MINISTER EDUKACJI NARODOWEJ DKOW-WOKW-AS-021/6 //Ł Warszawa, 2012-01- Pan Ryszard Proksa Przewodnczący Sekcj Krajowej Ośwaty Wychowana NSZZ SOLIDARNOŚĆ" C-A \ o odpowadając na psmo - L.dz.H-44/11 - w sprawe projektu ustawy zmenającej ustawę o zmane ustawy o systeme ośwaty oraz o zmane nektórych nnych ustaw dzękuję za uwag projektu przekazuję ponższe wyjaśnena: W Mnsterstwe Edukacj Narowej został przygotowany projekt ustawy zmenający ustawę o zmane ustawy o systeme ośwaty oraz o zmane nektórych nnych ustaw. Projekt ustawy zakłada przedłużene czasu potrzebnego nektórym samorząm dyrektorom szkół podstawowych na odpowedne przygotowane szkół obnżena weku rozpoczynana spełnana obowązku szkolnego sześcu lat. O dwa lata wydłużono okres, w którym o podjęcu nauk w szkole podstawowej przez dzecko sześcoletne decydują rodzce. Obowązek szkolny dla dzec sześcoletnch zgodne z projektem zostane wprowadzony od 1 wrześna 2014 roku, czyl dla dzec urodzonych w 2008 roku. Odnosząc sę uwag zgłoszonych przez Sekcję Krajową Ośwaty Wychowana uprzejme wyjaśnam: 1. Nż demografczny rozpoczynana jest czynnkem obowązku szkolnego. sprzyjającym Propozycja obnżenu dalszego weku odraczana
termnu rozpoczęca spełnana obowązku szkolnego przez dzec sześcoletne ma pewne atuty, w szczególnośc daje węcej czasu na przygotowane szkół zmany. Należy jednakże podkreślć, że odroczene obowązku szkolnego sześcolatków 1 wrześna 2014 r. już oznacza w sume pęcoletn okres przygotowawczy. Odnosząc sę propozycj przesunęca tego termnu na rok szkolny np. 2015/2016, należy zauważyć, że łączna lczba dzec w weku 6-12 lat w roku szkolnym 2014/2015 wynosć będze 2 588 tyś., natomast w roku następnym - 2 655 tyś., tj. o ok. 67 tyś. węcej. Z tego punktu wdzena proponowane w wprowadzene obowązku szkolnego projekce ustawy sześcolatków od roku szkolnego 2014/2015 jest korzystnejsze. 2. Od klku lat obserwuje sę, ż przy malejącej lczbe ucznów lczba szkół podstawowych zmnejsza sę o wele wolnej nż lczba ucznów w tych szkołach. Śwadczy to o tym, że jednostk samorządu terytoralnego prowadząc racjonalną poltykę w zakrese ośwaty ne decydują sę pochopne na lkwdację szkół. Tym samym można zakładać, że gmny posadają w prowadzonych szkołach podstawowych dużo wększą lczbę mejsc nż potrzebna dla obecnej populacj ucznów szkół podstawowych. Nezależne od tego, czy rokem wprowadzena obowązku szkolnego dla sześcolatków będze rok szkolny 2012/2013 czy 2014/2015, to lczba ucznów w szkołach podstawowych we wrześnu 2014 r. wynese w sume około 2 588 tyś. Pobny pozom lczby ucznów odnotowany był pęć lat temu, tj. w roku szkolnym 2005/2006 (2 602 tyś.). 3. Należy zauważyć, że wek metrykalny dzecka ne wyznacza pozomu opanowana poszczególnych umejętnośc, czy wedzy. Jest to kwesta ndywdualnego rozwoju każdego dzecka. Należy ponadto zauważyć, że przyjęce propozycj Soldarność" Sekcj de facto Krajowej nczego ne Ośwaty zmena. Wychowana NSZZ Wprowadzene bowem obowązkowej edukacj szkolnej dla dzec, które skończyły 6 lat przed 1 wrześna danego roku, oznaczałoby, że nadal w klase l różnca weku dzec wynosłaby 1 rok. Do tej samej klasy trafałyby dzec urodzone po 31 serpna poprzednego roku urodzone 31 serpna roku beżącego. 4. Zauważając, że kweste braku prawdłowej organzacj pracy szkół podstawowych oraz ch neprzygotowana na przyjęce sześcoletnch ucznów
były jedną z przesłanek odroczena termnu wprowadzena obnżena rozpoczynana spełnana obowązku szkolnego przez dzec sześcoletne, należy podkreślć, że za rozwązana organzacyjne tyczące pracy konkretnej szkoły odpowada dyrektor szkoły oraz jej organ prowadzący. Natomast obowązujące prawo, w tym podstawa programowa kształcena ogólnego określona w rozporządzenu Mnstra Edukacj Narowej z dna 23 grudna 2008 r. w sprawe podstawy programowej wychowana przedszkolnego kształcena ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, póz. 17), zawerają wskazana jak należy organzować proces edukacyjny w szkole, aby zapewnć dzecom bezpeczne warunk kształcena wychowana, adekwatne ch potrzeb. W zakrese edukacj wczesnoszkolnej podstawa programowa zaleca odpowedne wyposażene klas, sprzyjające buwanu poczuca bezpeczeństwa oraz odpowadające temperamentow ucznów sześcoletnch: sale lekcyjne pownny składać sę z dwóch częśc - edukacyjnej (wyposażonej w tablcę, stolk tp.) rekreacyjnej (odpowedno przystosowanej); zalecane jest wyposażene sal w pomoce dydaktyczne przedmoty potrzebne audowzualny, z komputery zajęć (np. lczmany), stępem Internetu, sprzęt gry zabawk dydaktyczne, kąck tematyczne (np. przyrody), bbloteczkę tp.; pownna być równeż zapewnona możlwość pozostawana w szkole częśc swoch podręcznków przyborów szkolnych. Zależne od lczby weku ucznów zgłaszanych klas l szkół podstawowych oraz wcześnejszego śwadczena edukacyjnego tych ucznów, dyrektor szkoły podstawowej może podjąć decyzję o łącznym lub rozdzelnym organzowanu nauczana sześco- sedmolatków. Wszyscy ucznowe podejmą naukę według tej samej podstawy programowej edukacj wczesnoszkolnej zgodnych z ną, a jednocześne stosowanych potrzeb danej grupy ucznów, programów nauczana. 5. Odnosząc sę fnansowana kwest braku projektowanych zman, zapewnena odpowednch należy zauważyć, źródeł że w zwązku z decyzją o obnżenu weku rozpoczynana obowązku szkolnego organów prowadzących szkoły podstawowe z różnych źródeł są przekazywane znaczne środk fnansowe. Realzowane są projekty systemowe wsperające
obnżene weku rozpoczynana spełnana obowązku szkolnego, w tym mędzy nnym: - projekt systemowy Indywdualzacja ucznów klas l-l 11 szkół podstawowych", którego celem jest wsparce wszystkch procesu nauczana wychowana szkół podstawowych w procese ndywdualzacj wychowana przeznaczono ucznów klas I-III. Na realzację nauczana nnejszego projektu około 624 mn zł (150 mlonów euro), z czego prawe 364 mn zł już rozdysponowano, - w 2011 r. zakończyła sę realzacja projektu systemowego Podnesene efektywnośc kształcena ucznów ze specjalnym potrzebam edukacyjnym", zwązanego z ndywdualnym podejścem potrzeb uczna oraz zorganzowanem dla nego odpowednego wsparca na terene szkoły, co ma stotne znaczene w zwązku z objęcem edukacją dzec sześcoletnch. Na ten projekt przeznaczono 7 420 tyś. zł. Od 2009 r. realzowany jest równeż rząwy program wsperana w latach 2009-2014 organów prowadzących w zapewnenu bezpecznych warunków nauk, wychowana opek w klasach I-III szkół podstawowych ogólnokształcących szkół muzycznych l stopna - Rasna szkoła", którego zakończene jest zaplanowane w roku 2014. W ramach tego programu końca 2011 r. ze wsparca fnansowego na zakup pomocy dydaktycznych skorzystało około 80% uprawnonych szkół. W latach 2009-2010 w ramach programu wydatkowano ponad 155,5 mn zł, a wnosk złożone przez organy prowadzące w 2011 r. opewały na kwotę prawe 123 mn zł. W rezerwe celowej przeznaczonej na realzację programu w roku 2012 zaplanowano 200 mn zł, czyl o 33% węcej nż w roku 2011. Reasumując, w ramach trzech powyższych programów na wsparce obnżena weku rozpoczynana spełnana obowązku szkolnego zaplanowano około 3 mld zł. Do gmn przekazywane są równeż datkowe środk w ramach podzału częśc ośwatowej subwencj ogólnej. Szacuje sę, że w latach 2009-2011, w zwązku z edukacją szkolną dzec sześcoletnch, organy prowadzące szkoły podstawowe otrzymały kwotę około 433 mn zł. W latach 2009-2011
(czyl w okrese, kedy dzec sześcoletne - zgodne z decyzją rodzców mały prawo edukacj szkolnej) z 0,6% rezerwy częśc ośwatowej subwencj ogólnej jednostkom samorządu terytoralnego przekazano: - 218,1 mn zł na remonty 3 774 obektów szkół podstawowych, - 49 mn zł na posażene w sprzęt szkolny pomoce dydaktyczne 3 293 nowych pomeszczeń nauk oraz 474 sal gmnastycznych w szkołach podstawowych. Ponadto warto zauważyć, że w algorytme podzału częśc ośwatowej subwencj ogólnej na rok 2012 uwzględnono zwększene lczby ucznów w szkołach podstawowych o lczbę dzec sześcoletnch, które zgodne zobowązującym przepsam od dna 1 wrześna 2012 r. pownny być objęte obowązkem szkolnym. 6. Zadanem nauczycel wychowana przedszkolnego jest prowadzene obserwacj pedagogcznych mających na celu poznane możlwośc potrzeb rozwojowych dzec oraz kumentowane tych obserwacj. Z początkem roku poprzedzającego rozpoczęce przez dzecko nauk w klase l szkoły podstawowej, nauczycele przeprowadzają analzę gotowośc dzecka podjęca nauk w szkole (dagnoza przedszkolna). Celem takej analzy jest zgromadzene nformacj, które mogą pomóc: 1) rodzcom w poznanu stanu gotowośc swojego dzecka podjęca nauk w szkole podstawowej tak, aby mogl je wspomagać w osąganu tej gotowośc, odpowedno jego potrzeb; 2) nauczycelow przedszkola, przy opracowanu ndywdualnego programu wspomagana rozwoju dzecka, który będze realzowany w roku poprzedzającym rozpoczęce nauk w szkole podstawowej; 3) pracownkom poradn psychologczno-pedagogcznej, której zostane skerowane dzecko, w raze potrzeby pogłębonej dagnozy zwązanej ze specjalnym potrzebam edukacyjnym. Ponadto, nauczycele wychowana przedszkolnego, dna 30 kwetna roku, w którym dzecko może rozpocząć edukację w klase l, są zoblgowan przekazana rodzcom nformacj o gotowośc dzecka podjęca nauk w szkole podstawowej. Jeżel rodzce mają wątplwośc zwązane z decyzją o rozpoczęcu przez ch dzecko edukacj szkolnej, pownn zasęgnąć porady psychologa.
7. Zgodne z obowązującym prawem, nauczycel pracujący z dzećm w klasach l - III szkoły podstawowej ma równeż kwalfkacje pracy z dzećm w weku przedszkolnym. Prowadzone w szkołach wyższych kształcene nauczycel w zakrese specjalnośc obejmującej nauczane początkowe obejmuje równeż treśc kształcena tyczące wychowana przedszkolnego, a kształcene w zakrese wychowana przedszkolnego obejmuje treśc z zakresu nauczana początkowego. Innym słowy, kształcene w szkołach wyższych przygotowuje nauczycel pracy z dzećm w weku przedszkolnym w weku wczesnoszkolnym, w tym z dzećm sześcoletnm, które - należy pamętać zawsze mały (rok wcześnej) możlwość podejmowana nauk w l klase szkoły podstawowej. 8. W rozporządzenu Mnstra Edukacj Narowej z dna 23 grudna 2008 r. w sprawe podstawy programowej wychowana przedszkolnego oraz kształcena ogólnego w poszczególnych typach szkół wyodrębnona została część zatytułowana Zalecane warunk sposób realzacj", która zawera mędzy nnym rozwązana organzacyjne metodyczne, pożądane podczas realzacj podstawy programowej. 9. Mnsterstwo Edukacj Narowej tworzy system zewnętrznego wspomagana placówek ośwatowych. przygotowane Głównym zadanem kompleksowej oferty tego systemu bezpośrednego ma być wspomagana przedszkol, szkół placówek. W Ośrodku Rozwoju Edukacj jest realzowany projekt systemowy System skonalena nauczycel oparty na ogólnostępnym kompleksowym wspomaganu szkół" (Prorytet III Programu Operacyjnego Kaptał Ludzk 2007-2013, Dzałane 3.3., Poddzałane 3.3.1.). Projekt ten ukerunkowany jest przede wszystkm na opracowane wdrożene nowych rozwązań systemowych, wążących system skonalena nauczycel z organzacją pomocy psychologczno-pedagogcznej dla przedszkol, szkół placówek oraz stępu zasobów edukacyjnych w bblotekach pedagogcznych. Dzałana przewdzane w ww. projekce są kontynuacją prac zapoczątkowanych w projekce systemowym Wzmocnene systemu wsperana rozwoju szkół ze szczególnym uwzględnenem skonalena nauczycel radztwa metodycznego", w którym zostały zaprezentowane możlwe rozwązana systemowe służące wdrożenu nowego systemu wspomagana przedszkol, szkół placówek. W roku 2012 planowane jest
uruchomene kolejnego projektu systemowego Bezpośredne wspomagane rozwoju szkół poprzez wdrożene zmodernzowanego systemu skonalena nauczycel", w ramach którego możlwe będze sfnansowane realzacj w zgłoszonych szkołach nowych form wspomagana (rocznych ofert skonalena wybranego aspektu pracy szkoły oraz udzału nauczycel w secach współpracy samokształcena). ^ ^ INISTRA ETARZ STANU Joanna Berdzk