PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA I WYMAGANIA EDUKACYJNE Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE. na podstawie programu nauczania KOSS

Transkrypt

1 I. Cele PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA I WYMAGANIA EDUKACYJNE Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE na podstawe programu nauczana KOSS 1. Informuje uczna o postępach pozome jego osągnęć edukacyjnych. 2. Nese pomoc ucznow w samodzelnym planowanu swojego rozwoju. 3. Motywuje kształtuje uczna do dalszej pracy. 4. Dostarcza rodzcom opekunom nauczycelom nformacj o postępach trudnoścach specjalnych uzdolnenach uczna. 5. Umożlwa nauczycelow doskonalene organzacj metod pracy dydaktycznowychowawczej. II. Ogólne zasady 1. Na początku roku szkolnego ucznowe rodzce otrzymują nformację o zakrese wymagań z wedzy o społeczeństwe oraz sposobe zasadach ocenana. 2. Sprawdzany klasowe( prace klasowe) obejmujące dzał nauczana kartkówk obejmujące wadomośc trzech ostatnch lekcj odpowedz ustne są obowązkowe. Sprawdzany psemne obejmujące wadomośc określonego dzału programu nauczana zapowadane są z tygodnowym wyprzedzenem. Neobecność neusprawedlwona na sprawdzane jest równoznaczna z oceną nedostateczną. 3. Ocena nedostateczna mus być poprawona ndywdualne w termne dwóch tygodn od termnu oddana prac klasowych. Poprawa dotyczy wyłączne oceny nedostatecznej. 4. Uczeń pownen być przygotowany do odpowedz na każdą lekcję przy czym obowązujące są wadomośc z trzech lekcj ostatnch. Uczeń ma prawo jednokrotne w semestrze zgłosć neprzygotowane sę do lekcj. 5. Uczeń ne ponos żadnych konsekwencj jeżel przed lekcją zgłos nauczycelow brak przygotowana które nastąpło z ważnych przyczyn np. usprawedlwona neobecność w szkole przez tydzeń poprzedzający lekcję. 6. Krótke sprawdzany( kartkówk) obejmujące wadomośc ostatnch trzech lekcj ne są zapowadane ne podlegają poprawe. 7. Aktywność na lekcj nagradzana jest plusam. Za 3 zgromadzone plusy uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą. Przez aktywność na lekcj rozumane jest: zgłaszane sę udzelane poprawnych odpowedz rozwązywane postawonych problemów aktywna praca w zespołach pomoc nnym. Uczeń ne wykazujący żadnej aktywnośc oderwany myślam zajęty nnym ne meszczącym sę w procese lekcyjnym zadanam otrzymuje mnus. Za 3 zgromadzone mnusy uczeń może otrzymać ocenę nedostateczną. 8. Uczeń zwolnony z lekcj lub neobecny na lekcj pownen na najblższe zajęca uzupełnć wadomośc pracę domową lub nne zadana zlecone przez nauczycela ucznom w trakce jego neobecnośc. 9. Nauczycel oddaje prace klasowe ucznów w cągu dwóch tygodn kartkówk w cągu jednego tygodna. III. Sposoby formy ocenana: 1. Odpowedz ustne sposób wypowedz jej dostosowane do celu kontekstu 2. Prace klasowe sprawdzany psemne z całego dzału programu nauczana 3. Krótke formy psemne kartkówk sprawdzany z zakresu wadomośc beżących /ostatne trzy lekcje/ 4. Prace domowe udzał w projektach edukacyjnych

2 5. Aktywność podczas lekcj praca zespołowa. 6. Udzał w konkursach o tematyce zbeżnej z przedmotem 7. Prezentacja w forme wypowedz ustnej beżących wydarzeń poltycznych społecznych gospodarczych. IV. Sposoby oraz częstotlwość sprawdzana osągnęć ucznów. 1. Odpowedz beżące na każdej lekcj z ostatnch trzech zajęć 2. Prezentacja wydarzeń ze z Polsk ze śwata( artykuł z prasy) na każdej lekcj 3. Test czyl sprawdzan z dzału programu 2 lub 3 w semestrze 4. Kartkówk z beżącego materału mnmum 2 w semestrze 5. Zadana domowe mn. 1 w semestrze 6. Konkursy przedmotowe zanteresowan ucznowe V. Skala ocen Zgodne z WSO stosuje sę skalę ocen od 1 do 6. W celu dokładnejszego pokazana jakośc pracy uczna dopuszcza sę przy ocenach beżących znak: plus (+) mnus (). VI. Krytera ocenana: 1. Ocenane prac psemnych (w zależnośc od zdobytej lczby punktów): w przypadku sprawdzanów obejmujących wększe parte materału: celujący (6) % bardzo dobry (5) 91 97% dobry (4) % dostateczny (3) % dopuszczający (2) % nedostateczny (1) ponżej 30 % 2. Ocenane kartkówek lub nnych prac (projektów): mogą być stosowane zasady take jak w przypadku prac klasowych lub nne krytera w zależnośc od stopna trudnośc pracy nnych czynnków w tym przypadku nauczycel każdorazowo nformuje ucznów o sposobe kryterach ocen. 3. Przy wystawanu oceny semestralnej lub rocznej berze sę pod uwagę jej wartość( oceny wystawane kolorem czerwonym ze sprawdzanu mają wększą wartość): a) odpowedz ustne aktywność zadana domowe grupowe prezentacje kartkówk( kolor czarny nebesk zelony) b) oceny ze sprawdzanów testów z dzału programowego oraz z konkursów przedmotowych ( kolor czerwony). c) przy wystawanu oceny końcowo rocznej nauczycel może wząć dodatkowo pod uwagę stosunek uczna do przedmotu zaangażowane aktywność lekcyjną pozalekcyjną. 4. Uczeń może ubegać sę o wyższą nż przewdywana ocena semestralna

3 lub roczna. Uczeń składa wnosek do nauczycela z uzasadnenem. Nauczycel przygotowuje sprawdzan psemny (czas trwana sprawdzanu: 45 mnut) który zawera umejętnośc wadomośc na wskazaną przez uczna ocenę. Uczeń aby uzyskać wyższą ocenę mus z punktowanego sprawdzanu uzyskać mnmum 90% punktów). 5. Uczeń lub jego rodzce mogą zgłosć do dyrektora zastrzeżena jeśl uznają że ocena została wystawona nezgodne z przepsam prawa dotyczącym trybu ustalena oceny w cągu 2 dn od zakończena zajęć dydaktycznowychowawczych. W takm przypadku uczeń może psać egzamn sprawdzający zgodne z zapsam w statuce Zespołu VII. Informowane o ocenach. 1. Osągnęca ucznów odnotowuje sę w dzennku lekcyjnym danej klasy oraz zeszyce przedmotowym uczna.. 2. Wszystke oceny są jawne wystawane według ustalonych kryterów Uczeń ma prawo zapoznać sę z uzasadnenem ustalonej oceny. 3. Sprawdzany poprawone przez nauczycela rozdawane są ucznom w celu zapoznana ch przez nego z wynkam postępam. Wszystke prace ucznów przechowywane są w szkole przez cały rok. Przez ten czas orygnały prac mogą być udostępnane na prośbę: uczna rodzców lub opekunów władz ośwatowych wyłączne na terene szkoły. 4. O przewdywanej ocene śródrocznej lub rocznej uczeń jego rodzce nformowan są psemne na dwa tygodne przed posedzenem klasyfkacyjnej rady pedagogcznej. Krytera wymagań na poszczególne oceny: Ocenę nedostateczną (1) może otrzymać uczeń który: a. ne opanował wadomośc umejętnośc przewdzanych programem nauczana b. ne potraf nawet przy znacznej pomocy nauczycela korzystać z prostych środków dydaktycznych c. ne potraf formułować nawet bardzo prostych wypowedz ustnych psemnych poneważ ne zna ne rozume podstawowej termnolog stosowanej na lekcjach d. ne prowadz zeszytu. Ocenę dopuszczającą (2) otrzymuje uczeń który: a. ma brak w wadomoścach ne opanował także wszystkch umejętnośc przewdzanych w programe ale ne unemożlwa mu to dalszego poznawana treśc programowych w następnych etapach edukacj b. zna podstawowe pojęca termny zwązane z człowekem jako stotą społeczną oraz życem demokratycznym c. rozróżna potrzeby człoweka zna podstawowe cechy grupy społecznej czynnk narodotwórcze d. zna mnejszośc narodowe zameszkujące Polskę e. zna podstawy demokracj rozróżna systemy władzy we współczesnych państwach zadana polecena które uczeń wykonuje często przy znacznej pomocy nauczycela mają newelk stopeń trudnośc f. zeszyt prowadz nesystematyczne ne wykonał wszystkch prac lekcyjnych domowych.

4 Ocenę dostateczną (3) otrzymuje uczeń który: a. opanował mnmum wadomośc określonych programem nauczana b. zna podstawowe pojęca termny zwązane z człowekem jako stotą społeczną oraz życem demokratycznym c. zna podstawowe potrzeby ludzke d. zna klasyfkację grup społecznych zna zasady podejmowana decyzj w grupe e. zna najważnejsze czynnk narodotwórcze mnejszośc narodowe zameszkujące w Polsce f. zna fundamentalne zasady demokracj g. potraf formułować schematyczne wypowedz ustne psemne h. ume posługwać sę często pod kerunkem nauczycela prostym środkam dydaktycznym wykorzystanym na lekcj. Ocenę dobrą (4) otrzymuje uczeń który: a. ne opanował całego materału określonego programem nauczana ale ne utrudna mu to głębszego pełnejszego poznana wedzy podstawowej b. potraf sklasyfkować potrzeby człoweka c. rozume klasyfkację grup społecznych zna wady zalety podejmowana decyzj w sprawach grupy d. potraf scharakteryzować węz społeczne jake zachodzą mędzy jednostką a grupą e. rozume znaczene tożsamośc narodowej zna prawa mnejszośc narodowych w Polsce f. rozume podstawowe zasady demokracj g. potraf wskazać modele państw we współczesnym śwece (np. królestwo republka) wskazać ch najważnejsze cechy h. zna podstawowe kategore praw człoweka nstytucje powołane do ch ochrony. rozume genezę przebeg skutk welu zjawsk zachodzących we współczesnej Polsce śwece j. zna nazwska najważnejszych osób ze sceny poltycznej kraju k. zna państwa stolce europejske l. poprawne posługuje sę prostym źródłam nformacj m. wykonuje samodzelne typowe zadana polegające na ocenanu selekcjonowanu wartoścowanu uzasadnanu ume formułować proste typowe wypowedz ustne psemne. Ocenę bardzo dobrą (5) może otrzymać uczeń który: a. opanował w pełnym stopnu wadomośc umejętnośc przewdzane programem nauczana b. sprawne samodzelne posługuje sę różnym źródłam wedzy c. rozume poprawne stosuje poznaną termnologę dotyczącą człoweka jako stoty społecznej oraz życa demokratycznego d. potraf przedstawć czynnk wpływające na potrzeby człoweka e. rozume zasady klasyfkacj grup społecznych oraz wady zalety podejmowana decyzj w sprawach grupy f. potraf znterpretować wybrane role społeczne g. potraf scharakteryzować przejawy tożsamośc narodowej h. potraf wskazać prawa mnejszośc narodowych. potraf przedstawć wady zalety demokracj oraz we czym różną sę jej podstawowe formy j. samodzelne formułuje wypowedz ustne psemne na określony temat wykorzystując wedzę zdobytą w szkole poza ną k. ume współpracować w grupe l. aktywne uczestnczy w lekcjach.

5 Ocenę celującą (6) może otrzymać uczeń który: a. wyróżna sę szeroką samodzelne zdobytą wedzą wybegającą poza program nauczana wos b. posadł umejętność samodzelnego korzystana z różnych źródeł nformacj c. samodzelne formułuje wypowedz ustne psemne na określony temat które są d. wzorowe pod względem merytorycznym jak językowym e. ne bo sę wypowadać własnych nawet kontrowersyjnych opn sądów które f. potraf prawdłowo przekonująco uzasadnć g. doskonale zna szeroką termnologę przedmotową swobodne sę ną posługuje h. wykazuje doskonałą orentację w aktualnej sytuacj poltycznej gospodarczej. społecznej Polsk oraz w sytuacj mędzynarodowej. KLASA III Ocenę nedostateczną (1) może otrzymać uczeń który: a. ne opanował wadomośc umejętnośc przewdzanych programem nauczana b. ne potraf nawet przy znacznej pomocy nauczycela korzystać z prostych środków c. dydaktycznych d. ne potraf formułować nawet bardzo prostych wypowedz ustnych psemnych poneważ ne zna ne rozume podstawowej termnolog stosowanej na lekcjach e. ne prowadz zeszytu. Ocenę dopuszczającą (2) otrzymuje uczeń który: a. ma brak w wadomoścach ne opanował także wszystkch umejętnośc przewdzanych w programe ale ne unemożlwa mu to dalszego poznawana treśc programowych w następnych etapach edukacj b. zna fundamentalne zasady demokracj zawarte w Konstytucj RP c. zna podstawowe pojęca termny dotyczące struktury władzy w Polsce np. prezydent premer mnster) d. zna sąsadów Polsk e. zna podstawowe symbole Un Europejskej f. zna nstytucje czuwające nad bezpeczeństwem mędzynarodowym g. zna najważnejsze problemy współczesnego śwata h. zna podstawowe pojęca z zakresu ekonom zadana polecena które uczeń wykonuje często przy znacznej pomocy nauczycela mają newelk stopeń trudnośc. zeszyt ćwczeń prowadz nesystematyczne ne wykonał wszystkch prac lekcyjnych domowych. Ocenę dostateczną (3) otrzymuje uczeń który: a. opanował mnmum wadomośc określonych programem nauczana b. zna fundamentalne zasady demokracj zawarte w Konstytucj RP c. zna zasady wyboru najważnejszych organów władzy w Polsce d. potraf wskazać wszystkch polskch sąsadów e. zna symbole UE jej główne organy f. zna organzacje mędzynarodowe do których należy Polska (NATO ONZ) g. zna podstawowe pojęca z zakresu ekonom h. zna zasady funkcjonowana gospodarstwa domowego. zna zasady funkcjonowana rynku pracy j. potraf wskazać najważnejsze problemy współczesnego śwata ekonomczne ekologczne społeczne k. potraf formułować schematyczne wypowedz ustne psemne l. ume posługwać sę często pod kerunkem nauczycela prostym środkam dydaktycznym wykorzystanym na lekcj.

6 Ocenę dobrą (4) otrzymuje uczeń który: a. ne opanował całego materału określonego programem nauczana ale ne utrudna mu to głębszego pełnejszego poznana wedzy podstawowej b. ume scharakteryzować główne treśc konstytucj c. rozume zasady wyboru potraf wskazać najważnejsze kompetencje organów d. władzy RP e. potraf wskazać najważnejsze cele polskej poltyk zagrancznej f. potraf omówć dzałalność głównych organów UE g. zna organzacje mędzynarodowe regonalne do których należy Polska h. zna nazwska najważnejszych osób ze sceny poltycznej kraju. rozume pojęca z zakresu ekonom gospodarowana j. rozume zasady funkcjonowana gospodarstwa domowego k. rozume zasady funkcjonowana rynku pracy l. rozume genezę przebeg skutk welu zjawsk zachodzących we współczesnej m. Polsce śwece n. zna państwa stolce europejske o. poprawne posługuje sę prostym źródłam nformacj p. wykonuje samodzelne typowe zadana polegające na ocenanu selekcjonowanu wartoścowanu uzasadnanu q. ume formułować proste typowe wypowedz ustne psemne. Ocenę bardzo dobrą (5) może otrzymać uczeń który: a. opanował w pełnym stopnu wadomośc umejętnośc przewdzane programem nauczana b. potraf scharakteryzować główne treśc konstytucj: zasady ustrojowe system organów państwowych c. rozume zasady wyboru zna kompetencje organów władzy RP d. potraf przeanalzować korzyśc obawy wynkające z przynależnośc Polsk do różnych nstytucj mędzynarodowych (UE ONZ NATO regonalnych) e. rozume poprawne stosuje poznaną termnologę z zakresu ekonom f. rozume zasady dzałana głównych nstytucj ekonomcznych g. potraf opracować budżet gospodarstwa domowego h. rozume zasady funkcjonowana rynku pracy zależność medzy przedsęborczoścą jednostk a gospodarowanem. potraf opracować prosty schemat bznesplanu j. potraf wyjaśnć jake korzyśc zagrożena może neść za sobą rozwój postępu techncznego rozwój ekonomczny globalzacja k. zna nazwska najważnejszych osób ze sceny poltycznej ekonomcznej kraju l. sprawne samodzelne posługuje sę różnym źródłam wedzy m. rozume poprawne stosuje poznaną termnologę n. samodzelne formułuje wypowedz ustne psemne na określony temat wykorzystując wedzę zdobytą w szkole poza ną o. ume współpracować w grupe p. aktywne uczestnczy w lekcjach. Ocenę celującą (6) może otrzymać uczeń który: a. wyróżna sę szeroką samodzelne zdobytą wedzą wybegającą poza program nauczana wos b. posadł umejętność samodzelnego korzystana z różnych źródeł nformacj c. samodzelne formułuje wypowedz ustne psemne na określony temat które są d. wzorowe pod względem merytorycznym jak językowym e. ne bo sę wypowadać własnych nawet kontrowersyjnych opn sądów które potraf prawdłowo przekonująco uzasadnć

7 f. doskonale zna szeroką termnologę przedmotową swobodne sę ną posługuje g. wykazuje doskonałą orentację w aktualnej sytuacj poltycznej gospodarczej społecznej Polsk oraz w sytuacj mędzynarodowej. SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE III GIMNAZJUM Wymagana na poszczególne oceny Temat lekcj Treśc dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca 1. Organzacja pracy na lekcjach wedzy o społeczeństw e Zapoznane z podstawą programową nauczana Wos w klase III gmnazjum z treścam nauczana oczekwanym osągnęcam ucznów. Przedstawene procedur osągana szczegółowych celów edukacyjnych(metody stosowane na lekcjach) zasad ocenana. Zapoznane z celam formą realzacj projektów ucznowskch. w klase drugej gmnazjum. Dzał I Ustrój demokratyczny w Polsce 2. Rola Konstytucj w państwe pojęce konstytucj jej funkcje rola konstytucj w demokratycz nym państwe tryb uchwalana konstytucj prawa obowązk obywatel pojęce konstytucj rozume potrzebę stnena konstytucj w demokratyczny m państwe co to znaczy że konstytucja jest najwyższym aktem prawnym w państwe rozume pojęce preambuły konkordatu zna funkcje konstytucj omawa korzystając z Konstytucj RP podstawowe prawa wolnośc w nej zapsane rozume czym jest skarga konstytucyjna Trybunał zna daty uchwalena nazwy dawnych polskch konstytucj omawa tryb uchwalana konstytucj znterpretow ać treść preambuły rozdzały Konstytucj RP pojęce konstytucjon alzmu

8 zawarte Konstytucyjny w konstytucj 3. Zasady ustroju Polsk najważnejsz e zasady ustroju RP trójpodzał władzy w Polsce rządy prawa pojęce pluralzmu poltycznego najważnejsze zasady ustroju Polsk(suwerenn ość narodu podzał władzy rządy prawa pluralzm) we czym jest parlament ustawa Prezes Rady Mnstrów omawa podstawowy trójpodzał władzy w państwe polskm we czym są rządy prawa w czym przejawa sę pluralzm poltyczny jak przeprowadzane są w Polsce wybory prezydencke scharakteryzo wać podstawowe zasady ustroju RP omawa na czym polega zasada suwerennośc narodu zasadę nezawsłośc sędzów zna zasady demokratyczn ych wyborów charakteryzu je poszczególn e elementy trójpodzału władzy w Polsce na podstawe treśc Konstytucj RP potraf zanalzować zasady ustroju RP omawa funkcje znaczene trzech podstawowy ch organów władzy w państwe demokratycz nym parlamentarne 4. Rządy prawa czyl do czego potrzebne jest prawo. rodzaje norm zasady obowązując e przy tworzenu egzekwowa nu prawa prawa wolnośc które gwarantuje konstytucja wymenć rodzaje norm we czym jest norma prawna czym sę różn od nnego rodzaju norm rozróżna trzy kategore praw zawartych w konstytucj rozume pojęce prawa prawa wolnośc zapsane w konstytucj odszukać w konstytucj artykuły dotyczące konkretnych praw zna cele stosowana norm prawnych charakteryzuj e zasadę rządów prawa podaje przykład władzy uprawnonej omawa funkcje prawa cechy dobrego prawa omawa herarchę aktów prawnych najważnejsz e zasady współczesne go prawa zna dokumenty prawne obowązując e w szkole pojęce ustawy neuprawnon ej rozporządze na 5. Na poltycznej scene czyl o polskch partach poltykach. Metoda projektu. geneza pojęce part poltycznych podzał program part poltycznych najwększe pojęce part poltycznej zna podstawowy podzał part poltycznych(lew cowe prawcowe centrowe) zna cele dzałalnośc part poltycznych rodzaje systemów partyjnych wskazuje mędzy nm różnce podaje przykłady państw gdze te systemy omawa program part prawcowych lewcowych centrowych wyszukuje w środkach masowego przekazu rozume pojęca: konserwatyś c lberałowe socjalśc chadecy pojęce partokracj populzmu podaje przykłady sytuacj w których młodz ludze mogą przecwdzał ać korupcj

9 parte poltyczne w Polsce metody dzałana part poltycznych patologe życa publcznego w Polsce nazwy najwększych part poltycznych w Polsce we czym jest korupcja jake są jej formy funkcjonują charakteryzuje metody dzałana part poltycznych podaje nazwy part poltycznych obecnych w Sejme analzuje przykłady patolog życa publcznego w Polsce wskazuje parte które tworzą koalcję rządzącą oraz te które pozostają w opozycj medokracj przedstawa przyczyny skutk korupcj 6. Powtórzene utrwalene wadomośc z dzału: Ustrój demokratyczny w Polsce 7. Sprawdzan wadomośc. Dzał II Parlament prezydent rząd sądy 8. Zasady dzałana rola Parlamentu Rzeczyposp oltej Polskej zasady wyboru dzałana polskego parlamentu skład organy parlamentu cechy wyborów ordynacja proporcjonal na wększośco wa zadana parlamentu tryb powstawan a ustawy sejmowej podaje cechy demokratycznyc h wyborów we kto keruje obradam parlamentu rozume pojęce ustawy sejmowej mmuntetu podaje lczbę posłów senatorów zna tryb powoływana polskego parlamentu zadana parlamentu we czym jest ordynacja wyborcza kluby koła parlamentarne zna tryb powstawana ustawy pojęce kadencj nterpelacj rozume pojęce progu wyborczego podaje przykłady dzałana komsj parlamentarn ych pojęce ncjatywy ustawodawcz ej kworum wotum neufnośc we kedy stosowane jest weto prezydencke charakteryzu je zasadę proporcjonal nośc wększośco wośc sporządzć krótką notatkę prasową n/t wybranego fragmentu obrad parlamentar nych przygotować zaprezentow ać krótke wystąpene sejmowe w wybranej sprawe prawa obowązk posłów senatorów 9. Prezydent rząd czyl władza wykonawcz a w Polsce. uprawnena prezydenta zadana funkcjonowa ne rządu cechy systemu parlamentar organy władzy wykonawczej w Polsce zna okres kadencj prezydenta parlamentu rozume pojęce kompetencje prezydenta we w jak sposób wyberany jest prezydent zna zasady przeprowadza na wyborów prezydenckch parlamentarn ych w wybranych przykładach lata kadencj nazwska wszystkch polskch prezydentów przygotować na podstawe nformacj w środkach masowego przekazu potraf odnaleźć nformacje

10 nego prezydenck ego funkcjonowa ne admnstracj publcznej prezesa Rady Mnstrów admnstracj publcznej podaje nazwsko aktualne urzędującego Premera Prezydenta zadana rządu trzy systemy sprawowana władzy(system parlamentarny prezydenck meszany) rodzaje admnstracj publcznej(rządo wa samorządowa) podaje przykłady ch ogólnych dzałań potraf dopasować sprawy do kompetencj poszczególny ch mnstrów omawa tryb powoływana odwoływana rządu charakteryzuj e trzy systemy sprawowana władzy przedstawa zadana admnstracj publcznej w Polsce zna nazwska klku mnstrów akt urzędowy dotyczący jednego z uprawneń prezydenta skład Rady Mnstrów rozume pojęce służby cywlnej omawa różnce mędzy pojęcam organ urząd napsać skargę na decyzje admnstracj publcznej o dzałanach prezydenta w ostatnch dnach lub tygodnach wskazuje z jakm uprawnena m są one zwązane we jakm zasadam pownen kerować sę urzędnk państwowy omawa co pownna zawerać decyzja admnstracj publcznej 10. Czym zajmują sę sądy a czym trybunały? Metoda projektu. struktura sądów powszechny ch w Polsce zasady sposób dzałana sądów organy kontrolujące dzałana władz państwowyc h rodzaje prawa podstawowy podzał sądów powszechnych(r ejonowe okręgowe apelacyjne) dlaczego sędzowe pownn być apoltyczn nezawśl neusuwaln rodzaje prawa(karne cywlne admnstracyjne pracy) omawa zadana sądów powszechnych rozume pojęca: apelacja kasacja wokanda prokurator kodeks adwokat ławnk organy kontrolujące legalność postępowana władz podaje przykłady spraw którym zajmują sę sądy zadana prokuratora we czym zajmuje sę Trybunał Konstytucyjny Trybunał Stanu rozume pojęce praworządnoś c zasadę nezawsłośc dwunstancyj nośc sądów powszechnyc charakteryzu je poszczególn e rodzaje prawa w Polsce rolę sędzego w procese charakteryzu je zadana NSA NIK Rzecznka Praw Obywatelsk ch Rzecznka Praw podaje podstawowe nformacje o zasęgu dzałana najblższego sądu rejonowego( le spraw roczne rozpatruje jake są w nm wydzały) zna prawa obowązk neletnego wyjaśnć różnce pomędzy

11 h we jake kolory obwódek mają na togach sędzowe adwokac prokuratorzy Dzecka przedstawa wygląd sal sądowej zna tryb powoływana organów sprawedlwo śc w Polsce pojęcam: wykroczene przestępstwo zbrodna 11. Powtórzene utrwalene wadomośc z dzału: Parlament prezydent rząd sądy 12. Sprawdzan wadomośc. Dzał III Polska w śwece Polska w Europe 13. Relacje Polsk z nnym państwam. główne kerunk poltyk zagrancznej relacje Polsk z sąsadam zadana ambasad konsulatów we czym sę zajmują konsulowe ambasadorzy nazwy państw sąsadujących z Polską we kto w Polsce prowadz poltykę zagranczną przedstawa relacje Polsk z sąsadam główne kerunk polskej poltyk zagrancznej( stosunk z państwam UE USA relacje z sąsadam) czym jest służba konsularna dyplomatyczn a ocenć mejsce Polsk we współczesny m śwece Europe charakteryzu je poltykę zagranczną Polsk nazwy najważnejsz ych mędzynarod owych organzacj poltycznych gospodarczy ch do których należy Polska na podstawe samodzelne zebranych nformacj potraf przedstawć relacje Polsk z wybranym państwem scharakteryz ować pozycję Polsk na arene mędzynarod owej na przestrzen dzejów 14. NATO czyl nas sojuszncy. geneza powstana NATO jej czym jest NATO jake są jej główne sposoby dzałana NATO charakteryzuj e poltykę obronną omawa członkostwo Polsk w wszystkch członków

12 główne cele znaczene członkostwa Polsk w strukturach NATO Polacy w msjach pokojowych cele dzałalnośc zna datę wejśca Polsk do NATO zna datę powstana NATO mejsce sedzby organzacj Polsk operację mltarną msję pokojową w których Polska wzęła lub berze udzał NATO uzasadna na przykładach znaczene potrzebę współpracy Polsk z nnym krajam NATO przedstawa władze NATO 15. Integracja europejska. geneza powstana Un Europejskej cele dzałalnośc UE znaczene czterech traktatów (rzymskego z Maastrcht z Nce lzbońskego ) członkowe UE główne nstytucje UE budżet UE regony podregony najważnejsze traktaty kształtujące przyszłą UE zna nazwy najważnejszych nstytucj UE(Rada Europejska Rada UE Parlament Europejsk Komsja Europejska) zna datę powstana UE przedstawa główne cele ntegracj europejskej pojęce euroregonu podaje przykłady euroregonów położonych wzdłuż polskch granc we czym jest strefa Schengen wskazuje opsuje najważnejsze etapy ntegracj europejskej(t raktaty rzymske z Maastrcht Nce Lzbony) charakteryzuj e zadana najważnejszy ch nstytucj UE wskazuje na mape członków UE jak w UE realzowane są zasady pomocnczoś c soldarnośc skąd pochodzą środk fnansowe w budżece unjnym na co są przeznaczan e odwołując sę do konkretnych przykładów potraf zaprezentow ać uzasadnć swoją opnę n/t dalszej ntegracj na podstawe nformacj w środkach masowego przekazu potraf scharakteryz ować mejsce Polsk w strukturach UE uzasadna swą opnę n/t dalszej ntegracj omawa poltykę rolną regonalną UE rozszerzana UE 16. Polska w UE. Metoda projektu. jak kedy na jakch warunkach Polska weszła do UE blans wejśca Polsk do zna datę wejśca Polsk do UE podaje klka przykładów korzyśc z wejśca Polsk do UE omawa prawa obowązk wynkające z posadana obywatelstwa UE charakteryzuj e etapy wejśca Polske w struktury UE omawa odwołując sę do przykładów z własnego otoczena całego kraju formułuje uzasadna własne zdane n/t wyszukać nformacje n/t korzystana ze środków unjnych przez polskch obywatel

13 UE najważnejsze postanowen a traktatu akcesyjnego korzyśc jake nese ze sobą członkostwo w UE programy fnansowe UE realzowane w Polsce przedsębors twa nstytucje z uwzględnen em swojej gmny regonu 17. Powtórzene utrwalene wadomośc z dzału: Polska w śwece Polska w Europe 18. Sprawdzan wadomośc. Dzał IV Jeden śwat wele problemów 19. Narody Zjednoczon e geneza powstana ONZ władze cele dzałalnośc przykłady dzałań ONZ jej znaczene we współczesny m śwece zna pełną nazwę datę powstana sedzbę ONZ we km są mgranc uchodźcy podstawowe cele dzałalnośc ONZ zna metody dzałana ONZ podaje ch przykłady charakteryzuj e kompetencje najważnejszy ch organów władzy ONZ(Zgromad zene Ogólne Sekretarat Rada Bezpeczeńst wa) najważnejsz e agendy programy fundusze ONZ ocena sytuację mgrantów uchodźców we współczesny m śwece we w rozwązane jakch problemów śwata zaangażowa na jest obecne ONZ 20. Problemy współczesn ego śwata pojęce kraju bednego ubogego różnce mędzy krajam globalnego Połudna globalnej Północy przyczyny śwatowego ubóstwa sposoby przezwycęż ana śwatowych podzałów przyczyny śwatowych konflktów źródła we co to znaczy że kraj jest bogaty lub bedny pojęce globalnej Północy globalnego Połudna rozume pojęce pomocy humantarnej we czym zajmuje sę Polska Akcja Humantarna Cartas zna przyczyny śwatowych konflktów co to zna przyczyny ubóstwa podaje przykłady pomocy humantarnej uzasadna potrzebę jej stosowana podaje nazwy najwększych organzacj pozarządowych zajmujących sę pomocą humantarną wskazuje najważnejsze sposoby walk z terroryzmem porównać odwołując sę do przykładów sytuację w krajach globalnego Połudna globalnej Północy określa w jak sposób wspólnota mędzynarodo wa może pomagać krajom ubogm gospodarczo zacofanym wskazuje na mape mejsca najpoważnejs wyjaśnć na czym polega współzależn ość bogatej Północy bednego Połudna podaje konkretny przykład w marę swoch możlwośc angażuje sę w dzałana nstytucj(tak że pozarządowy ch) które prowadzą pomoc humantarną na podstawe dostępnych źródeł nformacj potraf scharakteryz ować sytuację dzec w krajach globalnego Połudna zanalzować śwatowe zamachy terrorystyczn e z ostatnch mesęcy

14 terroryzmu przecwdzał ane konflktom jest terroryzm zych konflktów mędzynarodo wych uzasadna dlaczego dzałane na rzecz pokoju bezpeczeńst wa jest podstawowy m zadanem wspólnoty mędzynarodo wej omówć przebeg wybranego konflktu zaproponuje własny sposób na jego rozwązane 21.Globalz acja czyl nawzajem od sebe zależymy. Metoda projektu. na czym polega zjawsko globalzacj negatywne pozytywne skutk globalzacj jak zwykl ludze mogą wpływać na losy śwata w czym przejawają sę nasze powązana ze śwatem pojęce globalnej wosk sfery globalzacj(polt yka gospodarka kultura społeczeństwo środowsko naturalne) charakteryzuje pojęce globalzacj podaje jej genezę pojęce kultury masowej podaje jej przykłady odwołując sę do przykładów na czym polega globalzacja w sferze kultury gospodark poltyk ocena skutk globalzacj jak nasze codzenne zachowana mogą wpływać na życe nnych ludz na śwece (np. oszczędzane wody energ przemyślane zakupy) podejmuje decyzje o zmane wybranych nawyków omawa problemy globalne podaje przykłady ch rozwązana 22. Powtórzene utrwalene wadomośc z dzału: Jeden śwat wele problemów 23. Sprawdzan wadomośc. Dzał V Człowek w gospodarce rynkowej 24. Praca przedsębo rczość. pojęce potrzeb ekonomczn ych pojęce ekonom co to znaczy być przedsębor czym sposób zorganzowa rozume że codzenne uczestnczy w życu ekonomcznym podejmuje pewne decyzje ekonomczne pojęce ekonom rozume koneczność przedstawa cechy umejętnośc człoweka przedsęborczeg o podstawowe zasady organzacj pracy(ustalene celu planowane charakteryzuj e herarchę ludzkch potrzeb na podstawe pramdy Maslowa na przykładach z życa własnej rodzny mejscowośc całego zastosować w praktyce podstawowe zasady organzacj pracy(ustale ne celu planowane podzał zadań harmonogra m ocena podaje nazwy programów unjnych wsperającyc h rozwój przedsęborc zośc w regone

15 na dobrej pracy pracy podzał zadań harmonogram ocena efektów) kraju w jak sposób praca przedsęborcz ość pomagają w zaspokajanu potrzeb ekonomcznyc h efektów) berze udzał w przedsęwzę cach społecznych które pozwalają rozwnąć cechy człoweka przedsębor czego 25. Gospodarka rynkowa. Metoda projektu. pojęce podmotów gospodarczy ch ch wzajemne funkcjonowa ne czynnk wytwórcze ch rodzaje skąd sę borą ceny towarów rynek jego rodzaje cechy gospodark wolnorynko wej prawo podaży popytu podmoty gospodarcze(pa ństwo przedsęborstwo gospodarstwa domowe) zna pojęce czynnków wytwórczych oraz podaje ch rodzaje (zasoby ludzke kaptałowe naturalne) podaje rodzaje rynków zna pojęca podaży popytu charakteryzuje pomoty gospodarcze skąd sę borą ceny towarów we czym jest rynek wyróżna podstawowe systemy gospodarcze(tra dycyjny centralne sterowany gospodarka rynkowa) wskazuje czynnk wpływające na podaż popyt podaje przykłady racjonalnego neracjonalnego gospodarowana stosuje zasady racjonalnego gospodarowana we czym jest rzadkość dóbr podaje cechy gospodark rynkowej omawa obeg dóbr usług płatnośc podmotów gospodarczyc h omawa rodzaje rynków dzałane prawa podaży popytu oraz ceny jako regulatora rynku rozume pojęce kosztu alternatywne go omawa różnce mędzy gospodarką centralne sterowaną a wolnorynko wą analzuje rynek wybranego produktu usług na czym polega wolna konkurencja na rynku dlaczego w praktyce często jest ona nedoskonał a zanalzować sytuację gospodark wolnorynko wej po śwatowym kryzyse wysuwa prognozy dotyczące jej pozycj w roku w odnesenu do własnych zasobów(np. czasu penędzy) 26. Penądz funkcje we czym jest omawa na we czym przedstawa

16 bank. rodzaje penądza nflacja jej skutk najważnejsz e operacje bankowe zadana banku centralnego banków komercyjnyc h porównywan e usług różnych banków penądz wymena jego rodzaje zna podstawowy podzał banków(centraln y komercyjne) we w jakm celu służy gełda paperów wartoścowych rozume pojęce nflacj akcj przykładach funkcje formy penądza w gospodarce rynkowej czym zajmują sę bank komercyjne bank centralny podaje skutk nflacj rodzaje kredytów na czym polega oszczędzane nwestowane zajmuje sę gełda paperów wartoścowyc h czym jest roczna stopa nflacj rozume czym są depozyty rachunk a Vsta lokaty termnowe kredyty fundusze nwestycyjne we co oznacza hossa znaleźć porównać oferty różnych banków(kont a lokaty kredyty fundusze nwestycyjne ) analzuje kurs akcj na GPW korzyśc jake daje korzystane z usług bankowych hstorę śwatowej polskej bankowośc uprawnena posadacza oblgacj akcjonarusz a bessa 27. Gospodarka w skal państwa. wskaźnk rozwoju gospodarcze go rola państwa w gospodarce dochody wydatk państwa rodzaje podatków wskaźnk rozwoju gospodarczego podaje najważnejsze wydatk dochody państwa czym jest budżet państwa po co są podatk termny: produkt krajowy brutto wzrost gospodarczy nflacja recesja przedstawa główne rodzaje podatków w Polsce (PIT VAT CIT) nterpretuje dane statystyczne dotyczące PKB wzrostu gospodarczeg o nflacj recesj uzasadnć dlaczego gospodarka współczesneg o pastwa ne może funkcjonować bez podatków przedstawa skutk transformacj ustrojowej dla polskej gospodark(r eformy Balcerowcza ) na podstawe konkretnych danych potraf oblczyć wysokość podatku PIT przedstawa cele poltyk gospodarcze j państwa na podstawe danych statystyczny ch potraf ocenć stan polskej gospodark w ostatnch dzesęcolec ach oraz przedstawa barery szanse jej rozwoju 28. Gospodarst wo domowe. rola znaczene gospodarstw domowych czym jest gospodarstwo domowe jak ułożyć budżet gospodarstwa domowego wskazuje rolę funkcje gospodarstw domowych przygotować budżet konkretnego na podstawe danych statystyczny

17 Metoda projektu. dla gospodark państwa dochody wydatk gospodarstw domowych opracowane budżetu przedsęwzę ca funkcjonuje podaje główne źródła dochodów wydatków gospodarstw domowych formy oszczędzana pożyczana we czym jest nadwyżka defcyt budżetowy pojęca: stopa procentowa odsetk lokaty oblgacje akcje we jake prawa mają konsumenc jak mogą ch dochodzć w gospodarce państwa na przykładach funkcjonowan e gospodarstwa domowego przedsęwzę ca z życa uczna klasy szkoły rozważyć wydatk oraz wskazać źródła ch fnansowan a na podstawe metek produktów opakowań potraf odczytać znak stotne dla konsumenta ch nterpretuje zmany w wydatkach dochodach gospodarstw domowych w Polsce w przecągu klkunastu lat 29. Przedsębo rstwo dzałalność gospodarcz a. jak założyć własną frmę sztuka marketngu oblczane wynku fnansowego przedsębor stwa pojęce bznesplanu na czym polega prowadzene ndywdualnej dzałalnośc gospodarczej we czym jest spółka podaje główne rodzaje spółek rozume pojęce bznesplanu przedsęborstwa jak dzała przedsęborstwo przedstawa etapy zakładana własnej dzałalnośc gospodarczej wskazuje główne elementy dzałań marketngowych (produkt cena mejsce promocja) na prostym przykładze potraf oblczyć przychód koszty dochód zysk przedsęborst wa opracować podstawowy bznesplan przedsęborst wa z danej branży charakteryzu je częśc składowe przedsębor stwa (aktywa pasywa) na przykładach znaczene dzałań marketngow ych dla przedsębor stwa konsumentó w przedstawa główne prawa obowązk pracownka wskazuje nazwy programów unjnych pomagającyc h założyć rozwnąć własną dzałalność gospodarczą podaje przykłady przedsębors tw dzałających na terene własnej gmny z podzałem na usługowe handlowe produkcyjne czemu służą ubezpeczen a zdrowotne społeczne 30. Wybór szkoły etapy edukacj zaplanować dalszą edukację przedstawa główne prawa obowązk czemu służą ubezpeczena społeczne określć przyczyny bezroboca określć w jakm

18 zawodu. w Polsce możlwość wyboru zawodu przyczyny bezroboca sposoby walk z bezrobocem etapy poszukwan a pracy CV lst motywacyjn y prawa obowązk pracownkó w (w tym wybór szkoły ponadgmnazjal nej) uwzględnając własne preferencje predyspozycje we czym jest życorys lst motywacyjny rozume czym jest bezroboce sporządza życorys lst motywacyjny pracownka rozpoznaje własne preferencje predyspozycje dotyczące własnego kształcena sę wyszukuje nformacje o możlwoścach zatrudnena na lokalnym regonalnym krajowym rynku pracy(urzędy pracy ogłoszena Internet) sporządzć lst motywacyjny życorys zdrowotne rozume przyczyny powstawana bezroboca podaje sposoby walk z tym zjawskem określa skutk bezroboca w swojej mejscowośc regone Polsce ocenć jego skutk charakteryzu je rodzaje umów o pracę na podstawe danych statystyczny ch nterpretuje pozom bezroboca w klku krajach śwata wycąga wnosk dotyczące pozomu bezroboca w Polsce stopna jego szkoła realzuje tzw. kompetencje kluczowe umożlwając e znalezene zatrudnena oraz we jak je rozwnąć na podstawe danych statystyczny ch potraf określć perspektywy rozwoju swojej mejscowośc w najblższej przyszłośc 31. Etyka w życu gospodarcz ym. normy prawne regulujące życe gospodarcze w Polsce szara strefa jej skutk dla gospodark zasady etyczne pracownka we km jest pracownk a km pracodawca rozume pojęce szarej strefy korupcj zasady etyczne którym pownn sę kerować pracowncy pracodawcy podaje przykłady zjawsk szarej strefy w gospodarce opracować kodeks uczcwego przedsęborcy na czym polega społeczna odpowedzaln ość bznesu charakteryzuj e mechanzm korupcj ocena skutk tego zjawska dla gospodark podaje normy prawne regulujące życe gospodarcze w Polsce ocena zjawska z szarej strefy gospodark wytłumaczyć skąd sę berze szara strefa w gospodarce oraz wskazuje jej zagrożena dla gospodark we czym są prawa autorske jak je przestrzegać charakteryzu je symbole używane w nternece dla ochrony praw autorskch (np. lcencje CC) 32. Powtórzene utrwalene wadomośc z dzału: Człowek w gospodarce rynkowej 33. Sprawdzan wadomośc.

19