Włączające Zespoły Opiekuńcze

Transkrypt

1 Włączające Zespoły Opiekuńcze Osoby z niepełnosprawnością intelektualną stają się kolegami z pracy Numer 3 Drodzy Czytelnicy, Mamy zaszczyt przedstawić trzeci Biuletyn projektu IBB2. W numerze tym chcielibyśmy podzielić się z Wami informacjami na temat przebiegu projektu, ostatnimi osiągnięciami oraz najbliższymi planami związanymi z projektem. Chcielibyśmy także omówić przeprowadzone przez nas szkolenia ma temat zarządzania różnorodnością oraz opowiedzieć o wdrażaniu systemu mentorskiego przez partnerów projektu. Jeśli chcecie uzyskać więcej informacji o projekcie, prosimy o kontakt. Dodatkowe informacje znajdziecie na stronie Życzymy przyjemnej lektury! Seminarium Podsumowujące: IBB2 Włączające Zespoły Opiekuńcze Nowe Ścieżki Zatrudniania w Sektorze Socjalnym Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną. Bruksela, 19 czerwca 2012 r. Nasz dwuletni projekt zbliża się do końca. Jesteśmy podekscytowani sukcesami, jakie odnieśliśmy realizując projekt, zwłaszcza pozytywnymi wynikami szkoleń z zakresu zarządzania różnorodnością oraz szkoleń dla przyszłych mentorów. Wysiłki nasze zostały docenione przez Narodową Agencję Uczenia się Przez Całe Życie przy Komisji Europejskiej, od której otrzymaliśmy pozytywną ocenę. Pomyślny przebieg projektu sprawił, że podsumowujące seminarium zorganizujemy wcześniej niż pierwotnie planowaliśmy, mianowicie 19 czerwca 2012 r., w Brukseli. Seminarium jest organizowane przez dwóch partnerów projektu, EASPD z Belgii oraz partnera Austriackiego, czyli Lebenshilfe Graz und Umgebung Voitsberg. Jego celem jest prezentacja rezultatów projektu oraz przykładów dobrych praktyk otwierających sektor socjalny na możliwość zatrudnienia w nim osób z niepełnosprawnością intelektualną. Grupa docelowa składa się z przedstawicieli instytucji z sektora socjalnego, zwłaszcza pracodawców działających w sektorze opieki nad osobami niepełnosprawnymi; kierowników placówek oferujących szkolenia zawodowe w zakresie sektora socjalnego; urzędników odpowiedzialnych za politykę społeczną wobec osób niepełnosprawnych oraz oczywiście, samych osób niepełnosprawnych intelektualnie. Podczas seminarium skupimy się na problematyce zatrudniania osób z niepełnosprawnością intelektualną w świetle Strategii Unii Europejskiej dotyczącej Niepełnosprawności, przyjętej na lata oraz Konwencji Narodów Zjednoczonych dotyczącej Praw Osób Niepełnosprawnych. Przedyskutujemy rolę zarządzania różnorodnością. Wskażemy wyzwania, z jakimi będziemy musieli się zmierzyć w najbliższej przyszłości. Zaprezentujemy Podręcznik IBB2 zawierający rezultaty, do których doszliśmy w trakcie realizacji projektu oraz propozycje wspierania procesu podejmowania zatrudnienia przez osoby niepełnosprawne intelektualnie. Obecnie jesteśmy w trakcie przygotowywania płyty CD-Rom zawierającej materiały szkoleniowe. Będzie ona dostępna we wrześniu. W sprawie informacji na temat szczegółów związanych z programem seminarium oraz z rejestracją skontaktujcie się z Sonią Staskowiak: sonia.staskowiak@easpd.eu 1

2 Najnowsze osiągnięcia: Szkolenie szkolących/szkolenie trenerów różnorodności i mentorów w Austrii W lipcu 2011 miało miejsce ważne wydarzenie związane z projektem: W Graz, w Austrii rozdano dyplomy pierwszym niepełnosprawnym absolwentom integracyjnych szkoleń dla asystentów osób niepełnosprawnych. Zdobyli oni zawód asystenta wspomagającego w sektorze socjalnym. Umożliwiło to osobom niepełnosprawnym intelektualnie podjęcie pracy jako asystenci innej osoby niepełnosprawnej: jest to najważniejsze wyzwanie, z jakim zmierzyliśmy się podczas realizacji projektu. Bowiem zatrudnienie trzech niepełnosprawnych asystentów wspomagających na otwartym rynku pracy było głównym celem projektu. Rządowy program ograniczeń podatkowych wywarł ogromny wpływ na funkcjonowanie organizacji działających na rzecz osób niepełnosprawnych; ponadto status prawny asystentów wspomagających nie jest jeszcze całkowicie skodyfikowany. Z tych powodów nasze przedsięwzięcie było jeszcze trudniejsze niż początkowo zakładaliśmy. Jedna z niepełnosprawnych asystentek wspomagających zaczęła pracę w Lebenshilfe GUV w listopadzie 2011 r. Stała się pełnoprawnym członkiem zespołu i wykonuje w pracę z ogromnym zaangażowaniem, odpowiedzialnie i profesjonalnie. Samodzielnie wykonuje powierzone jej zadania. Zespół pracowniczy przygotował się do tej sytuacji uczestnicząc w Warsztatach Różnorodności oraz wyznaczając mentora wspomagającego pracę niepełnosprawnego asystenta osoby niepełnosprawnej. Te dwa sposoby wsparcia zostały opracowane podczas realizacji projektu IBB2. Ułatwiły one niepełnosprawnemu pracownikowi proces wchodzenia w zespół pracowniczy. Kolejny asystent wspomagający rozpoczął staż w dziennym ośrodku pobytu w styczniu Ten przypadek okazał się szczególnie trudny. Środowisko pracy nie było wystarczająco ustrukturowane, aby przyjąć niepełnosprawnego pracownika; pojawiały się trudności komunikacyjne, zakres obowiązków nie był zbyt precyzyjny. Asystent ten nie otrzymał stałego zatrudnienia. Analizując tę porażkę, zespół z Austrii przeanalizował kilka ważnych kwestii, prowadzących do następujących konkluzji: Każdy asystent wspomagający musi być przygotowany do wykonywania konkretnych zadań, które muszą być dostosowane do jego indywidualnych predyspozycji; Warsztaty Różnorodności stanowią dobrą podstawę przygotowującą zespół pracowniczy do czekających go zdań; Obecność mentora ułatwia integrację w ramach zespołu pracowniczego; Czasami konieczne jest dodatkowe wsparcie ze strony trenera pracy, aby przećwiczyć konkretne sekwencje działań; Środowisko pracy powinno być otwarte na przyjmowanie niepełnosprawnych współpracowników; Konieczne jest nieustanne monitorowanie wzajemnych relacji między partnerami projektu, organizacjami szkoleniowymi, niepełnosprawnymi pracownikami i asystentami wspomagającymi; Pomocnicy muszą ze sobą współpracować. W wyniku tych ustaleń wspomniany asystent wspomagający rozpoczął drugi staż w dużym ośrodku pomocowym, gdzie jego zadania zostały precyzyjnie zdefiniowane i strukturalizowane. Trzeci asystent wspomagający rozpoczął pracę w dziennym ośrodku pobytu na początku marca 2012 r. Obecnie jesteśmy w trakcie negocjacji z kilkoma organizacjami działającymi na rzecz osób niepełnosprawnych, dotyczących możliwości zwiększenia ofert stażowych oraz zatrudnienia osób niepełnosprawnych intelektualnie jako asystentów wspomagających. Mimo trudności, przed niepełnosprawnymi asystentami osób niepełnosprawnych otwierają się możliwości zatrudnienia. W trakcie realizacji projektu IBB2 ciągle jesteśmy zaskakiwani możliwościami wykraczającymi poza ramy projektu. Ponawiamy wysiłki, dzięki którym osoby niepełnosprawne intelektualnie będą mogły się realizować jako asystenci osób niepełnosprawnych. Partnerzy projektu pracują obecnie nad podręcznikiem IBB2. Będzie on zawierał wszystkie osiągnięcia, które zrealizowaliśmy, a także propozycje wdrożenia koncepcji szkoleniowego wsparcia w procesie rozpoczynania pracy przez osoby niepełnosprawne. Cornelia Coppola Koordynator projektu, Lebenshilfe Graz und Umgebung Voitsberg, Austria Ute Gudera Partner projektu: Ausbildungszentrum fur Sozialberufe Wielandgasse, Graz, Austria 2

3 Najnowsze osiągnięcia: Warsztaty Różnorodności Szkolenie Mentorskie w Niemczech Między grudniem 2011 r. a lutym 2012 r. zorganizowaliśmy w Niemczech dwa Warsztaty Różnorodności oraz Szkolenia Mentorów. Podczas pierwszego warsztatu, zorganizowanego w grudniu, dwóch Trenerów Różnorodności spotkało się z sześcioma opiekunami dziecięcymi mającymi doświadczenie z współpracy z osobami niepełnosprawnymi, aby zaproponować im szkolenie mentorskie. Osoby niepełnosprawne intelektualnie, które zamierzały podjąć pracę w sektorze socjalnym, były również obecne na tym szkoleniu. W trakcie warsztatów omówiliśmy kilka istotnych kwestii, takich jak włączanie osób niepełnosprawnych do pracy w sektorze socjalnym; zadania, jakie muszą wykonać osoby niepełnosprawne przed przystąpieniem do pracy; możliwe sposoby osiągnięcia optymalnej integracji osób niepełnosprawnych. Trenerzy Różnorodności i mentorzy uzgodnili, że w celu zapoznania się z warunkami pracy, osoby niepełnosprawne powinny towarzyszyć mentorom w ich codziennej pracy, nawiązać kontakt z nastolatkami i dziećmi, co ułatwi Podręcznik szkoleniowy dla niepełnosprawnych uczestników proces uczenia się. W związku z tym uzgodniono, że w fazie początkowej praca osób niepełnosprawnych będzie mniej związana z działalnością pedagogiczną, natomiast w większym stopniu będzie dotyczyć organizacji czasu wolnego dzieci i młodzieży. Celem było pokazanie młodzieży i dzieciom niepełnosprawnym, że mogą cieszyć się z przyznanych im praw i uczestniczyć w społeczeństwie jako aktywni obywatele. Zilustrowane to zostało pozytywnymi przykładami pracujących osób niepełnosprawnych. Planujemy także wdrożenie innych metod, dzięki którym osoby niepełnosprawne będą mogły wzbogacić swoją pracę z nastolatkami i dziećmi. Będziemy im powierzać coraz trudniejsze zadania, w miarę jak ich kompetencje będą rozły. Podczas drugiego Warsztatu Różnorodności i Szkolenia Mentorskiego, w lutym 2012 r., analizowaliśmy nowe, ciekawe aspekty relacji mentor niepełnosprawny podopieczny. Najważniejsze było jasne uświadomienie sobie, że mentor jest osobą, której niepełnosprawny podopieczny może ufać. Mentor wraz ze swym podopiecznym musi pracować nad realistycznymi celami, które podopieczny chce osiągnąć. Co więcej, mentor ma być odpowiedzialny za społeczną integrację podopiecznego. Wszędzie tam, gdzie podopieczny napotka problemy, mentor powinien działać jako osoba obdarzona zaufaniem, wspólnie z podopiecznym wypracowując rozwiązania. Niezależność i autonomia podopiecznego muszą być w pełni zachowane. W związku z tym, najlepszy sposób stworzenia efektywnej i stabilnej relacji mentor podopieczny to regularna wspólna praca. Podczas warsztatów jedna z osób niepełnosprawnych zapoznała się ze swoim mentorem pracującym w firmie cateringowej. Dziewczyna ta już wcześniej miała doświadczenia pracy w takiej firmie. Mentor dał jej dodatkowe instrukcje, używając folderu zawierającego zdjęcia, gry oraz opisy konkretnych działań krok po kroku. W przyszłości niepełnosprawna dziewczyna będzie pomagać w kuchni i będzie odpowiedzialna za wykonanie dwóch zadań dziennie. W zależności od postępów w nauce, mentor będzie pracował z nią nad poszczególnymi zadaniami tak długo, jak to będzie potrzebne. Trener Różnorodności, mentor i niepełnosprawna podopieczna przedyskutowali również możliwość podejmowania innych, nowych zadań, takich jak pomaganie osobom niepełnosprawnym odwiedzającym stołówkę w jedzeniu i myciu rąk. Ileana Hamburg Socia del proyecto del Institut Arbeit und Technik, Alemania Osoby niepełnosprawne przygotowują materiały do wysyłki Najnowsze osiągnięcia: Szkolenia różnorodności i szkolenia mentorskie w Polsce W dniach 29 i 30 września 2011 r. odbyły się w Warszawie dwa Warsztaty Różnorodności i Szkolenia Mentorskie. Uczestniczyło w nich 17 osób, spośród których pięć osób zdecydowało się wziąć udział w dalszych etapach projektu IBB2 i stać się Trenerami Różnorodności: nauczycielka ze specjalnej szkoły przysposabiającej do pracy oraz czterech trenerów pracy z organizacji Centrum Dzwoni. Barbara Szostak, koordynator zespołu polskiego, zdecydowała się podjąć wyzwanie i oprócz swojej roli eksperta, zdobyć nowe doświadczenia i stać się szóstym Trenerem Różnorodności. 3

4 Trenerzy Różnorodności starannie przygotowali się do pracy: Odbyli dwa spotkania robocze, 28 października i 24 listopada 2011 r. Przedyskutowali różne aspekty procesy mentorskiego, skupiając się na wartościach związanych ze wsparciem udzielanym przez mentora. Następnym krokiem był wybór przedsiębiorstw, w których odbywać się będą szkolenia przyszłych mentorów. Odbyły się rozmowy z pracodawcami, ustalono daty szkoleń. Szkolenie mentorskie odbyło się w sześciu przedsiębiorstwach. Dwa z nich związane są z branżą handlową: hurtownia (w której osoba niepełnosprawna intelektualnie pracuje jako brygadzista zespołu składającego się z czterech osób niepełnosprawnych intelektualnie; brygadzista ten odbył szkolenie mentorskie) oraz sklep z dywanami (gdzie przeszkolono cztery osoby). Cztery przedsiębiorstwa należały do sektora socjalnego: Centrum Szkolenia Nauczycieli (gdzie przeszkolono cztery osoby); hotel i ośrodek sportów młodzieżowych Agrykola (przeszkolona jedna osoba); przedszkole publiczne (przeszkolono osiem osób) oraz dom pomocy społecznej dla osób starszych (przeszkolono trzy osoby). Szkolenia mentorskie w powyższych przedsiębiorstwach odbywały się od 6 do 15 grudnia 2011 r. Niepełnosprawny praktykant pracuje w ZOO Trenerzy Różnorodności byli w stałym kontakcie z ekspertami i koordynatorem. Używali materiałów szkoleniowych przygotowanych przez ekspertów. Po przeprowadzeniu szkoleń odbyło się spotkanie całego zespołu, na którym podsumowano i przedyskutowano zdobyte doświadczenia. Wszyscy ocenili szkolenia bardzo wysoko: szkoleni pracownicy nie wykazywali lęku ani obaw przed wspólną pracą z osobami niepełnosprawnymi intelektualnie. Szkolenia uświadomiły im, że system mentorski to rodzaj wsparcia, który prowadzi do pozytywnych zmian i przynosi korzyści wszystkim uczestnikom, a nie tylko osobom niepełnosprawnym intelektualnie. Pracownicy wykazali szczególne zainteresowanie koncepcją różnorodności i ocenili ją jako bardziej realistyczną niż koncepcja równych szans. Ogólnie, wszyscy szkoleni pracownicy pozytywnie oceniają projekt IBB2. Należy jednak wyraźnie zaznaczyć, że pracownicy ci mieli już wcześniej kontakt z osobami niepełnosprawnymi intelektualnie jako pracownikami lub praktykantami. Barbara Szostak Partner projektu ze Szkoły STO Dać Szansę, Polska Szkolenia różnorodności i szkolenia mentorskie w Hiszpanii Zespół Projektu AURA zorganizował pierwsze Szkolenie Różnorodności i Szkolenie Mentorskie we wrześniu 2011 r. Wzięły w nim udział wszystkie katalońskie stowarzyszenia działające na rzecz osób niepełnosprawnych, stosujące metodologię Zatrudnienia Wspieranego. Przyjęliśmy następujący plan szkolenia: Przedstawienie się każdej uczestniczącej organizacji: rodzaj oferowanych usług, misja, doświadczenie itp. Określenie celu szkolenia; Dyskusja na temat znaczenia pojęcia różnorodności : czym jest różnorodność? Co oznacza zarządzanie różnorodnością? Jakie narzędzia mogą być stosowane? Jak się możemy do tego przygotować? Jakie korzyści niesie z sobą różnorodność? Jakie są trudności i bariery? Jak możemy zaplanować długoterminową strategię promowania różnorodności? Druga część szkolenia dotyczyła mentoringu. Wszyscy uczestnicy byli doświadczonymi trenerami pracy, przyzwyczajonymi do pracy w ramach zatrudnienia wspieranego. Postać mentora była im bliska, ponieważ przypominała osobę udzielającą naturalnego wsparcia. 4

5 Wszyscy uczestnicy chętnie dzielili się własnymi doświadczeniami, dzięki czemu toczyła się owocna debata skoncentrowana na następujących zagadnieniach: Sposoby wprowadzania trenera pracy/trenera różnorodności do przedsiębiorstwa różne, w zależności od rodzaju przedsiębiorstwa (wielkość, rodzaj działalności itp.) oraz od relacji między przedsiębiorstwem a agencją zatrudnienia Trener różnorodności powinien ustalić swój zakres obowiązków, określić sposoby zaadaptowania stanowiska pracy do potrzeb niepełnosprawnego pracownika, zapoznać się ze środowiskiem pracy, współpracownikami itp. Trener różnorodności jest osobą, która będzie szkoliła mentora oraz pozostałych współpracowników (tematy szkoleń: czym jest różnorodność, jaka jest metodologia jej wdrażania, kim jest niepełnosprawny kandydat do pracy itp.) Kto wybiera mentora? Czy decyduje o tym kierownictwo przedsiębiorstwa? Czy jest to indywidualny wybór? Za co konkretnie mentor jest odpowiedzialny? Czym się różni mentor od trenera różnorodności? Kompetencje mentora: empatia, chęć bycia mentorem, zdolności mediacyjne itp. Ostatnia część szkolenia dotyczyła kwestii: W jaki sposób osoby niepełnosprawne intelektualnie będą mogły rozpoczynać zatrudnienie w sektorze socjalnym. Wszyscy trenerzy różnorodności byli zainteresowani prowadzeniem szkoleń mentorskich, lecz tylko czterech z nich pracowało w przedsiębiorstwach z zesktora socjalnego: Jedna osoba pracowała w szpitalu Jedna osoba pracowała w przedszkolu Jedna osoba pracowała w domu opieki dla osób starszych Jedna osoba pracowała w ośrodku psychologiczno-psychiatrycznym. Erika (niepełnosprawna uczestniczka projektu) z współpracownicami Szkolenie zostało ocenione nadzwyczaj pozytywnie, co wynika z wywiadów przeprowadzonych z osobami uczestniczącymi w projekcie. Przez cały czas mentorzy, trenerzy pracy/trenerzy różnorodności oraz koordynator pozostawali w stałym kontakcie. Ogólnie, wszyscy zainteresowani docenili wagę roli mentora, konieczność naturalnego wsparcia oraz wartość bliskiego kontaktu jako czynników warunkujących wysoką jakość pracy oraz osiągnięcie satysfakcjonującej integracji osób niepełnosprawnych. Maria Cabré i Trias Gloria Canals Sans Partnerki projektu z Fundacji Projekt AURA, Hiszpania This project has been funded with support from the European Commission. This publication reflects the views only of the author, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein. 5