Radioterapia protonowa w leczeniu nowotworów oka. Klinika Okulistyki i Onkologii Okulistycznej Katedra Okulistyki UJ CM

Transkrypt

1 Radioterapia protonowa w leczeniu nowotworów oka Klinika Okulistyki i Onkologii Okulistycznej Katedra Okulistyki UJ CM

2 Epidemiologia czerniaka błony naczyniowej Częstość występowania zależy od rasy (u osób dorosłych): kaukaska (19,2/1mln), żółta (0,38/1mln ), czarna (0,31/1mln) Kolor tęczówki 1,7-3 razy częściej u osób z jasnymi (niebieskimi), niż z ciemnymi (brązowymi) Zapadalność wzrasta z wiekiem, > 50. r.ż. 21 przypadków na 1 mln / 1 rok 2,5 / 1 mln / rok od 15 do 44 roku życia, do 25 / 1 mln / rok po 65 r.ż. Europa średnio 1 nowy przypadek rocznie na mieszkańców.

3 Ciało rzęskowe Tęczówka Naczyniówka Lokalizacja czerniaka

4 Czerniak tęczówki 3-5%

5 Czerniak ciała rzęskowego 7-9%

6 Czerniak naczyniówki 85 90% obraz prawidłowego dna oka

7 Rozpoznanie Obraz dna oka + USG >95% Mały czerniak / znamię barwnikowe TFSOM Wątpliwości diagnostyczne FA, ICGA, MRI, CT Przerzuty odległe USG wątroby

8 Metody leczenia czerniaka naczyniówki Radioterapia - brachyterapia - radioterapia protonowa. Przezźreniczna termoterapia. Przeztwardówkowe wycięcie. Wyłuszczenie gałki ocznej Enukleacja. Wypatroszenie oczodołu Egzenteracja

9 Brachyterapia - 43 lata w Krakowie Co 486 pacjentów Ru 1783 pacjentów I 948 pacjentów 60 Co 125 I 106 Ru

10 Przeztwardówkowe wycięcie czerniaka

11 Czerniak naczyniówki i ciała rzęskowegopo wycięciu

12 Enukleacja

13 Odległe przerzuty do wątroby Czerniak błony naczyniowej to nowotwór złośliwy

14 Czynniki pogarszające rokowanie a korzyści radioterapii protonowej 1. Duża wielkość 1. Zewnątrzgałkowy naciek w obręb oczodołu 1. Lokalizacja w pobliżu tarczy nerwu wzrokowego

15 Terapia protonowa w nowotworach wewnątrzgałkowych Boston 1975 E. Gragoudas i wsp. San Francisco 1977 D. Char i wsp. Lausanne 1984 L. Zografos pacjentów leczonych do 2000r. planowane funkcjonujące

16 Wiązki protonów o energiach MeV stosowane są z powodzeniem do radioterapii nowotworów, również czerniaka wewnątrzgałkowego Dzięki nieznacznym rozproszeniom i zjawisku piku Bragga wiązkę protonów można doskonale zogniskować na leczonym obszarze, ograniczając dawki w obszarze zdrowych tkanek.

17 Porównanie możliwości formowania wiązki: protony i fotony protony prom. X % dawki maks.

18 Wyniki innych ośrodków Terapia protonowa 10 lat obserwacji liczba pacjentów: > Miejscowa kontrola guza 98.8 % Prawdopodobieństwo zachowania oka95.6 % L. Zografos - Szpital Jules Gonin Lausanne

19 Przeżycie pacjentów z czerniakiem naczyniówki L. Zografos - Szpital Jules Gonin Lausanne

20 Historia radioterapii protonowej nowotworów wewnątrzgałkowych w Krakowie 27 czerwca porozumienie, dotycz ą ce wspólnych badań naukowych w zakresie onkologii okulistycznej, terapii protonowej nowotworów wewną trzgałkowych i fizyki medycznej (IFJ PAN, SU w Krakowie, UJCM) 11 maja 2006 r. Szpital Uniwersytecki złożył do Ministerstwa Zdrowia wniosek inwestycyjny Wyposażenie stanowiska radioterapii protonowej oka przy cyklotronie AIC-144 w Krakowie 10 lipca 2007 r. w Warszawie z Ministerstwem Zdrowia została zawarta umowa na realizację tego wniosku w ramach programu polityki zdrowotnej pt.: Utworzenie w Polsce systemu radioterapii onkologicznej Doposażenie i modernizacja zakładów radioterapii, jako jednego z zadań Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych. - przygotowanie terapii na bazie ćwiczeń na fantomach 31 stycznia porozumienie między SU w Krakowie i IFJ PAN dotyczą ce współpracy w ramach realizacji procedury medycznej Radioterapia protonowa nowotworów oka.

21

22

23

24 Naszywanie znaczników tantalowych xxxxx xxxxxxxxxxx

25 System planowania

26

27

28 System pozycjonowania pacjenta xxxxxxx Powtarzalne unieruchomienie głowy Pacjenta za pomocą maski i gryzaka Fotel terapeutyczny

29 Radioterapia protonowa w czerniaku błony naczyniowej gałki ocznej CELE 1. Zmniejszenie śmiertelności chorych 2. Zmniejszenie liczby usuniętych gałek ocznych 3. Zmniejszenie powikłań popromiennych (w tym lepsza użyteczna ostrość wzroku) 4. Zmniejszenie ryzyka wznowy

30 Wskazania do radioterapii protonowej Czerniaki naczyniówki Czerniaki ciała rzęskowego i tęczówki Guzy resztkowe po wycięciu czerniaka ciała rzęskowego i/lub czerniaka naczyniówki Nacieki zewnątrzgałkowe Guzy oczodołu Naczyniaki naczyniówki Naczyniaki gałki ocznej Siatkówczak (Retinoblastoma)

31 Radioterapia protonowa jest cenną metodą leczenia chorych z nowotworami wewnątrzgałkowymi U wielu chorych nie można jej traktować jako alternatywną do brachyterapii ponieważ może stanowić jedyną szansę zachowania oka i użytecznej funkcji

32 Dziękuję za uwagę