Seminarium mbanku CASE Jakie jest znaczenie imigracji zarobkowej dla gospodarki Polski? 20 kwietnia 2017 Joanna Tyrowicz Joanna Tyrowicz (w efekcie pracy z m.in. M.Gradziewiczem, P.Lewandowskim, R.Wyszyńskim, K.Saczuk, P.Strzeleckim. (ale w efekcie pracy z m.in. M. Gradzewiczem, P. Lewandowskim, R. Wyszyńskim, K. Saczuk, P.
Standardowe narracje 2
Plan na dziś Co wiemy = prognozujemy (z dużą dozą prawdopodobieństwa)? Jakie są rezerwy? Jakie są bariery? Co z imigracją? Seminarium mbanku - 3
2015 2017 2019 2021 2023 2025 2027 2029 2031 2033 2035 2037 2039 2041 2043 2045 2047 2049 2051 2053 2055 2057 2059 Co wiemy (granicząc) z pewnością? 1. Podaż pracy będzie malała 150 000 100 000 50 000 0-50 000-100 000-150 000-200 000-250 000-300 000 Wpływ demografii Całkowita zmiana podaży pracy Wpływ WAZ całkowita zmiana populacji -350 000 Seminarium mbanku - 4
Co wiemy (granicząc) z pewnością? 1.Podaż pracy będzie malała 5
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Co wiemy (granicząc) z pewnością? 1.Podaż pracy będzie malała 2.Podaż pracy będzie się starzała 20 000 000 16 000 000 12 000 000 8 000 000 4 000 000 Zasoby pracy w Polsce, struktura wg wieku 55-64 lat 25-55 lat 15-24 lat średni wiek osoby aktywnej zawodowo 41 40,5 40 39,5 39 38,5 38 0 37,5 Seminarium mbanku - 6
Co wiemy (granicząc) z pewnością? Podaż pracy w Polsce wg płci i wieku (w osobach, 2015 r.) 1.Podaż pracy będzie malała 2.Podaż pracy będzie się starzała 3.Na dziś imigracja na pewno nie jest rozwiązaniem kobiety Pozwolenia na pracę i oświadczenia o zatrudnieniu cudzoziemca łącznie Pracujący Bezrobotni Nieaktywni 65+ 60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14 5-9 0-4 mężczyźni Imigracja 4 000 000 2 000 000 0 2 000 000 4 000 0 7
Jakie są rezerwy? Aktywizacja osób dziś nieaktywnych zawodowo może zwiększyć podaż pracy o ok 9% Młodzi edukacja formalna. W wielu krajach UE studenci pracują ponad 2 razy częściej niż w Polsce. 75% kobiet w wieku 25-44 funkcje opiekuńcze w przypadku mężczyzn dużą rolę odgrywa wiek 8
Jakie są rezerwy? Aktywizacja osób dziś nieaktywnych zawodowo może zwiększyć podaży pracy o ok 9% Młodzi edukacja formalna. W wielu krajach UE studenci pracują ponad 2 razy częściej niż w Polsce. 75% kobiet w wieku 25-44 funkcje opiekuńcze w przypadku mężczyzn dużą rolę odgrywa wiek Tylko część osób faktycznie zniechęcona do pracy 9
Jakie są rezerwy? Aktywizacja wiąże się także z nierównościami Edukacja formalna:50-50 (!) 10
Jakie są rezerwy? Aktywizacja wiąże się także z nierównościami Edukacja formalna: 50-50 (!) a wejście na rynek pracy do łatwych nie należy
Jakie są rezerwy? Aktywizacja wiąże się także z nierównościami Edukacja formalna: 50-50 (!) Aktywność zawodowa decyzją całego gospodarstwa domowego 12
Jakie są rezerwy? Aktywizacja wiąże się także z nierównościami Edukacja formalna: 50-50 (!) Aktywność zawodowa decyzją całego gospodarstwa domowego Ponad 250 tys. kobiet nie pracuje z powodu braku dostępu do usług opiekuńczych 13
Jakie są rezerwy? stan zdrowia (ok. 2 mln) osoby pracujące (ponad 16 mln) osoby bezrobotne (ok. 1.5 mln) uczący się (ok. 8.5 mln) opieka (ok. 1.8 mln) emerytura (ok. 7 mln) 14
Jakie są bariery? Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca 25 Czas poszukiwania pracy (w miesiącach) 20 15 10 5 średnia dla nieznajdujących mediana dla nieznajdujących średnia dla znajdujących mediana dla znajdujących 0 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 2015 15
Jakie są bariery? Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca Miejsca pracy tworzą nieliczne firmy głównie duże, z kapitałem zagranicznym i doświadczające wzrostu popytu inwestycje (szczególnie w przemyśle) zmniejszają popyt na pracę i zwiększają rotację pracowników
Jakie są bariery? Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca Miejsca pracy tworzą nieliczne firmy bo czas szukania pracowników jest wysoki
biuro produkcja biuro produkcja bez wyższego wykształcenia z wyższym wykształceniem Jakie są bariery? Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca Miejsca pracy tworzą nieliczne firmy bo czas szukania pracowników jest wysoki ze względu na brak pośrednictwa Szukam pracy za pomocą 80% 60% 40% 20% 0% ogłoszeń rozsyłania zgłoszeń PUP znajomych CV w bazie 2011 2012 2013 2014 2015 2016 0 500 1000 2015 2014 2013 2015 2014 2013 2015 2014 2013 2015 2014 2013 Poszukiwanie pracy przez: agencje PUP ogłoszenia polecenie i inne nie rekrutowaliśmy 18
Jakie są bariery? Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca MiejsMiejsca pracy tworzą nieliczne firmy Miejsca pracy tworzą nieliczne firmy bo czas szukania pracowników jest wysoki pośrednictwa ze względu na brak 19
Jakie są bariery? Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca Miejsca pracy tworzą nieliczne firmy bo czas szukania pracowników jest wysoki ze względu na brak pośrednictwa co generuje wysokie koszty 20
Jakie są bariery? Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca Dodatkowo: Płaca minimalna 21
Jakie są bariery? Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca Dodatkowo: Płaca minimalna Mechanizmy wyznaczania płac 22
Jakie są bariery? Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca Dodatkowo: Płaca minimalna Mechanizmy wyznaczania płac 23
Jakie są bariery? Czas poszukiwania pracy jest długi i się nie skraca Dodatkowo: Płaca minimalna Mechanizmy wyznaczania płac Niczego nie wiemy o wyborze kształcenia/zawodu + dopasowanie i tak już 20 lat 24
Co z imigracją? Na razie zjawisko o wymiarze socjologicznym, nie ekonomicznym Napływ do Polski Nieznany (!) 25
Co z imigracją? Na razie zjawisko o wymiarze socjologicznym, nie ekonomicznym Napływ do Polski Nieznany (!) Niewielki = + znaczna rola legalizacji osób już w Polsce przebywających 26
Co z imigracją? Na razie zjawisko o wymiarze socjologicznym, nie ekonomicznym Napływ do Polski Nieznany (!) Niewielki (znaczna rola legalizacji osób już w Polsce przebywających) Niesiony uwarunkowaniami instytucjonalnymi (pośrednictwo!) 27
Co z imigracją? Na razie zjawisko o wymiarze socjologicznym, nie ekonomicznym Napływ do Polski Nieznany (!) Niewielki (znaczna rola legalizacji osób już w Polsce przebywających) Niesiony uwarunkowaniami instytucjonalnymi (pośrednictwo!) Co mówią doświadczenia innych krajów? Istotna rola inkluzywności rynku pracy (inaczej szybka saturacja + segmenty) Imigracja jest korzystna dla kraju przyjmującego Migracja często nie jest korzystna dla imigrantów 28
Podsumowanie Huntington: History in its broadest aspect is a record of man's migrations from one environment to another. Although mountains may guide migrations, the plains are the regions where people dwell in greatest numbers. Debata publiczna jest o pracownikach (lub wręcz rękach do pracy) tymczasem przyjadą (albo nie) LUDZIE 29
Dziękuję za uwagę! Joanna Tyrowicz j.tyrowicz@grape.org.pl