PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII i SPOŁECZEŃSTWO W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM.SPADACHRONIARZY WP W SZLACHCIE

Transkrypt

1 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII i SPOŁECZEŃSTWO W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM.SPADACHRONIARZY WP W SZLACHCIE Podstawa prawna do opracowania Przedmiotowego Systemu Oceniania: Rozporządzenie MEN z dnia r. Statut Szkoły Wewnątrzszkolny System Oceniania Podstawa programowa dla szkoły podstawowej Nauczanie historii i społeczeństwa odbywa się według programu nauczania przedmiotu historia i społeczeństwo w klasach IV VI szkoły podstawowej DKOS /04 Wydawnictwa NOWA ERA Wykorzystuję podręczniki z serii Moja historia autorstwa: kl. IV Moja historia 4 M. Błaut, H. Chamczyk, I. Miklikowska i ćwiczenia Moja historia 4 B. Danowska, T. Maćkowski. kl. V Moja historia 5 M. Błaut i ćwiczenia Moja historia 5 M. Kliszewski, J. Węgiel. kl. VI Moja historia 6 cz. 1 M. Błaut i ćwiczenia Moja historia 6 - M. Kliszewski, A. Marcinko z atlasem oraz Moja historia 6 cz. 2 M. Szymański i ćwiczenia Moja historia 6 - A. Marcinko, J. Węgiel. Program realizowany jest w ciągu 4 godzin w trzyletnim cyklu nauczania, w przedziale: - kl. IV - 1 godziny tygodniowo, - kl. V - 1 godziny tygodniowo, - kl. VI - 2 godziny tygodniowo. CELE OCENIANIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO Informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie. Pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju i motywowanie go do dalszej pracy. Dostarczenie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia. Umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej. KONTRAKT Z UCZNIAMI Sprawdziany są obowiązkowe i jeśli uczeń opuścił sprawdzian z przyczyn losowych, powinien napisać go w terminie uzgodnionym z nauczycielem. Każdy sprawdzian uczeń może poprawić w terminie uzgodnionym z nauczycielem. Sprawdzian obejmuje zwykle jeden dział programowy. Sprawdzian jest zapowiedziany co najmniej tydzień wcześniej i omówiony jest jego zakres oraz kryteria wymagań. Sprawdzian poprzedza lekcja powtórzeniowa, utrwalająca poznane wiadomości i umiejętności. Na koniec semestru nie przewiduje się sprawdzianu zaliczeniowego. Kartkówki są zapowiadane, materiał, który obejmują dotyczy najwyżej 3 ostatnich lekcji. Odpowiedzi pisemne nie są zapowiedziane i obejmują materiał z ostatniej lekcji. Uczeń ma prawo zgłosić w ciągu półrocza 1 nieprzygotowanie. Nieprzygotowanie obejmuje: - brak zadania domowego, - odpowiedź, Nieprzygotowanie powinno być zgłoszone przez ucznia po sprawdzeniu obecności. Oceny wystawione przez nauczyciela są jawne i uzasadnione oraz wpisane do dzienniczka ucznia

2 Uczeń ma obowiązek prowadzenia ćwiczeń, w którym powinny znajdować się zapisy tematów, zapisy poleceń ustnych lub pisemnych prac domowych, miejsce na korespondencję z rodzicami. Ćwiczenia powinien być prowadzone systematycznie. W przypadku nieobecności ucznia w szkole, powinien je uzupełnić. Na końcu roku szkolnego system oceniania podlega ewaluacji. NARZĘDZIA I WARUNKI POMIARU OSIĄGNIĘĆ Pomiar osiągnięć uczniów odbywa się za pomocą następujących narzędzi: sprawdziany, kartkówki, odpowiedzi ustne, odpowiedzi pisemne, prace domowe, aktywność. Osiągnięcia ucznia są podsumowane oceną w dzienniku. Częstotliwość pomiaru osiągnięć: sprawdzian ( 1 godz. lekcyjna ) po każdym dziale programowym, kartkówki ( min. ) w zależności od potrzeb, odpowiedzi pisemne w zależności od potrzeb, odpowiedzi ustne co najmniej 1 w każdym semestrze, prace domowe ( pisemne lub ustne ) w zależności od potrzeb. Ćwiczenia co najmniej 1 raz w semestrze Obserwacja ucznia uwzględniająca: przygotowanie do lekcji, prowadzenie ćwiczeń, wypowiedzi na lekcji, praca w grupie, posługiwanie się pomocami naukowymi ( mapy, tablice graficzne, atlasy, słowniki itp.) podsumowywana w formie ustnej oceny opisowej na bieżąco, pod koniec każdego semestru oceną w dzienniku za aktywność (pięć plusów ocena bardzo dobra). Inne formy aktywności: udział w konkursach, praca nad projektem np. Drzewo genealogiczne mojej rodziny. Oceny za pracę w grupie, prace długoterminowe i aktywność wystawione są po uwzględnieniu samooceny ucznia i jego pracy przez kolegów. OCENA BIEŻĄCA I JEJ KRYTERIA Do ustalenia oceny stosuje się skalę: 6 celujący 5 bardzo dobry 4 dobry 3 dostateczny 2 dopuszczający 1 niedostateczny Oceny mogą być różnicowane dodatkowo poprzez stosowanie znaków + i. Kryteria ocen: wypowiedzi ustne oceniana jest zawartość rzeczowa, umiejętność formułowania myśli, stosowanie terminologii historycznej, zgodność z poziomem wymagań, umiejętność ilustrowania wypowiedzi poprzez wykorzystanie pomocy naukowych (mapy, tablice graficzne) itp

3 celujący odpowiedź wskazuje na szczególne zainteresowanie przedmiotem, spełniając kryteria oceny bardzo dobrej, wykracza poza obowiązujący program nauczania, zawiera treści pozaprogramowe własne przemyślenia i oceny, bardzo dobry odpowiedź wyczerpująca, zgodna z programem, swobodne operowanie faktami i dostrzeganie związków między nimi, dobry odpowiedź zasadniczo samodzielna, zawiera większość wymaganych treści, poprawna pod względem języka, nieliczne błędy, nie wyczerpuje zagadnienia, dostateczny uczeń zna najważniejsze fakty, umie je zinterpretować, odpowiedź odbywa się przy niewielkiej pomocy nauczyciela, występują nieliczne błędy rzeczowe, dopuszczający niezbyt precyzyjne odpowiedzi na pytania nauczyciela, braki w wiadomościach i umiejętnościach, podanie nazwy zjawiska lub procesu przy pomocy nauczyciela, niedostateczny nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych lub praktycznych o elementarnym stopniu trudności nawet z pomocą nauczyciela, nie udziela odpowiedzi na większość pytań zadanych przez nauczyciela, ma braki w wiadomościach koniecznych. prace pisemne sprawdziany zawierają kilka lub kilkanaście pytań bądź też są w formie testu, testy zawierają zadania otwarte lub zamknięte, którym jest przyporządkowana określona liczba punktów, kartkówki składają się z 3-4 dłuższych pytań, pytania są punktowane, odpowiedzi pisemne składają się z 3 krótkich, pytania są punktowane, Sprawdziany, kartkówki i odpowiedzi pisemne są oceniane zgodnie z wymaganą ilością punktów na daną ocenę. Niedozwolona pomoc w czasie pisania prac, skutkuje przerwaniem jej pisania oraz ocenieniem na ocenę niedostateczną. Sposób wystawiania oceny: 95,1 100% - celujący 80,1 95% - bardzo dobry 65,1 80% - dobry 50,1-65% - dostateczny 35,1-50% - dopuszczający 0-35% - niedostateczny prace długoterminowe przy ustaleniu oceny brane są pod uwagę: sposób zaplanowania, samodzielność, wartość merytoryczna, umiejętność prezentacji wyników, oryginalność pomysłowość, estetyka wykonania, kompletność, możliwości ucznia, prace domowe ocenie podlegają: pomysłowość rozwiązania, poprawność rzeczowa, umiejętność prezentacji (w przypadku prac ustnych), zgodność z poziomem wymagań, praca w grupie bierze się pod uwagę: precyzyjność, stopień zaangażowania, efektywność, czas jej wykonania, udział w projekcie ocenie podlega: zaangażowanie, systematyczność, samodzielność, korzystanie z materiałów źródłowych, - 3 -

4 aktywność pozalekcyjna udział w konkursach, wyniki najwyższe ocena celująca, wyniki na poziomie wyższym niż przeciętny ocena bardzo dobra. Uwaga! W stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe ( uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z realizowanego programu nauczania) potwierdzone pisemną opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej upoważnionej poradni specjalistycznej, nauczyciel obniżył wymagania edukacyjne. SPOSÓB USTALANIA OCENY SEMESTRALNEJ I KOŃCOWOROCZNEJ Przy ustalaniu oceny semestralnej i końcoworocznej nauczyciel bierze pod uwagę stopnie ucznia z poszczególnych obszarów działalności według następującej kolejności: sprawdziany, kartkówki i odpowiedzi ustne, odpowiedzi pisemne, aktywność na zajęciach, aktywność pozalekcyjna, prace domowe i prace długoterminowe. Ocena końcoworoczna wyliczana jest jak semestralna, przy czym ocena semestralna traktowana jest jak praca klasowa. Przy ocenianiu proponuje się sześciostopnową skalę ocen: Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: Posiada wiedzę wykraczającą poza obowiązujący program nauczania Biegle wykorzystuje zdobytą wiedzę, by twórczo rozwiązywać nowe problemy Twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania Aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym Samodzielnie rozwiązuje problemy omawiane w czasie lekcji, jest inicjatorem rozwiązywania problemów i zadań w pracy pozalekcyjnej Potrafi samodzielnie dotrzeć do różnych źródeł oraz informacji i w oparciu o nie rozszerzyć swą wiedzę historyczną Potrafi uporządkować zebrany materiał, przechowywać go i wykorzystywać Potrafi na forum klasy wyniki swych prac poznawczych Zna i rozumie podstawowe pojęcia historyczne, poprawnie posługuje się kategoriami historycznymi (myślenie przyczynowo-skutkowe) Wyraża własne zdanie, popiera je właściwą i logiczną argumentacją Posługuje się poprawną polszczyzną, uczestniczy w konkursach historycznych Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: Opanował pełny zakres wiadomości przewidziany programem nauczania Dociera samodzielnie do źródeł i informacji wskazanych przez nauczyciela Aktywnie uczestniczy w lekcji Postawione problemy i zadania rozwiązuje samodzielnie Rozwiązuje zadania dodatkowe i potrafi zaprezentować ich wynik na forum klasy Poprawnie posługuje się poznanymi pojęciami, dostrzega przyczyny i skutki wydarzeń historycznych Potrafi uporządkować zebrany materiał, przechować go i właściwie wykorzystać Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: - 4 -

5 Opanował wiadomości i umiejętności przewidziane programem nauczania w stopniu zadawalającym Potrafi korzystać z zaprezentowanych na lekcji źródeł informacji Postawione zadania i problemy rozwiązuje samodzielnie lub, w przypadku zadań trudniejszych, pod kierunkiem nauczyciela Aktywnie uczestniczy w lekcji Dostrzega przyczyny i skutki wydarzeń historycznych Podejmuje się samodzielnego wykonania prac o niewielkim stopniu trudności Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: Opanował podstawowe elementy wiadomości programowych pozwalające mu rozumienie najważniejszych zagadnień przewidzianych w programie klasy IV - VI Potrafi pod kierunkiem nauczyciela skorzystać z podstawowych źródeł informacji Potrafi wykonać proste zadania W czasie lekcji wykazuje się aktywnością w stopniu zadawalającym Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: Posiada poważne braki w wiedzy, które jednak nie przekreślają możliwości dalszej nauki Przy pomocy nauczyciela wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności Prace wykonuje chętnie, na miarę swych możliwości Konstruuje krótkie, dwu-, trzyzdaniowe wypowiedzi Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: Nie opanował podstawowych wiadomości, a braki są tak duże, że uniemożliwiają mu kontynuację nauki Nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązywać zagadnienia o niewielkim stopniu trudności i wykonać najprostszych zadań. Oprac. Adam Zaborowski PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII GIMNAZJUM W SZLACHCIE Podstawa prawna do opracowania Przedmiotowego Systemu Oceniania: 1. Rozporządzenie MEN z dnia r. 2. Statut Szkoły 3. Wewnątrzszkolny System Oceniania 4. Podstawa programowa dla gimnazjum Nauczanie historii odbywa się według programu dopuszczenia poszczególnych podręczników. Wykorzystujemy podręczniki z serii Śladami przeszłości autorstwa: kl. I - Podręcznik do historii dla klasy pierwszej gimnazjum, pod red. Stanisława Roszaka kl. II Stanisław Roszak, Śladami przeszłości. Podręcznik do historii dla klasy drugiej gimnazjum. kl. III Stanisław Roszak, Anna Łaszkiewicz, Śladami przeszłości 3. Podręcznik do historii dla klasy trzeciej gimnazjum Program realizowany jest w ciągu 6 godzin w trzyletnim cyklu nauczania, w przedziale: - kl. I - 2 godziny tygodniowo, - kl. II - 2 godziny tygodniowo, - kl. III - 2 godziny tygodniowo

6 CELE OCENIANIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO 1. Informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie. 2. Pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju i motywowanie go do dalszej pracy. 3. Dostarczenie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia. 4. Umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej. KONTRAKT Z UCZNIAMI 1. Sprawdziany są obowiązkowe i jeśli uczeń opuścił sprawdzian z przyczyn losowych, powinien napisać go w terminie uzgodnionym z nauczycielem. 2. Każdy sprawdzian uczeń może poprawić w terminie uzgodnionym z nauczycielem. 3. Średnia suma punktów ze sprawdzianu i z poprawy daje ocenę końcową za dany sprawdzian. 4. Sprawdzian obejmuje zwykle dwa działy programowe. Jeżeli działy są obszerne uczniowie mogą pisać sprawdzian po zrealizowaniu znacznej jego części. 5. Sprawdzian jest zapowiedziany, co najmniej tydzień wcześniej i omówiony jest jego zakres oraz kryteria wymagań. 6. Sprawdzian poprzedza lekcja powtórzeniowa, utrwalająca poznane wiadomości i umiejętności. 7. Na koniec semestru nie przewiduje się sprawdzianu zaliczeniowego. 8. Kartkówki są zapowiedziane co najmniej dzień wcześniej, materiał, który obejmują dotyczy najwyżej 3 ostatnich lekcji. 9. Odpowiedź pisemna nie jest zapowiedziana, materiał, który obejmuje dotyczy ostatniej lekcji. 10. Odpowiedź ustna obejmuje materiał z ostatnich 3 lekcji. 11. Uczeń ma prawo zgłosić w ciągu półrocza 2 nieprzygotowania. Nieprzygotowania obejmują: - brak zadania domowego, - odpowiedź, Nieprzygotowanie powinno być zgłoszone przez ucznia na początku lekcji. 12. Punkty wystawione przez nauczyciela są jawne i uzasadnione oraz wpisane do karty ocen. 13. Uczeń ma obowiązek prowadzenia zeszytu ćwiczeń, w którym powinny znajdować się, zapisy poleceń ustnych lub pisemnych prac domowych, miejsce na punkty, miejsce na korespondencję z rodzicami. Ćwiczenia powinny być prowadzone systematycznie. W przypadku nieobecności ucznia w szkole, powinien je uzupełnić. 14. Na końcu roku szkolnego system oceniania podlega ewaluacji. NARZĘDZIA I WARUNKI POMIARU OSIĄGNIĘĆ 1. Pomiar osiągnięć uczniów odbywa się za pomocą następujących narzędzi: Sprawdziany testy, kartkówki, odpowiedzi ustne, odpowiedzi pisemne, praca z mapą, prace długoterminowe, prace domowe, ćwiczenia aktywność. Osiągnięcia ucznia są podsumowane punktami w dzienniku. 2. Częstotliwość pomiaru osiągnięć: sprawdziany ( 1 godz. lekcyjna ) po każdym dziale lekcyjnym, kartkówki ( 15 min. ) zależnie od potrzeb, - 6 -

7 odpowiedzi ustne co najmniej 1 w każdym semestrze, odpowiedzi pisemne ( 10 min.) co najmniej 1 w semestrze, praca z mapą co najmniej 1 w semestrze, prace długoterminowe zależne od potrzeb, prace domowe ( pisemne lub ustne ) co najmniej 2 w semestrze, ćwiczenia - conajmniej raz w semestrze. 3. Obserwacja ucznia uwzględniająca: przygotowanie do lekcji, prowadzenie ćwiczeń, wypowiedzi na lekcji, praca w grupie, posługiwanie się pomocami naukowymi ( mapy, tablice graficzne, atlasy, słowniki itp.) podsumowywana w formie ustnej oceny opisowej na bieżąco, pod koniec każdego semestru oceną w dzienniku za aktywność (pięć plusów 10 punktów). 4. Inne formy aktywności: pisanie i prezentacja referatów, wykonywanie albumów, plakatów, makiet, pomocy naukowych, udział w konkursach, praca nad projektem. Oceny za pracę w grupie, prace długoterminowe i aktywność wystawione są po uwzględnieniu samooceny ucznia i jego pracy przez kolegów. OCENA BIEŻĄCA I JEJ KRYTERIA 1. Do ustalenia oceny stosuje się skalę punktową: 2. Kryteria ocen: wypowiedzi ustne oceniana jest zawartość rzeczowa, umiejętność formułowania myśli, stosowanie terminologii historycznej, zgodność z poziomem wymagań, umiejętność ilustrowania wypowiedzi poprzez wykorzystanie pomocy naukowych (mapy, tablice graficzne) itp. 10 pkt. odpowiedź wskazuje na szczególne zainteresowanie przedmiotem, spełniając kryteria oceny bardzo dobrej, wykracza poza obowiązujący program nauczania, zawiera treści pozaprogramowe własne przemyślenia i oceny, 8 pkt. odpowiedź wyczerpująca, zgodna z programem, swobodne operowanie faktami i dostrzeganie związków między nimi, 6,5 pkt. odpowiedź zasadniczo samodzielna, zawiera większość wymaganych treści, poprawna pod względem języka, nieliczne błędy, nie wyczerpuje zagadnienia, 5 pkt. uczeń zna najważniejsze fakty, umie je zinterpretować, odpowiedź odbywa się przy niewielkiej pomocy nauczyciela, występują nieliczne błędy rzeczowe, 3,5 pkt. niezbyt precyzyjne odpowiedzi na pytania nauczyciela, braki w wiadomościach i umiejętnościach, podanie nazwy zjawiska lub procesu przy pomocy nauczyciela, 3 0 pkt. nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych lub praktycznych o elementarnym stopniu trudności nawet z pomocą nauczyciela, nie udziela odpowiedzi na większość pytań zadanych przez nauczyciela, ma braki w wiadomościach koniecznych. prace pisemne kartkówki składają się z 3 4 pytań z ostatnich 3 lekcji, pytania są punktowane, jest zapowiedziana co najmniej dzień wcześniej ; odpowiedź pisemna składa się z kilku krótkich pytań z ostatniej lekcji, pytania są punktowane, jest niezapowiedziana ; - 7 -

8 sprawdziany zawierają kilka lub kilkanaście pytań bądź też są w formie testu, testy zawierają zadania otwarte lub zamknięte, którym jest przyporządkowana określona liczba punktów; Sprawdziany, kartkówki i odpowiedzi pisemne są oceniane zgodnie z wymaganą ilością punktów na daną ocenę. Niedozwolona pomoc w czasie pisania prac, skutkuje przerwaniem jej pisania oraz ocenieniem na zero punktów. Sposób wystawiania oceny: 95,1 100% - celujący 80,1 95% - bardzo dobry 65,1 80% - dobry 50,1-65% - dostateczny 35,1-50% - dopuszczający 0-35% - niedostateczny prace długoterminowe przy ustaleniu oceny brane są pod uwagę: sposób zaplanowania, samodzielność, wartość merytoryczna, umiejętność prezentacji wyników, oryginalność pomysłowość, estetyka wykonania, kompletność, możliwości ucznia, prace domowe ocenie podlegają: pomysłowość rozwiązania, poprawność rzeczowa, umiejętność prezentacji (w przypadku prac ustnych), zgodność z poziomem wymagań, praca w grupie bierze się pod uwagę: precyzyjność, stopień zaangażowania, efektywność, czas jej wykonania, udział w projekcie ocenie podlega: zaangażowanie, systematyczność, samodzielność, korzystanie z materiałów źródłowych, aktywność pozalekcyjna udział w konkursach, wyniki najwyższe ocena celująca, wyniki na poziomie wyższym niż przeciętny ocena bardzo dobra. Uwaga! W stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe ( uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z realizowanego programu nauczania) potwierdzone pisemną opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej upoważnionej poradni specjalistycznej, nauczyciel obniżył wymagania edukacyjne w porozumieniu z jego rodzicami oraz pedagogiem szkolnym. SPOSÓB USTALANIA OCENY SEMESTRALNEJ I KOŃCOWOROCZNEJ Przy ustalaniu oceny semestralnej i końcoworocznej nauczyciel bierze pod uwagę stopnie ucznia z poszczególnych obszarów działalności według następującej kolejności: sprawdziany testy, kartkówki, odpowiedzi ustne i pisemne, praca ze źródłami i ćwiczeniami, aktywność na zajęciach, praca z mapą, - 8 -

9 aktywność pozalekcyjna, prace domowe i prace długoterminowe. Ocena końcoworoczna wyliczana jest jak semestralna, przy czym ocena semestralna traktowana jest jak praca klasowa. Przy ocenianiu proponuje się sześciostopnową skalę ocen: Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: - nie opanował treści koniecznych, - ma poważne braki w podstawowych wiadomościach, uniemożliwiające dalszą naukę, - nie przejawia chęci przyswajania nowych wiadomości i współpracy z nauczycielem. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: - ma braki w podstawowych wiadomościach, lecz z pomocą nauczyciela potrafi je nadrobić, - rozwiązuje i wykonuje typowe zadania o niewielkim stopniu trudności, - przejawia gotowość i chęć do przyjmowania nowych wiadomości i współpracy z nauczycielem. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: - opanował treści przewidziane w programie nauczania na poziomie podstawowym, - rozwiązuje i wykonuje typowe zadania o średnim stopniu trudności i niewielkim stopniu złożoności, - próbuje porównywać, selekcjonować i klasyfikować fakty i informacje, - dostrzega podstawowe związki pomiędzy różnymi faktami historycznymi, - współpracuje z nauczycielem, - wykazuje aktywność na lekcji. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: - potrafi samodzielnie pracować z podręcznikiem, materiałem źródłowym, - ustnie i pisemnie stosuje terminy i pojęcia historyczne, - rozwiązuje typowe problemy z wykorzystaniem informacji z różnych źródeł, - efektywnie współpracuje w zespole i aktywnie pracuje w grupie, - bierze udział w dyskusjach, wymianie poglądów, potrafi argumentować i bronić swoich racji. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: - opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania historii w danej klasie, - sprawnie posługuje się wiadomościami, - rozwiązuje samodzielnie problemy, potrafi samodzielnie interpretować i wyjaśniać fakty i zjawiska historyczne, - potrafi zastosować posiadaną wiedzę w ocenie bieżących wydarzeń, - umie bronić swoich poglądów, a także potrafi dochodzić do porozumienia w kwestiach spornych, - wnosi twórczy wkład w realizowane zagadnienia. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - w wysokim stopniu opanował treści programowe, rozszerzając swoją wiedzę o wiadomości wykraczające poza granice danej klasy, - umie formułować oryginalne wnioski, hierarchizować i selekcjonować nabytą wiedzę, - bierze udział i osiąga znaczące sukcesy w konkursach przedmiotowych, - samodzielnie i twórczo rozwija swoje zainteresowania. oprac. Adam Zaborowski - 9 -