Rybnicka strategia rozwoju kultury na lata 2020-2030 plus Załącznik nr 2 Analiza SWOT Opis metodologiczny Analiza SWOT podsumowuje wnioski płynące z diagnozy stanu miejskiej polityki kulturalnej w Rybniku. Jej zadaniem jest nie tylko pomoc w uzyskaniu spójnego i syntetycznego obrazu sytuacji sektora kultury w Rybniku, ale również wskazanie i uzasadnienie wyboru najlepszej perspektywy, którą powinien przyjąć dokument strategiczny. Wyniki analizy SWOT mogą również zostać wykorzystane jako kontekst uzasadniający rekomendowane działania i cele. Wnioski z diagnozy stanu miejskiej polityki kulturalnej zostały posegregowane na cztery podzbiory czynników: Mocne strony (S), wskazujące czynniki mające pozytywny wpływ na obecną politykę kulturalną miasta; Słabe strony (W), mające negatywny wpływ na obecną politykę kulturalną miasta;
Szanse (O), wskazujące potencjalne kierunki rozwoju kultury w Rybniku; Zagrożenia (T), wskazujące potencjalne problemy i ograniczenia, z którymi musi się zmierzyć przyszła polityka kulturalna. Podział na podzbiory jest adekwatny (każdy czynnik należy do któregoś z podzbiorów) oraz rozłączny (żaden czynnik nie należy do więcej niż jednego podzbioru). Kolejnym rokiem było zidentyfikowanie dla każdego czynnika strategicznego jego rangi w zależności od oceny jego ważności dla powstającej strategii rozwoju kultury (w każdym podzbiorze suma rang wynosi 1,00). Czynniki poddane analizie Na podstawie raportu o stanie miejskiej polityki kulturalnej przygotowanego w procesie tworzenia dokumentu strategicznego wyselekcjonowane zostało 28 czynników, które powinny zostać wzięte pod uwagę. Wśród mocnych stron znalazły się: Zreformowana struktura zarządzania kulturą w urzędzie miasta Duża liczba wydarzeń kulturalnych i liczba osób doświadczonych w ich organizacji Wdrożony system informacji o działaniach kulturalnych
Wysokie kompetencje kadry zarządzającej - menadżerów kultury pracujących w instytucjach kultury i prowadzących najważniejsze organizacje pozarządowe Wysoki poziom współpracy twórców i animatorów rybnickiej kultury oraz zdolność do zawierania kompromisów i uczciwość w wywiązywaniu się ze wzajemnych zobowiązań Istnienie kilku doświadczonych i aktywnych organizacji pozarządowych zdolnych do podejmowania dużych wyzwań i realizacji długofalowych projektów Działalność dzielnicowych domów kultury Słabe strony to: Poziom artystyczny dużej części wydarzeń jest poniżej oczekiwań środowiska twórców i animatorów kultury Brak instytucji lub podmiotu kultury o profilu stricte artystycznym i mała liczba profesjonalnych artystów pracujących w mieście Nadmierna fraternizacja środowiska twórców i animatorów kultury skutkująca ograniczaniem się do własnego, zaufanego grona potencjalnych partnerów Średnia wartość procentowego udziału wydatków bieżących na kulturę w budżecie bieżącym plasuje się poniżej średniej liczonej dla 100 największych polskich miast Niski poziom pozyskiwania dotacji zewnętrznych przez instytucje kultury
Przeznaczanie zbyt małych kwot na działalność organizacji pozarządowych Brak niezależnego systemu stypendialnego dla artystów oraz niskie kwoty nagród Prezydenta miasta dla wyróżniających się twórców i animatorów kultury Za szanse wskazujące potencjalne kierunki rozwoju zostały uznane: Realizacja procesu rewitalizacji i związanych z nim inwestycji w infrastrukturę Chęć podjęcia współpracy wyrażana przez przedstawicieli środowiska twórców i animatorów kultury Uwzględnienie kultury jako ważnego elementu rozwoju miasta (zarówno w wymiarze społecznym, jak i wizerunkowym). Lokalizacja geograficzna i bliskość innych ośrodków miejskich Konsekwentny wzrost wysokości wydatków bieżących na kulturę od 2012 roku Świadomość konieczności polepszania jakości organizowanych wydarzeń kulturalnych Pojawienie się nowych organizacji pozarządowych otrzymujących granty w konkursach dla NGO. Zagrożenia wskazujące potencjalne problemy i ograniczenia stanowią zaś:
Konieczność zbudowania kulturalnej marki i zaistnienie na kulturalnej mapie Polski Dalsza niekonsekwencja w realizacji podjętych działań przez władze miasta Pozostawianie przez władze miasta w roli animatora kultury Pogłębienie się inercji części środowiska pozarządowego w kulturze Dalsza koncentracja na finansowaniu instytucjach kultury Niepowodzenie w tworzeniu się kulturalnego fermentu i dyskusji o jakości wydarzeń Drenaż talentów wyjeżdżających do większych ośrodków Wyniki analizy SWOT Zbiorcze wyniki analizy dowodzą, że Rybnik powinien przyjąć strategię agresywną, skupiająca się na przede wszystkim na wykorzystaniu szans. Wybór takiej perspektywy strategicznej jest uzasadniony siłą mocnych stron a przede wszystkim takimi czynnikami jak: duża liczba wydarzeń kulturalnych i liczba osób doświadczonych w ich organizacji (największa liczba ), istnienie już zreformowanej struktury zarządzania kulturą w urzędzie miasta oraz posiadanie wysokich kompetencji organizacyjnych przez kadrę zarządzającą - menadżerów kultury pracujących w instytucjach kultury i prowadzących najważniejsze organizacje pozarządowe.
Jednocześnie jednak wyniki analizy pokazują, że istniejące zagrożenia mogą okazać się na tyle silne, że przy braku konsekwentnej pracy nad realizacją strategii, Rybnik może być zmuszony do skoncentrowaniu się na unikaniu zagrożeń, niż wykorzystaniu istniejących szans. MOCNE STRONY - stan na dzisiaj nr Opis czynnika Waga S1 Zreformowana struktura zarządzania kulturą w urzędzie miasta 0,2 S2 Duża liczba wydarzeń kulturalnych i liczba osób doświadczonych w ich organizacji 0,2 S3 Wdrożony system informacji o działaniach kulturalnych 0,05 S4 Wysokie kompetencje kadry zarządzającej - menadżerów kultury pracujących w 0,2 instytucjach kultury i prowadzących najważniejsze organizacje pozarządowe S5 Wysoki poziom współpracy twórców i animatorów rybnickiej kultury oraz zdolność 0,15 do zawierania kompromisów i uczciwość w wywiązywaniu się ze wzajemnych zobowiązań S6 Istnienie kilku doświadczonych i aktywnych organizacji pozarządowych zdolnych 0,1 do podejmowania dużych wyzwań i realizacji długofalowych projektów S7 Działalność dzielnicowych domów kultury 0,1 SŁABE STRONY stan na dzisiaj nr Opis czynnika Waga W1 Poziom artystyczny dużej części wydarzeń jest poniżej oczekiwań środowiska 0,2 twórców i animatorów kultury W2 Brak instytucji lub podmiotu kultury o profilu stricte artystycznym i mała liczba 0,15 profesjonalnych artystów pracujących w mieście W3 Nadmierna fraternizacja środowiska twórców i animatorów kultury skutkująca 0,1 ograniczaniem się do własnego, zaufanego grona potencjalnych partnerów W4 Średnia wartość procentowego udziału wydatków bieżących na kulturę w 0,05 budżecie bieżącym plasuje się poniżej średniej liczonej dla 100 największych polskich miast W5 Niski poziom pozyskiwania dotacji zewnętrznych przez instytucje kultury 0,1 W6 Przeznaczanie zbyt małych kwot na działalność organizacji pozarządowych 0,2 W7 Brak niezależnego systemu stypendialnego dla artystów oraz niskie kwoty nagród Prezydenta miasta dla wyróżniających się twórców i animatorów kultury 0,2 SZANSE perspektywa na przyszłość nr Opis czynnika Waga O1 Realizacja procesu rewitalizacji i związanych z nim inwestycji w infrastrukturę 0,3 O2 Chęć podjęcia współpracy wyrażana przez przedstawicieli środowiska twórców i animatorów kultury 0,05
O3 Uwzględnienie kultury jako ważnego elementu rozwoju miasta (zarówno w 0,2 wymiarze społecznym, jak i wizerunkowym). O4 Lokalizacja geograficzna i bliskość innych ośrodków miejskich 0,05 O5 Konsekwentny wzrost wysokości wydatków bieżących na kulturę od 2012 roku 0,1 O6 O7 Świadomość konieczności polepszania jakości organizowanych wydarzeń kulturalnych Pojawienie się nowych organizacji pozarządowych otrzymujących granty w konkursach dla NGO. 0,2 0,1 ZAGROŻENIA perspektywa na przyszłość nr Opis czynnika Waga T1 Niska rozpoznawalność kulturalnej marki Rybnika w skali kraju 0,2 T2 Dalsza niekonsekwencja w realizacji podjętych działań przez władze miasta 0,2 T3 Pozostawianie przez władze miasta w roli animatora kultury 0,2 T4 Pogłębienie się inercji części środowiska pozarządowego w kulturze 0,1 T5 Dalsza koncentracja na finansowaniu instytucjach kultury 0,15 T6 Niepowodzenie w tworzeniu się kulturalnego fermentu i dyskusji o jakości 0,05 wydarzeń T7 Drenaż talentów wyjeżdżających do większych ośrodków 0,1 Zidentyfikowane podzbiory czynników zostały następnie poddane analizie powiązań metodą SWOT w celu określenia liczby zachodzących pomiędzy poszczególnymi zbiorami czynników strategicznych. Analiza polegała na odpowiedzi na cztery pytania: 1. Czy określona mocna strona pozwala wykorzystać daną szansę? 2. Czy określona mocna strona pozwala ograniczyć dane zagrożenie? 3. Czy określona słaba strona ogranicza możliwość wykorzystania danej szansy? 4. Czy określona słaba strona potęguje dane zagrożenie? Poniżej zostały przedstawione wyniki analizy powiązań czynników.
Czy określona mocna strona pozwala wykorzystać daną szansę? mocne strony / szanse O1 O2 O3 O4 O5 O6 O7 Waga Liczba Iloczyn wag i Ranga S1 1 1 1 1 0,2 4 0,8 2 S2 1 1 1 1 1 1 1 0,2 7 1,4 1 S3 1 1 1 0,05 3 0,15 6 S4 1 1 1 1 0,2 4 0,8 2 S5 1 1 1 0,15 3 0,45 3 S6 1 1 1 1 1 0,1 5 0,5 4 S7 1 1 1 1 0,1 4 0,4 5 Waga 0,3 0,05 0,2 0,05 0,1 0,2 0,1 Liczba 7 5 2 2 4 7 3 Iloczyn wag 2,1 0,25 0,4 0,1 0,4 1,4 0,3 i Ranga 1 5 3 6 3 2 4 Suma : 60 Suma iloczynów: 9,45 Czy określona słaba strona ogranicza możliwość wykorzystania danej szansy? mocne strony / szanse O1 O2 O3 O4 O5 O6 O7 Waga Liczba Iloczyn wag i Ranga W1 1 1 1 0,2 3 0,6 3 W2 1 1 1 0,15 3 0,45 4 W3 1 1 1 1 0,1 4 0,4 5 W4 1 1 1 0,05 3 0,15 7 W5 1 1 0,1 2 0,2 6 W6 1 1 1 0,2 3 0,6 2 W7 1 1 1 1 0,2 4 0,8 1 Waga 0,3 0,05 0,2 0,05 0,1 0,2 0,1 Liczba 2 3 4 1 3 3 6 Iloczyn wag i 0,6 0,15 0,8 0,05 0,3 0,6 0,6 Ranga 2 4 1 5 3 2 2 Suma : 44 Suma iloczynów: 6,3
Czy określona mocna strona pozwala ograniczyć dane zagrożenie? mocne strony / zagrożenia T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 Waga Liczba Iloczyn wag i Ranga S1 1 1 1 1 0,2 4 0,8 3 S2 1 1 1 1 1 0,2 5 1 1 S3 1 1 0,05 2 0,1 6 S4 1 1 1 1 0,2 4 0,8 3 S5 1 1 1 1 1 1 0,15 6 0,9 2 S6 1 1 1 1 1 0,1 5 0,5 4 S7 1 1 0,1 2 0,2 5 Waga 0,2 0,2 0,2 0,1 0,15 0,05 0,1 Liczba 5 3 4 5 3 4 4 Iloczyn wag i 1 0,6 0,8 0,5 0,45 0,2 0,4 Ranga 1 3 2 4 5 7 6 Suma : 56 Suma iloczynów: 8,25 Czy określona słaba strona potęguje dane zagrożenie? słabe strony / zagrożenia T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 Waga Liczba Iloczyn wag i Ranga W1 1 1 1 1 0,2 4 0,8 2 W2 1 1 1 1 1 0,15 5 0,75 3 W3 1 1 1 1 1 0,1 5 0,5 4 W4 1 1 1 0,05 3 0,15 6 W5 1 1 0,1 2 0,2 5 W6 1 1 1 1 1 0,2 5 1 1 W7 1 1 1 1 0,2 4 0,8 2 Waga 0,2 0,2 0,2 0,1 0,15 0,05 0,1 Liczba 6 1 5 3 2 5 6 Iloczyn wag i 1,2 0,2 1 0,3 0,3 0,25 0,6 Ranga 1 6 2 4 4 5 3 Suma : 56
Suma iloczynów: 8,05 Kombinacja Wyniki analizy SWOT Suma Suma iloczynów Mocne strony / szanse 60 9,45 Słabe strony / szanse 44 6,3 Mocne strony / zagrożenia 56 8,25 Słabe strony / zagrożenia 56 8,05 Mocne strony Słabe strony Szanse Strategia agresywna Liczba 60 Ważona liczba 9,45 Strategia konkurencyjna Liczba 42 Ważona liczba 5,9 Zagrożenia Strategia konserwatywna Liczba 56 Ważona liczba 8,25 Strategia defensywna Liczba - 56 Ważona liczba 8,05