Jakość kształcenia zawodowego na terenie Białostockiego Obszaru Funkcjonalnego

Transkrypt

1 Konferencja Jakość kształcenia zawodowego na terenie Białostockiego Obszaru Funkcjonalnego 22 maja 2018 r. Białystok Konferencja realizowana jest ze środków Unii Europejskiej ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata

2 Model wsparcia Badanie luki kompetencyjnej Strategie edukacji i programy rozwojowe Doradztwo popytowe CK Popularyzacja kształcenia zawodowego Dodatkowe szkolenia specjalistyczne i staże umiejętnościowe dla uczniów Potwierdzanie/c ertyfikacja kompetencji

3 Interesariusze kształcenia zawodowego Szkoły zawodowe Organy prowadzące Nadzór kuratoryjny CK Instytucje kształcenia ustawicznego Młodzież i rodzice, dorośli Pracodawcy

4 Model wsparcia - docelowo Badanie luki kompetencyjnej Strategie edukacji i programy rozwojowe szkół Popularyzacja kształcenia zawodowego SYSTEM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI KSZTAŁENIA Potwierdzanie/ certyfikacja kompetencji Doradztwo popytowe Dodatkowe szkolenia specjalistyczne i staże umiejętnościowe dla uczniów

5 Badanie luki kompetencyjnej Wielkość próby 152 firmy 234 stanowiska

6 Ocena kształcenia zawodowego we wszystkich obszarach bardzo dobrze 3,3% dobrze 16,4% neutralnie 25,7% raczej źle 26,3% źle 6,6% brak zdania 9,2% brak odpowiedzi 12,5% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=152

7 Ocena kształcenia zawodowego w obszarze administracyjno-usługowym 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% bardzo dobrze 4,9% dobrze 12,2% neutralnie 39,0% raczej źle 17,1% źle 9,8% brak zdania 7,3% brak odpowiedzi 9,8% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=41

8 Ocena kształcenia zawodowego w obszarze administracyjno-usługowym Pracodawcy dość nisko oceniają kształcenia praktyczne. Uważają, że szkolnictwo zawodowe w naszym województwie nie rozwija się w kierunku zgodnym z rozwojem i potrzebami rynku. Ich zdaniem absolwenci wychodzący ze szkół posiadają niskie umiejętności praktyczne a programy nauczania są przestarzałe i nieadekwatne do oczekiwań klientów. Wiedza teoretyczna nauczana w szkołach nie przekłada się, zdaniem pracodawców, na wiedzę praktyczną. Z tego powodu absolwenci kierunków administracyjno-usługowych muszą być szkoleni od podstaw kiedy zaczynają pracę w zawodzie zgodnym z ich wykształceniem. Nisko oceniane są też kompetencje społeczne uczniów. - Za dużo uczy się rzeczy nieprzydatnych. Uczniowie czasem mają wiedzę teoretyczną, która nie przekłada się na wiedzę praktyczną. Do tego nie są szkoleni w kierunku obsługi i kontaktu z klientem, brak im umiejętności społecznych.

9 Współpraca firm z obszaru administracyjnousługowego ze szkołami zawodowymi Przyjmowanie uczniów na praktyki zawodowe Przyjmowanie uczniów na staż zawodowy 46,3% 51,2% Brak współpracy Informowanie szkół o potrzebach i oczeniwaniach wobec potencjalnych pracowników Uczestniczenie w badaniach dotyczących oczekiwań wobec absolwentów Organizowanie zajęć praktycznych w zakładzie 17,1% 14,6% 14,6% 31,7% Udostępnianie pracowników jako nauczycieli przedmiotów zawodowych Organizowanie w szkołach spotkań z uczniami w celu przedstawienia oczekiwań absolwentów Staż jako przygotowanie do zatrudnienia Szkolenia Rekomendowanie przez szkoły najlepszych absolwentów Konkursy z nagrodami (płatny staż) Wycieczki Dni otwarte Targi pracy - prezentacja firmy w szkole Kursy potwierdzajace kwalifikacje Zatrudnianie młodocianych w celu przygotowania zawodowego Trudno powiedzieć 9,8% 7,3% 7,3% 4,9% 4,9% 4,9% 2,4% 2,4% 2,4% 2,4% 2,4% 2,4% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=41 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

10 Zainteresowanie współpracą z instytucjami oświaty firm z obszaru administracyjno-usługowego Przyjmowanie uczniów na staż zawodowy 78,0% Przyjmowanie uczniów na praktyki zawodowe 63,4% Uczestniczenie w badaniach dotyczących oczekiwań wobec absolwentów Informowanie szkół o potrzebach i oczeniwaniach wobec potencjalnych pracowników Organizowanie zajęć praktycznych w zakładzie Organizowanie w szkołach spotkań z uczniami w celu przedstawienia oczekiwań absolwentów Staż jako przygotowanie do zatrudnienia Udostępnianie pracowników jako nauczycieli przedmiotów zawodowych Kursy potwierdzajace kwalifikacje Rekomendowanie przez szkoły najlepszych absolwentów Targi pracy - prezentacja firmy w szkole Konkursy z nagrodami (płatny staż) Rekrutacja uczniów Dni otwarte Wycieczki Zatrudnianie młodocianych w celu przygotowania zawodowego Szkolenia Brak współpracy Programy autorskie Kształcenie nauczycieli Klasy patronackie 36,6% 36,6% 31,7% 26,8% 26,8% 24,4% 17,1% 17,1% 14,6% 14,6% 12,2% 9,8% 9,8% 9,8% 9,8% 7,3% 7,3% 4,9% 2,4% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=41 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%

11 Ocena kształcenia zawodowego w obszarze budowlanym 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% bardzo dobrze 0,0% dobrze 6,3% neutralnie 31,3% raczej źle 12,5% źle 6,3% brak zdania 6,3% brak odpowiedzi 18,8% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=16

12 Ocena kształcenia zawodowego w obszarze budowlanym Zdaniem pracodawców kształcenie zawodowe nie jest dostosowane do potrzeb rynku pracy. Uważają oni, że absolwenci szkół nie są przygotowani do pracy pod względem praktycznym w szkole brakuje zajęć o takim charakterze. - Absolwenci szkół, jak i osoby po kursach zawodowych, nie są przygotowani pod względem praktycznym do pracy w naszej firmie. W szkołach zawodowych brakuje konkretnych zajęć praktycznych. Wiedza przekazywana uczniom jest często przestarzała, brakuje natomiast wiedzy dotyczącej nowych specjalistycznych technologii. - Uczniowie kształcą się z przestarzałych podręczników, brakuje wiedzy o nowych specjalistycznych technologiach często związanych z konkretnym produktem czy rodzajem pracy. Programy powinny być konstruowane z uwzględnieniem nowych technologii i opinii firm producenckich Jak twierdzą pracodawcy należałoby dostosować do oczekiwań rynku pracy zarówno program nauczania, jak i kierunki/specjalizacje na które istnieje faktycznie zapotrzebowanie wśród pracodawców.

13 Współpraca firm z obszaru budowlanego ze szkołami zawodowymi Brak współpracy 50,0% Przyjmowanie uczniów na praktyki zawodowe Organizowanie w szkołach spotkań z uczniami w celu przedstawienia oczekiwań absolwentów Organizowanie zajęć praktycznych w zakładzie 12,5% 12,5% 31,3% Przyjmowanie uczniów na staż zawodowy Zatrudnianie młodocianych w celu przygotowania zawodowego Szkolenia Staż jako przygotowanie do zatrudnienia Wycieczki Dni otwarte Targi pracy - prezentacja firmy w szkole Konkursy z nagrodami (płatny staż) Informowanie szkół o potrzebach i oczeniwaniach wobec potencjalnych pracowników Udostępnianie pracowników jako nauczycieli przedmiotów zawodowych 6,3% 6,3% 6,3% 6,3% 6,3% 6,3% 6,3% 6,3% 12,5% 12,5% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=16

14 Zainteresowanie współpracą z instytucjami oświaty firm z obszaru budowlanego Przyjmowanie uczniów na staż zawodowy Przyjmowanie uczniów na praktyki zawodowe Uczestniczenie w badaniach dotyczących oczekiwań wobec absolwentów Informowanie szkół o potrzebach i oczeniwaniach wobec potencjalnych pracowników Organizowanie zajęć praktycznych w zakładzie Organizowanie w szkołach spotkań z uczniami w celu przedstawienia oczekiwań absolwentów Staż jako przygotowanie do zatrudnienia Udostępnianie pracowników jako nauczycieli przedmiotów zawodowych Kursy potwierdzajace kwalifikacje Rekomendowanie przez szkoły najlepszych absolwentów Targi pracy - prezentacja firmy w szkole Konkursy z nagrodami (płatny staż) Rekrutacja uczniów Dni otwarte Wycieczki Zatrudnianie młodocianych w celu przygotowania zawodowego Szkolenia Brak współpracy Programy autorskie Kształcenie nauczycieli Klasy patronackie 36,6% 36,6% 31,7% 26,8% 26,8% 24,4% 17,1% 17,1% 14,6% 14,6% 12,2% 9,8% 9,8% 9,8% 9,8% 7,3% 7,3% 4,9% 2,4% 63,4% 78,0% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=16 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%

15 Ocena kształcenia zawodowego w obszarze elektryczno-elektronicznym 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% bardzo dobrze 4,3% dobrze 34,8% neutralnie 17,4% raczej źle 21,7% źle 8,7% brak zdania 13,0% brak odpowiedzi 0,0% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=23

16 Ocena kształcenia zawodowego w obszarze elektryczno-elektronicznym Ponownie pracodawcy oceniają nisko kształcenie praktyczne. W ich opinii wiedza przekazywana przez nauczycieli jest nieaktualna, a u uczniów ujawniają się braki dotyczące zagadnień z zakresu przedmiotów zawodowych, rozróżniania podstawowych narzędzi i ich obsługi. - Za dużo teorii, za mało praktyki. Nauczyciele przekazują nieaktualną wiedzę, nie przychodzą do firm, aby nauczyć się nowych rzeczy. - Nie rozróżniają podstawowych narzędzi oraz nie potrafią ich obsługiwać. Takie rzeczy jak podstawowa wiedza na temat narzędzi powinna być przekazana w szkole. Prac elektrycznych absolwenci nie potrafią wykonywać, jak przychodzą do nas do pracy muszą się wszystkiego uczyć od początku. Zbytnie skupienie szkół na przyswajaniu teorii przekłada się, zdaniem pracodawców braki w umiejętnościach wykonywania zawodu. na Jak zauważają poddani badaniu pracodawcy, szkoły zawodowe nie poświęcają wystarczającej uwagi na przygotowanie uczniów do szybkiego rozwiązywania problemów oraz podejmowania decyzji.

17 Współpraca firm z obszaru elektrycznoelektronicznego ze szkołami zawodowymi Przyjmowanie uczniów na praktyki zawodowe 73,9% Przyjmowanie uczniów na staż zawodowy 60,9% Informowanie szkół o potrzebach i oczeniwaniach wobec potencjalnych pracowników 21,7% Organizowanie w szkołach spotkań z uczniami w celu przedstawienia oczekiwań absolwentów 17,4% Brak współpracy 17,4% Uczestniczenie w badaniach dotyczących oczekiwań wobec absolwentów 8,7% Staż jako przygotowanie do zatrudnienia 4,3% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=23

18 Zainteresowanie współpracą z instytucjami oświaty firm z obszaru elektryczno-elektronicznego Przyjmowanie uczniów na staż zawodowy Przyjmowanie uczniów na praktyki zawodowe Organizowanie w szkołach spotkań z uczniami w celu przedstawienia oczekiwań absolwentów Uczestniczenie w badaniach dotyczących oczekiwań wobec absolwentów Informowanie szkół o potrzebach i oczeniwaniach wobec potencjalnych pracowników Organizowanie zajęć praktycznych w zakładzie Szkolenia Rekrutacja uczniów Konkursy z nagrodami (płatny staż) Dni otwarte Staż jako przygotowanie do zatrudnienia Rekomendowanie przez szkoły najlepszych absolwentów Targi pracy - prezentacja firmy w szkole Programy autorskie Udostępnianie pracowników jako nauczycieli przedmiotów zawodowych Wycieczki Kształcenie nauczycieli Kursy potwierdzajace kwalifikacje 34,8% 34,8% 34,8% 34,8% 30,4% 30,4% 30,4% 26,1% 26,1% 21,7% 21,7% 21,7% 17,4% 8,7% 4,3% 4,3% 95,7% 95,7% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 120% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=23

19 Ocena kształcenia zawodowego w obszarze mechanicznym i górniczo-hutniczym 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% źle 5,4% raczej źle 45,9% neutralnie 8,1% dobrze 10,8% bardzo dobrze 2,7% brak zdania 5,4% brak odpowiedzi 21,6% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=37

20 Ocena kształcenia zawodowego w obszarze mechanicznym i górniczo-hutniczym W opinii pracodawców przeważa zdanie o niedopasowaniu programów nauczania do potrzeb rynku pracy, w szczególności w zakresie kształcenia praktycznej nauki zawodu: - Osoby po szkole zawodowej nie są gotowe do samodzielnej pracy, bo ich wiedza jak i praktyka są niepełne. Wiedza wyniesiona ze szkoły jest zbyt płytka, bądź niezrozumiała jak się ją wykorzystuje ; - Szkolnictwo zawodowe nie jest dostosowane do potrzeb pracodawcy. wiedza jest stricte książkowa, technika i zawodówki nie organizują szkoleń, ani praktyk w wystarczającym wymiarze godzin, - Absolwenci po ukończeniu szkoły zawodowej mają bardzo słabe kwalifikacje praktyczne, stąd proces nauczania zawodowego spoczywa na pracodawcy. W ślad za taką opinią idzie również konkluzja dotycząca niskiej jakości kształcenia zawodowego: Szkoły nie mają możliwości kształcenia na nowoczesnych maszynach i nie udostępniają uczniom materiałów do wykonywania obróbki. Uczniowie nie znają rysunku technicznego i nie potrafią posługiwać się przyrządami pomiarowymi (np. suwmiarką) oraz Brakuje wyposażenia w odpowiedni sprzęt wspomagający naukę praktyczną zawodu. Właściciele firm zwrócili również uwagę na to, że kierunki kształcenia w zawodach nie odpowiadają potrzebom regionalnego rynku pracy.

21 Współpraca firm z obszaru mechanicznego i górniczohutniczego ze szkołami zawodowymi Przyjmowanie uczniów na praktyki zawodowe Przyjmowanie uczniów na staż zawodowy Brak współpracy Wycieczki Organizowanie zajęć praktycznych w zakładzie Uczestniczenie w badaniach dotyczących oczekiwań wobec absolwentów Udostępnianie pracowników jako nauczycieli przedmiotów zawodowych Rekrutacja uczniów Organizowanie w szkołach spotkań z uczniami w celu przedstawienia oczekiwań absolwentów Zatrudnianie młodocianych w celu przygotowania zawodowego Dni otwarte Szkolenia Staż jako przygotowanie do zatrudnienia Targi pracy - prezentacja firmy w szkole Informowanie szkół o potrzebach i oczeniwaniach wobec potencjalnych pracowników Rekomendowanie przez szkoły najlepszych absolwentów Kształcenie nauczycieli Konkursy z nagrodami (płatny staż) 5,4% 5,4% 5,4% 2,7% 2,7% 2,7% 2,7% 2,7% 2,7% 2,7% 2,7% 2,7% 10,8% 10,8% 10,8% 27,0% 43,2% 48,6% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=37 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

22 Zainteresowanie współpracą z instytucjami oświaty firm z obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego Przyjmowanie uczniów na staż zawodowy Przyjmowanie uczniów na praktyki zawodowe Organizowanie w szkołach spotkań z uczniami w celu przedstawienia oczekiwań absolwentów Informowanie szkół o potrzebach i oczeniwaniach wobec potencjalnych pracowników Uczestniczenie w badaniach dotyczących oczekiwań wobec absolwentów Rekomendowanie przez szkoły najlepszych absolwentów Organizowanie zajęć praktycznych w zakładzie Staż jako przygotowanie do zatrudnienia Kursy potwierdzajace kwalifikacje Targi pracy - prezentacja firmy w szkole Wycieczki Kształcenie nauczycieli Szkolenia Brak współpracy Rekrutacja uczniów Klasy patronackie Udostępnianie pracowników jako nauczycieli przedmiotów zawodowych Zatrudnianie młodocianych w celu przygotowania zawodowego Programy autorskie Dni otwarte 24,3% 24,3% 21,6% 16,2% 16,2% 16,2% 13,5% 10,8% 8,1% 8,1% 8,1% 5,4% 5,4% 5,4% 5,4% 2,7% 2,7% 2,7% 45,9% 70,3% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=37 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%

23 Ocena kształcenia zawodowego w obszarze turystyczno-gastronomicznym 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% bardzo dobrze 4,3% dobrze 13,0% neutralnie 34,8% raczej źle 30,4% źle 4,3% brak zdania 8,7% brak odpowiedzi 4,3% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=23

24 Ocena kształcenia zawodowego w obszarze turystyczno-gastronomicznym Pracodawcy w obszarze turystyczno-gastronomicznym zwracają uwagę na niską jakość kształcenia praktycznego: - Szkoły uczą tylko teoretycznie a nie praktycznie. Za mało uwagi przykładanej jest do tego by uczeń po ukończeniu szkoły był pracownikiem. Nowych pracowników uczyć trzeba od podstaw. Stwierdzają również, że wiedza przekazywana przez nauczycieli nie przekłada się na realia pracy w zawodzie: - Nauczyciele uczący w szkołach średnich zawodowych nie mają pojęcia o realiach pracy w turystyce. Deficyty pracodawcy dostrzegają również w umiejętnościach miękkich uczniów: - Uczniowie nie są konsekwentni w działaniu nie potrafią ponosić odpowiedzialności za działania, brak im umiejętności miękkich, - Szkoły nie uczą podejścia do klienta.

25 Współpraca firm z obszaru turystycznogastronomicznego ze szkołami zawodowymi Przyjmowanie uczniów na praktyki zawodowe Przyjmowanie uczniów na staż zawodowy Organizowanie zajęć praktycznych w zakładzie Konkursy z nagrodami (płatny staż) Organizowanie w szkołach spotkań z uczniami w celu przedstawienia oczekiwań absolwentów Informowanie szkół o potrzebach i oczeniwaniach wobec potencjalnych pracowników Uczestniczenie w badaniach dotyczących oczekiwań wobec absolwentów Rekomendowanie przez szkoły najlepszych absolwentów Staż jako przygotowanie do zatrudnienia Dni otwarte Brak współpracy Wycieczki Targi pracy - prezentacja firmy w szkole Szkolenia Rekrutacja uczniów Klasy patronackie Udostępnianie pracowników jako nauczycieli przedmiotów zawodowych Kursy potwierdzajace kwalifikacje Zatrudnianie młodocianych w celu przygotowania zawodowego 34,8% 26,1% 26,1% 26,1% 21,7% 17,4% 17,4% 17,4% 17,4% 13,0% 13,0% 13,0% 13,0% 8,7% 8,7% 4,3% 4,3% 52,2% 73,9% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=23 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%

26 Zainteresowanie współpracą z instytucjami oświaty firm z obszaru turystyczno-gastronomicznego Przyjmowanie uczniów na praktyki zawodowe Przyjmowanie uczniów na staż zawodowy Uczestniczenie w badaniach dotyczących oczekiwań wobec absolwentów Organizowanie w szkołach spotkań z uczniami w celu przedstawienia oczekiwań absolwentów Organizowanie zajęć praktycznych w zakładzie Informowanie szkół o potrzebach i oczeniwaniach wobec potencjalnych pracowników Konkursy z nagrodami (płatny staż) Wycieczki Rekomendowanie przez szkoły najlepszych absolwentów Dni otwarte Targi pracy - prezentacja firmy w szkole Udostępnianie pracowników jako nauczycieli przedmiotów zawodowych Staż jako przygotowanie do zatrudnienia Rekrutacja uczniów Szkolenia Zatrudnianie młodocianych w celu przygotowania zawodowego Programy autorskie Kształcenie nauczycieli Kursy potwierdzajace kwalifikacje Brak współpracy Klasy patronackie 4,3% 8,7% 56,5% 56,5% 56,5% 52,2% 47,8% 43,5% 39,1% 39,1% 39,1% 39,1% 34,8% 34,8% 30,4% 30,4% 26,1% 21,7% 17,4% 78,3% 87,0% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań, n=23

27 Dziękuję za uwagę