Autorski program zajęć pozalekcyjnych z języka niemieckiego w klasie III szkoły podstawowej, przeznaczony na 12 godzin lekcyjnych. Blok tematyczny: Mein Geburtstag Moje urodziny. Opracowała: mgr Agnieszka Krause Coach: mgr Krzysztof Szupryczyński.
1. Ogólna charakterystyka programu Zajęcia z języka niemieckiego dla uczniów klas trzecich, powstały w celu wzbogacenia oferty edukacyjnej i wychowawczej naszej szkoły. Adresowane są do grupy uczniów pragnących poznać oraz poszerzyć wiedzę w zakresie sprawności językowej i kulturoznawczej. Ponieważ zajęcia będą oparte na ćwiczeniach komunikacyjnych, takich jak gry i zabawy, pozwolą spędzić uczestnikom czas wolny w sposób przyjemny i pożyteczny. Nadrzędnym zadaniem programu jest, aby wczesne zetknięcie dzieci z językiem niemieckim było inspirujące i zachęcające do dalszej nauki. Na zajęcia przeznaczona jest jedna godzina tygodniowo. Tematyka zajęć może zostać nieznacznie zmodyfikowana w zależności od zainteresowań i potrzeb uczniów. Uczniowie zobowiązani są do prowadzenia dodatkowych zeszytów, w których zapisywane będą wiadomości tj. np. zasady gramatyczne i fonetyczne, słownictwo, wybrane ćwiczenia i zagadnienia. Nie przewiduje się specjalnych podręczników. W ich miejsce uczniowie otrzymują przygotowane przeze mnie karty pracy, materiały z Internetu, kserokopie z podręczników szkolnych oraz nagrania dopasowane do treści zajęć, możliwości uczniów i ich zainteresowań. 2. Akty prawne i dokumenty uwzględnione w programie Ustawa o Systemie Oświaty (ze zmianami wprowadzonymi 30 maja 2014r); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół dziennik ustaw nr 4 z dnia 15 stycznia 2009r. pozycja 17; Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki. 2
3. Charakterystyka grupy Grupa liczy 12 uczniów (2 chłopców i 10 dziewczynek), którzy w tym roku szkolnym rozpoczęli swoją przygodę z językiem niemieckim. Są to uczniowie klasy trzeciej, mający 2 godziny języka angielskiego w tygodniu. Dzieci są bardzo aktywne, chętne do współpracy. 4. Cele edukacyjno wychowawcze zajęć z języka niemieckiego - popularyzacja języka niemieckiego i motywowanie do jego nauki - wspomaganie rozwoju kompetencji językowych ucznia (słuchania, mówienia, czytania i pisania) wynikających z podstawy programowej dla pierwszego etapu edukacyjnego - kształtowanie pozytywnego nastawienia i tolerancji wobec obcej kultury i języka - efektywne spędzanie wolnego czasu - przygotowywanie do samodzielności w procesie uczenia się języka niemieckiego i umacnianie wiary we własne możliwości. 4. Formy pracy praca w grupie praca indywidualna praca w parach 5. Metody i techniki pracy technika dramy i inscenizacji Total Physical Response, realizowana poprzez ćwiczenia angażujące całe ciało i wiele zmysłów, np. gry i zabawy ruchowe, zajęcia plastyczne użycie piosenek i rymowanek, co angażuje dzieci, wyrabia pamięć mechaniczną i wspomaga opanowanie dłuższych zwrotów, poprawia wymowę i intonację. słuchanie nagrań oraz tekstów czytanych przez nauczyciela i kolegów, powtarzanie za wzorem, formułowanie pytań i udzielanie odpowiedzi, uczestniczenie w spontanicznej komunikacji, czytanie, 3
tłumaczenie struktur, przepisywanie, zapisywanie wypowiedzi, rozwiązywanie rebusów, krzyżówek, wykonywanie ćwiczeń gramatycznych, 6. Materiały dydaktyczne kserokopie przygotowane przez nauczyciela materiały autentyczne (zdjęcia, broszury) poradniki metodyczne płyty CD materiały wyszukane w Internecie na stronach edukacyjnych prezentacje multimedialne flashcards 7. Spodziewane efekty Regularne uczestnictwo w zajęciach koła z języka niemieckiego powinno przynieść następujące efekty. Uczestnik: pozna słownictwo z bloku tematycznego Geburtstag urodziny utrwali umiejętne stosowanie struktur gramatyczno - leksykalnych rozwinie poprawną wymowę wzbogaci wiadomości o krajach niemieckojęzycznych rozwinie kreatywność pokona nieśmiałość związaną z wypowiedzią ustną efektywnie spędzi czas wolny rozwinie nowe cechy osobowości społecznej (pójście na kompromis, porozumienie się z innymi; wspólne dochodzenie do wniosków; stworzenie planu działania) 4
w ramach czterech sprawności językowych: - słuchanie uczeń rozumie i reaguje na polecenia nauczyciela, rozumie sens piosenek i mini scenek - mówienie uczeń śpiewa poznane piosenki, bierze udział w mini scenkach, odpowiada na pytania nauczyciela, nazywa przedmioty z kart obrazkowych - czytanie uczeń czyta ze zrozumieniem proste wyrazy i zwroty pisanie uczeń przepisuje wyrazy i zdania 8. Tematyka zajęć 1. Wortschatz zum Thema Geburtstag. Słownictwo do tematu Urodziny prezentacja multimedialna, doskonalenie wymowy, gra Memory; 2. Wann hast du Geburtstag? Kiedy masz urodziny? wprowadzenie nazw miesięcy, utrwalenie miesięcy w czasie zabaw, udzielanie odpowiedzi na pytanie: Kiedy masz urodziny?, tworzenie kalendarza urodzinowego, 3. Wie alt bist du? Ile masz lat? nauka piosenki urodzinowej, zadania uwzględniające liczebniki; 4. Die Geburtstagseinladung zaproszenie urodzinowe elementy zaproszenia, zwroty i wyrażenia potrzebne do napisania zaproszenia w języku niemieckim, wykonanie własnoręcznego zaproszenia urodzinowego; 5. Geburtstagsmenü planen. planowanie menu urodzinowego zwroty: was möchtest du essen, was möchtest du trinken?, Ich esse...gern/ nicht gern, Ich trinke...gern/ nicht gern; 6. Der Einkaufszettel lista zakupów przygotowanie listy zakupów na przyjęcie urodzinowe, praca ze słownikiem, Internetem, wykonanie pracy plastycznej torba z zakupami; 7. Die Geburtstagsgeschenke prezenty urodzinowe wprowadzenie słownictwa, prezentacja gra, wykonanie prezentu urodzinowego; 8. Geburtstagswünsche- życzenia urodzinowe wykonanie kartki urodzinowej. 9. Meine Geburtstagsparty moje przyjęcie urodzinowe napisanie scenariusza, przydział ról; 10. Rollenspiel ćwiczenie swoich ról, 5
11. Geburtstagsshow nagranie filmu; 12. Ewaluacja prezentacja filmu klasie 3b, zadania do filmu; 6
9.Przykładowy scenariusz zajęć. Temat: Wie alt bist du? Ile masz lat? Cel lekcji: Uczniowie potrafią: odpowiedzieć na pytanie : Wie alt bist du? zapamiętać i powtórzyć krótki wierszyk zaśpiewać piosenkę urodzinową złożyć proste życzenia urodzinowe Nauczyciel wita się z uczniami, przypomina tematykę zajęć, proponuje wspólne zaśpiewanie jednej z poznanych piosenek, np. Zum Geburtstag viel Glück ; Na tablicy umieszczony zostaje plakat Geburtstag ; nauczyciel prosi uczniów o głośne policzenie świeczek na torcie urodzinowym misia Theo; Po wspólnym przeliczeniu świeczek, nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Wie alt ist Theo? wskazując ponownie na świeczki, nauczyciel liczy je ponownie i odpowiada: Theo ist acht. Nauczyciel zadaje pytanie uczniowi: Wie alt bist du? i podaje propozycję odpowiedzi: Ich bin.... Zapisuje w/w pyt. i odpowiedź na tablicy. Uczniowie zadają sobie pytania i udzielają odpowiedzi, tzw. Kettenübung. Nauczyciel rozdaje uczniom karty pracy dzieci przyglądają sie historyjce obrazkowej, słuchają nagrania i dopasowują brakujące wyrazy do zdań w dymkach. Dzieci słuchają kolejnego nagrania i starają się zapamiętać nowy wierszyk wyliczankę; wspólnie z nauczycielem powtarzają wyliczankę: Sag im Nu, wie alt bist Du? Gib Acht, ich bin acht. Dzieci słuchają na prośbę nauczyciela piosenkę: Geburtstagslied ; nauczyciel pyta o słowa, które zrozumieli z tej krótkiej piosenki; dzieci powtarzają tekst, następnie wspólnie śpiewają piosenkę; Nauczyciel rozdaje karty pracy: kolorowanie rysunku zgodnie z instrukcją, policzenie świeczek, udzielenie odpowiedzi na pytanie: Wia alt bist du? Kolejną karta pracy jest także kolorowanka kartka urodzinowa i uzupełnienie fragmentu życzeń urodzinowych. Podsumowanie: Wspólne zaśpiewanie piosenki Geburtstagslied 7
10. Ewaluacja programu 12 godzinny program zajęć z języka niemieckiego przeznaczony jest do realizacji w ramach zajęć koła z języka niemieckiego pozalekcyjnych. Nie przewiduje on sprawdzania umiejętności uczniów poprzez ocenianie. Kompetencje uczniów sprawdzane są przy wykonywaniu praktycznych zadań. Uczniowie otrzymują w pochwałę słowną lub znaczek Motivationssticker. Formą oceny programu z punktu widzenia przydatności i atrakcyjności będzie prezentacja filmu, nagranego przez uczniów z koła, klasie 3b, która uczy się już 3 rok języka niemieckiego oraz ankieta ewaluacyjna. 8
Bibliografia Rapacka S. Program nauczania języka niemieckiego dla klas I-III oraz IV VI szkoły podstawowej, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2012 Komorowska H. Skuteczna nauka języka niemieckiego, CODN, Warszawa 2009 Komorowska H. Sprawdzanie umiejętności w nauce języka obcego. Fraszka Edukacyjna, Warszawa 2002 Niemierko B. Miedzy oceną szkolną a dydaktyką. WSiP, Warszawa 1991. Pfeiffer W. Nauka języków obcych od praktyki do praktyki, Wagros, Poznań 2001. Raifenschneider D. Techniki trenowania umysłu, Muza, Warszawa 2001. Sterna D. Ocenianie kształtujące w praktyce, CEO, Warszawa 2006. 9