Typy kontraktów realizowane w Norwegii przez firmy zagraniczne (NUF)- Konsekwencje formalne i podatkowe Magdalena Polakowska, Polish Connection Sp. z o.o.
Rodzaje kontraktów: Kontrakty na własny rachunek i ryzyko (entreprisekotrakter) Kontrakty na wynajem pracowników (utleiekontrakter)
CECHY Entreprisekontrakter (samodzielne zlecenie) zlecenie jest zdefiniowane w kontrakcie i/lub aneksach (co należy zrobić, jak, w jakim terminie) kierownictwo robót określonych w kontrakcie po stronie wykonawcy odpowiedzialność prawna i ekonomiczna za efekt wykonanych prac - po stronie wykonawcy wykonawca decyduje ile osób zostanie wydelegowanych do zrealizowania zlecenia rozliczenie kontraktu: na ogół stała cena (fix price), choć możliwe także inne rodzaje rozliczenia, np. za metr bieżący/m2, rozliczenie na godziny itp.
Utleiekontrakter (wynajem) przedmiotem kontraktu jest dostarczenie pracowników, a nie wykonanie określonych prac kierownictwo robót po stronie zleceniodawcy=najemcy odpowiedzialność prawna i ekonomiczna za efekt wykonywanych prac - po stronie zleceniodawcy/najemcy zleceniodawca/najemca decyduje, ile osób ma zostać przysłanych w celu wykonania prac rozliczenie kontraktu: stawka godzinowa za godzinę pracy pracownika wynajętego
KONSEKWENCJE FORMALNO PRAWNE Entreprisekontrakter (samodzielne zlecenie) Formalne firma zagraniczna ma obowiązek zarejestrowania się zarówno w Rejestrze Podmiotów (Enhetsregister), jak i Rejestrze Przedsiębiorstw (Foretaksregister) po przekroczeniu 50 000 NOK - obowiązek zarejestrowania się w norweskim rejestrze płatników VAT za pośrednictwem Reprezentanta ds. VAT i doliczanie norweskiego VAT do faktur
Entreprisekontrakter (samodzielne zlecenie) Podatkowe firma jest opodatkowana w kraju, w którym ma siedzibę, chyba, że w Norwegii powstała jej tzw. stała placówka/zakład (na przykładzie Polski: por. Artykuł 7 w zw. z Art. 5 umowy podatkowej między Polską, a Norwegią) pracownicy firmy (na przykł. Polski) - są opodatkowani w kraju zamieszkania, jeśli pracodawca nie ma stałej placówki/zakładu, a pobyt pracownika w Norwegii nie przekroczył 183 dni w ciągu okresu 12 miesięcy.
Utleiekontrakter (wynajem) Formalne Nie ma obowiązku rejestracji firmy zagranicznej w Rejestrze Przedsiębiorstw (Foretaksregister), tylko w Rejestrze Podmiotów (Enhetsregister) Obowiązek zarejestrowania firmy w Rejestrze firm wynajmujących pracowników, prowadzonym przez norweską Inspekcję Pracy (Arbeidstilsynet) VAT naliczany jest metodą odwróconego naliczenia przez zleceniodawcę/najemcę
Utleiekontrakter (wynajem) Podatkowe firma wynajmująca - o ile prowadzi/administruje wynajmem ze swojej siedziby za granicą - podlega opodatkowaniu tylko w kraju, w którym ma siedzibę, neizależnie od długości kontraktów pracownicy podlegają opodatkowaniu w Norwegii od pierwszego dnia pracy.
Ważne! Należy unikać kontraktów niejednoznacznych, których zapisy częściowo przemawiają za tym, iż jest to kontrakt na własny rachunek i ryzyko, a częściowo za tym, że jest to kontrakt na wynajem. Ryzykujemy tym, że przy kontroli norweski urząd skarbowy dojdzie do wniosku, że jest to inny rodzaj kontraktu, niż zadeklarowaliśmy i zgodnie z tym potraktuje firmę i jej pracowników pod względem podatkowym.
Entreprise czy Utleie- Lista kontrolna Przedmiot odpowiedzialności Zleceniodawca Zleceniobiorca Kierownictwo prac (wydawanie poleceń pracownikom, zatrudnienie kierownika robót, itp.) Rezultat wykonywanych prac ekonomiczna odpowiedzialność za zlecenie, wszelkie konsekwencje oraz koszty związane z nieprawidłowym wykonaniem prac. Gwarancja Wyznaczenie odpowiedniej do wykonania zlecenia liczby pracowników Osobiste wyposażenie i sprzęt ochronny pracowników Narzędzia Ubezpieczenie firmy od odpowiedzialności
Entreprise (kontrakt na własny rachunek i ryzyko Przedmiot odpowiedzialności Zleceniodawca Zleceniobiorca Kierownictwo prac (wydawanie poleceń pracownikom, zatrudnienie kierownika robót, itp.) Rezultat wykonywanych prac ekonomiczna odpowiedzialność za zlecenie, wszelkie konsekwencje oraz koszty związane z nieprawidłowym wykonaniem prac. Gwarancja Wyznaczenie odpowiedniej do wykonania zlecenia liczby pracowników Osobiste wyposażenie i sprzęt ochronny pracowników Narzędzia Ubezpieczenie firmy od odpowiedzialności x x x x x x
Kodeks pracy, ustawa urlopowa, upowszechnione stawki minimalne Duża część norweskich przepisów obowiązuje również firmy zagraniczne, wysyłające pracowników do Norwegii, m.in: przepisy o czasie pracy przepisy o wynagrodzeniu urlopowym stawki minimalne wynagrodzenia (w branżach objętych upowszechnieniem umów zbiorowych) regulacje dotyczące kontraktów publicznych
BHP Norwedzy są bardzo wyczuleni na kwestie bezpieczeństwa i higieny pracy. (Np. jeśli Inspekcja Pracy podczas kontroli wykryje nieprawidłowości w papierkach/formalnościach, nakaże je skorygować i wyznaczy termin. Jeśli zobaczy, że warunki pracy urągają zasadom BHP, wstrzyma prace lub usunie pracowników firmy z miejsca pracy...) Każda firma ma obowiązek prowadzenia systematycznej pracy na rzecz poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska. Jeśli firma ma więcej niż 10 pracowników, ma obowiązek wyznaczenia rzecznika ds. BHP (verneombud) Pracownikom należy zorganizować szkolenie BHP i szkolenia stanowiskowe. Na wypadek kontroli należy mieć dostępny folder z odp. dokumentacją (szczegóły będą zależeć od rodzaju działalności).
Norwegia i tak da się lubić :) Działać w Norwegii czy nie działać? Minusy: Wysokie koszty Obfita biurokracja Norwegia jest poza UE - inne/dodatkowe wymogi dla firm Plusy Opłacalne kontrakty Wysokie zarobki (dot. pracowników) Urzędy przyjaźniejsze przedsiębiorcy (brak mentalności: najpierw dobić podatkami i karami, a potem ew. wysłuchać wyjaśnień/odwołań)
Liczba polskich firm, które decydują się wejść na rynek norweski wyraźnie świadczy o tym, że minusy nie przesłaniają plusów. Tak więc - działać, ale z głową, m.in. ze świadomością wynikających z tego obowiązków :)
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Magdalena Polakowska- Polish Connection Sp. z o.o. Gdynia, ul. Antoniego Abrahama 37/3 magdap@polishconnection.no Tel. +48 604 108 944