Po co nam rynek międzybankowy? Juliusz Jabłecki LSE, 9-11 września 2011 r.
Struktura prezentacji Co to jest rynek międzybankowy? Rynek międzybankowy w realizacji polityki pieniężnej Czy rynek międzybankowy jest rynkiem? A jeśli nie czy powinno się go zlikwidowad?
sty 06 kwi 06 lip 06 paź 06 sty 07 kwi 07 lip 07 paź 07 sty 08 kwi 08 lip 08 paź 08 sty 09 kwi 09 lip 09 paź 09 sty 10 kwi 10 Rynek międzybankowy=rynek hurtowych depozytów międzybankowych mld zł 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Obroty netto na całym rynku Obroty z panelu stawki POLONIA Średni depozyt: 150 mln PLN Liczba par transakcji ok. 100-200, >90% o terminie O/N Buforuje szoki płynnosciowe Zapewnia środki na bieżącą działalnośd dealing roomu Służy zarządzaniu saldem rezerwy obowiązkowej
Rynek międzybankowy służy przede wszystkim neutralizowaniu płatności w sferze realnej 1 transakcja w sferze realnej: kupno laptopa 2 realizacja transakcji: przelew środków z GS do LS 3 neutralizacja płatności (2): przelew środków z LS do GS
Na rynku międzybankowym realizowane są decyzje RPP Rada postanowiła podwyższyd stopy procentowe NBP o 0,25 pkt. proc. do poziomu 4,75% Po podjęciu decyzji bank centralny musi ją zaimplementowad = zrobid coś, żeby stopy procentowe faktycznie kształtowały się na pożądanym poziomie
Banki centralne prześcigają sie w wymyślaniu coraz to bardziej skomplikowanych metod kontroli stawek rynkowych Operacje otwartego rynku O zmiennej częstotliwości i różnych tenorach Z pulą lub bez puli O stopie stałej lub zmiennej Wg aukcji holenderskiej lub amerykaoskiej etc. Aktualizowane codziennie i publikowane prognozy płynności Operacje depozytowokredytowe Reuters: NBPM, NBPT
jednak wynik kontroli stóp nawet u prymusów jest na ogół co najmniej niedoskonały Dzienne różnice poziomów stóp procentowych O/N (2004-2010, pkt. proc.)
W Polsce zmiennośd stawek O/N jest stosunkowo największa (odch. std. ok. 60pb)
Przyczyną niezerowej zmienności jest niezerowy korytarz Miejsce dla zmienności stóp O/N tworzy stosowanie przez banki centralne karnego oprocentowania kredytu i depozytu na koniec dnia. Gdyby bank centralny udzielał kredytów i przyjmował depozyty po tej samej stopie, żadnej zmienności by nie było
I po co te wszystkie komplikacje? Banki centralne: żeby mógł istnied rynek międzybankowy!
Ale właściwie po co nam rynek międzybankowy? Hipoteza 1: żeby banki komercyjne mogły zarządzad swoją pozycją płynnościową Hipoteza 2: żeby banki komercyjne w sposób strukturalny nie polegały na banku centralnym Hipoteza 3: bo rynek po prostu jest dobry i lepiej kiedy jest niż kiedy go nie ma
Skoro rynek jest dobry zawsze i wszędzie, to czemu nie istnieje rynek intraday? Nie ma technologicznych przeszkód istnienia rynku śróddziennego; Potencjalne zapotrzebowanie: dzienna chronologia i wielkośd zleceo związanych z czynnikami autonomicznymi jest dla banków niewiadomą; system rozrachunku brutto dużych płatności (RTGS) koniecznośd posiadania środków na obsługę bieżących płatności Rynek nie miał szansy się wykształcid: banki centralne oferują nieoprocentowany śróddzienny kredyt techniczny
Koszty rynku międzybankowego PLN 25 tys. za przystąpienie do systemu płatniczego+ PLN 4 tys./kwartał za prowadzenie rachunku + 5 zł za realizację każdego zlecenia 0,3 pb od każdej transakcji zawieranej przez brokera (PLN 450 przy depozycie PLN 150 mln) $1500/miesiąc za dostęp do platformy tradingowej Ponadto: co najmniej 2 dilerów, risk managerów, back office, uzbrojenie i wyposażenie stanowisk pracy, systemy IT etc.
Korzyści istnienia rynku w ekonomii neoklasycznej Rynek jest fajny bo pozwala znaleźd cenę, która maksymalizuje nadwyżkę producenta i konsumenta.. max. nadwyżka konsumenta: A+B+C max. nadwyżka producenta: D+E+F Nadwyżki przy ogr. rynku: A/F Dochód rządu: B+D Strata społeczna: C+E
Rynku można by też bronid po austriacku Załóżmy, że gdzieś na świecie pojawiła się nowa możliwośd wykorzystania jakiegoś surowca Rynkowa gra popytu i podaży prowadzi do ustalenia się cen które: odzwierciedlają relatywną rzadkośd poszczególnych dóbr wskazują kraocowe koszty produkcji tych dóbr umożliwiają ostatecznie optymalną alokację zasobów
Jak rynek międzybankowy odkrywa ceny Odkrywa. jeszcze odkrywa. i ODKRYŁ!!!!!!!
Pozostałe argumenty neoklasyczne na rzecz rynku międzybankowego mają się nie lepiej Zmiany poziomu stóp procentowych O/N nie mają żadnego związku ze zmianami kosztów kraocowych produkcji płynności (=0) Ustalając poziom stóp procentowych bank centralny nie dba o nadwyżkę konsumentów, tylko o inflację Współczesna produkcja pieniądza
Rynek międzybankowy ma tyle wspólnego z rynkiem, co wieś z wsią Potiomkinowską Książę Grigorij Aleksandrowicz Potiomkin (1739-1791)
Powrót na ziemię: czy należy zlikwidowad rynek międzybankowy? Rynek generuje koszty, ale alternatywa również Likwidacja rynku międzybankowego oznaczałaby eksplozję sumy bilansowej banku centralnego Rynkowa wycena ryzyka musiałaby byd zastąpiona przez wycenę ryzyka banku centralnego, który nie ma w tym komparatywnych przewag