SPRAWOZDANIE Z PRZEBIEGU WIZYTY Nr 2 Finlandia- Helsinki 2. 12-7. 12. 2012 r. 1.Temat wizyty (Study visits December 2012) Drugie spotkanie planujące program 2.Cele wizyty: -utworzenie wspólnej strony na platformie etwinning. Dostęp do konta posiadają wszyscy koordynatorzy z poszczególnych państw; -ustalenie kolejnych spotkań: Chorwacja- od 8 kwietnia 2013 r. Rumunia- od 20 maja 2013 r. -ustalenie planu działań w placówkach szkolnych związanego z wizytą chorwacką, -zapoznanie z funkcjonowaniem przedszkoli, szkół i placówek fińskich, -zapoznanie z funkcjonowaniem fińskiego systemu oświaty, -zapoznanie z funkcjonowaniem i rolą Związku Nauczycielstwa w Finlandii, -prezentacja pokazów multimedialny nt. Moja miejscowość, moja szkoła (My town, my school), - uczestnictwo w zajęciach otwartych, - zapoznanie z typowymi potrawami kuchni fińskiej podczas kolacji bożonarodzeniowej, - udział w wieczorze międzynarodowym i degustacja potraw typowych dla kuchni krajów partnerskich, - ewaluacja wizyty, -zapoznanie ze stolicą Finlandii- Helsinkami. 3.Tytuł projektu: Unity through diversity 4.Miejsce i termin wizyty: Finlandia, Helsinki, 2. 12-7. 12. 2012 r. 5.Język roboczy wizyty: język angielski. 6.Ilość osób uczestniczących w wizycie: 22 7.Reprezentowane kraje: Francja, Rumunia, Hiszpania, Portugalia, Polska, Chorwacja, Włochy, Wielka Brytania, 8.Instytucja organizująca wizytę: Finlandia e-mail koordynatora wizyty: eliisa.heikkinen@espoo.opit.fi
W ramach realizacji projektu Comenius odbyła się druga wizyta w drugim co do wielkości mieście Finlandii Espoo położonym w odległości około 20 km pod Helsinkami. Głównym celem spotkania w Finlandii było zapoznanie się z systemem oświaty i sposobami nauczania stosowanymi przez nauczycieli fińskich. EDUKACJA PRZEDSZKOLNA Edukacja przedszkolna w Finlandii jest nieobowiązkowa. Podobnie do systemu edukacji przedszkolnej w Polsce, dzieci trzyletnie mogą rozpocząć edukacje w przedszkolu pod warunkiem,że obydwoje rodziców pracuje zawodowo lub uczy się. Organizacja nauczania przedszkolnego, liczebność grup przedszkolnych oraz ilość zatrudnionych pracowników znacznie odbiega od standardów polskich : - grupy przedszkolne liczą maksymalnie 12 uczniów, - nie istnieje ogólny, wspólny program nauczania, - programy przewidziane do realizacji w danym roku przedszkolnym są zindywidualizowane, nauczyciel w porozumieniu z rodzicami pisze program nauczania dla każdego z dzieci, - edukacja przedszkolna opiera się na pracy indywidualnej, jest bardzo efektywna ponieważ oparta na ścisłej współpracy z domem, - głównym i wspólnym celem edukacji przedszkolnej jest rozwijanie poczucia własnej wartości u dzieci i otaczanie ich zindywidualizowaną opieką zaspokajają najbardziej elementarne ale warunkujące optymalny rozwój w przyszłości potrzeby takie jak miłość i poczucie bezpieczeństwa, - w jednej grupie przedszkolnej pracują cztery osoby dorosłe: nauczyciel prowadzący posiadający co najmniej licencjat z zakresu pedagogiki przedszkolnej, nauczycielterapeuta, dyplomowana pielęgniarka oraz student odbywający praktyki zawodowe lub wolontariat w dziedzinie pedagogiki przedszkolnej, - przedszkola są placówkami otwartymi i przyjaznymi rodzinie bardzo popularne są tak zwane pokoje rodzinne w których mama planująca posłać dziecko do przedszkola może spędzać dowolną ilość czasu ze swoim dzieckiem i korzystać z pomocy wykwalifikowanej przedszkolnej kadry taki system ma ułatwić dziecku adaptację w nowym przedszkolnym środowisku,
- sale przedszkolne są bardzo kolorowe, wypełnione pracami dzieci, fotografiami oraz wyrazami dołączonymi do ilustracji, taki system ma ułatwić wprowadzenie czytania globalnego, - dzieci podczas pobytu w przedszkolu mogą swobodnie się przemieszczać pomiędzy szeregiem małych przytulnych pomieszczeń urządzonych w formie mini kuchni, sypialni, piaskownicy etc., EDUKACJA SZKOLNA Edukację szkolną uczeń rozpoczyna w wieku lat 7. Pierwszy rok edukacji szkolnej jest zwany rokiem zerowym w założeniu ma wyrównywać różnice edukacyjne pomiędzy dziećmi które trafiły do jednej klasy a nie korzystały z edukacji przedszkolnej. Dzieci które uczęszczały do grupy zerowej w przedszkolu trafiają w wieku 7 lat do klasy I. System nauczania w szkole podstawowej jest bardzo podobny do systemu obowiązującego w Polsce. Przez pierwsze trzy lata mamy do czynienia z edukacją zintegrowaną i jednym nauczycielem prowadzącym. Klasa czwarta do szóstej to bardziej zaawansowany etap edukacji przedmiotowej z nauczycielem wychowawcą i nauczycielami przedmiotowymi. W zakresie programu nauczania w szkole podstawowej jest wiele podobieństw do systemu szkolnictwa polskiego, jednak ciekawa różnica to ilość języków obcych (język obcy jest w szkole fińskiej wprowadzany dopiero w klasie 4) których szkoła naucza, w odwiedzanej przez nas szkole naucza się 10 języków obcych, uczeń w porozumieniu z rodzicami może wybrać języki z których korzysta. Taka liczba języków obcych wprowadzana już w edukacji podstawowej jest spowodowana wielonarodowością społeczeństwa fińskiego. Nauka w szkole podstawowej kończy się po szóstej klasie a uczniowie trafiają do trzyletnich gimnazjów. Opis wizyty: I dzień wizyty (2. 12. 2012 r.) przylot uczestników projektu. Zakwaterowanie w hotelu. II dzień wizyty ( 3. 12. 2012 r. ) - Spotkanie grupy Comenius w holu hotelu w Helsinkach z grupą nauczycieli z Finlandii, wspólna podróż komunikacją miejską do szkoły w Espoo. - Powitanie grupy przez Dyrektora Szkoły Podstawowej w Espoo. - Zwiedzanie budynku szkoły w zespołach, przewodnikami po szkole byli uczniowie.
- Pierwsza część pokazów multimedialnych przygotowanych przez państwa partnerskie na temat Moja szkoła, Moje miasto Pokaz odbył się z udziałem dzieci. - Wspólny lunch w stołówce szkolnej. - Zwiedzanie sąsiadującego ze szkołą podstawową gimnazjum. Podczas zwiedzania gimnazjum zwracały uwagę doskonale wyposażone pracownie: kuchenna, nauki szycia, prac w drewnie. W gimnazjach fińskich duży nacisk kładzie się na naukę praktycznych umiejętności. Mieliśmy szansę zwiedzić sale lekcyjne (wszystkie bogato wyposażone w sprzęt do nauki multimedialnej) trzy sale gimnastyczne, przepiękną aulę koncertową z profesjonalnym sprzętem muzycznym, pracownie muzyczną. Przewodnikiem po gimnazjum był jeden z pedagogów zatrudniony na stałe i zawsze w szkole obecny. To również jedna z różnic w organizacji pomocy psychologicznej między szkolnictwem polskim i fińskim. Podobnie jak w szkole podstawowej nauczyciele terapeuci i psycholodzy wchodzą w skład stałej kadry szkoły na poziomie gimnazjum, dzięki temu pojawiające się problemy są skuteczniej rozwiązywane ponieważ pedagog jest w stałym, codziennym kontakcie z podopiecznym. Ciekawym rozwiązaniem stosowanym w wypadku konfliktów miedzy uczniami jest wysyłanie ich do odseparowanego pomieszczenia gdzie w określonym czasie mają wyjaśnić problem bez ingerencji dorosłych, jeśli sprawa nie zostanie rozwiązana wkracza nauczyciel lub terapeuta. Jednym z elementów karania w szkołach gimnazjalnych ale również klasa 4-6 szkoły podstawowej jest wysyłanie uczniów do tak zwanej kozy.tutaj uczniowie przebywają tak długo aż wykonają dodatkową pracę. -W godzinach popołudniowych grupa Comenius wraz z dyrektorem szkoły i jej nauczycielami wybrała się do domu pani dyrektor poza miasto gdzie odbył się wspólnie przygotowany wieczór kuchni międzynarodowej. Mieliśmy okazję degustować smakołyki przywiezione przez przedstawicieli wszystkich krajów i zaprezentować nasze polskie specjały, głównie polskie słodycze i różnorodne polskie wędliny. Wszyscy uczestnicy zachwycali się wspaniałym włoskim spaghetti przygotowanym przez zespół włoski tuż przed podaniem. Po kolacji grupa wspólnie wróciła do hotelu w Helsinkach. III dzień wizyty ( 04.12.2012 r.) - Wspólna podróż autobusem do szkoły podstawowej w Espoo.
- Podział na zespoły i wizyta w klasach na zajęciach otwartych. Polski zespół miał okazję uczestniczyć w zajęciach klasy VI. Podczas zajęć starałyśmy się nawiązać kontakt z klasą, przedstawić uczniom ogólne informacje o naszym kraju, systemie nauczania, naszej szkole i okolicy. W zbliżeniu bardzo pomogła polska prezentacja, której obejrzenie wywołało bardziej precyzyjne pytania szczególnie z dziedziny testowania uczniów i sposobu wpływania na zachowanie uczniów. - Po wspólnym lunchu w szkolnej stołówce, odbyła się druga część pokazu prezentacji multimedialnych. Prezentacje które wywołały najwięcej komentarzy to prezentacje Irlandii Północnej, Rumunii i bardzo osobista, świetna muzycznie prezentacja Hiszpanii. - Wizyta w Związkach Zawodowych Nauczycielstwa Fińskiego. Podczas wizyty w siedzibie związków partnerzy mieli szansę zapoznać się z systemem oświaty w Finlandii, systemem edukacji i awansu zawodowego nauczycieli, wynagrodzeniami w edukacji oraz zmianami dokonanymi na przestrzeni ostatnich 5-6 lat wpływającymi na podniesienie poziomu edukacji fińskiej na 1 miejsce w skali światowej. Jedną z ciekawszych innowacji w systemie ewaluacji placówek i nauczycieli jest to,że zupełnie ją zniesiono. Nie istnieją hospitacje na poziomie szkoły, obowiązuje całkowite zaufanie w stosunku do nauczyciela i jego 100% autonomia, nie istnieją kontrole placówek z urzędu. Zniesienie formalnych kontroli, wysoki poziom wynagradzania nauczycieli,którzy są świetnie wykształceni i selekcjonowani podczas naboru do pracy wpłynął na ujednolicenie poziomu nauczania w szkołach fińskich i zanik rankingowości. - Wyjazd za miasto do domku wypoczynkowego udostępnionego przez związki zawodowe. Wspólny wieczór świąteczny i typowa fińska świąteczna kolacja. - Spotkanie ze św. Mikołajem, odebranie mikołajowych upominków, kolędowanie. - Sauna fińska dla chętnych i odważnych ponieważ temperatura na dworze wahała się w okolicy -15 C. - Powrót do hotelu samochodami nauczycieli. IV dzień wizyty ( 05.12.2012 r.) - Podróż do szkoły w Espoo. - Udział w obchodach Dnia Niepodległości, wspólne wciągnięcie flagi fińskiej na maszt, odśpiewanie hymnu Finlandii w akompaniamencie werblistów. - Wizyta w sąsiednim przedszkolu. Zwiedzanie budynku przedszkola, wizyty w grupach przedszkolnych luźne rozmowy z pracującymi tam nauczycielami, Dyrektorem przedszkola oraz dziećmi, obserwacja występu dzieci sześcioletnich, obserwacja obchodów święta
niepodległości w grupie sześciolatków. Z powodu specyfiki pracy w przedszkolu fińskim nie mieliśmy okazji obserwować zajęć zorganizowanych dla całej grupy dzieci. - Powrót do szkoły podstawowej na lunch. - Wizyta w gimnazjum, udział w obchodach Dnia Niepodległości. Pokaz przygotowany przez uczniów i nauczycieli gimnazjum był programem artystycznym w którego skład weszły utwory śpiewane przez gimnazjalistów do akompaniamentu szkolnego zespołu muzycznego, inscenizacja i recytacja utworów poetyckich oraz bardzo efektowny pokaz tańców narodowych i klasycznych. Przedstawienie odbyło się w jednej z sal gimnastycznych gimnazjum a atmosferę święta podkreślały efekty świetlne, wieczorowe stroje tancerzy i specjalnie zaproszeni goście, poza grupą nauczycieli z projektu Comenius zaproszono emerytowanych nauczycieli i oficjeli władz lokalnych. - Powrót do szkoły podstawowej ewaluacja i praca nad projektem, ustalenie obowiązków partnerów co do wizyty w Chorwacji. Omówienie pomysłu konkursu na najpiękniejsze fotografie w każdym z państw partnerskich oraz połączenia ich w jednej prezentacji przez zespól chorwacki. - Wizyta w Muzeum Sztuki Współczesnej w Espoo dla chętnych. - Pożegnalna kolacja w jednej z restauracji w Helsinkach. V dzień wizyty (06. 12. 2012 r.) Dzień ten był dniem wolnym dla uczestników spotkania, po obchodach Dnia Niepodległości w Finlandii rozpoczął się długi weekend. Każda z delegacji państw mogła ten dzień spędzić według własnego uznania. Zespół z Polski zwiedzał Helsinki. Kolejnego dnia, wczesnym rankiem, wszystkie reprezentacje rozjechały się do domów. VI dzień wizyty (07.12.2012 r.) Powrót do domu. Sylwia Paczkowska Katarzyna Dobrochowska- Łopuch