Wykład 6: Rynki pracy i bezrobocie

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wykład 6: Rynki pracy i bezrobocie"

Transkrypt

1 : Rynki pracy i bezrobocie Makroekonomia II Zima 2017/ SGH Jacek Suda

2 Rynek pracy, zatrudnienie i bezrobocie W modelu wzrostu założyliśmy, że liczba pracujących = liczba ludzi w gospodarce Tak wcale być nie musi Na rynku pracy spotykają się gospodarstwa domowe, oferujące godziny pracy, i przedsiębiorstwa, wykorzystujące godziny pracy do produkcji dóbr i usług Bezrobocie to sytuacja, w której ci, którzy chcą pracować, nie mogą znaleźć pracy na warunkach, które im odpowiadają Formalnie stopa bezrobocia to relacja liczba bezrobotnych do wielkości zasoby siły roboczej siła robocza obejmuje pracujących i aktywnie poszukujących pracy bezrobotnych Zatrudnienie i bezrobocie są ważne z punktu widzenia wzrostu gospodarczego, cyklów koniunkturalnych i dobrobytu Praca to podstawowy czynnik produkcji Bezrobocie jest silnie antycykliczne

3 Stopa bezrobocia w Polsce 25 Stopa bezrobocia w Polsce (rejestrowane, w %) sty 90 kwi 92 lip 94 paź 96 sty 99 kwi 01 lip 03 paź 05 sty 08 kwi 10 lip 12 paź 14 sty 17 stopa bezrobocia stopa bezrobocia (s.a.) Źródło: GUS

4 Stopa bezrobocia w USA 1. Introduction Unemployment Stopa bezrobocia wrate Stanach US Zjednoczonych, Źródło: Mankiw (2011) Source: Mankiw, Macroeconomics, (2001)

5 Podaż pracy - Mikropodstawy Aby konsumować dobra i usługi, gospodarstwa domowe muszą mieć dochód płatna praca jest źródłem dochodu Wybór między konsumpcją a czasem wolnym gospodarstwa domowe cenią zarówno konsumpcję jak i czas wolny praca oznacza ubytek czasu wolnego Preferencje gospodarstw domowych dotyczące konsumpcji i czasu wolnego można zobrazować przy pomocy krzywych obojętności krzywa przedstawia kombinację konsumpcji i czasu wolnego dającą taką samą użyteczność stosunek wymienny konsumpcji czasem wolnym przy stałym poziomie zadowolenia nazywany jest krańcową stopą substytucji

6 Preferencje gospodarstw domowych Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.1 Preferencje gospodarstwa domowego umpcja Konsu Czas wolny Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

7 Krzywe obojętności Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Preferencje gospodarstwa domowego: Krzywa obojętności ś Fig. 4.1 (a) Kons sumpcja zysk Stała użyteczność koszt Więcej czasu wolnego = mniej pracy 0 l Czas wolny Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

8 Preferencje gospodarstwa domowego: Interpretacja ekonomiczna Nachylenie: (< 0) Substytucja konsumpcji czasem wolnym Krzywizna: Krańcowa stopa substytucji nie jest stała im mniej czasu wolnego, tym mniejsza skłonność do zamiany czasu wolnego na jednostkę konsumpcji (przy takiej samej użyteczności) Przesunięcie: Poziom dobrobytu (użyteczność)

9 Krzywe obojętności Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.1 (c) Preferencje gospodarstwa domowego Kons sumpcja Niższy poziom użyteczności Wyższy poziom użyteczności 0 l Czas wolny Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

10 Wybór konsumenta Gospodarstwa wybierają najwyższą osiągalną krzywą Ograniczenie budżetowe: na co konsument może sobie pozwolić lw = lw + C ( lw = lw + PC) lub l - całkowity możliwy czas pracy (40h czy 144h w tygodniu) C - jednostki konsumpcji w = W/P - płaca realna = płaca nominalna (W)/indeks cen (P) ( l l ) w = C Płaca realna jest kosztem alternatywnym albo ceną względną czasu wolnego W punkcie optymalnym, krzywa użyteczności jest styczna do ograniczenia budżetowego

11 Ograniczenie budżetowe Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.2 (a) Ograniczenie budżetowe i wybór: budżet (dochód tylko z pracy) B sumpcja Kons nachylenie = w 0 l A Czas wolny Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

12 Optymalna decycja gospodarstwa domowego Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.2 (c) Linia aoga ograniczenia abużetowego ego i optymalna a decycja gospodarstwa domowego B Kons sumpcja R Konsumpcja nachylenie = w Czas wolny 0 Praca l Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved. A Czas wolny

13 Optymalna decycja gospodarstwa domowego Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.2 (b) Ograniczenie budżetowe i optymalny wybór Kons sumpcja B Najwyższa osiągalna krzywa obojętności jest styczna do lini ograniczenia budżetowego pracujących Może byc lepiej 0 l Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved. Na to nie możemy sobie pozwolić A Czas wolny

14 Podaż pracy gospodarstwa domowego Wpływ zmian płac w na indywidualną podaż pracy jest niejasny efekt substytucyjny = więcej pracy wzrost płac obniża atrakcyjność czasu wolnego co prowadzi do wydłużenia czasu pracy i zrostu konsumpcji efekt dochodowy = mniej pracy wyższa płaca zwiększa dochód, który prowadzi do wzrostu konsumpcji i ilości czasu wolnego Jeżeli efekt substytucyjny jest silniejszy, wzrost płac prowadzi do wzrostu pracy i do dodatnio-nachylonej krzywej podaży pracy nachylenie krzywej podaży pracy może się zmieniać

15 Optymalna decycja gospodarstwa domowego Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.3 (a) Wzrost płac: ł wpływ ł na ograniczenie i budżetowe B Kons sumpcja R R Założenia dotyczące reakcji gospodarstw domowych A 0 Czas wolny l Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.3 (c) Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved. Płaca a realna Wzrost płac : Podaż pracy ( l l ) w w C i ( l l) konsumpcja i czas wolny są dobrami normalnymi efekt substytucyjny jest większy niż efekt dochodowy (Dodatnio nachylona) Krzywa podaży pracy gospodarstwa domowego 0 Podaż pracy Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

16 Zagregowana podaż pracy Zagregowana podaż pracy to suma indywidualnych decyzji i indywidualnych podaży pracy Mierzona jest w roboczogodzinach czyli całkowitej liczbie godzin oferowanych przez wszystkich pracowników w danym okresie czasu Jeżeli płaca rośnie, nawet jeżeli indywidualni pracownicy mogą nie zwiększać swojej podaży pracy (np. z powodu silnego efektu dochodowego) to ktoś, kto do tej pory nie pracował, może zdecydować się na podjęcie pracy Krzywa zagregowanej podaży jest zatem bardziej płaska niż krzywa indywidualna

17 Krzywa zagregowanej podaż pracy Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.4 Indywidualna i zagregowana podaż pracy Indywidualna Zagregowa alna Płaca rea Praca Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

18 Godziny i płace, Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Table 4.1 Całkowita liczba godzin przepracowanych w ciągu roku a płace ł realne w latach Liczba godzin przepracowana na osobę Francja Niemcy Wielka Brytania USA Szwecja Płaca realna (indeks: 1870=100) Francja Niemcy Wielka Brytania USA Szwecja Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved. Źródło: B&W, str. 184

19 Popyt na pracę Przedsiębiorstwa wykorzystują kapitał i pracę do produkcji dóbr i usług Przedsiębiorstwa maksymalizują zysk dostowując wielkość zatrudnienia Π = PF(K, L) WL zakładając, że w krótkim okresie zasób kapitału jest stały Firma zatrudnia pracowników dopóki PF L (K, L) = W F L = W P = w F L(K, L) = MPL, czyli krańcowa produktywność pracy = płaca realna MPL jest obrazowane nachyleniem wykresu funkcji produkcji Wykres zbiór punktów (w, L) opisujących zachowanie przedsiębiorstwa to krzywa popytu na pracę

20 Funkcja produkcji Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.5 (a) Funkcja produkcji i krzywa popytu na pracę: płaca W 1 ) Pro odukcja (Y) Przedsiębiorstwo ma funkcję produkcji Praca Płaca re ealna w1 i płaci płacę w 1 Praca Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

21 Koszt pracy Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.5 (b) Funkcja produkcji i krzywa popytu na pracę : koszt pracy ) Pro odukcja (Y) R ( nachylenie = w 1 1 ) Praca Koszt pracy (wynagrodzenie) rośnie wraz z zatrudnieniem ealna Płaca re w 1 Praca Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

22 Popyt na pracę Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.5 (c) Funkcja produkcji i krzywa popytu py na pracę: ę popyt na pracę L 1 ) Pro odukcja (Y) A 1 R ( nachylenie = w 1 1 ) Praca Popyt na pracę L 1 jest dany przez Płaca re ealna w 1 MPL 1 =w 1 L 1 Praca Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

23 Płaca w 2 Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.5 (d) Funkcja produkcji i krzywa popytu na pracę : niższa płaca W 2 ) Pro odukcja (Y) A 1 R ( nachylenie = w 1 1 ) R 2 ( nachylenie = w 2 ) Praca Płaca re ealna w 1 w 2 Jakie L przy niższej płacy w 2? L 1 Praca Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

24 Popyt na pracę L 2 Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.5 (e) Funkcja produkcji i krzywa popytu py na pracę: ę popyt na pracę L 2 ) Pro odukcja (Y) A 1 A 2 R ( nachylenie = w 1 1 ) R 2 ( nachylenie = w 2 ) Płaca re ealna w 1 w 2 L 1 L 2 Praca Praca Popyt na pracę L 2 jest dany przez MPL 2=w 2 Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

25 Krzywa popytu na pracę Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.5 (f) Funkcja produkcji i krzywa popytu na pracę ) Pro odukcja (Y) A 1 A 2 R ( nachylenie = w 1 1 ) R 2 ( nachylenie = w 2 ) Praca Płaca re ealna w 1 w 2 L L 1 2 MPL Praca Łącząc punkty otrzymamy krzywą popytu na pracę Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

26 Krzywa popytu na pracę Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.5 (g) Funkcja produkcji i krzywa popytu py na pracę: ę Interpretacja geometryczna Nachylenie. Ujemne (funkcja malejąca) ponieważ MPL maleje w miarę wzrostu nakładów czynnika produkcji. Krzywizna. Może być wklęsła, może być wypukła. Liniowa krzywa popytu na pracę wystąpi gdy funkcja produkcji względem pracy będzie kwadratowa. Przesunięcie. Akumulacja kapitału lub postęp techonologiczny. Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

27 Przesunięcia popytu na pracę Przy zmianie płacy (w) popyt przedsiębiorstwa na pracę ulega zmianie Przedsiębiorstwo zawsze wybiera zatrudnienie L tak by MPL = w Popyt na pracę to malejąca krzywa krańcowej produktywności z pracy Popyt na pracę jest określony dla danej produktywności pracy Zmiany w ilości zasobu kapitału (K) i poziomie technologii (A) wpływają na MPL i zmieniają popyt na pracę wzrost zasobu kapitału lub postępu technologicznego wzrost MPL przsunięcie krzwej popytu na pracę do góry obniżenie produktywności pracy spadek MPL przsunięcie krzwej do dołu

28 Krzywa popytu na pracę Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Wzrost produktywności pracy: przesunięcie i popytu na pracę Fig. 4.6 (a) Pro odukcja (Y) (, ) Y = F A L K Płaca re ealna Praca MPL MPL F MPL = A ( AL ) Stałe L Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved. Praca

29 Równowaga na rynku pracy W stanie równowagi podaż pracy równa się popytowi na pracę przy płacy w zapotrzebowanie na pracę zrównuje się z oferowaną ilością pracy Zarówno stawka płacy realnej, jak i zatrudnienie wyznaczane są endogenicznie na rynku pracy Punkt równowagi to punkt przecięcia się krzywej podaży pracy z krzywą popytu na pracę

30 Równowaga na rynku pracy: podaż Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.7 (a) Równowaga na rynku pracy: podaż Płac ca realna Podaż nsumpcja kon czas wolny l 0 l Godziny pracy Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

31 Równowaga na rynku pracy: popyt Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.7 (b) Równowaga na rynku pracy: popyt Płac ca realna odukcja pro godziny pracy l Popyt 0 l Godziny pracy Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

32 Równowaga na rynku pracy Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.7 (c) Równowaga na rynku pracy Płac ca realna w A Podaż Jeżeli N to ilość ludzi w wieku produkcyjnym to całkowity zasób pracy wynosi Nl Popyt 0 L Nl Godziny pracy Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

33 Równowaga na rynku pracy: zmiana popytu na pracę Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.8 (a) Zmiana popytu na pracę MPL rośnie z powodu wzrostu A lub K Podaż Płac ca realna A A w i L rosną Popyt 0 Godziny pracy Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

34 Równowaga na rynku pracy: zmiana podaży pracy Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.8 (b) Zmiana podaży pracy Podaż pracy rośnie n.p. z powodu imigracji Podaż Płac ca realna A A w spada, L rośnie Popyt 0 Godziny pracy Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

35 Bezrobocie dobrowolne W stanie równowagi podaż=popyt i wszyscy, którzy chcą pracować mają pracę obserwujemy tylko bezrobocie dobrowolne, które jest efektem wyboru czasu wolnego ponad pracę Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.7 (d) Równowaga na rynku pracy: Bezrobocie dobrowolne Podaż ca realna Płac w A Bezrobocie dobrowolne: N l L Popyt 0 L N l Godziny pracy Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

36 Bezrobocie przymusowe W rzeczywistości bezrobocie to coś więcej niż praca oferowana na rynku Zasób siły roboczej (L s ) obejmuje zarówno osoby pracujące (L) jak i bezrobotne (U), które aktywnie szukają pracy i są gotowe pracować L s = L + U Stopa bezrobocia to udział bezrobotnych (poszukujących aktywnie pracy) w zasobie siły roboczej u = U L S = U U + L Bezrobocie przymusowe to sytuacja, w której ludzie chcą i są w stanie pracować przy płacy rynkowej w ale nie mogą znaleźć zatrudnienia W naszym modelu, bezrobocie to sytuacja, w której płaca jest wyższa niż ta wynikająca z przecięcia krzywych popytu i podaży

37 Bezrobocie przymusowe Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig. 4.9 (a) Bezrobocie przymusowe: płaca powyżej stanu równowagi Płaca realna Podaż pracy gospodarstw domowych w w B A Zatrudnienie określone jest przez mniejszą wielkość Labour Popyt na demand pracę ę 0 } Bezrobocie Involuntary unemployment przymusowe L s L Praca Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

38 Bezrobocie przymusowe Jeżeli płace mogą się dostosować podaż pracy doprowadzi do spadku płac z w do w i równowagi z punktu B do A Przyczyną przymusowego bezrobocia jest sztywność płacy realnej Do przyczyn sztywności płac realnych należą negocjacje płacowe, np. przez związki zawodowe regulacje płacowe, np. płaca minimalna płace efektywnościowe

39 Negocjacje płacowe Bardzo często płace nie są ustalane przez indywidulanego pracownika z pracodawcą lecz raczej są przedmiotem negocjacji związków zawodowych i stowarzyszeń pracodawców Związki zawodowe: organizacje pracobiorców reprezentujące pracowników: prawa pracowaników, warunki pracy, bezpieczeństwo, płace Z ekonomicznego punktu widzenia, związek zawodowy ma dwa podstawowe cele: wzrost płac realnych i zwiększenie zatrudnienia Preferencje związków zawodowych względem płac i zatrudnienia mogą być przedstawione w postaci krzywych obojętności Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Krzywe obojętności związków zawodowych Fig aca realna Pła - nachylenie krzywej obojętności informuje o skłonności związków do zastępowania płac zatrudnieniem Zatrudnienie

40 Preferencje związków zawodowych Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig (a) Krzywe obojętności związków zawodowych Płaca real na Płaca real na Płaca real na Zatrudnienie Zatrudnienie Zatrudnienie (a) Umiarkowane (b) Radykalne (c) Zatrudnienie przede wszystkim Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

41 Preferencje związków zawodowych Związek zawodowy stara się osiągnąć jak najwyższy poziom użyteczności (być na jak najwyższej krzywej obojętności) przy danym ograniczeniu Funkcję lini ograniczenia w przypadku związków pełni krzywa popytu na pracę Równowaga: punkt styczności popytu na pracę przedsiębiorstw i krzywych obojętności związku zawodowego Przesunięcia popytu na pracę wzrost popytu na prace to nowy punkt równowagi z wyższymi płacam i wyższym poziomem zatrudnienia spadek popytu na pracę oznacz niższe płace i niższy poziom zatrudnienia w nowym punkcie równowagi Zbiór punktów styczności przesuwającego się popytu na pracę i krzwych obojętności to krzywa zbiorowej podaży pracy

42 Krzywa zbiorowej podaży pracy Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig (a) Krzywa zbiorowej podaży ż pracy Płaca a realna Popyt na pracę Zbiorowa podaży pracy 0 Zatrudnienie Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

43 Równowaga na rynku pracy ze związkami zawodowymi Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig (a) Równowaga na rynku pracy a związki zawodowe Płaca realna Zbiorowa podaży pracy w w B A Podaży pracy gospod. domowycho Popyt na pracę Praca s 0 L L L Dobrowolne (związki), przymusowe (indywidualnie) bezrobocie Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

44 Wpływ negocjacji zbiorowych na zatrudnienie Jeżeli krzywa zbiorowej podaży pracy jest powyżej indywidulanej krzywej podaży pracy to płace ustalona w procesie negocjacji zbiorowych jest wyższa niż płaca równowagi bezrobocie Członkami związków (a także ich przewodniczącymi) są głownie osoby pracujące, tzw. insiders, których głównym celem jest poprawa warunków płacowych Bezrobotni zazwyczaj nie uczestniczą aktywnie w pracach związku, stając się tzw. outsiders, nie są zorganizowani, i nie mają dużego wpływu na negocjacje płacowe i zwiększające zatrudnienie Ponieważ związki walczą o wyższe płace krzywa zbiorowej podaży pracy leży powyżej krzywej podaży godpodarstw domowych

45 Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Stopy bezrobocia Standaryzowane stopy bezrobocia (% siły roboczej) Francja 9,7 8,4 9,9 10,1 Hiszpania 18,0 11,2 23,1 19,6 Niemcy 81 8,1 89 8,9 55 5,5 41 4,1 Szwecja 7,2 6,7 8,0 6,9 Wielka Brytania 8,0 5,4 7,1 4,8 Japonia 31 3,1 47 4,7 42 4,2 31 3,1 Stany Zjednoczone 5,8 5,5 7,6 4,9 Polska (rejestrowane) 12,0 15,7 12,3 8,9 Polska (BAEL) 11,5 15,0 9,4 6,2 Bezrobocie w Polsce wrzesień 2017: rejestrowane: 6, 8% BAEL: 5, 0% (II kw.) Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved. Źródło: OECD, GUS

46 Regulacje płacowe Rządowe regulacje płacowe to ważne źródło sztywności płac Płaca minimalna to prawne ogranicznie dolnego poziomu płac może ograniczać nadmierną przewagę w pozycji rynkowej pracodawców względem pracobiorców służy jako punkt odniesienia dla wielku minimów socjalnych Płaca minimalna wpływa na rynek pracy tylko jeżeli jest powyżej płacy negocjowanej przez związki zawodowe i płacę w stanie równowagi płaca minimalna może zniechęcać przedsiębiorców do zatrudniania pracowników o niskiej krańcowej produktywności pracy

47 Płaca minimalna Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Płaca minimalna Zbiorowa podaży pracy Fig Podaży ypracy ygospodarstw Płac ca realna Popyt na pracę Praca Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

48 Płaca równowagi Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig (a) (a) Brak związków, brak płacy ł minimalnej i Płaca realna Podaży pracy gospod. domowycho w A Popyt na pracę 0 L Praca Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

49 Płaca związkowa Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig (b) (b) Związki zawodowe, brak płacy ł minimalnej i Płaca realna w w B A Zbiorowa podaży pracy Podaży pracy gospod. domowycho Popyt na pracę Praca s 0 L L L Dobrowolne (związki), przymusowe (indywidualnie) bezrobocie Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

50 Płaca minimalna Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig (c) (c) Płaca minimalna i powyżej ż płacy ł związkowej Płaca realna Zbiorowa podaży pracy Podaży pracy gospod. domowych w C o min B w w A Popyt na pracę s 0 L min L L Lmin Bezrobocie przy płacy minimalnej Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved. s L Praca

51 Płaca efektywnościowa W niektórych przypadkach pracodawcy sami nie chcą obniżać płacy: płace efektywnościowe Wyższa płaca pozwala przyciągnąc pracowników o wyższej (nieobserwowalnej) produktywności (pozytywna selekcja) Wyższa płaca to bodziec dla pracownika do (nieobserwowalnego) wysiłku a w rezultacie do dobrej i wydajnej pracy, ponieważ utrata pracy może oznaczać gorsze przyszłe warunki płacowe (zmniejszona pokusa nadużycia, moral hazard) Ponadto Wyższa płaca = lepsze odżywienie i zdrowie Mniejsza wymiana pracowników = mniejsze koszty zatrudniania i szkolenia nowych pracowników

52 Mapa rynku pracy Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig Mapa rynku pracy Podejmujący pracę Odejścia do innej pracy Pracujący Zwolnienia Rezygnacje z pracy Bezrobotni Przechodzący na emeryturę Udane wejśca na rynek pracy Nieudane wejśca na rynek pracy Zniechęceni bezrobotnib Osoby poza zasobem siły roboczej Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

53 Trzy stany Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig (a) Każda osoba znajduję j się w jednym z trzech stanów Pracujący Bezrobotni Osoby poza zasobem siły roboczej Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

54 Przepływy na rynku pracy Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig (b) Przepływy ł ze stanu zatrudnienia: i Odejścia do innej pracy Pracujący Zwolnienia Bezrobotni Rezygnacje z pracy (zostanie bezrobotnym) Przechodzący na emeryturę Osoby poza zasobem siły roboczej Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

55 Przepływy na rynku pracy Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig (c) Przepływy ł ze stanu bezrobocia: b Odejścia do innej pracy Pracujący Podejmujący j pracę Zwolnienia Bezrobotni Rezygnacje z pracy (zostanie bezrobotnym) Przechodzący na emeryturę Zniechęceni bezrobotni Osoby poza zasobem siły roboczej Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

56 Przepływy na rynku pracy Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig (d) Przepływy ł z poza zasobu siły roboczej: Odejścia do innej pracy Przechodzący na emeryturę Pracujący Udane wejścia na rynek pracy Podejmujący j pracę Zwolnienia Rezygnacje z pracy (zostanie bezrobotnym) Nieudane wejścia na rynek pracy Bezrobotni Zniechęceni bezrobotni Osoby poza zasobem siły roboczej Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

57 Bezrobocie frykcyjne Zmiany w poziomie bezrobocia moża zapisać jako U }{{} zmiana bezrobocia gdzie s to stopa zwolnień z pracy f to stopa podjęć pracy = }{{} sl przypływ do bezrobocia fu }{{} odpływ z bezrobocia Dynamiczna interpretacja równowagi na rynku pracy zakłada, że U = 0 i ponieważ L s = L + U u f = s s + f gdzie u f oznacza bezrobocie frykcyjne wynikające ze specyfiki rynku pracy

58 Stopa bezrobocia odpowiadjąca równowadze Stopa bezrobocia odpowiadająca równowadze to stopa, do której gospodarka zbiega w długim okresie (stanie ustalonym) Niedoskonałości rynków pracy powodują, że nawet przy braku zakłóceń cyklicznych przepływy między trzema stanami mogą nie być natychmiastowe pojawiające się bezrobocie może nie być wyłącznie bezrobociem dobrowolnym bezrobocie naturalne = bezrobocie frykcyjne + bezrobocie strukturalne Bezrobocie frykcyjne - bezrobocie wynikające ze zmianami pracy i związane z potrzebą wzajemnego dostosowania pracownika i miejsca pracy Bezrobocie strukturalne - bezrobocie przymusowe wynikające zarówno ze sztywności płac jak i niedostosowania rynku pracy

59 Stopa bezrobocia odpowiadająca równowadze Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Szacunki poziomiu bezrobocia odpowiadającego równowadze (w %) Hiszpania 5,8 11,0 14,4 13,9 15,9 Niemcy bd b.d. bd b.d. 7,3 85 8,5 5,7 Włochy 5,5 7,4 9,3 8,4 8,6 Wielka Brytania 5,3 9,3 8,0 5,8 6,0 Japonia 1,7 2,4 2,9 4,1 3,8 Stany Zjednoczone 5,9 6,6 5,7 5,2 5,1 Polska 12,2 12,3 8,4 Źródło: OECD Stat; Economic Outlook Database Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

60 Rzeczywiste bezrobocie Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig (a) Zatrudnienie i bezrobocie w równowadze Płaca realna w A Zbiorowa podaży pracy Indywidualna dua a podaży pracy 0 L s L L s L Popyt na pracę Praca Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

61 Rzeczywiste bezrobocie Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig (b) Płaca realna Zatrudnienie i bezrobocie w równowadze w 1 w w 2 Rzeczywiste zatrudnienie jeżeli płaca realna nie jest równa płacy równowagi A 1 A A 2 Zbiorowa podaży pracy Indywidualna dua a podaży pracy Popyt na pracę 0 L L L 1 2 s L Praca Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

62 Rzeczywiste bezrobocie Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Fig (c) Płaca realna Zatrudnienie i bezrobocie w równowadze w 1 w w 2 Rzeczywiste bezrobocie jeżeli płaca realna nie jest równa płacy równowagi A 1 A A 2 Krzywa oferowanej płacy Indywidualna dua a podaży pracy Popyt na pracę 0 L L L 1 2 s L Praca Michael Burda and Charles Wyplosz, All rights reserved.

Ćwiczenia 3, Makroekonomia II, Listopad 2017, Odpowiedzi

Ćwiczenia 3, Makroekonomia II, Listopad 2017, Odpowiedzi Ćwiczenia 3, Makroekonomia II, Listopad 2017, Odpowiedzi Pytanie 1. a) Jeśli gospodarstwo domowe otrzyma spadek, będzie miało dodatkowe możliwości konsumpcji bez konieczności dalszej pracy. Jego linia

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia I Ćwiczenia

Makroekonomia I Ćwiczenia Makroekonomia I Ćwiczenia Ćwiczenia 2 Karol Strzeliński 1 Rynek Pracy Rynek, na którym z jednej strony znajdują się poszukujący pracy i ich oferty, a z drugiej strony przedsiębiorcy tworzący miejsca pracy

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia i krzywa AS

Makroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia i krzywa AS Makroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia i krzywa AS Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego NATURALNA STOPA BEZROBOCIA Naturalna stopa bezrobocia Ponieważ

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia II Rynek pracy

Makroekonomia II Rynek pracy Makroekonomia II Rynek pracy D R A D A M C Z E R N I A K S Z K O Ł A G Ł Ó W N A H A N D L O W A W W A R S Z A W I E K A T E D R A E K O N O M I I I I 2 RÓŻNE TYPY BEZROBOCIA Bezrobocie przymusowe To liczba

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia

Makroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia Makroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego NATURALNA STOPA BEZROBOCIA Naturalna stopa bezrobocia Ponieważ bezrobocie frykcyjne

Bardziej szczegółowo

Rynek pracy i bezrobocie

Rynek pracy i bezrobocie Rynek pracy i bezrobocie Podstawowe definicje na rynku pracy: Ludność w wieku produkcyjnym w zależności od definicji przyjmowanej przez urząd statystyczny ludność w wieku 15 lat i więcej lub ludność w

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1. Modele graficzne

Makroekonomia 1. Modele graficzne Makroekonomia 1 Modele graficzne Obieg okrężny $ Gospodarstwa domowe $ $ $ $ $ Rynek zasobów $ Rynek finansowy $ $ Rząd $ $ $ $ $ $ $ Rynek dóbr i usług $ Firmy $ Model AD - AS Popyt zagregowany (AD) Popyt

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej)

Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej) Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej) Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego PKB jako miara dobrobytu Produkcja w gospodarce

Bardziej szczegółowo

Rynek Pracy. 0 Korzystając z zasobów strony internetowej GUS znajdź oficjalne definicje podstawowych pojęć związanych z rynkiem pracy

Rynek Pracy. 0 Korzystając z zasobów strony internetowej GUS znajdź oficjalne definicje podstawowych pojęć związanych z rynkiem pracy Rynek Pracy 0 Podstawowe definicje 0 Korzystając z zasobów strony internetowej GUS znajdź oficjalne definicje podstawowych pojęć związanych z rynkiem pracy 0 http://www.stat.gov.pl/gus/ definicje_plk_html.htm?id=dzi-23.htm

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (zamkniętej)

Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (zamkniętej) Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (zamkniętej) Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Produkcja w gospodarce Mierzyć już umiemy, teraz: wyjaśniamy!!

Bardziej szczegółowo

MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY

MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY Wykład: MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY Wielka depresja w USA, 1929-1933 Stopa bezrobocia w USA w 1933 r. 25,2% Podaż pracy Podaż pracy jest określona przez decyzje poszczególnych pracowników dotyczące

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 5: Klasyczny model gospodarki zamkniętej

Makroekonomia 1 Wykład 5: Klasyczny model gospodarki zamkniętej Makroekonomia 1 Wykład 5: Klasyczny model gospodarki zamkniętej Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego PKB jako miara dobrobytu Produkcja w gospodarce Mierzyć już umiemy,

Bardziej szczegółowo

Podstawy teorii zachowania konsumentów. mgr Katarzyna Godek

Podstawy teorii zachowania konsumentów. mgr Katarzyna Godek Podstawy teorii zachowania konsumentów mgr Katarzyna Godek zachowanie racjonalne wewnętrznie spójne, logiczne postępowanie zmierzające do maksymalizacji satysfakcji jednostki. Funkcje gospodarstwa domowego:

Bardziej szczegółowo

1) Granica możliwości produkcyjnych Krzywa transformacji jest to zbiór punktów reprezentujących różne kombinacje ilościowe dwóch produktów, które gospodarka narodowa może wytworzyć w danym okresie przy

Bardziej szczegółowo

Ekonomia 1 sem. TM ns oraz 2 sem. TiL ns wykład 06. dr Adam Salomon

Ekonomia 1 sem. TM ns oraz 2 sem. TiL ns wykład 06. dr Adam Salomon 1 sem. TM ns oraz 2 sem. TiL ns wykład 06 dr Adam Salomon : ZATRUDNIENIE I BEZROBOCIE 2 Podaż pracy Podaż pracy jest określona przez decyzje poszczególnych pracowników, dotyczące ilości czasu, który chcą

Bardziej szczegółowo

Nazwisko i Imię zł 100 zł 129 zł 260 zł 929 zł 3. Jeżeli wraz ze wzrostem dochodu, maleje popyt na dane dobro to jest to: (2 pkt)

Nazwisko i Imię zł 100 zł 129 zł 260 zł 929 zł 3. Jeżeli wraz ze wzrostem dochodu, maleje popyt na dane dobro to jest to: (2 pkt) Nazwisko i Imię... Numer albumu... A 1. Utrata wartości dobra kapitałowego w ciągu roku będąca rezultatem wykorzystania tego dobra w procesie produkcji nazywana jest: (2 pkt) ujemnym przepływem pieniężnym

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 - ćwiczenia. mgr Małgorzata Kłobuszewska Rynek pracy, inflacja

Makroekonomia 1 - ćwiczenia. mgr Małgorzata Kłobuszewska Rynek pracy, inflacja Makroekonomia 1 - ćwiczenia mgr Małgorzata Kłobuszewska Rynek pracy, inflacja Przed kolokwium 90 minut Kilka zadań testowych (nie więcej niż 10), raczej z pierwszej części materiału (PKB, rynek pracy,

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 1. Model AD/AS - powtórzenie. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 1. Model AD/AS - powtórzenie. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak MAKROEKONOMIA 2 Wykład 1. Model AD/AS - powtórzenie Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak Plan wykładu 1. Krótkookresowe wahania koniunktury Dynamiczny model zagregowanego popytu i podaży: skutki

Bardziej szczegółowo

MODEL AD-AS : MIKROPODSTAWY

MODEL AD-AS : MIKROPODSTAWY Makroekonomia II Wykład 8 MODEL AD-AS : MIKROODSTAW Wykład 8 lan MODEL AD-AS : MIKROODSTAW 1.1 Długookresowa krzywa AS 1.2 Sztywność cen 1.3 Sztywność nominalnych płac 2.1 Zagregowany popyt 2.2 Równowaga

Bardziej szczegółowo

Decyzje konsumenta I WYBIERZ POPRAWNE ODPOWIEDZI

Decyzje konsumenta I WYBIERZ POPRAWNE ODPOWIEDZI Decyzje konsumenta I WYBIERZ POPRAWNE ODPOWIEDZI 1. Dobrami podrzędnymi nazywamy te dobra: a. które nie mają bliskich substytutów b. na które popyt maleje w miarę wzrostu dochodów konsumenta, przy pozostałych

Bardziej szczegółowo

Ekonomia. Wykład dla studentów WPiA

Ekonomia. Wykład dla studentów WPiA Ekonomia Wykład dla studentów WPiA Wykład 8: Podstawy popytu na czynniki produkcji: pracę i kapitał. Technologia produkcji. Decyzje konsumentów: podaż pracy i kapitału. Współzależność działania rynków

Bardziej szczegółowo

Wykład: Konsumpcja. Makroekonomia II. Paweł Kopiec i Jacek Suda. Zima 2018/ SGH. Wykład: Konsumpcja

Wykład: Konsumpcja. Makroekonomia II. Paweł Kopiec i Jacek Suda. Zima 2018/ SGH. Wykład: Konsumpcja Makroekonomia II Zima 2018/2019 - SGH Paweł Kopiec i Jacek Suda Plan Motywacja: PKB = C + I + G + X - Z Konsumpcja Międzyokresowe ograniczenie budżetowe Preferencje Funkcja konsumpcji Inwestycje Optymalny

Bardziej szczegółowo

MODEL AS-AD. Dotąd zakładaliśmy (w modelu IS-LM oraz w krzyżu keynesowskim), że ceny w gospodarce są stałe. Model AS-AD uchyla to założenie.

MODEL AS-AD. Dotąd zakładaliśmy (w modelu IS-LM oraz w krzyżu keynesowskim), że ceny w gospodarce są stałe. Model AS-AD uchyla to założenie. MODEL AS-AD Dotąd zakładaliśmy (w modelu IS-LM oraz w krzyżu keynesowskim), że ceny w gospodarce są stałe. Model AS-AD uchyla to założenie. KRZYWA AD Krzywą AD wyprowadza się z modelu IS-LM Każdy punkt

Bardziej szczegółowo

Bezrobocie i inne wyzwania dla polityki rynku pracy. dr Krzysztof Kołodziejczyk

Bezrobocie i inne wyzwania dla polityki rynku pracy. dr Krzysztof Kołodziejczyk Bezrobocie i inne wyzwania dla polityki rynku pracy dr Krzysztof Kołodziejczyk Plan 1. Bezrobocie definicja, rodzaje, przyczyny 2. Państwo a bezrobocie 3. Inne wyzwania rynku pracy 4. Wskaźniki rynku

Bardziej szczegółowo

Teoria wyboru konsumenta (model zachowań konsumenta) Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki

Teoria wyboru konsumenta (model zachowań konsumenta) Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki Teoria wyboru konsumenta (model zachowań konsumenta) Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki Gospodarczej Analiza postępowania konsumenta może być prowadzona

Bardziej szczegółowo

Determinanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa

Determinanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa Determinanty dochodu narodowego Analiza krótkookresowa Produkcja potencjalna i faktyczna Produkcja potencjalna to produkcja, która może być wytworzona w gospodarce przy racjonalnym wykorzystaniu wszystkich

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia I. Jan Baran

Makroekonomia I. Jan Baran Makroekonomia I Jan Baran Model klasyczny a keynesowski W prostym modelu klasycznym zakładamy, że produkt zależy jedynie od nakładów czynników produkcji i funkcji produkcji. Nie wpływają na niego wprowadzone

Bardziej szczegółowo

Podstawy ekonomii. Dr Łukasz Burkiewicz lukasz.burkiewicz@ignatianum.edu.pl Akademia Ignatianum w Krakowie

Podstawy ekonomii. Dr Łukasz Burkiewicz lukasz.burkiewicz@ignatianum.edu.pl Akademia Ignatianum w Krakowie Podstawy ekonomii Wykład IV-V-VI Dr Łukasz Burkiewicz lukasz.burkiewicz@ignatianum.edu.pl Akademia Ignatianum w Krakowie Bezrobocie Bezrobocie zjawisko społeczne polegające na tym, że część ludzi zdolnych

Bardziej szczegółowo

Na początku XXI wieku bezrobocie stało się w Polsce i w Europie najpoważniejszym problemem społecznym, gospodarczym i politycznym.

Na początku XXI wieku bezrobocie stało się w Polsce i w Europie najpoważniejszym problemem społecznym, gospodarczym i politycznym. BEZROBOCIE rodzaje, skutki i przeciwdziałanie 1 2 3 Bezrobocie problemem XXI wieku Na początku XXI wieku bezrobocie stało się w Polsce i w Europie najpoważniejszym problemem społecznym, gospodarczym i

Bardziej szczegółowo

MODEL IS LM POPYT GLOBALNY A STOPA PROCENTOWA. Wzrost stopy procentowej zmniejsza popyt globalny. Spadek stopy procentowej zwiększa popyt globalny.

MODEL IS LM POPYT GLOBALNY A STOPA PROCENTOWA. Wzrost stopy procentowej zmniejsza popyt globalny. Spadek stopy procentowej zwiększa popyt globalny. MODEL IS LM POPYT GLOBALNY A STOPA PROCENTOWA Wzrost stopy procentowej zmniejsza popyt globalny. Spadek stopy procentowej zwiększa popyt globalny. Uzasadnienie: wysoka stopa procentowa zmniejsza popyt

Bardziej szczegółowo

Teoria wyboru konsumenta. Marta Lubieniecka Tomasz Szemraj

Teoria wyboru konsumenta. Marta Lubieniecka Tomasz Szemraj Teoria wyboru konsumenta Marta Lubieniecka Tomasz Szemraj Teoria wyboru konsumenta 1) Przedmiot wyboru konsumenta na rynku towarów. 2) Zmienne decyzyjne, parametry rynkowe i preferencje jako warunki wyboru.

Bardziej szczegółowo

WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I PRAWA im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie. Makroekonomiczny rynek pracy. Izabela Krzysiak

WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I PRAWA im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie. Makroekonomiczny rynek pracy. Izabela Krzysiak WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I PRAWA im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie Makroekonomiczny rynek pracy Izabela Krzysiak Makroekonomiczny rynek pracy 1. Istota i elementy rynku pracy; popytowa i podażowa strona

Bardziej szczegółowo

Otwartość gospodarki a rynek pracy

Otwartość gospodarki a rynek pracy Wykład 10 Otwartość gospodarki a rynek pracy Plan wykładu 1. Migracje 2. Handel zagraniczny 1 1. Migracje 1/14 Kraje pochodzenia 1. Migracje 2/14 Stopa imigracji w Europie zbliża się do amerykańskiej (ale

Bardziej szczegółowo

I = O s KLASYCZNA TEORIA RÓWNOWAGI PRAWO RYNKÓW J. B. SAYA WNIOSKI STOPA RÓWNOWAGI STOPA RÓWNOWAGI TEORIA REALNEJ STOPY PROCENTOWEJ

I = O s KLASYCZNA TEORIA RÓWNOWAGI PRAWO RYNKÓW J. B. SAYA WNIOSKI STOPA RÓWNOWAGI STOPA RÓWNOWAGI TEORIA REALNEJ STOPY PROCENTOWEJ realna stopa procentowa KLASYCZNA TEORIA RÓWNOWAGI PRAWO RYNKÓW J. B. SAYA koszty produkcji ponoszone przez producentów są jednocześnie wynagrodzeniem za czynniki produkcji (płaca, zysk, renta), a tym

Bardziej szczegółowo

Rynek pracy RYNEK PRACY RYNEK PRACY RYNEK PRACY. Czynniki wpływające na podaż pracy. Czynniki wpływające na popyt na pracę

Rynek pracy RYNEK PRACY RYNEK PRACY RYNEK PRACY. Czynniki wpływające na podaż pracy. Czynniki wpływające na popyt na pracę RYNEK PRACY Rynek pracy podobny do rynku dóbr i usług; elementem wymiany jest praca ludzka; bezpośrednie powiązanie pracy z człowiekiem powoduje, że rynek ten nie może być pozostawiony sam sobie; popyt

Bardziej szczegółowo

ZAŁOŻENIA. STRONA POPYTOWA (ZAGREGOWANY POPYT P a ): OGÓLNA RÓWNOWAGA RYNKU. STRONA PODAŻOWA (ZAGREGOWANA PODAŻ S a )

ZAŁOŻENIA. STRONA POPYTOWA (ZAGREGOWANY POPYT P a ): OGÓLNA RÓWNOWAGA RYNKU. STRONA PODAŻOWA (ZAGREGOWANA PODAŻ S a ) przeciętny poziom cen MODEL ZAGREGOWANEGO POPYTU I ZAGREGOWANEJ PODAŻY ZAŁOŻENIA Dochód narodowy (Y) jest równy produktowi krajowemu brutto (PKB). Y = K + I + G Neoklasycyzm a keynesizm Badamy zależność

Bardziej szczegółowo

Maksymalizacja zysku

Maksymalizacja zysku Maksymalizacja zysku Na razie zakładamy, że rynki są doskonale konkurencyjne Firma konkurencyjna traktuje ceny (czynników produkcji oraz produktów jako stałe, czyli wszystkie ceny są ustalane przez rynek

Bardziej szczegółowo

Poniższy rysunek obrazuje zależność między rynkiem pracy a krzywą AS tłumaczy jej dodatnie nachylenie.

Poniższy rysunek obrazuje zależność między rynkiem pracy a krzywą AS tłumaczy jej dodatnie nachylenie. AS a rynek pracy Poniższy rysunek obrazuje zależność między rynkiem pracy a krzywą AS tłumaczy jej dodatnie nachylenie. AS Zakładając, że jedynym (lub najważniejszym) czynnikiem produkcji jest praca, możemy

Bardziej szczegółowo

Popyt i podaż na rynku pracy RYNEK PRACY

Popyt i podaż na rynku pracy RYNEK PRACY Popyt i podaż na rynku pracy RYNEK PRACY Maciej Frączek Co to jest praca? PRACA to celowa działalność człowieka, w procesie której przystosowuje on przedmioty pracy za pomocą narzędzi pracy do swoich potrzeb

Bardziej szczegółowo

Modele płac motywacyjnych

Modele płac motywacyjnych Modele płac motywacyjnych Podejście klasyczne zakłada, że praca jest takim samym czynnikiem produkcji jak inne, np. kapitał Ale tylko pracownicy mogą wybierać, czy wkładać w pracę mniejszy czy większy

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 11 Równowaga zewnętrzna i wewnętrzna w gospodarce otwartej Diagram Swana

Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 11 Równowaga zewnętrzna i wewnętrzna w gospodarce otwartej Diagram Swana Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 11 Równowaga zewnętrzna i wewnętrzna w gospodarce otwartej Diagram Swana Leszek Wincenciak Wydział Nauk Ekonomicznych UW 2/26 Plan wykładu: Prosty model keynesowski

Bardziej szczegółowo

Mikroekonomia. Wykład 5

Mikroekonomia. Wykład 5 Mikroekonomia Wykład 5 Model czystej wymiany Brak produkcji, tylko zasoby początkowe, czyli nie wiadomo jak czynniki produkcji zostały przekształcone w produkt końcowy. Równowaga ogólna: wszystkie rynki

Bardziej szczegółowo

- potrafi wymienić. - zna hierarchię podział. - zna pojęcie konsumpcji i konsumenta, - zna pojęcie i rodzaje zasobów,

- potrafi wymienić. - zna hierarchię podział. - zna pojęcie konsumpcji i konsumenta, - zna pojęcie i rodzaje zasobów, WYMAGANIA EDUKACYJNE PRZEDMIOT: Podstawy ekonomii KLASA: I TH NUMER PROGRAMU NAUCZANIA: 2305/T-5 T-3,SP/MEN/1997.07.16 L.p. Dział programu 1. Człowiek - konsument -potrafi omówić podstawy ekonomii, - zna

Bardziej szczegółowo

dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW

dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW Model klasyczny podstawowe założenia W modelu klasycznym wielkość PKB jest określana przez stronę podażową. Mamy 2 czynniki

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA

MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA WYKŁAD VI: MODEL IS-LM/AS-AD OGÓLNE RAMY DLA ANALIZY MAKROEKONOMICZNEJ Linia FE: Równowaga na rynku pracy Krzywa IS: Równowaga na rynku dóbr Krzywa LM: Równowaga

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia I ćwiczenia 8

Makroekonomia I ćwiczenia 8 Makroekonomia I ćwiczenia 8 The Keynesian cross Tomasz Gajderowicz Rozkład jazdy: Kartkówka Model Keynesowski Zadania Założenia płace i ceny są stałe przy tym poziomie płac i cen gospodarka operuje poniżej

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA

MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Wykład: MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Aktorzy gry rynkowej RZĄD FIRMY GOSPODARSTWA DOMOWE SEKTOR FINANSOWY Rynki makroekonomiczne Zasoby i strumienie STRUMIENIE ZASOBY Strumienie: dochody liczba

Bardziej szczegółowo

Spis treêci. www.wsip.com.pl

Spis treêci. www.wsip.com.pl Spis treêci Jak by tu zacząć, czyli: dlaczego ekonomia?........................ 9 1. Podstawowe pojęcia ekonomiczne.............................. 10 1.1. To warto wiedzieć już na początku.............................

Bardziej szczegółowo

CZY PŁACE SĄ LEPKIE? MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY

CZY PŁACE SĄ LEPKIE? MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY Wykład: CZY PŁACE SĄ LEPKIE? MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY Podaż pracy Podaż pracy jest określona przez decyzje poszczególnych pracowników dotyczące ilości czasu, który chcą przeznaczyć na pracę.

Bardziej szczegółowo

Rynek W. W. Norton & Company, Inc.

Rynek W. W. Norton & Company, Inc. 1 Rynek 2010 W. W. Norton & Company, Inc. Modelowanie Ekonomiczne uco wpływa na co w systemie ekonomicznym? una jakim poziomie uogólnienia możemy modelować zjawisko ekonomiczne? uktóre zmienne są egzogeniczne,

Bardziej szczegółowo

MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY

MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY Wykład: MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY Podaż pracy Podaż pracy jest określona przez decyzje poszczególnych pracowników dotyczące ilości czasu, który chcą przeznaczyć na pracę. Płaca realna jest

Bardziej szczegółowo

MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY

MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY Wykład: MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY Podaż pracy Podaż pracy jest określona przez decyzje poszczególnych pracowników dotyczące ilości czasu, który chcą przeznaczyć na pracę. Płaca realna jest

Bardziej szczegółowo

Użyteczność całkowita

Użyteczność całkowita Teoria konsumenta 1.Użyteczność całkowita i krańcowa 2.Preferencje konsumenta, krzywa obojętności i mapa obojętności 3.Równowaga konsumenta, nadwyżka konsumenta 4.Zmiany dochodów i zmiany cen dóbr oraz

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 12. Oczekiwania w makroekonomii. Konsumpcja. dr Dagmara Mycielska dr hab. Joanna Siwińska - Gorzelak

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 12. Oczekiwania w makroekonomii. Konsumpcja. dr Dagmara Mycielska dr hab. Joanna Siwińska - Gorzelak MAKROEKONOMIA 2 Wykład 12. Oczekiwania w makroekonomii. Konsumpcja dr Dagmara Mycielska dr hab. Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu Cel: rola oczekiwań w decyzjach dotyczących konsumpcji oraz inwestycji.

Bardziej szczegółowo

Krótkookresowe wahania produkcji. Model AD/AS

Krótkookresowe wahania produkcji. Model AD/AS Krótkookresowe wahania produkcji. Model AD/AS Makroekonomia II Joanna Siwińska-Gorzelak Plan wykładu Wyprowadzenie krzywych podaży Wyprowadzenie krzywej popytu Prezentacja skutków szoków popytowych i podażowych

Bardziej szczegółowo

Podstawy ekonomii wykład 03. dr Adam Salomon

Podstawy ekonomii wykład 03. dr Adam Salomon Podstawy ekonomii wykład 03 dr Adam Salomon Ekonomia: GOSPODARKA RYNKOWA. MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Podstawy ekonomii dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN UM w Gdyni 2 Rynki

Bardziej szczegółowo

Centrum Europejskie Ekonomia. ćwiczenia 7

Centrum Europejskie Ekonomia. ćwiczenia 7 Centrum Europejskie Ekonomia ćwiczenia 7 Keynesian cross Tomasz Gajderowicz. Rozkład jazdy: Kartkówka Omówienie kartkówki Model Keynesowski Zadania Model Keynesa Produkcja długookresowa a krótkookresowa.

Bardziej szczegółowo

Krótkookresowa równowaga makroekonomiczna w gospodarce otwartej: model keynesowski

Krótkookresowa równowaga makroekonomiczna w gospodarce otwartej: model keynesowski Krótkookresowa równowaga makroekonomiczna w gospodarce otwartej: model keynesowski WYKŁAD 12 Z MIĘDZYNARODOWYCH STOSUNKÓW GOSODARCZYCH, CE UW Copyright 2006 earson Addison-Wesley & Gabriela Grotkowska

Bardziej szczegółowo

Wykład: Zagregowana podaż, zagregowany popyt. Makroekonomia II Zima 2018/2019 SGH. Jacek Suda i Paweł Kopiec

Wykład: Zagregowana podaż, zagregowany popyt. Makroekonomia II Zima 2018/2019 SGH. Jacek Suda i Paweł Kopiec Wykład: Zagregowana podaż, zagregowany popyt Makroekonomia II Zima 2018/2019 SGH Jacek Suda i Paweł Kopiec Przegląd Krzyż Keyensowski Rynek pieniądza Krzywa IS Krzywa LM/TR Model IS-LM/TR Krzywa zagregowanego

Bardziej szczegółowo

Ekonomia wykład 03. dr Adam Salomon

Ekonomia wykład 03. dr Adam Salomon Ekonomia wykład 03 dr Adam Salomon Ekonomia: GOSPODARKA RYNKOWA. MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Ekonomia dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 2 Rynki makroekonomiczne

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 2. Problemy makroekonomii i wielkości makroekonomiczne

WYKŁAD 2. Problemy makroekonomii i wielkości makroekonomiczne WYKŁAD 2 Problemy makroekonomii i wielkości makroekonomiczne PLAN WYKŁADU Przedmiot makroekonomii Wzrost gospodarczy stagnacja wahania koniunktury Inflacja bezrobocie Krzywa Phillipsa (inflacja a bezrobocie)

Bardziej szczegółowo

I. Podstawowe pojęcia ekonomiczne. /6 godzin /

I. Podstawowe pojęcia ekonomiczne. /6 godzin / PROPOZYCJA ROZKŁADU MATERIAŁU NAUCZANIA PRZEDMIOTU PODSTAWY EKONOMII dla zawodu: technik ekonomista-23,02,/mf/1991.08.09 liceum ekonomiczne, wszystkie specjalności, klasa I, semestr pierwszy I. Podstawowe

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 14. Inwestycje. dr Dagmara Mycielska dr hab. Joanna Siwińska - Gorzelak

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 14. Inwestycje. dr Dagmara Mycielska dr hab. Joanna Siwińska - Gorzelak MAKROEKONOMIA 2 Wykład 14. Inwestycje dr Dagmara Mycielska dr hab. Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu Inwestycje a oczekiwania. Neoklasyczna teoria inwestycji i co z niej wynika Teoria q Tobina

Bardziej szczegółowo

Wykład IV. Rynki czynników produkcji podaż pracy

Wykład IV. Rynki czynników produkcji podaż pracy Wykład IV Rynki czynników produkcji podaż pracy Substytucyjny i dochodowy efekt wzrostu płac Dochód 1440 R w = 60zl 480 P C B w = 20zl A 0 8 12 16 19 24 Czas Efekt substytucyjny wolny Efekt dochodowy Q

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 07.03.2008r

Makroekonomia 07.03.2008r Makroekonomia 07.03.2008r CREATED BY HooB Czynniki określające poziom konsumpcji i oszczędności Dochody dyspozycyjne gospodarstw domowych dzielą się na konsumpcję oraz oszczędności. Konsumpcja synonim

Bardziej szczegółowo

PRZYKŁADOWY EGZAMIN Z MAKROEKONOMII I

PRZYKŁADOWY EGZAMIN Z MAKROEKONOMII I PRZYKŁADOWY EGZAMIN Z MAKROEKONOMII I... Imię i nazwisko, nr albumu Egzamin składa się z dwóch części. W pierwszej części składającej się z 20 zamkniętych pytań testowych należy wybrać jedną z pięciu podanych

Bardziej szczegółowo

Wykład 4: Wzrost gospodarczy II

Wykład 4: Wzrost gospodarczy II Wykład 4: Wzrost gospodarczy II Makroekonomia II Zima 2017/2018 - SGH Jacek Suda Stylizowane fakty Kaldora Stylizowane fakty Kaldora Fakt 1: Produkcja per capita i kapitałochłonośc (kapitał per capita)

Bardziej szczegółowo

Obrazuje długookresowe relacje między przedsiębiorstwami a pracownikami - w formie umów o pracę.

Obrazuje długookresowe relacje między przedsiębiorstwami a pracownikami - w formie umów o pracę. 4 5 6 Wstęp Teorie kontraktów tłumaczą dlaczego konkurencyjny rynek pracy, tzn. osoba bezrobotna oferująca podaż pracy za stawkę poniżej aktualnie obowiązującej nie może znaleźć zatrudnienia. Obrazuje

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 dla MSEMen. Gabriela Grotkowska

Makroekonomia 1 dla MSEMen. Gabriela Grotkowska Makroekonomia 1 dla MSEMen Gabriela Grotkowska Struktura wykładu Inflacja, bezrobocie i PKB Krzywa Philipsa w ujęciu tradycyjnym Przyczyny sztywności na rynku pracy: czemu płace dostosowują się w wolnym

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 4-5. Dynamiczny model DAD/DAS, część 3. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 4-5. Dynamiczny model DAD/DAS, część 3. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak MAKROEKONOMIA 2 Wykład 4-5. Dynamiczny model DAD/DAS, część 3 Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu Zakłócenia w modelu DAD/DAS: Wzrost produkcji potencjalnej; Zakłócenie podażowe

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia 5, Makroekonomia II, Rozwiązania

Ćwiczenia 5, Makroekonomia II, Rozwiązania Ćwiczenia 5, Makroekonomia II, Rozwiązania Zadanie 1 Załóżmy, że w gospodarce ilość pieniądza rośnie w tempie 5% rocznie, a realne PKB powiększa się w tempie 2,5% rocznie. Ile wyniesie stopa inflacji w

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD. Makroekonomiczna równowaga na rynku

WYKŁAD. Makroekonomiczna równowaga na rynku WYKŁAD Makroekonomiczna równowaga na rynku POPYT JAKO AGREGAT EKONOMICZNY (AD) Zagregowany popyt zależność między całkowitą ilością dóbr i usług (realny PKB) jaką podmioty gospodarcze (przedsiębiorstwa,

Bardziej szczegółowo

EKONOMIA wykład 3 TEORIA WYBORU KONSUMENTA. Prowadzący zajęcia: dr inż. Magdalena Węglarz Politechnika Wrocławska Wydział Informatyki i Zarządzania

EKONOMIA wykład 3 TEORIA WYBORU KONSUMENTA. Prowadzący zajęcia: dr inż. Magdalena Węglarz Politechnika Wrocławska Wydział Informatyki i Zarządzania EKONOMIA wykład 3 TEORIA WYBORU KONSUMENTA Prowadzący zajęcia: dr inż. Magdalena Węglarz Politechnika Wrocławska Wydział Informatyki i Zarządzania PLAN WYKŁADU 1. Model wyboru konsumenta 1. Dochód konsumenta

Bardziej szczegółowo

Determinanty dochody narodowego. Analiza krótkookresowa

Determinanty dochody narodowego. Analiza krótkookresowa Determinanty dochody narodowego. Analiza krótkookresowa Ujęcie popytowe Według Keynesa, dosyć częstą sytuacją w gospodarce rynkowej jest niepełne wykorzystanie czynników produkcji. W związku z tym produkcja

Bardziej szczegółowo

POLITYKA GOSPODARCZA I SPOŁECZNA (2)

POLITYKA GOSPODARCZA I SPOŁECZNA (2) prof. dr hab. Tadeusz Szumlicz Katedra Ubezpieczenia Społecznego POLITYKA GOSPODARCZA I SPOŁECZNA (2) Polityka zatrudnienia (akcent - tworzenie miejsc pracy) Polityki rynków pracy (akcent - dostosowanie

Bardziej szczegółowo

Teorie migracji Ekonomiczno społeczne skutki migracji Otwarcie niemieckiego rynku pracy:

Teorie migracji Ekonomiczno społeczne skutki migracji Otwarcie niemieckiego rynku pracy: Łukasz Pokrywka 23.05.2011 Teorie migracji Ekonomiczno społeczne skutki migracji Otwarcie niemieckiego rynku pracy: o Emigracja Polaków po przystąpieniu do UE o Sytuacja społeczno-gospodarcza Niemiec o

Bardziej szczegółowo

Autonomiczne składniki popytu globalnego Efekt wypierania i tłumienia Krzywa IS Krzywa LM Model IS-LM

Autonomiczne składniki popytu globalnego Efekt wypierania i tłumienia Krzywa IS Krzywa LM Model IS-LM Autonomiczne składniki popytu globalnego Efekt wypierania i tłumienia Krzywa IS Krzywa LM Model IS-LM Konsumpcja, inwestycje Utrzymujemy założenie o stałości cen w gospodarce. Stopa procentowa wiąże ze

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Akademia Młodego Ekonomisty Wahania koniunktury gospodarczej Ożywienie i recesja w gospodarce Dr Joanna Czech-Rogosz Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 16.04.2012 1. Co to jest koniunktura gospodarcza?

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 1. Informacje wstępne. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 1. Informacje wstępne. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak MAKROEKONOMIA 2 Wykład 1. Informacje wstępne Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak Plan wykładu Zasady zaliczenia przedmiotu i jego organizacja Plan ramowy wykładu, czyli co wiemy po Makroekonomii

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia Gregory N. Mankiw, Mark P. Taylor

Makroekonomia Gregory N. Mankiw, Mark P. Taylor Makroekonomia Gregory N. Mankiw, Mark P. Taylor Popularny w USA i Europie Zachodniej podręcznik przeznaczony do studiowania makroekonomii na pierwszych latach studiów. Obejmuje takie zagadnienia, jak rachunek

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA

MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA WYKŁAD VII: CYKLE KONIUNKTURALNE Co to jest cykl koniunkturalny? Mierzenie cyklu koniunkturalnego Fakty dot. cyklu koniunkturalnego Cykle koniunkturalne w klasycznej

Bardziej szczegółowo

Ponieważ maksymalizacja funkcji produkcji była na mikroekonomii, skupmy się na wynikach i wnioskach.

Ponieważ maksymalizacja funkcji produkcji była na mikroekonomii, skupmy się na wynikach i wnioskach. Model klasyczny czyli co dzieje się z gospodarką w długim okresie 1. Od czego zależy produkcja i ile ona wynosi? Umiemy już policzyć, ile wynosi PKB. Ale skąd się to PKB bierze? Produkcja (Y, PKB itp.)

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 dla MSEMen. Gabriela Grotkowska

Makroekonomia 1 dla MSEMen. Gabriela Grotkowska Makroekonomia dla MSEMen Gabriela Grotkowska Plan wykładu 5 Model Keynesa: wprowadzenie i założenia Wydatki zagregowane i równowaga w modelu Mnożnik i jego interpretacja Warunek równowagi graficznie i

Bardziej szczegółowo

JAK HICKS TŁUMACZYŁ KEYNESA? - MODEL RÓWNOWAGI IS-LM

JAK HICKS TŁUMACZYŁ KEYNESA? - MODEL RÓWNOWAGI IS-LM Wykład: JAK HICKS TŁUMACZYŁ KEYNESA? - MODEL RÓWNOWAGI IS-LM Stanley Fischer o modelu IS-LM Model IS-LM jest użyteczny z dwóch powodów. Po pierwsze jako narzędzie o znaczeniu historycznym, a po drugie,

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA II K A T A R Z Y N A Ś L E D Z I E W S K A

MAKROEKONOMIA II K A T A R Z Y N A Ś L E D Z I E W S K A MAKROEKONOMIA II KATA RZYNA ŚLEDZIEWSKA MAKROKONOMIAII Organizacja zajęć Zasady zaliczenia Struktura wykładu Podręcznik ORGANIZACJA ZAJĘĆ Wykładowca dr hab. Katarzyna Śledziewska Katedra Makroekonomii

Bardziej szczegółowo

Współczesna makroekonomia a teoria dynamicznej gospodarki / Józef Chmiel. Warszawa, cop Spis treści

Współczesna makroekonomia a teoria dynamicznej gospodarki / Józef Chmiel. Warszawa, cop Spis treści Współczesna makroekonomia a teoria dynamicznej gospodarki / Józef Chmiel. Warszawa, cop. 2017 Spis treści Przedmowa 9 Wprowadzenie 10 Część I. Główne kierunki ekonomii a teoria dynamicznej gospodarki 25

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ 7 WPŁYW SZOKÓW GOSPODARCZYCH NA RYNEK PRACY W STREFIE EURO

ROZDZIAŁ 7 WPŁYW SZOKÓW GOSPODARCZYCH NA RYNEK PRACY W STREFIE EURO Samer Masri ROZDZIAŁ 7 WPŁYW SZOKÓW GOSPODARCZYCH NA RYNEK PRACY W STREFIE EURO Najbardziej rewolucyjnym aspektem ogólnej teorii Keynesa 1 było jego jasne i niedwuznaczne przesłanie, że w odniesieniu do

Bardziej szczegółowo

Krzywa IS Popyt inwestycyjny zależy ujemnie od wysokości stóp procentowych.

Krzywa IS Popyt inwestycyjny zależy ujemnie od wysokości stóp procentowych. Notatka model ISLM Model IS-LM ilustruje równowagę w gospodarce będącą efektem jednoczesnej równowagi na rynku dóbr i usług, a także rynku pieniądza. Jest to matematyczna interpretacja teorii Keynesa.

Bardziej szczegółowo

6.4. Wieloczynnikowa funkcja podaży Podsumowanie RÓWNOWAGA RYNKOWA Równowaga rynkowa w ujęciu statycznym

6.4. Wieloczynnikowa funkcja podaży Podsumowanie RÓWNOWAGA RYNKOWA Równowaga rynkowa w ujęciu statycznym Spis treœci Przedmowa do wydania ósmego... 11 Przedmowa do wydania siódmego... 12 Przedmowa do wydania szóstego... 14 1. UWAGI WSTĘPNE... 17 1.1. Przedmiot i cel ekonomii... 17 1.2. Ekonomia pozytywna

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia I Ćwiczenia

Makroekonomia I Ćwiczenia Makroekonomia I Ćwiczenia Ćwiczenia 2 Model AS-AD [AD-AS] Karol Strzeliński Model AS-AD Dotychczasowe rozważania dotyczące wyznaczania produktu dotyczyły krótkiego okresu, ponieważ zakładaliśmy, że ceny

Bardziej szczegółowo

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 2018 ROK

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 2018 ROK 29.2.207 Informacja prasowa portalu Pytania i dodatkowe informacje: tel. 509 509 536 media@sedlak.pl PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 208 ROK Końcowe miesiące roku to dla większości menedżerów i specjalistów

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA II K A T A R Z Y N A Ś L E D Z I E W S K A

MAKROEKONOMIA II K A T A R Z Y N A Ś L E D Z I E W S K A MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA WYKŁAD III INWESTYCJE Inwestycje Zasada przyspieszenia Koszt użytkowania kapitału Pożądany poziom kapitału Zmiany w pożądanym poziomie kapitału Inwestycje a współczynnik

Bardziej szczegółowo

M. Kłobuszewska, Makroekonomia 1

M. Kłobuszewska, Makroekonomia 1 Podejście klasyczne a podejście keynesowskie Notatka model keynesowski Szkoła klasyczna twierdzi, że w gospodarce istnieje mechanizm w postaci elastycznych cen, który przywraca równowagę zakłóconą przez

Bardziej szczegółowo

MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY

MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY Wykład: MECHANIZMY FUNKCJONOWANIA RYNKU PRACY Podaż pracy Podaż pracy jest określona przez decyzje poszczególnych pracowników dotyczące ilości czasu, który chcą przeznaczyć na pracę. Płaca realna jest

Bardziej szczegółowo

EKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA

EKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Wykład: EKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Ekonomia - nauka badająca, jak ludzie radzą sobie z rzadkością. Makroekonomia - zajmuje się współzależnościami pomiędzy wielkimi agregatami, takimi jak: dochód

Bardziej szczegółowo

Wykład III Przewaga komparatywna

Wykład III Przewaga komparatywna Wykład III Przewaga komparatywna W prezentacji zostały wykorzystane slajdy pomocnicze do książki: Microeconomics, R.S.Pindyck D.L.Rubinfeld. Możliwości produkcyjne - Dwa dobra, które Robinson może produkować:

Bardziej szczegółowo

Mikroekonomia. Wykład 4

Mikroekonomia. Wykład 4 Mikroekonomia Wykład 4 Ekonomia dobrobytu Na rynku doskonale konkurencyjnym, na którym występuje dwóch konsumentów scharakteryzowanych wypukłymi krzywymi obojętności, równowaga ustali się w prostokącie

Bardziej szczegółowo

Wykład 19: Model Mundella-Fleminga, część I (płynne kursy walutowe) Gabriela Grotkowska

Wykład 19: Model Mundella-Fleminga, część I (płynne kursy walutowe) Gabriela Grotkowska Międzynarodowe Stosunki Ekonomiczne Makroekonomia gospodarki otwartej i finanse międzynarodowe Wykład 19: Model Mundella-Fleminga, część I (płynne kursy walutowe) Gabriela Grotkowska Plan wykładu Model

Bardziej szczegółowo

Rzadkość. Zasoby. Potrzeby. Jedzenie Ubranie Schronienie Bezpieczeństwo Transport Podróże Zabawa Dzieci Edukacja Wyróżnienie Prestiż

Rzadkość. Zasoby. Potrzeby. Jedzenie Ubranie Schronienie Bezpieczeństwo Transport Podróże Zabawa Dzieci Edukacja Wyróżnienie Prestiż Wykład: EKONOMIA Ekonomia Ekonomia - nauka badająca, jak ludzie radzą sobie z rzadkością, czyli sytuacją w której niegraniczone potrzeby zestawiamy z ograniczonymi zasobami. Rzadkość Rzadkość jest podstawowym

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 11: Rynek pracy i naturalna stopa bezrobocia

Makroekonomia 1 Wykład 11: Rynek pracy i naturalna stopa bezrobocia Makroekonomia 1 Wykład 11: Rynek pracy i naturalna stopa bezrobocia Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Od sztywnych do zmiennych cen Co się dzieje, gdy firmy reagują

Bardziej szczegółowo