RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ GMINNE PRZEDSZKOLE IM. JANA PAWŁA II W PIĄTKU Wymaganie 1 Przedszkole realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój dzieci Zespół ewaluacyjny: Aleksandra Augustowska Anna Góralska Paulina Michalak CZERWIEC 2014
W przedszkolu istnieje przyjęta uchwałą Rady Pedagogicznej Koncepcja Pracy Przedszkola, co potwierdza zapis w księdze protokołów Rady Pedagogicznej z dnia 10.09.2010r. Koncepcja oparta jest na celach i zadaniach zawartych w następujących aktach prawnych: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z dnia 15 stycznia 2009r. Nr 4 poz. 17) 3. Statut przedszkola Na dokument pod nazwą Koncepcja Pracy Przedszkola składają się przede wszystkim: wizja i misja przedszkola, cele i kryteria sukcesu, stosowane programy, metody pracy, diagnozowanie osiągnięć dzieci, sposoby monitorowania osiągnięć nauczycieli, zasady współpracy z rodziną dziecka, ze środowiskiem lokalnym, działania służące promocji placówki i wiele innych równie ważnych zapisów. Realizacja koncepcji pracy przedszkola opiera się na: 1. Programie Wychowawczym Przedszkola 2. Rocznym Planie Pracy Przedszkola 3. Planie Współpracy z Rodzicami 4. Planie Współpracy ze Środowiskiem Badane wymaganie jest bardzo ważne z punktu widzenia funkcjonowania placówki, ponieważ koncepcja pracy jest dokumentem regulującym pracę przedszkola, określającym kierunki i działania priorytetowe. Celem naszej ewaluacji było zebranie informacji dotyczących intensyfikacji działań ukierunkowanych na przygotowanie, modyfikowanie i realizację koncepcji pracy przedszkola. Przedmiotem zaś - udział wszystkich podmiotów uczestniczących w przygotowaniu, modyfikacji, realizacji koncepcji. Szukając odpowiedzi na nurtujące nas pytania przeanalizowaliśmy i opracowaliśmy szereg pojęć w obrębie tego zagadnienia. Zgodnie z harmonogramem ewaluacji zespół opracował: kwestionariusz ankiety dla rodziców i nauczycieli, kwestionariusz wywiadu z dyrektorem, a także zestawy zagadnień do analizy odpowiedniej dokumentacji. Zbieranie danych przebiegało zgodnie z wyznaczonymi terminami. W oparciu o analizę zebranych informacji możemy udzielić odpowiedzi na postawione wcześniej pytania kluczowe. 1. Jakie działania podejmuje przedszkole w celu opracowania koncepcji pracy? - W oparciu o rozmowy z Dyrektorem wiadomo, iż podstawą opracowania Koncepcji Pracy Przedszkola było Rozporządzenie MEN z dnia 07 października 2009 roku w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr 168, poz. 1324) oraz zawarte w załączniku do rozporządzenia wymagania wobec edukacji przedszkolnej a także samoocena dokonana w oparciu o własną pracę oraz analizę potrzeb i możliwości rozwojowych dzieci. W wyniku samooceny sformułowane zostały wnioski, na podstawie których określono specyfikę przedszkola oraz wskazano kierunki dalszych działań. W opracowaniu koncepcji wzięły udział dwie nauczycielki, wyznaczone w tym celu przez dyrektora, które pracowały przy współudziale Pani Dyrektor. Pracownicy niepedagogiczni nie brali udziału w pracach nad koncepcją, nie mniej jednak twierdzą, że mają poczucie wpływu na to, jak pracuje przedszkole. Personel administracyjno-obsłuowy obok realizowanego zakresu swoich obowiązków, wspiera także swoją pomocą nauczycieli w ich pracy opiekuńczej, a czasami także dydaktycznej i wychowawczej. Wszyscy pracownicy 2
przedszkola dbają o to, aby dzieci czuły się w placówce bezpiecznie, by panowała miła i serdeczna atmosfera, przyjazna naszym wychowankom jak również rodzicom. 2. Jakie działania podejmuje przedszkole w celu modyfikowania koncepcji pracy? - Koncepcja Pracy Przedszkola jest modyfikowana w razie potrzeb rodziców, środowiska, wychowanków, nauczycieli. Dwie z ośmiu nauczycielek deklarują udział w pracach nad modyfikacją koncepcji pracy. Dyrektor i nauczycielki zauważają jednak, że modyfikacja nie dotyczy założeń koncepcji, lecz rozszerzenia zakresu jej działań. Koncepcja Pracy Przedszkola jest analizowana podczas podsumowującej rady pedagogicznej. Dotychczas w wyniku analizy wprowadzono modyfikację w postaci rozszerzenia wachlarza stosowanych metod pracy, wzbogacono sposoby informowania rodziców o postępach edukacyjnych dzieci. 3. Jakie działania podejmuje przedszkole w celu realizowania koncepcji pracy? - Przede wszystkim nauczyciele uwzględniają założenia koncepcji pracy w rocznym i miesięcznym planowaniu pracy. W oparciu o analizę odpowiedniej dokumentacji tj. Roczny Plan Pracy Przedszkola, plany miesięczne oraz własne obserwacje można stwierdzić, że przedszkole prowadzi działania realizujące koncepcję. Najważniejszymi w naszej ocenie są: - codzienna planowa praca z dzieckiem na zajęciach, w ramach której realizowana jest podstawa programowa wychowania przedszkolnego. Nauczyciele uwzględniają w swoich planach pracy treści związane z rozwijaniem wszechstronnego rozwoju dziecka (zapisy w planach miesięcznych, dzienniki, plany wycieczek, półroczna analiza pracy wychowawczodydaktyczno-opiekuńczej) - zapewnianie dzieciom bezpieczeństwa i uczenie bezpiecznych zachowań (np. spotkanie z policjantem, kodeksy grupowe, procedura przyprowadzania i odbierania dzieci z przedszkola, przypominanie zasad bezpieczeństwa w trakcie spacerów i wycieczek) - pomoc i wspieranie rodziców, np.: rozpoznawanie zainteresowań i uzdolnień dzieci, przekazywanie rodzicom informacji o dzieciach, w tym o gotowości szkolnej - współpraca z rodzicami i środowiskiem lokalnym (imprezy, uroczystości, spotkania) - organizowanie konkursów dla dzieci i umożliwianie im udziału i osiągania sukcesów w konkursach i festiwalach (np.: Festiwal Teatralny, Festiwal Piosenki, konkursy plastyczne zaplanowane w Planie Rocznym Przedszkola Żyj zdrowo, Mój ulubiony bohater literacki ) - realizacja w przedszkolu dodatkowych programów i projektów przede wszystkim z zakresu ekologii i przyrody Akademia Aquafresh, Czyste powietrze wokół nas, Mali przyrodnicy, Miś o zdrowiu - udział w działaniach sprzyjających zdrowiu fizycznemu i psychicznemu (spotkanie ze stomatologiem, rehabilitantem, przygotowywanie zdrowych posiłków, organizowanie zajęć i zabaw o tematyce prozdrowotnej) - stosowanie przez nauczycielki szerokiego wachlarzu metod i form pracy podczas codziennych zajęć z dziećmi 3
Plan Pracy Przedszkola na rok szkolny 2013/2014 koncentruje się m.in. na aspekcie zdrowia co wynika z Koncepcji Pracy Przedszkola. Jego celem ogólnym jest podniesienie świadomości dzieci i rodziców w zakresie racjonalnego żywienia, zdrowego stylu życia i aktywnego wypoczynku zmiana złych nawyków żywieniowych, higienicznych i wpływanie na zdrowy styl życia całych rodzin. Nauczycielki zaproponowały w nim szeroki wachlarz zajęć i zabaw, służących promocji zdrowia wśród dzieci i ich rodzin (np.: cykl zajęć Kolorowy tydzień promowanie jedzenia warzyw i owoców, hodowla warzyw w zielonych ogródkach połączona z międzygrupowym konkursem na najciekawszy kącik przyrody, spotkanie ze stomatologiem i rehabilitantem). Zadania ujęte w powyższym dokumencie znajdują również swoje odzwierciedlenie w miesięcznym planowaniu pracy, co wykazała analiza wybranych planów miesięcznych. 4. Jakie działania podejmuje przedszkole w celu aktywizowania rodziców w opracowywanie, modyfikowanie i realizowanie koncepcji pracy przedszkola? - Zgodnie z zapisem w Koncepcji Pracy raz w roku, przy współudziale rodziców podjęta będzie dyskusja nad Koncepcją Pracy Przedszkola w celu jej ewentualnego modyfikowania. Z analizy ankiety dla nauczycieli wynika, że ponadto rodzice są angażowani do realizowania koncepcji pracy oraz z własnej inicjatywy wspomagają przedszkole w jej realizowaniu poprzez: - udział w uroczystościach i imprezach przedszkolnych (ogólnych i grupowych) - udział w zebraniach (ogólnych oraz grupowych) - udział w akcjach na terenie placówki, np.; Cała Polska czyta dzieciom, akcja charytatywna Góra grosza, akcjach proekologicznych - zbiórka plastikowych zakrętek oaz baterii - podejmowanie współpracy z rodzicami na rzecz Tajemniczego Ogrodu (prace pielęgnacyjne) - rodzice konsultują się także ze specjalistami (logopeda, nauczyciel terapeuta) w celu wspomagania rozwoju dzieci, wymiany informacji o dziecku, ukierunkowanej pomocy - trzy ankietowane nauczycielki wymieniały również stronę internetową, jako środek do aktywizowania rodziców w działania związane z koncepcją pracy, np.: przekazywanie ciekawych informacji dotyczących opieki i wychowania dzieci Jak wynika z ankiety skierowanej do rodziców - większość (53 osoby spośród 79 badanych) potwierdza, że wspiera przedszkole w działaniach ukierunkowanych na koncepcję pracy. Najczęściej rodzice wymieniali ekologię, jako główny zakres swoich działań w odniesieniu do koncepcji (27 osób). W dalszej kolejności wymienili oni bezpieczeństwo (20 osób) i zdrowie (19 osób). Jako inne wskazali pomoc przy organizacji uroczystości, doposażanie przedszkola (np.: zabawki, warzywa). 5. W jaki sposób środowisko lokalne pomaga w opracowywaniu, modyfikowaniu i realizowaniu koncepcji pracy przedszkola? - Przede wszystkim potrzeby środowiska lokalnego są ujęte w Koncepcji Pracy Przedszkola. Z wywiadu z Dyrektorem wynika, że są one również zgodnie z koncepcją realizowane. Przedszkole bierze udział w wielu konkursach, przeglądach, turniejach o zasięgu gminnym 4
i powiatowym. Włącza się w akcje charytatywne i zbiórki surowców wtórnych. Dzieci co roku uczestniczą w uroczystościach gminnych organizowanych przez samorząd lokalny oraz instytucje i organizacje działające na terenie naszej gminy. Organizowane są wycieczki i rajdy wspólnie z rodzicami. Realizacja Koncepcji Pracy znajduje potwierdzenie w dokumentacji przedszkola : - Roczny Plan Pracy Przedszkola + Plan Współpracy ze Środowiskiem opracowany przy współudziale rodziców oraz na podst. sugestii i prośby Pana Wójta o udział Przedszkola w uroczystościach i imprezach gminnych wynikających z kalendarza gminnego (Nowalijki, Święto Niepodległości, Zlot do Środka Polski, rocznica bitwy n/ Bzurą). W Planie współpracy ze Środowiskiem uwzględnione zostało również zaproszenia Dyrekcji Szkoły Podstawowej w Piątku do włączenia Przedszkola w heepening Zapobiegajmy wypadkom oraz w akcję: Czytanie w Środku Polski. Ponadto nauczycielki wskazują w swoich ankietach na udział dzieci w spotkaniach z ciekawymi ludźmi z naszego terenu, tj. policjant, rehabilitant, stomatolog, poeta, bibliotekarka, które wzbogacają pracę z dziećmi, poszerzają ich wiedzę, uwrażliwiają dzieci na potrzeby środowiskowe związane z kwestią bezpieczeństwa, zdrowia, kultury osobistej. Wczesne wdrażanie dzieci do dbałości o potrzeby środowiska lokalnego będzie procentowało w przyszłości troską o wspólne, publiczne dobro, zaangażowaniem w działania na rzecz większości a nie tylko na realizację własnych potrzeb. 6. W jaki sposób rodzice zostali zapoznani z koncepcją pracy przedszkola? - Wszystkie źródła informacji potwierdzają, że przedszkole posiada określoną koncepcję pracy, z którą rodzice zostali zapoznani. Świadczą o tym pozytywne odpowiedzi w ankiecie skierowanej do rodziców. Jako źródła informacji na temat koncepcji podają oni najczęściej zebrania z rodzicami (75 osób), stronę internetową przedszkola (35 osób), tablicę ogłoszeń dla rodziców (11 osób). 7. Jaki wpływ mają rodzice na powstanie i realizację koncepcji pracy? - Protokoły zebrań ogólnych i zebrań grupowych z rodzicami potwierdzają zapoznanie rodziców z koncepcją pracy przedszkola, prowadzenie dyskusji nad jej modyfikacją. Uwagi rodziców na posiedzeniach Rady Rodziców są uwzględniane w powstawaniu, modyfikowaniu i realizacji koncepcji pracy. Z ankiety dla rodziców wynika, że w większej mierze wpływają oni na realizację koncepcji pracy niż na jej powstawanie i modyfikowanie. Wśród 79 ankietowanych rodziców na pytanie czy miał(a) Pan/Pani wpływ na tworzenie i modyfikowanie koncepcji pracy przedszkola - 40 osób odpowiedziało nie, 39 tak, zaś zdecydowana większość (53 osoby) potwierdziła, że wspiera przedszkole w realizacji koncepcji pracy. W wywiadzie pani Dyrektor oceniła zaangażowanie środowisk rodzinnych wychowanków w realizację koncepcji i działania służące jej modyfikacji jako dobre. 8. Jakie działania podejmowane przez nauczycieli i wynikające z koncepcji pracy uwzględniają potrzeby rozwojowe wychowanków? - Z ankiety skierowanej do nauczycieli wynika, że organizują oni i uczestniczą razem z dziećmi w przedsięwzięciach mających na celu rozwijanie uzdolnień i zainteresowań wychowanków. W tym punkcie nauczycielki najczęściej wymieniały udział dzieci w konkursach, ciekawych spotkaniach, wycieczkach, festiwalach, właściwą organizację przestrzeni edukacyjnej (tworzenie stałych i okresowych kącików tematycznych), wykorzystywanie ciekawych metod pracy, aktywizujących wszystkie dzieci oraz pomocy dydaktycznych. Wszyscy ankietowani nauczyciele potwierdzają, że organizują i prowadzą 5
pracę korygująco-wspomagającą z dziećmi wymagającymi wsparcia. W tym zakresie nauczycielki podejmują współpracę ze specjalistami z przedszkola i z PPP oraz stałą współpracę z rodzicami. W ocenie Dyrektora zaangażowanie nauczycieli w realizację przyjętej koncepcji pracy i działania służące jej modyfikacji są dobre. Większej intensyfikacji wymagają działania ukierunkowane na analizę. W modyfikowanie i realizację Koncepcji Pracy Przedszkola, w większym stopniu należy włączyć personel administracyjno-obsługowy. Wśród kryteriów warunkujących efektywną realizację przyjętej koncepcji pracy Pani Dyrektor wymieniła: bazę materialną przedszkola, wyposażenie w środki dydaktyczne, zabawki, kąciki zainteresowań, itp. oraz współpracę ze środowiskiem lokalnym, instytucjami gminnymi, oświatowymi, ośrodkami kultury, organizacjami pozarządowymi. Zdaniem Dyrektora, przedszkole skutecznie realizuje przyjętą Koncepcję Pracy i na chwilę obecną nie są konieczne zmiany w wizji i misji, które wynikałyby z aktualnych potrzeb placówki. Wyniki i rekomendacje 1. Przedszkole posiada własna koncepcję pracy, która jest modyfikowana w razie potrzeb. Wskazani nauczyciele opracowują, a Rada Pedagogiczna dokonuje jej analizy i modyfikacji. 2. Koncepcja pracy przedszkola jest przygotowywana, modyfikowana i realizowana we współpracy z rodzicami. 2. Koncepcja pracy jest dostosowana do potrzeb środowiska przedszkolnego i lokalnego. W głównej mierze promuje bezpieczeństwo, zdrowie i ekologię. 3. Nauczyciele przyjmują do realizacji planowane działania zawarte w Koncepcji Pracy wykorzystując różnorodne metody pracy. 4. Programy własne oraz programy przyjęte w przedszkolu są zgodne z koncepcją pracy. 5. Koncepcja Pracy Przedszkola jest większości rodzicom znana i przez nich akceptowana. 6. Przedszkole stwarza dzieciom możliwości do nabywania różnorodnych umiejętności, zapewnia im poczucie bezpieczeństwa, sprzyja budowaniu systemu wartości. 7. Prowadzenie ciągłej obserwacji osiągnięć nauczycieli, zdobywanie przez nich kolejnych stopni awansu zawodowego i poszukiwania nowatorskich rozwiązań w pracy z dziećmi prowadzą do rzetelnego wypełniania punktów przyjętych w koncepcji. Słabe strony pracy przedszkola określone po przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej: - zbyt małe zaangażowanie personelu administracyjno-obsługowego w modyfikowanie i realizację przyjętej koncepcji pracy - niski stopień znajomości przez rodziców i personel przedszkola przyjętej koncepcji pracy - opracowanie koncepcji pracy bez udziału przedstawiciela z administracji i obsługi przedszkola Mocną stroną jest łatwy dostęp do dokumentów (koncepcja pracy, statut) poprzez stronę internetową naszego przedszkola, na której na bieżąco opisujemy co dzieje się w naszym przedszkolu. 6
Strategia działań w celu podniesienia jakości pracy w ewaluowanym obszarze: 1. częściej prezentować do wiadomości rodziców główne założenia koncepcji pracy przedszkola zebrania ogólne i grupowe 2. udostępnić egzemplarz koncepcji pracy przedszkola do wglądu personelowi obsługowemu tablica ogłoszeń w pomieszczeniu kuchennym 3. przynajmniej raz w roku, przy współudziale całego personelu przedszkola podjąć dyskusję nad Koncepcją Pracy w celu jej ewentualnego modyfikowania 4. systematycznie i w miarę możliwości doposażać bazę materialną przedszkola w niezbędne zabawki i pomoce dydaktyczne w celu efektywniejszej realizacji przyjętej koncepcji pracy 5. przeprowadzić badanie w środowisku lokalnym, z którym współpracuje przedszkole (np.; wywiady, ankiety), celem rozpoznania jego aktualnych potrzeb i ewentualnej modyfikacji Koncepcji Pracy pod tym kątem 7