Plan działań wychowawczych Przedszkole nr 196 Kraina Misiów Warszawa ul Nabielaka 18 A Autorki planu: mgr Jolanta Jabłońska mgr Marzena Jaworska 1
Spis treści 1. Wstęp 2. Podstawa programowa 3. Cele/Kryteria sukcesu 4. Wartości wychowawcze formy realizacji 5. Model absolwenta 6. Ewaluacja 2
Ad.1. Wstęp: Plan działań wychowawczych Przedszkola Nr 196 oparty jest na wieloletnich doświadczeniach autorek, obserwacjach zachowań dzieci i osiągnięć związanych z rozwojem społecznym i emocjonalnym. Aby uniknąć ewentualnych możliwych potknięć życiowych naszych wychowanków w życiu społecznym, dać im większe szanse rozwoju pragniemy wykorzystać każdą chwilę i dany nam czas już teraz na pracę nad pełnym rozwojem poznawczym i społecznym naszych wychowanków. Przyjmując panujący powszechnie system wartości oraz wiek rozwojowy dzieci, określiłyśmy zasady i normy postępowania ważne dla dziecka w społeczności przedszkolnej oraz poza placówką. Pragniemy wyposażyć nasze dzieci przez czas obecności w przedszkolu w system wartości oraz umiejętność życia w grupie a także doprowadzić do powstania własnego pozytywnego wizerunku każdego wychowanka. Plan jest zgodny z podstawą programową wychowania przedszkolnego określoną w załączniku nr 1 do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 4, poz. 17). 3
Ad.2. Podstawa programowa: Budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe. Kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek. Rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi. Stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych. Budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych. Kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej. Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych. Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej: 1) Obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby zrozumieć to, co mówią i czego oczekują; grzecznie zwraca się do innych w domu, w przedszkolu, na ulicy. 2) Przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (stara się współdziałać w zabawach i w sytuacjach zadaniowych) oraz w świecie dorosłych. 3) W miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych i próbuje przewidywać skutki swoich zachowań. 4) Wie, że nie należy chwalić się bogactwem i dokuczać dzieciom, które wychowują się w trudniejszych warunkach, a także, że nie należy wyszydzać i szykanować innych. 5) Umie się przedstawić: podaje swoje imię, nazwisko i adres zamieszkania; wie, komu można podawać takie informacje. Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywaniu ładu i porządku. Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej: 1) Umie poprawnie umyć się i wytrzeć oraz umyć zęby. 2) Właściwie zachowuje się przy stole podczas posiłków, nakrywa do stołu i sprząta po sobie. 4
3) Samodzielnie korzysta z toalety. 4) Samodzielnie ubiera i rozbiera się, dba o osobiste rzeczy i nie naraża ich na zgubienie lub kradzież. 5) Utrzymuje porządek w swoim otoczeniu. Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci. Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej: 1) Dba o swoje zdrowie; zaczyna orientować się w zasadach zdrowego żywienia. 2) Uczestniczy w zajęciach ruchowych, w zabawach i grach w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku, w sali gimnastycznej. Wspomaganie rozwoju mowy dzieci. Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej: 1) Mówi płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji. 2) Uważnie słucha, pyta o niezrozumiałe fakty i formułuje dłuższe wypowiedzi. 3) W zrozumiały sposób mówi o swoich potrzebach i decyzjach. Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych. Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej: 1) Wie, jak trzeba się zachować w sytuacji zagrożenia i gdzie można otrzymać pomoc, umie o nią poprosić. 2) Orientuje się w bezpiecznym poruszaniu się po drogach i korzystaniu ze środków transportu. 3) Zna zagrożenia płynące ze świata ludzi, roślin oraz zwierząt i unika ich. 4) Próbuje samodzielnie i bezpiecznie organizować sobie czas wolny w przedszkolu i w domu; ma rozeznanie, gdzie można się bezpiecznie bawić. Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne. Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej: 1) Wymienia imiona i nazwiska osób bliskich, wie gdzie pracują, czym się zajmują. 2) Zna nazwę miejscowości, w której mieszka, zna ważniejsze instytucje i orientuje się w rolach społecznych pełnionych przez ważne osoby, np. policjanta, strażaka. 3) Wie, jakiej jest narodowości, ze mieszka w Polsce, a stolicą Polski jest Warszawa. 4) Nazywa godło i flagę państwową, zna polski hymn i wie, że Polska należy do Unii Europejskiej. 5
5) Wie, że wszyscy ludzie mają równe prawa. Ad.3. Cele/Kryteria sukcesu Cel główny: Wychowanie dziecka wrażliwego, o wysokiej kulturze osobistej, przygotowanego do życia, zgodnego z ogólnie przyjętymi normami społeczno - moralnymi. Cele szczegółowe: tworzenie więzi uczuciowej z rodziną i środowiskiem, w którym dziecko wzrasta, tworzenie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu psychofizycznemu, kształtowanie postaw moralnych: kultura osobista, tolerancja, życzliwość, uprzejmość, takt, prawdomówność, sprawiedliwość, odpowiedzialność, poznawanie, przeżywanie i akceptacja takich zachowań jak: dobro, piękno, indywidualność, tolerancja, empatia, koleżeństwo, rozwijanie umiejętności rozróżniania dobra od zła, uświadomienie zagrożeń otaczającego świata, przygotowanie do właściwego pełnienia ról społecznych, uświadomienie dzieciom swoich praw i obowiązków. Kryteria sukcesu: Dziecko: 1. Umie funkcjonować w środowisku, zgodnie z przyjętymi normami. 2. Szanuje cudze zdanie i wolność innych. 3. Rozumie i przestrzega zasady zgodnego współżycia w grupie. 4. Potrafi kulturalnie zwracać się do innych, używa zwrotów grzecznościowych. 5. Rozumie potrzebę stosowania profilaktyki prozdrowotnej. 6. Zauważa sytuacje zagrażające bezpieczeństwu własnemu i innych. 7. Zna swoje prawa i obowiązki. 8. Potrafi nazywać, wyrażać i kontrolować swoje emocje. 9. Rozumie swoje prawo do pomocy ze strony dorosłych w trudnych sytuacjach. 10. Ma poczucie obowiązkowości, odpowiedzialności i wytrwałości, decydujące o doprowadzeniu do końca rozpoczętej pracy. 11. Potrafi cieszyć się z własnych sukcesów, docenia sukcesy innych, umie z godnością przyjmować porażki. 12. Ma poczucie własnej wartości, wiary we własne siły, możliwości i umiejętności. 6
Ad.4. Wartości wychowawcze formy realizacji I. Wartość: KULTURA BYCIA Zasada: Bądź kulturalny Normy postępowania: - używaj form grzecznościowych: proszę, dziękuję, przepraszam, - pamiętaj o witaniu i żegnaniu się używaj wyrażeń: dzień dobry, do widzenia, cześć, - okazuj szacunek dorosłym i osobom starszym, - stosuj zasadę dziewczynka ma pierwszeństwo, - słuchaj, gdy ktoś mówi, nie przerywaj, - nie niszcz (zabawek, przedmiotów, środowiska, pracy innych), - prawidłowo posługuj się sztućcami, - po skończonym posiłku wytrzyj usta, podziękuj i zasuń krzesełko. FORMY REALIZACJI: - dostarczanie dzieciom właściwych wzorców zachowania, m.in. poprzez postępowanie nauczyciela, teatrzyki, pogadanki, bajki, teksty literackie, itp., - organizowanie uroczystości z okazji np. Dnia Babci i Dziadka oraz Mamy i Taty, - kontynuowanie akcji Cała rodzina czyta dzieciom, - udział w Balu ogródkowym, - spotkania grupowe z rodzicami, - wykorzystywanie różnorodnych sytuacji dnia codziennego, również zajęć z całą grupą do zwracania uwagi na swój sposób bycia, komunikowania się z innymi, zwracania się do innych. II. Wartość: ZDROWIE Zasada: Dbaj o swoje zdrowie i innych Normy postępowania: - nie krzycz, mów umiarkowanym głosem, - bierz udział w zabawach ruchowych, spacerach i wycieczkach (przebywaj często na świeżym powietrzu), - hartuj swój organizm, - ubieraj się stosownie do pogody i pory roku, - myj ręce przed posiłkami i po wyjściu z ubikacji, - myj zęby po posiłkach, - zasłaniaj usta przy kichaniu i kasłaniu, 7
- prawidłowo wydmuchuj nos, - pokonuj uprzedzenia do niektórych potraw poprzez ich próbowanie. FORMY REALIZACJI: - wycieczki oraz spacery do Parku Łazienkowskiego i wokół przedszkola, - pogadanki dotyczące zachęcania dzieci do czynnego wypoczynku, poszanowania środowiska przyrodniczego, do ograniczania czasu spędzanego przed telewizorem, - organizowanie teatrzyków o tematyce prozdrowotnej, - nauka wierszy i piosenek, - czynny udział w gimnastyce korekcyjnej, - udział w zmaganiach sportowych podczas Międzyprzedszkolnej Olimpiady Sportowej, - przenoszenie (w okresie wiosenno-letnim) zabaw ruchowych do ogrodu, - wspólne spożywanie posiłków, także poczęstunku razem z rodzicami lub dziadkami. III. Wartość: BEZPIECZEŃSTWO Zasada: Dbaj o bezpieczeństwo swoje i innych Normy postępowania: - nie oddalaj się od grupy z miejsca zabaw, - przestrzegaj zasad ruchu drogowego dla pieszych, - informuj dorosłych o swoich dolegliwościach (skaleczenie, złe samopoczucie), - pamiętaj swój adres zamieszkania, - nie zbliżaj się do nieznanych zwierząt, - nie biegaj po przedszkolu, - nie popychaj kolegów, - zachowaj ostrożność w kontaktach z obcymi, - nie baw się w miejscach niedozwolonych, - korzystaj z narzędzi i przyborów (np., nożyczek, łopatki) zgodnie z zasadami ich użytkowania, - nie manipuluj urządzeniami elektrycznymi bez nadzoru dorosłych. FORMY REALIZACJI: - dostarczanie wzorców właściwego zachowania, - spotkania ze specjalistami, np. lekarzem, weterynarzem, policjantem, strażakiem, itp., - poznanie niektórych możliwości radzenia sobie w sytuacjach zagrażających własnemu bezpieczeństwu, - ustalenie zasad warunkujących bezpieczeństwo podczas pobytu w przedszkolu, - prowadzenie zajęć i zabaw kształtujących rozumienie zasad kodeksu drogowego dla pieszych. 8
IV. Wartość: WSPÓŁŻYCIE W GRUPIE RÓWIEŚNICZEJ Zasada: Kontroluj swoje zachowanie/dbaj o miłą atmosferę w grupie Normy postępowania: - wyrażaj swoje emocje w sposób przez akceptowany przez innych, - zwracaj się z problemem do nauczyciela, - nie obrażaj się, - nie bądź agresywny, - baw się tak, abyś nie przeszkadzał innym, - pamiętaj o konsekwencjach swojego zachowania, - słuchaj, co mówią inni, spokojnie oczekuj na swoją kolej, - pomagaj młodszym, słabszym, mniej sprawnym, - dziel się z innymi tym, co masz, - ciesz się z własnych sukcesów, doceniaj sukcesy innych, - z godnością przyjmuj porażki. FORMY REALIZACJI: - uwrażliwianie na potrzeby innych, - zachęcanie i pomaganie wychowankom we wszelkich działaniach na rzecz innych, organizowanie zbiórek dla potrzebujących biednych i chorych dzieci oraz zwierząt ze schronisk, - dostarczanie wzorców właściwego zachowania poprzez teksty literackie, bajki, inscenizacje, itp. - ustalanie i wdrażanie do respektowania zasad i reguł zgodnego współżycia w grupie, - udział w konkursach wewnątrz i międzyprzedszkolnych. V. WARTOŚĆ: TRADYCJE RODZINNE I NARODOWE Zasada: Poznaj tradycje swojej rodziny i Ojczyzny, w której mieszkasz Normy postępowania: - kultywuj tradycje swojej rodziny, - rozmawiaj z rodzicami, dziadkami o ich pracy - pamiętaj o ważnych uroczystościach rodzinnych - szanuj tradycje narodowe - poznawaj piękno swojego miasta 9
FORMY REALIZACJI: - pobudzanie ciekawości do interesowania się tradycjami swojej rodziny - wzmacnianie więzi poprzez udział rodziców i dziadków w uroczystościach i imprezach organizowanych w przedszkolu (zajęcia otwarte, uroczystości okolicznościowe, wycieczki, piknik, Olimpiada Sportowa, zajęcia adaptacyjne, itp.), - organizowanie spotkań z rodzicami i dziadkami celem poznanie ich pracy zawodowej, wysłuchania ciekawych opowieści, itp., - uświadamianie dzieciom ich przynależności narodowej (podczas zajęć i przy nadarzających się okazjach, - spacery i wycieczki - udział we wspólnym organizowaniu kiermaszów świątecznych - pisanie artykułów do gazetki przedszkolnej Było, jest, będzie. 10
Ad.5. Model absolwenta Prawidłowo funkcjonuje w ogólnie akceptowanej hierarchii wartości. Jest koleżeński, tolerancyjny, szanuje cudzą własność, dzieli się z innymi, tym, co posiada. Szanuje rówieśników, pracowników przedszkola i osoby starsze poza placówką. Wykazuje się wysoką kulturą osobistą, wyrażającą się, na co dzień kulturą bycia, języka, dbałością o swój wygląd, stosunkiem do innych, itp. Dba o środowisko naturalne, jest wrażliwy na problemy związane z jego ochroną. Jest samodzielny i zaradny, potrafi radzić sobie w różnych sytuacjach. Kontroluje swoje zachowanie, radzi sobie z negatywnymi emocjami i unika zachowań agresywnych. Dba o ład i porządek w sali oraz na terenie przedszkola. Właściwie funkcjonuje w grupie, pełni wyznaczone role, sumiennie wywiązuje się z powierzonych obowiązków. Unika niebezpiecznych zabaw i zachowań. Zachowuje ostrożność w kontaktach z obcymi. Zna swoje prawa i potrafi się do nich odwołać. Uczestniczy we wspólnych działaniach grupy. Odróżnia fikcję od świata realnego. Odnajduje własne miejsce w społeczności przedszkolnej i poza nią. 11
Ad.6. Ewaluacja Aby przekonać się, czy zaproponowany plan ma pożądany wpływ na wychowanków, pedagogów, personel, środowisko rodzinne, konieczne jest przeprowadzenie ewaluacji - działań zmierzających do stwierdzenia, czy zawarte w nim treści są skuteczne w pracy wychowawczo-dydaktycznej. Istotne jest, więc określenie efektywności i badanie przyrostu kompetencji poprzez zaplanowane działania. Sposoby ewaluacji: 1. Analiza dokumentacji pedagogicznej: plany miesięczne, zapisy w dziennikach, arkusze obserwacji, hospitacje diagnozujące, sprawozdania z realizacji programu. 2. Analiza dokumentacji współpracy z rodzicami: protokoły zebrań z rodzicami, informacje zwrotne od rodziców, zeszyt obserwacji dzieci. 3. Analiza twórczości dziecięcej: słownej, muzycznej, plastycznej, teatralnej. 4. Rozmowy z dziećmi, rodzicami, wychowawcami grup. 5. Ocena grupy przez nauczyciela. 7. Prezentacje dokonań dzieci na stronie internetowej przedszkola. 8. Materiał reportażowy, np. zdjęcia, nagrania itp. 9. Artykuły rodziców w gazetce przedszkolnej. 12