Pan Jarosław Świerczewski Dyrektor Programu SOS Wioski Dziecięce w Siedlcach

Warszawa, 27 marca 2018 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-VIII.431.1.4.2018.EŁ Pan Jarosław Świerczewski Dyrektor Programu SOS Wioski Dziecięce w Siedlcach WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 197b w związku z art. 186 pkt 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 697, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, zgodnie z Planem Kontroli Zewnętrznych Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego na rok 2018, zespół w składzie: xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, przeprowadził w terminie 8 10 stycznia 2018 r. kontrolę kompleksową w trybie zwykłym w Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej Rodzina SOS 4 w Siedlcach przy ul. Dzieci Zamojszczyzny 37/3 w Siedlcach. Zakres kontroli obejmował: przestrzeganie standardów opieki i wychowania w placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz działań placówki na rzecz powrotu dziecka do rodziny biologicznej, utrzymywania z nią kontaktów, zaspokajania potrzeb dziecka i respektowania jego praw, przestrzegania przepisów określających zasady działania placówki opiekuńczowychowawczej, jak również zgodności zatrudnienia pracowników z kwalifikacjami określonymi w ww. ustawie w okresie od 1 czerwca 2016 r. do dnia kontroli. Na podstawie art. 197d ww. ustawy oraz na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. z 2015 r. poz. 1477) przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. Fakt przeprowadzenia kontroli odnotowano w książce kontroli pod poz. 31. 1

Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza - Rodzina SOS 4, zwana dalej Placówką funkcjonuje w strukturze Programu SOS Wiosek Dziecięcych Siedlce, zwanego dalej Programem lub Wioską SOS. Zgodnie z 5 Statutu Programu Wiosek Dziecięcych Siedlce, przyjętego Uchwałą Nr 31/2015 Zarządu Stowarzyszenia SOS Wioski Dziecięce w Polsce. Wioska SOS zapewnia obsługę ekonomicznoadministracyjną, organizacyjną i wsparcie specjalistyczne jednostkom programowym prowadzonym przez Stowarzyszenie SOS. W strukturze Wioski SOS funkcjonują między innymi placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego oraz placówka typu socjalizacyjnego. Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce decyzją Wojewody Mazowieckiego Nr 3191/2015 z 23 grudnia 2015 r. otrzymało zezwolenie na prowadzenie Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej - Rodzina SOS 4, która wpisana jest do Rejestru placówek opiekuńczo - wychowawczych, regionalnych placówek opiekuńczo - terapeutycznych oraz interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych województwa mazowieckiego pod pozycją 271. Jest to placówka typu rodzinnego przeznaczona dla 8 wychowanków. Umową Nr 1/2016 z 7 stycznia 2016 r. zawartą pomiędzy Miastem Siedlce a Stowarzyszeniem SOS Wioski Dziecięce w Polsce, zlecono Stowarzyszeniu realizację zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej w zakresie zapewnienia opieki i wychowania dzieciom w placówkach opiekuńczo-wychowawczych z zapewnieniem wspólnej obsługi ekonomicznoadministracyjnej i organizacyjnej placówek na okres od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2018 r. Zgodnie z 3 ust. 2 Regulaminu Organizacyjnego Programu SOS Wiosek Dziecięcych Siedlce, przyjętego Uchwałą, w czasie nieobecności dyrektora zadania i kompetencje w zakresie kierowania Wioską SOS wykonuje Zastępca Dyrektora ds. Pedagogicznych. W okresie kontrolowanym Dyrektorem Programu SOS Wiosek Dziecięcych Siedlce był Pan Jarosław Świerczewski. Zgodnie z 10 ust. 3 i 4 Regulaminu Dyrektor Wioski SOS jest jednocześnie dyrektorem placówki opiekuńczo-wychowawczej i kieruje nią przy pomocy Wychowawcy. W okresie podlegającym kontroli w Rodzinie SOS 4 funkcję wychowawcy pełniła Pani xxxxxxxxxxxxxxxxxx, którą 4 stycznia 2018 r. Dyrektor Programu SOS Wiosek Dziecięcych Siedlce upoważnił do udzielenia informacji dotyczących podopiecznych Rodziny SOS 4. Placówka funkcjonowała na podstawie Statutu oraz Regulaminu Organizacyjnego, które zostały zatwierdzone Uchwałą Nr 39/2015 Zarządu Stowarzyszenia SOS z 12 grudnia 2015 r. Zapisy zawarte w Statucie i Regulaminie organizacyjnym były zgodne z obowiązującymi przepisami prawa. W okresie podlegającym kontroli w Stowarzyszeniu przeprowadzane były kontrole przez pracowników Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Siedlcach, z upoważnienia Prezydenta 2

Miasta Siedlce, w okresie od 26.09.2016-14.11.2016 r. oraz od 31.08.2017 r. - 04.10.2017 r. Były to kontrole finansowe i merytoryczne zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, pn.: zapewnienie opieki i wychowania dzieciom w placówkach opiekuńczowychowawczych z zapewnieniem wspólnej obsługi ekonomiczno-administracyjnej i organizacyjnej placówek, zleconego Stowarzyszeniu SOS Wioski Dziecięce w Polsce. Z protokołów przeprowadzonych kontroli wynika, że dokonywano wyrywkowej kontroli dokumentacji merytorycznej dzieci przebywających w placówkach typu rodzinnego (łącznie, bez podziału na poszczególne placówki) i w placówce typu socjalizacyjnego oraz przeanalizowano prawidłowość wykonania zadania, zgodność wydatków wykazanych w sprawozdaniu finansowym z realizacji zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej z przedstawioną dokumentacją księgową. W wyniku przeprowadzonych kontroli nie wydano zaleceń pokontrolnych. Wydział Polityki Społecznej nie przeprowadzał kontroli w ww. placówce od początku jej funkcjonowania, tj. od 2015 r.. Podczas kontroli Dyrektor poinformował o sposobie wykorzystywania i dystrybuowania darowizn. Jednym ze sposobów finansowania placówek opiekuńczo-wychowawczych działających w strukturze Programu SOS Wiosek Dziecięcych są dary od sponsorów zarówno pieniężne, jak i rzeczowe. Zasady naliczania i rozliczania wydatków na prowadzenie gospodarstwa domowego w placówkach SOS zostały określone w Instrukcji Finansowej stanowiącej załącznik do Uchwały nr 90/2016 Zarządu Stowarzyszenia SOS Wioski Dziecięce w Polsce z dnia 10 grudnia 2016 r. Środki finansowe na prowadzenie gospodarstwa domowego obliczone według zryczałtowanych stawek przekazywane są wychowawcy z góry, pierwszego dnia roboczego każdego miesiąca w formie zaliczki, tzw. zasilenia miesięcznego. Zgodnie częścią I pkt 14 Instrukcji w przypadku otrzymania przez placówkę darów rzeczowych z przeznaczeniem dla budżetów rodzinnych lub młodzieżowych zasilenia na budżety miesięczne będą pomniejszone o wartość pobranych artykułów. Artykuły, które nie są artykułami pierwszej potrzeby nie będą odliczane od zasilenia. Wychowawcy potwierdzają przyjęcie daru na specjalnym druku przyjęcia. Rozliczenie otrzymanych darów następuje w miesiącu następnym przez potrącenie ich wartości w zasileniu. Przyjmowanie darów rzeczowych jest obligatoryjne. Dary rzeczowe są bowiem sposobem finansowania działalności Stowarzyszenia. Dyrektor i wychowawca poinformowali, że wychowawca może odmówić przyjęcia wycenionych darów. Zdaniem Dyrektora pozyskane dary rzeczowe przekazywane placówkom wyceniane były po minimalnych kosztach, dzięki czemu placówka miała możliwość nabycia towarów po korzystnych 3

cenach i tym samym uzyskania większych środków na bieżące funkcjonowanie. Zarządzeniem Nr 56/2017 Prezydenta Miasta Siedlce z dnia 13 lutego 2017 r. ustalono średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie w 2017 r. dziecka w placówkach opiekuńczo-wychowawczych prowadzonych na terenie Miasta Siedlce przez Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce w wysokości 4 518,36 zł oraz miesięczną opłatę do poniesienia przez powiaty w wysokości 3 000 zł. Na każde dziecko w wieku do ukończenia 18. roku życia, umieszczone w placówce opiekuńczowychowawczej typu rodzinnego przysługuje dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego określonego w przepisach o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Na wniosek Dyrektora Placówki ww. dodatki przekazywane były na konto Stowarzyszenia Wioski Dziecięce w Polsce z imiennym wskazaniem każdego dziecka. Środki te gromadzone były imiennie z przeznaczeniem na usamodzielnienie wychowanków. Wypłata powyższych kwot wraz z odsetkami ze Stowarzyszenia, zgodnie z pisemnym oświadczeniem Dyrektora, następuje na podstawie wniosku wychowanka lub opiekuna dziecka w sytuacji: usamodzielnienia, powrotu do rodziny biologicznej, przeniesienia do innej placówki lub przysposobienia dziecka. (akta kontroli str. 18-74,134-140, 162-163) I. Standard świadczonych usług Sprawdzono na podstawie: rozmowy z Dyrektorem Programu, wychowawcą i wychowankami, asystentem wychowawcy; oględzin budynku w którym funkcjonuje placówka; analizy dokumentacji. W okresie kontrolnym w Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej - Rodzina SOS 4 przebywały xxxxxxxxxxxxxxxxxxx. W czasie kontroli na listę wychowanków wpisanych było xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx - xxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx w xxxxxx. Liczba dzieci umieszczonych w placówce była zgodna z przepisami art. 95 ust. 4 ww. ustawy. Dyrektor Programu nie występował o zezwolenie wojewody, stosownie do art. 95 ust. 4a ww. ustawy ponieważ nie było takiej potrzeby. Zgodnie z art. 100 ust. 4 xxxx dzieci z uregulowaną sytuacją prawną xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx zgłoszono do ośrodka adopcyjnegoxxxxxxxxxxxxxxx. Opiekunem prawnym tych dzieci xxxxxxxx. Rodzice pozostałych wychowanków xxxxxxxxxxx. Placówka zapewniała wychowankom pokoje mieszkalne 1 i 2-osobowe, właściwie oświetlone, o powierzchni umożliwiającej przechowywanie rzeczy osobistych i swobodne korzystanie z wyposażenia. W salonie była wspólna przestrzeń mieszkalna, w której można spożywać posiłki, 4

spotykać się i wypoczywać. Do dyspozycji dzieci były łazienki i toalety. W pomieszczeniu na zewnątrz była pralnia wraz z miejscem do suszenia, znajdowała się tam także dodatkowa lodówka. Placówka zapewniała wychowankom całodzienne wyżywienie odpowiednio do wymagań określonych w 18 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia. W ciągu tygodnia w placówce dzieci spożywały: śniadania, zupę i kolację. Ponadto korzystały z obiadów w szkole. W czasie weekendów miały zapewnione: śniadanie, dwudaniowy obiad, podwieczorek i kolację. Żadne dziecko nie miało wskazań do stosowania diety. Do dyspozycji wychowanków przez całą dobę były napoje i podstawowe produkty żywnościowe. Dzieci uczestniczyły w układaniu jadłospisu. W kuchni było miejsce do przyrządzania posiłków, a także spiżarnia do przechowywania żywności. Dzieci miały zapewniony dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej xxxxxxxxxxxxxxx. Wychowankowie korzystali z xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. Informowane były o planowanych wizytach lekarskich. W razie potrzeb placówka ponosiła koszty leczenia oraz zaopatrzenia w produkty lecznicze. Zgodnie z Instrukcją finansową z budżetu placówki mogą być finansowane przepisane dzieciom przez lekarza okulary, sprzęt ortopedyczny i ortodontyczny oraz koszty leczenia stomatologicznego i specjalistycznego, jeśli nie ma możliwości prowadzenia leczenia w placówkach państwowej służby zdrowia, w wysokości uzgodnionej uprzednio z Dyrektorem Jednostki Programowej. Leki przechowywane były w pokoju wychowawcy a także w ogólnodostępnej szafce kuchennej. Podczas kontroli poinformowano wychowawcę oraz Dyrektora Programu o konieczności zabezpieczenia leków. Podawanie leków przez wychowawcę nie było ewidencjonowane. Podczas urlopowania dziecka osoby opiekujące się nim podpisywały zobowiązanie do podawania leków zgodnie ze wskazaniami lekarskimi. Podczas wyjazdów wypoczynkowych dostęp do opieki zdrowotnej zapewniali organizatorzy wypoczynku. Dokumentacja wychowanków zawierała: xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx. W dokumentacji dziecka (poz. x w wykazie wychowanków) brak było zgody rodziców na leczenie dziecka. Podczas kontroli poinformowano wychowawcę o konieczności uzyskania tego dokumentu. Dzieci wyposażone były w: odzież, obuwie, bieliznę, przedmioty osobistego użytku, środki higieny osobistej, zabawki odpowiednie do wieku rozwojowego. Większość rzeczy kupował wychowawca. Wychowankowie mieli zapewniony dostęp do nauki stosownie do ich wieku i możliwości intelektualnych. Uczęszczali xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxł xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxx 5

xxxxxxxxx-xxxxxxxxxxxxxxxx dla Dzieci x xxxxxxxx - xxxxxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx w xxxxxx, xxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxx. Dojazd do ww. placówek zapewniał wychowawca własnym samochodem. Żadne dziecko nie było objęte systemem nauczania indywidualnego. Dzieci posiadały podręczniki, pomoce i przybory szkolne. Korzystały z pomocy wychowawcy oraz asystenta wychowawcy przy odrabianiu lekcji, nauce pisania i czytania, wyrównywaniu braków edukacyjnych. Dodatkowo korzystały z lekcji języka angielskiego na terenie placówki oraz korepetycji. Dzieci miały zapewnione miejsce do nauki w salonie oraz pokojach mieszkalnych. W ramach Programu SOS Wiosek Dziecięcych Siedlce dla x xxxxxxxxxx zorganizowane były: zajęcia z pedagogiem, zajęcia z psychologiem, socjoterapia, terapia pedagogiczna, psychoedukacja, trening zastępowania agresji, psychodrama. Jeden xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx uczestniczyło w zajęciach logopedycznych i reedukacyjnych, prowadzonych przez xxxxx x xxxxxxxx. Pięcioro dzieci uczestniczyło w zajęciach sportowych poza placówką (m.in. zajęcia SKS, kawashi, judo, piłkę nożną, rugby). W czasie wolnym dzieci chodziły do kina, teatru, aquaparku. Wychowankowie korzystali z Internetu, Wi-Fi, telefonów komórkowych, których zgodnie z ustaleniami, nie zabierali do szkoły. Wychowawca poinformował, że dzieci z Rodziny SOS 4 w okresie kontrolnym najczęściej korzystały ze zbiorowych form wypoczynku oraz ze sponsorowanego wyjazdu na Litwę w 2017 r. Co 2 lata wyjeżdżały nad morze lub do Włoch, uczestniczyły też w obozach piłkarskich. W tym czasie wychowawca korzystał z urlopu. Dzieci uczestniczyły także w 1-2 dniowych wycieczkach szkolnych, które były finansowane przez placówkę. Podczas kontroli Dyrektor Programu poinformował o sposobie organizowania wypoczynku dla wychowanków placówek. Wyznaczony kierownik organizator dobierał miejsce wypoczynku, rekrutował kadrę, zgłaszał informację do Kuratorium Oświaty, planował atrakcje dla uczestników. W ramach kosztów organizacji wypoczynku finansowane były: noclegi, wyżywienie, wyposażenie w sprzęt, dojazd i powrót z miejsca wypoczynku. Ponadto kierownik dysponował dodatkowymi środkami na nieprzewidziane wydatki (leki, zniszczone obuwie itp.). Samochód służbowy był do dyspozycji kierownika wypoczynku zależnie od możliwości organizacyjnych. W 2016 r. podczas wypoczynku letniego kierownik nie korzystał z samochodu służbowego, ponieważ bus był zarezerwowany na biwak rowerowy natomiast samochód osobowy był potrzebny do 6

załatwiania bieżących spraw jak np. wizyty medyczne. Kierownik miał możliwość finansowania transportu z dodatkowych środków. W razie potrzeby istniała możliwość przesłania pocztą elektroniczną umowy dot. realizacji dodatkowych usług (transportu, opieki ratownika). Dzieci w każdym miesiącu otrzymywały kieszonkowe, co potwierdzały własnoręcznym podpisem w karcie pobytu. Zgodnie z obowiązującym Regulaminem przyznawania kieszonkowego kwota wypłaty kieszonkowego zależy od wieku dzieci i nie może być niższa niż 10 zł. Bieżący i stały nadzór nad dziećmi w godzinach nocnych sprawował wychowawca. Standard świadczonych usług był zgodny z obowiązującymi przepisami: art. 95 ust.4 ww. ustawy oraz 18 ust. 1 i 3 oraz 11 i 12 ww. rozporządzenia. (akta kontroli str. 75-82) W związku z powyższym tę część zadania oceniono pozytywnie pomimo uchybień. II. Sposób organizacji i dokumentowania pracy wychowawczej prowadzonej w placówce Ustaleń dokonano na podstawie analizy dokumentacji prowadzonej dla 7 wychowanków. W okresie kontrolnym nie była sporządzana diagnoza psychofizyczna dla dziecka nowoprzyjętego, o której mowa w 14 ww. rozporządzenia. Dla wychowanków przyjętych do placówki w xxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx., diagnozę psychofizyczną sporządził xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx r. W okresie kontrolnym w dokumentacji wychowanków były: opinie xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx sporządzone przez xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, które zawierały wskazania dla opiekunów i nauczycieli do pracy; diagnozy sporządzone przezxxxxxxxxxxxxxxxxx, które zawierały zalecenia dot. rozwoju poznawczego, xxxxxxxxxxxxxxxx, zasad pracy z dzieckiem. Plan pomocy dziecku opracowywany był w oparciu o informacje o dziecku i rodzinie jego pochodzenia; uwzględniał również informacje o rodzinie wioskowej, do której dziecko przybyło. Kolejnym elementem planu była analiza procesu zmian rozwoju psychicznego i fizycznego dziecka w czasie jego pobytu w placówce; środowiska, z którego pochodzi; rozwoju edukacyjnego; wpływu sytuacji kryzysowej w rodzinie na rozwój dziecka oraz jego funkcjonowanie w placówce i poza nią. W planie uwzględnione były potrzeby dziecka w sferze: opiekuńczej, rozwojowej, więzi z rodziną oraz relacji społecznych. Plan zakładał ocenę pracy z rodziną prowadzoną przez asystenta rodziny lub podmiot organizujący pracę z rodziną jednakże xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. W planie wyznaczono cele: długoterminowe, średnioterminowe 7

i krótkoterminowe. Jako cel główny pracy z dzieckiem wyznaczano przysposobienie lub powrót do rodziny. Do poszczególnych celów przypisane były działania, wskaźniki sukcesu (mierniki), osoby odpowiedzialne, ramy czasowe i ewaluacja. Plan pomocy dziecku był modyfikowany nie rzadziej niż co pół roku. Plan pomocy dziecku podpisywany był przez wychowawcę i wychowanka, pracownika socjalnego, psychologa, pedagoga, Dyrektora Programu i jego Zastępcę ds. Pedagogicznych. Analiza dokumentacji wykazała, że w planie pomocy dotyczącym xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx (nr x z wykazu wychowanków) jako cel długoterminowy założono: XXX ma zawód umożliwiający podjęcie pracy oraz wyznaczono działanie długoterminowe: Wspieranie XXX w zdobyciu zawodu. Ustalono, że zakładane cele i działania długoterminowe nie były dostosowane do wieku i stopnia dojrzałości dziecka. Dla wszystkich wychowanków prowadzone były karty pobytu. Zgodnie 17 ust. 2 ww. rozporządzenia zawierały informacje o znaczących dla dziecka wydarzeniach, postępach w nauce szkolnej, stanie zdrowia dziecka, ocenę aktualnej sytuacji dziecka oraz informację o kieszonkowym. Wpisy w kartach były zindywidualizowane i szczegółowe. Karty wypełniane były opisowo co miesiąc i opatrzone podpisem wychowawcy. Brak karty za okres od IX do XII 2017 r. wystąpił w aktachxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. Ewidencja wychowanków była prowadzona w formie elektronicznej, zawierała informacje o których mowa w 17 pkt 5 ww. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. (Dz. U. poz. 1720). W ewidencji uwzględniono następujące dane: nazwisko i imię dziecka, data i miejsce urodzenia dziecka, PESEL, powiat pochodzenia, imię i nazwisko ojca, imię i nazwisko matki, opiekun prawny, data przybycia, data przejścia do MWM (Młodzieżowa Wspólnota Mieszkaniowa), data odejścia, nr domku, wychowawca (matka SOS), wychowawca MWM, szkoła, klasa. adres ostatniego miejsca zamieszkania dziecka oraz aktualny adres zamieszkania rodziców dziecka lub jego opiekunów prawnych. Wychowanek (poz. x w wykazie wychowanków) z dniem xxxxxxxxxxx r. został wykreślony z ewidencji wychowanków z uwagi na przyjęcie go do xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx w xxxxxxxxxxxxx. W związku ze stanowiskiem Sądu Rejonowego w Siedlcach od xxxxxxx r. został ponownie wpisany na listę wychowanków w Rodzinie SOS 4. W dokumentacji sporządzonej przez specjalistów stwierdzono braki w opisie przebiegu zajęć, datach oraz podpisach osób prowadzących, nie wszystkie zaplanowane zajęcia odbyły się. (akta kontroli str. 91-104) W związku z powyższym tę część zadania oceniono pozytywnie pomimo uchybień. 8

III. Praca na rzecz powrotu dziecka do rodziny lub regulacji jego sytuacji prawnej Ustaleń dokonano na podstawie analizy dokumentacji wszystkich wychowanków, rozmowy przeprowadzonej z wychowawcą, wychowankami i Dyrektorem Programu. W okresie kontrolnym z placówką współpracowały 2 rodziny, wychowawca konsultował z nimi sprawy istotne w życiu dziecka. Umożliwiał dzieciom kontakt z rodzicami i innymi osobami bliskimi. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxprzedstawiciel organizatora rodzinnej pieczy zastępczej uczestniczył w posiedzeniach zespołu ds. okresowej oceny sytuacji dziecka. Dyrektor Programu nie występował do sądu z wnioskiem, o którym mowa w art. 100 ust. 4a ww. ustawy, ponieważ powyższy przepis nie ma zastosowania do dzieci umieszczonych w placówce przed 19 września 2014 r. W okresie kontrolnym nie występowała rotacja wychowanków. (akta kontroli str. 106, 115) W związku z powyższym tę część zadania oceniono pozytywnie. IV. Zasadność dalszego pobytu dziecka w placówce Ustaleń dokonano na podstawie analizy dokumentacji 7 wychowanków. Wychowankowie byli umieszczani w placówce na podstawie postanowienia sądu oraz skierowania Prezydenta Miasta Siedlce z xxxx r. do Wioski Dziecięcej SOS w Siedlcach, a podczas kontroli przebywali w Rodzinie Nr 4. Zgodnie z art. 139 ust. 1 ww. ustawy w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego oceny sytuacji dziecka dokonywał dyrektor w porozumieniu z organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej właściwym ze względu na położenie placówki. Posiedzenia zespołu ds. okresowej oceny sytuacji dziecka odbywały się w terminach określonych w art. 138 ust. 1 ww. ustawy, nie rzadziej niż co pół roku, organizował je pracownik socjalny. W skład zespołu wchodzili: wychowawca, osoba do 9

pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi, zastępca Dyrektora Programu, pracownik socjalny, pedagog psycholog, przedstawiciel ośrodka adopcyjnego, przedstawiciel organizatora rodzinnej pieczy zastępczej. Uczestnicy posiedzeń zespołu potwierdzali obecność podpisem na protokole, który przygotowany był odrębnie dla każdego wychowanka. Na posiedzeniach zespołu dokonywano oceny aktualnej sytuacji rodzinnej i prawnej dziecka, analizy stosowanych metod pracy z dzieckiem i rodziną, modyfikowania planu pomocy dziecku, oceny stanu zdrowia dziecka i jego aktualnych potrzeb, oceny możliwości powrotu dziecka do rodziny biologicznej lub umieszczenia go w rodzinnej pieczy zastępczej. Wychowawca miał możliwość zgłaszania opinii i uwag wychowanka podczas posiedzenia. Zespół wydawał opinię dot. zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce. Na podstawie art. 138 ust. 2 ww. ustawy wniosek zespołu dotyczący zasadności dalszego pobytu kierowany był do sądu jednakże nie przesyłano go niezwłocznie. Pobyt wychowanków w placówce był zasadny ze względu na brak poprawy sytuacji rodzinnej, która umożliwiałaby powrót dzieci. W rodzinach występowały xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. W okresie kontrolnym nie prowadzono procedury przysposobienia. W związku z tym nie sporządzano opinii, o których mowa w art. 139a ust. 1 ww. ustawy oraz nie dokonywano wysłuchania dziecka na podstawie art. 4a ww. ustawy. (akta kontroli str. 113-114) W związku z powyższym tę część zadania oceniono pozytywnie pomimo uchybień. V. Zakres i jakość działań zmierzających do usamodzielnienia wychowanków Ustaleń dokonano na podstawie analizy dokumentacji 7 wychowanków oraz rozmowy z wychowawcą. Zagadnienie nie podlegało ocenie z uwagi na to, że żaden wychowanek w okresie objętym kontrolą nie pozostawał w procesie usamodzielnienia. xxxxxx wychowanek zadeklarował dalszy pobyt w Rodzinie SOS 4, nie był zainteresowany przeniesieniem do Młodzieżowej Wspólnoty Mieszkaniowej. Wychowawca i asystent wdrażali dzieci do samodzielności poprzez angażowanie ich do prac domowych (sprzątanie, odkurzanie, prasowanie, zakupy, przygotowywanie posiłków, pieczenie ciast). (akta kontroli str. 105) 10

VI. Stan zatrudnienia, struktura i kwalifikacje pracowników merytorycznych zatrudnionych w placówce Ustaleń dokonano na podstawie analizy dokumentacji pracowników. Placówką opiekuńczo wychowawczą Rodzina SOS 4 kierował dyrektor Programu SOS Wiosek Dziecięcych Siedlce przy pomocy wychowawcy. Dyrektor posiadał wykształcenie wyższe magisterskie oraz wymagany staż pracy w instytucji zajmującej się pracą z dziećmi; złożył oświadczenia, o których mowa w art. 98 ust. 3 pkt 1--4 ww. ustawy. Posiadał zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pełnienia funkcji dyrektora oraz pozytywną opinię organizatora rodzinnej pieczy zastępczej. Zastępca dyrektora ds. pedagogicznych posiadał wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika, złożył ww. oświadczenia oraz posiadał aktualne zaświadczenie lekarskie. Wychowawca zatrudniony był na podstawie umowy zlecenia, posiadał niezbędne kwalifikacje zgodnie z art. 98 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy i złożył oświadczenia wymienione w art. 98 ust. 3 pkt 1-3, brak aktualnego zaświadczenia lekarskiego dot. przeciwwskazań do pracy w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Wychowawca posiadał Zaświadczenie kwalifikacyjne Nr 07/2011, ukończył szkolenie dla kandydatów zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej Pride. Wychowawca obligatoryjnie raz w miesiącu lub częściej uczestniczył w superwizji. W Programie SOS Wiosek Dziecięcych Siedlce obowiązywały Zasady dla Wychowawcy/Matki SOS, które miały na celu zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa emocjonalnego, stworzenie możliwości rozwoju pozytywnych relacji w rodzinie SOS, sprostanie potrzebom rozwojowym dzieci i doprowadzenie ich do samodzielności. Powyższe zasady wychowawca przyjął do realizacji 15.12.2015 r. W okresie kontrolnym w placówce zatrudnieni byli na podstawie umowy zlecenia asystenci wychowawcy xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. Pani xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxasystenci wychowawcy posiadali wykształcenie wyższe na kierunku pedagogika. Zgodnie z 7 ust.1 pkt 2 Statutu placówki oraz na podstawie art. 99 ust. 2 ww. ustawy asystent wychowawcy realizował zadania z zakresu pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich. Asystent wychowawcy pełnił dyżury w placówce zależnie od potrzeb od 4 do 6 godzin dziennie oraz zastępował wychowawcę podczas jego pobytu poza placówką. W Programie SOS Wiosek Dziecięcych Siedlce obowiązywały Zasady dla asystenta wychowawcy, których celem było zapewnienie wsparcia w wykonywaniu pracy wychowawcy w uzgodnionych obszarach i pomoc 11

we wszystkich obowiązkach. W dn. 8.03.2017 r. asystent wychowawcy przyjął do realizacji ww. zasady oraz złożył oświadczenia, wymienione w art. 98 ust. 3 pkt 1-3 ww. ustawy. W dokumentacji asystenta wychowawcy xxxxxxxxxxxxxxxxxxx brak było aktualnego zaświadczenia lekarskiego, wymienionego w art. 98 ust. 3 pkt 4 ww. ustawy. W Rodzinie SOS 4 w ramach umowy o wolontariat zawartej na okres od 1.09.2016 r. do 30.09.2018 r. pracowała xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. Nie złożyła oświadczeń określonych w art. 98 ust. 3 ww. ustawy. Posiadała zaświadczenie lekarskie z 18.05.2017 r. o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia tej funkcji. Ponadto w dokumentacji brak było zgodnie z art. 96 ww. ustawy pozytywnej opinii organizatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz akceptacji Dyrektora Programu. Do zadań wolontariuszki należały: pomoc dzieciom w odrabianiu lekcji, organizowanie im czasu wolnego, pomoc w przygotowywaniu imprez w Wiosce SOS, wykonywanie innych zadań w uzgodnieniu z wychowawcą. Umowa z wolontariuszką zawierała zapis dot. poufności informacji po ustaniu umowy. Obecnie ww. nie realizuje wolontariatu xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxx. Ponadto na rzecz Placówki pracowali: psycholog, logopeda, 3 pedagogów w wymiarze 2,5 etatu, pracownik socjalny, terapeuta SI (umowa zlecenie), korepetytor z j. angielskiego (umowa-zlecenie). Specjaliści posiadali wykształcenie określone w art. 98 ust.1 ww. ustawy. W dokumentacji pracowników (logopedy, terapeuty SI, korepetytora) brak było aktualnych zaświadczeń lekarskich, potwierdzających zdolność do pracy w placówce. W dokumentacji: logopedy, terapeuty SI, pedagoga i korepetytora, który posiadał wyciąg z Krajowego Rejestru Karnego brak było oświadczeń wymienionych w art. 98 ust. 3 pkt 1-3 ww. ustawy. Zakresy obowiązków pracowników były dostosowane do faktycznie wykonywanych przez nich zadań. Kadra współpracująca z Rodziną SOS Nr 4 korzystała ze szkoleń w okresie objętym kontrolą. (akta kontroli str.116-130) W związku z powyższym tę część zadania oceniono pozytywnie pomimo nieprawidłowości. VII. Przestrzeganie i wykonywanie praw dziecka Sprawdzono na podstawie: rozmowy z Dyrektorem Programu, wychowawcą i wychowankami, asystentem wychowawcy; analizy dokumentacji; ankiety dla dzieci, ankiety dla kadry. 12

Prawa dziecka zostały określone w 9 Regulaminu organizacyjnego Placówki Opiekuńczo- Wychowawczej Rodzina SOS 4. Ustalenia dotyczące wypłaty kieszonkowego zawarte były w Regulaminie wypłaty kieszonkowego w Wiosce Dziecięcej SOS w Siedlcach, natomiast stawki miesięczne - w załączniku do uchwały Nr 90/2016 Zarządu Stowarzyszenia SOS Wioski Dziecięce w Polsce. Kwota kieszonkowego wynosiła od 10 zł do 70 zł, w zależności od wieku wychowanka. W pkt 5 ww. Regulaminu znalazł się zapis mówiący, że istnieje możliwość ograniczenia wypłaty kieszonkowego za m.in. za nie uczestniczenie w kołach zainteresowań. Zdaniem inspektorów zapis ten narusza możliwość swobodnego rozwijania pasji i zainteresowań dziecka i nie daje gwarancji otrzymania przez dzieci comiesięcznej, minimalnej kwoty do własnego dysponowania, w przypadku gdy dziecko otrzymuje najniższą kwotę kieszonkowego. Wychowankowie umieszczeni w placówce byli objęci ochroną wyrażoną w Polityce Ochrony Dziecka, przyjętą przez Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce. W dokumentacji wychowanków były zgody opiekuna na przetwarzanie danych osobowych, informacji i zdjęć w celu zainteresowania i poinformowania sponsorów oraz darczyńców. Opiekunowie wyrażali zgodę na publikowanie wizerunku dziecka. Dyrektor Programu poinformował, że przed każdą sytuacją związaną z publikacją wizerunku opiekun ponownie pytał wychowanka o zgodę, w przypadku jej braku miał obowiązek dopilnować by nie rozpowszechniano wizerunku. Dzieci miały zapewniony dostęp do telefonów i adresów instytucji zajmujących się przestrzeganiem praw dziecka. W widocznym miejscu były zamieszczone informacje kontaktowe: dziecięcego telefonu zaufania, Rzecznika Praw Dziecka, telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży. W ramach Programu SOS Wiosek Dziecięcych Siedlce działała Osoba Godna Zaufania, do której dzieci mogły zwrócić się o pomoc. Miały także możliwość uzyskania wsparcia ze strony pedagoga lub psychologa. Wychowankowie uczestniczyli w pogadankach na temat praw dziecka. Wychowawca stosował nagrody w formie słownych pozytywnych wzmocnień. Nagrody były udzielane między innymi za osiągnięcia w nauce. Kary były stosowane w sytuacji zbyt późnych powrotów do domu, palenia tytoniu. Nie była stosowana kara w formie zakazu wyjazdu do rodziny. Dyrektor poinformował, że rozmowy dotyczące szczególnie trudnych sytuacji wychowanków odbywały się z udziałem: dyrektora, jego zastępcy oraz pedagoga z zachowaniem poufności. W dn. 10.01.2018 r. kontrolujący przeprowadzili anonimową rozmowę z xxxxxxxx. Wychowankowie opowiedzieli o zasadach, które obowiązywały w placówce. Wymienili swoje obowiązki: nauka, odkurzanie, mycie naczyń, sprzątanie, pomoc przy posiłkach. Zasady obowiązujące w domku zostały spisane, podpisane przez x wychowanków i wychowawcę oraz wyeksponowane w 13

widocznym miejscu. Wymienione zostały między innymi następujące zasady: szanujemy siebie i innych, zachowujemy kulturę osobistą; mówimy zawsze prawdę, nawet jak jest bolesna; mówi jedna osoba, a reszta słucha; dbamy o rzeczy osobiste. Podczas rozmowy dzieci wymieniły również swoje prawa: do spotkań z rodziną, wypoczynku oraz do kieszonkowego, które otrzymują od wychowawcy. Czas wolny spędzały na wycieczkach rowerowych, nad zalewem, zabawach i uprawianiu sportu, wspólnych wyjściach na lody, spotkaniach z rówieśnikami. W czasie wakacji były w Zakopanem, a co 2 lata wyjeżdżały do Włoch. Dzieci odwiedzały swoich bliskich, rodzice zapraszani byli na urodziny, Dzień Dziecka, komunię św. Wychowankowie powiedzieli, że udział w praktykach religijnych był dobrowolny. Poinformowali, że korzystali z pomocy wychowawcy przy odrabianiu lekcji, na zajęcia dodatkowe i korepetycje zapisywała je wychowawca. Przygotowywała ona posiłki: obiad, podwieczorek i kolację. Dzieci potrafią przyrządzić naleśniki, piec ciasto; pomagały przy przyrządzaniu posiłków i proponowały dania do jadłospisu. Ubrania, obuwie i środki higieny kupował wychowawca. Słodycze były nagrodą za dyżury i dobre zachowanie. Formą kary np. za wyzwiska był zakaz korzystania z telefonów, oglądania TV, wychodzenia na dwór. Dzieci przyznały, że czasami wśród rodzeństwa występowały nieporozumienia, które pomagał rozwiązać wychowawca. Dzieci zapewniły, że nie było konfliktów z pracownikami, gdyby zaistniała taka sytuacja zwróciłyby się do wychowawcy. Wychowankowie poinformowali w rozmowie, że nie występowały sytuacje pozostawienia dzieci bez opieki. xxxxxxxxxxxx kontrolujący przeprowadzili ankietę wśród wychowanków, którą wypełniło x dzieci. Z analizy udzielonych odpowiedzi wynikało, że dzieci znały obowiązujące w placówce zasady, wiedziały do kogo mogłyby się zwrócić w przypadku nieprzestrzegania ich praw. Wiedziały, jakich zachowań dotyczy stosowany w placówce system nagród i konsekwencji. Odpowiedzi udzielone przez wychowanków potwierdziły ustalenia kontroli. Analiza ankiet wypełnionych dobrowolnie przez 4 pracowników nie wykazała nieprawidłowości związanych z realizacją praw dziecka. (akta kontroli str.131-133, 141-161) W związku z powyższym tę część zadania oceniono pozytywnie pomimo uchybień. Za stwierdzone uchybienia odpowiedzialność ponosi Dyrektor placówki, Pan Jarosław Świerczewski, ich przyczyną jest brak wystarczającego nadzoru z jego strony nad właściwą organizacją pracy wychowawczej w placówce. 14

Na podstawie art. 197d ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli i wobec stwierdzonych uchybień/nieprawidłowości kieruję do Pana Dyrektora następujące zalecenia pokontrolne: Zalecenia: 1. Sporządzać Plany pomocy dziecku zgodnie z 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. (Dz. U. poz. 1720); wyznaczać cele długoterminowe adekwatne do wieku i sytuacji dziecka, wskazywać datę powstania Planu; 2. Uzupełnić dokumentację pracowników o aktualne zaświadczenia lekarskie, wymienione w art. 98 ust. 3 pkt 4 oraz oświadczenia, o których mowa w art. 98 ust.3 pkt 1-3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 697, z późn. zm.); 3. W przypadku zawierania umowy/porozumienia z wolontariuszem stosować przepis art. 98 ust. 3 ww. ustawy oraz zgodnie z art. 96 ww. ustawy uzyskać akceptację dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej oraz pozytywną opinię organizatora rodzinnej pieczy zastępczej; 4. Uzupełnić dokumentację wychowanka o brakujące zgody na leczenie dziecka; 5. Dokonać zmian w zapisach Regulaminu wypłaty kieszonkowego w Wiosce Dziecięcej SOS w Siedlcach dotyczących kwot wypłacanego kieszonkowego, w ten sposób by zagwarantować wypłatę najniższej kwoty określonej w ww. rozporządzeniu, nawet w przypadku jego ograniczenia. Dokonać zmiany zapisu dotyczącego ograniczenia wypłaty kieszonkowego za nie uczestniczenie w kołach zainteresowań, ze względu na prawo dziecka do kształcenia, rozwoju uzdolnień, zainteresowań ( ) określone w art. 4 pkt 5 ww. ustawy. Uwagi i wnioski: 1. Rozważyć możliwość dostosowania do stanu faktycznego zapisów Instrukcji finansowej dotyczącej obligatoryjnego przyjmowania darów przez wychowawców, tj. zapewnić swobodę decydowania o korzystaniu z darowizn; 15

2. Przechowywać leki w miejscu niedostępnym dla dzieci i odnotowywać informacje o ich podawaniu wychowankom; 3. Zaktualizować informacje w diagnozie psychofizycznej, o której mowa w 14 ww. rozporządzenia; 4. Rzetelnie dokumentować przebieg zajęć prowadzonych przez specjalistów oraz datować i podpisywać sporządzaną dokumentację; 5. Skreślenia z ewidencji wychowanków dokonywać na podstawie postanowienia sądu; 6. Wysyłać bez zbędnej zwłoki pisma do sądu dotyczące zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce zgodnie z art. 138 ust. 2 ww. ustawy; Ponadto z ustaleń kontroli wynika, że na podstawie decyzji Prezydenta Miasta Siedlce z 2011 r. w sprawie skierowania do placówki wychowankowie zostali umieszczeni w Wiosce Dziecięcej SOS. Na skutek zmian organizacyjnych wprowadzonych w 2015 r. w ramach struktury Programu Wioski Dziecięce SOS w Siedlcach utworzono niezależne placówki typu rodzinnego. W związku z powyższym zwrócę się do Pana Prezydenta z prośbą o podjęcie działań zmierzających do zmiany wcześniej wydanych decyzji oraz wydawania skierowań do właściwej placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego. Pouczenie Zgodnie z art. 197d ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 697, z późn. zm.) oraz 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. z 2015 r. poz. 1477) kontrolowana jednostka może w terminie 7 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zgłosić do Wojewody Mazowieckiego zastrzeżenia do wydanego wystąpienia lub/i do zawartych w nim zaleceń pokontrolnych na adres: Mazowiecki Urząd Wojewódzki, Wydział Polityki Społecznej, plac Bankowy 3/5, 00-950 Warszawa. W przypadku nieuwzględnienia przez Wojewodę Mazowieckiego zastrzeżeń oraz w przypadku nie zgłoszenia zastrzeżeń do zaleceń, kontrolowana jednostka jest obowiązana w terminie 30 dni od otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego powiadomić wojewodę o sposobie realizacji uwag, wniosków i zaleceń. 16

W przypadku uwzględnienia zastrzeżeń odpowiadając na zalecenia należy mieć na uwadze zmiany wynikające z powyższego faktu. Jednocześnie przypominam, że w przypadku osób, które nie realizują zaleceń pokontrolnych mają zastosowanie przepisy art. 198 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. STARSZY INSPEKTOR WOJEWÓDZKI xxxxxxxxxxxxxxx z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Anna Karpińska STARSZY INSPEKTOR WOJEWÓDZKI xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej 17