Elżbieta KUBRAK, Monika RASIŃSKA, Witold GRABOWSKI
|
|
- Konrad Adamski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska nr 69, 2015: (Prz. Nauk. Inż. Kszt. Środ. 69, 2015) Scientific Review Engineering and Environmental Sciences No 69, 2015: (Sci. Rev. Eng. Env. Sci. 69, 2015) Elżbieta KUBRAK, Monika RASIŃSKA, Witold GRABOWSKI Laboratorium Centrum Wodne SGGW w Warszawie Water Center Laboratory WULS SGGW Charakterystyki przepustowości wirowego regulatora stożkowego z niezatopionym i zatopionym wylotem Flow characteristics of the conical vortex regulator with unsubmerged and submerged outlet Słowa kluczowe: stożkowy regulator wirowy, przepustowość regulatora, charakterystyka przepustowości, współczynnik przepływu, współczynnik oporów Key words: conical vortex regulator, vortex regulator capacity, flow characteristic, discharge coefficient, loss coefficient Wprowadzenie Urządzenia do regulacji przepływu cieczy są stosowane w ciekach i sieci kanalizacji ściekowej. Pozwalają na przyłączanie nowych zlewni do istniejących kolektorów charakteryzujących się ograniczoną przepustowością. Chronią zbiorniki o niewielkiej powierzchni przed nadmiernymi zrzutami wody opadowej. Pełnią funkcję ochronną dla oczyszczalni, zapobiegając przeciążeniom hydraulicznym sieci w czasie opadu. Mogą również znaleźć zastosowanie do sterowania natężeniem przepływu wody czy ścieków na stacjach uzdatniania wody, oczyszczania ścieków w obiektach sieciowych, takich jak: pompownie, zbiorniki retencyjne, przelewy burzowe i separatory (Helman, 1998). W budownictwie wodnym stosowane są wirowe regulatory przepływu jako rozpraszacze energii w upustach dennych, studzienkach spadowych, a także jako urządzenia zawirowujące strumień cieczy dopływającej do pomp, co pozwala istotnie zwiększyć ich moc (Kotowski, 2011). Regulatory przepływu cieczy dzieli się na aktywne, czyli mające ruchome elementy, oraz pasywne nieposiadające takich elementów (Kotowski, 2011). Regulatory przepływu wyposażone w ruchome części mechaniczne to kryzy, zasuwy i przepustnice. Regulatory pasywne do ograniczenia objętościowego natężenia przepływu cieczy wykorzystują opory liniowe lub miejscowe przepływającej cieczy. Najprostszym pasywnym regulatorem wykorzystującym opory li- 224 E. Kubrak, M. Rasińska, W. Grabowski
2 niowe jest rura dławiąca o znacznej długości. Pasywnym urządzeniem dławiącym przypływ, wykorzystującym opory liniowe w połączeniu z miejscowymi, jest układ połączonych łuków lub kolan przewodów. Nowoczesne urządzenia pasywne regulujące przepływ, wykorzystujące dławienie miejscowe, nazywa się regulatorami wirowymi. Regulatory te dzieli się na cylindryczne i stożkowe w zależności od kształtu komory regulatora. Wirowe regulatory przepływu wykorzystują energię napływającej do regulatora cieczy do wywołania wirowego przepływu cieczy w komorze regulatora. Wirowy przepływ cieczy stanowi miejscowe dławienie, co skutecznie zwiększa opory przepływu przez regulator i ogranicza natężenie wypływu cieczy z komory regulatora. Zaletą regulatorów wirowych jest prosta budowa i brak elementów ruchomych, co gwarantuje niezawodność ich działania, wadą zaś jest konieczność określenia w badaniach hydraulicznych charakterystyk przepływu. Celem pracy było wyjaśnienie, jak zatopienie wylotu ze stożkowych regulatorów wirowych wpływa na ich przepustowość. Osiągnięcie założonego celu umożliwiła analiza charakterystyk przepustowości, wyznaczonych w badaniach hydraulicznych, dwóch stożkowych regulatorów wirowych pracujących z niezatopionym i zatopionym wylotem. Zasada działania stożkowych regulatorów wirowych W stożkowym regulatorze wirowym (3) ciecz dopływa do urządzenia króćcem dopływowym (1) zainstalowanym skośnie w podstawie stożka ściętego o większej średnicy, a wypływa przez otwór (2), będący mniejszą podstawą stożka (rys. 1a). Efekt dławiący w regulatorze osiągany jest przez wymuszenie przepływu wirowego w komorze (rys. 1b). Analityczny opis przepływu cieczy przez regulator w ruchu wirowym wykorzystuje zależność Torricellego na natężenie wypływu cieczy przez otwór przy pominięciu prędkości dopływu wody (v 0 0): Q A g H (1) 1 2 a b RYSUNEK 1. Schematy: a stanowiska z regulatorem stożkowym, b przepływu wirowego przy przepływie cieczy przez regulator stożkowy; 1 króciec dopływowy, 2 króciec odpływowy, 3 komora stożkowego regulatora wirowego FIGURE 1. Schematic diagrams: a of the test bench, b of the spinning motion of a flow of liquid through the regulator cone; 1 the inlet connector, 2 discharge outlet, 3 the conical vortex chamber regulator Charakterystyki przepustowości wirowego regulatora stożkowego
3 Współczynnik przepływu (wydatku) μ wyznaczany jest doświadczalnie dla każdego typu regulatora z przekształconej zależności (1): A 1 2 Q g H (2) Różnica wysokości ciśnienia (ΔH) wyznaczona z przekształconej zależności (1) jest równa wysokości straconej energii w regulatorze: Q Q H gA1 2gA1 (3) gdzie: ΔH różnica wysokości ciśnienia cieczy przy przepływie przez regulator [m], Q objętościowe natężenie przepływu wody przez regulator [m 3 s 1 ], A 1 powierzchnia przekroju króćca dopływowego ( A d /4) [m 2 ], d 1 średnica króćca dopływowego [m], μ współczynnik przepływu regulatora [ ], ξ współczynnik oporów miejscowych regulatora [ ], g przyśpieszenie ziemskie [m s 2 ]. Z porównania obu zależności określono związek między współczynnikiem przepływu regulatora a współczynnikiem oporów: ξ = 1/ μ 2. Początkowo, gdy napór cieczy 2 v 0 H przed wlotem do regulatora 2 g jest niewielki, przepływ odbywa się jako niewirowy (odcinek 0-1 charakterystyki przepływu na rysunku 2a). W miarę zwiększenia wysokości naporu przepływ niewirowy cieczy przechodzi w wirowy, pomimo zamknięcia pewnej objętości powietrza w komorze wirowej (punkt 2 na rys. 2a), a następnie powoduje częściowe jego wyparcie z komory (punkt 3 na rys. 2a) i powstanie przepływu wirowego z powietrznym rdzeniem. Energia potencjalna cieczy przed wlotem do regulatora zamienia się przy przejściu przez regulator w energię kinetyczną. W wyniku działania siły odśrodkowej w wirującym strumieniu cieczy najwięk- a b RYSUNEK 2. Charakterystyka hydrauliczna regulatora wirowego stożkowego: a wzrastający napór na dopływie, b malejący napór na dopływie (Wójtowicz i Kotowski, 2008) FIGURE 2. Hydraulic characteristic of the conical regulator: a pressure increase at the inlet, b pressure decrease at the inlet (Wójtowicz and Kotowski, 2008) 226 E. Kubrak, M. Rasińska, W. Grabowski
4 sze ciśnienie jest na obwodzie większej podstawy stożka (Kotowski, 2011). Dławi to skutecznie dopływ cieczy do stożkowej komory regulatora z przewodu zasilającego. Z kolei strumień z powietrznym rdzeniem skutecznie ogranicza pole wypływu cieczy z komory regulatora. W ten sposób powstają znaczne opory hydrauliczne przy przepływie cieczy przez urządzenie. Zmniejszanie wysokości naporu cieczy na dopływie do regulatora powoduje, że maleje objętościowe natężenie przepływu cieczy przez regulator i do punktu 3 na rysunku 2b charakterystyka hydrauliczna urządzenia pokrywa się z tą z czasu wzrostu naporu. Dalsze zmniejszanie naporu powoduje zapowietrzenie się regulatora (punkt 4 na rys. 2b) i zanika przepływ wirowy w komorze regulatora (punkt 5 na rys. 2b), powodując powstanie tzw. fali płuczącej. Proces powolnego powstawania, a następnie szybkiego zaniku przepływu wirowego przy zmianach naporu powoduje bistabilność charakterystyki urządzenia (Wójtowicz i Kotowski, 2008). Charakterystyka hydrauliczna stożkowego regulatora wirowego cechuje się histerezą, co oznacza, że w początkowym okresie jego działania przy małych rosnących wysokościach naporu (ΔH) i wzroście natężenia przepływu cieczy (Q) nie pokrywa się ona z charakterystyką przy malejących wysokościach naporu (ΔH) i malejącym natężeniu przepływu cieczy (Q). Współczynnik przepływu (μ) w formule (1) przyjmuje różne wartości w różnych etapach pracy regulatora (Wójtowicz i Kotowski, 2008; Kotowski i Wójtowicz, 2010). W praktyce o wiele istotniejsza niż przebieg histerezy jest znajomość charakterystyki przepustowości regulatora przy przepływie wirowym. Dlatego też metodykę badań dostosowano do wyznaczenia przede wszystkim tej charakterystyki i obliczenia na jej podstawie współczynników przepływu i oporów regulatora. Badania hydrauliczne Badania przepustowości dwóch stożkowych regulatorów wirowych wykonano w laboratorium hydraulicznym Katedry Inżynierii Wodnej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Regulatory wykonano ze stalowej blachy nierdzewnej i umieszczono je w walcowym zbiorniku z polietylenu o wysokości 1,20 m i średnicy 1,20 m (rys. 3). Woda do zbiornika z regulatorem doprowadzona była z zamkniętego obiegu wody w laboratorium hydraulicznym. Natężenie dopływu wody do regulatora ustawiano za pomocą zaworu umieszczonego na przewodzie doprowadzającym, na którym zamontowano przepływomierz indukcyjny. Ze względu na falowanie wody w zbiorniku do pomiarów stanu wody wyprowadzono na zewnątrz zbiornika piezometr z wodowskazem szpilkowym. Badania przepustowości przeprowadzono dla zatopionego i niezatopionego wylotu z regulatora. Dla niezatopionego wylotu z regulatora różnicę wysokości ciśnienia (ΔH) między zwierciadłem wody w zbiorniku a spodem przewodu wlotowego mierzono piezometrem (rys. 4a). Przy zatopionym wypływie wody wysokość ciśnienia (ΔH) stanowiła różnicę wysokości ciśnienia wody w zbiorniku zasilającym i wysokości ciśnienia wody za wylotem z regulatora (rys. 4b). Charakterystyki przepustowości wirowego regulatora stożkowego
5 a b RYSUNEK 3. Stanowisko badawcze: a zbiornik z regulatorem, b regulator przepływu w komorze zasilającej FIGURE 3. Experimental setup: a supply chamber, b a flow regulator in the suplay chamber a. a b RYSUNEK 4. Schemat stanowiska badawczego: a wylot niezatopiony, b wylot zatopiony; 1 zawór, 2 przepływomierz, 3 przewód doprowadzający wodę do zbiornika zasilającego, 4 komora zasilająca, 5 stożkowy regulator przepływu, 6 przewód odprowadzający wodę, 7 piezometry, 8 zbiornik dolny, 9 pompa FIGURE 4. Schematic diagram of the experimental setup: a unsubmerged outlet, b submerged outlet; 1 valve, 2 flowmeter, 3 water supply line to the supply tank, 4 supply chamber, 5 conical vortex regulator, 6 drain pipe, 7 piezometer, 8 tank bottom, 9 pump Badania przepustowości przeprowadzono dla dwóch regulatorów stożkowych o wymiarach pokazanych na rysunku 5. Regulator pierwszy (rys. 5a) zaprojektowany był dla natężenia przepływu Q = 0,004 m 3 s 1 i wysokości ciśnienia ΔH = 1,40 m (Rasińska, 2015), regulator drugi (rys. 4b) dla natężenia przepływu Q = 0,008 m 3 s 1 i wysokości ciśnienia ΔH = 1,25 m (Grabowski, 2015). 228 E. Kubrak, M. Rasińska, W. Grabowski
6 z niezatopionym wylotem pokazano na rysunku 6. Jak stwierdzono, w badanych regulatorach występują dwa rodzaje przepływów: niewirowe i wirowe. W regulatorze pierwszym, o większej średnicy komory D = 360 mm, przepływ niewirowy występował do osiągnięcia objętościowego natężenia przepływu Q = 2,86 l s 1 i wysokości ciśnienia ΔH = 15,2 cm. Wzrost natężenia przepływu do Q = 2,98 l s 1 spowodował wyparcie powietrza z komory wirowej i powstanie przepłya b RYSUNEK 5. Wymiary badanych regulatorów: a regulator pierwszy, b regulator drugi FIGURE 5. Dimensions of investigated flow regulators: a first regulator, b secound regulator Pomiar natężenia przepływu cieczy na dopływie do regulatora i brak możliwości prowadzenia ciągłej rejestracji stanów i przepływu na wypływie z regulatora w czasie uniemożliwiał odtworzenie całej histerezy badanych regulatorów. Wyniki badań przepustowości stożkowych regulatorów wirowych Otrzymaną z badań charakterystykę przepustowości regulatora pierwszego H m P=0,285 m Q=1,09l/s h=6,7cm ruch wirowy, ruch niewirowy, obszar histerezy hysteresis area Q=2,21l/s H=23,5cm Q=2,57l/s H=61,2cm Q=3,31l/s H=102,7cm Q=2,98l/s H=85,8cm Q=2,86l/s H=15,2cm Q [l/s] Nape nianie zbiornika Filing of the tank Opró nianie. zbiornika Emptying RYSUNEK 6. Charakterystyka hydrauliczna stożkowego regulatora wirowego pierwszego (D = 360 mm) z niezatopionym wylotem FIGURE 6. The hydraulic characteristics of the conical vortex first regulator (D = 360 mm) with not submerged outlet Charakterystyki przepustowości wirowego regulatora stożkowego
7 H [m] Regulator 1. (D = 360 mm) wylot niezatpiony, unsubmerged outlet dop yw powietrza air supply P=0,285 m Q [l/s] wu wirowego z napowietrzonym rdzeniem. Wytworzony rdzeń powietrzny skutecznie zdławił odpływ wody z regulatora i spowodował wzrost wysokości ciśnienia w zbiorniku do wartości ΔH = 85,8 cm (linia przerywana na rysunkach 6 i 7). Przy dalszym wzroście natężenia dopływu wody do zbiornika w regulatorze utrzymywał się przepływ wirowy. Przy maksymalnym napełnieniu zbiornika otrzymano ΔH = 102,7 cm i Q = 3,31 l s 1. Jak wynika z rysunku 6, w trakcie zmniejszania natężenia dopływu do zbiornika zasilającego nadal utrzymywał się w regulatorze przepływ wirowy. Przy zmniejszeniu natężenia dopływu wody do zbiornika poniżej Q = 2,57 l s 1 wysokość ciśnienia gwałtownie zaczęła się zmniejszać od wartości ΔH = 61,2 cm do ΔH = 23,5 cm przy przepływie Q = 2,21 l s 1. Zmniejszenie przepływu o 14% wywołało 61-procentowe zmniejszenie wysokości ciśnienia. Szybkie zmniejszenie wysokości ciśnienia tłumaczyć można napływem powietrza do regulatora od strony niezatopionego wylotu. Gdy napełnienie w zbiorniku zasilającym obniżyło się poniżej wzniesienia górnej krawędzi H [m] Regulator 2. (D = 480 mm) wylot niezatopiony, unsubmerged outlet dop yw powietrza air supply P=88 m Q [l/s] H [m] Regulator 1. (D = 360 mm) wylot zatopiony, submerged outlet Q [l/s] H [m] Regulator 2. (D = 480 mm) wylot zatopiony, submerged outlet Q [l/s] RYSUNEK 7. Charakterystyka przepustowości regulatora pierwszego (D = 360 mm) i regulatora drugiego (D = 480 mm) dla przepływu niewirowego i wirowego przy niezatopionym i zatopionym wylocie FIGURE 7. The hydraulic characteristic of the conical vortex first regulator (D = 360 mm) and second regulator (D = 480 mm) for the and with unsubmerged and submerged outlet 230 E. Kubrak, M. Rasińska, W. Grabowski
8 (ΔH < P), występował jeszcze w komorze regulatora przepływ wirowy, lecz zwiększała się objętość przestrzeni w komorze wypełnionej powietrzem. Przy przepływie Q = 1,09 l s 1 wysokość ciśnienia wynosiła ΔH = 6,7 cm i charakterystyka z przepływem wirowym przecięła się z charakterystyką w przepływie niewirowym. Wyznaczone w badaniach charakterystyki dla obu form przepływu przedstawiono na rysunku 7 dla regulatorów z niezatopionym i zatopionym wylotem. Zatopienie wylotu z regulatora istotnie wpływa na przebieg charakterystyki regulatora w przepływie niewirowym. Powoduje przede wszystkim powstanie wirowego przepływu w regulatorze przy różnych natężeniach dopływu wody do regulatora. Nieco mniejszy wpływ ma zatopienie wylotu z regulatora na charakterystykę przepływu w przepływie wirowym. Przy zatopionym wylocie z regulatora nie istnieje możliwość dopływu powietrza do komory regulatora. Dlatego też w charakterystyce regulatorów z zatopionym wylotem (rys. 7) nie występuje gwałtowne obniżenie charakterystyki, obserwowane przy niezatopionym wylocie. Wystąpienie efektu dławiącego w regulatorze, osiągane przez wymuszenie przepływu wirowego, wymaga odpowiedniej wysokości naporu hydraulicznego. Napór ten gwałtownie wzrasta przy przejściu z przepływu niewirowego w wirowy i utworzeniu się napowietrzonego rdzenia. Parametry hydrauliczne, takie jak: natężenie przepływu wody przez regulator, wysokość naporu oraz współczynniki wydatku i oporu, występujące podczas przejścia wody z przepływu niewirowego (N) w wirowy (W) dla badanych regulatorów, oraz relacje między tymi parametrami przepływu przy przejściu wody z przepływu niewirowego w wirowy zestawiono w tabeli 1. TABELA 1. Parametry przepływu podczas przejścia z przepływu niewirowego (N) w wirowy (W) TABLE 1. The flow parameters during the transition between (N) and (W) Parametry przepływu Flow parameters Wypływ niezatopiony Unsubmerged outlet Regulator 1. Regulator 2. Wypływ Wypływ zatopiony niezatopiony Submerged outlet Unsubmerged outlet Wypływ zatopiony Submerged outlet Q N [l s 1 ] 2,86 2,14 6,52 5,98 Q W [l s 1 ] 2,98 2,28 6,64 6,12 Q W / Q N 1,04 1,06 1,02 1,02 ΔH N [cm] 15,2 8,40 24,7 16,6 ΔH W [cm] 85,8 42,5 106,6 89,1 H W / H N 5,64 5,06 4,32 5,37 μ N [ ] 0,59 0,59 0,59 0,66 μ W [ ] 0,26 0,28 0,29 0,29 μ W / μ N 0,44 0,47 0,49 0,44 ξ N [ ] 2,9 2,9 2,9 2,3 ξ W [ ] 15,2 12,8 12,0 11,8 ξ W / ξ N 5,24 4,41 4,14 5,13 Charakterystyki przepustowości wirowego regulatora stożkowego
9 Po wystąpieniu przepływu wirowego w badanych regulatorach stwierdzono kilkukrotny wzrost wysokości ciśnienia w komorze dopływowej HW / HN 4,32 5,64, któremu towarzyszył jedynie nieznaczny wzrost natężenia przepływu QW / QN 1,02 1,06. Potwierdza to dużą skuteczność badanych regulatorów w utrzymywaniu stałości natężenia przepływu. Przejście z przepływu niewirowego w wirowy ilustruje zmienność wartości współczynników przepływu: w ruchu niewirowym współczynniki przepływu osiągały wartość z przedziału μ (0,59 0,66), a po przejściu w przepływ wirowy ich wartość zmniejszyła się i zawierała w granicach μ (0,26 0,29). Jak wynika z tabeli 1, wartości współczynników przepływu regulatorów w ruchu wirowym są prawie o połowę mniejsze niż w ruchu niewirowym. Współczynniki oporów (ξ) w przepływie niewirowym zawierały się w przedziale ξ (2,3 2,9), a po przejściu w przepływ wirowy wynosiły ξ (11,8 15,2). Obliczone z zależności (2) wartości współczynników przepływu (μ) przedstawiono w funkcji wartości liczby Reynoldsa (Re) obliczonej w przekroju Regulator 1.(D = 360 mm) wylot niezatopiony, unsubmerged outlet 1.E+03 1.E+04 1.E+05 Re [-] [-] Regulator 1. (D = 360 mm) wylot zatopiony, submerged outlet 1.E+03 1.E+04 1.E+05 Re [-] Regulator 2. (D = 480 mm) wylot niezatopiony, unsubmerged outlet 1.E+03 1.E+04 1.E+05 1.E+06 Re [-] [-] Regulator 2. (D = 480 mm) wylot zatopiony, submerged outlet 1.E+03 1.E+04 1.E+05 1.E+06 Re [-] RYSUNEK 8. Zależność współczynników przepływu regulatorów (μ) od wartości liczby Reynoldsa (Re) dla badanych regulatorów FIGURE 8. The interpretation of discharge coefficient values (μ) on the Reynolds values for investigated flow regulators 232 E. Kubrak, M. Rasińska, W. Grabowski
10 wlotu (rys. 8) oraz w funkcji wysokości ciśnienia (ΔH) (rys. 9): vd 1 1 4Q Re (4) d 1 gdzie: v 1 prędkość przepływu wody w króćcu dopływowym o średnicy d 1 [m s 1 ], ν kinematyczny współczynnik lepkości wody [m 2 s 1 ]. Z przedstawionych wykresów wynika, że wartości współczynników przepływu przy przepływie niewirowym wzrastają wraz ze zwiększaniem się liczby Re oraz wysokości ciśnienia (ΔH). W regulatorze pierwszym przy niezatopionym wylocie współczynniki przepływu zawierały się w przedziale μ (0,18 0,59), a przy zatopionym wylocie μ (0,28 0,61). W regulatorze drugim przy niezatopionym wylocie współczynniki przepływu zawierały się w granicach μ (0,13 0,59), a przy zatopionym wylocie μ (0,17 0,69). Z punktu widzenia skuteczności dławienia przepływu cieczy w regulatorach obszar przepływu niewirowego jest nieistotny. Przy przepływie wirowym współczynniki przepływu przyjmują zbliżone do siebie wartości. W regulatorach z niezatopionym wylotem ich średnia wartość wynosi μ śr = 0,31. Należy jed- H m 1.2 Regulator 1. (D = 360 mm) wylot niezatopiony, unsubmerge outlet P =0,285 m H m 1.2 Regulator 2. (D = 480 mm) wylot niezatopiony, unsubmerge outlet P=0,388 m H m 1.2 Regulator 1. (D = 360 mm) wylot zatopiony, submerge outlet vortex flov H m 1.2 Regulator 2. (D = 480 mm) wylot zatopiony, submerge outlet RYSUNEK 9. Zależność współczynników przepływu (μ) regulatorów w funkcji wysokości ciśnienia (ΔH) dla badanych regulatorów FIGURE 9. The dependence of the coefficient μ on ΔH for investigated regulators Charakterystyki przepustowości wirowego regulatora stożkowego
11 nak zwrócić uwagę, że przy niezatopionym wylocie wartości współczynników przepływu zmieniają się w zależności od wysokości naporu hydraulicznego. W regulatorze pierwszym, gdy napełnienie w zbiorniku zasilającym znajdowało się powyżej wzniesienia górnej krawędzi (ΔH > P), średnia wartość współczynników przepływu wynosiła μ śr = 0,26, lecz gdy napełnienie w zbiorniku zasilającym obniżyło się poniżej wzniesienia górnej krawędzi (ΔH < P), to średnia wartość współczynników przepływu była równa μ śr = 0,35. Analogicznie w regulatorze drugim: dla ΔH > P średnia wartość współczynników przepływu była równa μ śr = 0,29, a dla ΔH < P μ śr = 0,34. W regulatorach z zatopionym wylotem współczynniki przepływu są praktyczne niezmienne ich średnia wartość wynosi μ śr = 0,28. Podsumowanie i wnioski końcowe Przepustowości stożkowych regulatorów wirowych zmieniają się w zależności od formy wypływu wody z regulatora. Zatopienie wylotu z regulatora powoduje, że przepływ przez regulator przechodzi w wirowy przy niższym natężeniu dopływu do regulatora niż w przypadku niezatopionego wylotu. Ponadto obniżanie natężania dopływu do regulatora przy niezatopionym wylocie powoduje w pewnym momencie dopływ powietrza do komory regulatora i wzrost jego przepustowości pomimo utrzymywania się przepływu wirowego. Zatopienie wylotu z regulatora powoduje różnice w przebiegu charakterystyk w stosunku do regulatorów z niezatopionym wylotem. Wartości współczynników przepływu stożkowego regulatora wirowego rosną wraz z objętościowym natężeniem dopływu cieczy przy przepływie niewirowym. Wystąpienie przepływu wirowego wpływa na obniżenie współczynników przepływu, którego wartości nie ulegają już zmianom wraz ze wzrostem natężenia dopływu cieczy. Różnice w przebiegu krzywych charakterystyk przepustowości regulatorów bez i z zatopionym wylotem wymagają uwzględnienia formy wypływu z regulatora w praktycznych zastosowaniach regulatorów. Literatura Grabowski, W. (2015). Analiza przepustowości stożkowego regulatora wirowego. (Praca inżynierska). Warszawa: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Helman, M. (1998). Zastosowanie regulatorów przepływu w gospodarce wodno-ściekowej. Gospodarka Wodna, 11, Kotowski, A. (2011). Podstawy bezpiecznego wymiarowania odwodnień terenów. Warszawa: Wydawnictwo Seidel-Przywecki. Kotowski, A. i Wójtowicz, P. (2010). Analysis of hydraulic parameters of conical vortex regulators. Polish J. Environ. Stud., 19 (4), Rasińska, M. (2015). Charakterystyka przepustowości regulatora wirowego stożkowego. (Praca inżynierska). Warszawa: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wójtowicz, P. i Kotowski, A. (2008). Badania modelowe stożkowych regulatorów hydrodynamicznych. Ochrona Środowiska, 3, Streszczenie Charakterystyki przepustowości wirowego regulatora stożkowego z niezatopionym i zatopionym wylotem. W pracy 234 E. Kubrak, M. Rasińska, W. Grabowski
12 przedstawiono wyniki hydraulicznych badań przepustowości wirowych regulatorów stożkowych. Badania prowadzono dla zatopionego i niezatopionego wylotu z regulatora. Wyniki badań przedstawiono w formie charakterystyk przy niewirowym i wirowym przepływie w regulatorze. Stwierdzono wpływ zatopienia wylotu z regulatora na charakterystykę jego przepustowości. Zatopienie wylotu z regulatora powoduje, że przepływ przez regulator przechodzi w wirowy przy niższym natężeniu dopływu do regulatora niż w przypadku wylotu niezatopionego. Summary Flow characteristics of the conical vortex regulator with unsubmerged and submerged outlet. The paper presents the results of investigations of a flow capacity of the conical vortex regulators. The research was conducted for the submerged and nonsubmerged outlet of the regulator. The results were presented in a form of characteristics of the and in the regulator. The influence of the outlet form on hydraulic characteristics of the conical vortex regulator is demonstrated. The submergence of the outflow causes that the appears for lower inflow rates than for the unsubmerged outflow. Authors address: Elżbieta Kubrak Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Laboratorium Centrum Wodne ul. Ciszewskiego 6, Warszawa Poland elzbieta_kubrak@sggw.pl Charakterystyki przepustowości wirowego regulatora stożkowego
MECHANIKA PŁYNÓW LABORATORIUM
MECANIKA PŁYNÓW LABORATORIUM Ćwiczenie nr 4 Współpraca pompy z układem przewodów. Celem ćwiczenia jest sporządzenie charakterystyki pojedynczej pompy wirowej współpracującej z układem przewodów, przy różnych
Ćwiczenie laboratoryjne Parcie wody na stopę fundamentu
Ćwiczenie laboratoryjne Parcie na stopę fundamentu. Cel ćwiczenia i wprowadzenie Celem ćwiczenia jest wyznaczenie parcia na stopę fundamentu. Natężenie przepływu w ośrodku porowatym zależy od współczynnika
INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI ĆWICZENIE NR 4 OKREŚLENIE WSPÓŁCZYNNIKA STRAT LOEKALNYCH
INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI Laboratorium z mechaniki płynów ĆWICZENIE NR 4 OKREŚLENIE WSPÓŁCZYNNIKA STRAT LOEKALNYCH . Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest doświadczalne
Grupa 1 1.1). Obliczyć średnicę zastępczą przewodu o przekroju prostokątnym o długości boków A i B=2A wypełnionego wodą w 75%. Przewód ułożony jest w
Grupa 1 1.1). Obliczyć średnicę zastępczą przewodu o przekroju prostokątnym o długości boków A i B=2A wypełnionego wodą w 75%. Przewód ułożony jest w taki sposób, że dłuższy bok przekroju znajduje się
Laboratorium. Hydrostatyczne Układy Napędowe
Laboratorium Hydrostatyczne Układy Napędowe Instrukcja do ćwiczenia nr Eksperymentalne wyznaczenie charakteru oporów w przewodach hydraulicznych opory liniowe Opracowanie: Z.Kudżma, P. Osiński J. Rutański,
MECHANIKA PŁYNÓW LABORATORIUM
MECHANIKA PŁYNÓW LABORATORIUM Ćwiczenie nr 6 Wyznaczanie współczynnika wydatku przelewu Celem ćwiczenia jest wyznaczenie wartości współczynnika wydatku dla różnyc rodzajów przelewów oraz sporządzenie ic
Parametry układu pompowego oraz jego bilans energetyczny
Parametry układu pompowego oraz jego bilans energetyczny Układ pompowy Pompa może w zasadzie pracować tylko w połączeniu z przewodami i niezbędną armaturą, tworząc razem układ pompowy. W układzie tym pompa
Rozkłady prędkości przepływu wody w korytach z roślinnością wodną Distributions of water velocities in open-channels with aquatic vegetation
Adam WÓJTOWICZ, Elżbieta KUBRAK, Marcin KRUKOWSKI Katedra Inżynierii Wodnej i Rekultywacji Środowiska SGGW w Warszawie Department of Hydraulic Engineering and Environmental Restoration WULS SGGW Rozkłady
7. Obliczenia hydrauliczne sieci wodociągowej przed doborem pomp
7. Obliczenia hydrauliczne sieci wodociągowej przed doborem pomp Podczas maksymalnego godzinowego rozbioru wody (Q maxh ) Wysokość podnoszenia pomp: (15) - rzędna ciśnienia na wypływie z pompowni, m npm
Zadanie 1. Zadanie 2.
Zadanie 1. Określić nadciśnienie powietrza panujące w rurociągu R za pomocą U-rurki, w której znajduje się woda. Różnica poziomów wody w U-rurce wynosi h = 100 cm. Zadanie 2. Określić podciśnienie i ciśnienie
Systemy filtracji oparte o zawory Bermad
Systemy filtracji oparte o zawory Bermad Systemy filtracji W systemach baterii filtrów każdy filtr wymaga m.in.: cyklicznego płukania przepływem wstecznym. ograniczenia maksymalnego przepływu Dwa zawory,
Rys.1. Zwężki znormalizowane: a) kryza, b) dysza, c) dysza Venturiego [2].
WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPŁYWU W ZWĘŻKACH POMIAROWYCH DLA GAZÓW 1. Wprowadzenie Najbardziej rozpowszechnioną metodą pomiaru natężenia przepływu jest użycie elementów dławiących płyn. Stanowią one
WYKŁAD 11 POMPY I UKŁADY POMPOWE
WYKŁAD 11 POMPY I UKŁADY POMPOWE Historia Czerpak do wody używany w Egipcie ok. 1500 r.p.n.e. Historia Nawadnianie pól w Chinach Historia Koło wodne używane w Rzymie Ogólna klasyfikacja pomp POMPY POMPY
MECHANIKA PŁYNÓW - LABORATORIUM
MECHANIKA PŁYNÓW - LABORATORIUM Ćwiczenie nr 1 Wypływ cieczy przez przystawki Celem ćwiczenia jest eksperymentalne wyznaczenie współczynnika wydatku przystawki przy wypływie ustalonym, nieustalonym oraz
EKSPERYMENTALNE OKREŚLENIE MIEJSCOWYCH STRAT CIŚNIENIA W PRZEPŁYWOMIERZACH KOLANOWYCH 1. WPROWADZENIE
Inżynieria Maszyn, R. 18, z. 3, 213 straty, przepływ turbulentny, przepływomierz kolanowy, pomiary Andrzej MROWIEC 1 EKSPERYMENTALNE OKREŚLENIE MIEJSCOWYCH STRAT CIŚNIENIA W PRZEPŁYWOMIERZACH KOLANOWYCH
ANALIZA ROZKŁADU CIŚNIEŃ I PRĘDKOŚCI W PRZEWODZIE O ZMIENNYM PRZEKROJU
Dr inż. Paweł PIETKIEWICZ Dr inż. Wojciech MIĄSKOWSKI Dr inż. Krzysztof NALEPA Piotr LESZCZYŃSKI Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie DOI: 10.17814/mechanik.2015.7.283 ANALIZA ROZKŁADU CIŚNIEŃ I
Część A: Wodociągi dr inż. Małgorzata Kutyłowska dr inż. Aleksandra Sambor
Część A: Wodociągi dr inż. Małgorzata Kutyłowska dr inż. Aleksandra Sambor Projekt koncepcyjny sieci wodociągowej dla rejonu. Spis treści 1. Wstęp 1.1. Przedmiot opracowania 1.2. Podstawa opracowania 1.3.
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, INSTYTUT INŻYNIERII BIOMEDYCZNEJ I POMIAROWEJ LABORATORIUM POMIARÓW WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH I-21
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, INSTYTUT INŻYNIERII BIOMEDYCZNEJ I POMIAROWEJ LABORATORIUM POMIARÓW WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH I-21 Ćwiczenie nr 5. POMIARY NATĘŻENIA PRZEPŁYWU GAZÓW METODĄ ZWĘŻOWĄ 1. Cel ćwiczenia
WYZNACZANIE PARAMETRÓW PRZEPŁYWU CIECZY W PŁASZCZU CHŁODZĄCYM ZBIORNIKA CIŚNIENIOWEGO
Inżynieria Rolnicza 2(90)/2007 WYZNACZANIE PARAMETRÓW PRZEPŁYWU CIECZY W PŁASZCZU CHŁODZĄCYM ZBIORNIKA CIŚNIENIOWEGO Jerzy Domański Katedra Mechaniki i Podstaw Konstrukcji Maszyn, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY AUTOMATYKA CHŁODNICZA TEMAT: Racje techniczne wykorzystania rurki kapilarnej lub dyszy w małych urządzeniach chłodniczych i sprężarkowych pompach ciepła Mateusz
Badania modelowe przelewu mierniczego
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Badania modelowe przelewu mierniczego dr inż. Przemysław Trzciński ZAKŁAD APARATURY PRZEMYSŁOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZ. BMiP, PŁOCK Płock 2007 1. Cel ćwiczenia Celem
Zastosowanie rur GRP firmy Amiantit w budowie zbiorników retencyjnych i odwodnień przy budowie autostrad i dróg ekspresowych w Polsce
Zastosowanie rur GRP firmy Amiantit w budowie zbiorników retencyjnych i odwodnień przy budowie autostrad i dróg ekspresowych w Polsce Tomasz Jamroz AMIANTIT Poland Sp. z o.o. Amitech Poland- producent
Awarie. 4 awarie do wyboru objawy, możliwe przyczyny, sposoby usunięcia. (źle dobrana pompa nie jest awarią)
Awarie 4 awarie do wyboru objawy możliwe przyczyny sposoby usunięcia (źle dobrana pompa nie jest awarią) Natężenie przepływu DANE OBLICZENIA WYNIKI Qś r d M k q j m d 3 Mk- ilość mieszkańców równoważnych
Ćwiczenie 2: Wyznaczanie gęstości i lepkości płynów nieniutonowskich
Gęstość 1. Część teoretyczna Gęstość () cieczy w danej temperaturze definiowana jest jako iloraz jej masy (m) do objętości (V) jaką zajmuje: Gęstość wyrażana jest w jednostkach układu SI. Gęstość cieczy
Hydrostatyczne Układy Napędowe Laboratorium
Hydrostatyczne Układy Napędowe Laboratorium Temat: Eksperymentalne wyznaczenie charakteru oporów w przewodach hydraulicznych opory liniowe Opracował: Z. Kudźma, P. Osiński, J. Rutański, M. Stosiak CEL
BADANIA LABORATORYJNE ZMODERNIZOWANEGO REGULATORA PRZEPŁYWU 2FRM-16 STOSOWANEGO W PRZEMYŚLE
Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe (25) nr 1/2010 Paweł GLEŃ BADANIA LABORATORYJNE ZMODERNIZOWANEGO REGULATORA PRZEPŁYWU 2FRM-16 STOSOWANEGO W PRZEMYŚLE Streszczenie. W pracy przedstawiono wyniki badań doświadczalnych,
Pomiar pompy wirowej
Pomiar pompy wirowej Instrukcja do ćwiczenia nr 20 Badanie maszyn - laboratorium Opracował: dr inŝ. Andrzej Tatarek Zakład Miernictwa i Ochrony Atmosfery Wrocław, grudzień 2006 r. 1. Wstęp Pompami nazywamy
BADANIE WYPŁYWU CIECZY ZE ZBIORNIKA
BADANIE WYPŁYWU CIECZY ZE ZBIORNIKA 1. Wprowadzenie Spośród zagadnień związanych z wypływem cieczy ze zbiornika do najważniejszych należą: - obliczenie natężenia wypływu cieczy przez otwór w ścianie lub
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW
Ćwiczenie numer 2 Pomiar współczynnika oporu liniowego 1. Wprowadzenie Stanowisko służy do analizy zjawiska liniowych strat energii podczas przepływu laminarnego i turbulentnego przez rurociąg mosiężny
J. Szantyr Wykład nr 26 Przepływy w przewodach zamkniętych II
J. Szantyr Wykład nr 6 Przepływy w przewodach zamkniętych II W praktyce mamy do czynienia z mniej lub bardziej złożonymi rurociągami. Jeżeli strumień płynu nie ulega rozgałęzieniu, mówimy o rurociągu prostym.
Zastosowania Równania Bernoullego - zadania
Zadanie 1 Przez zwężkę o średnicy D = 0,2 m, d = 0,05 m przepływa woda o temperaturze t = 50 C. Obliczyć jakie ciśnienie musi panować w przekroju 1-1, aby w przekroju 2-2 nie wystąpiło zjawisko kawitacji,
09 - Dobór siłownika i zaworu. - Opór przepływu w przewodzie - Dobór rozmiaru zaworu - Dobór rozmiaru siłownika
- Dobór siłownika i zaworu - Opór przepływu w przewodzie - Dobór rozmiaru zaworu - Dobór rozmiaru siłownika OPÓR PRZEPŁYWU W ZAWORZE Objętościowy współczynnik przepływu Qn Przepływ oblicza się jako stosunek
Ćwiczenie N 13 ROZKŁAD CIŚNIENIA WZDŁUś ZWĘśKI VENTURIEGO
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie N ROZKŁAD CIŚNIENIA WZDŁUś ZWĘśKI VENTURIEGO . Cel ćwiczenia Doświadczalne wyznaczenie rozkładu ciśnienia piezometrycznego w zwęŝce Venturiego i porównanie go z
APARATURA BADAWCZA I DYDAKTYCZNA. Słowa kluczowe: badania hydrauliczne, podobieństwo, skala modelu, hydrant
APARATURA BADAWCZA I DYDAKTYCZNA Efekt skalowy w laboratoryjnych badaniach hydraulicznych na przykładzie hydrantu o dużej wydajności Tomasz Kałuża, Paweł Zawadzki, Grzegorz Jaszczak Uniwersytet Przyrodniczy
Nieustalony wypływ cieczy ze zbiornika przewodami o różnej średnicy i długości
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Nieustalony wypływ cieczy ze zbiornika przewodami o różnej średnicy i długości dr inż. Jerzy Wiejacha ZAKŁAD APARATURY PRZEMYSŁOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA, WYDZ. BMiP, PŁOCK
LABORATORIUM PODSTAW BUDOWY URZĄDZEŃ DLA PROCESÓW MECHANICZNYCH
LABORATORIUM PODSTAW BUDOWY URZĄDZEŃ DLA PROCESÓW MECHANICZNYCH Temat: Badanie cyklonu ZAKŁAD APARATURY PRZEMYSŁOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ BMiP 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie
prędkości przy przepływie przez kanał
Ćwiczenie numer 5 Wyznaczanie rozkładu prędkości przy przepływie przez kanał 1. Wprowadzenie Stanowisko umożliwia w eksperymentalny sposób zademonstrowanie prawa Bernoulliego. Układ wyposażony jest w dyszę
J. Szantyr Wykład 26bis Podstawy działania pomp wirnikowych. a) Układ ssący b) Układ tłoczący c) Układ ssąco-tłoczący
J. Szantyr Wykład 26bis Podstawy działania pomp wirnikowych Pompy dzielimy ogólnie na wyporowe i wirowe. Jedną z kategorii pomp wirowych są pompy wirnikowe, które z kolei dzielimy na: odśrodkowe, helikoidalne,
Obliczanie światła przepustów
Obliczanie światła przepustów BUDOWNICTWO KOMUNIKACYJNE Materiał dydaktyczny Dr inż. Dariusz Sobala Piśmiennictwo 1. ROZPORZADZENIE MINISTRA TRANSPORTU I GOSPODARKI MORSKIEJ nr 63 z dnia 30 maja 2000 r.
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW
Ćwiczenie numer 5 Wyznaczanie rozkładu prędkości przy przepływie przez kanał 1. Wprowadzenie Stanowisko umożliwia w eksperymentalny sposób zademonstrowanie prawa Bernoulliego. Układ wyposażony jest w dyszę
PROFIL PRĘDKOŚCI W RURZE PROSTOLINIOWEJ
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie N 7 PROFIL PRĘDKOŚCI W RURZE PROSTOLINIOWEJ . Cel ćwiczenia Doświadczalne i teoretyczne wyznaczenie profilu prędkości w rurze prostoosiowej 2. Podstawy teoretyczne:
Zajęcia laboratoryjne
Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 2 Metody sterowania prędkością odbiornika hydraulicznego w układach z pompą stałej wydajności sterowanie dławieniowe Opracowanie: Z.
Płyny newtonowskie (1.1.1) RYS. 1.1
Miniskrypt: Płyny newtonowskie Analizujemy cienką warstwę płynu zawartą pomiędzy dwoma równoległymi płaszczyznami, które są odległe o siebie o Y (rys. 1.1). W warunkach ustalonych następuje ścinanie w
Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Sterowanie odbiornikiem hydraulicznym z rozdzielaczem typu Load-sensing
Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Sterowanie odbiornikiem hydraulicznym z rozdzielaczem typu Load-sensing Wstęp teoretyczny Poprzednie ćwiczenia poświęcone były sterowaniom dławieniowym. Do realizacji
WYKŁAD 10 METODY POMIARU PRĘDKOŚCI, STRUMIENIA OBJĘTOŚCI I STRUMIENIA MASY W PŁYNACH
WYKŁAD 10 METODY POMIARU PRĘDKOŚCI, STRUMIENIA OBJĘTOŚCI I STRUMIENIA MASY W PŁYNACH Pomiar strumienia masy i strumienia objętości metoda objętościowa, (1) q v V metoda masowa. (2) Obiekt badań Pomiar
Badanie transformatora
Ćwiczenie 14 Badanie transformatora 14.1. Zasada ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. Do jednego uzwojenia (pierwotnego) przykłada się zmienne
AKADEMIA GÓRNICZO HUTNICZA INSTRUKCJE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH: TECHNIKA PROCESÓW SPALANIA
AKADEMIA GÓRNICZO HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE WYDZIAŁ INŻYNIERII METALI I INFORMATYKI PRZEMYSŁOWEJ KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ I OCHRONY ŚRODOWISKA INSTRUKCJE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH:
WYMIENNIK PŁASZCZOWO RUROWY
WYMIENNIK PŁASZCZOWO RUROWY DOKUMENTACJA TECHNICZNO RUCHOWA Kraków 20.01.2014 Dział Handlowy: ul. Pasternik 76, 31-354 Kraków tel. +48 12 379 37 90~91 fax +48 12 378 94 78 tel. kom. +48 601 528 380 www.makroterm.pl
Wyznaczanie charakterystyk przepływu cieczy przez przelewy
Ć w i c z e n i e 1 Wyznaczanie charakterystyk przepływu cieczy przez przelewy 1. Wprowadzenie Cele ćwiczenia jest eksperyentalne wyznaczenie charakterystyk przelewu. Przelew ierniczy, czyli przegroda
Katedra Inżynierii Wodnej i Rekultywacji Środowiska SGGW Department of Hydraulic Engineering and Environmental Recultivation WULS
Zbigniew POPEK Katedra Inżynierii Wodnej i Rekultywacji Środowiska SGGW Department of Hydraulic Engineering and Environmental Recultivation WULS Weryfikacja wybranych wzorów empirycznych do określania
Zajęcia laboratoryjne
Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 3 Metody ograniczenia strat mocy w układach hydraulicznych Opracowanie: Z. Kudźma, P. Osiński, U. Radziwanowska, J. Rutański, M. Stosiak
dr inż. Piotr Pawełko / Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia patrz punkt 6!!!
Laboratorium nr2 Temat: Sterowanie pośrednie siłownikami jednostronnego i dwustronnego działania. 1. Wstęp Sterowanie pośrednie stosuje się do sterowania elementami wykonawczymi (siłownikami, silnikami)
2. Obliczenia ilości ścieków deszczowych
Spis treści 1. Wstęp 1.1 Przedmiot opracowania 1.2 Zakres opracowania 1.3 Podstawa opracowania 1.4 Wykorzystane materiały 1.5 Ogólna charakterystyka jednostki osadniczej 2. Obliczenia ilości ścieków deszczowych
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW
Ćwiczenie numer Pomiar współczynnika oporu liniowego 1. Wprowadzenie Stanowisko służy do analizy zjawiska liniowych strat energii podczas przepływu laminarnego i turbulentnego przez rurociąg mosiężny o
KATEDRA INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ INSTRUKCJE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH LABORATORIUM INŻYNIERII CHEMICZNEJ, PROCESOWEJ I BIOPROCESOWEJ
KATEDRA INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ INSTRUKCJE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH LABORATORIUM INŻYNIERII CHEMICZNEJ, PROCESOWEJ I BIOPROCESOWEJ Absorpcja Osoba odiedzialna: Donata Konopacka - Łyskawa dańsk,
Amiblu. Nietypowe zbiorniki z rur GRP stosowane w sieciach kanalizacji deszczowej i ogólnospławnej
Amiblu Nietypowe zbiorniki z rur GRP stosowane w sieciach kanalizacji deszczowej i ogólnospławnej Marek Mathea Robert Walczak Nietypowe zbiorniki retencyjno-zrzutowe dla sieci ogólnospławnej System AMISCREEN
ANALIZA PRACY KANALIZACJI DESZCZOWEJ LOTNISKA W MIEJSCOWOŚCI ŁASK NA PODSTAWIE MODELU HYDRAULICZNEGO.
ANALIZA PRACY KANALIZACJI DESZCZOWEJ LOTNISKA W MIEJSCOWOŚCI ŁASK NA PODSTAWIE MODELU HYDRAULICZNEGO. Model hydrauliczny kanalizacji deszczowej wykonano w programie EPA SWMM 5 (Storm Water Management Model),
Amiblu. Nietypowe zbiorniki z rur GRP stosowane w sieciach kanalizacji deszczowej i ogólnospławnej. Robert Walczak Kierownik Działu Technicznego
Amiblu Nietypowe zbiorniki z rur GRP stosowane w sieciach kanalizacji deszczowej i ogólnospławnej Robert Walczak Kierownik Działu Technicznego Nietypowe zbiorniki retencyjno-zrzutowe dla sieci ogólnospławnej
Laboratorium. Hydrostatyczne Układy Napędowe
Laboratorium Hydrostatyczne Układy Napędowe Instrukcja do ćwiczenia nr 5 Charakterystyka rozdzielacza hydraulicznego. Opracowanie: Z.Kudźma, P. Osiński J. Rutański, M. Stosiak Wiadomości wstępne Rozdzielacze
PROCEDURA DOBORU POMP DLA PRZEMYSŁU CUKROWNICZEGO
PROCEDURA DOBORU POMP DLA PRZEMYSŁU CUKROWNICZEGO Wskazujemy podstawowe wymagania jakie muszą być spełnione dla prawidłowego doboru pompy, w tym: dobór układu konstrukcyjnego pompy, parametry pompowanego
INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI ĆWICZENIE NR 7 BADANIE POMPY II
INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI Laboratorium z mechaniki płynów ĆWICZENIE NR 7 BADANIE POMPY II 2 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową i działaniem
Zestawy pompowe PRZEZNACZENIE ZASTOSOWANIE OBSZAR UŻYTKOWANIA KONCEPCJA BUDOWY ZALETY
PRZEZNACZENIE Zestawy pompowe typu z przetwornicą częstotliwości, przeznaczone są do tłoczenia wody czystej nieagresywnej chemicznie o ph=6-8. Wykorzystywane do podwyższania ciśnienia w instalacjach. Zasilane
Ćwiczenie 2: Wyznaczanie gęstości i lepkości płynów. Rodzaje przepływów.
Ćwiczenie : Wyznaczanie gęstości i lepkości płynów. Rodzaje przepływów. Gęstość 1. Część teoretyczna Gęstość () cieczy w danej temperaturze definiowana jest jako iloraz jej masy (m) do objętości (V) jaką
Porównanie strat ciśnienia w przewodach ssawnych układu chłodniczego.
Porównanie strat ciśnienia w przewodach ssawnych układu chłodniczego. Poszczególne zespoły układu chłodniczego lub klimatyzacyjnego połączone są systemem przewodów transportujących czynnik chłodniczy.
PL B1. PISKORZ WALDEMAR, Kodeń, PL BUP 23/11. WALDEMAR PISKORZ, Kodeń, PL WUP 09/14. rzecz. pat.
PL 217936 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217936 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 391145 (22) Data zgłoszenia: 04.05.2010 (51) Int.Cl.
Badanie transformatora
Ćwiczenie 14 Badanie transformatora 14.1. Zasada ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. Do jednego uzwojenia (pierwotnego) przykłada się zmienne
Opory przepływu powietrza w instalacji wentylacyjnej
Wentylacja i klimatyzacja 2 -ćwiczenia- Opory przepływu powietrza w instalacji wentylacyjnej Przepływ powietrza w przewodach wentylacyjnych Powietrze dostarczane jest do pomieszczeń oraz z nich usuwane
ĆWICZENIE WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK POMPY WIROWEJ
ĆWICZENIE WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK POMPY WIROWEJ 1. Cel i zakres ćwiczenia Celem ćwiczenia jest opanowanie umiejętności dokonywania pomiarów parametrów roboczych układu pompowego. Zapoznanie z budową
ZESZYTY NAUKOWE NR 10(82) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Analiza strat ciśnieniowych w kanałach pompy MP-05
ISSN 1733-8670 ZESZYTY NAUKOWE NR 10(82) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE IV MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA E X P L O - S H I P 2 0 0 6 Adam Komorowski Analiza strat ciśnieniowych w kanałach
Część A: Wodociągi Dr inż. Małgorzata Kutyłowska Dr inż. Aleksandra Sambor
Część A: Wodociągi Dr inż. Małgorzata Kutyłowska Dr inż. Aleksandra Sambor Projekt koncepcyjny rozgałęźnej sieci wodociągowej dla rejonu. Literatura 1. Mielcarzewicz E., Obliczanie systemów zaopatrzenia
WYZNACZENIE WSPÓŁCZYNNIKA OPORU LINIOWEGO PRZEPŁYWU LAMINARNEGO
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie N 7 WYZNACZENIE WSPÓŁCZYNNIKA OPORU LINIOWEGO PRZEPŁYWU LAMINARNEGO 1. Cel ćwiczenia Doświadczalne wyznaczenie zaleŝności współczynnika oporu linioweo przepływu
Mieszadła z łamanymi łopatkami. Wpływ liczby łopatek na wytwarzanie zawiesin
TOMÁŠ JIROUT FRANTIŠEK RIEGER Wydział Mechaniczny. Czeski Uniwersytet Techniczny. Praha EDWARD RZYSKI Wydział Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska. Politechnika Łódzka. Łódź Mieszadła z łamanymi
Filtracja - zadania. Notatki w Internecie Podstawy mechaniki płynów materiały do ćwiczeń
Zadanie 1 W urządzeniu do wyznaczania wartości współczynnika filtracji o powierzchni przekroju A = 0,4 m 2 umieszczono próbkę gruntu. Różnica poziomów h wody w piezometrach odległych o L = 1 m wynosi 0,1
PCC ENERGETYKA BLACHOWNIA
Załącznik Nr1a- Jest integralną częścią Załącznika nr 1 do Umowy o dostawę i montaż urządzeń wraz z ich uruchomieniem części mechanicznej Centralnej Oczyszczalni Ścieków w PCC Energetyka Blachownia Sp.
Przepływ w korytach otwartych. kanał otwarty przepływ ze swobodną powierzchnią
Przepływ w korytach otwartych kanał otwarty przepływ ze swobodną powierzchnią Przepływ w korytach otwartych Przewody otwarte dzielimy na: Naturalne rzeki strumienie potoki Sztuczne kanały komunikacyjne
WZORU UŻYTKOWEGO q yi (21J Numer zgłoszenia:
RZECZPOSPOLITA POLSKA EGZEMPLARZ ARCHIWALNY OPIS OCHRONNY PL 61110 WZORU UŻYTKOWEGO q yi (21J Numer zgłoszenia: 110525 Intel7: Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 25.01.2000
POMPA CIEPŁA DO CIEPŁEJ WODY UŻYTKOWEJ Z 250 l ZASOBNIKIEM C.W.U. I DWIEMA WĘŻOWNICAMI
Pompy ciepła do przygotowania c.w.u. POMPA CIEPŁA DO CIEPŁEJ WODY UŻYTKOWEJ Z 250 l ZASOBNIKIEM C.W.U. I DWIEMA WĘŻOWNICAMI Nowoczesna automatyka z intuicyjnym dotykowym panelem sterowania Zasobnik c.w.u.
Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej
Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej w Systemach Technicznych Symulacja prosta dyszy pomiarowej Bendemanna Opracował: dr inż. Andrzej J. Zmysłowski
Skraplanie czynnika chłodniczego R404A w obecności gazu inertnego. Autor: Tadeusz BOHDAL, Henryk CHARUN, Robert MATYSKO Środa, 06 Czerwiec :42
Przeprowadzono badania eksperymentalne procesu skraplania czynnika chłodniczego R404A w kanale rurowym w obecności gazu inertnego powietrza. Wykazano negatywny wpływ zawartości powietrza w skraplaczu na
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA Wydział Mechaniczny Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu LABORATORIUM TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA Wydział Mechaniczny Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu LABORATORIUM TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ Instrukcja do ćwiczenia T-06 Temat: Wyznaczanie zmiany entropii ciała
Straty ciśnienia w systemie wentylacyjnym
Straty ciśnienia w systemie wentylacyjnym Opór przepływu powietrza w systemie wentylacyjnym, zależy głównie od prędkości powietrza w tym systemie. Wraz ze wzrostem prędkości wzrasta i opór. To zjawisko
PL B BUP 19/17
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 228575 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 416414 (22) Data zgłoszenia: 07.03.2016 (51) Int.Cl. F16K 17/00 (2006.01)
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Podstawy Automatyki Przygotowanie zadania sterowania do analizy i syntezy zestawienie schematu blokowego
BADANIE OPORÓW PRZEPŁYWU PŁYNÓW W PRZEWODACH
Ćwiczenie 3: BADANIE OPORÓW PRZEPŁYWU PŁYNÓW W PRZEWODACH 1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest wyznaczenie wartości liniowych i miejscowych oporów przepływu w rurze w zależności od wielkości strumienia
PL B1. CIEŚLICKI BOGUSŁAW, Gdańsk, PL KOWALSKI RADOSŁAW, Gdańsk, PL BUP 19/10
PL 214337 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 214337 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 387407 (51) Int.Cl. A01K 63/04 (2006.01) C02F 1/74 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej
. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest porównanie na drodze obserwacji wizualnej przepływu laminarnego i turbulentnego, oraz wyznaczenie krytycznej licz
ZAKŁAD MECHANIKI PŁYNÓW I AERODYNAMIKI ABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW ĆWICZENIE NR DOŚWIADCZENIE REYNODSA: WYZNACZANIE KRYTYCZNEJ ICZBY REYNODSA opracował: Piotr Strzelczyk Rzeszów 997 . Cel ćwiczenia Celem
1. Obliczenia rowu przydrożnego prawostronnego odcinki 6-8
H h = 0,8H Przykładowe obliczenia odwodnienia autor: mgr inż. Marek Motylewicz strona 1 z 5 1. Obliczenia rowu przydrożnego prawostronnego odcinki 6-8 1:m1 1:m2 c Przyjęte parametry: rów o przekroju trapezowym
Pomiary ciepła spalania i wartości opałowej paliw gazowych
Pomiary ciepła spalania i wartości opałowej paliw gazowych Ciepło spalania Q s jest to ilość ciepła otrzymana przy spalaniu całkowitym i zupełnym jednostki paliwa wagowej lub objętościowej, gdy produkty
dn dt C= d ( pv ) = d dt dt (nrt )= kt Przepływ gazu Pompowanie przez przewód o przewodności G zbiornik przewód pompa C A , p 1 , S , p 2 , S E C B
Pompowanie przez przewód o przewodności G zbiornik przewód pompa C A, p 2, S E C B, p 1, S C [W] wydajność pompowania C= d ( pv ) = d dt dt (nrt )= kt dn dt dn / dt - ilość cząstek przepływających w ciągu
Laboratorium InŜynierii i Aparatury Przemysłu SpoŜywczego
Laboratorium InŜynierii i Aparatury Przemysłu SpoŜywczego 1. Temat ćwiczenia :,,Wyznaczanie współczynnika przenikania ciepła 2. Cel ćwiczenia : Określenie globalnego współczynnika przenikania ciepła k
NAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH POBRANYCH Z PŁYT EPS O RÓŻNEJ GRUBOŚCI
PRACE INSTYTUTU TECHNIKI BUDOWLANEJ - KWARTALNIK 1 (145) 2008 BUILDING RESEARCH INSTITUTE - QUARTERLY No 1 (145) 2008 Zbigniew Owczarek* NAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH
Badania wentylatora. Politechnika Lubelska. Katedra Termodynamiki, Mechaniki Płynów. i Napędów Lotniczych. Instrukcja laboratoryjna
Politechnika Lubelska i Napędów Lotniczych Instrukcja laboratoryjna Badania wentylatora /. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie z budową i metodami badań podstawowych typów wentylatorów. II. Wprowadzenie
ANALIZA PRZEPŁYWU W TUNELU AERODYNAMICZNYM PO MODERNIZACJI
Dr inż. Waldemar DUDDA Dr inż. Jerzy DOMAŃSKI Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie ANALIZA PRZEPŁYWU W TUNELU AERODYNAMICZNYM PO MODERNIZACJI Streszczenie: W opracowaniu przedstawiono wyniki symulacji
Ćwiczenie Nr 2. Temat: Zaprojektowanie i praktyczna realizacja prostych hydraulicznych układów sterujących i napędów
Ćwiczenie Nr 2 Temat: Zaprojektowanie i praktyczna realizacja prostych hydraulicznych układów sterujących i napędów 1. Wprowadzenie Sterowanie prędkością tłoczyska siłownika lub wału silnika hydraulicznego
DYNAMIKA ŁUKU ZWARCIOWEGO PRZEMIESZCZAJĄCEGO SIĘ WZDŁUŻ SZYN ROZDZIELNIC WYSOKIEGO NAPIĘCIA
71 DYNAMIKA ŁUKU ZWARCIOWEGO PRZEMIESZCZAJĄCEGO SIĘ WZDŁUŻ SZYN ROZDZIELNIC WYSOKIEGO NAPIĘCIA dr hab. inż. Roman Partyka / Politechnika Gdańska mgr inż. Daniel Kowalak / Politechnika Gdańska 1. WSTĘP
PROJEKT NR 2 Współpraca pompy z rurociągiem
PROJEKT NR 2 Współpraca pompy z rurociągiem Z otwartego zbiornika wodnego o dużej pojemności pompowana jest woda chłodząca do górnego zbiornika ciśnieniowego przez rurociąg z rur stalowych przedstawiony
Zajęcia laboratoryjne
Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 10 Badania porównawcze układów sterowania i regulacji prędkością odbiornika hydraulicznego Opracowanie: H. Kuczwara, Z. Kudźma, P. Osiński,
Inżynieria Rolnicza 5(93)/2007
Inżynieria Rolnicza 5(9)/7 WPŁYW PODSTAWOWYCH WIELKOŚCI WEJŚCIOWYCH PROCESU EKSPANDOWANIA NASION AMARANTUSA I PROSA W STRUMIENIU GORĄCEGO POWIETRZA NA NIEZAWODNOŚĆ ICH TRANSPORTU PNEUMATYCZNEGO Henryk
2-drogowy zawór (NO) do instalacji pary wodnej, odciążony hydraulicznie (PN 25) VGS gwint zewnętrzny
Arkusz informacyjny 2-drogowy zawór (NO) do instalacji pary wodnej, odciążony hydraulicznie (PN 25) VGS gwint zewnętrzny Opis VGS jest normalnie otwartym (NO) 2-drogowym zaworem odciążonym hydraulicznie
WZORU UŻYTKOWEGO PL Y , CZ, PUV TOPOL JAN, Praga, CZ BUP 19/12. JAN TOPOL, Praga, CZ
PL 67611 Y1 RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 120800 (22) Data zgłoszenia: 28.02.2012 (19) PL (11) 67611 (13) Y1