Analizy przedrealizacyjne w pilotażowych projektach ppp Jak wybrać doradcę i określić zakres niezbędnych analiz Michał Piwowarczyk z-ca dyrektora Departament Wsparcia Projektów Partnerstwa Publiczno-Prywatnego Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Warszawa, 22 października 2014 r. Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju- www.ppp.gov.pl 1
Plan prezentacji 1. Wybrane projekty pilotażowe 2. Zakres wsparcia MIR 3. Wybór doradców: a) warunki udziału w postępowaniu b) kryteria oceny ofert 4. Analizy przedrealizacyjne (I etap doradztwa) a) cel b) zakres c) harmonogram 5. Wyniki analiz przedrealizacyjnych 2
1. Wybór projektów pilotażowych Ogłoszenia o naborach: grudzień 2012 / styczeń 2013 Wybór projektów: listopad 2013 Kryteria wyboru: Wynik oceny merytorycznej: pozytywna ocena formalna i merytoryczna - beneficjenci z określonymi doświadczeniami i wiedzą z zakresu ppp, - projekty o określony reprezentatywnym zakresie mogące stanowić dobry przykład dla sektora publicznego - możliwość włączenia środków UE 3
1. Wybór projektów pilotażowych Ochrona zdrowia Drogi samorządowe Budowa nowego Szpitala Matki i Dziecka w Poznaniu budowa i zarządzanie obiektu (ok. 400 łóżek szpitalnych) szacunkowy koszt budowy ponad 300 mln zł Program przebudowy i utrzymania dróg w Województwie Dolnośląskim przebudowa i zarządzanie ok. 315 km dróg wojewódzkich szacunkowy koszt budowy ponad 400 mln zł 4
2. Zakres doradztwa W założeniu podejście Ministerstwa jako organizatora wsparcia (którego celem jest wypracowanie dokumentacji wzorcowej), polega na zapewnieniu badania kompleksowego polegającego na objęciu analizami (możliwie) wszystkich aspektów (doradztwo ekonomiczno finansowe, techniczne, prawne). Wsparciem objęto następujące procesy: Analizy przedrealizacyjne i badanie rynku Przygotowanie i przeprowadzenie procedury wyboru partnera prywatnego Przygotowanie dokumentacji dot. zarządzania umową ppp Przygotowanie i zawarcie umowy ppp i wsparcie w trakcie zamknięcia finansowego Przygotowanie wniosku o dofinansowanie UE Czas trwania doradztwa: do grudnia 2015 r., z możliwością przedłużenia 5
3. Wybór doradców kryteria udziału w postępowaniu Kryteria udziału w postępowaniu określa się dla: - Podmiotów doradczych (firm) - Ekspertów (konkretnych osób świadczących usługi doradztwa) Z punktu widzenia zamawiającego istotniejsze znaczenie mają kompetencje i doświadczenie konkretnych ekspertów, chociaż doświadczenia podmiotów jako organizacji, która ma dostęp do określonych zasobów i informacji także mają znaczenie. Wymagania odnośnie dorobku i doświadczenia firm i ekspertów oraz formalne wykształcenie odnoszą się do przedmiotu doradztwa. Z uwagi na wielobranżowy charakter doradztwa w postępowaniach biorą udział konsorcja 6
3. Wybór doradców kryteria udziału w postępowaniu Zasadne jest by doświadczenie ekspertów i firm było doświadczeniem praktycznie związanym z osiągnięciem przez powoływany projekt określonych kamieni milowych (etapów) w procesie przygotowawczym / inwestycyjnym, także w zakresie ppp: Uzyskane pozwolenie na budowę Oferty złożone przez wykonawców Zawarta umowa ppp Zawarta umowa o dofinansowanie UE / uzyskana decyzja Komisji Europejskiej 7
3. Wybór doradców kryteria oceny ofert Z uwagi na przedmiot zamówienia zdecydowano, iż poza określonymi wymaganiami dotyczącymi warunków udziału w postępowaniu, zastosowane zostaną pozacenowe kryteria oceny ofert. Oczekiwano doradztwa o charakterze wysokospecjalistycznym oraz wielobranżowym stąd w trakcie oceny ofert zastosowano kryterium oceny jakości oraz kryterium oceny metodologii świadczenia usług doradczych. Zastosowano następujące kryteria: 1. Cena brutto 2. Jakość 3. Metodologia realizacji usług doradczych 8
3. Wybór doradców - wnioski Kluczowe wymogi dot. wyboru doradców: - właściwe oszacowanie i zapewnienie budżetu na zamówienie, - zapewnienie konkurencyjności postępowania w zakresie warunków udziału, - czytelny, jasny i wyczerpujący opis przedmiotu zamówienia, - czytelny, jasny i wyczerpujący opis kryteriów oceny ofert, - mechanizm zapewniający elastyczność w zakresie czasu trwania doradztwa, rodzajów zlecanych usług, składu zespołu doradczego (przewidywalność istotnych zmian w umowie). W przypadku braku odpowiedniego podejścia możliwe są: - oferty nieadekwatne merytorycznie lub cenowo, - opóźnienia na skutek pytań wykonawców na etapie składania ofert lub sporów z wykonawcami po ogłoszeniu wyboru. Powyższe niesie ryzyko unieważnienia postępowania 9
4. Cel analiz przedrealizacyjnych Celem analiz przedrealizacyjnych jest uzyskanie przez podmiot publiczny informacji o możliwych wariantach realizacji danej inwestycji, mając na uwadze aspekty właściwe dla danego projektu (prawne, ekonomiczno finansowe oraz techniczne) Określenie zakresu potrzebnych analiz zależy od tego jaki zakres prac dany podmiot publiczny wykonał lub jest w stanie wykonać samodzielnie. W szczególności, w przypadku projektu ppp, podmiot publiczny powinien uzyskać na etapie analiz przedrealizacyjnych wstępną informację czy realizacja projektu w formule ppp może przynieść większe korzyści niż realizacja projektu w formule tradycyjnej. Pojęcie korzyści powinno być rozpatrywane kompleksowo korzyści finansowe ale również korzyści społeczne, ekonomiczne, organizacyjne oraz korzyści związane z wydelegowaniem określonych zadań na zewnątrz i przeniesieniem ryzyk związanych z tymi zadaniami na inny podmiot. Uzyskane wyniki na etapie analiz powinny być śledzone i aktualizowane na późniejszych etapach realizacji projektu (w szczególności dialog i ocena ofert). 10
4. Zakres analiz przedrealizacyjnych W obu projektach pilotażowych zakres analiz przedrealizacyjnych objął następujące kwestie: w zakresie technicznym (podział zadań i ryzyk technicznych) - ocena i badanie dostępnej (obecnej) infrastruktury i ocena dostępnego terenu z punktu widzenia możliwości i celowości realizacji projektu w zakładanym przez Promotora zakresie, - określenie (oszacowanie) docelowego zakresu rzeczowego projektu w celu oszacowania kosztów inwestycyjnych - zaproponowanie standardów na fazę operacyjną w celu oszacowania kosztów utrzymania, - podejście do kwestii środowiskowych, - inne kwestie techniczne. 11
4. Zakres analiz przedrealizacyjnych W obu projektach pilotażowych zakres analiz przedrealizacyjnych objął następujące kwestie: w zakresie ekonomiczno finansowym (podział zadań i ryzyk finansowych) - przeprowadzenie analizy opcji finansowych i ekonomicznych (skala zobowiązań, korzyści społeczne) - oszacowanie i ocena kosztów realizacji obu wariantów z punktu widzenia możliwości podmiotu publicznego (źródła finansowania, harmonogram i wysokość wydatków) - wpływ projektu na wieloletni budżet Promotorów, - kwestia deficytu i długu publicznego. 12
4. Zakres analiz przedrealizacyjnych W obu projektach pilotażowych zakres analiz przedrealizacyjnych objął następujące kwestie: w zakresie prawnym (podział zadań i ryzyk prawnych) - ocenę zagadnienia wdrożenia projektu ppp w oparciu o obowiązujące przepisy, - proponowana struktura instytucjonalna na etap inwestycyjny i operacyjny, - obowiązki podatkowe na każdym z etapów projektu, - wstępne kryteria udziału w postępowaniu i oceny ofert, - kwestia deficytu i długu publicznego. 13
4. Harmonogram Termin przeprowadzenia całości prac związanych z analizami przedrealizacyjnymi określono na 90 dni Struktura analiz przedrealizacyjnych zakładała przeprowadzenie działań w 3 krokach Analiza dokumentacji i sytuacji zastanej w celu określenia wstępnych założeń prawnych, ekonomiczno finansowych i technicznych, w tym analiza możliwości dot. podziału zadań i ryzyk 70 dni Równolegle przeprowadzenie testów rynkowych z przedsiębiorstwami branżowymi (co najmniej 5) oraz instytucjami finansowymi (co najmniej 5 z doświadczeniem finansowania porównywalnych projektów) 90 dni Rekomendacja w formie opracowania opisowego i obliczeniowego jako porównanie dwóch modeli: tradycyjnego i ppp (przy tych samych założeniach) 14
5. Wyniki analiz przedrealizacyjnych Kluczowe efekty analiz: Efektem przeprowadzonych prac był opis modeli wdrożenia projektów w wariancie ppp w porównaniu do wariantu tradycyjnego. Zaproponowano model podziału zadań i ryzyk w projekcie. Oszacowano poziom kosztów inwestycyjnych oraz poziom zobowiązań publicznych z tytułu wynagrodzenia dla partnera prywatnego (opłata za dostępność). Zaprezentowano korzyści społeczno ekonomiczne oraz zagrożenia (ryzyka) związane z realizacją projektów w formule ppp. Zaproponowano tryb wyboru partnera prywatnego oraz strukturę instytucjonalną wdrażania projektów. Potwierdzono zainteresowanie projektem, przy określonych założeniach, przez rynek (firmy) i możliwość jego sfinansowania (banki, fundusze) Przedstawione propozycje podstawą decyzji dot. dalszej realizacji projektu. 15
Dziękuję za uwagę Michał Piwowarczyk z-ca dyrektora Departament Wsparcia Projektów Partnerstwa Publiczno-Prywatnego Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju tel. + 48 22 273 79 50 fax: + 48 22 273 89 15 email: ppp@mir.gov.pl www.ppp.gov.pl Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju www.ppp.gov.pl 16