 120 x x x 4 Impala 109 100 106 105 109 100 106 105 5 Impresja 121 x x x 116 x x x 6 Lord 76 110 110 99 69 109 109 96 7 Miłek 82 89 83 85 82 88 77 82 8 Riviera 90 92 90 91 92 91 90 91 9 Tacja 97 x x x 98 x x X 10 Tonacja 89 x x x 92 x x x 11 Viviana 87 90 91 89 88 91 93 91 Liczba doświadczeń 5 5 5 15 5 5 5 15 Wzorzec wszystkie badane odmiany biorące udział w badaniu Plon handlowy stanowią bulwy o średnicy poprzecznej pow. 30 dla zbioru po 40 dniach od wschodów oraz 35mm po zakończeniu wegetacji z wyłączeniem bulw spękanych, zdeformowanych oraz z objawami zgnilizny. 12
Tabela 8. Ziemniak. Odmiany wczesne. Plon ogólny i plon handlowy bulw w miejscowościach (%wzorca). Rok zbioru: 2018. Plon ogólny Plon handlowy Miejscowość Lp. Odmiana Jadwisin Krzyżewo Rychliki Seroczyn Wróciko wo Jadwisin Krzyżewo Rychliki Seroczyn Wróciko wo Wzorzec, dt z 497,2 413,7 494,4 298,9 458,1 385,6 406,8 453,1 266,6 433,5 1 Altesse ha 520,1 452,0 476,2 305,3 449,8 382,3 443,0 438,1 249,8 410,3 2 Aruba 445,6 396,4 440,8 300,0 423,6 358,2 388,1 402,0 252,0 397,7 3 Bellarosa 463,3 415,0 393,0 300,9 404,7 387,3 411,6 380,0 293,1 396,7 4 Bohun 620,0 521,0 669,4 366,2 496,8 452,0 506,4 517,4 320,8 453,0 5 Gwiazda 582,0 488,8 541,0 338,0 530,3 482,5 483,4 511,3 311,6 503,3 6 Ignacy 495,0 403,5 552,8 279,1 473,6 357,9 397,9 513,0 240,0 445,6 5 Lawenda 551,7 469,8 573,2 319,7 518,1 380,7 464,2 534,3 291,5 501,6 8 Madeleine 487,1 464,8 530,8 306,2 501,2 381,4 458,8 503,2 289,7 461,7 9 Magnolia 427,8 364,7 422,9 253,1 381,5 366,7 359,9 398,8 225,8 363,2 10 Michalina 462,0 310,2 478,2 316,1 430,9 358,9 307,8 438,5 285,2 420,6 11 Owacja 502,6 312,8 426,1 215,4 421,7 348,3 300,3 392,4 176,2 395,1 12 Vineta 409,0 365,8 427,7 287,0 465,5 371,4 360,0 407,6 264,1 453,3 Wzorzec wszystkie badane odmiany. Plon handlowy stanowią bulwy o średnicy poprzecznej pow. 35mm. Tabela 9. Ziemniak. Odmiany wczesne. Plon ogólny i plon handlowy bulw (%wzorca). Lata zbioru: 2018, 2017, 2016. Plon bulw w % wzorca Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy 2018 2017 2016 Średnia 2018 2017 2016 Średnia Wzorzec, dt z ha 432,5 514,3 555,9 2013-2015 500,9 389,1 490,1 511,0 2013-463,4 1 Altesse 102 86 102 97 99 85 99 2015 94 2 Aruba 93 87 96 92 92 86 96 91 3 Bellarosa 91 91 89 90 96 94 92 94 4 Bohun 124 124 x 124* 116 120-118 5 Gwiazda 115 104 109 109 118 105 110 111 6 Ignacy 102 104 115 107 100 103 114 106 7 Lawenda 112 x x x 112 x x x 8 Madeleine 106 98 98 101 108 100 101 103 9 Magnolia 86 96 x 91* 88 97 x 93 10 Michalina 92 107 112 104 93 107 111 104 11 Owacja 87 107 98 97 83 105 97 95 12 Vineta 90 96 95 94 95 98 96 96 Liczba doświadczeń 5 5 5 15 5 5 5 15 Wzorzec wszystkie badane odmiany * - średnia z dwóch lat. Liczba doświadczeń dla okresu 2016-2018 odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza. 13
Tabela 10. Ziemniak. Odmiany średniowczesne. Plon ogólny i plon handlowy bulw w miejscowościach (%wzorca). Rok zbioru: 2018. l.p Odmiana Plon ogólny Miejscowość Plon handlowy Jadwisin Krzyżewo Marianowo Rychliki SeroczynWrócikowo Jadwisin Krzyżewo Marianowo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Wzorzec, dt 548,4 366,4 516,7 592,0 302,3 456,5 403,4 343,5 487,3 548,8 270,6 429,4 z ha 1 Cekin X X X X X X X X X X X X 2 El X X X X X X X X X X X X 3 Mundo Finezja 536,3 373,6 497,1 568,5 326,0 487,0 357,7 353,0 450,4 537,2 305,7 455,9 4 Jurek 613,2 398,0 608,9 584,1 316,7 436,8 407,2 366,6 588,8 551,4 292,7 421,1 5 Laskara 518,3 331,3 493,2 577,8 302,0 438,3 444,7 310,4 454,2 550,0 268,3 422,1 6 Lech 573,5 387,8 532,6 677,3 338,3 493,8 431,9 357,5 514,5 584,5 236,6 434,6 7 Malaga 438,6 296,3 349,0 431,8 221,2 331,7 306,6 269,9 317,6 395,5 186,2 295,2 8 Mazur 505,3 330,1 516,8 546,7 316,2 427,0 392,1 322,2 486,8 532,5 306,9 390,2 9 Oberon 589,5 408,3 601,0 734,7 306,4 481,3 330,1 357,3 562,5 670,8 258,5 448,6 10 Orchestra X X X X X X X X X X X X 11 Satina 631,7 414,0 517,0 583,2 317,7 470,0 538,8 401,2 496,3 548,8 302,0 455,4 12 Tajfun 527,5 357,6 589,7 619,3 278,6 515,8 402,5 341,8 561,4 561,1 258,4 505,5 13 Jelly 550,6 367,4 461,6 597,1 346,3 482,9 422,9 353,3 440,9 555,9 332,7 465,1 Wzorzec wszystkie badane odmiany. Plon handlowy stanowią bulwy o średnicy poprzecznej pow. 35mm. Tabela 11. Ziemniak. Odmiany średniowczesne. Plon ogólny i plon handlowy bulw (%wzorca). Lata zbioru: 2016, 2015, 2014. Plon bulw w % wzorca Lp. Odmiana Plon ogólny Plon handlowy Średnia Średnia 2018 2017 2016 2018 2017 2016 2016-2018 2016-2018 Wzorzec, dt z 463,7 554,9 533,1 517,2 413,8 510,3 495,6 474,2 1 Cekin ha X 94 X X X 96 X X 2 El Mundo X 99 117 108* X 98 120 109* 3 Finezja 100 100 101 100 99 99 100 99 4 Jurek 106 105 112 108 106 106 113 108 5 Laskara 96 106 106 103 99 108 106 104 6 Lech 108 105 X 107* 103 104 X 104* 7 Malaga 74 86 X 80* 71 81 X 76* 8 Mazur 95 107 107 103 98 108 110 105 9 Oberon 112 112 107 108 106 106 99 104 10 Orchestra X 87 78 83* X 86 79 83* 11 Satina 105 97 106 103 110 98 109 106 12 Tajfun 104 101 99 101 106 105 101 104 13 Jelly+ 101 101 95 99 103 102 98 101 Liczba 6 6 6 18 6 6 6 18 doświadczeń Wzorzec wszystkie badane odmiany * - średnia z dwóch lat. Liczba doświadczeń dla okresu 2016-2018 odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza. + - średnia plonowania odmian średniopóźnych i późnych 14
Tabela 12 i 13. Ziemniak skrobiowy: Plon ogólny Plon skrobi Zawartość skrobi % Lp. Odmiana Punkt doświadczalny IHAR /O ZDOO Średnio 2018 IHAR /O ZDOO Średnio 2018 IHAR /O ZDOO Jadwisin Marianowo rok Jadwisin Marianowo rok Jadwisin Marianowo Odmiany średnio wczesne Plon dt / ha 437,7 368,9 403,3 79,2 72,8 76,0 18,1 19,8 1 Cedron 354,4 339,1 346,8 55,3 64,1 59,7 15,6 18,9 2 Boryna 420,0 396,6 408,3 85,7 83,3 84,5 20,4 21,0 3 Glada 509,5 378,8 444,2 84,1 71,2 77,7 16,5 18,8 4 Jubilat 462,0 435,4 448,7 93,8 88,0 90,9 20,3 20,2 5 Kaszub 410,3 298,9 354,6 84,5 64,6 74,6 20,6 21,6 6 Mieszko 433,9 343,5 388,7 75,5 70,4 73,0 17,4 20,5 7 Szyper 414,6 342,2 378,4 68,4 66,7 67,6 16,5 19,5 8 Widawa 455,7 372,6 414,2 79,7 67,4 73,6 17,5 18,1 9 Zuzanna 478,6 412,7 445,7 85,7 80,0 82,9 17,9 19,3 Odmiany średniopóźne i późne Plon dt / ha 471,7 446,1 458,9 88,6 83,9 86,3 18,8 18,8 1 Amarant 471,8 353,0 412,4 93,0 64,9 79,0 19,7 18,4 2 Hinga 428,3 428,1 428,2 86,9 79,6 83,3 20,3 18,6 3 Inwestor 447,6 478,2 462,9 81,9 93,2 87,6 18,3 19,5 4 Kuras 504,4 527,8 516,1 91,3 96,6 94,0 18,1 18,3 5 Pasja Pomorska 506,6 443,3 475,0 90,0 85,1 87,6 17,7 19,2 15
Lp. Odmiana Plon ogólny 2018 2017 2016 Plon bulw w % wzorca Średnia 2016-2018 Odmiany średnio wczesne Plon skrobi 2018 2017 2016 Średnia 2016-2018 Wzorzec, dt z ha 403,3 396,8 474,6 424,9 76,0 77,7 103,2 85,6 1 Cedron 86 87-87* 79 89-84* 2 Boryna 101 109 99 103 111 113 104 109 3 Glada 110 106-108* 102 91-97* 4 Harpun - 98 97 98* - 100 95 98* 5 Jubilat 111 100 111 107 120 101 110 110 6 Kaszub 88 87 90 88 98 88 95 94 7 Mieszko 96 90-93* 96 100-98* 8 Pasat - 130 123 127* - 124 110 117* 9 Szyper 94 85 83 87 89 86 78 84 10 Widawa 103 - - x 97 - - x 11 Zuzanna 111 111 107 110 109 108 105 107 Odmiany średniopóźne i późne Wzorzec, dt z ha 458,9 410,6 496,8 455,4 86,3 80,2 113,0 93,2 1 Amarant 90 82-86* 92 77-85* 2 Hinga 93 98 98 96 97 105 101 101 3 Inwestor 101 110 97 103 102 112 100 105 4 Kuras 112 111 104 109 109 106 103 106 5 Pasja Pomorska 104 99 102 102 102 100 97 100 Liczba doświadczeń 2 2 2 6 2 2 2 6 Wzorzec wszystkie badane odmiany biorące udział w badaniu 16
Tabela 15.Ziemniak. Odmiany bardzo wczesne. Zawartość skrobi, (odchylenia od wzorca). Rok zbioru 2018. Lp. Odmiana Jadwisin Krzyżew Wrócikowo Rychliki Seroczyn o Wzorzec [%] 9,2 11,5 11,9 11,1 13,2 1 Arielle 10,0 11,9 12,7 11,5 13,9 2 Denar 8,3 10,1 11,3 10,4 12,8 3 Everest 8,2 11,9 11,5 11,4 13,4 4 Impala 9,1 11,7 11,4 10,0 12,2 5 Impresja 7,4 10,0 10,0 8,9 11,9 6 Lord 9,6 11,6 11,6 11,2 12,8 7 Miłek 11,4 13,5 15,0 13,4 16,1 8 Riviera 7,7 10,7 11,6 11,3 12,4 9 Tacja 8,5 11,7 11,7 11,3 13,3 10 Tonacja 9,4 10,8 11,4 10,6 12,7 11 Viviana 10,9 12,2 12,3 12,2 13,6 Wzorzec wszystkie badane odmiany Tabela 16. Ziemniak. Odmiany wczesne. Zawartość skrobi, (odchylenia od wzorca). Rok zbioru 2018. Lp. Odmiana Jadwisin Krzyże Wróciko Rychliki Seroczyn wo wo Wzorzec [%] 10,5 12,9 11,9 11,7 14,2 1 Altesse 9,8 13,1 11,7 12,5 14,2 2 Aruba 13,6 16,0 14,1 14,4 13,1 3 Bellarosa 10,3 11,2 11,6 10,8 13,0 4 Bohun 10,1 12,2 10,9 10,9 14,2 5 Gwiazda 10,8 12,3 10,1 10,9 15,8 6 Ignacy 9,9 12,1 12,3 10,8 14,2 7 Lawenda 11,3 13,4 12,1 11,4 14,1 8 Madeleine 9,0 11,7 11,6 10,7 12,5 9 11,6e Magnolia 13,6 16,4 13,8 14,5 15,1 10 Michalina 7,4 12,8 11,9 10,9 13,5 11 Owacja 10,5 11,9 11,8 11,5 17,3 12 Vineta 9,9 11,3 11,1 10,7 13,7 Wzorzec wszystkie badane odmiany Tabela 17. Ziemniak. Odmiany średnio wczesne. Zawartość skrobi, (odchylenia od wzorca). Rok zbioru 2018. Lp. Odmiana Jadwisin Krzyżew o Marianowo Rychliki Seroczyn Wrócikowo Wzorzec [%] 12,9 13,5 13,1 13,7 13,3 16,0 1 Finezja 14,7 14,3 14,0 14,8 14,9 19,0 2 Jurek 12,1 13,0 12,2 12,2 12,2 14,5 3 Laskara 13,9 15,0 14,8 14,1 14,9 16,5 4 Lech 13,2 11,5 12,4 13,4 12,5 14,7 5 Malaga 10,2 11,4 11,1 11,6 11,3 14,0 6 Mazur 13,3 15,2 13,5 14,3 14,8 17,5 7 Oberon 11,5 11,5 11,7 12,3 11,6 13,6 8 Satina 11,1 13,0 13,5 13,3 11,2 14,5 9 Tajfun 16,5 16,2 15,7 17,3 16,2 19,9 10 Jelly 12,9 13,7 12,2 13,5 13,6 15,8 Wzorzec wszystkie badane odmiany 17
Tabela 18. Ziemniak. Odmiany bardzo wczesne. Zawartość skrobi Lp. Odmiana Liczba lat badań 2018 2017 2016 Wzorzec [%] 11,4 12,1 12,0 1 Arielle 3 12,0 13,0 12,7 2 Denar 3 10,6 11,5 11,3 3 Everest 1 11,3 - - 4 Impala 3 10,9 11,9 11,0 5 Impresja 1 9,6 - - 6 Lord 3 11,4 12,4 11,9 7 Miłek 3 13,9 13,5 13,7 8 Riviera 3 10,7 11,0 11,3 9 Tacja 1 11,3 - - 10 Tonacja 1 11,0 - - 11 Viviana 3 12,2 11,8 12,7 Liczba doświadczeń 5 5 5 Tabela 19. Ziemniak. Odmiany wczesne. Zawartość skrobi. Lp. Odmiana Liczba lat badań 2018 2017 2016 Wzorzec [%] 12,3 13,2 13,1 1 Altesse 3 12,3 13,4 13,9 2 Aruba 3 14,2 15,8 15,8 3 Bellarosa 3 11,4 12,4 12,8 4 Bohun 2 11,7 13,0-5 Gwiazda 3 12,0 11,8 11,6 6 Ignacy 3 11,9 11,7 12,3 7 Lawenda 1 12,5 - - 8 Madeleine 3 11,1 12,4 12,3 9 Magnolia 2 14,7 15,7-10 Michalina 3 11,3 12,7 12,8 11 Owacja 3 12,6 13,7 13,3 12 Vineta 3 11,3 12,6 12,7 Liczba doświadczeń 5 5 5 Wzorzec wszystkie badane odmiany Tabela 20. Ziemniak. Odmiany średnio wczesne. Zawartość skrobi. Lata zbioru: 2016-2018. Liczba Lp. Odmiana 2018 2017 2016 lat badań Wzorzec [%] 13,5 13,7 15,0 1 Cekin 1-15,1-2 El Mundo 2-11,1 12,3 3 Finezja 3 15,3 16,2 17,1 4 Jurek 3 12,7 12,9 14,2 5 Laskara 3 14,9 15,7 17,5 6 Lech 2 13,0 14,2-7 Malaga 2 11,6 11,6-8 Mazur 3 11,9 14,5 16,5 9 Oberon 3 12,0 13,0 13,8 10 Orchestra 2-11,3 11,3 11 Satina 3 12,8 13,8 14,1 12 Tajfun 3 17,0 16,2 17,7 13 Jelly 3 13,6 13,6 15,2 Liczba doświadczeń 6 6 6 Wzorzec wszystkie badane odmiany 18
Tabela 21. Ziemniak. Odporność badanych odmian na mątwika ziemniaczanego i podstawowe choroby (dane COBORU). Lp. Odmiany Y Wirusy liściozwój M Zaraza ziemniaka (liście) Czarna nóżka Parch zwykły Okres spoczynku bulw Wrażliwość na metrybuzynę Lp. Odmiany Y Wirusy liściozwój M Zaraza ziemniaka (liście) Czarna nóżka Parch Zwykły Okres spoczy- nku bulw Wrażliwość na metrybuzynę Skala 9-stopniowa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Bardzo wczesne 1 Denar 7 7 4-5 3 5 7,7 2 św 2 Impala 4 6 2 2 6 7,9 1 3 Justa 5-6 5-6 3 7,7 3 św 4 Impresja 3-4 2 5 Lord 7 7 4 3 6 7,7 2 mw 6 Miłek 7 5-6 2 8,3 1 św 7 Riviera 8 2 8 Tacja 8 3 9 Tonacja 8 3 10 Viviana 5-6 5-6 2 7,5 8* bw Wczesne 1 Altesse 3-4 3-4 3 7,3 8 mw 2 Aruba 8 5-6 4 8,1 7 św 3 Bellarosa 5-6 8 2 8,1 9 mw 4 Bohun 3-4 5-6 3 pw 5 Gwiazda 7 7 3 8,1 7* św 6 Ignacy 7 7 3 8,0 św 7 Lawenda 8 4 św 8 Madeleine 8 2,5 mw 9 Magnolia 8 4,5 9 mw 10 Michalina 7 3-4 3 7,6 1* św 11 Owacja 9 7 4 8,0 7 św 12 Vineta 7 8 4 2 6 8,1 3 pw Skala 9-stopniowa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Średniowczesne 1 Cekin 5 5-6 3 4 7 7,8 9 pw 2 Finezja 9 7 8Rm 4,5 7,8 9* 3 Jurek 8 5-6 4,5 7,8 św 4 Laskara 5-6 5-6 4,5 9 mw 5 Lech 8 5 św 6 Malaga 8 7 3,5 6 św 7 Mazur 7 7 3 mw 8 Oberon 8 5-6 3,5 8,2 św 9 Orchestra 8 3-4 2 7,7 mw 10 Satina 5 7 4 3 6 8,2 7 nw 11 Tajfun 7 7 2-3 5 7 7,9 9 św 12 Jelly 5 5 5 7,9 9 św Kol. 2-4: Skala 9 o 9-odporność bardzo duża, 5 odporność średnia, 1 odporność bardzo mała. Wyniki na podstawie badań zleconych IHAR o/młochów Kol. 5-7: odporność na choroby w skali 9 o - 9 bardzo odporna (skrajnie odporna); 1 bardzo podatna brak danych *- badania w toku, informacja może ulec zmianie Rm odmiana reaguje nekrotycznie na szczepienie PVM, co wskazuje na obecność genu Rm Kol. 8: skala 9 o 9- długi okres spoczynku, 1 krótki okres spoczynku Kol. 9: stopień wrażliwości odmian na metybuzynę stosowaną po wschodach ziemniaka (Wyniki na podstawie badań IHAR o/bonin) nw niewrażliwa, mw mało wrażliwa, św średnio wrażliwa, pw podwyższona wrażliwość, bw bardzo wrażliwa 19
Tabela 22 Cechy morfologiczne i ocena właściwości konsumpcyjnych badanych odmian. Lp. Odmiana Barwa kwiatów Kształt bulw Ocena kształtu Ocena głębokości oczek Wielkoś ć bulw Barwa skórki Barwa miąższu Smak Typ konsumpcyj ny Skala 9 Skala 9 Bardzo wczesne 1 Denar b oow 7 7 9 ż jż 7 AB 2 Impala b ow 8 7,5 9 ż jż 7 AB 3 Justa b oow 7 7 8 ż ż 7 B -BC 4 Impresja b oow 7,5 7,5 7 ż jż 7 A-AB 5 Lord b oow 6,5 7 8 ż jż 7 AB 6 Miłek b oow 7 6,5 8 ż jż 6,5 BC 7 Riviera jczf o 7,5 7,5 7 ż jż 6,5 A-AB 8 Tacja b oow 7,7 7,7 7 ż jż 6,6 B 9 Tonacja b oow 7,5 7,7 8 ż jż 6,7 AB 10 Viviana jczf oow 7,5 7,0 8 ż jż 7 AB Wczesne 1 Altesse b ow 7,5 7,5 8 jbż ż 7 AB 2 Aruba b ow 7,5 7,5 6 ż kr 6,5 B 3 Bellarosa czf oow 7,5 7 9 cz ż 7 B 4 Bohun b oow 7 6,5 7-9 ż jż 7,1 B 5 Gwiazda b oow 7,2 7 9 ż jż-ż 7 B 6 Ignacy jczf oow 6,4 6,7 8 ż jż 6,7 B 7 Lawenda jczf oow 7,2 7,4 7 cz ż 6,6 B 8 Madeleine b oow 7,5 7,7 9 ż ż 6,7 B 9 Magnolia cn oow 7 7 8 jbż jż 7 B-BC 10 Michalina b oow 7 6,5 9 ż jż 6,5 B 11 Owacja b oow 7 7 9 ż jż 7 B-BC 12 Vineta b oow 7 7 8 ż ż 7 AB Średniowczesne 1 Cekin b oow 7 7 8 ż jż 7 B-BC 2 Finezja czf oow 7 7 8 ż jż 6,5 BC + 3 Jurek b oow 6,5 6,8 9 ż ż 7,2 B-BC 4 Laskara b oow 7,0 7,0 9 ż jż 6,7 B-BC 5 Lech b oow 7,4 7,4 6 cz jż 7,0 B-BC 6 Malaga cnf ow 7,0 7,5 8 ż jż 6,4 B-BC 7 Mazur b ow 6,9 6,6 9 ż jż 6,6 AB 8 Oberon b ow 6,6 6,8 8 cz jż 7 AB 9 Orchestra b oow 7 7,5 9 ż jż 6,5 AB 10 Satina b oow 7,5 7,5 9 ż ż 7,5 B 11 Tajfun b ow 7 7 9 ż ż 7 B-BC 12 Jelly b ow 8 7,5 9 ż ż 7,5 B frytki Chipsy Kol. 2: Barwa kwiatów: b biała czf czerwono fioletowa jczf jasnoczerwono fioletowa cnf ciemnoniebiesko fiolet. Kol. 3: Kształt bulw oow okrągłoowalny ow owalny Kol. 4: Regularność kształtu -skala 9 o 1 wybitnie zdeformowany 9 idealny Kol. 6: Wielkość bulw (skala 9 o ) 5 31-40% frakcji bulw powyżej 50mm 7 51-60% frakcji bulw powyżej 50mm 8 61-70% frakcji bulw powyżej 50mm 9 pow. 70% frakcji bulw pow. 50mm Kol. 7: Barwa skórki ż żółta jbż - jasnobeżowa cz czerwona Kol. 5: Głębokość oczek (skala 9 o ) 1 bardzo głębokie, 9 bardzo płytkie 20 Kol. 8: Barwa miąższu kr kremowy jż jasnożółty ż żółty Kol. 9: Smak (skala 9 ) 1 bardzo zły, 9 wybitnie dobry Kol.10 Typ konsumpcyjny: AB sałatkowy B ogólnoużytkowy BC lekko mączysty C mączysty CD mączysty do bardzo mączystego