Modelowanie rynków finansowych Przegląd zagadnień 8 października 2012
Główna przesłanka doboru tematów Koncepcje i techniki modelowe jako priorytet: Modele empiryczne bazujące na wiedzy teoretycznej
Zakres przedmiotowy (1/2) Rynek akcji: modele normalnych stóp zwrotu (CAPM i jego rozszerzenia, APT) Rynki finansowe w ogóle: mechanizmy kształtowania cen i stóp zwrotu - błądzenie przypadkowe, efektywność rynków Rynki finansowe w ogóle: modelowanie zmienności (modele ARCH/GARCH)
Zakres przedmiotowy (2/2) Rynek obligacji (długu): krzywa dochodowości (struktura czasowa stóp procentowych) Rynek walutowy: podstawowe teorie kursu walutowego, mikrostruktura rynku
CAPM i APT (1/4) Ryzyko systematyczne (stopy procentowe, cykl koniunkturalny) vs. specyficzne (zmiana polityki państwa wobec jednej gałęzi przemysłu); Główna teza CAPM: oczekiwana stopa zwrotu jest liniową funkcją kowariancji miedzy tym zwrotem a zwrotem z portfela rynkowego.
CAPM i APT (2/4) Model empiryczny: KMRL R it i R i mt it Testowanie CAPM: Wyraz wolny równy 0; jest jedynym czynnikiem wyjaśniającym zróżnicowanie stóp zwrotu z aktywów. Dwuetapowa procedura estymacji (laboratorium)
CAPM i APT (3/4) Krytyka CAPM: Nietestowalny portfel rynkowy jest nieobserwowany Za mało czynników ->popularność APT
CAPM i APT (4/4) APT: dopuszcza występowanie wielu czynników (model ich nie identyfikuje) i nie wymaga określenia portfela rynkowego Prawo jednej ceny: portfele z identyczną wrażliwością na czynniki powinny dawać identyczna stopę zwrotu Model empiryczny: KMRL
Błądzenie przypadkowe (1900 r.) pierwsza koncepcja finansów ilościowych Pt Rodzaje błądzenia przypadkowego: RW1 - dowolne funkcje przyrostów są nieskorelowane RW2 - same przyrosty są niezależne, ale ich funkcje już nie muszą być niezależne RW3 - przyrosty są nieskorelowane t
Efektywność rynków (1/2) Rodzaje efektywności: alokacyjna, transakcyjna, informacyjna Ogólnie: ceny aktywów odzwierciedlają wszelkie dostępne informacje [Fama (1970)]. Formy efektywności informacyjnej: słaba, półsilna, silna
Efektywność rynków (2/2) Efektywność słaba: Ceny aktywów zależą od cen z poprzednich okresów. Analiza techniczna nie przynosi ponadprzeciętnych dochodów Efektywność półsilna: Uwzględnia się wszystkie publicznie dostępne informacje o akcjach Analiza fundamentalna i techniczna nie przynosi ponadprzeciętnych zysków Efektywność silna: Uwzględnia się wszystkie publiczne i poufne informacje (inside information). korzystanie z działalności inside traders nie przynosi ponadprzeciętnych zysków.
Modelowanie zmienności (ARCH/GARCH) (1/4) Motywacja: Typowe modele zmienności zakładają homogeniczność składnika losowego dla danych finansowych wariancja składnika losowego zwykle nie jest stała w czasie! Modelując wariancję otrzymujemy lepsze oszacowania i prognozy zmienności
Modelowanie zmienności (ARCH/GARCH) (2/4) Stylizowane fakty: Leptokurtyczność Grupowanie wariancji Efekt dźwigni / asymetria warunkowej wariancji
Modelowanie zmienności (ARCH/GARCH) (3/4) ARCH(q) Oceny parametrów muszą być nieujemne, żeby wariancja była nieujemna Potrzeba szacowania dużej liczby parametrów GARCH(p,q) Oszczędne w parametrach Nie radzą sobie z efektem dźwigni 2 2 1 1 0 2... q t q t t u u 2 2 2 1 1 2 2 1 1 2...... p t t q t q t t u u
Modelowanie zmienności ARCH-in-mean (ARCH/GARCH) (4/4) Opisują zjawisko obserwowane w danych: im większe ryzyko, tym wyższa premia GARCH-t Uwzględnia możliwość grubszych ogonów w rozkładzie reszt
Krzywa dochodowości (1/3) Krzywa dochodowości (yield curve) jest graficznym przedstawieniem struktury czasowej stóp procentowych. Możliwe kształty: normalny, rosnący płaski odwrócony, malejący zgarbiony
Krzywa dochodowości (2/3) Teorie tłumaczące kształt krzywych: Teoria oczekiwań Teoria preferencji płynności Teoria segmentacji rynku Teoria preferowanych zachowań
Krzywa dochodowości (3/3) Model Nelsona-Siegela Model Svenssona
Rynek walutowy Parytet siły nabywczej (PPP) (w wersji absolutnej i względnej) Parytet stóp procentowych (pokryty i niepokryty) Modele monetarne
Prezentacje kryteria oceny liczba słów/linijek na slajd czytelność czcionki/slajdów czytelność formuł, tabeli, wykresów