RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 12 maja 2014 r. (OR. en) 9690/14 COHOM 78 COASI 59 FREMP 87 PESC 490 WYNIK PRAC Od: Rada Data: 12 maja 2014 r. Nr poprz. dok.: 9453/14 COHOM 69 COASI 55 FREMP 75 PESC 462 Dotyczy: Konkluzje Rady w sprawie nawiązania z Mjanmą/Birmą dialogu dotyczącego praw człowieka W dniu 12 maja 2014 r. Rada przyjęła konkluzje Rady w sprawie nawiązania z Mjanmą/Birmą dialogu dotyczącego praw człowieka w wersji załączonej do niniejszej noty. 9690/14 eb/md/zm 1 DG C 2B PL
Konkluzje Rady w sprawie nawiązania z Mjanmą/Birmą dialogu dotyczącego praw człowieka 1. Rada przypomina, że w 2001 roku przyjęte zostały europejskie wytyczne w sprawie dialogów dotyczących praw człowieka, które zostały zmienione w 2008 roku. 2. Rada przyznaje, że należy dalej wzmacniać stosunki między Unią Europejską a Mjanmą/Birmą, nawiązując dialog dotyczący praw człowieka między UE a tym państwem, jak przewidziano w konkluzjach Rady z dnia 22 lipca 2013 r. w sprawie kompleksowych ram polityki i wsparcia Unii Europejskiej na rzecz Mjanmy/Birmy i w myśl ustaleń z prac grupy zadaniowej UE Mjanma/Birma w dniach 13 15 listopada 2013 r. 3. Rada zatwierdza nawiązanie z Mjanmą/Birmą dialogu dotyczącego praw człowieka na wspólnie uzgodnionych warunkach przedstawionych w załączniku do niniejszych konkluzji. 9690/14 eb/md/zm 2 DG C 2B PL
ZAŁĄCZNIK Warunki prowadzenia przez UE i Mjanmę/Birmę dialogu dotyczącego praw człowieka 1. Cele Nawiązanie formalnego dialogu dotyczącego praw człowieka między UE a Mjanmą/Birmą, po to by: a. omawiać dwustronną współpracę między UE a Mjanmą/Birmą oraz kwestie będące przedmiotem wspólnego zainteresowania związane z prawami człowieka, zasadami demokratycznymi i praworządnością, w tym po to, by wzmocnić współpracę na forach wielostronnych, np. na forum Trzeciego Komitetu Zgromadzenia Ogólnego ONZ lub Rady Praw Człowieka ONZ, oraz forach regionalnych, np. w ramach wzmocnionego partnerstwa między UE a ASEAN, a także by jeszcze skuteczniej wspierać Mjanmę/Birmę w ratyfikowaniu przez to państwo i przystępowaniu przez nie do międzynarodowych konwencji i instrumentów w zakresie praw człowieka; b. omawiać i wymieniać poglądy na temat roli, którą odgrywają rządy, instytucje i społeczeństwo obywatelskie zarówno w Mjanmie/Birmie, jak i w EU w ochronie i propagowaniu praw człowieka na arenie międzynarodowej i w kraju. W związku z tym dążyć do zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego zarówno z Mjanmy/Birmy, jak i UE, poprzez organizowanie forum społeczeństwa obywatelskiego przy okazji każdego dialogu zgodnie z wzajemnymi ustaleniami i w miarę potrzeb; c. wymieniać się informacjami i najlepszymi praktykami oraz analizować i ułatwiać świadczenie pomocy przez UE, w tym poprzez fachową wiedzę i pomoc techniczną, finansową i innego rodzaju w wybranych i wspólnie określonych dziedzinach, w miarę możliwości i potrzeb, tak by wspierać bieżące wysiłki na rzecz umocnienia przestrzegania praw człowieka, dobrych rządów i praworządności w terenie. 9690/14 eb/md/zm 3
2. Format: a. Proponowany dialog dotyczący praw człowieka zasadniczo stanowi proces międzyrządowy i nie powinien naruszać mandatu ani niezależności krajowych instytucji praw człowieka, zgodnie z zasadami paryskimi. Może jednak okazać się pożądane, by przy okazji spotkań w ramach dialogu strony okresowo kontaktowały się w kwestiach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania z odpowiednimi instytucjami krajowymi. b. Dialog ten będzie prowadzony w cyklu rocznym i przyjmie postać indywidualnych spotkań między urzędnikami wyższego szczebla; zasadniczo odbywać się będzie naprzemiennie w Unii Europejskiej i w Mjanmie/Birmie. UE będzie reprezentować Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ) 1, a Mjanmę/Birmę Ministerstwo Spraw Zagranicznych i inne stosowne zainteresowane podmioty. Delegacje obu stron w razie potrzeby będą obejmować inne instytucje i agencje. W charakterze obserwatorów do udziału w dialogu mogą być zapraszani przedstawiciele dyplomatyczni państw członkowskich UE akredytowani w państwie, w którym odbywa się dialog, oraz przedstawiciele dyplomatyczni Mjanmy/Birmy w Brukseli. c. Każde spotkanie w ramach dialogu powinno trwać maksymalnie dwa pełne dni; aby zachować efektywność kosztową, spotkania te powinny być planowane w miarę możliwości przy okazji innych ważnych posiedzeń między UE a Mjanmą/Birmą. Mogą im towarzyszyć konsultacje ad hoc w Brukseli i w Neypyidaw, a także konsultacje prowadzone na marginesie spotkań międzynarodowych (np. w Genewie lub Nowym Jorku). d. Oprócz formalnego dialogu dotyczącego praw człowieka, w powiązaniu z konkretnymi punktami programu dialogu można by ocenić możliwość zorganizowania wspólnie uzgodnionych i stosownie do przypadku wizyt studyjnych służących wymianie najlepszych praktyk lub omówieniu problemów związanych z poszanowaniem, propagowaniem, ochroną i korzystaniem z praw człowieka. W przypadku gdy spotkanie w ramach dialogu odbywa się w Europie, państwa członkowskie UE mogą proponować, by takie wizyty odbywały się w ich obiektach krajowych. 1 Po stronie UE dialog prowadzi ESDZ z udziałem przedstawicieli działów geograficznych i zajmujących się prawa człowieka w Brukseli. Dopełnienie zespołu stanowi szef delegatury UE w Mjanmie/Birmie oraz wybrani członkowie personelu sekcji politycznej i operacyjnej delegatury UE w Rangunie. W zależności od punktów znajdujących się w porządku obrad w rozmowach tych mogą uczestniczyć eksperci z innych sektorowych dyrekcji generalnych Komisji Europejskiej i z państw członkowskich UE, po to by można było skorzystać z wiedzy fachowej, którą dysponuje UE. 9690/14 eb/md/zm 4
e. Dyskusje w ramach dialogu dotyczącego praw człowieka mają charakter poufny, a gospodarz spotkania sporządzi rzetelny oficjalny zapis tych rozmów; natomiast zarys programu dialogu lub wspólnie uzgodnione wnioski mogą być udostępniane prasie. f. Wkład społeczeństwa obywatelskiego zapewniany będzie dzięki organizowaniu forum społeczeństwa obywatelskiego (z udziałem przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego Europy i Mjanmy/Birmy) przy okazji każdego dialogu w myśl wspólnych uzgodnień i w stosownych przypadkach. W tym kontekście można wykorzystać Instrument Finansowania Współpracy na rzecz Rozwoju, Europejski Instrument na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka lub inne instrumenty finansowe. 3. Zakres programu a. Dialog obejmować będzie istotne kwestie z zakresu praw człowieka, demokracji i praworządności odnoszące się do obu stron. Będzie dotyczył zarówno sytuacji w zakresie praw człowieka na szczeblu krajowym, jak i współpracy na międzynarodowych i regionalnych forach poświęconych prawom człowieka. Każde spotkanie będące częścią dialogu skupiać się będzie na niewielkiej liczbie wzajemnie uzgodnionych kwestii, tak aby umożliwić dokładne przygotowanie i merytoryczne dyskusje. Mogą one obejmować między innymi następujące kwestie (przy zachowaniu możliwości dodania nowych zagadnień, które mogą się pojawić z biegiem czasu): 1. Międzynarodowe ramy ochrony praw człowieka, w tym ratyfikacja i skuteczne wdrożenie podstawowych traktatów w dziedzinie praw człowieka; 2. Ramy prawne i instytucjonalne UE i Mjanmy/Birmy w zakresie ochrony praw człowieka i propagowania demokracji; 3. Prawa gospodarcze, społeczne i kulturalne, w tym prawa do ziemi, biznes a prawa człowieka oraz prawa pracownicze; 4. Kara śmierci; 5. Więźniowie polityczni/więźniowie sumienia, warunki przetrzymywania, tortury; 9690/14 eb/md/zm 5
6. Niedyskryminowanie; 7. Prawa osób należących do mniejszości; 8. Praworządność, w tym warunki przetrzymywania, tortury; 9. Wolność słowa i wolność mediów; 10. Wolność zgromadzeń; 11. Wolność religii lub przekonań; 12. Obrońcy praw człowieka; 13. Prawa kobiet; 14. Prawa dziecka i dzieci w konfliktach zbrojnych; 15. Ludność cywilna w konfliktach zbrojnych i uchodźcy; 16. Handel ludźmi; 17. Wymiana informacji w poszczególnych sprawach; 18. Współpraca na forach wielostronnych, w szczególności na forum Trzeciego Komitetu ZG ONZ lub Rady Praw Człowieka, w tym ocena postępów w sytuacji w zakresie praw człowieka w Mjanmie/Birmie i jej skutki, jeśli chodzi o rezolucje ONZ dotyczące sytuacji w zakresie praw człowieka w tym państwie. b. Na każdym spotkaniu w ramach dialogu każda ze stron może zasugerować ewentualne tematy wspólnych seminariów i inne dziedziny współpracy. 9690/14 eb/md/zm 6
4. Kryteria współpracy w zakresie praw człowieka między UE a Mjanmą/Birmą 1. Propagowanie ratyfikacji i wdrożenia podstawowych konwencji w dziedzinie praw człowieka, w tym Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych, Międzynarodowego paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, Międzynarodowej konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej, konwencji przeciwko torturom i innych kluczowych instrumentów w dziedzinie praw człowieka; 2. Współpraca z Biurem Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka oraz specjalne procedury ONZ w zakresie praw człowieka; 3. Moratorium na wykonywanie kary śmierci z myślą o późniejszym jej zniesieniu de jure; 4. Warunki panujące w więzieniach spełniające międzynarodowe standardy; 5. Bezwarunkowe zwolnienie wszystkich więźniów politycznych/więźniów sumienia i zniesienie ograniczeń wobec osób już zwolnionych; 6. Wprowadzenie i umocnienie praworządności oraz niezawisłego, bezstronnego i wydajnego systemu sądownictwa, po to by m.in. odnieść się do problemu bezkarności za naruszenia praw człowieka; 7. Skuteczne działania w celu zwalczania nietolerancji, przemocy etnicznej oraz nawoływania do nienawiści; 8. Wspieranie postępów w zakresie wolności mediów, w tym przepisów zgodnych z międzynarodowymi normami i standardami; 9. Wspieranie postępów w zakresie wolności zgromadzeń i tworzenie związków i stowarzyszeń zawodowych, by umożliwić im działanie zgodnie z międzynarodowymi standardami; 10. Wspieranie ustanowienia w Mjanmie/Birmie krajowego mechanizmu ochrony praw człowieka, który jest zgodny z zasadami paryskimi; 11. Zapewnienie pełnej ochrony obrońcom praw człowieka; 9690/14 eb/md/zm 7
12. Propagowanie praw kobiet, w tym niedyskryminowanie, oraz zaradzenie przypadkom przemocy wobec kobiet i dziewcząt uwarunkowanej płcią; 13. Ochrona praw dziecka, w tym prawne mechanizmy zgodne z normami międzynarodowymi; 14. Położenie kresu werbowaniu dzieci przez wszystkie strony we wszystkich konfliktach oraz postępy w zakresie pojednania narodowego z grupami etnicznymi; 15. Wyeliminowanie wszystkich form pracy przymusowej, a także przyjęcie trwałych norm biznesowych zakładających odpowiedzialność podmiotów, takich jak program godnej pracy, oraz wprowadzenie skutecznego systemu uświadamiania o pracy przymusowej i zgłaszania jej przypadków, w ramach którego sprawy będą trafiać do sądu i egzekwowane będą kary; 16. Ratyfikacja pozostałych podstawowych konwencji MOP; 17. Dalsze postępy w zakresie wprowadzania, wdrażania i wykonywania przepisów zakazujących działań związanych z handlem ludźmi; 18. Zaradzenie kwestiom odnoszącym się do dyskryminacji ze względu na pochodzenie etniczne, język, religię lub przekonania, orientację seksualną, płeć społeczno-kulturową i niepełnosprawność; 19. Wdrożenie i wspieranie dalszych działań na rzecz zwalczania i położenia kresu przemocy etnicznej i propagowanie tolerancji oraz dialogu między grupami etnicznymi i w ich obrębie z poszanowaniem praw człowieka; 20. Wspieranie korzystania z praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych; 21. Postępy w sytuacji w zakresie praw człowieka w Mjanmie/Birmie, co pozwoli na zweryfikowanie konieczności dalszego obowiązywania rezolucji ONZ w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w tym państwie. 9690/14 eb/md/zm 8