DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA PODMIOTÓW Z KAPITAŁEM ZAGRANICZNYM 1 W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W 2013 R.

Transkrypt

1 URZĄD STATYSTYCZNY W POZNANIU ul. Wojska Polskiego 27/29, Poznań Opracowania sygnalne Data opracowania: luty 2015 Kontakt: e mail: SekretariatUSPOZ@stat.gov.pl tel , fax DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA PODMIOTÓW Z KAPITAŁEM ZAGRANICZNYM 1 W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W 2013 R. Badanie statystyczne podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego, które działalność gospodarczą miały zarejestrowaną w województwie wielkopolskim, w 2013 r. objęło 2302 jednostki, tj. o 11 więcej niż w 2012 r. Względny roczny przyrost liczby takich podmiotów wyniósł 0,5% wobec średniego wzrostu w Polsce o 0,8%. Podobnie jak w poprzednim roku, podmioty z województwa wielkopolskiego stanowiły 8,8% wszystkich jednostek z udziałem kapitału zagranicznego w kraju. Większym odsetkiem takich podmiotów wyróżniały się tylko 3 województwa: mazowieckie (38,6%), śląskie i dolnośląskie (9,1%). Wykres 1. PODMIOTY Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO WEDŁUG WOJEWÓDZTW W 2013 R. Polska = Podstawowym źródłem danych statystycznych o podmiotach, w których udziały posiadają udziałowcy zagraniczni, jest roczne sprawozdanie KZ sporządzane przez wszystkie jednostki z kapitałem zagranicznym prowadzące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność gospodarczą, niezależnie od ich formy prawnej i wielkości. Prezentowane dane nie uwzględniają: podmiotów prowadzących działalność bankową, maklerską, ubezpieczeniową oraz towarzystw inwestycyjnych i emerytalnych, Narodowych Funduszy Inwestycyjnych, szkół wyższych, gospodarstw indywidualnych w rolnictwie, a także samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej i instytucji kultury posiadających osobowość prawną.

2 Struktura podmiotów z kapitałem zagranicznym, ze względu na formę prawną, w ciągu roku nie uległa znaczącym zmianom. Nadal zdecydowaną większość stanowiły spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (92,2%; o 0,1 p.proc. mniej niż przed rokiem), udział spółek akcyjnych wyniósł 3,2% (wobec 3,4% w 2012 r.), a oddziałów przedsiębiorców zagranicznych 0,5% (o 0,1 p.proc. więcej niż przed rokiem). W kraju struktura podmiotów z kapitałem zagranicznym kształtowała się podobnie (odpowiednio: 92,6% spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, 3,8% spółki akcyjne i 0,7 % oddziały przedsiębiorców zagranicznych wobec 92,8%, 3,9% i 0,7% w 2012 r.). W 2013 r., podobnie jak w poprzednich latach, w badanej zbiorowości najwięcej było jednostek małych (o liczbie pracujących do 49) 80,5%, wobec 84,9% w kraju i 80,3% przed rokiem, w tym 59,4% jednostek mikro (do 9 pracujących), wobec 67,2% w kraju i 59,1% w 2012 r. W grupie podmiotów średnich (o liczbie pracujących od 50 do 249) znalazło się w tym czasie 13,2% ogółu badanych jednostek, wobec 10,3% w kraju i 13,6% w 2012 r., a w klasie jednostek dużych (o liczbie pracujących 250 i więcej) 6,2%, wobec 4,8% w kraju i 6,1% przed rokiem. Tabl. 1. PODMIOTY Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO WEDŁUG KLAS WIELKOŚCI I WOJEWÓDZTW W 2013 R. O liczbie pracujących WOJEWÓDZTWA Ogółem do 9 od 10 do 49 od 50 do i więcej POLSKA Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Ze względu na rodzaj działalności gospodarczej najliczniejszą grupę wśród podmiotów z kapitałem zagranicznym w 2013 r. tworzyły jednostki z sekcji: handel; naprawa pojazdów samochodowych (30,5%; w Polsce 28,4%), przetwórstwo przemysłowe (26,7%; w kraju 19,5%), działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (7,2%; w kraju 9,1%), budownictwo (6,9%; w kraju 8,6%) oraz obsługa rynku nieruchomości (6,1%; w kraju 9,0%). Spośród 614 spółek działających w przetwórstwie przemysłowym najwięcej jednostek zajmowało się produkcją: wyrobów z metali (14,0%), artykułów spożywczych (11,2%) oraz wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (10,9%). 2

3 W województwie wielkopolskim w podmiotach z udziałem kapitału zagranicznego w 2013 r. pracowało łącznie 233,6 tys. osób, tj. o 6,2% więcej niż w 2012 r., przy średnim wzroście zatrudnienia w Polsce o 3,6% (przed rokiem wzrost zatrudnienia w wielkopolskim wyniósł 0,6%; w kraju 0,3%). Pracujący w podmiotach z udziałem kapitału zagranicznego w województwie wielkopolskim stanowili 14,3% wszystkich pracujących w tego typu jednostkach w kraju, a większy udział miało tylko województwo mazowieckie (33,7%). Blisko 80% wszystkich pracujących w spółkach z kapitałem zagranicznym było zawodowo związanych z jednostkami dużymi (79,0% wobec 72,7% w kraju i 77,6% przed rokiem). W porównaniu z rokiem 2012 liczba pracujących w tej grupie podmiotów zwiększyła się o 8,1% (przed rokiem wzrost ten wyniósł 0,6%). Jednostki średnie skupiały 14,8% ogółu pracujących w podmiotach z kapitałem zagranicznym (wobec 18,9% w kraju i 15,9% w 2012 r.), natomiast jednostki małe 6,2%, w tym mikro 1,1% (przed rokiem 6,4%, w tym 1,2%; w kraju 8,4%, w tym 1,8%). Liczebność jednostek średnich w ciągu roku zmniejszyła się o 1,5%, natomiast liczba jednostek małych wzrosła o 1,7% (przy spadku jednostek mikro o 1,6%). Tabl. 2. PRACUJĄCY W PODMIOTACH Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO WEDŁUG KLAS WIELKOŚCI I WOJEWÓDZTW W 2013 R. W podmiotach o liczbie pracujących WOJEWÓDZTWA Ogółem do 9 od 10 do 49 od 50 do i więcej POLSKA Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Według stanu w końcu 2013 r., kapitał podstawowy podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego, zarejestrowanych w województwie wielkopolskim, wyniósł 16889,1 mln zł i w porównaniu z poprzednim rokiem zwiększył się o 1,4% (w Polsce o 1,0%). W skali całego kraju kapitał ten stanowił 8,1%, o 0,1 p.proc. więcej niż w 2012 r., co lokowało wielkopolskie na 4. miejscu po województwach: mazowieckim 49,0% ogólnej kwoty kapitału podstawowego, śląskim 9,1% oraz dolnośląskim 8,3%. Zasadnicza część kapitału podstawowego badanych jednostek pochodziła z zagranicy. W 2013 r. kapitał zagraniczny stanowił 92,7%, krajowy 6,0%, a rozproszony 1,4% (przed rokiem 93,2%, 5,5% i 1,3%). W kraju udziały te wyniosły: 90,0%, 7,4% i 2,6%. Blisko połowa całego kapitału zagranicznego ulokowanego w Polsce była skupiona w województwie mazowieckim (49,4% całkowitej wartości kapitału). Województwo wielkopolskie, z udziałem 8,3%, zajmowało pod tym względem 3. miejsce w kraju, plasując się za województwem dolnośląskim (8,6% wartości kapitału zagranicznego), a na równi ze śląskim. 3

4 Wykres 2. STRUKTURA KAPITAŁOWA PODMIOTÓW Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO WEDŁUG WOJEWÓDZTW W 2013 R. Tabl. 3. KAPITAŁ PODSTAWOWY PODMIOTÓW Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM WEDŁUG WYBRANYCH FORM PRAWNYCH W 2013 R. WYSZCZEGÓLNIENIE Kapitał podstawowy a podmioty ogółem b podmioty, w których kapitał zagraniczny stanowi ponad 50% kapitału podstawowego Liczba podmiotów ogółem krajowy zagraniczny rozproszony w mln zł OGÓŁEM... a ,1 1011, ,0 229,7 b ,9 284, ,2 36,1 w tym: Spółki akcyjne... a ,9 603,5 2846,8 225,6 b ,7 214,7 2731,6 35,4 Spółki z o.o.... a ,8 314, ,7 4,2 b ,7 62, ,9 0,7 Oddziały przedsiębiorców a 11 55,3 55,3 zagranicznych b 11 55,3 55,3 Wśród wszystkich badanych jednostek z udziałem kapitału zagranicznego w województwie wielkopolskim 83,9% stanowiły podmioty, w których kapitał wniesiony przez udziałowców zagranicznych przekraczał 50% kapitału podstawowego. Najczęściej większość kapitału należała do jednego udziałowca (74,4% wszystkich podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego i 88,7% ogółu podmiotów z jego przewagą). W 336 badanych jednostkach (tak samo jak w 2012 r.) wartość kapitału zagranicznego przekraczała 1 mln USD. 4

5 Największa część kapitału zagranicznego w województwie wielkopolskim w 2013 r. była zaangażowana w podmiotach zajmujących się przetwórstwem przemysłowym (52,2%), a także handlem i naprawą pojazdów samochodowych (22,8%), obsługą rynku nieruchomości (6,3%) oraz transportem i gospodarką magazynową (5,0%). W kraju kapitał zagraniczny był ulokowany przede wszystkim w podmiotach prowadzących działalność z zakresu: przetwórstwa przemysłowego (35,9% łącznej wartości kapitału), handlu i naprawy pojazdów samochodowych (21,3%) oraz informacji i komunikacji (12,5%). Wykres 3. STRUKTURA PODMIOTÓW I ZAANGAŻOWANEGO W NICH KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO WEDŁUG SEKCJI 2 PKD W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W 2013 R. Według stanu w końcu 2013 r., kapitał zagraniczny zaangażowany w spółkach w województwie wielkopolskim pochodził z 69 krajów, w tym przede wszystkim z Unii Europejskiej (86,1% całkowitej wartości kapitału; w 2012 r. 86,5%). Najwięcej kapitału ulokowali udziałowcy z Niemiec. Z tego kraju pochodziło 1063 spośród 3119 zagranicznych udziałowców (34,1%), a wartość wniesionego przez nich kapitału (zaangażowanego w 831 podmiotach) wyniosła 4072,6 mln zł (o 0,2% mniej niż w 2012 r.), co stanowiło 26,0% całego kapitału zagranicznego ulokowanego w województwie wielkopolskim (w 2012 r. 26,3%). Drugą pozycję, pod względem wielkości zaangażowanego kapitału, od kilku lat zajmuje Holandia. W 2013 r. w 317 podmiotach gospodarczych ulokowało swój kapitał 374 udziałowców z tego kraju. Łączna wartość kapitału holenderskiego wyniosła 3848,7,4 mln zł (o 4,7% mniej niż przed rokiem), co stanowiło 24,6% całego kapitału zagranicznego zaangażowanego w spółkach w 2013 r. (przed rokiem 26,0%; w kraju 17,1% wobec 21,0% w 2012 r.). Stosunkowo duży udział w strukturze kapitału zagranicznego miał również kapitał pochodzący z Francji (1293,5 mln zł, tj. 8,3%; tak samo jak w 2012 r.), a także z Belgii (936,1 mln zł, tj. 6,0%; w 2012 r. 5,5%) i Wielkiej Brytanii (678,5 mln zł, 2 Znakiem oznaczono zastosowane skrócone nazwy sekcji, według PKD 2007, handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle oraz działalność związana z obsługą rynku nieruchomości. 5

6 tj. 4,3%; podobnie jak w 2012 r.). W kraju największymi udziałowcami, podobnie jak przed rokiem były: Holandia, skąd pochodziło 17,1% całego kapitału zagranicznego ulokowanego w Polsce, Francja 16,6%, Niemcy 16,4% i Luksemburg 11,5%. Tabl. 4. KAPITAŁ ZAGRANICZNY WEDŁUG KRAJU POCHODZENIA UDZIAŁOWCÓW W 2013 R. WYSZCZEGÓLNIENIE a województwo wielkopolskie b w tym Poznań Liczba podmiotów z kapitałem danego kraju Liczba udziałowców z danego kraju Podstawowy kapitał zagraniczny danego kraju w mln zł w % kapitału zagranicznego ogółem OGÓŁEM... a x ,0 100,0 b x ,3 100,0 w tym: kraje UE... a ,8 86,1 b ,1 91,8 kraje OECD... a ,1 95,7 b ,7 93,6 w tym z ogółem: Niemcy... a ,6 26,0 b ,3 18,6 Holandia... a ,7 24,6 b ,6 29,2 Francja... a ,5 8,3 b ,3 12,1 Belgia... a ,1 6,0 b # # # # Wielka Brytania... a ,5 4,3 b ,6 4,6 Dania... a ,0 3,7 b ,3 1,6 Szwecja... a ,8 3,2 b ,9 3,2 Hiszpania... a ,5 2,4 b ,2 3,4 Największa część kapitału zagranicznego zaangażowanego w województwie wielkopolskim została ulokowana w podmiotach zlokalizowanych w Poznaniu (6680,3 mln zł, tj. 42,7%) i w powiecie poznańskim (3893,9 mln zł, tj. 24,9%). Głównie był to kapitał holenderski i niemiecki. W 2013 r. w podmiotach gospodarczych, w których przeważał kapitał zagraniczny (ponad 50% kapitału ogółem), ulokowano 15410,2 mln zł, czyli 98,5% jego całkowitej wartości. Podobnie jak w całej badanej zbiorowości, także w tej grupie podmiotów wśród udziałowców dominowały kraje Unii Europejskiej (85,9% kapitału zagranicznego), a w strukturze ulokowanego kapitału zagranicznego największy udział miały kapitał niemiecki (26,2%; w 2012 r. 26,5%) oraz holenderski (24,7%; w 2012 r. 26,1%). Podmioty, w których ponad połowa kapitału zagranicznego pochodziła od jednego udziałowca, dysponowały 94,3% kapitału ulokowanego w jednostkach z przewagą kapitału zagranicznego i 92,8% całego kapitału zagranicznego zaangażowanego w województwie wielkopolskim. Również w tej grupie podmiotów największy udział stanowiły kapitały niemiecki (27,1%) i holenderski (25,7%). 6

7 Wykres 4. STRUKTURA KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO WEDŁUG KRAJU POCHODZENIA UDZIAŁOWCÓW W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W 2013 r. działalność eksportową w województwie wielkopolskim prowadziło 1139 jednostek spośród 2302 podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego. Wartość zrealizowanego eksportu wyrobów i usług wyniosła 51058,2 mln zł, co w skali kraju stanowiło 13,6% i podobnie jak przed rokiem, lokowało województwo wielkopolskie na 3. miejscu po mazowieckim (21,6%) i śląskim (17,9%). W porównaniu z poprzednim rokiem wartość eksportu w województwie wielkopolskim zwiększyła się o 10,6% (w kraju wzrost o 4,7%). Podmioty eksportowały głównie wyroby (83,0% całego eksportu), natomiast udział w eksporcie towarów i materiałów kształtował się na poziomie 9,8%, a usług 7,1% (w kraju wielkości te wyniosły odpowiednio: 72,1%, 13,0% i 14,8%). Spośród ogółu podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego w województwie wielkopolskim, objętych badaniem w 2013 r., import odnotowało 1190 jednostek. Blisko 40% wartości całego importu (39,1%) stanowiły sprowadzane surowce i materiały. Udział w imporcie towarów do dalszej odsprzedaży sięgał 42,3%, a usług 6,6%. Łączna wartość importu, zrealizowanego przez podmioty z udziałem kapitału zagranicznego w województwie wielkopolskim, w 2013 r. wyniosła 54152,1 mln zł, co stanowiło 14,3% wartości krajowej. Więcej importowały tylko podmioty z kapitałem zagranicznym z województwa mazowieckiego (33,8% krajowej wartości importu). W porównaniu z poprzednim rokiem wartość zakupów importowych w województwie wielkopolskim zwiększyła się o 4,5%, przy wzroście w kraju o 0,6%. W 2013 r., podobnie jak w poprzednim roku, wielkopolskie podmioty z udziałem kapitału zagranicznego więcej importowały niż eksportowały. Przewaga importu nad eksportem wyniosła tu 3093,9 mln zł. 7

8 Tabl. 5. NAKŁADY INWESTYCYJNE PONIESIONE NA POZYSKANIE AKTYWÓW TRWAŁYCH WEDŁUG WOJEWÓDZTW W 2013 R. Nakłady inwestycyjne w mln zł WOJEWÓDZTWA Liczba podmiotów ogółem w tym na nowe środki trwałe POLSKA , ,6 Dolnośląskie ,6 4445,1 Kujawsko-pomorskie ,3 886,4 Lubelskie ,1 595,4 Lubuskie ,6 863,5 Łódzkie ,6 2330,9 Małopolskie ,6 2209,4 Mazowieckie , ,7 Opolskie ,8 673,9 Podkarpackie ,3 1166,5 Podlaskie ,8 218,5 Pomorskie ,8 2499,5 Śląskie ,5 5056,4 Świętokrzyskie ,6 983,6 Warmińsko-mazurskie ,7 303,8 Wielkopolskie ,0 5720,5 Zachodniopomorskie ,7 2220,6 Spośród 2302 podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego w województwie wielkopolskim, objętych badaniem w 2013 r., 1165 jednostek poniosło nakłady inwestycyjne na pozyskanie aktywów trwałych. Zainwestowana przez nie kwota, w wysokości 8633,0 mln zł, stanowiła 11,5% nakładów poniesionych przez wszystkie podmioty z udziałem kapitału zagranicznego w kraju. Większą kwotę wydatkowano jedynie w województwie mazowieckim (34491,1 mln zł, tj. 45,9%). W porównaniu z 2012 r., wartość inwestycji ogółem w województwie wielkopolskim zmniejszyła się o 12,4%, przy średnim wzroście w kraju o 6,4%. Nakłady na zakup nowych środków trwałych obniżyły się o 31,0% (w kraju o 3,3%). W 2013 r. przeznaczono na ten cel 5720,5 mln zł, czyli 66,3% ogółu nakładów na aktywa trwałe (w kraju udział ten wynosił 68,3%). W 2013 r. w województwie wielkopolskim podmioty z udziałem kapitału zagranicznego uzyskały przychody z całokształtu działalności w wysokości ,8 mln zł, wykazując wzrost o 5,8% (przed rokiem o 7,7%), przy spadku w kraju o 0,5% (przed rokiem wzrost o 2,7%). Zasadniczą część tej kwoty (98,2%) wypracowały podmioty o liczbie pracujących 10 i więcej. Blisko jedną czwartą przychodów z całokształtu działalności stanowiły przychody ze sprzedaży wyrobów i usług na eksport (23,6%; w 2012 r. 22,5%). Koszty uzyskania przychodów z całokształtu działalności wyniosły ,7 mln zł i w ciągu roku zwiększyły się o 4,9% (w 2012 r. o 8,5%), przy niezmienionej wartości w kraju (przed rokiem wzrost o 1,1%). Większość kosztów wygenerowały jednostki o liczbie pracujących 10 i więcej. Zysk netto wykazało 1287 jednostek (spośród 2302 objętych badaniem). W porównaniu z 2012 r. liczba jednostek, które wykazały zysk netto zwiększyła się o 26, czyli o 2,1%. W 2013 r. w województwie wielkopolskim podmioty z udziałem kapitału zagranicznego wypracowały dodatni wynik finansowy, zarówno w ujęciu brutto, jak i netto. Wynik brutto wyniósł 8694,6 mln zł i był o 31,3% większy niż przed rokiem, natomiast wynik netto w ciągu roku wzrósł o 41,3%, osiągając 7198,5 mln zł. W skali kraju wynik brutto obniżył się w tym czasie o 9,9%, a netto o 11,8% (przed rokiem w kraju notowano wzrost o 52,9% i o 75,0%). 8

9 Tabl. 6. PODSTAWOWE DANE O PODMIOTACH Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO W 2013 R. Polska Województwo wielkopolskie WYSZCZEGÓLNIENIE lokata wśród ogółem Polska=100 województw Liczba jednostek ,8 4 Liczba pracujących ,3 2 Kapitał podstawowy w mln zł , ,1 8,1 4 w tym zagraniczny , ,0 8,3 3 Przychody z całokształtu działalności w mln zł , ,8 15,4 2 Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług na eksport w mln zł , ,7 14,1 3 Koszty uzyskania przychodów z całokształtu działalności w mln zł , ,7 15,3 2 Wynik finansowy brutto w mln zł ,7 8694,6 17,1 2 Wynik finansowy netto w mln zł ,7 7198,5 17,0 2 Liczba jednostek wykazujących zysk brutto ,0 2 Liczba jednostek wykazujących zysk netto ,1 2 Nakłady inwestycyjne na nowe środki trwałe w mln zł 51303,6 5720,5 11,2 2 Wartość importu w mln zł , ,1 14,3 2 Wartość eksportu w mln zł , ,2 13,6 3 Dokonując porównania zmiennych charakteryzujących wielkopolskie podmioty z kapitałem zagranicznym, według stanu w 3013 r., z ich odpowiednikami z roku 2012, należy stwierdzić, że przy niewielkiej zmianie liczby podmiotów (o 11 więcej) zanotowano wzrost zarówno liczby pracujących w tych jednostkach, jak i wartości zaangażowanego w nich kapitału zagranicznego. W badanych podmiotach zwiększyły się też wartości podstawowych kategorii finansowych (przychody, koszty, wyniki finansowe). Wzrosły również udziały większości podstawowych zmiennych, charakteryzujących jednostki zlokalizowane w województwie wielkopolskim, w wielkościach krajowych. Odnosząc wartości zmiennych odnotowane dla wielkopolskiego do pozostałych województw, warto zauważyć, że również w tym rankingu region ten zajmuje zwykle jedną z wyższych pozycji (lokata2., 3. lub 4.). Prosimy o podanie źródła przy publikowaniu danych Urzędu Statystycznego. Opracowanie: Wielkopolski Ośrodek Badań Regionalnych Dział Opracowań Zbiorczych 9