Mikroekonomia Wykład 3
Model czystej wymiany Jednostki dysponują stałymi zasobami dóbr i dobra te mogą wymieniać między sobą (proces produkcji zostaje pominięty) Dwóch konsumentów (lub dwa rodzaje konsumentów): i Ich zasób początkowy na dobro 1 i 2 wynosi: ω = ( ω, ω ) oraz = ( 1, 2 ). 1 2 ω ω ω ω = ( 6, 4) oraz ω = ( 2, 2). Np. Całkowita dostępna ilość wynosi: ω1 + ω1 = 6 + 2 = 8 ω2 + ω2 = 4 + 2 = 6 jednostek dobra 1 jednostek dobra 2
lokacje dopuszczalne Jakie alokacje 8 jednostek dobra 1 i 6 jednostek dobra 2 są dopuszczalne? lokacja dopuszczalna łączna ilość każdego dobra konsumowanego jest równa całkowitej ilości dostępnej Jedną z dopuszczalnych alokacji jest alokacja zasobu początkowego: ω i1,ω i2,...,ω in. Edgeworth oraz owley opracowali diagram nazywany prostokąt Edgeworth a, który pokazuje wszystkie możliwe alokacje dostępnych ilości dóbr 1 i 2 między dwoma konsumentami.
Diagram Edgeworth a Wysokość = ω 2 + ω2 = 4 + 2 = 6 Rozmiar prostokąta określają ilości dostępnych dóbr Szerokość = ω1 + ω1 = 6 + 2 = 8
lokacja początkowa O 6 4 O 6 8 ω = ( 6, 4)
lokacja początkowa 2 O 2 6 4 O 6 8 ω = ( 2, 2)
ω + ω 2 2 lokacja początkowa lokacja początkowa O O ω 1 + ω1 ω = ( 6, 4) ω = ( 2, 2)
Inne dopuszczalne alokacje ( x1, x2 ) oznacza alokację dla konsumenta. ( x1, x2 ) oznacza alokację dla konsumenta. lokacja jest dopuszczalna tylko i wyłącznie jeśli oraz x x 1 + x1 ω1 + ω1 2 + x2 2 + 2 ω ω.
Dopuszczalne realokacje x 1 O ω + ω 2 2 x 2 x 2 O x 1 ω 1 + ω1
Dopuszczalne realokacje Wszystkie punkty w tym prostokącie, włączając brzegi, reprezentują dopuszczalne alokacje. Które alokacje mogą być korzystne dla obu konsumentów naraz? Proszę pamiętać, że dobro 2 nie musi oznaczać pojedynczego dobra lecz wszystkie pozostałe
Uwzględnienie preferencji w prostokącie x 2 Dla konsumenta. O x 1
Uwzględnienie preferencji w prostokącie x 2 Dla konsumenta. O x 1
Uwzględnienie preferencji w prostokącie x 1 O Dla konsumenta. x 2
Diagram Edgeworth a x 2 x 1 O O MRS MRS x 1 x 2
Efektywność Pareto x 2 x 1 O O Strefa w której i poprawiają swoją sytuację zysk z wymiany x 2 x 1
Efektywność Pareto Jedyny możliwy wynik wymiany między konsumentami jest alokacja, która będzie efektywna w sensie Pareto. lokacja efektywna w sensie Pareto nie ma sposobu poprawy sytuacji, którejś z jednostek, bez pogarszania sytuacji kogoś innego W obrębie prostokąta Edgeworth a występuje wiele alokacji efektywnych w sensie Pareto. Która z tych alokacji będzie wynikiem wymiany?
Efektywność Pareto Handel zwiększa dobrobyt konsumenta i. Jest to efektywniejsza (w sensie Pareto) alokacja w porównaniu z zasobem początkowym.
Efektywność Pareto Dalszy handel nie może zwiększyć dobrobytu jednocześnie obu konsumentom.
Efektywność Pareto Lepiej dla konsumenta Lepiej dla konsumenta
i w gorszej sytuacji Efektywność Pareto jest zdecydowanie w lepszej sytuacji, z kolei w gorszej jest zdecydowanie w lepszej sytuacji, z kolei w gorszej i w gorszej sytuacji
Efektywność Pareto Taka alokacja jest optymalna w sensie Pareto gdyż nie ma możliwości wzajemnie korzystniejszej wymiany Czy są inne optymalne alokacje zasobu początkowego?
x 1 x 2 Efektywność Pareto Wszystkie alokacje oznaczone są optymalne w sensie Pareto. O O x 1 x 2
x 1 x 2 Zbiór wszystkich punktów efektywnych w sensie Pareto w prostokącie Edgeworth a (niezależnie od zasobu początkowego) nazywany jest zbiorem Pareto lub krzywą kontraktu O O Krzywa kontraktu x 2 x 1
Efektywność Pareto Którą alokację na krzywej kontraktu wybiorą konsumenci? ędzie to zależeć od tego w jaki sposób konsumenci handlują ze sobą. Czy jest to rynek konkurencji doskonałej? Czy wymiana na określonych zasadach?
Rynek konkurencji doskonałej Załóżmy że konsumenci dokonują wymiany według zasad rynku konkurencyjnego. Każdy z konsumentów jest cenobiorcą próbując maksymalizować swoją własną użyteczność przy danych cenach p 1, p 2 i zasobie początkowym. Czyli...
Rynek konkurencji doskonałej x 2 dla konsumenta. 1 1 2 2 1 1 2ω 2 p x + p x = p ω + p * x2 O * x1 x 1
Rynek konkurencji doskonałej Przy danych p 1 oraz p 2, popyt netto konsumenta na dobro 1 oraz 2 wynosi * x1 1 ora * 2 ω2 ω x. Popyt netto = popyt brutto zasób początkowy z Popyt brutto - ilość dobra, którą konsument chce konsumować (alokacja końcowa)
Rynek konkurencji doskonałej x 1 x 2 Ograniczenie budżetowe dla konsumenta O O x 1 x 2
Rynek konkurencji doskonałej Czyli przy danych cenach p 1 i p 2 występuje nadwyżka podaży dobra 1 nadwyżka popytu na dobro 2. Ogólna ilość jednego dobra, jaką i chcą posiadać nie musi być równa dostępnej ilości tego dobra. Rynek znajduje się w nierównowadze Ceny zmienią się Zarówno rynek dobra 1 jak i rynek dobra 2 nie jest w równowadze. Ceny p 1 i p 2 muszą zmienić się. Które alokacje mogą być osiągnięte poprzez handel konkurencyjny?
Równowaga Rynek jest w równowadze gdy istnieje zbiór cen przy którym każdy konsument wybiera dostępny mu i najbardziej preferowany koszyk taki że na każdym rynku popyt równa się podaży. MRS =MRS = =p 1 /p 2 Równowaga ogólna - dostosowanie się popytu i podaży na wszystkich rynkach równocześnie, czyli zarówno na rynku dobra 1 jak i rynku dobra 2: * * x1 + x1 = ω1 + ω x x 1 oraz * 2 + * 2 = ω2 + ω2 Równowaga cząstkowa analiza rynku jednego wyizolowanego dobra przy założeniu ceteris paribus.
Przykład: DVD+kino 5zł podatku => spadek podaży seansów kinowych Wzrost ceny biletów kinowych => wzrost popytu na płyty DVD P P S* M S M S V 18 19 16 15 D V D M D V Q M Q M ilety kinowe Q V Q V Kasety wideo 31
Przykład: DVD+kino P Wzrost ceny płyt DVD => wzrost popytu na filmy w kinie P Wzrost ceny biletów kinowych => wzrost popytu na płyty DVD 23 20 18 S* M S M 21 19 S V D* M 16 D V D* V D M D M D V Q M Q M Q* M Q M ilety do kina Q V Q V Q* V Kasety wideo
Rynek konkurencji doskonałej Skoro występuje nadwyżka popytu na dobro 2, to p 2 musi wzrosnąć. Skoro występuje nadwyżka podaży dobra 1, to p 1 musi spaść. Nachylenie ograniczenia budżetowego wynosi (- p 1 /p 2 ), czyli nastąpi obrót wokół zasobu początkowego i nachylenie zmniejszy się.
x 1 Rynek konkurencji doskonałej x 2 Które alokacje mogą być osiągnięte poprzez handel konkurencyjny? O O x 1 x 2
Rynek konkurencji doskonałej x 1 x 2 x * * 1 + x1 = ω1 + ω1 * x1 O * x2 x * x2 O * x1 * * 2 + x2 = ω2 + ω2 x 2 x 1
Rynek konkurencji doskonałej Przy nowych cenach p 1 i p 2 oba rynki są zrównoważone, czyli osiągnęliśmy równowagę ogólną. Handel na rynku konkurencyjnym doprowadza do alokacji efektywnej w rozumieniu Pareto (zbiór koszyków preferowanych przez konsumenta nie przecina się ze zbiorem koszyków preferowanych przez konsumenta ). Jest to tzw. Pierwsze twierdzenie ekonomii dobrobytu.