podręczniki program nauczania Wymagania edukacyjne i zasady oceniania w klasie III szkoły podstawowej Autor Tytuł Nr dopuszczenia J. Bonar, E. Burakowska, M. Dąbrowski i inni Programu nauczania zintegrowanego dla I etapu kształcenia w szkole podstawowej Przygoda z klasą DKW- 4014-65/01 J. Bonar, E. Burakowska, M. Dąbrowski i inni Przygoda z klasą DKW- 4014-65/01 1
ZASADY OCENIANIA W nauczaniu zintegrowanym obowiązuje ocenianie opisowe, któremu podlegają: a) wypowiedzi ustne opowiadania, opisy, sprawozdania, wyrażanie myśli w formie zdao, omawianie historyjek obrazkowych, układanie zdao i pytao, itp. ; b) prace pisemne sprawdziany z wiedzy matematyczno-przyrodniczej, z gramatyki, redagowanie opowiadao, opisów, życzeo, listu, pisanie z pamięci i ze słuchu itp.; c) prace domowe; d) aktywnośd na lekcji, sprawdzanie zeszytów (poprawnośd i starannośd pisma, estetyka); e) działalnośd artystyczna wytwory plastyczne i techniczne, śpiew, gra na instrumentach itp.; f) działalnośd motoryczno-zdrowotna sprawnośd ruchowa w grach, zabawach i dwiczeniach, zaangażowanie na lekcji, przygotowywanie się do zajęd; g) postępy w rozwoju emocjonalno-społecznym zachowanie w szkole, umiejętnośd współdziałania w zespole, uczestnictwo w życiu klasy, organizowanie własnej pracy, stosunek do rówieśników i innych osób itp. Ocenianie w nauczaniu zintegrowanym: daje dziecku informację o tym, co już umie, nad czym musi popracowad, jak daleko jest na drodze do osiągnięcia celu, uwzględnia możliwości dziecka; nie wszyscy przecież w tym samym czasie są w stanie opanowad jakąś umiejętnośd, a niektórzy nigdy nie będą biegli w danym zakresie, bierze pod uwagę wkład pracy dziecka, jego wysiłek włożony w wykonanie jakiegoś zadania, nie etykietuje dzieci, zachęca do dalszej pracy, uświadamia, że wysiłek się opłaca, nie pełni funkcji kary czy nagrody, nie zawiera krytyki osoby, uwzględnia postęp, jaki dokonał się w dziecku. Sposoby oceniania: 1. Ocena bieżąca wskazuje dobre i słabe strony ucznia. Dokonywana jest poprzez: komentarz werbalny- np. Pracuj nad kształtem liter itp., komentarz pisemny, gest i mimikę, dyplomy, stemple. 2. Ocena śródroczna jest wynikiem półrocznej obserwacji, zawiera zalecenia i wskazówki dla ucznia dotyczące postępów w nauce jak i rozwoju społeczno-emocjonalnego. Ocena ta jest skierowana do dziecka i jego rodziców w formie pisemnego komentarza. 3. Ocena roczna podkreśla zmiany w rozwoju dziecka wynikające ze stosowania wskazówek zawartych w ocenie półrocznej. Ma ona charakter diagnostyczno informacyjny, aby rodzice po zapoznaniu się z jej treścią mogli jak najlepiej wspomagad dziecko w dalszym jego rozwoju. 4. Ocena z zachowania jest również oceną opisową. Wyraża opinię o spełnieniu przez ucznia obowiązków szkolnych, jego kulturze, postawie wobec kolegów i innych osób oraz aktywności społecznej. 5. W trakcie oceniania bieżącego nauczyciel gromadzi wyniki szkolnych osiągnięd ucznia w dzienniku oraz zbiera w segregatorze prace ucznia. 6. Informacja rodziców o postępach ich dzieci odbywa się poprzez: kontakty bezpośrednie zebrania rodziców, rozmowy indywidualne, kontakty pośrednie rozmowa telefoniczna, korespondencja w dzienniczku, listowa, adnotacje w zeszycie przedmiotowym. 2
OCENA UMIEJĘTNOŚCI I WIADOMOŚCI UCZNIÓW poziom umiejętności i wiadomości przeliczenie punktów wg skali procentowej informacja dla ucznia o c e n a informacja dla nauczyciela bardzo wysoki 100% - 92% znakomicie, świetnie, brawo, wspaniale wysokie umiejętności zna, wie, potrafi zastosowad, jest samodzielny wysoki 91% - 79% średni 78% - 53% dobrze, poprawnie, bardzo ładnie przeciętnie, zadowalająco, nieźle niski 52% - 31% słabo bardzo niski 30% bardzo słabo, źle dobrze opanowane umiejętności z niewielkimi błędami popełnia błędy, myli się, pracuje samodzielnie średnio opanowane umiejętności wie, ale potrzebuje wsparcia i niewielkiej pomocy nauczyciela duże braki w umiejętnościach nie opanował podstawowych umiejętności i wiadomości, pracuje z pomocą nauczyciela uczeo niewiele potrafi, konieczna jest pomoc nie zna materiału, nie radzi sobie nawet przy pomocy nauczyciela 3
WYMAGANIA EDUKACYJNE KRYTERIA OCENIANIA WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI CZYTANIE Czyta poprawnie, płynnie, wyraziście ze zmianą siły tempa, tonu głosu oraz z zachowaniem pauz gramatycznych, logicznych i akcentu logicznego. Czyta po cichu i głośno ze zrozumieniem, wyodrębniając w tekście literackim: 1. postacie główne i drugorzędne, 2. charakterystyczne cechy bohaterów, 3. wydarzenia decydujące o zmianie postępowania bohaterów, 4. kolejnośd zdarzeo, 5. wzajemne zależności między zdarzeniami, 6. zdarzenia istotne i mniej istotne, 7. fragmenty tekstu na określony temat, 8. czas i miejsce akcji, 9. fragmenty tekstu zawierające np. opis, dialog. Czyta z podziałem na role, oddając nastrój, przeżycia bohaterów. Argumentuje własne stanowisko, wybór, wyszukując w tekście odpowiednie fragmenty. Czyta czasopisma dziecięce i książki z literatury dziecięcej. Odróżnia utwory wierszowane od prozy. Korzysta z czytelni i biblioteki. Korzysta z różnych źródeł wiedzy i informacji, w których zastosowano układ alfabetyczny. Czyta ze zrozumieniem teksty o różnorodnej tematyce oraz polecenia i instrukcje działania. Czyta liczby wielocyfrowe zapisane: cyframi, słownie. Czyta znaki rzymskie (I-XII). Odczytuje wskazania miarki metrowej, wagi, termometru, zegara. Czyta daty zapisane w różny sposób. Czyta ze zrozumieniem symbole, wykresy, tabelki, zestawienia wynikające z realizowanych treści w zakresie różnych edukacji oraz skróty, teksty użytkowe, plany, rozkłady jazdy i elementy mapy. 3
WYMAGANIA EDUKACYJNE MÓWIENIE Układa swobodne, spójne wypowiedzi i wielozdaniowe opowiadania twórcze na podstawie własnych obserwacji, przeżyd, treści słuchanych, czytanej literatury oraz aktualnych wydarzeo. Stosuje w mowie elementy techniki języka mówionego: pauzy, tempo, siła głosu, odpowiednia intonacja. Wygłasza wiersze z pamięci z zastosowaniem odpowiedniej intonacji, tempa, pauz, akcentu logicznego. Formułuje i stawia pytania dotyczące wydarzeo, ustnych wypowiedzi nauczyciela i kolegów oraz czytanych i omawianych różnorodnych tekstów. Udziela adekwatnych odpowiedzi na postawione pytania, przekształca zdania, stosuje zdania złożone współrzędnie i podrzędnie, używa wyrazów bliskoznacznych w celu zwiększenia komunikatywności wypowiedzi. Prowadzi rozmowę z rówieśnikami i dorosłymi, zachowując formę dialogową, wyraża swoje uczucia, stosuje zwroty grzecznościowe. Formułuje zdania tak, aby najtrafniej wyrażały pożądaną myśl. Świadomie stosuje w swoich wypowiedziach zasady gramatyki, składni i frazeologii języka ojczystego. Zamyka myśli w granicach równoważnika zdania, zdania pojedynczego, zdania złożonego. Wypowiada się swobodnie, logicznie na określony temat w formie opowiadania, opisu. Wypowiada się na temat własnej działalności, pracy i jej efektów. Wykorzystuje język symboli, wyrażeo matematycznych wynikających z realizowanych treści kształcenia w procesie komunikowania się, nazywania i opisywania otaczającej rzeczywistości. Składa życzenia swoim bliskim z różnych okazji. SŁUCHANIE Słucha i rozumie teksty wzorowo czytane przez nauczyciela oraz uczniów. Słucha ze zrozumieniem opowiadao, pytao, poleceo, instrukcji, wypowiedzi nauczyciela i innych uczniów. Wysłuchując innych, bierze pod uwagę ich punkt widzenia; dąży do kompromisu i porozumienia. Umiejętnie korzysta z mediów oraz odróżnia i właściwie reaguje na sygnały alarmowe w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych. Rozpoznaje barwy głosów ludzkich, brzmienie niektórych instrumentów. PISANIE Pisze w zeszycie w jedną linię płynnie, czytelnie zdania i krótkie teksty z zachowaniem prawidłowego kształtu liter, proporcji oraz właściwego ich łączenia w wyrazach. Przepisuje, pisze z pamięci i ze słuchu teksty, przestrzegając reguł ortograficznych. Poprawnie stosuje w piśmie znaki interpunkcyjne. Pisze swobodne teksty, trzyczłonowe opowiadania, opisy przedmiotów z uwzględnieniem ich charakterystycznych cech, listy do bliskich, życzenia z różnych okazji, zawiadomienia, zaproszenia, adresy, uwzględniając zasady gramatyczne, ortograficzne i interpunkcyjne. Pisze słownie oraz korzystając z zapisu cyfrowego liczby w zakresie 10 000. Pisze znaki rzymskie w zakresie I-XII. 4
WYMAGANIA EDUKACYJNE Pisze daty różnymi sposobami. Zapisuje w formie opisów, tabelek, wykresów, kalendarzy wyniki przeprowadzonych doświadczeo, obserwacji, dwiczeo, pomiarów, wywiadów, badao ankietowych. Pisze symbole i skróty związane z realizowanymi treściami. Korzysta z nowych, dostępnych mu technologii informacyjnych. OBLICZANIE Przelicza przedmioty, liczy kolejno i wstecz, posługuje się liczebnikami porządkowymi oraz porównuje liczby w zakresie 10 000. Wyodrębnia w zapisie liczby jedności, dziesiątki, setki, tysiące. Pamięciowo dodaje dowolne liczby w zakresie 100 (wykonuje analogiczne przypadki odejmowania). Pisemnie dodaje i odejmuje liczby czterocyfrowe. Pamięciowo mnoży i dzieli liczby w zakresie 100. Pisemnie mnoży i dzieli przez liczby jednocyfrowe. Dzieli z resztą. Korzysta z własności działao oraz przestrzega kolejności działao. Sprawdza poprawnośd wykonanych działao. Rozwiązuje łatwe równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka (bez przenoszenia na drugą stronę). Rozwiązuje problemy teoretyczne i praktyczne zawarte w zadaniach tekstowych. Dokonuje podstawowych, użytecznych w życiu obliczeo związanych z mierzeniem długości. Oblicza obwód kwadratu, prostokąta i trójkąta. Mierzy ilości płynu, masy. Mierzy i porównuje temperaturę (o ile wzrosła?, o ile zmalała?). Dokonuje obliczeo pieniężnych (cena ilośd wartośd) oraz związanych z czasem. Dokonuje prostych pomiarów i obliczeo w trakcie planowania i realizacji różnorodnych zadao. RYSOWANIE/MALOWANIE Korzystając z różnych technik plastycznych i materiałów, przedstawia i wyraża w pracach plastycznych własne przeżycia i marzenia, otaczającą rzeczywistośd przyrodniczą i społeczną, świat fantazji. Uwzględnia w swoich pracach wielkośd, proporcje, barwę, walor, układ faktur i sytuacje przestrzenne. Rysuje za pomocą przyrządów odcinki oraz figury płaskie. Korzystając z rysunków pomocniczych, ilustruje, schematyzuje sytuacje problemowe w procesie planowania, organizowania i realizacji różnorodnych zadao edukacyjnych. 5
WYMAGANIA EDUKACYJNE ŚPIEWANIE Śpiewa piosenki jednogłosowe z zastosowaniem zmian tempa, dynamiki, artykulacji. TWORZENIE Tworzy opowiadania twórcze, swobodne teksty (poezja, proza), słowniki tematyczne na podstawie słuchanych treści, wydarzeo z życia, przeżyd, ilustracji, filmu, przedstawieo teatralnych, słuchanej muzyki. W różny sposób prezentuje treści czytanego lub słuchanego tekstu, inscenizuje teksty lub ich fragmenty. Swobodnie interpretuje ruchem tematy rytmiczne, piosenki, utwory instrumentalne. BADANIE Korzysta z różnych źródeł wiedzy i informacji, w których zastosowano układ alfabetyczny. Poszukuje, porządkuje i wykorzystuje informacje z różnych źródeł w tym z nowoczesnych technologii informacyjnych i mediów. Obserwuje otaczającą rzeczywistośd, dostrzegając zmiany w niej zachodzące oraz związki przyczynowo skutkowe. Dokonuje różnorodnych pomiarów umożliwiających: sprawdzanie, klasyfikowanie, porównywanie, uogólnianie, wnioskowanie i odkrywanie. Bada otaczającą rzeczywistośd przyrodniczą i społeczną, przeprowadzając różnorodne doświadczenia i badania. Postrzega całościowo i kontekstowo sytuacje, zjawiska przyrodnicze, społeczne, odkrywając funkcjonujące w nich prawa i zależności. Przewiduje i ocenia skutki działao własnych i innych. Elastycznie reaguje w obliczu zmiany. Posługuje się podstawowymi urządzeniami, narzędziami, przyborami i materiałami związanymi z formami jego aktywności. ORGANIZOWANIE WŁASNYCH DZIAŁAO Określa (planuje) kolejnośd podejmowanych działao prowadzących do realizacji zadania. Porównuje wykonanie zadania z planem. W razie potrzeby modyfikuje działania własne w toku realizacji zadania. Przewiduje i ocenia efekty działao własnych i innych. Dobiera odpowiednie narzędzia, przybory i materiały do wykonywanego działania. Organizuje pracę własną oraz efektywnie współdziała w grupie, pełniąc w niej różne funkcje związane z realizacją zadania oraz kontaktami między ludźmi. Przygotowuje stanowisko pracy oraz porządkuje je po zakooczeniu zadania. Obiektywnie ocenia pracę własną i kolegów. Wykorzystuje własne doświadczenia, zdobytą wiedzę i umiejętności w procesie uczenia się. Racjonalnie gospodaruje czasem w trakcie wykonywanych działao. 6
WYMAGANIA EDUKACYJNE DOSKONALENIE SIĘ Ocenia postawy i postępowanie własne i innych w sytuacjach typowych dla ucznia zgodnie z przyjętymi normami i systemem wartości uniwersalnych. Właściwie reaguje na sygnały alarmowe oraz przejawy niebezpieczeostw, szukając lub udzielając pomocy w sytuacjach zagrożenia, dostrzega różnorodnośd substancji chemicznych, biorąc pod uwagę bezpieczeostwo swoje i innych. Rozumie swoje role i przestrzega norm postępowania jako członek różnych społeczności. Chętnie podejmuje zadania, konsekwentnie dąży do ich realizacji, pokonując trudności. Wykazuje troskę o zdrowie, higienę ciała, porządek i czystośd otoczenia. Dostrzega niebezpieczeostwa związane z: zatruciami pokarmowymi, grzybami, środkami chemicznymi, lekami, narkotykami, alkoholem, papierosami, używaniem ognia. Zachowuje obowiązujące zasady i reguły, uczestnicząc w różnych formach dziecięcej aktywności oraz świadomie stosuje normy współżycia między ludźmi. Dba o czystośd ciała i higienę osobistą oraz porządek i czystośd otoczenia. Wykazuje poczucie tożsamości kulturowej, historycznej, narodowej. 7