Instalacje elektryczne Aktualizacja 48 KWIECIEŃ 2014 w praktyce Eksperci odpowiadają na pytania Czytelników Kod dostępu do Strefy Czytelnika na stronie www.elektryczneinstalacje.eu AIE48_Seo Oddziaływanie wyładowczych źródeł światła na sieci zasilające Charakterystyka źródeł światła Wysokoprężne lampy rtęciowe Wnioski i zalecenia praktyczne Przykładowe obliczenia Ochrona przed skutkami oddziaływania cieplnego spowodowanymi przez instalacje i urządzenia elektryczne Ochrona przed łukiem elektrycznym lub iskrzeniem Ochrona przed palnymi cieczami Odporność ogniowa przewodów i kabli Przeciwpożarowy wyłącznik prądu Ochrona odgromowa i przepięciowa wolnostojących elektrowni solarnych, cz. 1 Rentowność zabezpieczeń od wyładowań atmosferycznych Kolejność działań Analiza ryzyka związana z polem paneli umieszczonym na otwartej przestrzeni Analiza ryzyka dla budynku elektrowni Uprawnienia budowlane i elektryczne, cz. 1 Podstawa prawna Zakres uprawnień budowlanych Samodzielne funkcje techniczne wymagania Odpowiedzialność zawodowa
SPIS TREŚCI Eksperci odpowiadają na pytania Czytelników... str. 3 Oddziaływanie wyładowczych źródeł światła na sieci zasilające O 42 Wprowadzenie... O 42/02 Charakterystyka źródeł światła... O 42/03 Wnioski i zalecenia praktyczne... O 42/14 Przykładowe obliczenia... O 42/21 Zamienniki LED w praktyce... O 42/22 Ochrona przed skutkami oddziaływania cieplnego spowodowanymi przez instalacje i urządzenia elektryczne O 43 Wstęp... O 43/02 Ochrona przed ogniem... O 43/02 Ochrona przed łukiem elektrycznym lub iskrzeniem... O 43/03 Odporność ogniowa przewodów i kabli... O 43/07 Przeciwpożarowy wyłącznik prądu... O 43/09 Środki ostrożności w przypadku szczególnego ryzyka związanego z ogniem... O 43/09 Dobór i budowa instalacji w pomieszczeniach z zagrożeniem dóbr znaczącej wartości... O 43/12 Ochrona odgromowa i przepięciowa wolnostojących elektrowni solarnych, cz. 1 O 44 Wstęp... O 44/02 Rentowność zabezpieczeń od wyładowań atmosferycznych... O 44/04 Analiza ryzyka... O 44/07 Kolejność działań... O 44/09 Analiza ryzyka związana z polem paneli umieszczonym na otwartej przestrzeni... O 44/10 Analiza ryzyka dla budynku elektrowni... O 44/14 Uprawnienia budowlane i elektryczne, cz. 1 U 06 Wstęp... U 06/02 Podstawa prawna... U 06/03 Zakres uprawnień budowlanych... U 06/06 Odpowiedzialność zawodowa... U 06/11 Błędy popełniane przy ochronie dużych obiektów, cz. 3 B 15 Przykłady wymagań zapisanych w SIWZ powoływanie się na normy... B 15/02 Czas ważności atestów... B 15/07 Integracja systemów... B 15/12 Działania inwestora... B 15/13 Skład Zintegrowanych Systemów Ochrony... B 15/15
Instalacje elektryczne w praktyce
Wydawca Monika Kijok Redaktor naczelna Urszula Wróblewska Redaktor prowadzący Jarosław Wilk Opracowanie graficzne piktogramów Monika Gajewska Opracowanie graficzne okładki Monika Gajewska Koordynator produkcji Mariusz Jezierski Korekta Zespół ISBN 978-83-269-3019-5 Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o., Warszawa 2014 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. 03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a, tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10 Skład i łamanie: IGAWA, tel. 695 167 151 Druk: Zakłady Graficzne MOMAG SA, 97-200 Tomaszów Mazowiecki, ul. Farbiarska 28/32 tel. 44 739-49-79, fax 44 739-49-78 Poradnik Instalacje elektryczne w praktyce chroniony jest prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w nim bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Niniejszy poradnik został przygotowany z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w poradniku Instalacje elektryczne w praktyce wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w poradniku Rachunkowość organizacji pozarządowej w praktyce wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonej reklamy; ma prawo odmówić zamieszczenia reklamy, jeżeli jej treść lub forma są sprzeczne z linią programową bądź charakterem pisma oraz interesem Wydawnictwa Wiedza i Praktyka. Informujemy, że Państwa dane osobowe będą przetwarzane przez Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Łotewska 9a, w celu realizacji niniejszego zamówienia oraz do celów marketingowych przesyłania materiałów promocyjnych dotyczących innych produktów i usług. Mają Państwo prawo do wglądu oraz poprawiania swoich danych, a także do wyrażenia sprzeciwu wobec ich przetwarzania do celów promocyjnych. Podanie danych jest dobrowolne. Zapewniamy, że Państwa dane nie będą przekazywane bez Państwa wiedzy i zgody innym podmiotom.
Eksperci odpowiadają na pytania Czytelników W aktualnych przepisach nie ma podanych minimalnych odstępów między szafami sterowniczymi. Znajdziemy je w wycofanych normach. PYTANIE: Jaki musi być minimalny odstęp pomiędzy szeregiem/rzędem szaf sterowniczych (automatyki) a: ścianami konstrukcyjnymi pomieszczenia. Sąsiednimi rzędami szaf (wzdłuż rzędu), sąsiednimi rzędami szaf (w poprzek rzędów) przy drzwiach otwartych oraz zamkniętych jednostronnie i dwustronnie (sąsiednich rzędów)? ODPOWIEDŹ: Aby rozpocząć analizę pytania Czytelnika, warto przedstawić potrzebne do dalszych wyjaśnień definicje i pojęcia: Korytarz obsługi przestrzeń niezbędna obsługującemu do właściwej obsługi i nadzoru. Korytarz nadzoru przestrzeń dostępna tylko dla wykwalifikowanego personelu i wykorzystywana głównie w celu konserwacji zainstalowanego wyposażenia. Obecnie nie ma aktualnych (obowiązujących) przepisów interpretujących jednoznacznie to zagadnienie. Dlatego można się tylko posiłkować wycofanymi przepisami.
Odpowiedzi na pytania Czytelników Najstarszym z nich były Przepisy budowy urządzeń elektroenergetycznych, wydanie I, stan prawny na dzień 31 lipca 1980 r., zeszyt 3 Stacje Elektroenergetyczne. Zgodnie z nimi przepisem szerokość korytarza nadzoru i obsługi oraz wszelkich przejść w pomieszczeniu rozdzielnic i szaf sterowniczych powinny umożliwiać swobodę poruszania się osób oraz łatwy transport przyrządów. Szerokości korytarzy nie powinny być mniejsze niż podane w tabeli. Jednostronne rozmieszczenie urządzeń (szaf) Dwustronne rozmieszczenie urządzeń (szaf) Rodzaj korytarza Szerokość korytarza w cm przy długości korytarza do 7 m Szerokość korytarza w cm przy długości korytarza powyżej 7 m Korytarz nadzoru 80 100 Korytarz obsługi 100 120 Korytarz nadzoru 100 120 Korytarz obsługi 120 150 Norma PN-IEC 60364-4-481:1994P Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór środków ochrony w zależności od wpływów zewnętrznych. Wybór środków ochrony przeciwporażeniowej w zależności od wpływów zewnętrznych podaje, że minimalne dopuszczalne wymiary korytarzy obsługi i korytarzy nadzoru do zapewnienia ochrony są następujące: szerokość korytarza między barierami lub dźwigniami napędów albo między barierami lub dźwigniami napędów a ścianą powinna wynosić minimum 70 cm., 4 Instalacje elektryczne w praktyce Wiedza i Praktyka
W następnych aktualizacjach poradnika Instalacje elektryczne w praktyce Współdziałanie oświetlenia elektrycznego z oświetleniem dziennym Realizowanie zasady oszczędzania energii elektrycznej zużywanej także na oświetlenie nie może odbywać się kosztem pogorszenia efektu oświetleniowego i poziomu parametrów oświetleniowych w pomieszczeniach i na stanowiskach pracy. Niemniej obniżenie zużycia energii na cele oświetleniowe jest jednym ze sposobów na poprawę efektywności energetycznej budynku. Jednym z najlepszych sposobów osiągnięcia tego celu jest zapewnienie w maksymalnie możliwym stopniu wykorzystania oświetlenia dziennego i jego współdziałania z oświetleniem elektrycznym. Wyczerpujące omówienie tematu znajdziemy w kolejnej aktualizacji poradnika Instalacje elektryczne w praktyce. Ochrona odgromowa i przepięciowa wolnostojących elektrowni solarnych, cz. 2 Wolnostojące elektrownie fotowoltaiczne o mocy kilku MWp zajmują obszar rzędu kilkunastu hektarów. W ramach wolnostojącej elektrowni fotowoltaicznej mamy do czynienia z wieloma elementami i urządzeniami. W wyniku oddziaływań wyładowań piorunowych ich działanie lub poprawne funkcjonowanie może zostać zakłócone lub mogą one ulec uszkodzeniu. W drugiej części artykułu zostaną przedstawione szczegółowe informacje na temat środków ochrony przed wyładowaniem bezpośrednim, wyrównywaniem potencjałów oraz ochrony przepięciowej w takich obiektach. BHP w pracy elektryka Elektryk wykonuje jeden z zawodów o podwyższonym stopniu ryzyka. Wynika to z faktu stałej styczności z urządzeniami elektrycznymi w wielu przypadkach w czynnych obiektach, a ponadto wykonywania wielu czynności na wysokości. Dodatkowo wiele prac odbywa się w pomieszczeniach lub przestrzeniach o zwiększonej wilgotności i/lub temperaturze. W kolejnej aktualizacji poznamy przepisy i zasady BHP niezbędne w pracy każdego elektryka instalatora i eksploatatora instalacji elektrycznych o napięciu do 1 kv. ISBN978-83-269-3019-5 83-269 -3019 www.elektryczneinstalacje.eu AIE 48