GŁÓWNY INSPEKTORAT JAKOŚCI HANDLOWEJ ARTYKUŁÓW ROLNO-SPOŻYWCZYCH Wydział Kontroli Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych i Środków Produkcji GI-GNK-403-3/07 INFORMACJA ZBIORCZA O WYNIKACH KONTROLI w zakresie jakości handlowej wyrobów winiarskich Z A T W I E R D Z A M Główny Inspektor Monika Rzepecka Warszawa marzec 2007 rok Strona 1 z 25
I. S T R E S Z C Z E N I E Zgodnie z Rocznym ramowym planem kontroli Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych na 2006 rok, w październiku 2006 roku wszystkie wojewódzkie inspektoraty JHARS przeprowadziły planową kontrolę jakości handlowej wyrobów winiarskich. Produktem priorytetowym były wyroby winiarskie gronowe. Skontrolowano wyroby winiarskie pochodzące z 83 podmiotów gospodarczych, w tym: z 4 zakładów produkcyjnych, z 53 hurtowni, od 26 importerów wyrobów winiarskich. Struktura podmiotów, w których przeprowadzono kontrolę, zgodnie z zapisami ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 z późniejszymi zmianami) przedstawia się następująco: mikroprzedsiębiorcy 21 podmiotów, mali przedsiębiorcy 28 podmiotów, średni przedsiębiorcy 23 podmioty, duzi przedsiębiorcy 11 podmiotów. Kontrolą objęto: 137 wyrobów winiarskich reprezentujących 1.670 hl w zakresie zgodności jakości handlowej z obowiązującymi przepisami, 773 wyrobów winiarskich reprezentujących 6.392 hl w zakresie prawidłowości znakowania. W trakcie kontroli stwierdzono liczne przypadki naruszenia interesów konsumentów polegające głównie na niewłaściwym znakowaniu, mogącym wprowadzać konsumenta w błąd i utrudniającym mu wstępną ocenę jakości i wybór towaru. W wyniku kontroli stwierdzono, że: 22 partie o objętości 72 hl, poddane analizie laboratoryjnej, posiadały parametry fizykochemiczne, niezgodne z wymaganiami obowiązujących przepisów, 168 o objętości 1.038 hl, było niewłaściwie oznakowanych, w 32,5 % podmiotów występowały uchybienia formalne polegające na braku zgłoszenia podjęcia działalności gospodarczej do właściwych WIJHARS. Nieprawidłową jakość handlową w zakresie parametrów fizykochemicznych posiadało 16,2 % ogólnej ilości wyrobów winiarskich objętych kontrolą. Nieprawidłowości polegały na: zawyżonej lub zaniżonej zawartości alkoholu etylowego, zawyżonej zawartości cukrów, zawyżonej lub zaniżonej kwasowości ogólnej, w stosunku do wymagań zawartych w rozporządzeniu UE oraz deklaracji producenta, które mogą świadczyć o nieprawidłowo prowadzonym procesie technologicznym lub stosowaniu oszukańczych praktyk polegających na niewłaściwym znakowaniu. Strona 2 z 25
Nieprawidłową jakość handlową w zakresie znakowania posiadało 21,7 % ogólnej ilości objętych kontrolą w tym zakresie. Nieprawidłowości dotyczyły m.in.: braku oznakowania w języku polskim, niepełnych danych dotyczących importera i butelkującego, użycia określeń niewłaściwych dla danej kategorii wyrobu (np. Strong lub aromatyzowane wino gronowe w stosunku do Sangrii, która jest aromatyzowanym napojem winopochodnym), braku numeru, użycia niewłaściwej wielkości cyfr i liter w oznakowaniu ilości nominalnej i zawartości alkoholu, stosowania nieprawidłowego zwrotu poprzedzającego oznaczenie ilości nominalnej (poj.) i daty minimalnej trwałości ( termin gwarancyjny przechowywania 18 miesięcy ), niewłaściwego oznakowania zawartości alkoholu (podawanie zakresu np.12 14 % obj.; podawanie wartości z dokładnością większą niż 0,5 % - np. 11,3; brak oznakowania obj. lub vol.), nie umieszczania w jednym polu widzenia informacji dotyczących nazwy wyrobu, ilości nominalnej i zawartości alkoholu, braku informacji o składnikach alergennych, stosowania niewłaściwego zwrotu dotyczącego składników alergennych (np. zawiera siarkę, siarczany, SO 2 w granicach normy, sylfidy, zawiera siarkę zamiast siarczyny ). W związku z zaistniałymi nieprawidłowościami: zastosowano 19 mandatów karnych na łączną kwotę 2.950 zł, wydano 12 decyzji administracyjnych, w tym: o 7 nakazujących poddanie wyrobów winiarskich zabiegom doprowadzenia do jakości handlowej zgodnej z deklaracją producenta, polegających na wprowadzeniu właściwego oznakowania, o 5 zakazujących wprowadzenia do obrotu wyrobów winiarskich niespełniających wymagań jakości handlowej, wszczęto 6 postępowań administracyjnych w stosunku do, w których stwierdzono nieprawidłową jakość handlową w zakresie parametrów fizykochemicznych, przekazano 52 spraw do właściwych miejscowo WIJHARS w: Bydgoszczy, Gdyni, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Rzeszowie, Warszawie i Wrocławiu. II. CZĘŚĆ OGÓLNA 1. Cel kontroli Celem kontroli było zbadanie jakości handlowej wyrobów winiarskich ze szczególnym uwzględnieniem jakości handlowej wyrobów winiarskich gronowych. Strona 3 z 25
W toku kontroli zwrócono uwagę na: jakość wyrobów winiarskich, zgodność przebiegu procesów produkcyjnych i ich poszczególnych operacji, zasady produkcji i rozlewu wyrobów winiarskich oraz obrotu tymi wyrobami, prawidłowość znakowania wyrobów winiarskich, prawidłowość paczkowania towaru w zakresie zgodności z wymaganiami określonymi w ustawie z dnia 6 września 2001 roku o towarach paczkowanych (Dz. U. Nr 128, poz. 1409 z późniejszymi zmianami), sposób składowania i transportu wyrobów winiarskich, zapewniający zachowanie właściwej jakości handlowej. 2. Miejsce i czas kontroli Zgodnie z Wytycznymi do planu pracy na IV kwartał 2006 roku, kontrolę w zakresie jakości handlowej wyrobów winiarskich przeprowadziły wszystkie wojewódzkie inspektoraty JHARS w terminie od 2 do 20 października 2006 roku. Kontrolę przeprowadzono w podmiotach gospodarczych zajmujących się wprowadzaniem do obrotu wyrobów winiarskich gronowych, znajdujących się na terenie działania wojewódzkiego inspektoratu. Kontrolą objęto również wyroby winiarskie pochodzące z magazynów i obiektów hurtowych. Kontrolą jakości handlowej objęto wyroby winiarskie w 83 jednostkach, w tym: w 4 zakładach produkcyjnych, w 53 hurtowniach, u 26 importerów wyrobów winiarskich. Zestawienie ilości podmiotów gospodarczych, w których przeprowadzono kontrole jakości handlowej wyrobów winiarskich znajdujących się na terenie poszczególnych województw zawiera tabela 1 zamieszczona w załączniku do niniejszej Informacji. Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 z późniejszymi zmianami) podmioty gospodarcze, w których przeprowadzono kontrole jakości handlowej wyrobów winiarskich zaliczają się do różnych grup przedsiębiorstw. Największą grupę stanowili mali przedsiębiorcy (33,7 % wszystkich podmiotów). Struktura podmiotów, w których przeprowadzono kontrolę przedstawia się następująco: mikroprzedsiębiorcy 21 podmiotów, mali przedsiębiorcy 28, średni przedsiębiorcy 23 podmioty, duzi przedsiębiorcy 11 podmiotów. Strona 4 z 25
3. Podstawy prawne Podczas przeprowadzania kontroli obowiązywały w powyższym zakresie następujące przepisy prawne: Rozporządzenie Rady (WE) nr 1493/1999 z dnia 17 maja 1999 roku w sprawie wspólnej organizacji rynku wina (Dz. Urz. WE L 179 z 14.07.1999, str. 1; Dz. Urz. Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 26, str. 25 z późniejszymi zmianami), Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1601/91 z dnia 10 czerwca 1991 roku ustanawiające ogólne zasady definicji, opisu i prezentacji win aromatyzowanych, aromatyzowanych napojów winopochodnych i aromatyzowanych koktajli winopodobnych (Dz. Urz. WE L 149 z 14.06.1991, str. 1; Dz. Urz. Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 40, str. 215 z późniejszymi zmianami), Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1622/2000 z dnia 24 lipca 2000 roku ustanawiające niektóre szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia (WE) nr 1493/1999 w sprawie wspólnej organizacji rynku wina oraz wspólnotowy kodeks praktyk i procesów enologicznych (Dz. Urz. WE L 194 z 31.07.2000, str. 1; Dz. Urz. Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 30, str. 138 z późniejszymi zmianami), Rozporządzenie Komisji (WE) nr 753/2002 z dnia 29 kwietnia 2002 roku ustanawiające niektóre zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1493/1999 odnośnie opisu, oznaczania, prezentacji i ochrony niektórych produktów sektora wina (Dz. Urz. WE L 118 z 04.05.2002, str. 1; Dz. Urz. Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 35, str. 455 z późniejszymi zmianami), ustawa z dnia 21 grudnia 2000 roku o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (tekst jednolity Dz. U. z 2005 roku Nr 187, poz. 1577 z późniejszymi zmianami), rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2002 roku w sprawie znakowania środków spożywczych i dozwolonych substancji dodatkowych (Dz. U. Nr 220, poz. 1856 z późniejszymi zmianami), rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 kwietnia 2004 roku w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu znakowania niektórych grup i rodzajów artykułów rolno-spożywczych kodem identyfikacyjnym produkcyjnej (Dz. U. Nr 83, poz. 772), rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 marca 2003 roku w sprawie szczegółowych warunków pobierania próbek artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. Nr 59, poz. 526 z późniejszymi zmianami), ustawa z dnia 22 stycznia 2004 roku o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina (Dz. U. Nr 34, poz. 292 z późniejszymi zmianami), ustawa z dnia 6 września 2001 roku o towarach paczkowanych (Dz. U. Nr 128, poz. 1409 z późniejszymi zmianami), rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 października 2005 roku w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących oznakowań towarów paczkowanych (Dz. U. Nr 211, poz. 1760), ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 roku Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. Nr 106, poz. 1148 z późniejszymi zmianami), rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 stycznia 2005 roku w sprawie nadania inspektorom Inspekcji Weterynaryjnej, Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych oraz Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa uprawnień do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego (Dz. U. Nr 15, poz. 124), Strona 5 z 25
ustawa z dnia 11 maja 2001 roku o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (tekst jednolity Dz. U. z 2005 roku Nr 31, poz. 265), ustawa z dnia 5 lipca 2001 roku o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 z późniejszymi zmianami). 1. Wyniki kontroli III. CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA Wyniki kontroli przedstawiono w układzie tematycznym wg Programu kontroli znak: GI-GNK-400-47/2006 z września 2006 roku. 1. KONTROLA JAKOŚCI HANDLOWEJ WYROBÓW WINIARSKICH Kontrola jakości handlowej wyrobów winiarskich obejmowała: Sprawdzenie atestów jakościowych, wyników badań laboratoryjnych oraz innych dokumentów świadczących o jakości kontrolowanych wyrobów W wyniku kontroli ustalono że: we wszystkich kontrolowanych zakładach produkujących wyroby winiarskie funkcjonują laboratoria zakładowe, które sprawują nadzór nad jakością przyjmowanych surowców i wyrobów gotowych oraz przebiegiem procesów technologicznych; we wszystkich kontrolowanych jednostkach były wyznaczone osoby odpowiedzialne za kontrolę jakości, zasady odbioru jakościowego surowców określone były w procedurach, surowce i półprodukty przyjmowane były na podstawie analiz wykonywanych w laboratoriach zakładowych oraz na podstawie atestów jakościowych i deklaracji producentów, badania jakościowe wyrobów gotowych przeprowadzane były dla każdej, a na ich podstawie wystawiane były specyfikacje jakościowe, w przypadku wyrobów winiarskich przywożonych do Polski w opakowaniach jednostkowych każdej wyrobu towarzyszyły dokumenty potwierdzające jakość wyrobu: dokumenty towarzyszące (dla win pochodzących z krajów Unii Europejskiej) lub dokumenty VI 1 (dla win importowanych z krajów trzecich), w przypadku hurtowni atesty jakościowe sprowadzane były najczęściej na życzenie odbiorców; w 10 hurtowniach (18,9 % wszystkich hurtowni, w których przeprowadzono kontrolę) nie posiadano dokumentów świadczących o jakości wyrobów winiarskich. Sprawdzenie opakowań detalicznych Wyroby winiarskie pakowane były w nowe butelki z białego lub kolorowego szkła, zamykane korkiem naturalnym lub z tworzywa sztucznego, dodatkowo zabezpieczone banderolą o pojemności 250 ml; 500 ml; 750 ml; 1; 1,5 i 2 litry oraz pudełka kartonowe o pojemności 1 litra. Opakowania jednostkowe zapakowane były w pudła kartonowe po 6 lub 12 butelek, a następnie składowane na paletach lub regałach. Strona 6 z 25
W trakcie kontroli nie stwierdzono opakowań niepełnowartościowych i uszkodzonych. Opakowania z kontrolowanymi wyrobami były czyste, z prawidłowym zamknięciem. Etykiety były naklejone prawidłowo, niezabrudzone i nieuszkodzone. Pobieranie próbek W trakcie prowadzonych kontroli pracownicy Inspekcji pobierali próbki wyrobów winiarskich zgodnie z normą: PN-72/A-75050 Przetwory owocowe, warzywne, wina i miody pitne. Pobieranie próbek. Badania laboratoryjne Badaniom laboratoryjnym zgodnie z Programem kontroli podlegały wyłącznie wina gronowe (wyroby objęte wspólną organizacją rynku wina zgodnie z rozporządzeniem 1496/1999). Laboratoria wykonywały następujące badania: zawartość alkoholu, zawartość cukrów redukujących, kwasowość lotna, kwasowość ogólna, zawartość SO 2, zawartość sacharozy. Dodatkowo laboratorium Instytutu Chemii i Techniki Jądrowej w Warszawie wykonywało oznaczanie intensywności 13 C/ 12 C metodą spektrometrii masowej izotopów w alkoholu etylowym wina. Ogółem analizom fizykochemicznym poddano 137 próbek wyrobów winiarskich reprezentujących partie o łącznej objętości 1.670 hl. Struktura pobranych próbek została przedstawiona w poniższej tabeli L.p. Rodzaj wyrobu winiarskiego próbek /szt./ Wielkość, z których pobrano próbki /hl/ 1 Wina gronowe spokojne 131 1.383 2 Wina gronowe musujące 5 316 3 Wina gronowe musujące gazowane 1 0,2 OGÓŁEM 137 1.670 Laboratorium Instytutu Chemii i Techniki Jądrowej w Warszawie wykonało analizy intensywności 13 C/ 12 C 5 próbek wyrobów winiarskich reprezentujących partie o łącznej objętości 254 hl, w tym: 3 próbek win gronowych aromatyzowanych reprezentujących partie o łącznej objętości 253 hl, 2 próbek win gronowych reprezentujących partie o łącznej objętości 1 hl. Celem wykonania analiz było wykrycie obecności dodatku alkoholu etylowego (prawnie zabronionego, tzn w winach innych niż wina likierowe i aromatyzowane wina gronowe) oraz określenie jego pochodzenia. Strona 7 z 25
Przeprowadzone oznaczenia intensywności 13 C/ 12 C w badanych 5 wyrobach winiarskich, metodą spektrometrii masowej izotopów w alkoholu etylowym wina, potwierdziły pochodzenie użytego do produkcji alkoholu etylowego. W przypadku wszystkich analizowanych próbek win alkohol etylowy użyty podczas produkcji wyrobów winiarskich pochodził z fermentacji alkoholowej winogron, co jest dozwolone na mocy rozporządzeń Unii Europejskiej, w przypadku win likierowych i aromatyzowanych win gronowych. Zestawienie ilości pobranych podczas kontroli próbek wyrobów winiarskich oraz ilości próbek o niewłaściwej jakości zawiera tabela 2 umieszczona w Załączniku. Próbki pobrane reprezentowały partie pochodzące z 7 krajów Unii Europejskiej i 10 krajów trzecich. Biorąc pod uwagę ilości sprowadzanych wyrobów największą grupę stanowiły wina bułgarskie (509 hl 39,2 % wszystkich poddanych analizie), następnie wina węgierskie (144 hl 11,1 % wszystkich poddanych analizie). Najmniejsza ilość win pochodziła z Grecji (0,3 hl). Ponadto 5 próbek win (musujące 4 i musujące gazowane 1) reprezentujących partie o łącznej objętości 315 hl było produkcji krajowej. Zestawienie ilości próbek wyrobów winiarskich pobranych podczas kontroli z podziałem na kraj importu oraz rodzaj wina zawiera tabela nr 3 umieszczona w załączniku. Wyniki analiz laboratoryjnych porównywane były z wymaganiami jakościowymi określonymi w: rozporządzeniu Rady (WE) nr 1493/1999 z dnia 17 maja 1999 roku w sprawie wspólnej organizacji rynku wina (Dz. U. WE L nr 179 z 17.07.1999, str. 1; Dz. Urz. Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 26, str. 25 z późniejszymi zmianami), deklaracji producenta. Zastrzeżenia wniesiono w stosunku do 22 próbek (16,1 % ogółem poddanych analizie) wyrobów winiarskich gronowych reprezentujących 72 hl (4,3 % ogółem skontrolowanych), stwierdzając obniżony poziom jakości. Próbki zakwestionowanych win reprezentowały partie pochodzące z 4 krajów Unii Europejskiej (Francji 4 partie, Hiszpanii 4 partie, Włoch 3 partie i Niemiec 1 partia) oraz 5 państw trzecich (Bułgarii 5, Mołdawii 2 partie, Chile, Australia i RPA po 1 ). W stosunku do win produkcji krajowej nie wniesiono zastrzeżeń. Nieprawidłowości polegały na: zawyżonej zawartości alkoholu w przypadku 2 próbek win gronowych, importowanych z Mołdawii i Australii, reprezentujących partie o łącznej objętości 2 hl, zaniżonej zawartości alkoholu w przypadku 4 próbek win gronowych, reprezentujących partie o łącznej objętości 1 hl, importowanych z Hiszpanii (2 próbki), Mołdawii i Bułgarii (po 1 próbce), zawyżonej zawartości cukrów w przypadku 13 próbek win gronowych reprezentujących partie o łącznej objętości 68 hl, importowanych z Francji (3 próbki), Bułgarii (3 próbki), Włoch (3 próbki), Chile, Mołdawii i RPA (po 1 próbce), zawyżonej kwasowości ogólnej w przypadku 1 próbki wina gronowego importowanego z Niemiec, reprezentującej partię o objętości 1 hl, Strona 8 z 25
zaniżonej kwasowości ogólnej w przypadku 3 próbek win gronowych importowanych z Hiszpanii (2 próbki) i Niemiec reprezentujących partie o łącznej objętości 1 hl w stosunku do wymagań zawartych w rozporządzeniu Rady oraz deklaracji producenta, które mogą świadczyć o nieprawidłowo prowadzonym procesie technologicznym lub stosowaniu oszukańczych praktyk polegających na niewłaściwym znakowaniu, poprzez użycie oznaczenia rodzaju wina w zależności od zawartości cukrów nie odpowiadającej stanowi faktycznemu. Niewłaściwe oznakowanie (rodzaj wyrobu oraz jego moc) wprowadza konsumenta w błąd i utrudnia mu wstępną ocenę jakości oraz wybór towaru. Wyniki kontroli wyrobów winiarskich zestawiono w tabeli 4 umieszczonej w Załączniku. Na poniższym wykresie przedstawiono udział poszczególnych rodzajów nieprawidłowości w zakresie badań fizykochemicznych. 2% 1% 3% 1% 93 % zawyżona zawartość alkoholu zaniżona zawartość alkoholu zawyżona zawartość cukrów zawyżona kwasowość ogólnej zaniżona kwasowość ogólnej Wykres 1. Udział poszczególnych nieprawidłowości w ogólnej wielkości o niewłaściwych parametrach fizykochemicznych. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami w zakresie cech fizykochemicznych: w stosunku do 6 zakwestionowanych wszczęto postępowania administracyjne w sprawie wydania decyzji dotyczącej określenia stopnia wady, w stosunku do pozostałych 16 zakwestionowanych, z uwagi na fakt iż kontrole były przeprowadzane na terenie hurtowni, sprawy przekazano do wojewódzkich inspektoratów właściwych miejscowo ze względu na siedzibę importera (1 sprawa do WIJHARS w Bydgoszczy, 1 sprawa do WIJHARS w Gdyni, 1 sprawa do WIJHARS w Łodzi, 1 sprawa do WIJHARS w Poznaniu, 1 sprawa do WIJHARS w Rzeszowie, 10 spraw do WIJHARS w Warszawie, 1 sprawa do WIJHARS w Zielonej Górze). Strona 9 z 25
2. KONTROLA PRAWIDŁOWOŚCI PRZEBIEGU PROCESU TECHNOLOGICZNEGO Kontrolę prawidłowości przebiegu procesu produkcyjnego przeprowadzono w 4 zakładach zajmujących się wytwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu wyroby winiarskie gronowe, zlokalizowanych na terenie województw: kujawsko-pomorskiego, małopolskiego, lubelskiego i łódzkiego. Zakłady, w których przeprowadzono kontrolę jakości są producentami win gronowych musujących metodą wtórnej fermentacji w zbiornikach (2 zakłady), win musujących gazowanych (1 zakład) oraz aromatyzowanych win gronowych (1 zakład) i aromatyzowanych napojów winopochodnych (2 zakłady). Jeden spośród zakładów prowadził jedynie rozlew aromatyzowanych napojów winopochodnych (Sangria). W wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono, że: wyposażenie techniczne zakładów zajmujących się wytwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu wyrobów winiarskich umożliwiało produkcję wyrobów o wymaganych standardach jakościowych, stan techniczny poszczególnych obiektów winiarni oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład ciągów technologicznych w trakcie kontroli nie budził zastrzeżeń, proces produkcji wyrobów winiarskich był zgodny z zapisami: o rozporządzenia Rady (WE) nr 1493/1999 z dnia 17 maja 1999 roku w sprawie wspólnej organizacji rynku wina, tj.: nie stosowano dodatku wody, nie dodawano alkoholu etylowego, nie przetwarzano na wino soku winogronowego lub koncentratu soku winogronowego, nie produkowano wina z osadu drożdżowego winiarskiego lub z wytłoków gronowych, nie łączono wina pochodzącego z kraju trzeciego z winem pochodzącym ze Wspólnoty, o rozporządzenia Komisji (WE) nr 1622/2000 z dnia 24 lipca 2000 roku ustanawiającego niektóre szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia (WE) nr 1493/1999 w sprawie wspólnej organizacji rynku wina oraz wspólnotowego kodeksu praktyk i procesów enologicznych,; stosowano: klarowanie poprzez odwirowanie, filtrację na ziemi okrzemkowej i filtrach świecowych, stabilizację koloidalną poprzez dodawanie do win preparatów takich jak: bentonit, żelatyna, węgiel aktywny, stabilizację winianową poprzez stosowanie niskich temperatur, konserwowanie dwutlenkiem siarki, korektę barwy win białych za pomocą węgla aktywnego, wszystkie kontrolowane jednostki posiadały system wewnętrznej kontroli jakości wyrobów winiarskich obejmujący w szczególności: częstotliwość i sposób pobierania próbek do badań jakościowych, metody badań i sposób postępowania z produktami nieodpowiadającymi wymaganiom jakościowym. Strona 10 z 25
3. KONTROLA PRAWIDŁOWOŚCI ZNAKOWANIA WYROBÓW WINIARSKICH Kontrolą w zakresie prawidłowości znakowania objęto wszystkie kategorie wyrobów winiarskich gronowych znajdujące się w magazynach jednostek, w których przeprowadzono kontrolę. Kontrolą prawidłowości znakowania objęto 773 wyrobów winiarskich gronowych reprezentujących 6.392 hl. Strukturę obrazuje poniższa tabela. L.p. Rodzaj wyrobu winiarskiego 1 Wina gronowe spokojne, w tym: o wina białe: wina wytrawne, wina, wina półsłodkie, wina słodkie, o wina czerwone: wina wytrawne, wina, wina półsłodkie, wina słodkie, o wina różowe: wina wytrawne, wina, wina półsłodkie, wina słodkie, 2 Wina gronowe musujące, w tym: o wina białe: wina wytrawne, wina, wina półsłodkie, wina słodkie, o wina czerwone: wina półsłodkie, wina słodkie, 3 Aromatyzowane wina gronowe, w tym: o wina białe: wina wytrawne, wina, wina półsłodkie, wina słodkie, o wina czerwone słodkie, o wina różowe słodkie, Strona 11 z 25 objętych kontrolą /szt./ 704 285 105 82 79 19 389 207 74 95 13 27 11 13 2 1 33 30 2 3 14 11 3 2 1 32 21 3 1 2 15 8 3 Wielkość, objętych kontrolą /hl/ 4.664 1.881 624 580 543 134 2.650 1570 455 560 65 131 16 75 15 25 899 896 0,3 256 210 430 3 3 0,1 778 521 56 0,5 0,2 464 234 24
L.p. Rodzaj wyrobu winiarskiego 4. Aromatyzowane napoje winopochodne, w tym: o wina białe: wina półsłodkie, wina słodkie, objętych kontrolą /szt./ 4 3 2 1 1 Wielkość, objętych kontrolą /hl/ 51 22 18 3 o wina czerwone słodkie, 29 OGÓŁEM 773 6.392 Dane liczbowe dotyczące ilości i wielkości objętych kontrolą w zakresie znakowania oraz niewłaściwie oznakowanych zawiera tabela 5 umieszczona w Załączniku. W sposób graficzny objętych kontrolą w zakresie znakowania, z podziałem na poszczególne kategorie obrazuje poniższy wykres. 14% 12% 1% 73% wina gronowe spokojne wina gronowe musujące aromatyzowane wina gronowe aromatyzowane napoje winopochodne gronowe Wykres 2. Procentowy udział poszczególnych kategorii wyrobów winiarskich objętych kontrolą w zakresie znakowania z uwzględnieniem wielkości Partie objęte kontrolą w zakresie znakowania pochodziły z 8 krajów Unii Europejskiej, 14 krajów trzecich oraz były wyprodukowane w Polsce. Biorąc pod uwagę ilości sprowadzanych wyrobów największą grupę stanowiły wina bułgarskie (1 804,8 hl 28,2% wszystkich objętych kontrolą), następnie wina włoskie (1 160,1 hl 18,1% wszystkich objętych kontrolą). Najmniejsza ilość win pochodziła z Austrii, Maroka, Nowej Zelandii i Czech (ilości nie przekraczały 1 hl). Kontrolą w zakresie prawidłowości znakowania objęto 38 wyrobów winiarskich produkcji krajowej o łącznej objętości 649 hl było. Nieprawidłowe znakowanie stwierdzono w stosunku do 168 kontrolowanych (21,7 %) reprezentujących 1 038 hl (16,2 %). Strukturę obrazuje poniższa tabela. Strona 12 z 25
L.p. Rodzaj wyrobu winiarskiego 1 Wina gronowe spokojne, w tym: o wina białe: wina wytrawne, wina, wina półsłodkie, wina słodkie, o wina czerwone: wina wytrawne, wina, wina półsłodkie, wina słodkie, o wina różowe: wina wytrawne, wina, wina półsłodkie, 2 Wina gronowe musujące, w tym: o wina białe słodkie, o wina czerwone słodkie, 3 Aromatyzowane wina gronowe, w tym: o wina białe: wina półsłodkie, wina słodkie, 4. Aromatyzowane napoje winopochodne, w tym: o wina białe: wina półsłodkie, wina słodkie, objętych kontrolą /szt./ 162 75 24 24 22 4 80 47 14 16 3 7 3 3 1 2 1 1 2 2 1 1 2 2 1 1 Wielkość, objętych kontrolą /hl/ 1.022 OGÓŁEM 168 1.038 Wśród win gronowych spokojnych objętych kontrolą w zakresie prawidłowości znakowania, ilość niewłaściwie oznakowanych win białych była porównywalna z ilością win czerwonych (ok. 20 % objętych kontrolą). Partie niewłaściwie oznakowane pochodziły z 7 krajów Unii Europejskiej, 11 krajów trzecich oraz były wyprodukowane w Polsce. Biorąc pod uwagę ilości sprowadzanych wyrobów największa grupę stanowiły wina węgierskie (180 hl 17 % wszystkich objętych kontrolą), następnie wina ukraińskie i z RPA (124 hl i 124 hl 12,0 % wszystkich objętych kontrolą). Nie zakwestionowano znakowania win przywożonych z Austrii, Czech, Gruzji i Maroko. W stosunku do win produkcji krajowej stwierdzono niewłaściwe oznakowanie 2 o łącznej objętości 3 hl (0,04 % wszystkich objętych kontrolą). 448 37 233 154 21 522 224 130 139 29 53 5 32 15 4 2 2 0,3 0,3 0,3 0,04 12 12 9 3 Strona 13 z 25
Zestawienie ilości i wielkości objętych kontrolą w zakresie znakowania oraz niewłaściwie oznakowanych, z podziałem na kategorie i kraj importu, zawiera tabela 6 umieszczona w Załączniku. Podczas kontroli sprawdzono, czy wyroby winiarskie gronowe są oznakowane zgodnie z zapisami zawartymi w: rozporządzeniu Rady (WE) nr 1493/1999 z dnia 17 maja 1999 roku w sprawie wspólnej organizacji rynku wina, rozporządzeniu Komisji (WE) nr 753/2002 z dnia 29 kwietnia 2002 roku ustanawiającym niektóre zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1493/1999 odnośnie opisu, oznaczania, prezentacji i ochrony niektórych produktów sektora wina, rozporządzeniu Rady (EWG) nr 1601/91 z dnia 10 czerwca 1991 roku ustanawiającym ogólne zasady definicji, opisu i prezentacji win aromatyzowanych, aromatyzowanych napojów winopochodnych i aromatyzowanych koktajli winopodobnych, ustawie z dnia 21 grudnia 2000 roku o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (tekst jednolity Dz. U. z 2005 roku Nr 187, poz. 1577 z późniejszymi zmianami), rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2002 roku w sprawie znakowania środków spożywczych i dozwolonych substancji dodatkowych (Dz. U. Nr 220, poz. 1856 z późniejszymi zmianami), rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 kwietnia 2004 roku w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu znakowania niektórych grup i rodzajów artykułów rolno-spożywczych kodem identyfikacyjnym produkcyjnej (Dz. U. Nr 83, poz. 772), ustawie z dnia 6 września 2001 roku o towarach paczkowanych (Dz. U. Nr 128, poz. 1409 z późniejszymi zmianami), rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 11 października 2005 roku w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących oznakowań towarów paczkowanych (Dz. U. Nr 211, poz. 1760), ustawie z dnia 12 września 2002 roku o normalizacji (Dz. U. Nr 169, poz. 1386), ustawie z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 z późniejszymi zmianami). Nieprawidłowości ujawnione w wyniku kontroli znakowania przedstawiono w poniższej tabeli: Liczba Wielkość L.p. Rodzaj stwierdzonej nieprawidłowości niezgodnych niezgodnych /szt./ /hl/ 1 Użycie niewłaściwej wielkości cyfr i liter 25 574 w oznakowaniu ilości nominalnej i zawartości alkoholu 2 Brak informacji o składnikach alergennych 59 180 3 Niewłaściwe oznakowanie zawartości alkoholu 6 145 (podawanie zakresu np.12 14 % obj.; podawanie wartości z dokładnością większą niż o,5 % - np. 11,3; brak oznakowania obj. lub vol.) 4 Brak numeru 19 109 5 Brak informacji w języku polskim o składnikach 19 107 alergennych Strona 14 z 25
L.p. Rodzaj stwierdzonej nieprawidłowości Liczba niezgodnych /szt./ Wielkość niezgodnych /hl/ 6 Brak formy prawnej importera 30 83 7 Stosowanie niewłaściwego zwrotu dotyczącego 15 51 składników alergennych (np. zawiera siarkę, siarczany, SO 2 w granicach normy, sylfidy, zawiera siarkę zamiast siarczyny ) 8 Nie umieszczanie w jednym polu widzenia 40 50 informacji dotyczących nazwy wyrobu, ilości nominalnej i zawartości alkoholu 9 Stosowanie nieprawidłowego zwrotu 1 40 poprzedzającego oznaczenie ilości nominalnej (poj.) 10 Użycie niewłaściwego sformułowania ( termin 1 25 gwarancyjny przechowywania 18 miesięcy ) poprzedzającego datą minimalnej trwałości 11 Nieczytelne oznaczenie numeru 1 18 12 Umieszczanie nieaktualnego adresu importera 4 13 13 Użycie określenia aromatyzowane wino gronowe 2 12 w stosunku do Sangrii, która jest aromatyzowanym napojem winopochodnym 14 Brak informacji o butelkującym 11 11 15 Brak informacji dotyczących importera 2 6 16 Użycie określenia (Strong) wprowadzającego 1 4 w błąd konsumenta 17 Brak oznakowania w języku polskim 5 1 18 Brak adresu importera 3 0,3 19 Umieszczenie naklejek (stikerów) zasłaniających datę produkcji i dane importera 1 0,03 W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami w zakresie znakowania: na osoby odpowiedzialne nałożono 14 mandatów karnych w łącznej kwocie 2.350 zł, wydano 7 decyzji zakazujących wprowadzenia do obrotu wyrobów niewłaściwie oznakowanych oraz nakazano poddanie tych zabiegom mającym na celu doprowadzenie do prawidłowego znakowania; decyzje dotyczyły 9 o wielkości 3,6 hl; wydano 5 decyzji nakazujących poddanie 5 o wielkości 49,1 hl zabiegom mającym na celu doprowadzenie do prawidłowego znakowania; przekazano 41 informacji do WIJHARS w Bydgoszczy, Gdyni, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Rzeszowie, Warszawie i Wrocławiu. 4. KONTROLA PACZKOWANIA WYROBÓW WINIARSKICH Kontrolą prawidłowości paczkowania objęto 4 zakłady, produkujące m.in. wina gronowe musujące oraz aromatyzowane wyroby winiarskie gronowe. Strona 15 z 25
W trakcie kontroli stwierdzono, że: wszystkie zakłady miały wdrożone wewnętrzne systemy kontroli ilości towaru paczkowanego, kontrole przeprowadzone metodą referencyjną wykazały, że rzeczywista ilość towaru odpowiadała ilości nominalnej, w procesie paczkowania używano zalegalizowane przyrządy pomiarowe, wszystkie zakłady dopełniły obowiązku zgłoszenia do Okręgowego Urzędu Miar faktu prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na paczkowaniu towarów, zgodnie z zapisami ustawy z dnia 6 września 2001 roku o towarach paczkowanych, opakowania stosowane do produkcji posiadały atesty dopuszczające do bezpośredniego kontaktu z żywnością oraz ilość pojemność była zgodna z obowiązującymi przepisami. 5. KONTROLA WARUNKÓW SKŁADOWANIA I TRANSPORTU Kontrola polegała na sprawdzeniu, czy warunki składowania i transportu wyrobów winiarskich są zgodne z: wymaganiami, w tym zakresie podanymi przez producenta na opakowaniu, zapisem art. 9 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 roku o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (tekst jednolity Dz. U. z 2005 roku Nr 187, poz. 1577). W trakcie kontroli stwierdzono, że: wszystkie podmioty objęte kontrolą posiadały wydzielone pomieszczenia magazynowe, w których składowano wyroby gotowe, stan techniczny pomieszczeń magazynowych nie budził zastrzeżeń, pomieszczenia magazynowe były szczelne i suche, bez obcych zapachów z odpowiednim oświetleniem i wentylacją, opakowania jednostkowe stanowiły butelki szklane i tworzywa sztucznego oraz pudełka tekturowe różnej pojemności, wyroby pakowane były do pudeł kartonowych, których była ściśle dopasowana do ilości i rozmiaru butelek, co zapewniało im stabilność i zabezpieczało przed uszkodzeniami podczas transportu, załadunku, rozładunku i innych manipulacji, wyroby składowane były na drewnianych paletach owiniętych folią termokurczliwą lub ułożone były na regałach z zachowaniem wymaganych odległości od ścian oraz pomiędzy różnymi rodzajami wyrobów, sposób składowania zapewniał utrzymanie ich właściwej jakości handlowej, 16 hurtowni oraz 9 importerów nie było wyposażonych w urządzenia do pomiaru temperatury i wilgotności powietrza, wyroby winiarskie transportowane były środkami transportu należącymi do kontrolowanych jednostek lub środkami firm przewozowych; stosowane środki transportu zapewniały utrzymanie właściwej jakości handlowej przewożonych wyrobów winiarskich. 6. KONTROLA DOKUMENTACJI W wyniku kontroli stwierdzono, że: wszystkie zakłady produkcyjne posiadały zaświadczenia o wpisie do rejestru podmiotów wykonujących działalność w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich, prowadzonego przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Strona 16 z 25
wszystkie zakłady posiadały plan obejmujący pomieszczenia produkcyjne, magazynowe, socjalne i sanitarne, z zaznaczonymi: o liniami technologicznymi, o drogami przemieszczania surowców i produktów gotowych, o stanowiskami pracy, hurtownie zajmujące się obrotem wyrobami winiarskimi posiadały wymagane zezwolenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 18% alkoholu, 27 podmiotów gospodarczych (32,5 % ogółem skontrolowanych) nie dokonało zgłoszenia działalności gospodarczej do właściwych, wojewódzkich inspektorów Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, co narusza zapisy art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 roku o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (tekst jednolity Dz. U. z 2005 roku Nr 187, poz. 1577). Część podmiotów w toku prowadzonej kontroli dokonała wymaganego zgłoszenia, 1 hurtownia nie posiadała książki kontroli. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami na osoby odpowiedzialne nałożono 5 mandatów karnych w kwocie 600 zł. 7. DZIAŁALNOŚĆ RZECZOZNAWCÓW DO POBIERANIA PRÓBEK W żadnym zakładzie nie ma osób, które są wpisane do rejestru rzeczoznawców do pobierania próbek wyrobów winiarskich. 2. Zastosowane sankcje W związku z zaistniałymi nieprawidłowościami w zakresie jakości handlowej, wojewódzkie inspektoraty Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych zastosowały następujące sankcje karne: 19 mandatów karnych na łączną kwotę 2.950 zł, wydano 12 decyzji administracyjnych, w tym: o 7 nakazujących poddanie wyrobów winiarskich zabiegom doprowadzenia do jakości handlowej zgodnej z deklaracją producenta, polegającym na wprowadzeniu właściwego oznakowania, o 5 zakazujących wprowadzenia do obrotu wyrobów winiarskich niespełniających wymagań jakości handlowej, wszczęto 6 postępowań administracyjnych w stosunku do, w których stwierdzono nieprawidłową jakość handlową w zakresie parametrów fizykochemicznych, przekazano 52 sprawy do właściwych miejscowo WIJHARS w: Bydgoszczy, Gdyni, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Rzeszowie, Warszawie i Wrocławiu. Strona 17 z 25
3. Wnioski z kontroli PORÓWNANIE WYNIKÓW KONTROLI W ROKU 2005 I 2006 Porównując wyniki bieżącej kontroli z wynikami kontroli przeprowadzonej w I kwartale 2005 roku stwierdzono: zwiększenie ilości próbek pobranych podczas kontroli, w celu wykonania analiz fizykochemicznych z 92 do 136 przy jednoczesnej poprawie jakości wyrobów winiarskich; w 2005 roku stwierdzono niezgodną z deklaracją jakość wyrobów winiarskich w 17,4 % wszystkich skontrolowanych, podczas gdy w 2006 roku stwierdzono obniżony poziom jakości w 16,1 % ogółem skontrolowanych ; porównując wielkości niewłaściwej jakości w 2005 roku stwierdzono 23,5 %, podczas gdy w 2006 4,3 % ogółem objętych kontrolą, zmniejszenie ilości uchybień formalno-prawnych dotyczących zgłoszenia działalności do właściwych miejscowo WIJHARS; w 2005 roku uchybienia formalne stwierdzono w 46,2 %, podczas gdy w 2006 roku w 32,5 % podmiotów gospodarczych prowadzących działalność w zakresie wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich. PODSUMOWANIE I WNIOSKI Wyniki przeprowadzonej kontroli wskazują, iż niezgodności w zakresie spełnienia wymagań jakości handlowej wyrobów winiarskich dotyczą głównie sposobu znakowania. Niezgodnie z wymaganiami obowiązujących przepisów oznakowano 16,2 % wielkości skontrolowanych, co może świadczyć o nieznajomości przepisów lub nieprawidłowej ich interpretacji lub celowym wprowadzaniu w błąd konsumenta głównie, co do rodzaju wyrobu. Najwyższy odsetek nieprawidłowości odnotowano w grupie win gronowych spokojnych (19,4 % skontrolowanych, 99 % skontrolowanych win gronowych spokojnych), wśród których ilość zakwestionowanych win białych była porównywalna z ilością win czerwonych. Partie niewłaściwie oznakowane pochodziły z 7 krajów Unii Europejskiej, 11 krajów trzecich oraz były wyprodukowane w Polsce. Biorąc pod uwagę ilości sprowadzanych wyrobów największa grupę stanowiły wina węgierskie (179,9 hl 17,3 % wszystkich objętych kontrolą), następnie wina ukraińskie i z RPA (124,2 hl i 124,3 hl 12,0 % wszystkich objętych kontrolą). Nie zakwestionowano znakowania win przywożonych z Austrii, Czech, Gruzji i Maroko. W stosunku do win produkcji krajowej stwierdzono niewłaściwe oznakowanie 2 o łącznej objętości 2,6 hl (0,04 % wszystkich objętych kontrolą). Przeprowadzona kontrola wyrobów winiarskich wykazała w 4,3 % wielkości skontrolowanych jakość handlową niezgodną z obowiązującymi przepisami i deklaracją producenta. Niezgodności dotyczyły zawyżonej zawartości cukrów, zawyżonej zawartości alkoholu i kwasowości ogólnej, zaniżonej zawartości alkoholu i kwasowości ogólnej, które mogą świadczyć o nieprawidłowo prowadzonym procesie technologicznym lub stosowaniu oszukańczych praktyk polegających na niewłaściwym znakowaniu. Najwięcej zastrzeżeń dotyczyło użycia oznaczenia rodzaju wina w zależności od zawartości cukrów nie odpowiadającego stanowi faktycznemu, przez co wprowadzało ono w błąd konsumenta i utrudniało mu wybór produktu. Na uwagę zasługuje fakt, iż oznaczanie win w zależności od zawartości cukrów jest Strona 18 z 25
nieobligatoryjne. Przedsiębiorstwa wprowadzające wina do obrotu, głownie importerzy, umieszczają tę informację głównie ze względu na konsumenta aby ułatwić mu wybór odpowiedniego wyrobu. Pobrane próbki reprezentowały partie pochodzące z 7 krajów Unii Europejskiej i 10 krajów trzecich. Biorąc pod uwagę ilości sprowadzanych wyrobów największą grupę stanowiły wina bułgarskie (509 hl 39,2 % wszystkich poddanych analizie), następnie wina węgierskie (144 hl 11,1 % wszystkich poddanych analizie). Próbki zakwestionowanych win reprezentowały partie pochodzące z 4 krajów Unii Europejskiej (Francji 4 partie, Hiszpanii 4 partie, Włoch 3 partie i Niemiec 1 partia) oraz 5 państw trzecich (Bułgarii 5, Mołdawii 2 partie, Chile, Australia i RPA po 1 ). W stosunku do win produkcji krajowej nie wniesiono zastrzeżeń. Powyższe ustalenia wskazują na celowość prowadzenia dalszych kontroli jakości handlowej wyrobów winiarskich, szczególnie w zakresie znakowania. Opracowała: Sprawdziła: Dorota Balińska-Hajduk Dorota Krzyżanowska Warszawa, dnia lutego 2007 roku Strona 19 z 25
ZAŁĄCZNIK Tabela 1. Zestawienie ilości podmiotów gospodarczych, w których przeprowadzono kontrolę jakości handlowej wyrobów winiarskich Podmioty gospodarcze, w których przeprowadzono kontrolę Rodzaj podmiotu (wg ustawy o swobodzie działalności gospodarczej) Wojewódzki Inspektorat w: zakład produkcyjny hurtownia importer OGÓŁEM mikro przedsiębiorca mały przedsiębiorca średni przedsiębiorca duży przedsiębiorca Białymstoku 5 5 4 1 Bydgoszczy 1 3 3 7 2 3 2 Gdańsku 1 5 6 4 1 1 Katowicach 1 4 5 1 2 1 1 Kielcach 5 5 2 2 1 Krakowie 1 3 2 6 1 5 Lublinie 1 4 5 1 2 2 Łodzi 1 3 4 2 2 Olsztynie 4 1 5 2 3 Opolu 4 1 5 4 1 Poznaniu 4 1 5 4 1 Rzeszowie 3 3 3 Szczecinie 5 5 2 1 1 1 Warszawie 2 3 5 2 1 2 Wrocławiu 6 6 2 4 Zielonej Górze 6 6 2 2 2 OGÓŁEM 4 53 26 83 21 28 23 11 Strona 20 z 25
Tabela 2. Zestawienie ilości próbek pobranych przez poszczególne WIJHARS. Wojewódzki Inspektorat w: pobranych próbek /szt./ Wielkość /hl/ próbek niewłaściwej jakości /szt./ Wielkość niewłaściwej jakości /hl/ Procent niewłaściwej jakości wg ilości wg objętości Białymstoku 10 7 Gdańsku 10 53 1 0,6 10,0 1,1 Katowicach 2 10 Kielcach 9 10 2 1,2 22,2 11,7 Krakowie 11 134 Lublinie 8 316 1 0,4 12,5 0,1 Łodzi 8 248 Olsztynie 10 32 5 27 50,0 85,0 Opolu 10 10 5 3 50,0 24,9 Poznaniu 10 51 5 39 50,0 77,8 Rzeszowie 10 345 Szczecinie 11 2 1 0,05 9,1 2,6 Warszawie 9 44 Wrocławiu 8 7 1 0,37 12,5 5,4 Zielonej Górze 10 2 1 0,05 10,0 2,3 OGÓŁEM 130 1 270 22 72 16,2 5,7 Strona 21 z 25
Tabela 3. Struktura próbek wyrobów winiarskich pobranych podczas kontroli Wina spokojne Wina musujące Wino musujące gazowane Kraj importu białe czerwone różowe białe czerwone białe ilość wytrawne półsłodkie słodkie wytrawne półsłodkie słodkie wytrawne półsłodkie słodkie półsłodkie słodkie OGÓŁEM Wlk. /hl/ ilość Wlk. /hl/ ilość Wlk. /hl/ ilość Wlk. /hl/ ilość Wlk. /hl/ ilość Wlk. /hl/ ilość Wlk. /hl/ ilość Wlk. /hl/ ilość Wlk. /hl/ ilość Wlk. /hl/ ilość Wlk. /hl/ ilość Wlk. /hl/ ilość Wlk. /hl/ ilość Wlk. /hl/ ilość Wlk. /hl/ Argentyna 2 2,5 1 8,3 3 10,8 Australia 2 5,3 1 1,6 1 0,2 4 7,1 Bułgaria 4 13,6 2 115,5 3 116,0 2 0,8 7 139,4 5 1,8 15 122,4 37 509,0 Chile 2 5,6 2 1,2 5 10,4 1 6,8 10 24,1 Francja 2 1,7 2 0,7 2 0,4 3 19,6 4 29,5 1 0,2 14 52,1 Grecja 1 0,3 1 0,3 Gruzja 1 15,4 1 15,4 Hiszpania 3 1,1 2 3,6 1 1,1 5 20,7 1 2,7 6 2,2 1 0,1 1 0,1 20 31,6 Mołdawia 1 0,1 1 1,7 3 49,3 1 0,4 6 51,5 Niemcy 1 1,4 3 7,2 4 8,6 N.Zelandia 1 3,0 1 3,0 Polska 1 72,9 1 239,5 2 2,6 1 0,2 5 315,2 RPA 2 10,3 1 8,1 1 5,0 4 23,4 Rumunia 1 3,4 1 3,4 Ukraina 1 20,3 1 13,9 2 34,2 USA 1 0,2 2 4,8 1 2,2 4 7,2 Węgry 2 58,1 3 66,5 4 19,1 1 0,1 10 143,8 Włochy 1 4,0 2 0,3 3 12,1 2 41,5 8 58,0 OGÓŁEM 17 40,1 13 152,6 12 186,9 2 0,8 32 276,7 19 80,8 28 194,7 2 0,5 3 7,1 1 2,2 3 114,4 1 239,5 2 2,6 1 0,2 136 1 299,1 Strona 22 z 25
Tabela 4. Dane dotyczące nieprawidłowości związanych z jakością L.p. Wojewódzki Inspektorat w Rodzaj wyrobu Producent /kraj/ Wielkość Parametry fizykochemiczne, w których stwierdzono przekroczenia zawartość alkoholu /% obj./ zawartość cukrów /g/l/ kwasowość ogólna /g/l/ 1 Gdyni wino gronowe białe Francja 0,59 18,9 max. 12 2 3 Kielcach wino gronowe białe wytrawne Chile 0,80 Bułgaria 0,36 16,0 max. 12 5,3 max. 4 4 Lublinie słodkie Mołdawia 0,40 14,0 14,9 5 Bułgaria 0,23 16,4 max. 12 6 półsłodkie Bułgaria 0,63 10,29 11,0 7 Olsztynie wino gronowe białe Bułgaria 0,27 14,9 max. 12 8 wytrawne Francja 15,00 5,8 max. 4 9 Włochy 11,25 17,5 max. 12 10 wytrawne Australia 0,18 14,0 13,0 11 wino gronowe białe Niemcy 1,44 6,31 6,0 12 Opolu wytrawne Hiszpania 0,13 4,68 5,0 13 półsłodkie Hiszpania 0,68 4,23 4,9 14 wytrawne Francja 0,13 5,01 5,23 15 Włochy 0,51 17,6 max. 12 16 Mołdawia 1,72 11,03 10,0 19,7 max. 12 17 Poznaniu półsłodkie Bułgaria 2,01 50,9 max. 45 18 Francja 26,99 31.8 max. 12 19 wino gronowe białe RPA 8,09 18,3 max. 12 20 Szczecinie wino gronowe białe Hiszpania 0,05 9,87 11,0 21 Wrocławiu 22 Zielonej Górze półsłodkie Włochy 0,37 Hiszpania 0,05 9,9 11,0 13,6 max. 12 Kolorem niebieskim zaznaczono wymagania dla danego rodzaju wyrobu winiarskiego. Strona 23 z 25
Tabela 5. Zestawienie ilości i wielkości objętych kontrolą w zakresie znakowania w poszczególnych województwach z podziałem na kategorie. Wojewódzki Inspektorat w: i wielkośc objętych kontrolą w zakresie znakowania wina gronowe spokojne wina gronowe musujące aromatyzowane wina gronowe aromatyzowane napoje winochodne gronowe RAZEM wina gronowe spokojne i wielkośc niewłaściwie oznakowanych wina gronowe musujące aromatyzowane wina gronowe aromatyzowane napoje winochodne gronowe Białymstoku 28 346,4 1 8,2 2 0,4 31 355,0 2 0,7 1 0,3 3 1,0 9,7 0,3 Bydgoszczy 27 176,0 2 96,8 1 3,7 30 276,6 1 24,6 1 24,6 3,3 8,9 Gdańsku 29 157,9 1 0,3 498,0 30 656,2 9 126,9 9 126,9 30,0 19,3 Katowicach 15 287,2 4 342,0 4 23 629,2 Kielcach 18 21,0 1 2,3 19 23,3 6 7,6 1 2,3 7 9,9 36,8 42,4 Krakowie 58 182,6 1 1,5 2 39,2 61 223,4 22 86,4 1 1,5 23 88,0 37,7 39,4 Lublinie 34 4,5 2 312,4 5 253,8 41 570,6 3 0,6 1 0,04 4 0,7 9,8 0,1 Łodzi 45 1 803,9 45 1 803,9 31 600,6 31 600,6 68,9 33,3 Olsztynie 48 90,8 1 0,4 49 91,2 2 0,4 2 0,4 4,1 0,4 Opolu 13 11,0 13 11,0 11 10,5 11 10,5 84,6 95,4 Poznaniu 48 134,6 1 0,2 1 0,1 50 135,0 2 1,8 2 1,8 4,0 1,4 Rzeszowie 31 611,7 2 124,2 2 19,2 2 11,8 37 767,0 9 108,6 2 11,8 11 120,4 29,7 15,7 Szczecinie 32 5,6 3,0 32 8,7 Warszawie 86 747,0 86 747,0 4 0,4 4 0,4 4,7 0,0 Wrocławiu 78 58,7 2 0,8 80 59,4 50 52,5 50 52,5 62,5 88,3 Zielonej Górze 114 24,6 15 9,4 17 146 34,1 10 0,7 10 0,7 6,8 2,0 OGÓŁEM 704 4663,6 33 898,6 32 778,3 4 51,1 773 6391,5 162 1 022,2 2 3,8 2 0,3 2 11,8 168 1038,2 21,7 16,2 RAZEM Procent ilości niewłaściwie oznakowanych Procent wielkości niewłaściwie oznakowanych Strona 24 z 25
Tabela 6. Zestawienie ilości i wielkości objętych kontrolą w zakresie znakowania z podziałem na kategorie i kraj importu. i objętych kontrolą w zakresie znakowania i niewłaściwie oznakowanych KRAJ IMPORTU wina gronowe spokojne wina gronowe musujące aromatyzowane wina gronowe aromatyzowane napoje winochodne gronowe RAZEM wina gronowe spokojne wina gronowe musujące aromatyzowane wina gronowe aromatyzowane napoje winochodne gronowe RAZEM Procent ilości niewłaściwie oznakowanych Procent wielkości niewłaściwie oznakowanych Argentyna 16 245,8 16 245,8 4 97,2 4 97,2 25,0 39,6 Australia 21 78,7 21 78,7 5 2,1 5 2,1 23,8 2,7 Austria 1 0,1 1 0,1 Bułgaria 141 1 673,3 1 122,9 1 8,6 143 1 804,8 13 52,2 1 8,6 14 60,8 9,8 3,4 Chile 37 268,9 37 268,9 10 24,6 10 24,6 27,0 9,2 Czechy 1 0,6 1 0,6 Francja 104 625,8 2 0,3 106 626,2 36 79,7 36 79,7 34,0 12,7 Grecja 12 110,9 12 110,9 7 101,2 7 101,2 58,3 91,2 Gruzja 5 15,6 5 15,6 Hiszpania 106 435,0 106 435,0 17 80,9 17 80,9 16,0 18,6 Maroko 3 0,2 3 0,2 Meksyk 1 23,0 1 23,0 1 23,0 1 23,0 100,0 100,0 Mołdawia 43 146,6 1 3,2 44 149,8 9 42,6 1 3,2 10 45,8 22,7 30,5 Niemcy 27 58,1 27 58,1 4 13,2 4 13,2 14,8 22,7 N. Zelandia 2 0,4 2 0,4 1 0,0 1 0,0 50,0 12,5 Polska 19 349,7 17 260,09 2 39,2 38 649,0 1 2,3 1 0,3 2 2,6 5,3 0,4 Portugalia 4 6,6 4 6,6 1 1,0 1 1,0 25,0 14,6 RPA 27 244,8 27 244,8 6 124,3 6 124,3 22,2 50,8 Rumunia 3 3,6 3 3,6 1 0,2 1 0,2 33,3 6,4 Ukraina 6 124,2 6 124,2 6 124,2 6 124,2 100,0 100,0 USA 31 35,4 31 35,4 4 0,7 4 0,7 12,9 1,9 Węgry 56 349,7 56 349,7 18 179,9 18 179,9 32,1 51,5 Włochy 57 216,2 11 425,7 15 518,17 83 1 160,1 19 75,2 1 1,5 1 0,0 21 76,8 25,3 6,6 OGÓŁEM 704 4 663,6 33 898,6 32 778,3 4 51,1 773 6 391,5 162 1 022,2 2 3,8 2 0,3 2 11,8 168 1 038,2 21,7 16,2 Strona 25 z 25
Strona 26 z 25