CHOROBY PRZEŁYKU I śołądka
|
|
- Eugeniusz Grzelak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 CHOROBY PRZEŁYKU I śołądka
2 CHOROBY PRZEŁYKU
3 Wady rozwojowe: - krótki przełyk - zwęŝenie, atrezja, przetoki (wady serca, choroby neurologiczne, układu moczowo-płciowego) - torbiele wrodzone (duplikatury z dolnej części przełyku, rzadziej oskrzelowe i sekwestry płucne) - wady przepony wgłobienia Ektopiczna błona śluzowa Ŝołądka (górna 1/3), rzadziej gruczoły łojowe, trzustka
4 Fałdy błony śluzowej: - K, >40 rŝ, górna część przełyku, dysfagia - wrodzone, GERD, GVHD, choroby pęcherzowe skóry, zespół Plummera-Vinsona Pierścienie przełyku (Schatzki rings): - typ A, typ B ZwęŜenia (pozapalne, po radioterapii, scleroderma, oparzenia; rzadko wrodzone)
5 Achalazja Pierwotna: brak perystaltyki przełyku, niepełny rozkurcz i zwiększone napięcie spoczynkowe LES 1/100000, M=K, dorośli, rasa biała utrata komórek zwojowych w przełyku; zapalenie o nieznanej etiologii?, autoimmunizacja? postępujące poszerzenie przełyku, zaleganie pokarmu, przerost błony mięśniowej dysfagia, wymioty, ból w klatce piersiowej; u dzieci wstręt do jedzenia, zaburzenia rozwoju, nocny kaszel, regurgitacje, zapalenia płuc
6 Histologicznie - brak komórek zwojowych (oszczędzona część proksymalna), nacieki z limfocytów, głównie TCD3+ (ganglionitis), plazmocytów; w części dystalnej przerost błony mięśniowej z naciekami z eozynofili, wapnienie dystroficzne; w błonie śluzowej nacieki z limfocytów w nabłonku, papillomatoza, rozrost komórek podstawnych Ryzyko raka płaskonabłonkowego 33x wyŝsze niŝ w populacji
7 Achalazja wtórna: choroba Chagasa, nowotwory (naciek bezpośredni lub zespół paraneoplastyczny), amyloidoza, sarkoidoza, neuropatia cukrzycowa, poliomyelitis
8 Przepuklina przełykowa: - wślizgowa (95%) - okołoprzełykowa - owrzodzenia, krwawienia, perforacje, GERD
9 Uchyłki: - Zenkera (gardłowo-przełykowy), zaleganie pokarmu, dysfagia, regurgitacje, pneumonia - uchyłki z pociągania, 1/3 środkowa przełyku, zrosty w śródpiersiu - dolny (ponad LES), nocne regurgitacje
10 Zespół Mallory ego-weissa: - przewlekły alkoholizm, wymioty, przepuklina przełykowa, ciąŝa, uraz jamy brzusznej, powikłanie endoskopii - pęknięcie błony śluzowej (lub głębsze) i krwotok Zespół Boerhaave śylaki przełyku: - nadciśnienie wrotne (marskość alkoholowa, schistosomiaza wątroby) - krwotok, zgon w 40-50%
11 ZAPALENIA PRZEŁYKU GERD: wiek, alkohol, palenie tytoniu, niedoczynność tarczycy, leki, ciąŝa, twardzina Patogeneza: przepuklina wślizgowa, nieprawidłowa perystaltyka przełyku, osłabienie LES, zwolnione opróŝnianie przełyku, spadek moŝliwości naprawczych błony śluzowej przełyku zwolnione opróŝnianie i zwiększona pojemność Ŝołądka, zwiększona produkcja kwasu Ŝołądkowego, refluks Ŝółci
12 RóŜny wiek, głównie dorośli po 40. Dysfagia, zgaga, regurgitacje, krwawienie, bóle w klatce piersiowej; astma, przewlekły kaszel, przewlekły ból gardła, zapalenie gardła i krtani Obraz histologiczny rozrost komórek bazalnych, wydłuŝenie brodawek blaszki właściwej, martwica komórek nabłonkowych, brak dojrzewania nabłonka, akantoliza, nacieki zapalne w nabłonku z eozynofilami, nadŝerki, owrzodzenia
13 Inne przyczyny nacieków z eozynofili w błonie śluzowej przełyku: Pierwotne eozynofilowe zapalenie przełyku (dzieci i młodzi dorośli, M>K; u 60-75% astma; inne postaci atopii) Eozynofilowe gastroenteritis Choroba Leśniowskiego-Crohna, kolagenozy naczyniowe, infekcje, reakcje polekowe, zespoły hipereozynofilowe
14 Przełyk Barretta: 10-15% GERD, <1,6% w ogólnej populacji; M:K=3:1 rasa biała, przepuklina przełykowa, refluks dwunastniczo-ŝołądkowy, otyłość Df. Rozpoznanie endoskopowe i histopatologiczne - BE długi segment - 3 cm, krótki 1-3 cm, ultrakrótki <1 cm Metaplazja dysplazja- rak gruczołowy
15 Inne przyczyny zapaleń przełyku: - alkohol, palenie tytoniu, kwasy, ługi, gorące napoje - leki przeciwnowotworowe - infekcje (HSV, CMV, grzyby przy immunosupresji); bakterie bardzo rzadko (gronkowce, paciorkowce, promieniowiec, mykobakterie) - mocznica - radioterapia, GVHD, choroby z autoagresji, pęcherzyce, choroba Leśniowskiego-Crohna
16 Polipy przełyku Polipy zapalne M>K, GERD Brodawczaki płaskonabłonkowe egzofityczne (w 78% HPV) i endofityczne Heterotopia Ŝołądkowa Akantoza glikogenowa Gruczolaki bardzo rzadkie, głównie z gruczołów błony podśluzowej Polipowata błona śluzowa z dysplazją w BE
17 Guz Abrikosowa Mięśniaki gładkokomórkowe Naczyniaki (Olbrzymi) polip naczyniowo-włóknisty Polip włóknisty zapalny Zapalny guz miofibroblastyczny
18 Nowotwory złośliwe o makroskopowym wyglądzie polipa: rak wrzecionowatokomórkowy (carcinosarcoma, sarcomatoid carcinoma) melanoma GIST leiomyosarcoma inne mięsaki
19 RAK PŁASKONABŁONKOWY PRZEŁYKU Kraje o wysokiej zachorowalności (Iran, Chiny, Pd Afryka, Brazylia) do 161/ Puerto Rico, Europa Wschodnia Niska zachorowalność (USA)- 2-8/100000, 4x częściej M, rasa czarna Ogólnie - M:K = 2-20:1, wiek po 50 rŝ
20 Etiologia: - czynniki dietetyczne (niedobory witamin i pierwiastków śladowych, zanieczyszczenie poŝywienia grzybami, nitrozoaminy, Ŝucie betelu) - alkohol, tytoń, bardzo gorące i pikantne potrawy, środowisko miejskie - przewlekłe zapalenia przełyku, achalazja, zespół Plummera-Vinsona, zwęŝenia po oparzeniach
21 Predyspozycje genetyczne (celiakia, epidermolysis bullosa, tylosis palmaris et plantaris, rasa) HPV 16 i 18 w obszarach o wysokiej zachorowalności Nadekspresja cykliny D1 i E, mutacje p53, p16, Rb, wysoki poziom EGFR Dysplasia carcinoma in situ carcinoma invasivum (faza wczesna / powierzchowna i późna / zaawansowana)
22 Faza wczesna (powierzchowna) rak nie nacieka błony mięśniowej (15-20% raków, na ogół są przerzuty w węzłach chłonnych) Lokalizacja - 50% w części środkowej, 30% w dolnej, 20% w górnej Typ wzrostu - 60% egzofityczny, 15% płaski, 25% zagłębiony Histologicznie rak płaskonabłonkowy G1-3 Inwazja miejscowa (śródpiersie, tchawica, oskrzela, aorta, worek osierdziowy) Przerzuty węzły chłonne, płuca, wątroba Ogólne przeŝycie 9%; u chorych operowanych 30-40%
23 RAK GRUCZOŁOWY PRZEŁYKU 95% raków gruczołowych rozwija się z BE (1-5% chorych z BE) palenie tytoniu, otyłość, alkohol? Starsi męŝczyźni (M:K = 3-7:1), rasa biała w 80% Mutacje p53 + tetra- i aneuploidia (wcześnie), mutacja p16, APC, amplifikacja cykliny D1, EGFR Dolna 1/3 przełyku z przejściem na Ŝołądek Szerzenie się jak w rakach płaskonabłonkowych W rakach ograniczonych do błony śluzowej i podśluzowej przeŝycia w %; przy naciekaniu błony mięśniowej w 10-20%
24 Inne nowotwory: Carcinoma adenoides cysticum Carcinoma adenoplanoepitheliale Nowotwory neuroendokrynne Chorioncarcinoma Melanoma (starsi dorośli, środkowa i dolna część przełyku, wysoce agresywne) Nowotwory przerzutowe (płuco, sutek, Ŝołądek)
25 CHOROBY śołądka
26 Agastria, microgastria, dextrogastria Atrezja i zwęŝenia Wrodzone zwęŝenie odźwiernika: 1/1000 Ŝywych urodzeń, występowanie rodzinne, zespół Turnera, trisomia 18, M 3-4x częściej; wymioty, badalny guzek w nadbrzuszu Duplikacja (krzywizna większa, bez połączenia z Ŝołądkiem)
27 śylaki Ŝołądka (krzywizna mniejsza, górna część) Ostre zapalenie błony śluzowej: - leki, mocznica, kwasy, tytoń, alkohol, wstrząs, napromienianie, chemioterapia, refluks dwunastniczo- Ŝołądkowy; nadŝerki, krwawienie Ostry wrzód Ŝołądka: - leki, stres (wstrząs, posocznica, uraz), oparzenia (wrzód Curlinga), wrzód Cushinga - pojedyncze, mnogie, róŝna lokalizacja i głębokość - krwawienie, perforacja
28 Inne przyczyny krwawienia z Ŝołądka: 1. Gastropatia przy nadciśnieniu wrotnym (M, róŝny wiek, rzadko anemia; proksymalna część Ŝołądka) 2. GAVE (K, wiek średni, często anemia; antrum; nadciśnienie wrotne, achlorhydria, zanikowe gastritis, CREST, autoimmunizacja; endoskopowo: watermelon stomach) 3. Choroba Rendu-Webera-Oslera
29 ZAPALENIA BŁONY ŚLUZOWEJ śołądka Cechy histologiczne: - nacieki z neutrofili Helicobacter p. gastritis, choroba Leśniowskiego-Crohna, kiła; zapalenie aktywne - nacieki z komórek jednojądrowych - grudki chłonne H.p. gastritis - nacieki z eozynofili eosinophilic gastritis(enteritis), pasoŝyty, H.p. gastritis - przekrwienie i obrzęk błony śluzowej - uszkodzenie komórek powierzchni zapalenie chemiczne i H.p. gastritis
30 - nadŝerki H.p. gastritis - rozrost dołeczkowy refluks Ŝółci, gastropatia po NLPZ - metaplazja jelitowa (gastritis atrophica; H.p. gastritis, zapalenie autoimmunizacyjne, gastropatia po resekcji BII): Typ I (kompletna) jak jelito cienkie; bez związku z rakiem Typ II (niekompletna): IIa i IIb (lub III wczesna postać dysplazji)
31 - zanik błony śluzowej - rozrost komórek neuroendokrynnych hipo- lub achlorhydria - rozrost antralnych komórek G hipergastrinemia proliferacja komórek ECL w trzonie Ŝołądka; inhibitory pompy protonowej - zaburzenia komórek okładzinowych - inhibitory pompy protonowej - rozrost mięśni gładkich uszkodzenie chemiczne, GAVE, refluks Ŝółci
32 System Sydney: 5 wycinków; klasyfikacja gastritis chronica na podstawie topografii (antrum, trzon, cały Ŝołądek), morfologii (stopniowanie zapalenia, aktywności, zaniku, metaplazji jelitowej, obecności H.pylori) i ew. etiologii Typy zapalenia: Niezanikowe (aktywne) = typ B, hipersekrecyjne, DAG, CAG, powierzchowne; H.p. gastritis; wrzód dwunastnicy Zanikowe typ A = autoimmunizacyjne, związane z anemią złośliwą; MAG; H.p.? typ C (AB), środowiskowe; MAG; H.p.
33 Specjalne postaci: - chemiczne - po radioterapii - limfocytarne - ziarniniakowe (sarkoidoza, food granuloma) - eozynofilowe - infekcyjne - bakterie (ropowicze, kiłowe), wirusy (CMV), grzyby, pasoŝyty
34 PRZEWLEKŁE ZAPALENIE BŁONY ŚLUZOWEJ śołądka Helicobacter pylori gastritis: - zapalenie przewlekłe, głównie antralne, z wysoką produkcją kwasu i hipogastrynemią (+/-) - rzadziej zajęcie wpustu lub pangastritis (zanik błony śluzowej, spadek wydzielania kwasu, metaplazja jelitowa, wzrost ryzyka raka Ŝołądka) - podwyŝszone ryzyko wrzodu dwunastnicy - obecność bakterii w biopsji (barwienie), zapalenie aktywne, limfocyty, plazmocyty; zapalenie zanikowe, indukcja MALT; MALT lymphoma
35 Podtypy H.pylori gastritis: - nonatrophic antral-predominant gastritis kraje zachodnie; umiarkowane/nasilone zapalenie w antrum, lekkie zapalenie lub brak w trzonie, bez zaniku; 20% ryzyko wrzodu dwunastnicy - nonatrophic corpus-predominant gastritis długotrwałe stosowanie inhibitorów pompy protonowej - nonatrophic pangastritis infekcja endemiczna, niska higiena
36 - antrum-restricted atrophic gastritis ogniskowa intestinalizacja i zanik w dystalnej części antrum (typowo kąt), umiarkowane/nasilone zapalenie, w trzonie lekkie zapalenie lub brak, bez zaniku - multifocal atrophic gastritis atrophic pangastritis, przewlekłe środowiskowe zapalenie zanikowe; kraje o suboptymalnym poziomie higieny, Japonia; ryzyko wrzodu Ŝołądka, dysplazji i raka Ŝołądka typu jelitowego
37 Zapalenie autoimmunizacyjne: - <10% zapaleń przewlekłych - Ab przeciwko komórkom okładzinowym i IF, spadek poziomu pepsynogenu I w surowicy, rozrost komórek NE w antrum, niedobór witaminy B 12, achlorhydria, hipergastrinemia, anemia złośliwa +/-, anemia z niedoboru Ŝelaza - makroskopowo ścieńczała i wygładzona błona śluzowa trzonu z przeświecającymi naczyniami, polipy - rozlane zapalenie zanikowe w trzonie Ŝołądka z intestinalizacją (faza wczesna, kwitnąca, końcowa); proliferacja komórek ECL - antrum bz. lub lekkie zapalenie - NET u 5-8% chorych
38 - ryzyko raka Ŝołądka typu jelitowego w obszarach intestinalizacji - u 20-40% chorych z anemią złośliwą wzrost ryzyka polipów hiperplastycznych i adenomatycznych - przebieg przewlekły, rozpoznanie około 60 rŝ., K>M - cukrzyca typu I, choroba Hashimoto i inne choroby z autoimmunizacji (predyspozycje genetyczne)
39 Rzadkie typy zapalenia błony śluzowej Ŝołądka: Zapalenie eozynofilowe antrum, nacieki w błonie śluzowej i mięśniowej; reakcje alergiczne, pasoŝyty, twardzina, polymyositis Zapalenie limfocytarne idiopatyczne lub w przebiegu celiakii, choroby Menetriera, Hpgastritis,NLPZ, colitis lymphocytica; limfocyty TCD8; gastritis varioliformis Zapalenie ziarniniakowe choroba Leśniowskiego- Crohna, sarkoidoza, infekcje (mykobakterie, grzyby)
40 CHOROBA WRZODOWA Powikłanie Helicobacter p. gastritis chronica cum hyperchlohydria w % wrzodów dwunastnicy i 65% wrzodów Ŝołądka - róŝny wiek; ból, nudności, wymioty, krwawienie, perforacja - antrum, proksymalna część dwunastnicy (opuszka), przełyk, jelito cienkie - zaburzenie bariery śluzówkowej - hiperchlorhydria ZES, przewlekłe przyjmowanie NLPZ, palenie tytoniu, wysokie dawki kortykosterydów, stres
41 Wrzód dwunastnicy alkoholowa marskość wątroby, COPD, przewlekła niewydolność nerek, nadczynność przytarczyc Wrzód dwunastnicy (opuszka, ściana przednia) 4x częściej niŝ Ŝołądka (KM, antrum) Obraz makroskopowy Cechy histologiczne Złośliwienie bardzo rzadko
42 GASTROPATIE ROZROSTOWE Choroba Menetriera: - nadmierne wydzielanie TGF-α - rozrost nabłonka dołeczków w trzonie i dnie Ŝołądka, umiarkowane nacieki z limfocytów, zanik gruczołów - hipoproteinemia (enteropatia wysiękowa) - u dzieci po infekcjach dróg oddechowych - u dorosłych wzrost ryzyka raka Ŝołądka
43 Zespół Zollingera-Ellisona: - gastrinoma jelita cienkiego lub trzustki, wrzody dwunastnicy, przewlekła biegunka - w Ŝołądku rozrost komórek okładzinowych, rozrost komórek szyjkowych z nadprodukcją śluzu, rozrost komórek NE (linijny, guzkowy, rzadko rakowiaki)
44 POLIPY śołądka Polipy zapalne i hiperplastyczne: - najczęstsze (75%), wiek dorosły, gastritis chronica Polipy Elstera (fundic gland polyps): - sporadyczne i w FAP - 5x częściej K, 50 rŝ. - inhibitory pompy protonowej spadek produkcji kwasu Ŝołądkowego hipergastrinemia rozrost gruczołów - pojedyncze, mnogie
45 Gruczolaki Ŝołądka: - 10% polipów; FAP rŝ., 3x częściej M - na podłoŝu gastritis chronica atrophica - pojedyncze, antrum, do 2 cm średnicy, w 80% pojedyncze, egzofityczne, płaskie lub zagłębione, róŝny stopień dysplazji - wzrost ryzyka raka związany z wielkością zmiany (do 30% gruczolaków zawiera ogniska raka)
46 RAK śołądka Wysoka zachorowalność Azja, centralna Europa, Ameryka Pd. Raki sporadyczne infekcja H.pylori, dieta, refluks Ŝółci, palenie tytoniu PodłoŜe genetyczne: Germinalna mutacja CDH1 (E-kadheryna) rodzinny rozlany rak Ŝołądka; mutacja teŝ w 50% raków rozlanych sporadycznych HNPCC rak typu jelitowego FAP Zespół Li-Fraumeni Zespół Peutza-Jeghersa Polipowatość hiperplastyczna Ŝołądka AD, mnogie polipy, cięŝka łuszczyca, rak Ŝołądka typu rozlanego
47 Wczesny raka Ŝołądka: - do 20% w USA i 50% w Japonii - M, po 50 rŝ., objawy choroby wrzodowej lub brak cm, KM w okolicy kąta % mnogie (gorsze rokowanie) - typ I (polipowaty, guzowaty), typ II 80% (powierzchowny; IIa, IIb, IIc), typ III (wydrąŝony) - w 60% wysoko zróŝnicowane (50% tubularne, 30% papilarne) - nisko zróŝnicowane carcinoma mucocellulare, microcellulare, nondifferentiatum - przerzuty w węzłach chłonnych w około 10%
48 Rak zaawansowany: M 2x częściej, 5-7. dekada, antrum KM Klasyfikacja Laurena - Typ jelitowy 50-67%: dysplazja adenoma rak 2x częściej M, starszy wiek, głównie antrum, infekcja H.pylori, kraje o wysokiej zachorowalności, spadek częstości Typ rozlany 29-35%: brak róŝnic geograficznych, nieznane zmiany prekursorowe, M=K Typ nieokreślony 3-21%
49 Klasyfikacja Laurena vs klasyfikacja WHO: Typ jelitowy: róŝnicowanie cewkowe (najczęściej) i papilarne (6-11% raków Ŝołądka, starszy wiek, proksymalna część Ŝołądka, przerzuty w węzłach chłonnych i wątrobie) oraz mieszane Typ rozlany: trzon Ŝołądka, młodszy wiek; rak sygnetowatokomórkowy (>50% utkania), rak śluzowy (jeziorka śluzu > 50% utkania) Typ nieokreślony rak niezróŝnicowany
50 Klasyfikacja wg Goseki: I liczne gruczoły, mało śluzu II - liczne gruczoły, obfity śluz III mało gruczołów, mało śluzu IV mało gruczołów, obfity śluz Grupa I rozsiew hematogenny Grupa IV rozsiew z limfą i na otrzewną Grupy I i III lepsze rokowanie
51 Podtypy raka Ŝoładka: - carcinoma medullare (lymphoepithelioma-like) w >80% EBV - rak hepatoidny i rak produkujący AFP - carcinoma (adeno)planoepitheliale - choriocarcinoma - carcinosarcoma - carcinoma microcellulare
52 Szerzenie się raka Ŝołądka: - typ jelitowy rozsiew hematogenny (wątroba) - typ rozlany rozsiew do otrzewnej Węzeł Virchowa, guzy Krukenberga PrzeŜycie: - rok po diagnozie 63% - 5 lat po resekcji 26-35% - 10 lat 10% Przerzuty do Ŝołądka czerniak, rak płuca i sutka
53 NOWOTWORY UKŁADU LIMFATYCZNEGO Chłoniaki 5-10% nowotworów złośliwych Ŝołądka Gastric Marginal-Zone B-cell Lymphoma (MALT lymphoma): % chłoniaków; M=K, >50 rŝ. - infekcja H.pylori (lub H.heilmannii) - histologicznie rozlany naciek w blaszce właściwej z limfocytów; lymphoepithelial lesions ; cechy infekcji H.pylori, zajęcie węzłów chłonnych przy inwazji błony mięśniowej - w 63-88% ograniczony do Ŝołądka - przebieg indolentny
54 Gastric Diffuse Large B-cell Lymphoma: - 7. dekada, nieco częściej M; immunosupresja - 5-letnie przeŝycie 60-90% - rokowanie pogarsza wiek >60 lat, płeć męska, ascites i wysoki poziom LDH Inne chłoniaki rzadko (<10%): MCL, FL, chłoniak Burkitta, Enteropathy-Type T-cell Lymphoma, chłoniak Hodgkina
55 NOWOTWORY NEUROENDOKRYNNE śołądka 6% GI NET; wzrost częstości; w 45% choroba zlokalizowana, w 20% rozsiew lokalny, w 20% odległy; rzadko zespół rakowiaka Większość - nieczynne ECL NET w trzonie Ŝołądka Typ I autoimmunizacyjne zanikowe gastritis (74%, K>M, 63 rŝ; małe, mnogie; dobre rokowanie, przerzuty w węzłach w 5%, w wątrobie w 2,5%) Typ II ZES i MEN1 (6%, M=K, 50 rŝ; mnogie, do 1,5 cm średnicy; przerzuty w węzłach 30%, wątrobie10%, rokowanie na ogół dobre) Typ III sporadyczny (13%, M>K, 55 rŝ; pojedyncze; przerzuty w węzłach w 71%, w wątrobie 69%) Rzadkie postaci z komórek EC produkujących serotoninę, gastrynę, grelinę, ACTH w błonie śluzowej trzonu lub antrum
56 GastroIntestinal Stromal Tumors 60% w Ŝołądku (25% klinicznie złośliwych), 30% w jelicie cienkim, 5% w dwunastnicy i <5% w jelicie grubym Pojedyncze w przełyku i wyrostku robaczkowym Pierwotne w przestrzeni zaotrzewnowej, sieci i krezce Głównie sporadyczne 5% - NF1, triada Carneya (Ŝołądkowy GIST, paraganglioma, chondroma płuc) i rodzinny GIST Dorośli; <1% w 2. dekadzie, K>M, głównie Ŝołądek Komórki rozrusznikowe Cajala (lub ich prekursory), CD % sporadycznych GIST z mutacją genu KIT (4q12) Mutacje genu PDGFRA <10%
57 śołądkowe GIST - wrzecionowatokomórkowe Cellular spindle cell tumor Spindle cell sarcoma Komórkowość utkania wysoka wysoka Atypia jądrowa minimalna lub brak minimalna do znacznej Figury podziału <2/50 HPF >5/50 HPF Wakuole okołojądrowe wyraźne na ogół brak Inwazja błony śluzowej brak moŝe być obecna Martwica w guzie na ogół brak często obecna
58 śołądkowe GIST - epitelioidne Łagodne (najczęstszy typ w Ŝołądku) Złośliwe Komórkowość utkania niska wysoka Atypia jądrowa minimalna lub brak minimalna do znacznej Figury podziału <2/50 HPF >5/50 HPF Inwazja błony śluzowej brak moŝe być obecna Martwica w guzie brak często obecna
59 Ocena ryzyka agresywnego przebiegu GIST wg NIH GIST Workshop 2001: Ryzyko Wielkość guza w cm Liczba figur podziału na 50 HPF Bardzo niskie <2 <5 Niskie 2-5 <5 Pośrednie < Wysokie >5 >10 kaŝda 6 10 <5 >5 kaŝda >10
NOWOTWORY 1. Nowotwory przewodu pokarmowego.
IV. NOWOTWORY 1. Nowotwory przewodu pokarmowego. Guzy łagodne przełyku. rzadko spotykane rodzaje ze względu na miejsce ich powstania: rosnące do światła przełyku (częstsze) rozrastające się śródściennie
Spis treści. 1 Wiadomości ogólne... 1 Wskazania i przeciwwskazania... 2
0 0 9 M 3 1 Wiadomości ogólne... 1 Wskazania i przeciwwskazania... 2 VI Ryzyko i powikłania: serce i płuca... 3 Znieczulenie miejscowe... 3 Sedacja i znieczulenie... 3 Powikłania sercowe... 3 Powikłania
(Carcinoma of the Esophagus and Esophagogastric Junction) Justyna Szumiło
RAK PRZEŁYKU I RAK POŁĄCZENIA PRZEŁYKOWOśOŁĄDKOWEGO (Carcinoma of the Esophagus and Esophagogastric Junction) Justyna Szumiło Wytyczne do raportu synoptycznego dotyczą raka przełyku i raka połączenia przełykowo-
CHIRURGICZNE LECZENIE GUZÓW NEUROENDOKRYNNYCH (NET) UKŁADU POKARMOWEGO:
Andrzej W. SZAWŁOWSKI CHIRURGICZNE LECZENIE GUZÓW NEUROENDOKRYNNYCH (NET) UKŁADU POKARMOWEGO: Żołądka Jelit Trzustki GEP z Kliniki Nowotworów Górnego Odcinka Układu Pokarmowego -Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie
Patologia ginekologiczna. Część I
Patologia ginekologiczna Część I Torbiel Bartholina Często związek z zapaleniem (m.in. rzeżączka) Objawy, wiek? Dyskomfort/ból, każdy wiek, zwykle 40 i więcej; może być bardzo duża Ryzyko raka? carcinoma
Zmiany patologiczne: dwunastnica
Zmiany patologiczne: dwunastnica Rozdzial. - makieta.indd 10 2007-06-01 08:4:55 . Zmiany patologiczne: dwunastnica Przegląd zmian patologicznych występujących w dwunastnicy 12 Wrzód dwunastnicy: cechy
Rak jelita grubego. Ewelina Piasna 1
Rak jelita grubego Ewelina Piasna 1 Epidemiologia Rak jelita grubego jest trzecim co do częstości występowania nowotworem złośliwym u mężczyzn i drugim u kobiet 15 000 nowych zachorowań rocznie w Polsce
Leczenie nowotworów tarczycy Dr hab. n. med. Sylwia Grodecka-Gazdecka 2007
Leczenie nowotworów tarczycy Dr hab. n. med. Sylwia Grodecka-Gazdecka 2007 Klasyfikacja guzów tarczycy wg WHO Guzy nabłonkowe 1. Łagodne 2. Złośliwe Gruczolak pęcherzykowy Inne gruczolaki 2.1. Rak pęcherzykowy
Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi
Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6
Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II
Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Przewodnicząca Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza Rady Miasta Krakowa Schorzenia dolnych dróg oddechowych
Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Cena Oczekiwana 03.0000.301.
Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Kod Zakresu Nazwa Zakresu Cena Oczekiwana 03.0000.301.02 PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU
Seminarium dla studentów Przemysław Pyda
Seminarium dla studentów - 2016 Przemysław Pyda Historia wyników transplantacji jelit 1967 1972 1985 Pierwsze przeszczepienie jelit Lillehei Uniwesytet Minesota Pierwsze 10 transplantacji jelit najdłuższe
Jama nosowa: - rhinitis (katar)- adeno- echo- i rhinowirusy, wtórne zakaŝenie bakteryjne - rhinitis allergica - polipy nosowe - rhinitis chronica - rhinitis atrophica (ozaena, r. sicca) - przewlekłe infekcje,
NON-HODGKIN S LYMPHOMA
NON-HODGKIN S LYMPHOMA Klinika Hematologii, Nowotworów Krwi i Transplantacji Szpiku We Wrocławiu Aleksandra Bogucka-Fedorczuk DEFINICJA Chłoniaki Non-Hodgkin (NHL) to heterogeniczna grupa nowotworów charakteryzująca
Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od r. Cena Oczekiwana
Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Kod Zakresu Nazwa Zakresu Cena Oczekiwana 03.0000.301.02 PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU
DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa
DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa 1 PROBLEMY DIAGNOSTYCZNE Wady rozwojowe Wole Guzki tarczycy Nowotwory tarczycy Zaburzenia
RAK PĘCHERZYKA śółciowego (Carcinoma of the Gallbladder) Krzysztof A. Bardadin
RAK PĘCHERZYKA śółciowego (Carcinoma of the Gallbladder) Krzysztof A. Bardadin 1. Materiał chirurgiczny: pęcherzyk Ŝółciowy, wątroba, drogi Ŝółciowe zewnątrzwątrobowe, inne (wymień): 2. Procedura chirurgiczna:
GUZY PODŚCIELISKOWE PRZEWODU POKARMOWEGO. (Gastrointestinal Stromal Tumor (GIST)) Anna Nasierowska-Guttmejer, Katarzyna Guzińska-Ustynowicz
Sformatowano GUZY PODŚCIELISKOWE PRZEWODU POKARMOWEGO (Gastrointestinal Stromal Tumor (GIST)) Anna Nasierowska-Guttmejer, Katarzyna Guzińska-Ustynowicz 1. Materiał chirurgiczny: przełyk, Ŝołądek, jelito
Nowotwory złośliwe skóry. Katedra Onkologii AM w Poznaniu
Nowotwory złośliwe skóry Katedra Onkologii AM w Poznaniu Nowotwory złośliwe skóry Raki: rak podstawnokomórkowy rak kolczystokomórkowy rak płakonabłonkowy Czerniak Nowotwory złośliwe skóryrak podstawnokomórkowy
Wydział Zdrowia Publicznego, Kierunek DIETETYKA, Studia I stopnia stacjonarne I rok, Rok akademicki 2013/2014
Grupa 1 1 63571 2.1 3.1 4.1 8.1 12.1 14.1 2 63572 2.2 3.2 4.2 8.2 12.2 14.2 3 63573 2.3 3.3 4.3 8.3 12.3 14.3 4 63574 2.4 3.4 4.4 8.4 12.4 14.4 5 63575 2.5 3.5 4.5 8.5 12.5 14.5 6 63576 2.6 3.6 5.1 9.1
Kliniczne podstawy fizjoterapii w wybranych nowotworach
Kliniczne podstawy fizjoterapii w wybranych nowotworach Rak płuca Główna przyczyna zgonów z powodu nowotworów złośliwych Na Dolnym Śląsku zachorowania kobiet 10%, mężczyzn 28% Przeżycia 5-letnie u mężczyzn
WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI
WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych
CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE U DZIECI
Prof. dr hab.med. Jacek Wachowiak CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE PODZIAŁ CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE 1. CHŁONIAKI NIEZIARNICZE 2. CHOROBA HODGKINA (ZIARNICA ZŁOŚLIWA) EPIDEMIOLOGIA - OK. 10% NOWOTWORÓW Klinika Onkologii, Hematologii
Epidemiologia. Czynniki ryzyka. Predyspozycje genetyczne. Polipy gruczołowe. Predyspozycje genetyczne. Rak jelita grubego. Zachorowalność w 2003 roku:
Epidemiologia Rak jelita Szkolenie dla lekarzy rodzinnych 2007 Igor Madej Oddział Chirurgii Onkologicznej II Dolnośląskiego Centrum Onkologii Katedra Onkologii i Klinika Onkologii Onkologicznej Akademii
Rak tarczycy. Jadwiga Szymczak. Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
Rak tarczycy Jadwiga Szymczak Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Uproszczona klasyfikacja nowotworów złośliwych tarczycy wg ATA A. Rak
Zakres wiedzy z patomorfologii dla studentów III roku Oddziału Stomatologii
www.patomorfologia.lublin.pl Zakres wiedzy z patomorfologii dla studentów III roku Oddziału Stomatologii Student powinien znać następujące zagadnienia z zakresu patomorfologii oraz terminologię medyczną
RAK śołądka (Carcinoma of the Stomach) Przemysław Majewski
1 RAK śołądka (Carcinoma of the Stomach) Przemysław Majewski 1. Rodzaj materiału: Ŝołądek, fragment Ŝołądka: trzon lub odźwiernik, dystalny odcinek przełyku, proksymalna część dwunastnicy, inny 2. Procedura
Nowotwory rejonu głowy i szyi trudności diagnostyczne
Ewa Osuch-Wójcikiewicz Nowotwory rejonu głowy i szyi trudności diagnostyczne Katedra i Klinika Otolaryngologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Kierownik: Prof. dr hab. n. med. K. Niemczyk Konferencja
SPIS TREŚCI WSTĘP... 13
SPIS TREŚCI WSTĘP... 13 ROZDZIAŁ I Skąd się to bierze?... 16 1. Podstawowe zagrożenia...18 1.1. Geografia występowania nowotworów...18 1.2. Skłonności rasowe... 21 1.3. Skłonności genetyczne... 21 1.4.
1. Materiał chirurgiczny: brodawka Vatera, Ŝołądek, głowa trzustki, dwunastnica, przewód Ŝółciowy wspólny, pęcherzyk Ŝółciowy, inne (wymień)
RAK BRODAWKI VATERA (carcinoma of the ampullary region) Krzysztof A. Bardadin 1. Materiał chirurgiczny: brodawka Vatera, Ŝołądek, głowa trzustki, dwunastnica, przewód Ŝółciowy wspólny, pęcherzyk Ŝółciowy,
EPIRUBICINUM. Załącznik C.23. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1009 Poz.
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1009 Poz. 66 Załącznik C.23. EPIRUBICINUM 1 EPIRUBICINUM C11 NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA (NASOPHARYNX) 2 EPIRUBICINUM C11.0 ŚCIANA GÓRNA CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA
Pracownia Patologii Ogólnej i Neuropatologii, Katedra Pielęgniarstwa, Gdański Uniwersytet Medyczny
POZAGONADALNE I POZACZASZKOWE GUZY GERMINALNE (EXTRAGONADAL GERM CELL TUMOR) Ewa IŜycka-Świeszewska Pracownia Patologii Ogólnej i Neuropatologii, Katedra Pielęgniarstwa, Gdański Uniwersytet Medyczny 1.
Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od r. Cena Oczekiwana
Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Kod Zakresu Nazwa Zakresu Cena Oczekiwana 03.0000.301.02 PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU
DIAGOSTYKA ENDOSKOPOWA NOWOTWORÓW GÓRNEGO ODCINKA PRZEWODU POKARMOWEGO
DIAGOSTYKA ENDOSKOPOWA NOWOTWORÓW GÓRNEGO ODCINKA PRZEWODU POKARMOWEGO Dr hab.n.med.marek Waluga Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego Przewodniczący Oddziału
NOWOTWORY NABŁONKOWE
NOWOTWORY NABŁONKOWE RAK SUTKA W 2010 r w Polsce rak sutka stanowił 22,4% ogółu zachorowań na nowotwory złośliwe u kobiet i 12,8% zgonów Od 1975 do 2005 trzykrotny wzrost zachorowalności Powolny spadek
Spis treści. 1. Choroby żołądka Wiktor Łaszewicz... 15. 2. Choroby jelita cienkiego Anna Zaremba-Woroniecka... 46
Spis treści 1. Choroby żołądka Wiktor Łaszewicz..................... 15 Zarys budowy i fizjologii żołądka.......................... 15 Budowa żołądka.................................. 15 Wydzielanie żołądkowe..............................
Układ trawienny. Klasyfikuj prace ogólne dotyczące układu trawiennego i zaburzeń układu trawiennego u dzieci w WS 310-312.
WI Układ trawienny Klasyfikuj prace ogólne dotyczące układu trawiennego i zaburzeń układu trawiennego u dzieci w WS 310-312. Opieka pielęgniarska w chorobach układu trawiennego w WY 156.5. Klasyfikuj prace:
Seminarium 5 Przewód pokarmowy. Żołądek i dwunastnica Jelito cienkie Jelito grube Ostry brzuch
Seminarium 5 Przewód pokarmowy Żołądek i dwunastnica Jelito cienkie Jelito grube Ostry brzuch Współczesna diagnostyka obrazowa przewodu pokarmowego Metody badania Badania jedno- i dwukontrastowe Endoskopia
TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII PIELĘGNIARSTWO
TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII PIELĘGNIARSTWO 2016-2017 WYKŁAD NR 1 6. X. 2016 I Wprowadzenie do patofizjologii 1. Pojęcia: zdrowie, choroba, etiologia, patogeneza, symptomatologia 2. Etapy i klasyfikacja
SpiS TreśCi chirurgia narządowa 51. nowotwory układu pokarmowego VII
Spis treści CHIRURGIA NARZĄDOWA... 1005 51. Nowotwory układu pokarmowego... 1007 51.1. Nowotwory przełyku Andrzej W. Szawłowski... 1007 51.1.1. Wstęp... 1007 51.1.2. Patologia... 1008 51.1.3. Rozpoznanie...
Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja studia stacjonarne
Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja studia stacjonarne Rok akademicki 2017/2018 - Semestr V Środa 15:45 17:15 ul. Medyczna 9, sala A
PATOLOGIA PRZEWODU POKARMOWEGO
PATOLOGIA PRZEWODU POKARMOWEGO CHOROBY JELIT ZABURZENIA ROZWOJOWE Duplikatury Zaburzenia rotacji Przepukliny i ubytki powłok brzucha: - omphalocele - gastroschisis Heterotopie Atrezja, zwęŝenia Uchyłki
Hematoonkologia w liczbach. Dr n med. Urszula Wojciechowska
Hematoonkologia w liczbach Dr n med. Urszula Wojciechowska Nowotwory hematologiczne wg Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (rew 10) C81 -Chłoniak Hodkina C82-C85+C96
Spis treści ROZDZIAŁ 1 ROZDZIAŁ 2 ROZDZIAŁ 3 ROZDZIAŁ 4. Spis Autorów Wstęp
Spis treści Spis Autorów Wstęp ROZDZIAŁ 1 Metabolizm w chirurgii 1.1. Informacje wstępne...1 1.2. Podział ustroju...1 1.3. Prawa równowagi wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej...2 1.4. Skład elektrolitowy
Guzy neuroendokrynne żołądka - klinika. Grażyna Rydzewska Klinika Gastroenterologii CSK MSWiA Warszawa
Guzy neuroendokrynne żołądka - klinika Grażyna Rydzewska Klinika Gastroenterologii CSK MSWiA Warszawa Guzy endokrynne żołądka 1% nowotworów narządu, 9% wszystkich tego typu w układzie pokarmowym 1-2 przypadki
RAK JAMY USTNEJ, WARG I JĘZYKA (Carcinomas of the Lip and Oral Cavity) Józef Kobos
RAK JAMY USTNEJ, WARG I JĘZYKA (Carcinomas of the Lip and Oral Cavity) Józef Kobos 1. Opis umiejscowienia materiału (wycinka) Otrzymano Materiał świeŝy (nieutrwalony) Materiał utrwalony w formalinie Nieokreślono
Ból w klatce piersiowej. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych PUM
Ból w klatce piersiowej Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych PUM Patomechanizm i przyczyny Źródłem bólu mogą być wszystkie struktury klatki piersiowej, z wyjątkiem miąższu płucnego: 1) serce
Powiedz rakowi: NIE!!!
Powiedz rakowi: NIE!!! Internetowe wydanie gazetki ekologicznej NR 5- wrzesień 2015 W V numerze naszej gazetki poruszymy: Nawyki żywieniowe dzisiejszych nastolatków, czyli domowe pizzerki Kleszcze, czyli
RAK WĄTROBOWOKOMÓRKOWY (hepatocellular carcinoma HCC) Barbara Górnicka
RAK WĄTROBOWOKOMÓRKOWY (hepatocellular carcinoma HCC) Barbara Górnicka 1. Materiał chirurgiczny: wątroba, pęcherzyk Ŝółciowy, inne, brak moŝliwości określenia 2. Procedura chirurgiczna: klinowa resekcja
Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego
Dariusz Kaczmarczyk Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego Klinika Chirurgii Nowotworów Głowy i Szyi Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Kierownik: Prof. dr hab. med. Alina Morawiec Sztandera Opis
ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU
ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych
Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia.
Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć I Choroby układowe tkanki łącznej 1. Toczeń rumieniowaty układowy 2. Reumatoidalne zapalenie stawów 3. Twardzina układowa 4. Zapalenie wielomięśniowe/zapalenie
Rak Płuca Epidemiologia i Czynniki Ryzyka
Rak Płuca 2014 Epidemiologia i Czynniki Ryzyka Dariusz M. Kowalski Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej Centrum Onkologii Instytut w Warszawie Warszawa, 16. 09. 2014 EPIDEMIOLOGIA Epidemiologia
Biochemiczne markery nowotworowe
Biochemiczne markery nowotworowe mgr Agnieszka Jeleń Pracownia Diagnostyki Molekularnej i Farmakogenomiki Analityka Medyczna IV rok Nowotwory przewodu pokarmowego zapadalności na nowotwory przewodu pokarmowego
Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja. Rok akademicki 2018/ Semestr V
Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja Rok akademicki 2018/2019 - Semestr V Środa 16:15 17:45 ul. Medyczna 9, sala A Data Temat: Prowadzący:
Zachorowalność na nowotwory złośliwe u kobiet w 2010 r.: 1. rak sutka - 22,4% (15784) 2. rak jelita grubego 10,1% 3. rak płuca 8,6% Zgony: 1.
RAK SUTKA Zachorowalność na nowotwory złośliwe u kobiet w 2010 r.: 1. rak sutka - 22,4% (15784) 2. rak jelita grubego 10,1% 3. rak płuca 8,6% Zgony: 1. rak płuca 15,1% (6161) 2. rak sutka 12,8% (5226)
Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych
Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych Lp. Kod Nazwa świadczenia Ryczałt roczny (punkty) Uwagi 1 2 3 4 5 1 5.08.08.0000001 Diagnostyka w programie leczenia przewlekłego WZW typu B lamiwudyną
RAK GARDŁA (GARDŁO ŚRODKOWE, GARDŁO DOLNE, NOSOGARDŁO) (Carcinomas of the Pharynx) Andrzej Marszałek
RAK GARDŁA (GARDŁO ŚRODKOWE, GARDŁO DOLNE, NOSOGARDŁO) (Carcinomas of the Pharynx) Andrzej Marszałek Rodzaj materiału: - biopsja, - biopsja wycinająca, - wycięcie topografia - gardło środkowe - nosogardło
UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA.... (imię i nazwisko)
UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA... (imię i nazwisko) III rok (semestr 5/6) wykłady seminaria ćwiczenia I Klinika Chirurgii Ogólnej i Endokrynologicznej II Klinika Chirurgii Ogólnej
CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE
CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA ROZDZIA 4 NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE Arkadiusz Jeziorski W Polsce do lekarzy onkologów zgłasza się rocznie ponad 130 tysięcy nowych pacjentów; około 80 tysięcy
ZAPALENIA BŁONY ŚLUZOWEJ ŻOŁĄDKA / GASTRITIS / EROSIONES ET ECCHYMOSES MUCOSAE PARTIS PYLORICAE. GASTRITIS CHRONICA ACTIVA MAIORIS GRADUS PARTIM
ZAPALENIA BŁONY ŚLUZOWEJ ŻOŁĄDKA / GASTRITIS / EROSIONES ET ECCHYMOSES MUCOSAE PARTIS PYLORICAE. GASTRITIS CHRONICA ACTIVA MAIORIS GRADUS PARTIM ATROPHICANS PARTIS PYLORICAE ET ZONAE INTERMEDIAE ATROPHIA
PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii
Katedra i Zakład Patomorfologii WUM ul. Pawińskiego 7, 02-106 Warszawa tel. 22 599 16 70; fax 22 599 16 71 e-mail: patomorfologia@wum.edu.pl CATHEDRA ANATOMIAE PATHOLOGICAE PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii
FIZJOLOGIA I PATOLOGIA SUTKÓW U DZIECI I MŁODZIEŻY W DIAGNOSTYCE ULTRASONOGRAFICZNEJ
FIZJOLOGIA I PATOLOGIA SUTKÓW U DZIECI I MŁODZIEŻY W DIAGNOSTYCE ULTRASONOGRAFICZNEJ A.JAKUBOWSKA, M.BRZEWSKI, M.GRAJEWSKA-FERENS, A.MARCIŃSKI, J.MĄDZIK ZAKŁAD RADIOLOGII PEDIATRYCZNEJ I KLINIKA ENDOKRYNOLOGII
Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych
Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych Lp. Kod Nazwa świadczenia Ryczałt roczny (punkty) Uwagi 1 2 3 4 5 1 5.08.08.0000001 Diagnostyka w programie leczenia przewlekłego WZW typu B lamiwudyną
Mam Haka na Raka. Chłoniak
Mam Haka na Raka Chłoniak Nowotwór Pojęciem nowotwór określa się niekontrolowany rozrost nieprawidłowych komórek w organizmie człowieka. Nieprawidłowość komórek oznacza, że różnią się one od komórek otaczających
PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii
Katedra i Zakład Patomorfologii WUM ul. Pawińskiego 7, 02-106 Warszawa tel. 22 599 16 70; fax 22 599 16 71 e-mail: patomorfologia@wum.edu.pl CATHEDRA ANATOMIAE PATHOLOGICAE PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii
FLUOROURACILUM. Załącznik C.26. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1039 Poz.
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1039 Poz. 42 Załącznik C.26. FLUOROURACILUM 1 FLUOROURACILUM C00 NOWOTWORY ZŁOŚLIWE WARGI 2 FLUOROURACILUM C00.0 POWIERZCHNIA ZEWNĘTRZNA WARGI GÓRNEJ 3 FLUOROURACILUM
Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011
Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,
PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii
Katedra i Zakład Patomorfologii WUM ul. Pawińskiego 7, 02-106 Warszawa tel. 22 599 16 70; fax 22 599 16 71 e-mail: patomorfologia@wum.edu.pl CATHEDRA ANATOMIAE PATHOLOGICAE PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii
Cechy komórek nowotworowych
Rak jelita grubego Wstęp Rak jelita grubego (łac. carcinoma intestini crassi) to trzeci najczęściej diagnozowany nowotwór na świecie (zaraz za rakiem płuc oraz piersi); zdiagnozowano 1,36 miliona wystąpień
WYKORZYSTANIE PET/CT W OKOLOGII
WYKORZYSTANIE PET/CT W OKOLOGII Jarosław B. Ćwikła CMKP Warszawa I CSK MSWiA Podstawy PET-CT w onkologii Główne wykorzystanie kliniczne - onkologia; Ocena pojedynczych zmian ogniskowych w płucach (cień
Spis tre 1. Podstawy immunologii 11 2. Mechanizmy immunopatologiczne 61
Spis treści Przedmowa do wydania polskiego 6 Przedmowa do wydania pierwszego oryginalnego 6 Przedmowa do wydania drugiego oryginalnego 7 Przedmowa do wydania drugiego oryginalnego zmienionego i uaktualnionego
Wstęp Jacek Gawrychowski... XVII
Wstęp Jacek Gawrychowski... XVII Część ogólna... 1 1. Historia chirurgii guzów śródpiersia Jacek Gawrychowski... 3 2. Anatomia śródpiersia i jego podział Konstanty Ślusarczyk, Maria Wiktoria Legierska,
Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne
Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne dr n. med. Marcin Wiszniewski, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. M. Kopernika w Łodzi Regionalny Ośrodek Onkologiczny II Ogólnopolska Konferencja Medycyny Pracy
PATOMORFOLOGIA II ROK WYDZIAŁ LEKARSKI ĆWICZENIA i SEKCJE 2017/18. Terminy kolokwiów oraz egzaminów do ustalenia w porozumieniu ze Starostą roku.
PATOMORFOLOGIA II ROK WYDZIAŁ LEKARSKI ĆWICZENIA i SEKCJE 2017/18 Uwagi ogólne dla Studentów Na ćwiczenia i zajęcia sekcyjne nie ma potrzeby przychodzenia w fartuchach lekarskich (na sekcje można przynieść
Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja studia stacjonarne
Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja studia stacjonarne Środa 15.45-17.15, ul. Medyczna 9, sala A Data Temat: Prowadzący: 05.10.16 Omówienie
Choroby osierdzia 2010. Ostre zapalenia osierdzia OZO Płyn w osierdziu ropne zapalenie osierdzia RZO
Choroby osierdzia 2010 Ostre zapalenia osierdzia OZO Płyn w osierdziu ropne zapalenie osierdzia RZO Klasyczne kryteria rozpoznania OZO (2 z trzech) Typowy ból w klatce piersiowej swoisty szmer tarcia osierdzia
Wywiady dotyczące układu oddechowego. Dr n. med. Monika Maciejewska
Wywiady dotyczące układu oddechowego Dr n. med. Monika Maciejewska O co pytamy? Kaszel Wykrztuszanie Krwioplucie Duszność Chrypka Ból w klp Choroby przebyte, nawyki, wywiady środowiskowe i dotyczące pracy
Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od r. Cena Oczekiwana
Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Kod Zakresu Nazwa Zakresu Cena Oczekiwana 03.0000.301.02 PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU
Badanie płynów z jam ciała z wykorzystaniem analizatora Spotchem ez.
Badanie płynów z jam ciała z wykorzystaniem analizatora Spotchem ez. Dr nauk wet Janina Łukaszewska Przesięk Niskie stężenie białka całkowitego < 2,5 g/dl ; zawartość komórek jest
Choroby układu oddechowego wśród mieszkańców powiatu ostrołęckiego
Choroby układu oddechowego wśród mieszkańców powiatu ostrołęckiego Podczas akcji przebadano 4400 osób. Na badania rozszerzone skierowano ok. 950 osób. Do tej pory przebadano prawie 600 osób. W wyniku pogłębionych
Oddział Chorób Wewnętrznych - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju
Nazwa świadczenia A26 zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym A31 choroby nerwów obwodowych A32 choroby mięśni A33 zaburzenia równowagi A34c guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni A34d guzy
RAK ZEWNĄTRZWYDZIELNICZEJ CZĘŚCI TRZUSTKI
RAK ZEWNĄTRZWYDZIELNICZEJ CZĘŚCI TRZUSTKI (Carcinoma of the Exocrine Pancreas) Romana Tomaszewska 1. Dane kliniczne: rodzinne zapalenie trzustki rodzinny rak trzustki cukrzyca palenie tytoniu inne brak
Dz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013. I. Osoby dorosłe
Dz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013 Załącznik nr 1 WYKAZ NIEULECZALNYCH, POSTĘPUJĄCYCH, OGRANICZAJĄCYCH ŻYCIE CHORÓB NOWOTWOROWYCH INIENOWOTWOROWYCH, W KTÓRYCH SĄ UDZIELANE ŚWIADCZENIA
Nowotwory złośliwe u dzieci w 2006 roku
Nowotwory złośliwe u dzieci w 2006 roku Joanna Didkowska, Urszula Wojciechowska, Zakład Epidemiologii i Prewencji Nowotworów, Centrum Onkologii Instytut, Warszawa Krajowy Rejestr Nowotworów Niniejsze opracowanie
Przedmowa do wydania polskiego 11 Wstęp 13 Podziękowania 14
Spis treści Przedmowa do wydania polskiego 11 Wstęp 13 Podziękowania 14 1. Wstęp i ustalanie rozpoznania 15 Co to jest mukowiscydoza? 15 Skąd nazwa mukowiscydoza? 16 Kiedy można podejrzewać występowanie
Astma oskrzelowa. Zapalenie powoduje nadreaktywność oskrzeli ( cecha nabyta ) na różne bodźce.
Astma oskrzelowa Astma jest przewlekłym procesem zapalnym dróg oddechowych, w którym biorą udział liczne komórki, a przede wszystkim : mastocyty ( komórki tuczne ), eozynofile i limfocyty T. U osób podatnych
TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII FIZJOTERAPIA
TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII FIZJOTERAPIA 2017-2018 Prof. dr hab. med. Jolanta Jaworek Środa 14.00-16.30 WYKŁAD NR 1-25.X.2017 1. Niewydolność krążenia pochodzenia sercowego: definicja, epidemiologia,
Czyli inne mezenchymalne nowotwory przewodu pokarmowego JEŚLI NIE GIST TO CO?
Czyli inne mezenchymalne nowotwory przewodu pokarmowego JEŚLI NIE GIST TO CO? MIĘŚNIAKI GŁADKOKOMÓRKOWE Występują znacznie częściej niż mięsaki Najczęściej występują w przełyku oraz jelicie grubym, znacznie
PACLITAXELUM. Zał cznik C.47. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA
Zał cznik C.47. PACLITAXELUM Lp 1. PACLITAXELUM C00 NOWOTWORY ZŁOŚLIWE WARGI 2. PACLITAXELUM C00.0 POWIERZCHNIA ZEWNĘTRZNA WARGI GÓRNEJ 3. PACLITAXELUM C00.1 POWIERZCHNIA ZEWNĘTRZNA WARGI DOLNEJ 4. PACLITAXELUM
PATOMORFOLOGIA II ROK WYDZIAŁ LEKARSKI ĆWICZENIA i SEKCJE 2018/19
PATOMORFOLOGIA II ROK WYDZIAŁ LEKARSKI ĆWICZENIA i SEKCJE 2018/19 Uwagi ogólne dla Studentów Na ćwiczenia i zajęcia sekcyjne nie należy ubierać fartuchów lekarskich (na sekcje można przynieść własną ale
Pozytronowa tomografia emisyjna PET zastosowanie kliniczne. CSK MSWiA i CMKP Warszawa
Pozytronowa tomografia emisyjna PET zastosowanie kliniczne Jarosław aw B. Ćwikła CSK MSWiA i CMKP Warszawa Podstawy PET w onkologii Główne wykorzystanie kliniczne - onkologia; Ocena pojedynczych zmian
Nieprawidłowa masa stwierdzona podczas badania przedmiotowego. Dr n. med. Maciej Siński
Nieprawidłowa masa stwierdzona podczas badania przedmiotowego Dr n. med. Maciej Siński Podstawowe pytania Gdzie guz jest zlokalizowany? Jakie są jego wymiary i kształt? Kształt regularny, gładkie brzegi
Rak prostaty męska sprawa. Dr med. Piotr Machoy
Rak prostaty męska sprawa Dr med. Piotr Machoy Wstęp Rocznie w Europie ok. 10% zgonów u mężczyzn z powodu chorób nowotworowych spowodowanych jest przez raka prostaty Rak prostaty (RS) jest jednym z trzech
Patologia raka pęcherza czy patolog może nas zaskoczyć? Marcin Ligaj Zakład Patologii i Diagnostyki Laboratoryjnej Centrum Onkologii w Warszawie
Patologia raka pęcherza czy patolog może nas zaskoczyć? Marcin Ligaj Zakład Patologii i Diagnostyki Laboratoryjnej Centrum Onkologii w Warszawie Coo? Wynik gotowy już po miesiącu?!!! To w końcu pt1 czy
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM 1. IRINOTECANUM C15 RAK PRZEŁYKU 2. IRINOTECANUM C15.0 SZYJNA CZĘŚĆ PRZEŁYKU 3. IRINOTECANUM C15.1 PIERSIOWA CZĘŚĆ PRZEŁYKU
NOWOTOWORY DOLNEGO ODCINKA PRZEWODU POKARMOWEGO. Wprowadzenie do ćwiczeń z onkologii dla studentów VI roku Wydziału Lekarskiego
NOWOTOWORY DOLNEGO ODCINKA PRZEWODU POKARMOWEGO Wprowadzenie do ćwiczeń z onkologii dla studentów VI roku Wydziału Lekarskiego Krzysztof Szewczyk Katedra Onkologii Akademii Medycznej we Wrocławiu RAK JELITA
Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO
Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO Pacjentka lat 47 ocena zmian w płucach w poszukiwaniu ogniska pierwotnego liczne zmiany meta w obu płucach, w układzie kostnym, wątrobie i węzłach chłonnych
SPIS TREŚCI METODY BADAŃ I PODSTAWY INTERPRETACJI WYNIKÓW. część I
część I METODY BADAŃ I PODSTAWY INTERPRETACJI WYNIKÓW 1. Interpretacja obrazu dwukontrastowego przewodu pokarmowego Stanisław Leszczyński. 2 Zawiesina barytowa.......................... 2 Badanie promieniem
Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze
Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze Choroba niedokrwienna serca zapotrzebowanie na O2 > moŝliwości podaŝy O2 niedotlenienie upośledzenie czynności mięśnia sercowego przemijające trwałe