A F inansowa Analiza i kontrola w praktyce Aktualizacja nr 94/maj czerwiec 2014 Jak zarządzać zapasami Klasyfikacja zapasów, sprawdzanie stanu magazynu, oczyszczanie powierzchni magazynowej ze starych zapasów, wykorzystywanie niezużytych materiałów to metody na zaoszczędzenie znacznej sumy pieniędzy. To jednak nie wszystkie metody na uwolnienie gotówki zamrożonej w zapasach. Monitorowanie wyniku finansowego Jakie konsekwencje niesie za sobą zasada zanieczyszczający płaci Projekty współfinansowane przez Wspólnotę charakteryzują się tym, że stopa dofinansowania powinna być kształtowana w celu zachęcenia do wprowadzania systemów płatniczych w sytuacjach, kiedy koszty zanieczyszczenia środowiska naturalnego oraz środki zapobiegające temu stanowią koszty ponoszone przez osoby zanieczyszczające. Analiza kosztów i korzyści współfinansowania z UE Czym są zasady Incoterms Incoterms to zbiór trzyliterowych formuł (np. EXW, CIF czy DAP) określających szczegółowo obowiązki leżące po stronie sprzedawcy i nabywcy towarów. Formuły te odnoszą się zwłaszcza do podziału między stronami kosztów transportu i ubezpieczenia, momentu przejścia na nabywcę ryzyka utraty lub uszkodzenia towarów czy miejsca dostawy. Moment powstania obowiązku podatkowego Poza tym w działach Prognozy gospodarcze wypowiedzi ekspertów Rosyjska ruletka i gra w tchórza Europejczycy wybierają parlament Wiadomości gospodarcze Skokowy wzrost kursu złotego Giełda i jej reguły www.analizafinansowa.pl
Szanowni Czytelnicy, światowe rynki od kilku miesięcy kierują swoją uwagę głównie na wydarzenia związane z Rosją i Ukrainą. W związku z geograficzną bliskością szczególnie w naszym regionie każda wiadomość o zaostrzeniu konfliktu spotyka się z silnymi reakcjami. Konflikt znacząco wpływa na turystykę. Aż o 30 proc. zmalała liczba rezerwacji wycieczek w Rosji przez zagranicznych turystów wynika z danych agencji turystycznych ATOR. To konsekwencja konfliktu Rosja-Ukraina. Z powodu kryzysu wielu turystów obawia się o bezpieczeństwo. Jako główną przyczynę odwołania urlopu w Rosji obecną sytuację polityczną podawali m.in. Francuzi i Amerykanie. Ale nie możemy zapominać o bieżących wydarzeniach. Warto zaznaczyć, iż sprzedaż samochodów rośnie. Kwiecień był jedenastym miesiącem z kolei, w którym zanotowano wzrost liczby nowych aut rejestrowanych w Polsce. Według danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów w zeszłym miesiącu sprzedano 31 tys. 337 nowych aut osobowych i dostawczych. W porównaniu z kwietniem 2013 r. sprzedaż wzrosła o ponad 14 proc. Jako konsumenci także możemy czuć się bezpieczniej. Sejm uchwalił ustawę o prawach konsumenta. W przypadku towaru zakupionego przez Internet lub telefon zamiast 10 dni będziemy mieli 14 na zwrot towaru bez podania przyczyny. Jeżeli produkt okaże się wadliwy, każdy konsument będzie mógł od razu żądać obniżenia ceny lub zwrotu pieniędzy, bez konieczności uprzedniego oddania rzeczy do naprawy czy jej wymiany. Na płaszczyźnie Unii Europejskiej także mamy powody do zadowolenia. Coraz większe doświadczenie w pożytkowaniu środków unijnych, a także nowa
perspektywa 2014-2020 daje nadzieję na konstruktywne wykorzystanie pomocy finansowej w ciągu tych lat. Dodatkowo 16 kwietnia 2014 roku Parlament Europejski przyjął tzw. dyrektywę wdrożeniową. Kształt tego dokumentu ma istotne znacznie dla ponad 15 tys. polskich firm z branży usługowej. Reguluje on bowiem proceder delegowania pracowników zatrudnionych w kraju ojczystym do pracy w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej. Analitycy są optymistami jeśli chodzi o polską gospodarkę oraz przemysł. Kryzys zdaje się odchodzić w niepamięć, dając szansę na powrót do formy i ożywienie ekonomiczne w naszym kraju. Z wyrazami szacunku Jolanta Tarka Redaktor poradnika Analiza i kontrola finansowa w praktyce
Spis treści/3 Prognozy gospodarcze wypowiedzi ekspertów Rosyjska ruletka i gra w tchórza a europejska gospodarka Europejczycy wybierają Parlament, a Putin stoi u bram Ukrainy Wiadomości gospodarcze Czwartki na giełdzie bywają trudne, poniedziałki dobre na zakupy Giełdowe reguły Odnieśli sukces w Polsce, teraz szukają zysków za granicą Czarna wiosna na rynku Catalyst Skokowy wzrost kursu złotego nie zatrzymałby gospodarki III edycja Konkursu 3P, partnerstwo publiczno-prywatne Rząd przyjął projekt tzw. ustawy wdrożeniowej 2014/V-VI/7 2014/V-VI/9 2014/V-VI/13 2014/V-VI/15 2014/V-VI/16 2014/V-VI/18 2014/V-VI/19 2014/V-VI/23 2014/V-VI/23 Podatki - wykładnia przepisów VAT od artykułów spożywczych niezgodny z przepisami unijnymi 26/25 Przychody - studium przypadku Czy opłata rezerwacyjna za pobyt w hotelu stanowi przychód 32/31 Rozliczenie CIT 32/32 Opodatkowanie VAT 32/33 Sposób księgowania 32/34 Koszty - studium przypadku Czy kary umowne mogą być kosztem uczestnika konsorcjum 38/37 Rozliczenie CIT 38/38 Opodatkowanie VAT 38/42 Ewidencja w księgach rachunkowych 38/43 Controlling Jak wdrożyć system controllingu strategicznego 84/45 Rodzaje controllingu 84/46 3 Analiza i kontrola finansowa w praktyce
Spis treści Spis treści/4 Analiza konkurencji 84/48 Technika scenariuszy 84/48 Analiza SWOT 84/49 Cykl życia produktu 84/49 Zrównoważona karta dokonań 84/50 Korzyści zrównoważonej karty dokonań 84/52 Cele i mierniki a zrównoważona karta dokonań 84/53 Monitorowanie odchyleń wskaźników 84/60 Zintegrowane zarządzanie ryzykiem jest możliwe 85/69 Istota zintegrowanego zarządzania ryzykiem 85/70 Początki wdrażania systemu 85/70 Identyfikacja ryzyka 85/71 Ryzyko co z nim zrobić 85/72 Skutek i prawdopodobieństwo 85/74 Mapa ryzyka 85/75 Wykorzystanie mapy ryzyka 85/80 Sprawne zarządzanie ryzykiem 85/81 Kapitał Całkowite koszty inwestycji w analizie finansowej 53/83 Definicja projektu 53/84 Analiza finansowa 53/84 Wybór stopy dyskontowej 53/86 Struktura analizy finansowej 53/87 Całkowite koszty inwestycji 53/87 Nakłady na środki trwałe 53/88 Koszty rozruchu 53/89 Zmiany w kapitale obrotowym 53/89 Wartość rezydualna inwestycji 53/90 Całkowite koszty i przychody operacyjne w analizie finansowej projektu 54/93 Koszty operacyjne 54/94 Przychody 54/96 4 Maj Czerwiec 2014
Spis treści/5 Koszty Rachunek kosztów zmiennych w przedsiębiorstwie 21/97 Istota rachunku kosztów zmiennych 21/98 Monitorowanie wyniku finansowego Zarządzanie gotówką przez odpowiednie monitorowanie zapasów 39/107 Zarządzanie zapasami w magazynie 39/108 Klasyfikacja zapasów lepsze zarządzanie płynnością finansową 39/109 Wskaźniki nie zawsze pomagają 39/110 Wysokie zapasy co z nimi zrobić 39/111 Prognoza sprzedaży wpływa na wartość zapasów 39/117 Struktura czasu utrzymywania zapasów 39/118 Wskaźnikowa analiza zapasów 39/119 Ukryte koszty zapasów 39/121 Rotacja zapasów a rabat za zwiększone zamówienie 39/122 Ograniczanie zapasów czy jest niebezpieczne 39/123 Zapasy kluczowe 39/123 Zagraniczne lokaty bankowe 40/125 Informacja do NBP 40/126 Zawiadomienie urzędu skarbowego 40/126 Zezwolenia i zgłoszenia 40/127 Warunki dokonywania przelewów 40/127 Wymogi banku zagranicznego 40/128 Sposób przekazywania danych do NBP 40/130 Podwójne opodatkowanie 40/131 Zamknięcie zagranicznego rachunku bankowego 40/132 Opłacalność zagranicznych lokat 40/133 Ryzyko i koszty 40/134 Jednolity obszar płatności 40/135 Przelew zagraniczny 40/137 Polecenie zapłaty 40/138 Płatności kartowe 40/139 Wydatki i zobowiązania zagrożenia dla firmy 41/143 5 Analiza i kontrola finansowa w praktyce
Spis treści Spis treści/6 Najniższe wpływy to zagrożenie dla terminowości wydatków 41/145 Źródła wpływów 41/146 Zobowiązania handlowe 41/153 Prognoza przepływów pieniężnych 41/158 Analiza przepływu rachunków pieniężnych 41/160 Analiza wskaźnikowa 41/161 Zagrożenia związane z wydatkami i zobowiązaniami 41/168 Podatki Wartość otrzymanego barteru wyznacza podstawę opodatkowania 08/171 Transakcja barterowa nie jest opodatkowana 08/172 Podstawą opodatkowania barteru jest wartość rynkowa 08/174 Barter fakturujemy na ogólnych zasadach 08/179 Faktura nie wpływa na powstanie obowiązku podatkowego 09/185 Ustalenia umowne mogą kształtować obowiązek podatkowy 09/187 Zasady Incoterms wskazują dokonanie dostawy 09/188 Przekazanie towaru przewoźnikowi to dostawa towaru 09/189 Instalacja urządzeń wymaga protokołu końcowego 09/190 Wykonanie usługi wyznacza moment rozliczenia VAT 09/190 Warto potwierdzać wykonanie usługi protokołem 09/191 Okresy rozliczeniowe wskazują obowiązek podatkowy 09/192 Ustawa przewiduje wyjątki 09/194 Otrzymanie zaliczki oznacza konieczność rozliczenia VAT 09/195 Nie każda zaliczka z VAT 09/196 Wystawienie faktury może wyznaczać obowiązek podatkowy 09/197 Treść faktury zaliczkowe 09/203 6 Maj Czerwiec 2014
Prognozy gospodarcze wypowiedzi ekspertów Rosyjska ruletka i gra w tchórza Autor Jan Bijas dyrektor generalny Salomon Finance Światowe rynki od kilku miesięcy uwagę skierowaną mają głównie na wydarzenia związane z Rosją i Ukrainą. Szczególnie w naszym regionie każda wiadomość o zaostrzeniu konfliktu spotyka się z silnymi reakcjami i hamulcem przepływu środków pieniężnych zarówno na Ukrainę, jak i do państw ościennych. Mocarstwowe zapędy Rosji nie wróżą dobrze krajom nadbałtyckim, byłym państwom satelickim, jak również Polsce. Pieniądze lubią spokój, a w Europie Wschodniej o ten spokój coraz trudniej. Czy aneksja Krymu była jednorazowym działaniem, czy początkiem szeroko zakrojonej akcji militarnej szykowanej przez Vladimira Putina? Oto pytanie, na które wszyscy starają znaleźć odpowiedź. Z utratą przez Ukrainę półwyspu świat już się pogodził, ale to potencjalne kolejne zuchwałe kroki są tym, co spędza sen z powiek. Sankcje, zarówno te wymierzone przez Unię, jak i Stany Zjednoczone na razie są zaledwie marginalne: parę zablokowanych kont, kilka zakazów wjazdu do kraju takie działania nikogo w Rosji nie przestraszą. Wydaje się jednak, że o bardziej zdecydowane działania polityczne czy gospodarcze nikt będzie chciał się pokusić. Początkowo podejrzewano, że szczególnie Niemcy i Francja boją się zakręcenia kurka z gazem. Jednak łatwiej przystosować się do takich zmian od strony popytowej niż podażowej i to Rosja wyszłaby znacznie gorzej na takim ruchu, tracąc źródło przychodów ze swojego głównego
Prognozy gospodarcze wypowiedzi ekspertów towaru eksportowego. Jak wyliczyli eksperci, PKB Rosji obniżyłby się o nawet 8%, gdyby ograniczono sprzedaż gazu ziemnego i ropy naftowej choćby o 1/5. Jaki jest więc prawdziwy powód zachowawczej postawy Zachodu? Prawdopodobnie odpowiedź jest bardziej trywialna, niż się wydaje. Ukraina w oczach Hiszpanów czy Włochów może po prostu nie być warta tego, aby za nią zginąć. Sankcje oznaczają setki milionów straconych dolarów po obu stronach. Sankcje to zniszczenie od lat budowanych relacji, zarówno politycznych, jak i biznesowych. Sankcje to w końcu potencjalny konflikt zbrojny, który może doprowadzić do kompletnej zapaści gospodarczej. A w imię czego? Przesuniętych gdzieś tam na Ukrainie granic? Żaden zachodni polityk nie wytłumaczy tego swoim wyborcom. Sytuacja relacji z Rosją przypomina systematyczną grę w tchórza, w której dwa rozpędzone pojazdy zmierzają ku sobie, sprawdzając, który kierowca będzie miał słabsze nerwy. Jak dotychczas za każdym razem Europa zjeżdża, przedwcześnie, z kolizyjnego kursu, obawiając się zderzenia, a Rosja wychodzi z pojedynku silniejsza niż wcześniej. Dlatego tyle ekspertów porównuje obecną sytuację do zachowań Rzeszy w latach 30. Jak uczy historia, dążenie do zachowania status quo jako koncepcja jest słuszna, ale nie powinno odbywać się za wszelką cenę. Czasami zdecydowane działania prewencyjne skuteczniej i przede wszystkim szybciej pokazują, gdzie jest czyje miejsce, aniżeli dyplomatyczne salta bez realnych konsekwencji. Pozostaje jednak pytanie, jak dać Rosji odczuć skutki decyzji ekspansywnych na tyle dotkliwie, aby ich zaniechano, a jednocześnie nie zrujnować, i tak mizernego, wzrostu PKB w Europie czy Stanach. Czy rozwiązaniem jest uderzenie w najdelikatniejszy punkt rosyjskiej gospodarki gaz ziemny? 8 Maj Czerwiec 2014
Wątpliwe. Rosja już teraz stara się na tyle silnie zdywersyfikować odbiorców, by nie doszło w razie sankcji do zapaści. Dużym krokiem ma być podpisanie na dniach umowy z Chinami, które w konflikcie ukraińskim zachowywały dotychczas neutralność o lekkim zabarwieniu prorosyjskim. Zgodnie z przewidywaniami kremlowskich władz kontrakt miałby mieć charakter 30-letni, a Chiny zobowiązywałyby się w nim do odbierania 38 mld metrów sześciennych gazu rocznie. Zrównałoby to popyt Chin z popytem niemieckim i stanowiło 1/4 wolumenu, który Rosja wyeksportowała do Europy w 2013 roku. Tym samym rozwiązałaby się duża część potencjalnych bólów głowy spółki, jak również premiera Rosji. Rozwiązaniem nie jest również prowadzenie ćwiczeń wojskowych blisko rosyjskich granic. W sytuacji, gdy wojska federacji stacjonują 20 km od granicy z Ukrainą, wygląda to raczej jak przeciąganie się zaspanego niedźwiedzia aniżeli pokaz siły. Jakie kroki europejscy przywódcy podejmą i czy je podejmą, dowiemy się już w ciągu najbliższych tygodni. Do tego czasu sytuacja zostanie jednak niepewna, a indeksy i ceny surowców będą kontynuowały swój trend boczny trwający już prawie 6 miesięcy. Europejczycy wybierają Parlament, a Putin stoi u bram Ukrainy Autor Łukasz Ciołko doradca kredytowy Salomon Finance 1 maja 2014 r., na półmetku kampanii przed wyborami do Parlamentu Europejskiego, obchodziliśmy 10. rocznicę wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Tymczasem w przestrzeni publicznej trudno odnaleźć choćby zalążek debaty na temat podsumowania naszej obecności 9 Analiza i kontrola finansowa w praktyce
Prognozy gospodarcze wypowiedzi ekspertów w zjednoczonej Europie i co ważniejsze, kierunków rozwoju w przyszłości. Kampania wyborcza niemal zupełnie obdarta jest z tematyki gospodarczej. Największe partie starają się koncentrować uwagę wyborców głównie na hasłach dotyczących bezpieczeństwa zewnętrznego Polski na tle konfliktu ukraińsko-rosyjskiego. Trudno oprzeć się wrażeniu, że to już kolejne wybory, w których polityka ustępuje miejsca wyłącznie marketingowi politycznemu. Nie należy się zatem dziwić, że przewidywana frekwencja wyborcza nie przekroczy 30%. Zatem o wyniku wyborów przesądzą przedstawiciele tzw. twardych elektoratów. Tymczasem Rosja konsekwentnie prowadzi politykę destabilizacji wewnętrznej na Ukrainie. Trwający już ponad pół roku kryzys, a od marca otwarty konflikt ukraińsko-rosyjski stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa w Europie. Jednak polityka przywódców UE wobec Rosji świadczy o tym, że groźba wybuchu wojny jest raczej bardzo odległa. Partykularne interesy gospodarcze wielu członków UE, m.in. Niemiec, Francji, w kontaktach bilateralnych z Rosją powodują, że konsensus w sprawie nałożenia na Rosję realnych sankcji gospodarczych jest w praktyce niemożliwy. Zatem pozostaje prowadzenie tzw. polityki twitterowej, czyli publiczne oburzanie się na politykę Putina i jego administracji i nakładanie indywidualnych sankcji na przedstawicieli rosyjskich władz. Wiele wskazuje na to, że po zaanektowaniu Krymu Rosja, przy biernej postawie społeczności międzynarodowej, zechce sięgnąć po kolejne regiony Ukrainy, tym bardziej, że nielegalne referendum niepodległościowe odbyło się już w Doniecku i Ługańsku. Cel separatystów to zbojkotowanie zaplanowanych na 25 maja wyborów prezydenckich. Integralność terytorialna zgłaszającej proeuropejskie aspiracje Ukrainy zależy w dużej mierze od postawy przywódców UE. Z pewnością władze w Kijowie mogą obawiać się czy wsparcie to będzie rzeczywiście wystarczające. Klimat w naszych relacjach z Rosją oraz recesja na Ukrainie może odbić się na rodzimej wymianie handlowej z tymi krajami. O ile 10 Maj Czerwiec 2014
może to przełożyć się na jednostkowe problemy niektórych firm, to ze względu na mały udział naszego eksportu na Wschód nie powinno mieć znaczącego wpływu na dynamikę wzrostu polskiego PKB. Na ostatnim posiedzeniu Rada Polityki Pieniężnej, analizując sytuację makroekonomiczną kraju, postanowiła utrzymać stopy procentowe na niezmienionym poziomie (stopa referencyjna 2,5 proc.). W ocenie członków Rady stopy procentowe nie powinny zmieniać się przynajmniej do końca III kwartału 2014 r. Mimo niepokojącej sytuacji międzynarodowej podstawy naszej gospodarki wyglądają stabilnie, kurs złotówki nie ulega większym wahaniom, a stopa bezrobocia spadła na koniec kwietnia o 0,5pp do poziomu 13%. Dane makroekonomiczne, przynajmniej w wizji krótkoterminowej, zachęcają zatem do podejmowania inwestycji przez przedsiębiorstwa, jak również do wzrostu konsumpcji przez gospodarstwa domowe. W dłuższym okresie czasu czeka nas podział funduszy z ostatniego zastrzyku dużej unijnej gotówki w perspektywie budżetu UE na lata 2014 2020, co powinno istotnie wpłynąć na nasz rozwój gospodarczy. Leasing to alternatywa kredytu inwestycyjnego dla każdej firmy, zarówno rozpoczynającej działalność, jak i w fazie rozwoju. Sprawdź na: www.fabrykawiedzy.com 11 Analiza i kontrola finansowa w praktyce