Analiza standardów w kształcenia zawodowego

Transkrypt

1 Projekt badawczy współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego w działaniu 9.2. POKL. Analiza standardów w kształcenia zawodowego Standardy kompetencji i wyposaŝenia szkół w sprzęt techno-dydaktyczny

2 Słownik szkolnictwa zawodowego Zestawienie terminów w i pojęć z zakresu szkolnictwa zawodowego, które zostało o zaproponowane na potrzeby projektu siłą rzeczy ma charakter mocno wybiórczy rczy. Podejmowanie się opracowania pełnego zakresu słownika s na potrzeby projektu nie znajduje uzasadnienia choćby ze względu na fakt mnogości terminów. W literaturze moŝna ich znaleźć co najmniej kilkaset, czego przykładem mogą być hasła a z Leksykonu Pedagogiki Pracy. T.W. Nowacki, Leksykon Pedagogiki Pracy, Instytut technologii Eksploatacyjnej, Radom 2004

3 Słownik szkolnictwa zawodowego Wybór r haseł słownika jest efektem pracy zespołu projektowego, który na potrzeby realizacji własnych w zadań zobligowany był do wyboru haseł szczególnie waŝnych z punktu widzenia projektu. Zakresy treści są efektem pracy zespołu, w niektórych wypadkach konfrontowane z określeniami funkcjonującymi cymi w literaturze. Słownik obejmuje zaledwie 20 określe leń, których zakresy treści zostały y podporządkowane dkowane celom projektu.

4 Uczniowie szkół zawodowych w układzie branŝowym rok szkolny 2005/6 i 2008/9

5 Uczniowie szkół zawodowych w układzie branŝowym W kształceniu w wyŝej wymienionych branŝach, ach, zwłaszcza w szkołach ponadgimnazjalnych dla młodziem odzieŝy oświata niepubliczna ma niewielki udział -3% rynku). W edukacji dorosłych szkoły y niepubliczne w 70% kształcą w zawodach spoza branŝ objętych projektem, głównie w zawodach ekonomiczno-handlowych i innych, niewymagających duŝych nakład adów w finansowych na wyposaŝenie techno-dydaktyczne (technik ochrony mienia, technik bhp, technik administracji itp.).

6 Metodologia badań Badania miały y na celu: analizę oczekiwań pracodawców w wobec absolwentów szkół zawodowych w zakresie wiedzy, umiejętno tności i osobowości - badania ankietowe wypracowanie standardów w wyposaŝenia szkolnych pracowni zawodowych ocena ekspertów w z uwzględnieniem opinii pracodawców

7 Metodologia badań ankietowych NiezaleŜni ankieterzy,, wyłonieni w trybie konkursu przeprowadzili badania wśród w d pracodawców w w układzie branŝowym i terytorialnym. Województwo dolnośląskie zostało o podzielone na obszary działania ania ankieterów, a kaŝdy z nich przeprowadził badania wśród w 20 pracodawców na swoim terenie. Badania objęł ęły y 160 przedsiębiorstw biorstw.. Rezultaty badań ankietowych zostały y zestawione przez ekspertów, oni teŝ dokonali wstępnej analizy wyników w badań,, które pogrupowano według branŝ i wielkości przedsiębiorstw biorstw.

8 Metodologia badań ankietowych Wielkość przedsiębiorstwa określono w następuj pujący sposób: mikro przedsiębiorstwa od 1 do 9 pracowników, w, małe e przedsiębiorstwa -od 10 do 49 pracowników, w, średnie przedsiębiorstwa od 50 do 249 pracowników, w, duŝe e przedsiębiorstwa -250 i więcej pracowników. w.

9 Metodologia badań ankietowych Wśród d wybranych w ten sposób b zakład adów w pracy znalazło o się: 48 mikro przedsiębiorstw (30 %), 58 małych przedsiębiorstw (36 %), 33 średnie przedsiębiorstwa (21 %), 21 duŝych przedsiębiorstw (13 %).

10 Metodologia badań ankietowych Kwestionariusz ankiety zawierał tylko pytania zamknięte te, gdzie moŝliwe były y do wyboru 3 warianty odpowiedzi odnoszące się do określenia oczekiwań pracodawców wobec absolwentów w szkół zawodowych. KaŜdy element osobowości, wiedzy i umiejętno tności absolwenta był oceniany przez pracodawców, w, jako: a. mało o istotny b. wskazany c. bardzo waŝny.

11 Rezultaty badań ankietowych Niemal zupełnie nie wybierano wariantu 1 mało istotne - zaledwie nieco ponad 3% respondentów wybrało tęodpowiedź. Stąd w analizie i wnioskowaniu pod uwagębędzie brany głównie rozkład pozostałych wyborów: wskazane i bardzo waŝne z akcentem na ten ostatni wariant, jako wskazujący na bardzo istotne znaczenie danego elementu wyposaŝenia zawodowego absolwenta szkoły.

12 Rezultaty badań ankietowych

13 Wnioski i rekomendacje dla szkół zawodowych. pracodawcy widzą w absolwencie przede wszystkim osobowość z cechami poŝą Ŝądanymi nie tylko w środowisku pracy (kultura osobista, odpowiedzialność ść,, motywacja do pracy), róŝnice w ocenie cech potrzebnych absolwentom z punktu widzenia wielkości firm czy w układzie branŝowym nie sąs duŝe hierarchia cech dla kaŝdego przypadku wygląda dałaby aby niemal zupełnie tak samo, z nieco tylko innym układem procentowym odpowiedzi,

14 Wnioski i rekomendacje dla szkół zawodowych Wiedza fachowa i umiejętno tność zastosowania teorii w praktycesą na tyle istotne, Ŝe e za bardzo waŝny czynnik naleŝy y uznać właściwe wyposaŝenie techno-dydaktyczne pracowni zawodowych w szkołach, by absolwent miał za sobą i pracę warunkach zbliŝonych do rzeczywistych w gospodarce i moŝliwo liwość wykorzystania w zajęciach praktycznych wiedzy zdobytej na zajęciach lekcyjnych z teorii zawodu,

15 Wnioski i rekomendacje dla szkół zawodowych Niezmiernie waŝną zdaje się być praca wychowawcza w szkołach zawodowych czas tego typu oddziaływa ywańna ucznia w aktualnych przepisach o ramowych planach nauczania jest zdecydowanie za krótki. Programy wychowawcze szkół zawodowych powinny kłaśćk nacisk na kształtowanie towanie cech osobowości uczniów szczególnie cenionych przez pracodawców na kaŝdych zajęciach szkolnych przez kaŝdego nauczyciela.

16 Standardy wyposaŝenia pracowni Przeprowadzenie badań dotyczących cych standardów wyposaŝenia techno-dydaktycznego pracowni zawodowych wymagało o : poznania standardów w wyposaŝenia wypracowanych przez instytucje państwowe, odpowiedzialne za kształcenie zawodowe głównie Centralną Komisję Egzaminacyjną i Krajowy Ośrodek O Wspierania Edukacji zawodowej i Ustawicznej poddania owych standardów ocenie ekspertów,, którzy mieli za zadanie posiłkowanie się opinią pracodawców. w.

17 Standardy wyposaŝenia pracowni CKE zobowiązana zana jest do ustalania zakresu wyposaŝenia pracowni egzaminacyjnych, gdyŝ egzaminowanie w pełnym zakresie wymagań wynikających z podstaw programowych dla poszczególnych zawodów w nie jest moŝliwe Lista niezbędnych elementów w standardowego wyposaŝenie pracowni egzaminacyjnych jest duŝo o krótsza niŝ przy pełnym wyposaŝeniu pracowni w sprzęt t techno- dydaktyczny niezbędny do nauczenia zawodu w wymaganym podstawą programową zakresie.

18 Standardy wyposaŝenia pracowni Niestety, prawo oświatowe o i praktyka szkolnej edukacji zawodowej w Polsce umoŝliwia uczenie zawodu zupełnie bez wyposaŝenia. Nie ma zapisów w ustawowych ani rozporządze dzeń,, w których pojawiłby się jednoznaczny zakaz prowadzenia kształcenia zawodowego w sytuacji, gdy szkoła a zupełnie pozbawiona jest wyposaŝenia techno-dydaktycznego, właściwego dla nauczanego zawodu. Jedyne rozporządzenie MEN w sprawie związanej zanej ze standardami w edukacji zawodowej odnosi się do standardów w wymagań egzaminacyjnych.

19 Standardy wyposaŝenia pracowni DuŜym wysiłkiem finansowym budŝetu państwa w ciągu kilku ostatnich lat zakupiono dla większo kszości ośrodko rodków egzaminacyjnych minimalne wyposaŝenie umoŝliwiaj liwiające przeprowadzanie egzaminów umoŝliwi liwiło o to prowadzenie edukacji zawodowej na przyzwoitym poziomie w szkołach, przy których istnieją te ośrodki.. o Jednak nie w kaŝdej szkole zawodowej znajduje się ośrodek egzaminacyjny!!!

20 Standardy wyposaŝenia pracowni Analiza standardów w w zestawieniu z potrzebami i oczekiwaniami rynku pracy powinna dać odpowiedź na podstawowe pytania: na ile standardy wypracowane przez ekspertów w w projekcie odbiegają od ogólnie dostępnych standardów wyposaŝenia, opracowanych głównie g przez KOWEZiU? czy wypracowane przez ekspertów w standardy pozwalają na podniesienie jakości kształcenia zawodowego pod kątem dostosowania wiedzy i umiejętno tności absolwentów do oczekiwań rynku pracy?

21 Standardy wyposaŝenia pracowni W większo kszości opracowań odnoszących się do standardów brak dokładnych parametrów w urządze dzeń,, co powoduje, Ŝe opisane wymagania spełniaj niajązarówno najprostsze i najtańsze rozwiązania zania spotykane na rynku jak równier wnieŝ duŝo o droŝsze rozwiązania zania profesjonalne. Dokonując c analizy wyposaŝenia i dobierając c sprzęt t o konkretnych parametrach eksperci kierowali się funkcjonalności cią sprzętu, jego jakości cią,, spełnianiem przez niego wymagań opisanych w standardach, opinią dotychczasowych uŝytkowniku ytkowników w i pracodawców

22 Standardy wyposaŝenia pracowni wnioski Sytuacja w zakresie standardów w wyposaŝenia w branŝach ach jest róŝna. r Szukając c odpowiedzi na postawione na wstępie pytanie naleŝy y zauwaŝyć, Ŝe e sąs takie (branŝa a turystyczna), gdzie zmiany proponowane przez eksperta w stosunku do opracowań KOWEZiUsą niewielkie. SąteŜ takie (branŝa mechatroniczno-elektroniczna elektroniczna, samochodowa),, w których albo standardów w dla poszczególnych zawodów w brak, albo sąs niedostosowane do aktualnych potrzeb, dyktowanych przez technologie na rynku pracy.

23 Standardy wyposaŝenia pracowni wnioski Czas i moŝliwo liwości finansowe pokaŝą na ile moŝliwe będzie b dostosowanie wyposaŝenia szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe do propozycji ekspertów w i na ile owe propozycje przyczynią się do odniesienia jakości efektów w edukacji. Potwierdzeniem tego powinny być lepiej zdawane egzaminy z przygotowania zawodowego oraz mniejsze bezrobocie absolwentów w szkół zawodowych, częś ęściej niŝ dotąd d trafiających do pracy w przedsiębiorstwach z branŝy, w której sytuuje się zdobyty zawód.

24 Standardy wyposaŝenia pracowni W ramach tego projektu moŝliwa jest jedynie odpowiedź na pierwsze z podanych pytań. Na odpowiedź na drugie, trzeba będzie b poczekać kilka lat do czasu, aŝa doposaŝone one szkoły y opuszczą pierwsi absolwenci po pomyślnym zdaniu egzaminu z przygotowania zawodowego.

25 Dziękuję za uwagę