Pan Marcin Gierczak Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej ul. Limanowskiego 134, Radom

Transkrypt

1 Warszawa, 21 marca 2019 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-IV EW Pan Marcin Gierczak Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej ul. Limanowskiego 134, Radom WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 197b w związku z art. 186 pkt 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 998, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, zespół starszych inspektorów wojewódzkich Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie: Edyta Węglicka, Anna Kutera, przeprowadził 12 lutego 2019 r. kontrolę doraźną w trybie uproszczonym w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Radomiu, zwanym dalej Ośrodkiem. Kontrola została przeprowadzona na wniosek Departamentu Polityki Rodzinnej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, które przekazało pismo XXXXXXXXXX XXXXXX dotyczące prowadzonych postępowań administracyjnych przez Ośrodek w sprawie ustalenia prawa do świadczenia wychowawczego, świadczenia dobry start i zasiłku rodzinnego. Zakres kontroli obejmował prowadzenie postepowania w ramach realizacji świadczeń z Programu Dobry Strat z uwzględnieniem sprawy XXXXXXXXXX XXXXXX, w okresie od 1 czerwca 2018 r. do dnia kontroli. Na podstawie art. 197d ww. ustawy oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. poz. 1477) przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. Stanowisko dyrektora Ośrodka objął pan od 1 lutego 2016 r. Bezpośredni nadzór nad realizacją zadań z realizacji rządowego Programu Dobry Start sprawuje pan Krzysztof Gajewski zastępca dyrektora. Ośrodek funkcjonuje w oparciu o: 1. Statut Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Radomiu, przyjęty Uchwałą Rady Miejskiej w Radomiu nr 421/2004 z dnia 17 maja 2004 r. wraz ze zmianami wprowadzonymi uchwałami: nr 855/2006 z dnia r., nr 167/2007 z dnia r., nr 253/2011 z dnia r., nr 338/2012 z dnia r., nr 34/2014 z dnia r., nr 172/2015 z dnia r., nr 286/2016 z dnia r. 1

2 2. Regulamin organizacyjny Ośrodka wprowadzony zarządzeniem Nr 20/2016 Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Radomiu z dnia r., ze zmianami wprowadzonymi zarządzeniem: nr 20/2018 z r., nr 25/2018 z r., nr 40/2018 z r., nr 5/2019 z r. W zmianach wprowadzonych zarządzeniem nr 20/2018 z r. zapisano w: 1 ust. 4 pkt 17 Ośrodek działa na podstawie obowiązującego prawa, a w szczególności: rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu Dobry start ; 15 ust 4 pkt 11 Do zadań Działu Świadczeń Rodzinnych i Funduszu Alimentacyjnego należy: prowadzenie postępowań i wydawanie rozstrzygnięć, w tym decyzji oraz przekazywanie informacji w sprawach świadczenia dobry start; ust 10 pkt 6 Do zadań Działu Obsługi Mieszkańców należy: wydawanie rozstrzygnięć w sprawach świadczenia dobry start. 3. Obieg dokumentów w Ośrodku reguluje zarządzenie nr 62/2014 Dyrektora Ośrodka z dnia r. w sprawie wprowadzenia instrukcji kancelaryjnej, jednolitego rzeczowego wykazu akt i instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania archiwum zakładowego dla Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Radomiu. Treść powyższego zarządzenia wraz z wprowadzonymi zmianami została uzgodniona z Dyrektorem Archiwum Państwowego w Radomiu, działającego z upoważnienia Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych. Obsługa świadczeń Dobry start, w tym rejestry w postaci raportów i zestawień realizowane są w programie Świadczenia Wychowawcze stanowiącym część systemu dziedzinowego do obsługi Świadczeń Rodzinnych, obsługiwanych przez firmę Sygnity. W 2018 roku obsługa wniosków składanych przez wnioskodawców prowadzona była również w systemie Dokumentator wewnętrznej aplikacji Ośrodka, wykorzystywanej głównie przez Dział Obsługi Mieszkańców. I. Organizacja realizacji zadania Ustaleń dokonano na podstawie dokumentów organizacyjnych kontrolowanej jednostki oraz wyjaśnień zastępcy dyrektora Ośrodka. Na podstawie zmian wprowadzonych zarządzeniem nr 40/2018 z r. w strukturze organizacyjnej Ośrodka wydzielono Dział Świadczeń Rodzinnych (41 etatów) i Dział Funduszu Alimentacyjnego (12 etatów). Zgodnie z 15 ust 4 pkt 5 Do zadań Działu Świadczeń Rodzinnych należy prowadzenie postępowań i wydawanie rozstrzygnięć, w tym decyzji oraz przekazywanie informacji w sprawach świadczenia dobry start. W kontrolowanym okresie do realizacji zadań podlegających kontroli zaangażowani byli pracownicy w szczególności Działu Świadczeń Rodzinnych i Funduszu Alimentacyjnego oraz Działu Obsługi Mieszkańców. Pomoc świadczyli także pracownicy innych działów Ośrodka, osoby zatrudniane na umowę zlecenia, a także pracownicy socjalni w ramach godzin nadliczbowych. Ustalono, że upoważnienia Prezydenta Miasta Radomia do prowadzenia postępowań w sprawach świadczenia Dobry start, a także do wydawania w tych sprawach rozstrzygnięć, w tym decyzji oraz przekazywania informacji o przyznaniu świadczenia dobry start posiadali: pan Marcin Gierczak dyrektor Ośrodka, pan Krzysztof Gajewski zastępca dyrektora, XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX 2

3 W kontrolowanej sprawie upoważnienia Prezydenta Miasta Radomia do prowadzenia postępowań i wydawania zaświadczeń w sprawach świadczenia Dobry start oraz przekazywania informacji o przyznaniu świadczenia Dobry start, a także do wydawania w tych sprawach rozstrzygnięć z wyłączeniem decyzji posiadali pracownicy Działu Obsługi Mieszkańców: XXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX 1. II. Prawidłowość ustalania uprawnień do świadczenia Dobry start Ustaleń dokonano na podstawie: ustnych i pisemnych wyjaśnień zastępcy dyrektora Ośrodka, kierownika Działu Obsługi Mieszkańców oraz analizy udostępnionej dokumentacji w sprawie XXXX XXXXXX XXXXXX z wniosku o ustalenie uprawnień do świadczenia Dobry start. XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX. Z informacji przekazanych w piśmie Departamentu Polityki Rodzinnej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wynika, że XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX. złożyła wniosek o przyznanie świadczenia dobry start i nie otrzymała dotychczas ani decyzji odmownej ani środków. Pracownicy MOPS w Radomiu wyjaśnili, że wystąpili w tej kwestii o wyjaśnienie do MRPiPS w Warszawie. Jak przekazało w swoim piśmie Ministerstwo Przypominam, że zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2018 r., poz z późn. zm.), świadczenie wychowawcze przysługuje cudzoziemcom: a) do których stosuje się przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, b) jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską dwustronnych umów międzynarodowych o zabezpieczeniu społecznym, c) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2017 r. poz i 2282 oraz z 2018 r. poz. 107, 138 i 771), jeżeli zamieszkują z członkami rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, d) posiadającym kartę pobytu z adnotacją dostęp do rynku pracy, jeżeli zamieszkują z członkami rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem obywateli państw trzecich, którzy uzyskali zezwolenie na pracę na terytorium państwa członkowskiego na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy, obywateli państw trzecich przyjętych w celu podjęcia studiów lub pracy sezonowej oraz obywateli państw trzecich, którzy mają prawo do wykonywania pracy na podstawie wizy, e) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie: zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 139a ust. 1 lub art. 139o ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, lub 1 Akta kontroli s

4 dokumentu pobytowego, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lit. a rozporządzenia Rady (WE) nr 1030/2002 z dnia 13 czerwca 2002 r. ustanawiającego jednolity wzór dokumentów pobytowych dla obywateli państw trzecich (Dz. Urz. UE L 157 z , str. 1, z późn. zm.) Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 19, t. 6, str. 3, z późn. zm.), z adnotacją ICT, wydanego przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej, i gdy celem ich pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest wykonywanie pracy w charakterze pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 3 pkt 13b ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach przez okres nieprzekraczający 90 dni w okresie 180 dni jeżeli zamieszkują z członkami rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem cudzoziemców, którym zezwolono na pobyt i pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nieprzekraczający dziewięciu miesięcy, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej. Zasady dostępu cudzoziemców do polskiego rynku pracy i wykonywania przez nich pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określają przepisy ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2017 r., poz. 1065, z późn. zm.) wraz z aktami wykonawczymi do tej ustawy. Zgodnie z art. 87 ust. 2 pkt 6 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę jest zwolniony cudzoziemiec posiadający ważną Kartę Polaka, a więc taka osoba ma z mocy ww. ustawy prawo do pracy w Polsce. W związku z powyższym, o świadczenie wychowawcze, z uwzględnieniem zastrzeżeń/wyjątków wskazanych w ww. art. 1 ust. 2 pkt 2 lit. d ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, mogą ubiegać się także cudzoziemcy, którzy na posiadanych kartach pobytu (niezależnie od rodzaju/nazwy tytułu pobytowego) nie mają umieszczonej takiej adnotacji, ale posiadają prawo dostępu do polskiego rynku pracy na podstawie udzielonego zezwolenia na pracę (odrębnego od samej karty pobytu) lub cudzoziemcy korzystający z dostępu do polskiego rynku pracy na podstawie odrębnych przepisów, zwolnieni z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę z mocy prawa tj. w szczególności ww. cudzoziemcy posiadający ważną Kartę Polaka. Ww. zasady dostępu cudzoziemców do polskiego rynku pracy stosuje się odpowiednio do świadczenia dobry start oraz świadczeń rodzinnych, w tym zasiłku rodzinnego. Ministerstwo poinformowało ponadto, że MOPS w Radomiu nie zwracał się w sprawie XXXXXXX o zajęcie stanowiska i rozstrzygnięcie wątpliwości. Departament Polityki Rodzinnej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej 18 stycznia 2019 r. udzielił odpowiedzi na pismo MOPS Radom z dnia 9 stycznia 2019 r., przekazując informacje na temat przesłanek uznania orzeczenia zagranicznego sądu w sprawie alimentów za tytuł wykonawczy w Polsce. Z przedstawionej w sprawie dokumentacji oraz złożonych wyjaśnień wynika: XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX: - XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX - XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX 4

5 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXX 2. XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX 3 ; XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX 4 ; XXXXXXXXXXXXXX 5. Zgodnie z ustnymi wyjaśnieniami kierownika Działu Obsługi Mieszkańców za przyjmowanie wniosków, rejestrację w systemie elektronicznym oraz korespondencję dotyczącą uzupełnienia przyjętych wniosków odpowiadają pracownicy Działu Obsługi Mieszkańców, natomiast rozpatrywanie wniosków pod względem merytorycznym należy do kompetencji pracowników Działu Świadczeń Rodzinnych. XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX 6. XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX 7. XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX 8. Z analizy przedłożonej w trakcie kontroli dokumentacji wynika, że: 2 Akta kontroli s Akta kontroli s Akta kontroli s Akta kontroli s Akta kontroli s Akta kontroli s Akta kontroli s

6 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX zawierał elementy wskazane w 10 ust. 4 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu Dobry Start (Dz. U. z 2018 r. poz. 1061), został prawidłowo wypełniony, podano adres poczty elektronicznej i numer telefonu. Do wniosku załączono dokumenty oraz oświadczenia niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia, zgodnie z 11 ww. rozporządzenia. XXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXX złożonym na wniosek strony wnioskodawczyni zobowiązała się do dostarczenia numeru rachunku bankowego. W związku z brakiem informacji dotyczących numeru rachunku bankowego oraz numerów pesel wnioskodawcy i dzieci wysłano wezwanie do uzupełnienia wniosku, zgodnie z terminami określonymi w 26 rozporządzenia. Zgodnie z 25 rozporządzenia dokonano weryfikacji w rejestrze PESEL danych wnioskodawcy i jej dzieci (imię, nazwisko, data urodzenia, adres miejsca zamieszkania, obywatelstwo, numer pesel, numer dokumentu potwierdzającego tożsamość). W aktach sprawy nie stwierdzono dokumentacji potwierdzającej weryfikacji uprawnień w oparciu o zapisy 2 rozporządzenia (dot. ustalania uprawnień dla cudzoziemców zamieszkałych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej). Z informacji przekazanych przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wynika, że sprawa XXXXXXXXXX XXXXXX nie była przedmiotem żadnego zapytania skierowanego przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Radomiu. W ramach prowadzonego postępowania dla potrzeb ustalenia uprawnień do świadczenia wychowawczego, świadczenia dobry start i zasiłku rodzinnego Zespół Obsługi Prawnej Ośrodka wyraził swoje stanowisko w opinii prawnej XXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX Zgodnie z 28 ust. 1 rozporządzenia Wnioski w sprawie ustalenia prawa do świadczenia dobry start są przyjmowane od dnia 1 sierpnia danego roku do dnia 30 listopada danego roku ( ). XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX Stwierdzono, że wypłatę świadczenia zrealizowano niezgodnie z terminami wskazanymi w 29 rozporządzenia: ustalenie prawa do świadczenia dobry start oraz wypłata przysługującego świadczenia następuje w terminie 2 miesięcy, licząc od dnia złożenia wniosku wraz z dokumentami ( ). Ośrodek nie dopełnił obowiązku, o którym mowa w z 10 ust. 6 rozporządzenia, nie przesłał do wnioskodawcy informacji o przyznaniu świadczenia na wskazany we wniosku adres poczty elektronicznej. XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX Na podstawie pisemnych wyjaśnień zastępcy Dyrektora MOPS w Radomiu wynika, że: XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX 6

7 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX 9. Na podstawie art. 197d ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 998, z późn. zm.) oraz na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. poz. 1477) i wobec stwierdzonych uchybień kieruję do pana Dyrektora następujące zalecenia pokontrolne: Przestrzegać terminu wypłat świadczeń dobry start, określonych w 29 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu Dobry Start (Dz. U. z 2018 r. poz. 1061). Zgodnie ze wskazaniami 10 ust. 6 ww. rozporządzenia przesyłać informację o przyznaniu świadczenia dobry start w przypadku wnioskodawców, którzy wskazali we wniosku adres poczty elektronicznej. Uwagi i wnioski Ponadto zwracam uwagę na potrzebę: dokonywania weryfikacji uprawnień w oparciu o zapisy 2 ww. rozporządzenia w przypadku wnioskodawców będących cudzoziemcami, w tym potwierdzania statusu pobytu wnioskodawcy na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Pouczenie Zgodnie z art. 197d ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 998, z późn. zm.) oraz 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. poz. 1477) kontrolowana jednostka może w terminie 7 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zgłosić do Wojewody Mazowieckiego zastrzeżenia do wydanego wystąpienia lub/i do zawartych w nim zaleceń pokontrolnych na adres: Mazowiecki Urząd Wojewódzki w Warszawie, Wydział Polityki Społecznej, plac Bankowy 3/5, Warszawa. W przypadku nieuwzględnienia przez Wojewodę Mazowieckiego zastrzeżeń oraz w przypadku nie zgłoszenia zastrzeżeń do zaleceń, kontrolowana jednostka jest obowiązana w terminie 30 dni od otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego powiadomić wojewodę o sposobie realizacji uwag, wniosków i zaleceń. W przypadku uwzględnienia zastrzeżeń odpowiadając na zalecenia należy mieć na uwadze zmiany wynikające z powyższego faktu. Jednocześnie przypominam, że w przypadku osób, które nie realizują zaleceń pokontrolnych mają zastosowanie przepisy art. 198 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. STARSZY INSPEKTOR WOJEWÓDZKI Anna Kutera STARSZY INSPEKTOR WOJEWÓDZKI Edyta Węglicka z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Anna Olszewska Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej 9 Akta kontroli s