I N S T R U K C J A M O N T A Ż U. KW-00-0001/0005 Uchwyt montażowy na dach płaski dla kolektora K4; Polski



Podobne dokumenty
I N S T R U K C J A M O N T A Ż U. Uchwyt na dach skośny do kolektorów K420 / K423 / ST230DE

I N S T R U K C J A M O N T A Ż U. Zestaw ułatwiający montaż na dachu płaskim K420 / K423 / ST230DE

Uchwyt ścienny do monitora BRATECK-LCD-141A

Uchwyt sufitowy BRATECK-PLB-CE344 47" INSTRUKCJA MONTAŻU. Dane techniczne oraz treść poniższej instrukcji mogą ulec zmianie bez uprzedzenia.

pionowych znaków drogowych

Instrukcja montażu VWPOP VIdEoŚCIaNKa TYPu PoP-ouT, układ PO IO Y. Maksymalne obciążenie: 60kg. ver ver p.

Instrukcja montażu VWPOP VIdEoŚCIaNKa TYPu PoP-ouT, układ PozIomY. Maksymalne obciążenie: 0kg. ver ver p.

Instrukcja montażu konstrukcji wolnostojącej z aluminium i stali nierdzewnej dla kolektorów próżniowych WATT CPC 21

celexon. Instrukcja obsługi celexon uchwyt ścienno-sufitowy OMG-1000 celexon Germany GmbH & Co. KG, Gutenbergstraße 2, Emsdetten, DE

Instrukcja montażu Moduł zewnętrzny

Łącznika pompa-silnik instrukcja montażu

INSTRUKCJA MONTAŻU Bramy wjazdowej samonośnej TRENTO

Instrukcja montaŝu anteny AS-2700 AS-2700 G

SIGNAL LPA19-464X INSTRUKCJA OBSŁUGI. Kod producenta: E strona 1. Data wydania: wrzesień 2012 DIPOL S.J.

Konwektory w obudowach kołpakowych

Zestaw zacisków i przewodów hamulcowych Pojazd użytkowy Workman serii HD lub HDX OSTRZEŻENIE

Labona Vyměř a namontuj

Tuchów, ul. Tarnowska 48, tel. +48 (014) , fax. +48 (014) ,

Wymontowywanie skrzyni biegów. Ogólne. Specyfikacje. Narzędzia. Dotyczy skrzyń biegów GA750/751/752 i GA851/852 z wariantami

INSTRUKCJA MONTAŻU. Rossa / Troja

Proces instalacji podnośnika dwukolumnowego

Instrukcja montażu. Rockfon Eclipse

Mocowania zabudowy. Więcej informacji dotyczących wyboru mocowań znajduje się w dokumencie Wybieranie ramy pomocniczej i mocowania.

INSTRUKCJA OBSŁUGI PL IN Przenośny kosz do gry w koszykówkę insportline Chicago

4. Oś Z. 4. Oś Z. Written By: Josef Prusa manual.prusa3d.com/ Page 1 of 17

2. Oś Y. 2. Oś Y. Written By: Josef Prusa manual.prusa3d.com Page 1 of 25

6. Montaż wyświetlacza LCD

Screen Clean Station INSTRUKCJA INSTALACJI I OBSŁUGI DLA AUTO-MATE I SUPER GUPPY

Zestaw silnika Walcarka GreensPro 1200 Greens Roller

Plan instalacji. Pralnica PW 5105 EL AV/LP. pl - PL / 02

Konstrukcja wolnostojąca do mocowania pojedynczego kolektora (tzw. KWS1)

INSTRUKCJA MONTAŻU. Hamak

Instrukcja montażu. Konwektory ścienne Modele ścienne z wymiennikami ciepła PowerKon. Instrukcję zachować do późniejszego wykorzystania!

Instrukcja montażu Miska wc podwieszana

Instrukcja montażu szafy OTS1

Montaż Zestawu Czujników w drzwiach szafy NetShelter - AP9513

WYMIANA FABRYCZNEGO WENTYLATORA CHŁODNICY GV 650 NA WENTYLATOR OD KAWASAKI ZX6R

Zestaw lamp LED Kosiarki Greensmaster serii 800, 1000, 1600 z roku 2012 i nowsze

Instrukcja montażu płaskich kolektorów słonecznych ES1H 2.0S, EC1H 2.0S, ES1H 2.0B, EC1H 2.0B, na dachu płaskim lub fundamencie.

Schemat instalacji. Suszarka PT 8301 SL G PT 8301 COP SL G PT 8303 SL G. pl - PL / 01

INSTRUKCJA MONTAŻU Bram wjazdowych samonośnych ROMA i BERGAMO

Prezentacja produktu. Reliable like the Sun. Reliable like the Sun. Juli St. Veit/Glan

SIGNAL PLB-CE7 INSTRUKCJA OBSŁUGI. Kod producenta: E Max 75kg, 23"-42" Data wydania: wrzesień DIPOL S.J. strona 1

Instrukcja montażu. Zespół odpowietrznika SKS do kolektorów płaskich od wersji /2001 PL Dla firmy instalacyjnej

4. Oś Z. 4. Oś Z. Written By: Josef Prusa manual.prusa3d.com Page 1 of 14

Bauhaus, Cool Wall, Verve, Edge & Edge Plus, Flat Steel, Glass & Profil Ramy

2. Oś Y. 2. Oś Y. Instrukcja montażu osi Y. Written By: Josef Prusa manual.prusa3d.com Page 1 of 25

JEDNOSTKI PROWADZĄCE SERII GDH-K I GDM-K

Zestaw układu wydechowego Koparka do rowów RT1200 OSTRZEŻENIE

Instrukcja montażu płaskich kolektorów słonecznych ES1V2.65S, ES1V2.65B na dachu płaskim lub fundamencie. Instrukcja montażu

Instalacja. Zestaw pokrywy paska Kosiarka AWD Recycler (z rozdrabniaczem) Elementy luzem OSTRZEŻENIE. Instrukcja instalacji

Instrukcja montażu zawiasu drzwiowego WX 3 skrzydełkowego

INFORMACJA PRZED INSTALACJĄ

4. Oś Z. 4. Oś Z. Instrukcja montażu osi Z. Written By: Dozuki System manual.prusa3d.com Page 1 of 17

Kurtyny Powietrzne. Instrukcja obsługi i montażu DELTA 100-A DELTA 150-A DELTA 200-A

Opis urządzeń. Siłownik membranowy Siłownik membranowy. Zastosowanie

INSTRUKCJA ZABUDOWY. CHŁODZIARKI DO WIN ZE STREFAMI TEMPERATUR LIEBHERR MODEL UWTes1672

INSTRUKCJA MONTAŻU KOLEKTORÓW PRÓŻNIOWYCH

INSTRUKCJA TECHNICZNA WERYFIKACJI I REGULACJI REGULATORA CIŚNIENIA G 79/ G79 SE/ RP

KATALOG OKUCIA DO CHIŃSKICH DRZWI ANTYWŁAMANIOWYCH

Instrukcja montażu Strona 14. Winiarka ze strefami temperatur EWTgb/gw 1683 / 2383 / 3583

3. Montaż osi X. 3. Montaż osi X. Written By: Jakub Dolezal manual.prusa3d.com/ Page 1 of 13

Zestaw montażowy 1:10EP Monstertruck Nr produktu

Akcesoria Tesi do mocowania ściennego

Systemy wsporcze Instrukcja montażu

Instrukcja montażu. SUSZARNIE ZIARNA ANTTI M06 2W DACH I PORĘCZE (pl)

INSTRUKCJA DO ŁÓŻKA HIT PLUS

KATALOG KONSOL DO MONTAŻU OKIEN W WARSTWIE OCIEPLENIA SYSTEM KNELSEN GmbH

Aluminiowa szklarnia INSTRUKCJA OBSŁUGI. Zaleca się przeprowadzenie montażu przez 4 dorosłe osoby

INSTRUKCJA MONTAŻU Tylko dla autoryzowanych serwisantów.

Instrukcja obsługi montaż / konserwacja napędu pneumatycznego serii AP/APM

SIGNAL LED-01X INSTRUKCJA OBSŁUGI. Kod producenta: E Data wydania: wrzesień DIPOL S.J. strona 1

MODECOM. user s manual MODECOM

3. Montaż osi X. Written By: Dozuki System manual.prusa3d.com/ Page 1 of 12

Kopułkowa, sieciowa, wandaloodporna kamera HD z. promiennikiem podczerwieni firmy Dahua. Krótka instrukcja obsługi

Ogólna instrukcja montażu komina izolowanego (dwuściennego) na zewnątrz domu

Instrukcja montażu zawiasu drzwiowego WX

SYSTEMY RYNNOWE Instrukcja montażu

KATALOG KONSOL DO MONTAŻU OKIEN W WARSTWIE OCIEPLENIA SYSTEM KNELSEN GmbH

INSTRUKCJA MONTAŻU CENTRALNEGO ZAMKA

KOLEKTOR SŁONECZNY PRÓŻNIOWO-RUROWY

INSTRUKCJA OBSŁUGI PL IN Power Tower insportline X150

EP 2.0, EP 2.6 i EPM 2.6

Instrukcja zabudowania strona 18. Witryna klimatyzacyjna do win UWT 1672 / UWK 1752

/2006 PL

SIGNAL PRB-1 INSTRUKCJA OBSŁUGI. Kod producenta: E Data wydania: wrzesień DIPOL S.J. strona 1

INSTRUKCJA OBSŁUGI - PL IN 7186 Atlas do ćwiczeń insportline ProfiGym C50

SIGNAL LCD-M03 INSTRUKCJA OBSŁUGI. Kod producenta: M strona 1. Data wydania: wrzesień 2012 DIPOL S.J.

OSTRZEŻENIE I.L.2C12860H01. Instrukcja montażu blokady mechanicznej dla 2 wyłączników wysuwnych IZM typ IZM-MIL2C-W

Potrzebne materiały i narzędzia Zestaw montażowy Bergdeck, poziomnica, wkrętarka, wiertarka udarowa, pilarka, metrówka, gumowy młotek.

Przewodnik instalacji uchwytu ściennego dla projektora do wyświetlania z małej odległości

INSTRUKCJA OBSŁUGI OBUDOWA HARRY mini

Instrukcja montażu ANTTI M06 4W SUSZARNIA ZIARNA SEKCJA GÓRNA (pl)

Instrukcja montażu Montażownice ATH-Heinl M52 M72 + A34

INSTRUKCJA NAWIERCANIA RUROCIĄGÓW PRZY POMOCY PRZYRZĄDU DO NAWIERCANIA HAWLE NR. KAT. 5800PL

INSTRUKCJA MONTAŻU CHŁODZIARKO-ZAMRAŻARKI DO ZABUDOWY

Transkrypt:

I N S T R U K C J A M O N T A Ż U KW-00-0001/0005 Uchwyt montażowy na dach płaski dla kolektora K4; Polski KW-00-0001/0005 instrukcja montażu Strona 1 z 13

Lista części Poz. Opis Symbol Rysunek Ilość 1 Profil 50x30x2 L1180 (K4 20, ST185) lub Profil 50x30x2 L1380 (K4 23, ST230) KW-01-0005 L1180 KW-01-0005 L1380 2 2 Ceownik 60x60x4 L40 KW-01-0004 4 3 Wkręt uniwersalny ø10 x 80 KW-02-0023 4 4 Podkładka DIN125-A ø10,5 mm KW-02-0013 4 5 Dybel 14x80 KW-02-0022 4 6 Zaślepka profilu 50x30 KW-03-0003 2 7 Śruba sześciokątna DIN 931-1 M10 x 85 KW-02-0005 6 8 Podkładka sprężysta DIN127-A 10 KW-02-0006 6 9 Nakrętka sześciokątna DIN 934 M10 KW-02-0007 6 10 Tuleja dystansowa L50 KW-01-0011 2 11 Teownik 50x50x5 L50 KW-01-0001 4 12 Śruba sześciokątna DIN 933 M8 x 14 KW-02-0008 8 13 Podkładka 4mm DIN7349 A ø10,5 KW-02-0018 2 KW-00-0001/0005 instrukcja montażu Strona 2 z 13

Do podłączenia kolektora do instalacji z rury karbowanej niezbędne są poniższe artykuły będące przedmiotem osobnej dostawy: 14 O-ring OS-03-0002 6 15 Mocowanie kompensatora OS-03-0003 2 16 Smar do o-ringów OS-03-0007 Brak rysunku 1 Do podłączenia kolejnego kolektora niezbędne są poniższe artykuły będące przedmiotem osobnej dostawy: 17 Kompensator OS-03-0001 (zawiera 4 o-ringi OS-03-0002) lub 1* 18 Mocowanie kompensatora OS-03-0003 2* Elementy opcjonalne, do montażu 1 kolektora na nierównej lub niestabilnej powierzchni 19 Ceownik 60x60x4 L1180 (K4 20, ST185) lub Ceownik 60x60x4 L1378 (K4 23, ST 230) KW-01-0012 L1180 KW-01-0012 L1378 2 Należy zastąpić ceowniki 60x60x4 L40 (2) KW-01-0004. 1x KW-01-0012 zastępuje 2xKW-01-0004 *- w zależności od typu kolektora 1 kpl. na każdy łączony króciec (1 x kompensator, 2 x mocowanie), KW-00-0001/0005 instrukcja montażu Strona 3 z 13

Uwagi ogólne Uchwyt montażowy przeznaczony jest do pionowego montażu kolektorów serii K4 na płaskiej powierzchni. Może być również stosowany na dachach o niskim spadzie. Zakres kątów pochylenia kolektora na uchwycie 45 do 60. Kolektory muszą być zamontowane pod kątem większym niż 20. Należy zwrócić uwagę na szczelność dachu. Jeśli nie ma możliwości wiercenia otworów w dachu, należy wykonać konstrukcję umożliwiającą zamocowanie uchwytu, lub zastosować podstawy betonowe, o ciężarze zapewniającym prawidłowe mocowanie przy maksymalnym dla lokalizacji nasileniu wiatru. W przypadku podłoża nierównego, istnieje możliwość zastosowania dodatkowych elementów montażowych (patrz lista części). Dodatkowe materiały mogą być niezbędne do wykonania podłączenia hydraulicznego kolektorów i przejścia przez dach. W przypadku instalacji na dachu należy przewidzieć sposób transportu kolektorów na dach. W przypadku montażu kolektorów na gruncie należy przygotować podkonstrukcje na wys. 15 cm nad podłożem. Jeśli teren jest o dużej wilgotności zaleca się podkonstrukcje na wys, 20 cm. Sposoby i możliwości podłączenia hydraulicznego kolektorów opisuje inna instrukcja. Zalecamy rozszerzenie ubezpieczenia budynku o system solarny, w zakresie ochrony ubezpieczeniowej od uderzenia piorunem i rozbicia szyby kolektora. Bezpieczeństwo KW-00-0001/0005 instrukcja montażu Strona 4 z 13

Należy zapoznać się i stosować do sposobu montażu i zasad bezpieczeństwa zawartych w niniejszej instrukcji. Osoby montujące muszą posiadać odpowiednie uprawnienia oraz zabezpieczenia, być świadome ryzyka i obowiązujących przepisów bezpieczeństwa, zwłaszcza jeśli montaż odbywa się na dachu. Jeśli pod strefą montażu znajduje się strefa ruchu pieszego, należy zabezpieczyć ją przed ryzykiem upadku ciężkich przedmiotów. Cały system solarny musi zostać zamontowany i być użytkowany zgodnie z obowiązującymi przepisami. Obciążenia wiatrem i śniegiem przenoszą się na elementy mocujące uchwytu, należy zwrócić szczególną uwagę na prawidłowość mocowania jak i stan podłoża do którego przytwierdzony jest uchwyt. Konstrukcja dachu musi wytrzymać dodatkowe obciążenie. Obciążenie śniegiem i wiatrem dachu będzie większe w punktach mocowania uchwytu. W przypadku wątpliwości należy skonsultować się z inżynierem o odpowiednich uprawnieniach. W przypadku instalacji w 3 (lub wyższej) strefie obciążenia śniegiem, oraz lokalizacji powyżej 600 m n.p.m. konsultacja z inżynierem o odpowiednich uprawnieniach budowlanych jest niezbędna. W przypadku montażu kolektorów przodem do krawędzi dachu, należy zachować minimalny odstęp 1,5 m. W przypadku braku takiej możliwości należy skonsultować się z inżynierem o odpowiednich uprawnieniach. KW-00-0001/0005 instrukcja montażu Strona 5 z 13

Instrukcje techniczne Ochrona przed zamarzaniem System solarny musi być napełniony cieczą niezamarzającą, nawet w czasie testów. Rekomendujemy użycie gotowych mieszanek glikolu propylenowego, w przypadku mieszania na miejscu musi to zostać wykonane przed napełni eniem instalacji. Uwaga! Kolektor może osiągać temperatury powyżej 200 C, roztwór glikol u propylenowego musi być odpowiedni dla takiej temperatury! Odpowietrzanie Odpowietrzanie układu solarnego musi być zlokalizowane w najwyższym punkcie instalacji. Jeśli stosowany jest automatyczny zawór odpowietrzający, należy przed nim bezwzględnie zastosować dodatkowy zawór kulowy, który musi zostać zamknięty po odpowietrzeniu układu. W innym przypadku płyn niezamarzający może wyciekać z instalacji w wysokich temperat urach. Można również odpowietrzyć układ za pomocą specjalistycznego urządzenia płucząco odpowietrzającego, w tym przypadku odpowietrznik nie jest wymagany. Recykling Gwarantujemy odbiór i przetworzenie naszych produktów jeśli skończy się ich cykl życia. Materiały z których zostały wykonane można wykorzystać ponownie. Połączenia elektryczne System solarny powinien być zasilany z niezależnego, dedykowanego bezpiecznika. Uziemienie i ochrona odgromowa Jeśli budynek posiada instalację odgromową, rury metal owe systemu solarnego muszą być do niej podłączone żółto zielonym przewodem o średnicy minimum 6 mm²cu (H07 V-U lub R). W innym przypadku można podłączyć system solarny do pręta uziemiającego. Obowiązują przepisy budowlane dotyczące instalacji odgromowyc h. Oznaczenia w instrukcji Ważne informacje Wymagane narzędzia Wiertło 10mm Klucz nasadowy 13 Klucz sześciokątny 4 mm Ostrzeżenia Klucze płaskie 13/ 17/ 30/32 Śrubokręt płaski 3 mm Wymaga 2 osób Miara taśmowa KW-00-0001/0005 instrukcja montażu Strona 6 z 13

Montaż uchwytu Ustal ilość kolektorów i zaznacz miejsca montażu ceowników (2). Kolektor K4 20 K4 23 ST185 ST230 A mm 1035 915 B mm 140 C mm 1140 1338 1140 D mm 1100 980 Mierz zawsze odstęp pomiędzy analogicznymi ścianami. Przed wywierceniem otworów sprawdź przekątne. E i F, oraz G i H muszą być równe. Następnie wywierć otwory w zaznaczonych pozycjach. Jeśli wiercenie nie jest możliwe, lub nie ma pewności co do jakości materiału dachu, należy zastosować opcjonalne ceowniki (20) lub dodatkową konstrukcję. 3 Użyj dybli (5), kołków (3) i podkładek (4) do przytwierdzenia ceowników (2). 4 2 5 KW-00-0001/0005 instrukcja montażu Strona 7 z 13

Montaż uchwytu 1 6 7 Zamocuj profil (1) do tylnych ceowników, za pomocą śruby (7), podkładki sprężystej (8) oraz nakrętki (9). W górny otwór profilu wsadź zaślepkę (6). Nie dokręcaj zbyt mocno śruby. Połóż profile w kierunku przeciwnym do przednich ceowników. 9 8 Przygotowanie kolektorów Nakrętki mocujące kolektora rozmieść w czterech rogach, na dłuższych bokach, po dwie sztuki. Montaż elementów do kolektora można wykonać przed transportem kolektora na dach. Czynności należy wykonać dla wszystkich kolektorów w zestawie. góra 12 11 dół Za pomocą śrub (12) przymocuj teowniki (11) do kolektora. Odległość B wynosi 38mm. Odległość A [mm], w zależności od żądanego kąta wynosi: Kolektor K4 20 K4 23 ST185 ST230 45 180 190 220 50 325 360 365 55 480 545 520 60 650 715 690 Górę kolektora rozróżnisz po miejscu do zamocowania czujnika temperatury. KW-00-0001/0005 instrukcja montażu Strona 8 z 13

Przygotowanie kolektorów Za pomocą płaskiego śrubokręta usunąć zaślepki z dolnych otworów wentylacyjnych w dolnych narożach kolektora Udrożnienie otworów wentylacyjnych jest niezbędne dla prawidłowej wentylacji i odwodnienia kolektora Montaż kolektorów 8 7 Montaż pierwszego kolektora Przygotuj dwa komplety śrub (7), nakrętek (9) podkładek (8) i tulejek dystansowych (10). Do przytwierdzenia przednich teowników kolektora. 10 9 Jeśli planujesz położyć kolektor podczas montażu, niezbędne jest zabezpieczenie go przed uszkodzeniami. Przy montażu kolektora niezbędna jest pomoc drugiej osoby 8 7 Przygotuj dwa komplety śrub (7), nakrętek (9) podkładek (8) oraz podkładek 4mm (13). Do przytwierdzenia tylnych teowników kolektora. 13 9 KW-00-0001/0005 instrukcja montażu Strona 9 z 13

Montaż kolektorów Podtrzymuj kolektor, zamocuj za pomocą przygotowanych wcześniej elementów teowniki przednie do ceowników. Następnie podnieś profil tylny (1), zamocuj go do teownika tylnego. Teowniki pierwszego kolektora są na zewnątrz elementów uchwytu 17 18 Montaż kolejnych kolektorów Pokryj o-ringi kompensatora (17) smarem (16) na każdym z końców. Wsuń kompensator do króćców kolejnego montowanego kolektora (od strony z której będzie połączony). Dokręć mocowanie. Mocowanie ma różne średnice. Większą średnicę montuj na kolektorze Upewnij się, że o-ringi są właściwie osadzone w kompensatorze Używaj tylko smaru dostarczonego wraz z kompensatorem Jeśli używasz kompensatora Eco do połączenia kolektorów, smaruj króćce kolektora, nie o-ringi. KW-00-0001/0005 instrukcja montażu Strona 10 z 13

Montaż kolektorów 8 7 8 7 Przygotuj dwa komplety śrub (7), nakrętek (9) podkładek (8) i tulejek dystansowych (10). Do przytwierdzenia przednich teowników kolektora. 10 9 13 9 Przygotuj dwa komplety śrub (7), nakrętek (9) podkładek (8) oraz podkładek 4mm (13). Do przytwierdzenia tylnych teowników kolektora. Przy montażu kolejnego kolektora niezbędna jest pomoc drugiej osoby Zamontuj przednie teowniki na ceownikach za pomocą przygotowanych elementów. Dosuń kolektor do poprzednio zamontowanego, trafiając kompensatorami w króćce. Teowniki kolejnego kolektora są rozstawione równo z elementami uchwytu 11 Podtrzymuj kolektor, podnieś profil tylny (1), za pomocą wcześniej przygotowanych elementów przykręć teowniki (11) kolektora. Wysokość powinna być identyczna z wcześniej zamontowanym kolektorem wynika ona z miejsca zamontowania teowników. 1 Po dosunięciu kolektora zamontuj mocowanie kompensatora na wcześniej zamontowany kolektor. KW-00-0001/0005 instrukcja montażu Strona 11 z 13

Montaż kolektorów Dokręć śruby (7) w każdym z zamontowanych kolektorów. Znajdują się w 6 punktach każdego z nich, pokazanych na rysunku. Podłączenie hydrauliczne Pokryj króćce przyłączeniowe (do instalacji) kolektora smarem (16). Na przewód karbowany załóż 3 o-ringi (14). 3x14 Upewnij się, że o-ringi są właściwie osadzone na przewodzie Używaj tylko smaru dostarczonego wraz z o-ringami KW-00-0001/0005 instrukcja montażu Strona 12 z 13

Podłączenie hydrauliczne Załóż mocowanie (15) na przewód karbowany i krócieć kolektora. Dokręć śrubę mocowania. Operacje należy wykonać dla dwóch podłączeń do instalacji zasilania i powrotu. Mocowanie ma różne średnice. Mniejszą średnicę montuj na przewodzie. 15 Instalacja czujnika temperatury Ostrożnie wyciągnij zaślepkę z ramy kolektora. Przeprowadź czujnik przez zaślepkę. Umieść czujnik wewnątrz kolektora na maksymalnej głębokości. Zamontuj zaślepkę z przechodzącym przez nią przewodem czujnika z powrotem w obudowie kolektora. Czujnik musi znajdować się w ostatnim kolektorze w szeregu tj. tym z którego nagrzane medium płynie do zbiornika. KW-00-0001/0005 instrukcja montażu Strona 13 z 13