KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 27.2.2013 C(2013) 1108 final WERSJA UPUBLICZNIONA Niniejszy dokument został udostępniony wyłącznie w celach informacyjnych. Dotyczy: pomocy państwa nr SA.35717 (2012/N) Polska Przedłużenie programu w sprawie N 10/2007 Horyzontalna pomoc na inwestycje służące redukcji emisji ze źródeł spalania paliw Szanowny Panie Ministrze, Komisja pragnie poinformować Polskę, że po zbadaniu przekazanych przez polskie władze informacji dotyczących powyższej sprawy postanowiła nie wnosić zastrzeżeń w odniesieniu do wyżej wymienionego środka pomocy. 1. PROCEDURA (1) Za pośrednictwem elektronicznego formularza zgłoszeniowego z dnia 15 listopada 2012 r. władze polskie zgłosiły Komisji, zgodnie z art. 108 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) 1 przedłużenie programu dotyczącego horyzontalnej pomocy na inwestycje służące redukcji emisji ze źródeł spalania paliw (zgłoszony program). Komisja zwróciła się o dodatkowe informacje w piśmie z dnia 14 grudnia 2012 r., które władze polskie dostarczyły pismem z dnia 4 stycznia 2013 r. 1 Dz.U. C 83 z 30.3.2010, s. 1. Jego Ekscelencja Pan Radoslaw Sikorski Minister Spraw Zagranicznych Al. Szucha 23 Pl-00 580 Warszawa Commission européenne, B-1049 Bruxelles Belgia Europese Commissie, B-1049 Brussel Belgia Telefon: 00-32-(0)2-299.11.11.
2. OPIS ŚRODKA (2) Niniejsze zgłoszenie dotyczy przedłużenia, o jeden rok do dnia 31 grudnia 2013 r., obecnego programu, w ramach którego polskie władze przyznają pomoc na inwestycje służące redukcji emisji ze źródeł spalania paliw. Został on pierwotnie zatwierdzony w tak zwanej procedurze w ramach mechanizmu przejściowego jako sprawa PL 12/2004 2, a następnie przedłużony na mocy decyzji Komisji z dnia 5 lipca 2007 r. w sprawie pomocy państwa N 10/2007 3 do dnia 31 grudnia 2012 r. W ramach programu przyznawana jest pomoc na inwestycje mające na celu: a) dostosowanie istniejących źródeł spalania paliw w celu zapewnienia zgodności z unijnymi normami ochrony środowiska dotyczącymi emisji, na warunkach określonych w traktacie o przystąpieniu 4, b) zredukowanie emisji zanieczyszczeń w stopniu wykraczającym poza obowiązujące unijne normy ochrony środowiska dotyczące emisji, c) zredukowanie emisji zanieczyszczeń w przypadku braku obowiązkowych unijnych norm ochrony środowiska dotyczących emisji, d) instalacje wysokosprawnej kogeneracji 5. (3) W odniesieniu do motywu 2 lit. a) powyżej, zgodnie z traktatem o przystąpieniu, załącznik XII, rozdział 5, pkt 2e, niezależnie od postanowień art. 107 i 108 TFUE, Polska może przyznać pomoc państwa na inwestycje na rzecz ochrony środowiska służące dostosowaniu do norm na mocy dyrektywy 2001/80/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2001 r. w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych obiektów energetycznego spalania 6, dla istniejących instalacji najpóźniej do dnia 31 grudnia 2015 r. lub do dnia 31 grudnia 2017 r., w zależności od przypadku 7. 2 3 4 5 6 7 Dz.U. C 227 z 21.9.2006, s. 6. Dz.U. C 227 z 27.9.2009, s. 6. Traktat dotyczący przystąpienia Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii i Republiki Słowackiej do Unii Europejskiej, Dz.U. L 236 z 23.9.2003, s.1. Władze polskie potwierdziły, że definicja wysokosprawnej kogeneracji według przepisów prawa polskiego odpowiada obowiązującemu prawodawstwu UE i w tym kontekście odesłały do dyrektywy 2004/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie wspierania kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe na rynku wewnętrznym energii oraz zmieniającej dyrektywę 92/42/EWG (Dz.U. L 52 z 21.2.2004, s. 50) i do decyzji Komisji 2007/74/WE z dnia 21 grudnia 2006 r. ustanawiającej zharmonizowane wartości referencyjne wydajności dla rozdzielonej produkcji energii elektrycznej i ciepła zgodnie z dyrektywą 2004/8/WE (Dz.U. L 32 z 6.2.2007, s. 183). Dz.U. L 309 z 27.11.2001, s. 1. Jak określono w załączniku XII, rozdział 13 Środowisko, sekcja D, pkt 2 a-c, w drodze odstępstwa od artykułu 4 ust. 3 oraz części A załączników III i IV dyrektywy 2001/80/WE, wartości dopuszczalnych emisji dwutlenku siarki nie stosuje się do dnia 31 grudnia 2015 r. (najpóźniej) do zakładów wymienionych w traktacie o przystąpieniu, załącznik XII rozdział 13 Środowisko, sekcja D, pkt 2a; w drodze odstępstwa od artykułu 4 ust. 3 i części A załącznika VI do dyrektywy 2001/80/WE, wartości dopuszczalnych emisji tlenków azotu mające zastosowanie od dnia 1 stycznia 2016 r. do obiektów o nominalnej mocy cieplnej większej niż 500 MW, nie stosują się do dnia 31 grudnia 2017 r. (najpóźniej) do obiektów wymienionych w traktacie o przystąpieniu, załącznik XII rozdział 13 Środowisko, sekcja D, pkt 2 b; w drodze odstępstwa od artykułu 4 ust. 3 i części A 2
(4) Krajową podstawę prawną zgłoszonego programu stanowi ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. 8 oraz rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy publicznej na przedsięwzięcia będące inwestycjami służącymi redukcji emisji ze źródeł spalania paliw (projekt rozporządzenia). Wspomniany projekt rozporządzenia, przedłożony w wersji z dnia 31 października 2012 r., odzwierciedla zasadniczo poprzednie rozporządzenie z dnia 5 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy publicznej na przedsięwzięcia będące inwestycjami służącymi redukcji emisji ze źródeł spalania paliw 9 (rozporządzenie z 2007 r.). Rozporządzenie z 2007 r. było podstawą prawną programu zatwierdzonego na mocy decyzji w sprawie N 10/2007 i wygasło dnia 31 grudnia 2012 r. (5) Pomoc finansowana jest przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska oraz jego oddziały regionalne i jest udzielana w formie dotacji, pożyczek preferencyjnych, dopłat do oprocentowania oraz częściowych umorzeń tych preferencyjnych pożyczek. (6) Finansowane mogą być jedynie koszty bezpośrednio związane z inwestycją, na przykład koszty: 1. prac przygotowawczych, w tym niezbędnych studiów, ekspertyz, raportów oddziaływania na środowisko itp.; 2. nabycia gruntu i przygotowania terenu budowy; 3. nabycia lub budowy budynków; 4. nabycia maszyn i urządzeń, wraz z kosztami transportu; 5. prac budowlanych i instalacyjnych; 6. infrastruktury związanej z inwestycjami, takiej jak zaopatrzenie w wodę, energię elektryczną, ciepło, gaz itd.; 7. nabycia wartości niematerialnych i prawnych, takich jak patenty, licencje itp. pod pewnymi warunkami; 8. niektórych usług niezbędnych do realizacji inwestycji. (7) Ponadto, zgodnie z 5 projektu rozporządzenia, w odniesieniu do inwestycji, o których mowa w motywie 2 lit. a) i b) powyżej, jeśli celem inwestycji nie jest wyłącznie zmniejszenie emisji ze źródeł spalania paliw, wówczas do finansowania kwalifikują się jedynie koszty osiągnięcia redukcji emisji. Są to koszty inwestycji pomniejszone o koszty inwestycji porównywalnej pod względem technicznym, która nie zapewnia zakładanej redukcji emisji. W szczególności jeśli chodzi o koszty kwalifikowalne inwestycji określonych w motywie 2 lit. b) powyżej, są one ograniczone do dodatkowych kosztów inwestycji prowadzących do redukcji emisji ze źródeł spalania paliw i umożliwiających osiągnięcie wyższego poziomu ochrony środowiska niż poziom wymagany przez obowiązujące normy emisji. W odniesieniu do inwestycji, o których mowa w motywie 2 lit. c) i d) powyżej, koszty 8 9 załącznika VII do dyrektywy 2001/80/WE, wartości dopuszczalnych emisji pyłów nie stosuje się do dnia 31 grudnia 2017 r. w odniesieniu do emisji pyłów z obiektów wymienionych w traktacie o przystąpieniu, załącznik XII rozdział 13 Środowisko, sekcja D, pkt 2c. Dziennik Ustaw z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm. Dziennik Ustaw z 2007 r., Nr 209 poz. 1517 z późn. zm. 3
kwalifikowalne to jedynie te koszty, które przyczyniają się do osiągnięcia wyższego poziomu ochrony środowiska niż poziom, który zostałby osiągnięty, gdyby nie udzielono pomocy. (8) Ponadto kwalifikowalne koszty inwestycji pomniejsza się o korzyści spodziewane w okresie pierwszych pięciu lat eksploatacji obiektu będącego przedmiotem inwestycji: dochody wynikające ze zwiększenia zdolności produkcyjnych, oszczędności kosztów oraz dochody z dodatkowej produkcji pomocniczej. Wartość kosztów inwestycji oraz uzyskiwanych dochodów i oszczędności dyskontuje się na dzień udzielenia pomocy z zastosowaniem stopy dyskontowej równej stopie referencyjnej, która ustalana jest przez Komisję Europejską i publikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, zwiększonej o 100 punktów bazowych. (9) Intensywność pomocy na inwestycje opisane powyżej w motywie 2 lit. a) do c) nie może przekraczać 50% kwalifikowalnych kosztów inwestycji. Intensywność pomocy na inwestycje opisane powyżej w motywie 2 lit. d) nie może przekraczać 60%. Premia dla mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) na inwestycje opisane w motywie 2 lit. b) do d) wynosi 10 (w przypadku średnich przedsiębiorstw) oraz 20 (w przypadku mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw) dodatkowych punktów procentowych. MŚP są określone zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. (ogólnym rozporządzeniem w sprawie wyłączeń blokowych) 10. (10) Pomoc będzie przyznawana wyłącznie na projekty inwestycyjne, których realizacja nie rozpoczęła się przed złożeniem wniosku o pomoc. Co więcej, przedsiębiorstwa niemieszczące się w zakresie definicji MŚP są zobowiązane do dostarczenia dodatkowych informacji stanowiących dowód na to, że bez pomocy projekt nie zostałby realizowany, a w szczególności, że: a. scenariusz alternatywny jest wiarygodny i stanowi racjonalną ekonomicznie alternatywę dla inwestycji, b. inwestycja nie byłaby wystarczająco rentowna bez pomocy. (11) Polskie władze zapewniły, że przedłużenie nie ma na celu zwiększenia ogólnego budżetu programu, który w decyzji w sprawie N 10/2007 został ustalony na poziomie 100 mln EUR. Oznacza to, że wsparcie w ramach zgłoszonego programu będzie realizowane z wykorzystaniem środków finansowych, które nie zostały wypłacone beneficjentom w ramach poprzednio zatwierdzonego programu. (12) W przypadku gdy całkowita kwota pomocy dla indywidualnego projektu jest wyższa niż 7,5 mln EUR, pomoc podlega szczegółowej ocenie przez Komisję i w związku z tym musi zostać zgłoszona na oddzielnych zasadach. (13) Wszystkie inne cechy środka w tym, między innymi, zasady kumulacji, pozostają niezmienione. (14) Władze polskie potwierdziły, że żadna pomoc nie zostanie przyznana w ramach zgłoszonego programu do dnia przyjęcia decyzji przez Komisję. 10 Dz.U. L 214 z 9.8.2008, s. 3. 4
3. OCENA ŚRODKA 3.1. Istnienie pomocy w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE (15) Zmiany wprowadzone w odniesieniu do zgłoszonego środka nie zmieniają poprzedniego wniosku Komisji w sprawie N 10/2007 dotyczącego faktu, że przedmiotowy środek stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. 3.2. Zgodność pomocy z rynkiem wewnętrznym (16) W odniesieniu do pomocy przyznanej na podstawie postanowień traktatu o przystąpieniu (motyw 2 lit. a) powyżej) Komisja doszła do wniosku, że zgłoszony program jest zgodny z warunkami, jakie przewidziano w traktacie o przystąpieniu, w szczególności w związku z tym, że przedłużenie czasu trwania programu do dnia 31 grudnia 2013 r. nadal mieści się w terminach, w ramach których pomoc taka może zostać udzielona, tak jak to określono powyżej w motywie 3. (17) Środki określone powyżej w motywie 2 lit. b) do d) zostały wcześniej zatwierdzone na podstawie obowiązujących wówczas Wytycznych wspólnotowych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska 11. W 2008 r. Komisja wydała nowe wytyczne 12. W związku z tym Komisja uważa za właściwe zbadanie, na tym etapie, czy zgłoszony program spełnia warunki wytycznych z 2008 r. (18) W odniesieniu do kosztów kwalifikowalnych dotyczących inwestycji realizowanych w ramach ocenianego programu Komisja uważa, w oparciu o informacje przedstawione w motywach 7 i 8 powyżej, że metodologia określenia kwalifikujących się kosztów inwestycyjnych, która została zaproponowana przez polskie władze, opiera się na właściwym scenariuszu alternatywnym i jest zgodna z wymogami wynikającymi z wytycznych z 2008 r., w szczególności z pkt 81-82 i 117-118 wytycznych. (19) Intensywność pomocy na inwestycje mające na celu zredukowanie emisji zanieczyszczeń w stopniu wykraczającym poza obowiązujące unijne normy ochrony środowiska dotyczące emisji (motyw 2 lit. b) niniejszej decyzji) oraz zredukowanie emisji zanieczyszczeń w przypadku braku obowiązkowych unijnych norm ochrony środowiska dotyczących emisji (motyw 2 lit. c) niniejszej decyzji) jest zgodna z pkt 76 wytycznych, zgodnie z którym intensywność pomocy nie może przekroczyć 50% kwalifikowalnych kosztów inwestycyjnych. Ponadto zgodnie z pkt 79 wytycznych intensywność pomocy może zostać zwiększona o 10 punktów procentowych w przypadku średnich przedsiębiorstw i o 20 punktów procentowych w przypadku małych przedsiębiorstw. Intensywność pomocy na inwestycje związane z instalacjami wysokosprawnej kogeneracji (motyw 2 lit. d) niniejszej decyzji) jest zgodna z pkt 114 wytycznych, zgodnie z którym intensywność pomocy nie może przekroczyć 60% kwalifikowalnych kosztów inwestycji. Ponadto zgodnie z pkt 11 12 Dz.U. C 37 z 3.2.2001, s. 3. Wytyczne wspólnotowe w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska, Dz.U. C 82 z 1.4.2008, s. 1. 5
115 wytycznych pomoc przyznawana średnim przedsiębiorstwom może zostać zwiększona o 10 punktów procentowych, a pomoc przyznawana małym przedsiębiorstwom o 20 punktów procentowych. (20) W przypadku MŚP uważa się, że jeśli projekt nie został rozpoczęty przed złożeniem wniosku o pomoc, występuje efekt zachęty. W przypadku dużych przedsiębiorstw złożenie wniosku o przyznanie pomocy jest uzależnione od dalszych wyjaśnień zgodnie z pkt 146 wytycznych. (21) Próg w wysokości 7,5 mln EUR dla indywidualnych zgłoszeń, jak określono w pkt 160 lit. b) ppkt (i) wytycznych, jest zachowany. (22) W związku z powyższym Komisja doszła do wniosku, że zgłoszony program spełnia kryteria zgodności określone w wytycznych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska. Ponadto przedłużenie okresu obowiązywania programu o jeden rok do dnia 31 grudnia 2013 r. nie zmienia podstawowych cech zatwierdzonego programu. W związku z powyższym w oparciu o wytyczne Komisja uznaje, że zgłoszony program może być przedłużony i uznany za zgodny ze wspólnym rynkiem. 4. PODSUMOWANIE (23) Komisja postanowiła w związku z tym uznać pomoc za zgodną z Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. (24) Komisja pragnie przypomnieć władzom polskim, że zgodnie z art. 108 ust. 3 TFUE plany refinansowania lub zmiany omawianej pomocy muszą zostać zgłoszone Komisji zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (WE) nr 794/2004 w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE (obecnie art. 108 TFUE) 13. (25) W przypadku gdyby niniejsze pismo zawierało informacje, które nie powinny być przekazywane osobom trzecim, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie uzasadnionego wniosku w tym względzie, uzna to za wyrażenie zgody na ujawnienie osobom trzecim i publikację pełnej treści niniejszego pisma w autentycznej wersji językowej na stronie internetowej: http://ec.europa.eu/competition/elojade/isef/index.cfm Wniosek taki należy wysłać listem poleconym lub faksem na adres Rejestru pomocy państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej: European Commission Directorate-General for Competition State Aid Registry B-1049 Brussels Faks: + 32-2-296 12 42 Z wyrazami szacunku, 13 Dz.U. L 140 z 30.4.2004, s. 1. 6
W imieniu Komisji Joaquín ALMUNIA Wiceprzewodniczący 7