Kto i gdzie inwestuje 2015-06-19 10:29:16
2 Udział polskich inwestycji w bezpośrednich inwestycjach zagranicznych na tym rynku jest wprawdzie niewielki, bo wynosi ok. 1,5 proc., ale ich wartość porównywalna jest do inwestycji np. Szwecji, Japonii czy Korei Południowej i znacznie wyższa, niż m.in. Włoch, Danii, Węgier, Norwegii czy Rosji. Według danych Czeskiego Banku Narodowego (CNB) w 2012 r. napłynęło do Czech z naszego kraju 96,8 mln euro bezpośrednich inwestycji kapitałowych. Środki lokowano głównie w formie reinwestowanych zysków (133,6 mln euro) oraz kapitałów zakładowych (33,5 mln euro), przy równoczesnym wycofywaniu pozostałego kapitału (72,4 mln euro). Skumulowana wartość polskich inwestycji w Czechach na koniec 2012 roku wynosiła ok. 1,5 mld euro. Według danych czeskiej agencji analiz rynkowych Soliditet na początku 2013 roku w Republice Czeskiej zarejestrowanych było ogółem 1157 aktywnych spółek prawa handlowego, w których udział kapitału polskiego przekraczał 25 proc. Spółek ze 100-proc. kapitałem polskim było 793, co stanowiło 68,5 proc. ogółu. Z kapitałem polskim w przedziale od 51 proc. do 99 proc. było 58 spółek, a z 50-proc. kapitałem polskim 175 spółek. Czeskich spółek o niższym udziale polskim tj. w przedziale od 25 do 49 proc. było 131. Ogólna wartość kapitału pochodzenia polskiego, wniesionego na poczet kapitałów zakładowych spółek, wyniosła 22,8 mld czeskich koron, tj. ok. 933 mln euro. Najwięcej spółek z kapitałem polskim założono w Pradze (427) oraz w Ostrawie (232), następnie w Czeskim Cieszynie (84), Brnie (64), Havirovie (26), Trzyńcu (25) oraz Nachodzie (18). Oprócz spółek ze 100-proc. kapitałem polskim (793), wiele firm polskich prowadzi działalność na rynku czeskim w formie oddziałów. W 2012 roku było ich 116. Ze statystyk wynika jednak, że ta forma prowadzenia działalności gospodarczej na tym rynku, ustępuje na korzyść spółek z o.o.
3 Do największych polskich inwestycji na rynku czeskim należą: PKN Orlen S.A. zakup 63 proc. akcji czeskiego koncernu petrochemicznego Unipetrol a.s. Synthos S.A. zakup czeskiej firmy chemicznej Kauczuk a.s. z siedzibą w Kralupach nad Wełtawą Asseco Poland S.A. przejęcie od PROKOM Software Zakładu Techniki Obliczeniowej PVT oraz zakup większościowych udziałów w dwóch firmach informatycznych: LCS International i Berit Zakłady Azotowe ANWIL Spółka Akcyjna zakup czeskiej firmy chemicznej SPOLANA a.s. w Neratowicach AB S.A. zakup 100 proc. akcji firmy komputerowej AT Computers Holding a.s. mbank rozpoczęcie działalności na rynku czeskim i słowackim Tymbark-Maspex S.A. zakup największego czeskiego producenta soków i napojów, firmy Walmark VAB Tychy zakup i modernizacja zakładu produkującego karoserie do samochodów marki Škoda w Hranicach na Morawie, wybudowanie nowego zakładu produkcyjnego w Rapotinie k/šumperka (tłoczni karoserii) TelForceOne S.A. zakup czeskiej firmy C.P.A. Czech s.r.o. (sieć sklepów z oprzyrządowaniem do telefonii komórkowej pod nazwą Teletorium) One-2-One S.A. zakup Advanced Telecom Services s.r.o. z Pragi, specjalizującej się w produktach wykorzystywanych dla telefonii komórkowej, np. obsługa SMS Malborskie Zaklady Chemiczne "Organika" S.A. zakup spółki handlowo-produkcyjnej MOLITAN a.s. z Brzecławia Mokate S.A. zakup drugiego czeskiego największego przetwórcy herbat, firmy Zlat Tauron Polska Energia założenie spółki zajmującej się sprzedażą energii elektrycznej
4 źródło: Bank Światowy Czesi w Polsce Według Czeskiego Banku Narodowego skumulowana wartość czeskich inwestycji w Polsce na koniec 2012 r. wyniosła 421 mln euro, czyli ok. 3,7 proc. wszystkich czeskich bezpośrednich inwestycji za granicą. Ze względu jednak na globalny charakter niektórych przedsiębiorstw i międzynarodowe powiązania finansowe, dane te (podobnie zresztą jak w przypadku polskich inwestycji w Czechach), nie pokazują faktycznego stanu z powodu inwestowania za pośrednictwem swych zagranicznych przedsiębiorstw, którym nie można przypisać pochodzenia czeskiego lub wyłącznie czeskiego. Po dużych inwestycjach w 2007 roku, od 2008 roku odnotowuje się zwolnienie napływu, a w 2009 roku nawet odpływ czeskiego kapitału inwestycyjnego z Polski. Należy jednak zaznaczyć, że Polska jest nadal głównym rynkiem zainteresowania czeskich inwestorów. W strukturze terytorialnej czeskich inwestycji za granicą pod względem wartości, Polska zajmuje 6. pozycję. Wartość inwestycji czeskich w naszym kraju jest wyższa od wartości inwestycji czeskich w Niemczech (3,4 proc.), Irlandii (3,1 proc.), Belgii (1,2 proc.), Wielkiej Brytanii (0,9 proc.), Węgrzech (0,5 proc.) czy Austrii (0,2 proc.). Czeskie przedsiębiorstwa najwięcej kapitału zainwestowały w Królestwie Niderlandów (49 proc.), na Słowacji (16,6 proc.), w Rumunii (7,1 proc.), na Cyprze (5,1 proc.), oraz w Bułgarii (4,7 proc.). Do największych inwestycji czeskich w Polsce należą: ČEZ a.s. (Czeski Koncern Energetyczny) zakup większościowych udziałów Elektrociepłowni Elcho i Elektrowni Skawina Fundusz kapitałowy Penta Investments a.s. Grupa Empik Media & Fashion, Fortuna zakłady bukmacherskie, Iglotex, Dr. Max, Alpha Medical Polska, Clar System EPH (Holding Energetyczny i Przemysłowy) zakup kopalni Silesia od Kampanii Węglowej NWR Karbonia zakup kopalni Dębieńsko Kofola a.s. wybudowanie fabryki produkującej napoje bezalkoholowe w okolicach Kutna
5 Foma Bohemia a.s. zakup zakładów Foton w Bydgoszczy Model Obaly a.s. wybudowanie zakładu produkcji opakowań w Biłgoraju Delta Pekarny zakup polskich producentów pieczywa mrożonego Z pozostałych inwestycji czeskich w RP warto wymienić: Zetor-Brno montownia traktorów w Kaliszu, BOHEMIA Group nabycie 43 proc. akcji firmy Promedia (branża chemiczna), VAB Rapotin walcownia blach w Katowickiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej, Brever nabycie akcji Browaru Połczyńskiego produkcja piwa, Ferona dystrybucja wyrobów hutniczych na rynku polskim. Duża aktywność inwestycyjna ze strony czeskich inwestorów w Polsce, obserwowana jest w ostatnich latach głównie w branży energetycznej. Czeski koncern NWR (New World Resources) za pośrednictwem swej polskiej spółki NWR Karbonia (właściciela kopalni Morcinek) rozpoczął budowę zakładu wydobywczego w miejscu zlikwidowanej kopalni Dębieńsko (gmina Czerwionka-Leszczyny). W 2011 roku kopalnię Silesia w Czechowicach- Dziedzicach należącą do Kompanii Węglowej nabył Czeski Holding Przemysłowo-Energetyczny (EPH). Czołowy czeski koncern energetyczny CEZ, po nabyciu Elektrociepłowni Elcho i Elektrowni Skawina zamierza kontynuować inwestycje w Polsce.
6