45/5 Archivs of Foudry, Yar 005, Volum 5, 5 Archiwum Odlwicwa, Rok 005, Roczik 5, Nr 5 PAN Kaowic PL ISSN 64-5308 ANALIZA ZMIAN POZIOMU JAKOŚCI PO WDROŻENIU ZARZĄDZANIA PROCESOWEGO W ODLEWNI ŻELIWA K. SIEKAŃSKI, S. BORKOWSKI Kadra Iżyirii Produkcji, Wydział Zarządzaia Polichiki Częsochowskij, Al. Armii Krajowj 9B, 4-00 Częsochowa STRESZCZENIE W arykul przdsawioo wyiki badaia zmirzającgo do rdukcji poziomu izgodości w przdsiębiorswi odlwiczym. Wykazao, ż uzyskaa poprawa jakości procsów i wyrobów odlwaych była asępswm wdrożia zasad zarządzaia procsowgo w odlwi żliwa. Zaprzowao sa jakości w przdsiębiorswi przd wdrożim podjścia procsowgo i po jgo implmacji. Dla szrszj przacji zagadiia posłużoo się badaim odisioym do wybraych asorymów produkcyjych uzyskując rdukcję izgodości bliską 5%, a będącą asępswm pozyywych zmia w obszarach wykoaia form, zalwaia oraz wybijaia odlwów z form. Ky words: ocoformiis, qualiy maagm, foudry producio, qualiy ools. WPROWADZENIE Wyrób odlway musi spłiać szrg wymagań yczących się ściśl chiczych spcyfikacji doyczących jgo własości w ksploaacji, musi akż spłiać wymagaia klia od sroy rmiów ralizacji, cy sposobów płaości [7, s. 59; 4, s. 7]. Na jakość wyrobu odlwago ma więc wpływ wil czyików. Od sroy chiczj jakość, o dochowai paramrów, jakich zażądał od odlwi, zlciodawca. Do ajczęścij sawiaych odlwom wymagań moża zaliczyć: dorzymai wymiarów i kszału, wardość i gładkość powirzchi, brak widoczych lub ukryych izgodości, wyrzymałość, szczlość, odpowidia srukura i skład chmiczy mariału odlwu [, s. 6-]. Wszlki odsępswa od założoych usalń saowią izgodość, kóra musi być wylimiowaa [5, s. 70-7]. dr iż.; ksikaski@op.pl. prof. dr hab. iż.; bork@zim.pcz.czs.pl.
349 W arykul zajęo się problmm wylimiowaia błędów w produkcji (prowadzących do wyworzia wyrobów izgodych) w odisiiu do wybraych asorymów przdsiębiorswa. Modologia posępowaia moż być adopowaa do wszyskich wyrobów przdsiębiorswa przyczyiając się do obiżia poziomu izgodości ogółm.. ZAŁOŻENIA BADAWCZE DLA DOSKONALENIA JAKOŚCI WYROBÓW ODLEWANYCH W arykul przprowadzoo aalizę związaą wyłączi z produkcją dwóch wybraych asorymów badaych odlwi - S i S9 (są o umow ozaczia pozycji asorymu łączików hydrauliczych, kór razm saowią około % produkcji ogółm). Aaliza opirała się a sprawdziu skuczości działań doskoalia jakości wyikających z przyjęcia zalcń podjścia procsowgo [6, s. 7]. W pirwszym api badaia przaalizowao poziom izgodości a wybraych liiach produkcyjych, a kórych wywarza są wybra asorymy S i S9 (zmirzoo poziom izgodości przd przprowadzim działań doskoalia jakości próba X). Drugi ap badaia o pomiar jakości po zaimplmowaiu zalcń wyikających z wdrożia zasad zarządzaia procsowgo (próba X). Zgodi z zasadami zarządzaia procsowgo procs produkcyjy odlwaia podziloo a asępując apy: P przygoowai mas, P wyop, P3 wykoai form, P4 składai form, P5 zalwai, P6 obróbka oczyszczaia, P7 obróbka cipla, P8 obróbka mchaicza, P9 akładai powłok, P0 badaia spcjal, P korola końcowa, P korola przd odbiorm przz klia [por., s. 7-7; 6, s. 45-]. Podsawą aalizy jakości wyrobów odlwaych uczyioo założi o isoj zmiai warości procowych udziałów badaych izgodości w produkcji asorymów S, S9 a skuk podjęych działań orgaizacyjych zmirzających do doskoalia procsów. 3. PRZEBIEG BADAŃ Badai opirało się a pobraiu dwóch prób (ozaczaych dalj: X, X). Po uzyskaiu wyików w pirwszj próbi X zaplaowao i wdrożoo działaia korygując i zapobigawcz, w obszarach omawiaych procsów. Objęły o: szkolia (główi szkolia zalwaczy), zmiay w chologii produkcji (przprojkowai układów wlwowych), zmiaę dosawcy mariałów formirskich używaych a liii produkcyjj, modrizację liii wykoaia form i rdzi, modyfikację procdur posępowaia z wyrobm przd poddaim go obróbc ciplj. Wyiki pomiarów uzyskaych w oku aaliz dla asorymu S i S9 przdsawiają rys. i. Pomiary izgodości w poszczgólych próbach zosały uzupłio hisogramami przującymi różicę w poziomi izgodości przd wprowadzim działań doskoalia jakości i po ich wdrożiu. Wyraź przsuięci rozkładu opargo a hisogrami wskazuj a zaczącą rdukcję poziomu izgodości w wszyskich badaych przypadkach (śrdia badago zjawiska js iższa o ok. 5%).
350 a) b) Rys.. Zmiaa poziomu izgodości w dwóch pomiarach (próba i ) przd wprowadzim zasad zarządzaia procsowgo i po ich wdrożiu asorym S, a) procsy P-P5 procsy ściśl odlwicz, b) procsy ogółm P-P. Źródło: opracowai włas Fig.. Th chag of h ocoformiy lvl i h wo ss (s ad ) bfor ad afr implmaio of h procss approach, a) P-P5 procsss, b) P-P procsss. Sourc: ow rsarch
35 a) b) Rys.. Zmiaa poziomu izgodości w dwóch pomiarach (próba i ) przd wprowadzim zasad zarządzaia procsowgo i po ich wdrożiu asorym 9, a) procsy P-P5 procsy ściśl odlwicz, b) procsy ogółm P-P. Źródło: opracowai włas Fig.. Th chag of h ocoformiy lvl i h wo ss (s ad ) bfor ad afr implmaio of h procss approach, a) P-P5 procsss, b) P-P procsss. Sourc: ow rsarch
35 W oku badań: wykoao odpowidio pomiarów izgodości (, =)w koljych pariach produkcyjych (przd i po wprowadziu zmia). Uzyskao dwi zbiorowości o rozkładach N (m, ) i N (m, ), sformułowao hipozę zrową o rówości warości przcięych badaych zbiorowości: H 0 : m = m wobc hipozy o ym, ż warość przcięa zbiorowości m js większa od m : H :m > m. Tak posawioa hipoza H ozacza isoi mijszy poziom izgodości w próbi X (do akigo założia upoważia aaliza rys. i wskazującgo a poprawę jakości badaych procsów), przyjęo wykorzysai saysyki T () do sprawdzia isoości zmia w poziomi izgodości wyrobów odlwaych. Poiważ rozkłady zbiorowoś ci i są za, lcz spłio js założi, ż > 30 i > 30 moża skorzysać z sprawdziau T [3, s. 4]. Sprawdzia T () przy założiu prawdziwości H 0, ma rozkład ormaly N (0,). T X () X () X S () X S () () Na podsawi badań uzyskao wyiki przowa wraz z pozosałymi założiami w abli. Tabla. Zsawii wyików sów isoości dla izgodości w asorymach S i S9 Tabl. Th rsuls of h rlvac ss for h ocoformiis i S, S9 assorms Asorym S H 0 : m = m, H : m > m, α=0,0, α =,35 5,78-4,77,3456,789998 9,53-7,9 4,806036,04679 8,96-4,086 5,3709809 Dla P -P 5 : > α spłio (4,086 >,350) alży odrzucić H 0 i przyjąć hipozę H o obiżiu poziomu izgodości Dla P -P : > α spłio (5,37098 >,350) alży odrzucić H 0 i przyjąć hipozę H o obiżiu poziomu izgodości 3,89859 Asorym S9 H 0 : m = m, H : m > m, α=0,0, α =,35 6,87-5,38 3,430 3,507958 6,7 4,8888885 4,985833 Dla P -P 5 : > α spłio (4,889 >,350) i alży odrzucić H 0 i przyjąć hipozę H o obiżiu poziomu izgodości Dla P -P : > α spłioy (4,986 >,350) i alży odrzucić H 0 i przyjąć hipozę H o obiżiu poziomu izgodości 4,8845 Źródło: opracowai włas. Sourc: ow rsarch
353 4. PODSUMOWANIE Na podsawi przprowadzogo badaia swirdzoo skuczość działań doskoalia jakości podjęych wskuk wdrożia założń zarządzaia procsowgo. Poziom izgodości w każdj z prób X js w sposób isoy mijszy od poziomu izgodości w próbi X. Po zasosowaiu zmia w obszarach wykoaia form, zalwaia oraz wybijaia odlwów z form poziom izgodości ulgł rdukcji śrdio o 5% zarówo w odisiiu do asorymu S, jak i S9. Wykoaą aalizę moża bzpośrdio adopować do pozosałych asorymów produkcyjych. LITERATURA: [] Borkowski S., Sikański K., Aaliza zmia w srukurz izgodości wyrobów odlwiczych po wdrożiu zarządzaia procsowgo, Archiwum Odlwicwa 004, Vol.4., r 4, s.70-75. [] Borkowski S., Srowai jakością worzyw odlwiczych a przykładzi żliwa, WNT, Warszawa 999. [3] Osasiwicz S., Rusak Z., Sidlcka U., Saysyka, Wydawicwo Akadmii Ekoomiczj im. Oskara Laggo, Wrocław 998. [4] Rychr A., Sikora R., Tchologis Iflucig h Cas Qualiy, [w:] TRANSCOM 003. 5-h Europa Cofrc of Youg Rsarch ad Scic Workrs i Traspor ad Tlcommuicaios. Scio 5, Marial Egirig Mchaical Egirig Tchologis, Żilia 003, s.7-74. [5] Sikański K., Borkowski S., Kszałowai jakości wyrobu odlwago a wszyskich apach procsu produkcji, [w:] XI Kofrcja Naukowo- Tchicza.Produkcja i Zarządzai w Huicwi, Częsochowa 003 [6] Sikański K., Wpływ zarządzaia procsowgo a jakość wyrobów odlwaych, Praca dokorska, Częsochowa 004. [7] Ulwicz R., Sljdak J., Sysm koroli jakości wywarzaia odlwów z żliwa sfroidalgo, [w:] IV Warszay z auk o zarządzaiu, Zakopa 003, THE ANALYSIS OF QUALITY CHANGES AFTER THE PROCESS MANAGEMENT IMPLEMENTATION TO THE FOUNDRY CONDITION SUMMARY I h papr h rsuls of h rsarch o h fild of h foudry ocoformiis lvl rducio has b prsd. I has b show ha h improvm was h rsul of h procss maagm implmaio o h foudry producio. Th prs sa of h qualiy i h compay bfor ad afr procss approach implmaio has b show. For h full prsaio of h problm i has b provd h ocoformiis rducio ar 5%. Rczował Prof. Józf Gawroński