Rynek mleka i produktów mleczarskich

Skup Rynek mleka i produktów mleczarskich Mleko surowe W pierwszej połowie r. w skupie mleka utrzymywała się wzrostowa tendencja dostaw. W czerwcu r., pomimo sezonowego spadku (o 2% w odniesieniu do maja br.) do podmiotów skupujących (według danych GUS) dostarczono 944 mln litrów mleka. Było to o 4% więcej niż rok wcześniej. mln litrów 1100 1050 1000 950 900 850 800 750 700 650 600 Skup i cena skupu mleka I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI skup cena skupu Łącznie od stycznia do czerwca r. skupiono 5,2 mld litrów mleka, o 2% więcej niż w tym samym okresie r. Ceny skupu mleka (bez VAT) 155 150 145 140 135 130 125 120 115 110 105 zł/hl Rosnąca krajowa podaż mleka i spadek cen produktów mleczarskich na rynkach zagranicznych przyczyniły się do spadku cen skupu mleka w Polsce. W czerwcu r. (według danych GUS) za 100 litrów mleka krajowi producenci uzyskiwali średnio 110,40 zł, o 2% mniej niż w maju br. i blisko 19% mniej niż w porównywalnym miesiącu r. Najwyższe ceny za mleko płacono w woj. podlaskim 120,23 zł/hl i opolskim 113,90 zł/hl, a najniższe w woj. świętokrzyskim 101,19 zł/hl, pomorskim 102,40 zł/hl i łódzkim 102,69 zł/hl. W porównaniu z majem r. ceny obniżyły się w czternastu województwach. Największy spadek odnotowano w woj. lubuskim (10%) i świętokrzyskim (7%), a najmniejszy w woj. podlaskim, warmińsko-mazurskim, mazowieckim i dolnośląskim (po około 1%). Wzrost przeciętnej ceny (około 1%) odnotowano w woj. małopolskim i podkarpackim. W UE średnia cena mleka (według Komisji Europejskiej 1 ) ukształtowała się na poziomie 29,99 EUR/100 kg. Był to poziom o 2% niższy niż w maju br. i o 20% niższy niż w czerwcu r. W Polsce średnia cena skupu mleka (26,98 EUR/100 kg) była niższa o 10% od średniej w UE. Produkty mleczarskie Czynniki podażowo-popytowe Produkcja artykułów mleczarskich Pogorszenie opłacalności eksportu w r. przyczyniło się do wyhamowania tempa wzrostu krajowej produkcji większości artykułów mleczarskich. Pomimo wzrostu produkcji surowca w pierwszym półroczu r. produkcja odtłuszczonego mleka w proszku (wg danych GUS) ukształtowała się na poziomie 84 tys. ton i była o 5% mniejsza niż w analogicznym okresie r. Produkcję pełnego mleka w proszku ograniczono o 29%, do 19 tys. ton. 120 117 O 5% mniejsza niż rok wcześniej była również produkcja jogurtów (218 tys. ton), 1 Milk Market Observatory data odczytu 5.08. r. Agencja Rynku Rolnego 1 tys. ton 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 48 Produkcja OMP i PMP w latach 2008-33 93 28 114 116 34 39 2008 2009 2010 2011 2012 2013 I-VI I-VI OMP 108 PMP 46 170 57 89 27 84 19

śmietany (180 tys. ton) oraz serów podpuszczkowych dojrzewających (142 tys. ton). tys. ton Jednocześnie większy niż przed rokiem eksport masła oraz serów niedojrzewających i twarogowych wpływał stymulująco na ich produkcję. tys. ton 350 300 250 200 150 100 50 0 Produkcja serów podpuszczkowych w latach 2008-280 282 267 285 313 311 2008 2009 2010 2011 2012 2013 I-VI 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 182 180 175 169 172 170 Produkcja masła w odniesieniu do pierwszego półrocza r. wzrosła o blisko 8%, do 93 tys. ton, a serów niedojrzewających i twarogów około 4%, do 213 tys. ton. O 7% zwiększono również produkcję mleka płynnego. Unijny handel zagraniczny produktami mleczarskimi Według danych Komisji Europejskiej w okresie pierwszych pięciu miesięcy r., wzrost eksportu w porównaniu z tym samym okresem r. odnotowano w przypadku OMP i masła. Wywóz odtłuszczonego mleka w proszku poza granice UE osiągnął poziom 304 tys. ton (wzrost o 12%), a masła 58 tys. ton (wzrost o 9%). 301 Produkcja masła w latach 2008-2008 2009 2010 2011 2012 2013 I-VI 178 150 87 142 I-VI 93 I-VI Wolumen wywozu serów zmniejszył się natomiast o 12%, do 281 tys. ton, a PMP o 11%, do 161 tys. ton. Skala przywozu trwałych produktów mleczarskich (masła, mleka w proszku i serów) do UE jest niewielka i stanowi jedynie uzupełnienie podaży wewnętrznej. Z danych KE wynika, że w okresie styczeń maj r. przywóz masła wyniósł 4 tys. ton wobec 29 tys. ton rok wcześniej. Serów zaimportowano 24 tys. ton, o 41% mniej niż przed rokiem. Pomimo wzrostu przywóz mleka w proszku z krajów trzecich do UE nadal jest znikomy. Import OMP wyniósł 1,4 tys. ton wobec 0,4 tys. ton w okresie styczeń maj r., a PMP 1,3 tys. ton wobec 0,1 tys. ton. Polski handel zagraniczny produktami mleczarskimi W bieżącym roku zwiększył się również eksport masła z Polski. W okresie styczeń czerwiec r. z kraju wyeksportowano 22,7 tys. ton masła i innych tłuszczów otrzymywanych z mleka, o 9% więcej niż rok wcześniej. Jednak wartość eksportu tego asortymentu zmniejszyła się o 10%, do 66,6 mln EUR. Wzrost eksportu odnotowano także w przypadku serów niedojrzewających o 27%, do 40,5 tys. ton. O 11%, do 65,4 tys. ton zmniejszył się natomiast eksport serów dojrzewających. Łączna wartość eksportu serów w pierwszym półroczu br. wyniosła 286,8 mln EUR, o 18% mniej niż w tym samym okresie r. W tym czasie zmniejszył się również wolumen eksportu OMP (o 7%) i PMP (o 30%). W pierwszym półroczu r. zmniejszył się import masła (o 14%) i PMP (o 50%), a zwiększył serów (dojrzewających o 1,5%, niedojrzewających o 20%). Import OMP, tak jak przed rokiem, wyniósł 10,8 tys. ton. Agencja Rynku Rolnego 2

Wpływy uzyskane z eksportu ogółu produktów mleczarskich (łącznie z kazeiną) w pierwszym półroczu r. wyniosły 851 mln EUR i były o 18% mniejsze niż w tym samym okresie r. Wartość przywozu ukształtowała się na poziomie 376 mln EUR, o 12% mniejszym niż w pierwszym półroczu r. W efekcie saldo handlu zagranicznego produktami mleczarskimi wyniosło 475 mln EUR wobec 613 mln EUR w analogicznym okresie r. DZIAŁANIA NA RYNKU MLEKA Dopłaty do prywatnego przechowywania We wrześniu r. Komisja Europejska, ze względu na trudną sytuację na rynku mleka spowodowaną wprowadzonym przez Rosję zakazem importu produktów mleczarskich m.in. z UE, uruchomiła mechanizm dopłat do prywatnego przechowywania masła i odtłuszczonego mleka w proszku 2. Wnioski o te dopłaty unijni przedsiębiorcy mogą składać do 30 września r. 3 Według danych KE 4 w UE od 1 września r. do 9 sierpnia r. do mechanizmu zaoferowano 124,6 tys. ton masła, w tym 0,3 tys. ton w Polsce. W tym czasie w UE do prywatnego przechowywania zgłoszono także 42,8 tys. ton OMP. Uwzględniając ilości wycofane z prywatnego przechowywania, na koniec czerwca r. w magazy- 2 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 947 oraz nr 948 z dnia 4 września r. 3 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) /303 z dnia 25 lutego r. zmieniające rozporządzenia wykonawcze (UE) nr 947/ i (UE) nr 948/ w odniesieniu do ostatniego dnia składania wniosków o dopłatę do prywatnego przechowywania masła i odtłuszczonego mleka w proszku. 4 Dane dotyczące prywatnego przechowywania i zakupów na zapasy interwencyjnych według: European Milk Market Observatory z 12.08. r. nach w UE znajdowało się prawie 75 tys. ton masła i 17,6 tys. ton OMP objętego dopłatami. Zakupy OMP na zapasy interwencyjne Spadek cen produktów mleczarskich (w tym zwłaszcza OMP) skłonił unijnych przedsiębiorców do zaoferowania odtłuszczonego mleka w proszku do sprzedaży na zakupy interwencyjne. W okresie 13 lipca 9 sierpnia r. unijni przedsiębiorcy (w Belgii, na Litwie, w Polsce i w Wielkiej Brytanii) złożyli wnioski na interwencyjny zakup 4,2 tys. ton OMP. W tym czasie do Agencji Rynku Rolnego wpłynęły wnioski na interwencyjny zakup 0,9 tys. ton OMP. Mleko w szkole Od akcesji Polski do UE Agencja Rynku Rolnego realizuje program Mleko w szkole, który promuje spożycie mleka i produktów mleczarskich oraz zasady zdrowego odżywiania wśród dzieci i młodzieży. W roku szkolnym / w programie uczestniczyło ponad 2,5 mln uczniów i dzieci uczęszczających do przedszkoli oraz ponad 14 tys. placówek oświatowych. Według stanu z 31 lipca r. na realizację tego programu ARR, łącznie ze środków unijnych i krajowych, wydatkowała ponad 136 mln zł. Równolegle z Funduszu Promocji Mleka (FPM) wypłacono 0,6 mln zł. Pomoc dla producentów mleka Producenci mleka, którzy przekroczyli indywidualne kwoty dostaw w roku kwotowym / mogą skorzystać z pomocy w formie rozłożenia na nieoprocentowane raty opłaty należnej za przekroczenie tych kwot. Pomoc ma charakter pomocy de minimis w rolnictwie 5. W celu uzyskania takiej 5 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 lipca r. (Dz.U. z r. poz.1105) Agencja Rynku Rolnego 3

pomocy należy złożyć wniosek na formularzu Kml_P14_f2 (do pobrania ze strony internetowej www.arr.gov.pl) w oddziale terenowym Agencji Rynku Rolnego właściwym ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę. Wnioski można składać od 13 sierpnia do 11 września r. Tendencje cenowe Krajowe ceny zbytu wybranych artykułów mleczarskich Na rynku krajowym notowany jest dalszy spadek cen zbytu trwałych produktów mleczarskich. W czerwcu r. za masło w blokach według GUS (cena z VAT) płacono przeciętnie 13,35 zł/kg, o 5 gr/kg mniej niż w poprzednim miesiącu i o 12% mniej niż rok wcześniej. Według danych z zakładów objętych monitoringiem Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW w lipcu r. cena tego masła w odniesieniu do notowań z poprzedniego miesiąca wzrosła o 2% do poziomu 11,75 zł/kg (bez VAT). zł/kg 18,00 17,00 16,00 15,00 14,00 13,00 12,00 11,00 10,00 9,00 8,00 7,00 Ceny zbytu masła w blokach, OMP i sera Edamskiego (z VAT) I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI masło w blokach OMP ser Edamski Odtłuszczone mleko w proszku zbywano po 7,95 zł/kg (cena z VAT według GUS), o niecałe 2% taniej niż w maju r. i o 35% taniej niż przed rokiem. W kolejnym miesiącu OMP nadal taniało. W lipcu (według danych ZSRIR MRiRW) za produkt ten producenci uzyskiwali przeciętnie 7,27 zł/kg (bez VAT), o 2% mniej niż w poprzednim miesiącu. Ceny sera Gouda w czerwcu r. (ceny z VAT według GUS) wyniosły średnio 11,74 zł/kg, a sera Edamskiego 12,02 zł/kg i były niższe niż miesiąc wcześniej odpowiednio o 1,5% i 1,7%. W odniesieniu do notowań sprzed roku omawiane gatunki serów były tańsze o 18 19%. W lipcu r. (według danych ZSRIR MRiRW ceny bez VAT) przeciętna cena sera Edamskiego ukształtowała się na poziomie 10,28 zł/kg i była o 3% niższa niż w czerwcu br., a cena sera Gouda obniżyła się o 1%, do 10,47 zł/kg. Ceny produktów mleczarskich na rynkach zagranicznych W lipcu r. na rynku światowym przeważały spadkowe tendencje cen głównych eksportowych produktów mleczarskich. Mleko w proszku (OMP i PMP) W ciągu czterech tygodni mleko w proszku najbardziej potaniało w USA i w Oceanii. 7 sierpnia r. na giełdzie w Chicago za odtłuszczone mleko w proszku uzyskiwano średnio 1 576 USD/t, o 21% mniej niż miesiąc wcześniej, a w Oceanii Agencja Rynku Rolnego 4 USD/tonę 5 100 4 700 4 300 3 900 3 500 3 100 2 700 2 300 1 900 1 500 Średnie miesięczne ceny OMP na wybranych rynkach zagranicznych I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII Oceania USA porty Europy Zachodniej (baza FOB) Źródło: opracowanie i obliczenia ARR na podstawie danych CLAL.

1 513 USD/t, o 22% mniej. W tym czasie w portach Europy Zachodniej (baza FOB) OMP potaniało o 7%, do 1 788 USD/t. Za pełne mleko w proszku w Oceanii płacono 1 725 USD/t, a w portach Europy Zachodniej 2 188 USD/t, odpowiednio o 19% i 11% mniej niż na początku lipca br. W porównaniu z początkiem sierpnia r. mleko w proszku na wyżej wymienionych rynkach potaniało o 47 59%. Na rynku wewnętrznym UE na przełomie lipca i sierpnia r. cena odtłuszczonego mleka w proszku przeciętnie wynosiła 1,73 EUR/kg, a pełnego mleka w proszku 2,18 EUR/kg, odpowiednio o 5% i 8% mniej niż przed miesiącem. Cena OMP była o 1,6% wyższa od ceny interwencyjnej (169,80 EUR/100 kg). W porównaniu z cenami sprzed roku OMP było tańsze o 38%, a PMP o 32%. Masło Według notowań z 7 sierpnia r. w Oceanii za masło uzyskiwano przeciętnie 2 625 USD/t, o 10% mniej niż przed miesiącem i o 27% mniej niż rok wcześniej. W portach Europy Zachodniej (baza FOB) za 1 tonę masła płacono 2 950 USD, o 11% mniej niż na początku lipca br. oraz o 36% mniej niż przed rokiem. Na rynku wewnętrznym UE na przełomie lipca i sierpnia r. masło zbywano po 2,94 EUR/kg, o 2,5% taniej niż przed miesiącem. Jednocześnie był to poziom o 16% niższy niż przed rokiem. Cena masła była wyższa od ceny interwencyjnej (221,75 EUR za 100 kg) o 33%. USD/tonę 6 700 6 200 5 700 5 200 4 700 4 200 3 700 3 200 Średnie miesięczne ceny masła na wybranych rynkach zagranicznych 2 700 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII Oceania USA porty Europy Zachodniej (baza FOB) Źródło: opracowanie i obliczenia ARR na podstawie danych CLAL. W USA ceny masła w ostatnich tygodniach rosły. 7 sierpnia br. na giełdzie w Chicago za 1 tonę masła uzyskiwano 4 387 USD, o 4% więcej niż miesiąc wcześniej. Jednak w odniesieniu do notowań sprzed roku masło w USA było tańsze o 17%. Ser Cheddar W Oceanii utrzymuje się spadkowa tendencja cen sera Cheddar. 7 sierpnia r. za ser ten przeciętnie płacono 2 900 USD/t, o 10% mniej niż przed miesiącem i o 35% mniej niż rok wcześniej. W USA od kilku tygodni obserwowany jest natomiast wzrost cen tego gatunku sera. Na początku sierpnia br. za Cheddar płacono 3 858 USD/t, o 1% więcej niż przed miesiącem, jednak o 17% mniej niż w porównywalnym okresie r. Na rynku wewnętrznym UE ceny serów dojrzewających wykazują tendencję spadkową. Na przełomie lipca i sierpnia br. za ser Cheddar uzyskiwano 3,09 EUR/kg, o 2% mniej niż miesiąc wcześniej oraz o 20% mniej niż przed rokiem. Agencja Rynku Rolnego 5

Miesięczny skup i średnie ceny skupu mleka (bez VAT) wg GUS Okres Skup mleka Cena skupu mleka I 809,2 2,9 6,5 153,65-0,2 24,4 Skup meldunkowy mln litrów zmiana wielkości skupu w % II 757,3-6,4 7,6 151,65-1,3 22,6 III 852,3 12,6 8,0 150,31-0,9 19,9 IV 850,0-0,3 7,2 145,47-3,2 15,1 V 932,7 9,7 7,8 139,89-3,8 11,3 VI 910,8-2,3 9,1 135,73-3,0 6,5 VII 932,1 2,3 7,6 133,97-1,3 3,2 VIII 912,5-2,1 8,4 128,17-4,3-3,6 IX 865,7-5,1 8,4 124,68-2,7-9,9 X 842,6-2,7 6,3 124,38-0,2-13,0 XI 778,8-7,6 4,4 124,47 0,1-17,0 XII 814,5 4,6 3,6 123,48-0,8-19,8 Skup sprawozdawczy 10 326,3 x 7,1 137,11 x 1,1 I 824,6 1,2 1,9 122,18-1,1-20,5 zł/hl zmiana ceny skupu w % Skup meldunkowy I-VI Skup meldunkowy II 756,6-8,2-0,1 120,74-1,2-20,4 III 844,2 11,6-1,0 121,02 0,2-19,5 IV 884,9 4,8 4,1 116,43-3,8-20,0 V 965,0 9,1 3,5 112,52-3,4-19,6 VI 943,7-2,2 3,6 110,40-1,9-18,7 5 219,0 x 2,1 116,89 x -19,8 - raportowany za okresy miesięczne, realizowany przez osoby prawne i samodzielne jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej. Skup sprawozdawczy - raportowany za okresy półroczne z uwzględnieniem korekt wynikających ze sprawozdawczości obejmującej również skup realizowany przez osoby fizyczne prowadzące skup o wartości przekraczającej w okresie półrocznym 10 tys. zł. Ceny skupu mleka (bez VAT) wg siedziby producenta Województwa w czerwcu r. Zmiana ceny w % w zł/hl POLSKA 110,40-1,9-18,7 Dolnośląskie 113,18-1,4-22,8 Kujawsko-pomorskie 103,13-2,0-21,4 Lubelskie 108,26-1,6-19,3 Lubuskie 111,43-9,9-23,3 Łódzkie 102,69-2,3-21,4 Małopolskie 106,08 1,0-18,8 Mazowieckie 108,04-1,3-19,2 Opolskie 113,90-1,9-22,9 Podkarpackie 104,08 0,6-22,1 Podlaskie 120,23-1,1-11,8 Pomorskie 102,40-4,0-27,0 Śląskie 110,69-4,3-22,4 Świętokrzyskie 101,19-7,0-23,1 Warmińsko-mazurskie 113,54-1,1-15,9 Wielkopolskie 109,32-3,0-21,2 Zachodniopomorskie 110,89-1,5-22,4 Agencja Rynku Rolnego 6

Produkcja masła, odtłuszczonego mleka w proszku oraz serów podpuszczkowych dojrzewających Okres 2013* 170,0 x -1,0 108,3 x -6,7 311,0 x -0,5 I 15,5-7,6 4,7 11,1 19,6 73,9 26,2 2,3 2,7 * II 13,0-16,1 2,0 11,7 5,3 89,2 22,3-14,9-7,1 III 15,2 16,4 0,1 13,8 17,3 97,3 25,3 13,5 0,4 IV 14,2-6,6-1,4 16,0 16,1 74,6 24,0-5,1-4,8 V 14,9 4,9 10,4 17,8 11,2 52,4 26,1 8,8 9,2 VI 14,5-2,7 7,4 18,2 2,4 55,7 26,2 0,4 3,1 VII 15,6 7,6 6,8 16,9-7,4 63,5 29,0 10,7 12,0 VIII 14,5-7,1 5,8 14,4-14,4 72,7 25,5-12,1-7,3 IX 15,8 9,0 10,5 15,1 4,5 84,2 25,0-2,0-1,6 X 14,7-7,0 2,8 12,6-16,5 60,8 25,6 2,4-1,5 XI 15,1 2,7 15,3 10,0-20,8 67,2 21,4-16,4-15,4 XII 15,8 4,6-6,0 12,5 25,5 34,2 27,1 26,6 5,9 179,6 x 5,6 179,5 x 65,8 301,3 x -3,1 I 16,5 4,4 6,5 12,5 0,2 12,5 23,7-12,5-9,5 I-VI w tys. ton II 15,1-8,5 16,2 11,8-6,1 0,3 21,6-8,9-3,1 III 15,4 2,0 1,3 12,6 6,8-8,7 21,8 0,9-14,5 IV 15,2-2,6 5,3 14,2 12,9-11,2 25,3 16,1 4,1 V 16,3 6,9 7,8 16,3 15,2-8,0 25,0-1,1-4,2 VI 14,7-9,6 1,2 16,7 2,3-8,1 25,4 1,4-3,1 Produkcja masła zmiana wielkości produkcji w % Produkcja odtłuszczonego mleka w proszku 93,2 x 7,6 84,1 x -5,0 142,0 x -4,9 Produkcja z przedsiębiorstw, w których liczba pracujących przekracza 49 osób. * Produkcja z przedsiębiorstw, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. w tys. ton zmiana wielkości produkcji w % Agencja Rynku Rolnego 7 Produkcja serów podpuszczkowych dojrzewających w tys. ton zmiana wielkości produkcji w %

Okres I-XII 2013 w blokach Miesięczne ceny zbytu masła, odtłuszczonego mleka w proszku i serów podpuszczkowych dojrzewających (z VAT) konfekcjonowane zmiana ceny w % zmiana ceny w % zmiana ceny w % zmiana ceny w % zmiana ceny w % w zł/kg w zł/kg w zł/kg w zł/kg 16,72 x 19,2 17,23 x 8,0 12,89 x 28,3 15,71 x 11,1 15,95 x 12,3 I 17,71-4,1 18,1 18,65-0,6 15,6 14,02 1,1 22,9 17,50 0,5 18,6 17,82 0,5 17,5 I-XII II 16,66-5,9 13,3 18,04-3,3 14,0 14,16 1,0 23,0 17,21-1,7 17,1 17,47-2,0 16,4 III 16,32-2,0 10,6 17,72-1,8 11,8 14,08-0,6 22,6 16,60-3,5 13,1 16,87-3,4 12,5 IV 16,09-1,4 6,2 17,54-1,0 9,5 13,13-6,7 7,4 15,52-6,5 5,4 15,92-5,6 5,9 V 15,20-5,5-5,5 17,21-1,9 4,0 12,35-5,9-5,4 14,54-6,3-3,0 14,99-5,8-1,5 VI 15,14-0,4-9,2 17,16-0,3 1,5 12,30-0,4-7,4 14,34-1,4-4,9 14,85-0,9-2,8 VII 15,27 0,9-12,7 17,16 0,0-2,3 12,30 0,0-7,9 14,47 0,9-6,5 14,96 0,7-4,7 VIII 15,02-1,6-15,7 16,95-1,2-5,5 11,71-4,8-13,1 14,35-0,8-9,7 14,84-0,8-7,8 IX 13,93-7,3-23,4 16,09-5,1-12,1 10,58-9,6-23,6 13,47-6,1-19,2 14,29-3,7-14,0 X 13,95 0,1-23,2 16,07-0,1-12,9 9,96-5,9-26,9 13,25-1,6-21,9 14,15-1,0-17,5 XI 14,29 2,4-21,4 16,09 0,1-12,9 9,59-3,7-29,0 13,27 0,2-22,6 14,00-1,1-19,5 XII 14,23-0,4-22,9 15,90-1,2-15,3 8,94-6,8-35,5 13,13-1,1-24,6 13,92-0,6-21,5 15,32 x -8,4 17,05 x -1,1 11,93 x -7,4 14,80 x -5,7 15,34 x -3,8 I 13,76-3,3-22,3 15,59-1,9-16,4 8,43-5,7-39,9 12,80-2,5-26,9 13,25-4,8-25,6 I-VI w zł/kg II 14,06 2,2-15,6 15,53-0,4-13,9 8,56 1,5-39,5 12,91 0,9-25,0 13,38 1,0-23,4 III 14,48 3,0-11,3 15,71 1,2-11,3 8,79 2,7-37,6 12,90-0,1-22,3 13,26-0,9-21,4 IV 13,94-3,7-13,4 15,44-1,7-12,0 8,29-5,7-36,9 12,39-4,0-20,2 12,81-3,4-19,5 V 13,40-3,9-11,8 14,86-3,8-13,7 8,08-2,5-34,6 11,92-3,8-18,0 12,23-4,5-18,4 VI 13,35-0,4-11,8 14,85-0,1-13,5 7,95-1,6-35,4 11,74-1,5-18,1 12,02-1,7-19,1 Masło Odtłuszczone mleko w proszku 13,83 x -14,5 15,33 x -13,5 8,35 x -37,4 12,44 x -22,0 12,83 x -21,4 Gouda Sery podpuszczkowe dojrzewające Edamski Agencja Rynku Rolnego 8

Ceny przetworów mleczarskich na rynkach zagranicznych Towar/Kraj Jednostka miary Średnia cena Zmiana średniej ceny w % Średnia cena 1/ w zł/kg* Masło w blokach Niemcy EUR/kg 2,80-6,4-17,6 11,66 Francja EUR/kg 2,90-3,3-19,4 12,08 Holandia EUR/kg 2,69-6,9-21,3 11,21 Odtłuszczone mleko w proszku Niemcy EUR/kg 1,69-5,1-39,2 7,04 Francja EUR/kg 1,64-4,7-42,5 6,83 Holandia EUR/kg 1,66-2,4-35,4 6,91 Pełne mleko w proszku Niemcy EUR/kg 2,13-7,4-31,5 8,87 Francja EUR/kg 2,10-9,1-32,3 8,75 Holandia EUR/kg 1,87-11,8-36,0 7,79 Masło USD/t 2 950-10,6-35,9 11,31 OMP USD/t 1 788-6,5-52,3 6,85 PMP USD/t 2 188-10,7-47,1 8,38 * Z przeliczenia według kursu NBP: Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych FAPA, CLAL i NBP. Ceny na rynkach wewnętrznych UE w dniach 2-5.08. Ceny światowe (na bazie FOB - w portach Europy Zachodniej) z 7.08. 1/ zmiana średniej ceny w przypadku ceny na rynkach wewnętrznych UE w porównaniu z notowaniem z 5-8.07.., a w przypadku cen światowych - z notowaniem z 10.07.. Średni kurs z 5.08. r.: 1 EUR = 4,1655 PLN Średni kurs z 7.08. r.: 1 USD = 3,8326 PLN Agencja Rynku Rolnego 9