16 PRZEWODNIK DLA NAUCZYCIELI Zabawki jako pomoce dydaktyczne Proponowane ćwiczenia Cyfry do szycia
MATEMATYKA: cyfry ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY: umiejętność liczenia w wczesnym wieku przedstawienie graficzne cyfr koordynacja wzrokowo ruchowa - rozpoznawanie kolorów, naprzemienne używanie dwóch kolorów - koordynowanie i kontrolowanie ruchów precyzyjnych - percepcja przestrzenna GRUPA WIEKOWA: 3 do 6 lat m uczenia matematyki w tym wieku jest zapewnienie dzieciom narzędzia do badania, analizowania i interpretowania świata wokół nich. Z tych powodów ćwiczenia związane z poznawaniem liczb powinny być sensowne, kształtujące rozwój niezależności i kreatywności, a równocześnie powinny mieć charakter zabawowy. m nauczyciela zawsze powinno być rozwijanie u dziecka wiary w umiejętność samodzielnego myślenia oraz wyznaczanie dziecku zadań, które ma możliwość zrealizowania. Warto wykorzystywać liczne sytuacje z życia codziennego, w których potrzebna jest umiejętność liczenia. Gdy dzieci mają już ogólne pojęcie o liczbach, możesz wprowadzić ćwiczenia na rozpoznawanie i odtwarzanie cyfr. Wybierz te cyfry do szycia, które odpowiadają aktualnie poznawanym liczbom. Przyklej cyfry taśmą klejącą do kartek papieru i rozdaj je dzieciom. Ćwiczenie polega na kolorowaniu wewnątrz cyfry dwoma różnymi kolorami. Powiedz dzieciom, w którym miejscu mają rozpocząć kolorowanie i jakiego koloru mają użyć do zakolorowania pierwszego otworu. Drugi otwór (zgodnie z kierunkiem pisania cyfry) dzieci pokolorują innym kolorem. Dalej używają kolorów na zmianę. W tym ćwiczeniu masz okazję wyjaśnić dzieciom, w którym miejscu zaczynają pisanie oraz możecie połączyć kolory z samą czynnością szycia, np. czerwony oznacza, że sznureczek przewleka się w górę, a żółty w dół. Gdy wszystkie otwory zostaną pokolorowane, ostrożnie odklejcie cyfrę. Następnie dziecko łączy linią wszystkie punkty zgodnie z kierunkiem pisania. 2
GRUPA WIEKOWA: 3 do 6 lat MATEMATYKA: cyfry ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY: wczesna umiejętność liczenia; motoryka koordynacja wzrokowo ruchowa rozpoznawanie i rozróżnianie cyfr kontrola dynamiki i koordynacja ruchów ciała podczas zabawy - koordynacja wzrokowo ruchowa kierunek pisania - koordynacja i kontrolowanie ruchu ciała w ćwiczeniach wymagających ruchów globalnych i precyzyjnych W tym ćwiczeniu potrzebne są cyfry do szycia (wybierz te, które odpowiadają aktualnie poznawanym), klamerki, sznurek i mała piłka. Zawieś na sznurku cyfry, przymocuj je klamerkami. Dzieci kolejno stają naprzeciwko cyfr w odpowiedniej odległości. Następnie na głos podają wybraną przez siebie cyfrę i próbują celować piłeczką w wybraną literę. Jeżeli to się uda, biorą cyfrę i mogą ją szyć, oczywiście w odpowiednim kierunku. Jeżeli im się nie powiedzie, tracą kolejkę. Zabawa toczy się dopóki każde dziecko nie zdobędzie cyfry. Inna wersja Włóż cyfry i kawałki sznurka do kopert (cyfry muszą być niewidoczne). Zaczep koperty na sznurku przy pomocy klamerek. Dzieci kolejno rzucają piłeczką, próbując celować w koperty. Jeżeli trafią, biorą kopertę, otwierają ją i wyjmują cyfrę. Następnie pokazują kierunek pisania cyfry i obszywają cyfrę. 3
MATEMATYKA: cyfry ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY: wczesna umiejętność liczenia; ruchy globalne koordynacja wzrokowo ruchowa rozpoznawanie i rozróżnianie cyfr kontrola dynamiki i koordynacja ruchów ciała podczas zabawy - liczby główne i porządkowe, ich obraz graficzny - stosowanie liczb porządkowych dla małych zbiorów - koordynacja i kontrolowanie ruchu ciała w ćwiczeniach wymagających ruchów globalnych i precyzyjnych GRUPA WIEKOWA: 3 do 6 lat Rozdaj dzieciom cyfry i po kawałku plasteliny. Wyjaśnij, że z plasteliny zrobią podstawkę do cyfry, która ma być ustawiona pionowo. Zadaniem dzieci jest ustawienie cyfr po kolei w tym celu muszą ze sobą współpracować. Zadawaj pytania typu: Jaka cyfra jest przed 3? Zadanie polega na rzucaniu piłeczką w stojące cyfry. Pierwsze dziecko próbuje przewrócić cyfrę 1. Jeżeli powiedzie mu się, bierze cyfrę i szyje ją. Następne dziecko próbuje przewrócić cyfrę 2, itd. (rosnąco). Jeżeli nie uda się przewrócić cyfry, kolejka przechodzi na następne dziecko. Jeżeli przewróci się inna cyfra, ustaw ją z powrotem i zabawa toczy się dalej. W tym ćwiczeniu można również przewracać cyfry w kolejności malejącej, albo w innej, określonej kolejności (np. parzyste), w zależności od stopnia zaawansowania dzieci. 4
GRUPA WIEKOWA: 3 do 6 lat MATEMATYKA: cyfry JĘZYK: mówienie ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY: umiejętność liczenia we wczesnym wieku słuchanie opowiadania ze zrozumieniem koordynacja wzrokowo ruchowa rozpoznawanie i rozróżnianie cyfr - liczby główne i porządkowe, ich obraz graficzny - rozumienie tekstu mówionego opowiadania - koordynacja ruchów precyzyjnych Opowiedz dzieciom historyjką o liczbach, która zachęci je do przeszywania cyfr. Na przykład: Dawno, dawno temu, w pewnym kraju, wszyscy mieszkańcy byli liczbami. Żyła tam Jedynka, Dwójka,... (liczby poznawane przez dzieci). Wszystkie liczby zostały zaproszone na przyjęcie (np. urodzinowe)i musiały ładnie się ubrać. Liczby zdecydowały się wyruszyć do przedszkola (nazwa...), weszły do sali... (nazwa grupy lub numer sali), gdzie zobaczyły dziewczynki i chłopców, którzy wiedzieli, jak uszyć ubrania dla każdej cyferki. Jedynka, która zawsze i wszędzie jest pierwsza, weszła do sali i podeszła do... (imię dziecka) i zapytała: Aniu, uszyjesz dla mnie ubranie odpowiednie na cyferkowe przyjęcie urodzinowe?. Wymieniaj imiona dzieci i przydzielaj im cyfry do szycia. Gdy dzieci skończą szycie, zakończ opowieść i sprawdź, czy dzieci zwracały na prawidłowy kierunek. 5
MATEMATYKA: cyfry ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY: umiejętność liczenia we wczesnym wieku TEMAT: żywność wykorzystanie cyfr do określania ilości artykułów koordynacja wzrokowo ruchowa znajomość słownictwa związanego z artykułami spożywczymi - słownictwo jedzenie - liczenie artykułów z życia codziennego - koordynacja i kontrola ruchów precyzyjnych GRUPA WIEKOWA: 3 do 6 lat Do zabawy W sklepie potrzebne są modele artykułów spożywczych (owoce, warzywa, itp.) oraz cyfry do szycia. Zabawa przebiega w następujący sposób: Powkładaj do osobnych pudełek artykuły spożywcze tego samego rodzaju. Ustaw obok każdego pudełka cyfrę 1, która oznacza cenę każdego artykułu, np. każdy owoc kosztuje 1. Zabawa będzie trudniejsza, jeśli artykuły będą miały różne ceny. Rozdaj dzieciom cyfry (korzystaj z tych, które dzieci akurat poznają). Dzieci obszywają otrzymane cyfry. Cyfry wskazują, ile sztuk można za nią kupić. Jeśli dziecko ma 2, może kupić dwa artykuły, itd. Cyfrę można wymienić na artykuły spożywcze dopiero, gdy jest obszyta. Dzieci bawią się w sklep, pamiętając o wartości swojej cyfry. Po zakończeniu zabawy, dzieci kolejno siadają w kręgu i informują resztę grupy, co kupiły, pokazując swoją cyfrę i zakupione produkty. 6
GRUPA WIEKOWA: 3 do 6 lat MATEMATYKA: cyfry ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY: umiejętność liczenia we wczesnym wieku TEMAT: zwierzęta poznanie cech charakterystycznych zwierząt wiejskich wykorzystanie cyfr do określania ilości przedmiotów koordynacja wzrokowo ruchowa - rozpoznawanie niektórych cech zwierząt - koordynacja i kontrola ruchów precyzyjnych - liczenie przedmiotów z życia codziennego W tym ćwiczeniu potrzebne są cyfry 0, 2 i 4. Z białej tektury wytnij zwierzęta beznogie (ryba, wąż, itp.), o dwóch nogach (kurczak, gołąb, itp.) i o czterech (koń, krowa, itp.). Można też wykorzystać figurki zwierząt. Dzieci kierując się zmysłem dotyku, próbują odgadnąć zwierzęta. Przydziel każdemu dziecku wycięte zwierzę albo figurkę. Jednemu z dzieci zasłoń oczy i jego zadaniem jest odgadnięcie: Jakie to zwierzę. Jeśli to konieczne, można udzielać następujących wskazówek: - Ma cztery nogi. - Mieszka na wsi. Takie podpowiedzi mogą mówić pozostałe dzieci ( z twoją pomocą). Po odgadnięciu nazwy zwierzęcia, dziecko otrzymuje cyfrę do szycia (0, 2 lub 4 w zależności od liczby nóg zwierzęcia). Ćwiczenie kończy się, gdy każde dziecko uszyło po jednej cyferce. 7
ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY: ruchy globalne; wczesna umiejętność liczenia MATEMATYKA: cyfry koordynacja wzrokowo ruchowa koordynacja ruchowa, kontrolowanie dynamiki ciała podczas zabawy rozpoznawanie cyfr i liczb GRUPA WIEKOWA: 3 do 6 lat - koordynacja ruchowa w ćwiczeniach wymagających ruchów globalnych i precyzyjnych Narysuj na podłodze koło (linią falistą), a na nim w kwadratowe pola z wpisanymi cyframi 0 do 9. Zabawa polega na skakaniu na jednej nodze z cyfry na cyfrę i równoczesnym nazywaniu cyfr. Gdy dziecko jest już na ostatnim kwadracie, odwraca się i rzuca za siebie jakiś drobny przedmiot (np. klocek). Jeśli wyląduje na kwadracie, dziecko pisze na nim swoje imię i zabiera cyfrę, którą teraz musi obszyć. W tym czasie reszta bawi się dalej. Kolejne dzieci mogą stanąć na kwadracie z wpisanym imieniem jeśli poproszą właściciela o pozwolenie na postój. Na każdym kwadracie mogą być maksymalnie dwa imiona (wówczas trzeba pytać o pozwolenie dwoje dzieci). Imienia nie można wpisać w kwadrat jeśli rzucony przedmiot leży na linii lub jest poza kwadratem. Gra kończy się, gdy w każdym kwadracie są wpisane po dwa imiona lub gdy wszystkie dzieci obszyły cyferkę. 8
GRUPA WIEKOWA: 3 do 6 lat ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY: ruchy precyzyjne; umiejętność liczenia we wczesnym wieku MATEMATYKA: cyfry rozpoznawanie cyfr koordynacja wzrokowo ruchowa - dziurkowanie kartki - koordynacja i kontrola ruchów precyzyjnych dziurkowanie Przygotuj karty z cyframi, które dzieci akurat poznają. Przetnij cyfry na pół i rozdziel połówki dzieciom (w przypadkowej kolejności). Ćwiczenie polega na znalezieniu dziecka z drugą połową cyfry. Gdy para dzieci skompletuje swoją cyfrę, otrzymują cyfry do obszycia. Sprawdź, czy cyfry zostały obszyte zgodnie z właściwym kierunkiem. Inna wersja Zamiast szycia, dzieci mogą położyć cyfry na kartce papieru i miękkiej podkładce. W otworki cyfr dzieci wkładają ołówek i dziurkują kartkę, oczywiście we właściwym kierunku. Następnie zdejmują cyfrę, i na każdą dziurkę na kartce naklejają naklejki (lub papier kolorowy) zgodnie z kierunkiem pisania cyfry. W ten sposób powstanie naklejkowa cyfra. 9
MATEMATYKA: cyfry ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY: wczesna umiejętność liczenia; ruchy globalne koordynacja wzrokowo ruchowa rozpoznawanie cyfr koordynacja ruchowa w ćwiczeniach fizycznych - postawa ciała i poruszanie się - koordynacja ruchowa w ćwiczeniach wymagających ruchów globalnych i precyzyjnych GRUPA WIEKOWA: 3 do 6 lat Podziel grupę na dwie drużyny. Przydziel każdemu dziecku w zespole cyfry 0 do 9. Dzieci zawieszają cyfrę na sznurku na szyi (przewlekają sznurek przez górne dziurki). Drużyny ustawiają się w szeregu (po kolei zgodnie z cyframi) na przeciwko siebie. Stań pośrodku i pokaż jedną cyfrę. Powiedz jaka to cyfra. Dzieci, które mają właśnie taką cyfrę podbiegają do ciebie i próbują jako pierwsze złapać trzymaną przez ciebie cyfrę. Dziecko, które wygrało, otrzymuje cyfrę i bierze ją do szycia. To, które przegrało rysuje na kartce papieru przedmioty w ilości odpowiadającej posiadanej cyfrze. W tym czasie reszta dzieci bawi się dalej. 10
GRUPA WIEKOWA: 3 do 6 lat MATEMATYKA: cyfry ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY: umiejętność liczenia we wczesnym wieku przedstawienie graficzne liczb i określanie ilości przedmiotów koordynacja wzrokowo ruchowa - koordynacja i kontrola ruchów precyzyjnych wycinanie - liczenie artykułów z życia codziennego Narysuj tabelę (dwa rzędy) na arkuszu papieru. Na górze napisz cyfry 0 do 9. W kolumnie po lewej stronie narysuj dwa rysunki (związane z tematem, którego dzieci akurat się uczą np. lato). przykład: (rysunek) SŁOŃCE (rysunek) LODY 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Rozdaj dzieciom cyferki. Dzieci rysują przedmioty zgodnie z otrzymaną cyfrą (np. pięć lodów, jedno słońce, itp.). Wycinają to, co narysowały. Potem szyją otrzymaną cyfrę. Następnie przyklejają wycięte rysunki i cyfry w odpowiednie kwadraty tabeli, np. w kwadracie słońce/4 dzieci wklejają cztery słoneczka i obszytą cyfrę 4. 11
www.miniland.es Miniland, S.A. 2007 NÚMEROS PARA COSER 31868