Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 09/2010. Rynek mleka 30,0 28,0 26,0. w tys. ton 24,0 22,0 20,0 18,0 15,5 15,0 14,5. zł/hl 14,0. w tys.

Transkrypt

1 Rynek mleka Czynniki podażowo-popytowe Skup mleka surowego W bieżącym roku dostawy mleka do skupu utrzymują się na poziomie niższym niż przed rokiem, jednak dynamika tego spadku stopniowo wygasa. W sierpniu br. (wg GUS) producenci dostarczyli 788 mln li-trów mleka, tj. o 1,3% mniej niż w lipcu i o 1% mniej niż rok wcześniej. W okresie pierwszych ośmiu miesięcy 2010 r., do zakładów mleczarskich dostarczono prawie 6 mld litrów mleka, tj. o 2% mniej niż w porównywalnym okresie 2009 r. w mln litrów II 2009 Skup i skupu mleka wg danych GUS IV VI VIII X XII II 2010 s k u p 85 IV VI VIII c e n a s k u p u Według danych przekazywanych przez podmioty skupujące do OT ARR, w roku kwotowym 2010/2011 (tj. w okresie od kwietnia do sierpnia 2010 r.) skupiono ok. 4 mld kg mleka (po przeliczeniu na mleko o referencyjnej zawartości tłuszczu). Stopień wykorzystania kwot indywidualnych przysługujących dostawcom hurtowym wyniósł ok. 43%. Produkcja artykułów mleczarskich Na początku drugiego półrocza 2010 r. krajowi producenci zwiększyli produkcję serów podpuszczkowych dojrzewających i masła. W sierpniu br. produkcja se-rów dojrzewających wynosiła ponad 25 tys. ton i była o ok. 8% większa niż w lipcu zł/hl w tys. ton 30,0 28,0 26,0 24,0 22,0 20,0 18,0 Produkcja serów podpuszczkowych dojrzewających wg danych GUS I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII W tym czasie masła wyprodukowano blisko 14 tys. ton, tj. o prawie 3% więcej niż miesiąc wcześniej. w tys. ton 15,5 15,0 14,5 14,0 13,5 13,0 12,5 12,0 11,5 Produkcja masła wg danych GUS I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII W sierpniu br. (po dwumiesięcznym spadku) wzrosła również produkcja odtłuszczonego mleka w proszku. Była ona o ponad 5% większa niż w lipcu i wyniosła 10 tys. ton w tys. ton 13,0 12,0 11,0 10,0 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 Produkcja odtłuszczonego mleka w proszku wg danych GUS I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

2 Jednak w odniesieniu do sierpnia 2009 r., zarówno produkcja OMP, jak i masła była mniejsza odpowiednio o ok. 1% i o ok. 6%. Jednocześnie w sierpniu (po raz pierwszy w br.) produkcja serów dojrzewających o blisko 10% przekroczyła poziom ubiegłoroczny. Łącznie, w miesiącach styczeńsierpień 2010 r., produkcja masła była o 5% mniejsza, serów o 7%, a OMP o 9% mniejsza. Handel zagraniczny Według wstępnych danych Ministerstwa Finansów, wywóz masła z Polski w okresie pierwszych siedmiu miesięcy 2010 r. wyniósł 15,7 tys. ton i był o 25% większy niż rok wcześniej. Wraz z dynamicznie rosnącym unijnym eksportem odtłuszczonego mleka w proszku, poprawiły się także wyniki krajowego wywozu tego produktu. W miesiącach styczeń-lipiec 2010 r., z Polski wywieziono 47,6 tys. ton OMP, tj. o 1,5% więcej niż przed rokiem. Pomimo notowanego w pierwszych siedmiu miesiącach br. ok. 19% wzrostu eksportu unijnych serów podpuszczkowych dojrzewających, eksport z Polski, od początku br., jest mniejszy niż w ub.r. W okresie styczeń-lipiec br. krajowi handlowcy wyeksportowali 58,7 tys. ton serów twardych, tj. o 3% mniej niż rok wcześniej. Od początku 2010 r., na poziomie istotnie wyższym niż rok wcześniej, utrzymuje się przywóz głównych produktów mleczarskich. W największym stopniu wzrósł import masła. W okresie pierwszych siedmiu miesięcy br. na polski rynek trafiło 5,9 tys. ton masła wobec 2,6 tys. ton przed rokiem. W tym czasie przywóz odtłuszczonego mleka w proszku i serów podpuszczkowych wzrósł o ok. 20%, odpowiednio do 6,9 tys. ton i do 15,6 tys. ton. Działania wspierające rynek W 2010 r., w ramach programu Dostarczanie nadwyżek żywności najuboższej ludności Unii Europejskiej, zgodnie z rozporządzeniem Komisji (nr 1111/2009) na pomoc żywnościową z magazynów interwencyjnych UE (od 1 maja do 30 września 2010 r.) przeznaczono 51,1 tys. ton masła oraz 65,3 tys. ton OMP. Polsce, w 2010 r. do rozdysponowania z zapasów składowanych w krajowych magazynach, KE przyznała 1,9 tys. ton masła i prawie 18 tys. ton OMP. W zamian za odebrane zapasy o łącznej wartości ok. 35 mln EUR, krajowi przedsiębiorcy zobowiązani byli dostarczyć wybrane produkty mleczarskie, tj. sery podpuszczkowe dojrzewające i topione, masło, pełne mleko w proszku (ekstra) oraz mleko UHT do organizacji charytatywnych. W br. unijni przedsiębiorcy korzystali z mechanizmu dopłat do prywatnego przechowywania masła. Łącznie w UE, w okresie od 1 marca do 15 sierpnia 2010 r., do prywatnych magazynów zgłoszono 83,1 tys. ton masła (najwięcej we Francji, Holandii, Niemczech, Irlandii i Belgii). Na terenie Polski przedsiębiorcy nie skorzystali z tego wsparcia. Jednocześnie od początku br. ARR wystawiła 34 certyfikaty jakości na ogólną ilość 836 ton masła przeznaczonego do przechowywania w Niemczech i w Holandii. Według stanu na 23 września br. w prywatnych 2

3 magazynach na terenie UE przechowywane było 82,7 tys. ton masła objętego dopłatami (łącznie z masłem zgromadzonym w poprzednim sezonie). W br., w związku ze znacznym wzrostem rynkowych cen masła i OMP, unijni przedsiębiorcy, w okresie interwencyjnym (trwającym standardowo od 1 marca do 31 sierpnia) nie byli zainteresowani sprzedażą tych produktów na zapasy interwencyjne UE. Od czerwca br., Komisja Europejska uruchomiła procedurę umożliwiającą sprzedaż masła oraz OMP z zapasów interwencyjnych zgromadzonych w 2009 r. (rozporządzenie Komisji nr 446/2010 i nr 447/2010). W ramach siedmiu przetargów (tj. od 3 czerwca do 23 września) procedurą sprzedaży objęto 24,7 tys. ton masła (po ch EUR/100 kg). W przypadku OMP, podczas pięciu przetargów Komisja odrzuciła wszystkie oferty, gdyż oferowane ceny uznała za zbyt niskie w porównaniu ze średnią rynkową ceną w UE. Dopiero we wrześniu br. zaakceptowano sprzedaż 2,6 tys. ton OMP (po ch EUR/100 kg). Według stanu na 23 września br., na zapasach interwencyjnych UE znajdowało się 13 tys. ton masła i 213 tys. ton OMP zakupionych w poprzednim sezonie. W polskich magazynach pozostaje 2,6 tys. ton OMP. W 2010 r., ARR kontynuuje wypłaty refundacji do wywozu realizowanego na podstawie pozwoleń, na które wnioski można było składać przed 20 listopada 2009 r. Od początku br. do 30 września w ramach tego wsparcia beneficjentom wypłacono 13,7 mln zł refundacji (łącznie z produktami non-aneks I). W ramach wspierania konsumpcji mleka i jego przetworów, Agencja Rynku Rolnego realizuje program Szklanka mleka. W roku szkolnym 2009/2010, w programie uczestniczyło ponad 2,8 mln uczniów uczęszczających do 17,2 tys. placówek oświatowych. Od 1 września 2009 r. do 31 sierpnia 2010 r. ARR wypłaciła na ten cel (łącznie w ramach dopłaty unijnej i krajowej) blisko 159 mln zł. Uzupełnieniem dopłat do spożycia mleka i przetworów mlecznych w placówkach oświatowych jest dofinansowanie z Funduszu Promocji Mleka, ze środków którego równolegle ARR wypłaciła 4,4 mln zł. W roku szkolnym 2010/2011 Agencja kontynuuje realizację programu Szklanka mleka. We wrześniu 2010 r. na wsparcie to wypłacono 12,7 mln zł. ARR administruje również Funduszem Promocji Mleka (który od roku 2002 do 1 lipca 2009 r. nosił nazwę Fundusz Promocji Mleczarstwa). Działalność FPM finansowana jest przez podmioty skupujące, które obowiązane są do przekazania 0,001 zł od każdego skupionego przez nie kilograma mleka. W 2010 r. oprócz dofinansowania spożycia mleka i przetworów mlecznych w placówkach oświatowych środki z FPM przeznaczono m.in. na szkolenia dla dostawców i podmiotów skupujących, organizację Dnia Polskiego w Brukseli i wsparcie targów mleczarskich Mleko EXPO Od 1 stycznia do 30 września 2010 r. na FPM wpłacono 7,2 mln zł. 3

4 W ramach administrowanego przez ARR mechanizmu Wsparcie działań promocyjnych i informacyjnych na rynkach wybranych produktów rolnych od 2008 r. prowadzona jest kampania promocyjnoinformacyjna Stawiam na mleko i produkty mleczne. Akcja ma na celu uświadomienie, jak wielką rolę w codziennej diecie, szczególnie dzieci, odgrywa mleko, a także wyrobienie u najmłodszych przyzwyczajenia do regularnego spożywania produktów mleczarskich. Całkowity budżet programu wynosi 9,8 mln EUR (z tego 50% stanowi wkład UE, 30% budżet krajowy, 20% wkład własny organizacji proponującej). Od uruchomienia kampanii do końca września 2010 r., na program Stawiam na mleko i produkty mleczne ARR wydatkowała 26,6 mln zł. Tendencje cenowe Ceny krajowe Ceny skupu mleka (bez VAT) W pierwszej połowie 2010 r., ceny skupu mleka w Polsce utrzymywały się na względnie stabilnym poziomie. Od drugiej połowy br., ceny surowca wykazują stopniowy wzrost. W sierpniu br. (wg GUS) średnio w kraju płacona za mleko wzrosła do 103,75 zł/hl i była o ok. 1% wyższa niż w lipcu. W porównaniu do cen sprzed roku mleko w skupie było droższe o ponad 21%. Przeciętnie najwyższe ceny mleka uzyskiwali dostawcy z woj.: podlaskiego 109,01 zł/hl i zachodniopomorskiego 107,95 zł/hl, a najniższe z woj.: podkarpackiego 90,58 zł/hl i małopolskiego 91,50 zł/hl. Ceny zbytu wybranych artykułów mleczarskich Na krajowym rynku produktów mleczarskich nadal przeważają wzrostowe tendencje cen. W sierpniu br., według danych GUS sera podpuszczkowego dojrzewającego typu Edam, w odniesieniu do noto-wań z lipca, wzrosła o ponad 1%, do 13,06 zł/kg, a sera Gouda o prawie 2%, do 13,03 zł/kg z VAT. Wymienione gatunki serów były droższe niż przed rokiem o 20-22%. Tendencje wzrostowe wykazują również ceny masła. W sierpniu br. za masło konfekcjonowane krajowi producenci uzyskiwali 15,78 zł/kg z VAT, tj. o 2% więcej niż w lipcu br. W tym czasie masło w blokach podrożało o blisko 1%, do 14,57 zł/kg. W porównaniu do notowań sprzed roku ceny masła wzrosły o ok. 40%. Na początku drugiego półrocza 2010 r., przerwana została (zapoczątkowana w marcu br.) wzrostowa tendencja cen odtłuszczonego mleka w proszku. W sierpniu br. za OMP krajowi producenci uzyskiwali 9,45 zł/kg (z VAT), tj. o 1,3% mniej niż lipcu, ale nadal o blisko 30% więcej niż w sierpniu 2009 r. zł/kg 15,50 14,50 13,50 12,50 11,50 10,50 9,50 8,50 7,50 6,50 Ceny zbytu masła w blokach i mleka odtłuszczonego w proszku (z VAT) wg GUS I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII ceny masła w 2009 ceny masła w 2010 ceny OMP w 2009 ceny OMP w

5 We wrześniu br. ceny serów dojrzewających i masła jeszcze wzrosły, podczas gdy OMP uległy obniżeniu. W zakładach objętych monitoringiem Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW, we wrześniu br., w odniesieniu do średniej ceny z sierpnia, ceny serów wzrosły o 2,3-2,5%. Za Edam uzyskiwano 12,28 zł/kg, a za Goudę 12,39 zł/kg. Jednocześnie masło w blokach podrożało o ponad 2%, do 14,23 zł/kg. W tym czasie za odtłuszczone mleko w proszku średnio w kraju płacono 8,73 zł/kg (bez VAT), tj. o 0,6% mniej niż przeciętnie w sierpniu. Ceny na rynkach zagranicznych Na wewnętrznych rynkach Niemiec, Francji i Holandii, we wrześniu br. przeważały wzrosty cen podstawowych produktów mleczarskich. W dniach r. (za FAMMU/FAPA) ceny odtłuszczonego mleka w proszku kształtowały się w granicach 2,30-2,34 EUR/kg i były o 4-6% wyższe niż w porównywalnym okresie sierpnia br. W tym czasie znacząco, bo o 2-7% podrożało pełne mleko w proszku, za które wytwórcy w monitorowanych krajach uzyskiwali 2,79-2,86 EUR/kg. Dynamika wzrostu cen masła w blokach była nieco niższa niż w przypadku proszku mlecznego. W dniach r. ceny tego tłuszczu kształtowały się w granicach od 3,70 EUR/kg we Francji do 3,80 EUR/kg w Niemczech (w Holandii - 3,79 EUR/kg) i były tylko o 1-2% wyższe niż przed miesiącem. W odniesieniu do notowań sprzed roku masło na monitowanych rynkach było droższe o 31-52%, OMP o 24-30%, a PMP o 22-30% droższe. USD/t Ceny masła i odtłuszczonego mleka w proszku na giełdach Europy Zachodniej (na bazie FOB) wg USDA I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII ceny OMP w 2009 r. ceny OMP w 2010 r. ceny masła w 2009 r. ceny masła w 2010 r. Na giełdach zachodnioeuropejskich (po wcześniejszym spadku) w drugiej połowie września br. odnotowano wzrost cen odtłuszczonego mleka w proszku, podczas gdy ceny proszku pełnego i masła nie uległy istotnym zmianom. Według danych United States Department of Agriculture, 17 września 2010 r., w portach Europy Zachodniej (baza FOB) giełdowe ceny odtłuszczonego mleka w proszku w odniesieniu do notowań sprzed miesiąca wzrosły o 3,5%, do USD/t (8,84 zł/kg). Jednocześnie za proszek pełny i za masło, podobnie jak miesiąc wcześniej płacono odpowiednio USD/t (10,83 zł/kg) i USD/t (14,85 zł/kg). W odniesieniu do cen notowanych na giełdach europejskich, w Oceanii PMP i masło nadal było znacząco tańsze (o 6% i o 17%), a OMP droższe (o ok. 8%). Na giełdach amerykańskich masło i OMP było tańsze niż na giełdach zachodnioeuropejskich odpowiednio o 0,4% i o 11%. 5

6 Miesięczny skup mleka surowego, produkcja masła, odtłuszczonego mleka w proszku oraz serów podpuszczkowych dojrzewających Rok Skup mleka * 8686,4 x 3,7 182,0 x 4,3 120,0 x -7,6 281,5 x 11, VII 811,2-0,9 2,3 15,1 6,9-1,4 11,3-8,3-29,5 24,6 1,7-3,9 VIII 796,2-1,9 2,1 14,7-2,8 0,8 10,1-10,7-14,8 22,9-6,9-6,5 IX 737,6-7,4-0,3 13,8-5,8-11,6 7,4-26,7-30,7 23,5 2,6-5,2 X 700,6-5,0-1,6 14,2 2,3-9,2 6,5-12,8-38,7 22,7-3,4-8,1 XI 648,5-7,4 0,2 13,0-8,4-3,6 5,1-21,8-26,0 19,6-13,7-15,9 XII 671,7 3,4-0,6 14,0 7,8-9,4 5,8 14,9-38,5 19,9 1,5-15,7 2009* Miesiąc 8878,2 x 2,2 170,2 x -6,5 116,9 x -2,5 285,2 x 1, I 680,2 1,4 2,5 13,6-2,6-3,2 4,9-15,4-8,0 19,4-2,5-32,2 II 625,0-8,1-7,3 11,9-12,7-8,1 3,7-24,7-41,4 19,3-0,5-10,6 III 714,6 14,3-3,1 14,3 20,4-5,2 4,5 21,3-46,2 23,0 19,2-3,0 IV 734,5 2,8-2,3 13,7-4,3-1,0 9,4 109,7 8,5 20,4-11,3-8,9 V 799,3 8,8-4,2 14,7 7,1 2,9 11,1 17,9 6,2 21,6 6,2-8,9 VI 788,8-1,3-3,7 13,2-9,9-6,4 10,6-4,6-14,1 21,5-0,7-12,3 VII 798,7 1,3-1,5 13,4 1,1-11,4 9,5-10,6-16,3 23,2 8,4-6,7 VIII 788,0-1,3-1,0 13,8 2,8-6,4 10,0 5,2-1,4 25,2 8,3 9,8 I-VIII mln l Zmiana wielkości skupu w % w % tys. ton Produkcja masła Zmiana wielkości produkcji w % w % Produkcja odtłuszczonego mleka w proszku Zmiana wielkości produkcji 5989,9 x -2,0 109,0 x -4,9 66,7 x -8,9 174,0 x -6,5 tys. ton w % w % Produkcja serów podpuszczkowych dojrzewających tys. ton Zmiana wielkości produkcji w % w % *-skup i produkcja z danych sprawozdawczych GUS Źródło : GUS i obliczenia własne zielonek zielonek 6

7 Miesięczne ceny skupu mleka (bez VAT) oraz ceny zbytu masła, odtłuszczonego mleka w proszku i serów podpuszczkowych dojrzewających (z VAT) Masło Odtłuszczone mleko Sery podpuszczkowe dojrzewające Mleko surowe Rok Miesiąc w blokach formowane w proszku Gouda Edam zł/hl ceny ceny zł/kg ceny ceny zł/kg ceny ceny zł/kg ceny ceny zł/kg ceny ceny zł/kg ceny ceny w % w % w % w % w % w % w % w % w % w % w % w % VII 85,77-0,7-12,1 10,21 2,5-1,4 11,40 1,5-3,1 7,43 0,3-14,1 10,70-0,4-10,8 10,87 0,0-5,9 VIII 85,58-0,2-9,8 10,34 1,3 0,5 11,49 0,8-2,0 7,28-2,0-13,3 10,71 0,1-10,4 10,85-0,2-6,3 IX 87,64 2,4-6,1 10,83 4,7 6,0 11,89 3,5 2,9 7,36 1,1-9,0 10,92 2,0-8,0 11,07 2,0-4,0 X 91,93 4,9 1,2 13,34 23,2 37,8 13,56 14,0 18,9 7,82 6,3 3,9 11,73 7,4 0,1 11,83 6,9 4,0 XI 99,35 8,1 10,1 14,96 12,1 57,5 14,85 9,5 31,1 8,59 9,8 16,9 12,47 6,3 10,6 12,46 5,3 12,5 XII 104,87 5,6 17,9 14,80-1,1 54,6 15,06 1,4 34,1 8,85 3,0 24,8 12,79 2,6 16,0 12,62 1,3 16, ,62 x -12,4 11,14 x 7,2 12,16 x 2,7 7,54 x -11,4 11,19 x -9,2 11,23 x -7, I 102,22-2,5 16,3 12,92-12,7 33,7 14,48-3,9 27,7 8,58-3,1 27,1 12,66-1,0 18,0 12,58-0,3 17,8 II 102,22 0,0 17,7 12,35-4,4 24,6 14,37-0,8 26,5 8,38-2,3 19,4 12,56-0,8 16,1 12,53-0,4 16,6 III 102,13-0,1 17,3 12,37 0,2 24,3 14,29-0,6 26,5 8,46 1,0 17,3 12,60 0,3 15,5 12,60 0,6 15,9 IV 101,05-1,1 15,2 12,47 0,8 26,3 14,25-0,2 25,4 8,68 2,6 17,6 12,50-0,8 14,6 12,53-0,6 14,3 V 101,06 0,0 16,4 13,44 7,8 37,0 14,68 3,0 31,7 9,27 6,8 26,0 12,53 0,2 16,0 12,65 1,0 15,7 VI 102,04 1,0 18,1 14,18 5,5 42,4 15,14 3,1 34,8 9,56 3,1 29,0 12,70 1,4 18,2 12,85 1,6 18,2 VII 102,59 0,5 19,6 14,44 1,8 41,4 15,45 2,0 35,5 9,57 0,1 28,8 12,80 0,8 19,6 12,91 0,5 18,8 VIII 103,75 1,1 21,2 14,57 0,9 40,9 15,78 2,1 37,3 9,45-1,3 29,8 13,03 1,8 21,7 13,06 1,2 20,4 I-VIII ,14 x 17,8 13,34 x 33,9 14,80 x 30,7 8,99 x 24,3 12,67 x 17,4 12,71 x 17,2 Źródło : GUS i obliczenia własne 7

8 Ceny zbytu (bez VAT) mleka spożywczego pasteryzowanego i mleka UHT zł/kg Mleko spożywcze pasteryzowane Mleko spożywcze UHT Rok Miesiąc 2% 3,2% Ogółem* 2% 3,2% Ogółem* 2009 VII 1,61 0,3-1,3 1,60 0,8-4,2 1,60 0,7-2,6 1,77-0,3-3,6 1,64 0,5-8,1 1,63-0,5-8,6 VIII 1,61 0,0-1,9 1,58-0,9-4,3 1,59-0,6-3,3 1,77 0,2-2,8 1,64 0,2-7,4 1,64 0,9-7,3 IX 1,60-0,4-2,2 1,58-0,2-4,5 1,58-0,4-3,6 1,77-0,2-3,2 1,62-1,2-8,0 1,63-0,5-7,6 X 1,61 0,6-1,4 1,62 2,7-2,0 1,61 1,7-1,9 1,76-0,5-3,5 1,63 0,5-7,6 1,63-0,4-7,5 XI 1,61 0,0-0,8 1,63 0,5-2,1 1,61 0,3-1,5 1,79 1,4-1,3 1,69 3,5-3,2 1,68 3,3-3,2 XII 1,61-0,1-0,3 1,63 0,1-1,2 1,61 0,0-0,8 1,81 1,5 0,2 1,72 2,2 0,2 1,71 1,9-0, ,61 x -1,8 1,61 x -3,6 1,61 x -2,4 1,78 x -3,3 1,66 x -7,8 1,66 x -7, I 1,62 0,5-0,6 1,64 0,8-1,8 1,62 0,6-1,1 1,80-0,9 0,5 1,72 0,0 1,7 1,71-0,1 1,0 II 1,60-0,8-0,4 1,64-0,2-0,4 1,61-0,6-0,5 1,81 0,5 2,2 1,72-0,2 1,6 1,72 0,2 1,6 III 1,60-0,1 0,3 1,63-0,5-0,4 1,61-0,2-0,1 1,80-0,1 1,5 1,72 0,1 3,4 1,70-0,7 2,2 IV 1,60 0,1 0,2 1,62-0,4 0,3 1,61 0,0 0,8 1,82 0,6 2,0 1,73 0,5 3,5 1,72 1,0 3,0 V 1,60-0,3-0,5 1,62-0,1 1,7 1,61-0,2 0,6 1,80-0,7 1,4 1,71-1,2 4,0 1,71-0,7 4,0 VI 1,60-0,2-0,4 1,63 0,1 2,8 1,61 0,0 1,1 1,81 0,6 2,1 1,72 0,6 5,4 1,72 0,5 4,9 VII 1,61 0,8 0,1 1,62-0,2 1,7 1,61 0,4 0,9 1,81-0,2 2,2 1,71-0,6 4,2 1,70-0,7 4,7 VIII 1,62 0,7 0,8 1,64 0,8 3,5 1,62 0,8 2,3 1,81-0,1 1,9 1,72 0,9 4,9 1,72 0,7 4,5 * średnia dla produktów o zawartości tłuszczu od 0,5% do pow. 3,5% Źródło: MRiRW i obliczenia własne 8

9 Ceny mleka w przekroju wojewódzkim wg siedziby producenta Ceny skupu mleka bez VAT - zł/hl Województwa sierpień POLSKA 103,75 1,1 21,2 dolnośląskie 105,31 0,8 15,0 kujawsko-pomorskie 103,99 1,9 24,5 lubelskie 100,32 0,8 20,4 lubuskie 105,05 2,7 17,2 łódzkie 97,32 1,5 22,0 małopolskie 91,50 0,3 10,7 mazowieckie 103,66 1,8 30,0 opolskie 104,21 1,0 13,5 podkarpackie 90,58 4,1 15,6 podlaskie 109,01-0,3 16,5 pomorskie 101,36 1,1 29,0 śląskie 100,54 0,7 14,2 świętokrzyskie 95,70 0,9 20,3 warmińsko-mazurskie 104,06 0,6 22,6 wielkopolskie 105,03 2,2 16,7 zachodniopomorskie 107,95 2,7 29,1 Źródło: GUS i obliczenia własne 9

10 Ceny przetworów mleczarskich na rynkach zagranicznych Towar/Kraj Jednostka miary Średnia % średniej ceny Miesięczna Roczna Średnia w zł/kg* Ceny na rynkach wewnętrznych UE w okresie masło w blokach Niemcy EUR/kg 3,80 2,2 31,0 14,98 Francja EUR/kg 3,70 1,4 52,3 14,59 Holandia EUR/kg 3,79 1,3 48,6 14,94 odtłuszczone mleko w proszku Niemcy EUR/kg 2,34 6,4 24,5 9,23 Francja EUR/kg 2,34 4,9 30,0 9,23 Holandia EUR/kg 2,30 4,1 26,4 9,07 pełne mleko w proszku Niemcy EUR/kg 2,86 6,7 30,0 11,28 Francja EUR/kg 2,80 1,8 21,7 11,04 Holandia EUR/kg 2,79 4,5 26,2 11,00 Ceny światowe (na bazie FOB - w portach Europy Zachodniej) z dnia masło USD/t ,0 37,6 14,85 OMP USD/t ,5 12,4 8,84 PMP USD/t ,3 19,5 10,83 * z przeliczenia według kursu NBP: 1 EUR = 3,9427 PLN ( ) 1 USD = 3,0079 PLN ( ) Źródło: FAMMU/FAPA i USDA; ceny walut przeliczono wg kursu dnia NBP 10