Kompetencje i strategia kontroli PIP w zakresie nadzoru nad warunkami pracy w zakładach. Spotkanie z Państwową Inspekcją Sanitarną r.

Transkrypt

1 Kompetencje i strategia kontroli PIP w zakresie nadzoru nad warunkami pracy w zakładach Spotkanie z Państwową Inspekcją Sanitarną r.

2 Kompetencje PIP Nadzór nad warunkami pracy (konstytucyjny obowiązek państwa) sprawują wyspecjalizowane organy publiczne, współpracujące ze sobą oraz z partnerami społecznymi. warunki pracy pojęcie wykraczające poza obszar zatrudnienia w ramach stosunków pracy Państwowa Inspekcja Pracy sprawuje nadzór i kontrolę przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów bhp, oraz przepisów dot. legalności zatrudnienia. szczególne usytuowanie PIP w polskim porządku prawnym podległość Sejmowi RP nadzorem PIP objętych jest 700 tyś podmiotów, na rzecz których świadczona jest praca

3 Priorytety w Programie działania PIP Długofalowe działania w obszarach strategicznych: przestrzeganie przepisów prawa pracy przy zatrudnianiu wzmożony nadzór zakładów o wys. skali zagrożeń zawodowych i ich skutków (wypadki i choroby zawodowe) zarządzanie bezpieczeństwem pracy w średnich i dużych zakładach, w których wystąpiły wypadki kampanie informacyjne wspierające działalność kontrolną, w tym dot. nanomateriałów

4 Inne zadania PIP Zadania roczne, wynikające ze stanu przestrzegania przepisów prawa pracy (na podstawie analiz wyników kontroli i danych statystycznych wypadki, choroby zawodowe i liczba zatrudnionych w warunkach zagrożenia), dot. np.: budownictwo, górnictwo, transport zakładowy koleje rolnictwo Zadania stałe, wynikające z zaistniałych zdarzeń oraz obowiązków określonych w innych odrębnych przepisach, dot. np.: badanie zgłoszonych wypadków przy pracy i skarg nadzór rynku profilaktyczne badania lekarskie i szkolenia bhp odstępstwa od wymagań bhp dot. pomieszczeń stałej pracy kontrole przestrzegania przepisów REACH, CLP, GMO sprawdzanie ZUS IWA i wnioskowanie o podwyższenie składki wypadkowej

5 Zakres obszarów określonych w przepisach bhp kontrolowanych przez ip Obiekty i pomieszczenia pracy Stanowiska i procesy pracy Maszyny i urządzenia techniczne Urządzenia i instalacje energetyczne Transport i magazynowanie Czynniki szkodliwe i uciążliwe, śr. ochrony ind. Przygotowanie do pracy (badania lek., szkolenia i kwalifikacje) Ocena ryzyka zawodowego Badanie przyczyn wypadków przy pracy i postępowanie powypadkowe

6 Przebieg kontroli Inspektor pracy oprócz okazania legitymacji służbowej, obowiązany jest dostarczyć upoważnienie do przeprowadzania kontroli, w którym jest określony zakres kontroli i przewidywany czas jej trwania. Następnie: przedstawia pracodawcy (przedsiębiorcy) zakres (temat) kontroli, jeżeli u pracodawcy funkcjonują organizacje związkowe, powiadamia je o swojej obecności w zakładzie przeprowadza kontrolę zakładu oraz stanowisk pracy, w tym zapoznaje się z niezbędnymi dokumentami

7 Przebieg kontroli cd. stwierdzone nieprawidłowości dokumentuje w protokole kontroli (wszyscy inspektorzy pracy mają na wyposażeniu komputer przenośny) przed sporządzeniem protokołu z kontroli może wydawać decyzje ustne celem usunięcia nieprawidłowości i zagrożeń (może wydawać też polecenia ustne dotyczące nieprawidłowości z zakresu prawa pracy

8 Przebieg kontroli - cd. po kontroli wszystkie ustalenia dotyczące zakresu kontroli i stwierdzone nieprawidłowości dokumentowane są w protokole z kontroli, który jest omawiany z pracodawcą (niekiedy w obecności przedstawicieli związków zawodowych) przed podpisaniem protokołu, pracodawca ma prawo wnieść uwagi i zastrzeżenia (7 dni), do których inspektor musi się ustosunkować

9 Środki wykonawcze Po podpisaniu protokołu Inspektor pracy przystępuje do wydania środków prawnych (nakazy, wystąpienia). W przypadku naruszeń przepisów, które są wykroczeniami przeciwko prawom pracownika inspektor pracy wszczyna postępowanie wykroczeniowe, które może skutkować ostrzeżeniem, mandatem karnym lub skierowaniem wniosku do sądu o ukaranie. W przypadku stwierdzenia w czasie kontroli, że pracodawca nie zrealizował wcześniej wydanych środków prawnych, IP stosuje środek prawny w postaci upomnienia, a w przypadku niezrealizowania obowiązku wykonania nakazu wszczyna postępowanie egzekucyjne nakładając także grzywnę.

10 Środki wykonawcze cd. W uzasadnionych przypadkach inspektor pracy ustnie poucza kontrolowanego o sposobach zgodnego z przepisami prawa organizacji pracy i odbiera oświadczenie o terminie usunięcia uchybień. Inspektor pracy powiadamia inne organy o stwierdzonych nieprawidłowościach, będących w zakresie kompetencji tych organów.

11 Zarządzanie bezpieczeństwem pracy, a przestrzeganie obowiązujących przepisów Pracodawca obowiązany jest zapewnić przestrzeganie przepisów bhp w zakładzie Zarządzanie bezpieczeństwem pracy sposób na efektywną poprawę bezpieczeństwa pracy oraz zapewnienie przestrzegania przepisów

12 Zarządzanie bezpieczeństwem pracy w małych zakładach, w których odnotowano najwięcej wypadków przy pracy Rekontrole w 2012 r.

13 Argumenty ekonomiczne motywujące do skutecznego zarządzania bezpieczeństwem pracy Sprawdzanie poprawności danych w drukach ZUS IWA, służących do ustalenia wysokości składki wypadkowej dla zakładu Wnioskowanie o podwyższenia składki wypadkowej o 100% w związku z rażącymi naruszeniami przepisów bhp w czasie dwóch kolejnych kontroli

14 Porozumienie z dn r. o współpracy PIP i PIS Informować się o stwierdzonym niewykonaniu decyzji drugiej strony Wymieniać informacje o istotnym znaczeniu dla poprawy warunków pracy, zapobiegania chorobom zawodowym. Prowadzić wspólne działania promocyjno-edukacyjne na rzecz eliminowania zagrożeń zawodowych. Organizować wspólne szkolenia i seminaria w celu doskonalenia metod i form działalności kontrolnej oraz podnoszenia kwalifikacji pracowników

15 Strategia działania Państwowej Inspekcji Pracy w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy q Egzekwowanie przepisów bhp środkami prawnymi pozostaje podstawową formą oddziaływania na pracodawców w zakresie zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy q Stosowanie innych środków wspierających działalność nadzorczo-kontrolną - długofalowe programy i kampanie informacyjno-promocyjne oraz motywacja ekonomiczna - kształtują kulturę bezpieczeństwa i higieny w pracy q Współpraca z partnerami (organami nadzoru i partnerami społecznymi) niezbędnym elementem strategii bezpieczeństwa i higieny pracy na poziomie lokalnym i krajowym

16 Dziękuję za uwagę