Leczenie nadciśnienia tętniczego Obniżenie ciśnienia tętniczego można uzyskać przez Zmniejszenie oporu naczyniowego uzyskane przez rozszerzenie naczyń na drodze neuronalnej, humoralnej i działania bezpośredniego Zmniejszenie objętości płynów ustrojowych Zmniejszenie pojemności minutowej serca Doustne leki przeciwnadciśnieniowe Diuretyki (tiazydowe i tiazydopodobne, diutetyki pętlowe, diuretyki oszczędzające potas antagoniści receptora aldosteronowego beta-blokery inhibitory konwertazy angiotensyny antagoniści receptora angiotensynowego blokery kanału wapniowego alfa1-blokery ośrodkowi agoniści receptora alfa2 i inne leki działające ośrodkowo leki bezpośrednio rozszerzające naczynia 1
Podział leków moczopędnych Leki modyfikujące transport kanalikowy O wysokiej efektywności diuretyki pętlowe Pochodne sulfonamidowe furosemid Pochodne kwasu fenoksyoctowego kwas etakrynowy Podział leków moczopędnych O umiarkowanej efektywności Tiazydy moczopędne -hydrochlorotiazyd Związki tiazydopodobne indapamid, klopamid O miernej efektywności Leki moczopędne oszczędzające potas spironolakton, triamteren, amilorid Inhibitory anhydrazy węglanowej -acetazolamd Podział leków moczopędnych Inne leki moczopędne Diuretyki osmotyczne mannitol Środki pochodzenia roślinnego 2
Diuretyki pętlowe furosemid Mechanizm działania Hamuje resorpcję zwrotną Cl-, Na+ i K+ we wstępującym odcinku pętli nefronu Hamuje wchłanianie sodu Nasila wydalanie potasu Nasila wydalanie wapnia Diuretyki pętlowe furosemid Wskazania Ostra niewydolność lewokomorowa (obrzęk płuc) Zaawansowana niewydolność nerek Nadciśnienie tętnicze oporne na tiazydy Ciężkie postacie przewlekłej niewydolności serca Leczenie zatruć ( z dużą ilością płynów) W hiperkalcemii i hiperkaliemii Tiazydy Mechanizm działania Działają w końcowym odcinku części wstępującej pętli nefronu oraz w początkowej części kanalika dalszego Hamują resorpcję Cl-, Na+ (hamują symport Cl Na) Hamują wydalanie wapnia Wydalają potas i magnez 3
Tiazydy Wskazania Obrzęki w tym pochodzenia sercowego, nerkowego i wątrobowego Niewydolność serca Nadciśnienie samoistne Hiperkalcuria Leki tiazydopodobne Indapamid Istotny efekt wazodylatacyjny Nie zaburza tolerancji glukozy Nie wpływa na wrażliwość na insulinę Nie zaburza gospodarki lipidowej Diuretyki oszczędzające potas Triamteren Amilorid 4
Ośrodkowe leki sympatykolityczne działające na receptory α 2 Klonidyna (Iporel) W obszarze pasma samotnego osłabia aktywność układu współczulnego a pobudza nerw błędny i tym samym zwalnia akcję serca i pojemność minutową serca Zmniejsza aktywność reninową osocza i wydzielanie aldosteronu Pobudza receptor α 1 i powoduje początkowy wzrost ciśnienia i nasilenie objawów w chorobie Reynauda Ośrodkowe leki hipotensyjne działające na receptory imidazolinowe Moksonidyna (Physiotens) Rilmenidyna (Tenaxum) Leki α-adrenolityczne Fenoksybenzamina Fentolamina Prazosyna Doksazosyna Urapidil 5
LBA Beta-blokery Leki β-adrenolityczne Leki blokujące kanały wapniowe Pochodne 1,4-dihydropirydyny Nifedipina Nimodipina Amlodipina Werapamil Diltiazem Cinnarizyna, flunarizyna Leki blokujące kanały wapniowe Wskazania Nadciśnienie tętnicze Choroba niedokrwienna serca, w niemiarowościach, stanach niedokrwienia mózgu (nitrendypina) Działania niepożądane Obniżenie ciśnienia Nasilenie objawów choroby niedokrwiennej serca (poch. dihydropirydyny) Chronotropowe i dromotropowe ujemne (werapamil i diltiazem), bradykardia, nasilenie niewydolności serca zaparcia Przeciwskazania Zaawansowana niewydolność serca Zaburzenia przewodzenia w sercu 6
Leki wywołujące przerost dziąseł Antagoniści kanałów wapniowych Leki przeciwpadaczkowe: fenytoina Immunosupresyjne: cyklosporyna Leki blokujące kanały wapniowe Farmakokinetyka Metabolizm przy udziale CYP3A4 Interakcje Hamowanie P-gp przez werapamil Interakcje farmakodynamiczne Z digoksyną Z β-adrenolitykami Kaptopril Enalapril Perindopril Lisinopril Inhibitory konwertazy angiotensynowej 7
Enalapril Perindopril Ramipril Chinapril Enalaprilat Perindoprilat Ramiprilat Chinaprilat INHIBITORY KONWERTAZY ANGIOTENSYNY (ACEI) Hamują przejście ANG I w ANG II Hamują rozkładu bradykininy Zwiększają stężenie prostacykliny Hamują powstawania endoteliny ACEI NASTĘPSTWA STOSOWANIA Obniżenie całkowitego oporu obwodowego W największym stopniu zmniejszają przerost mięśnia serca i zmniejsza ryzyko zaostrzenia PNS Zmniejszenie przerostu naczyń i poprawiają jego czynność skurczową Zmniejszają opór naczyń nerkowych, bez zmian na GFR Zmniejszenie ryzyka zgonu w wyniku progresji PNS i ryzyka nagłej śmierci sercowej 8
ACEI NASTĘPSTWA STOSOWANIA Zapobieganie nadmiernej aktywacji neurohormonalnej z odbicia oraz hipokaliemii towarzyszącej stosowaniu tiazydów i diuretyków pętlowych Efekt nefroprotekcyjny zwolnienie progresji dysfunkcji nerek u chorych na cukrzycę lub z nefropatią cukrzycową Inhibitory ACE Działania niepożądane: 1.Hipotonia 2. Suchy kaszel(5-10%), ma charakter odwracalny po zaprzestaniu leczenia 3. Hiperkaliemia i interakcje z innymi lekami 4. Ostra niewydolność nerek 5. Obrzęk naczynioruchowy obrzęk nosa, jamy ustnej, gardła, głośni, języka. Skurcz dróg oddechowych i zaburzenia oddychania mogą prowadzić do śmierci. 6. Działanie teratogenne ACEI - PRZECIWWSKAZANIA Ciąża Obustronne zwężenie tętnic nerkowych Zwężenie tętnicy nerkowej jedynej nerki Hiperkaliemia Pierwotny hiperaldosteronizm 9
Losartan, walsartan, irbesartan, kandesartan Antagoniści receptora angiotensynowego AT 1 SARTANY Inhibitory ACE i sartany mają najlepiej udowodnioną skuteczność jako leki zmniejszające ryzyko niewydolności serca i cukrzycy. ACE-I ograniczają ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych u chorych na cukrzycę. 10