Bezpieczeństwo i zdrowie pracowników agencji pracy tymczasowej i pracowników transgranicznych Równoległe kontrole w agencji zatrudnienia i u pracodawcy użytkownika Państwowa Inspekcja Pracy Okręgowy Inspektorat Pracy Sekcja ds. prawnych i legalności zatrudnienia www.pip.gov.pl Gdańsk, 17 kwietnia 2018 r.
Bezpieczna i zdrowa praca tymczasowa CELE: OGRANICZANIE poziomu zagrożeń wypadkowych i zawodowych w firmach zatrudniających pracowników tymczasowych; UŚWIADOMIENIE pracodawców o obowiązkach w dziedzinie bhp w stosunku do pracowników tymczasowych. INFORMOWANIE o możliwościach skorzystania z pomocy merytorycznej udzielanej przez Państwową Inspekcję Pracy przy eliminowaniu nieprawidłowości. www.pip.gov.pl 2
Przekaz kampanii pracownikom tymczasowym należy zapewnić taki sam poziom ochrony, jak innym pracownikom w przedsiębiorstwie, w niektórych sektorach pracownicy tymczasowi są zwykle bardziej narażeni na ryzyko wypadków przy pracy lub chorób zawodowych niż inni pracownicy, za bezpieczeństwo i zdrowie pracowników tymczasowych odpowiada zarówno agencja pracy tymczasowej, jak i pracodawca użytkownik, www.pip.gov.pl
Strona internetowa www.pip.gov.pl
Ulotki www.pip.gov.pl
Ważne delegowanie pracowników Szczególną uwagę należy zwrócić na polskie agencje kierujące pracowników tymczasowych do pracy u zagranicznych pracodawców użytkowników, w tym na badanie zagadnień dotyczących zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przez pracodawcę użytkownika, a także na problem dyskryminowania pracowników (traktowanie mniej korzystne niż pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy użytkownika) np. w zakresie ustalania wynagrodzeń. www.pip.gov.pl 6
Umowy cywilnoprawne - priorytet Inspekcja pracy realizując zadania kontrolne będzie obejmować kontrolą zagadnienia zawierania umów cywilnoprawnych w warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy. www.pip.gov.pl 7
Równoległe prowadzenie kontroli Inspekcja pracy będzie prowadziła równoległe postępowania kontrolne w agencjach zatrudnienia i u pracodawców użytkowników, obejmujące swym zakresem tych samych pracowników tymczasowych, w szczególności w odniesieniu podmiotów z siedzibą na terenie tego samego okręgowego inspektoratu pracy, ale nie ma przeciwskazań do kontroli takich przedsiębiorców na terenie kraju, czy w ramach współpracy między międzynarodowej na terenie innego państwa. www.pip.gov.pl 8
Powiadomienie marszałka województwa Okręgowy inspektor pracy powiadamia marszałka województwa o podejrzeniu nielegalnego prowadzenia usług agencji zatrudnienia oraz o naruszeniach warunków prowadzenia agencji zatrudnienia, określonych w przepisach u.p.z., które mogą stanowić uzasadnienie wykreślenia podmiotu z rejestru agencji, tj.: art. 19 pkt 2 i 3 (zastosowanie postępowania wykroczeniowego lub skierowanie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, z tytułu naruszenia art. 121-121b oraz ogłoszenie upadłości lub otwarcie likwidacji wobec podmiotu świadczącego usługi agencji zatrudnienia); www.pip.gov.pl 9
Powiadomienie marszałka województwa art. 19c (zakaz dyskryminacji); art. 19d (zakaz pobierania opłat innych niż określone w art. 85 ust. 2 pkt 7, obowiązek przekazania pisemnej informacji o kosztach, opłatach i innych należnościach związanych z kierowaniem do pracy, podjęciem i wykonywaniem pracy za granicą); art. 85 ust. 2-5 (zasady świadczenia usług w zakresie kierowania do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych); art. 85a (zasady kierowania cudzoziemców na teren RP w ramach usługi określonej w art. 18 ust. 1 pkt 1 lit. g u.p.z.); www.pip.gov.pl 10
Powiadomienie marszałka województwa powierzenie, na podstawie przepisów o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nieprawidłowości polegające na przekazaniu marszałkowi województwa informacji, o których mowa w art. 18e ust. 2 pkt 1 i ust. 3 i art. 19e pkt. 1, niezgodnych ze stanem faktycznym; www.pip.gov.pl 11
Powiadomienie marszałka województwa Wniosek o usunięcie nieprawidłowości, zaś dopiero po stwierdzeniu niewykonania wniosku okręgowy inspektor pracy kieruje stosowne powiadomienie do marszałka województwa: art. 19 pkt 1 (np. zaległości z tytułu składek na Fundusz Pracy), art. 19e (obowiązki informacyjne wobec marszałka województwa); art. 19f (obowiązek przedstawienia marszałkowi województwa corocznej informacji o działalności agencji zatrudnienia);. www.pip.gov.pl 12
Powiadomienie marszałka województwa art. 19fa (obowiązek posiadania lokalu, w którym są świadczone usługi); art. 19g (obowiązek podawania w dokumentach, ogłoszeniach i ofertach numeru wpisu do rejestru agencji oraz oznaczania ofert pracy tymczasowej), art. 19ga (obowiązek zwrotu osobie oryginałów dokumentów); art. 19h (obowiązek współpracy z innymi instytucjami rynku pracy), www.pip.gov.pl 13
Kontrola pracodawcy użytkownika Szczególną uwagę zwraca się na badanie zagadnień dotyczących zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przez pracodawcę użytkownika, a także na problem dyskryminowania pracowników (traktowanie mniej korzystne niż pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy użytkownika) np. w zakresie ustalania wynagrodzeń. www.pip.gov.pl 14
Zakres kontroli pracodawcy użytkownika przekazywanie przez pracodawcę użytkownika reprezentatywnej organizacji związkowej informacji o zamiarze powierzenia wykonywania pracy tymczasowej pracownikowi agencji pracy tymczasowej oraz informacji o rodzaju i warunkach pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu; prowadzenie ewidencji osób wykonujących pracę tymczasową na podstawie umowy o pracę oraz umowy prawa cywilnego, zawierającej informacje o dacie rozpoczęcia i dacie zakończenia wykonywania takiej pracy w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy, o którym mowa w art. 20; www.pip.gov.pl 15
Zakres kontroli pracodawcy użytkownika powierzanie osobie skierowanej do wykonywania pracy tymczasowej wyłącznie zadań o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym lub zadań określonych w art. 2 pkt 3 lit. b - c poinformowanie na piśmie agencji pracy tymczasowej przez pracodawcę użytkownika o: - wynagrodzeniu za pracę, której wykonywanie ma być powierzone pracownikowi tymczasowemu, oraz o wewnętrznych regulacjach dotyczących wynagradzania obowiązujących u danego PU, - warunkach wykonywania pracy tymczasowej w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa i higieny pracy; - niewystępowaniu okoliczności uniemożliwiających rozpoczęcie wykonywania pracy tymczasowej przez pracownika tymczasowego na rzecz PU, o których mowa w art. 8 pkt 3 (praca tego samego rodzaju co wykonywana przez zwolnionego pracownika stałego) - o zmianie wewnętrznych regulacji dotyczących wynagradzania, www.pip.gov.pl 16
Zakres kontroli pracodawcy użytkownika uzgodnienie na piśmie między pracodawcą użytkownikiem a agencją pracy tymczasowej warunków pracy tymczasowej oraz realizowania obowiązków dotyczących pracowników tymczasowych (przed zawarciem umowy o pracę z pracownikiem tymczasowym) - art. 9 ust. 1 i 3 realizowanie obowiązków dotyczących osób wykonujących pracę tymczasową, określonych w umowie między APT a PU; zgodność umowy cywilnoprawnej zawartej z osobą wykonującą pracę tymczasową z charakterem świadczonej pracy; www.pip.gov.pl 17
Zakres kontroli pracodawcy użytkownika przestrzeganie przepisów dotyczących dopuszczalnego okresu wykonywania pracy tymczasowej na rzecz jednego pracodawcy użytkownika; przestrzeganie zakazu wykonywania na rzecz pracodawcy użytkownika pracy, o której mowa w art. 8 pkt 1-4, w tym prac szczególnie niebezpiecznej w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 237 15 Kodeksu pracy, przestrzeganie zakazu traktowania pracowników tymczasowych w sposób mniej korzystny w zakresie warunków pracy i innych warunków zatrudnienia w porównaniu z pracownikami zatrudnionymi przez pracodawcę użytkownika na takim samym lub podobnym stanowisku pracy; www.pip.gov.pl 18
Zakres kontroli pracodawcy użytkownika ewidencja czasu pracy pracowników tymczasowych; przestrzeganie przepisów o czasie pracy wobec pracowników tymczasowych umożliwienie pracownikowi tymczasowemu wykorzystania urlopu wypoczynkowego w trybie uzgodnionym z agencją pracy tymczasowej oraz w przypadku, gdy okres wykonywania pracy na rzecz danego pracodawcy użytkownika obejmuje 6 miesięcy lub okres dłuższy; poinformowanie pracowników tymczasowych przez pracodawcę użytkownika, w sposób u niego przyjęty, o wolnych stanowiskach pracy, na których zamierza zatrudnić pracowników; www.pip.gov.pl 19
Zakres kontroli pracodawcy użytkownika zapewnienie osobom wykonującym pracę tymczasową bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, w tym: przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego i poinformowanie pracownika tymczasowego o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami, zapewnienie przeszkolenia pracownika tymczasowego w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz szkoleń okresowych, przestrzeganie przepisów dotyczących przeprowadzania profilaktycznych badań lekarskich (gdy obowiązki w tym zakresie przejął pracodawca użytkownik), www.pip.gov.pl 20
Zakres kontroli pracodawcy użytkownika dostarczenie pracownikowi tymczasowemu odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, zapewnienie ustalenia w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, któremu uległ pracownik tymczasowy, wypełnienie innych obowiązków (w tym uzgodnionych z agencją pracy tymczasowej) dotyczących zapewnienia osobom wykonującym pracę tymczasową bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. www.pip.gov.pl 21
Dziękuję za uwagę! Izabela Struczyńska Okręgowy Inspektorat Pracy w Gdańsku Sekcja ds. prawnych i legalności zatrudnienia e-mail: izabela.struczynska@gdansk.pip.gov.pl www.pip.gov.pl 22