Pod prądem. Wskazówki dla nauczyciela

Transkrypt

1 Pod prądem Wskazówki dla nauczyciela Spis treści: 1. Wprowadzenie 2 2. Zarys 2 3. Temat gry symulacyjnej i zastosowanie podczas zajęć 3 4. Przebieg gry 4 5. Aktorzy i podział 5 6. Przed grą: Materiał, przygotowanie i planowanie 7 7. Podczas gry: Przebieg schematyczny, materiał i zadania kierownika gry 8 8. Po zakończeniu gry: Rady, dotyczące oceny gry 9 9. Możliwa metoda oceny gry: Błyskawiczny wywiad O Planpolitik 11

2 1. Wprowadzenie Polityka to kwestia negocjacji Kto dostaje co? I kto o tym decyduje? Kto stawia na swoim? W codzienności politycznej obowiązuje zasada pogodzenia przeciwstawnych interesów i podejmowania decyzji o podziale pieniędzy, władzy, bezpieczeństwie itd. Swobodnym sposobem na zrozumienie dynamiki politycznej jest jej symulacja. O to właśnie chodzi w grach symulacyjnych. Uczestnicy przejmują tu rolę polityków lub innych, właściwych dla polityki aktorów oraz grup interesów i muszą w sposób przekonujący reprezentować ich interesy. Niniejszą grę symulacyjną stworzyła i udostępniła w marcu 2016 spółka Planpolitik GbR w ramach projektu Erasmus+ ImTeaM4EU ( Improving Teaching Methods for Europe ). Instrukcja zawiera reguły gry i wyjaśnia szczegóły, pozwalające z powodzeniem przeprowadzić grę. Jeśli macie Państwo pytania, dotyczące przeprowadzenia tej gry, proszę skontaktować się z nami pod adresem: europa@planpolitik.de. Czekamy także na głosy krytyczne lub uwagi! 2. Zarys Liczba uczestników: Wiedza wstępna: zalecana Uczniowie znają zasadniczy sposób działania elektrowni. Są im znane wady i zalety odnawialnych i nieodnawialnych źródeł energii w kontekście ich użytkowania fizycznotechnicznego, ekonomicznego i ekologicznego. W celu przygotowania zalecamy przeprowadzenie zajęć Linie energetyczne w Europie Konieczność przesyłu prądu przez Europę od producenta do konsumenta, która powstała także w ramach projektu Erasmus+ImTeaM4EU. Czas zajęć: 3 godziny Pomieszczenia: 1-2 pomieszczenia; przynajmniej jedno pomieszczenie, w którym każdy z uczestników ma swoje miejsce. Materiały: 1 komputer, rzutnik, ekran, wydrukowane materiały do gry, tabliczki z imionami, tabliczki na stoły. ImTeam4EU 2

3 3. Temat gry symulacyjnej i zastosowanie podczas zajęć Miejscem akcji gry symulacyjnej Pod prądem jest fikcyjny euroregion 1 Kalizja, który składa się z dwóch regionów Fennberg i Wamond. Ponieważ chodzi tu o region wymyślony, Kalizja może leżeć gdziekolwiek w Europie. Nie podajemy nazw należących do regionu państw narodowych, nie mają one znaczenia dla gry. Wamond i Fennberg mają wspólną, wielowiekową tradycję i czują się ze sobą bardzo związane. Mimo to oba regiony wykazują duże różnice socjoekonomiczne (patrz tło). Przedmiotem konfliktu w grze symulacyjnej jest nowa napowietrzna linia wysokiego napięcia, która ma poprawić połączenie sieci oby regionów z europejską siecią energetyczną. Plany te napotykają na sprzeciw mieszkańców obu regionów. Także niektóre grupy interesu zajęły stanowisko przeciwko temu projektowi. Z drugiej strony istnieją zwolennicy nowej linii przesyłowej, którzy podkreślają jej ekonomiczne korzyści dla regionu. Decyzja należy ostatecznie do obu samorządów regionalnych Wamond i Fennberg, które muszą zatwierdzić projekt lub nie. Rada euroregionu wyznaczyła mediatora, który zwołał okrągły stół. Ma to na celu zaproszenie do rozmowy wszystkich ważnych grup i przedstawienie samorządom podstawy decyzyjnej. Konkretnie chodzi o trzy sporne kwestie: 1. Czy zostanie wydane pozwolenie na budowę nowej elektrycznej linii przesyłowej? 2. Czy będzie to elektroenergetyczna linia kablowa czy linia napowietrzna? Kto przejmie dodatkowe koszty, jeśli zostanie podjęta decyzja o linii kablowej? 3. Czy priorytetem będzie prąd z odnawialnych źródeł energii? Gra symulacyjna tematyzuje tym samym rożne obszary. Z jednej strony przekazywana jest wiedza o procesach politycznych i tych na poziomie regionalnym i transgranicznym. Poruszane są przy tym często występujące obszary konfliktowe, jak np. ochrona środowiska vs. miejsca pracy (ew. interesy ekonomiczne) lub dobro ogólne (budowa sieci) vs. interesy partykularne (mieszkańcy obszaru linii przesyłowej). Ponadto chodzi także o to, w jakim stopniu społeczeństwo obywatelskie może mieć wkład w polityczne procesy decyzyjne. Z drugiej strony przybliżane są raczej aspekty ekonomiczno-techniczne. Jak zbudowane są sieci elektryczne? Dlaczego jest ważne połączenie z europejskimi sieciami elektrycznymi? Jakie są różnice między elektroenergetyczną linią kablową a linią napowietrzną? Co oznacza priorytet zasilania dla prądu ekologicznego i jakie to ma skutki? Co wspólnego ma rozbudowa sieci z większym wykorzystaniem energii odnawialnych? Jako trzeci obszar gra symulacyjna niejako przy okazji przekazuje tzw. kompetencje miękkie, jak zdolność do argumentacji, retoryka, gotowość do kompromisów i zdolność do pracy w grupie. Ponieważ w efekcie chodzi o to, aby w sposób możliwie przekonujący reprezentować dane stanowiska oraz znaleźć partnerów i sojuszników, aby znalazły one na koniec swoje odzwierciedlenie w decyzji samorządów. Podczas lekcji grę symulacyjną można wykorzystać do wielu celów. Generalnie jest ona napisana w taki sposób, że można ją przeprowadzić także bez wiedzy wstępnej. W tym 1 Współpraca regionów przygranicznych w dwóch lub więcej krajach europejskich. Np. Euroregion Jezioro Bodeńskie w regionach z Niemiec, Austrii, Liechtensteinu i Szwajcarii. ImTeam4EU 3

4 sensie nadaje się ona jako przedtakt do zajęć, aby postawić pytania, które na następnych lekcjach będą pogłębione i na które zostanie udzielona odpowiedź. Możliwe byłoby także przerwanie gry po wprowadzeniu i danie uczniom czasu na zbadanie tła problemu. Profile ról należałoby wówczas rozumieć jako pozycję wyjściową, która może być rozwinięta przez argumenty uzupełniające (np. co z punktu widzenia organizacji ekologicznej/stowarzyszenia ekologicznego itd. przemawia jeszcze przeciwko lub za rozbudową sieci). No i grę symulacyjną przeprowadzić można także na końcu danej jednostki lekcyjnej, aby ugruntować materiał i uzupełnić wiedzę przez dodatkowe doświadczenie z gry. 4. Przebieg gry Wprowadzenie 30 Przedstawienie gry symulacyjnej Wprowadzenie w scenariusz Wyjaśnienie przebiegu i zasad gry Przydział ról Czytanie profili ról 15 Omówienie strategii w grupach Jakie mamy cele? Jaka jest najlepsza strategia do ich osiągnięcia? Faza gry Negocjacje nieformalne między aktorami Jakie interesy reprezentują inne grupy? Z kim można współpracować? Okrągły stół ze wszystkimi uczestniczącymi grupami pod przewodnictwem mediatora Przedstawienie grup Prezentacja stanowiska i argumentów Dyskusja o różnych możliwościach 10 Decyzja samorządów z Fennberg i Wamond o projekcie trasy przesyłowej Zakończenie 45 Ocena gry symulacyjnej Jak odebraliście grę? Jak przebiegła gra? Co było realistyczne? Co nie? Czego się nauczyliście? ImTeam4EU 4

5 5. Aktorzy i podział Gra jest zaprojektowana dla uczestników. Poniższy przegląd przedstawia reprezentowane w grze grupy i ich stanowisko odnośnie trzech kwestii spornych przy budowie nowej linii elektrycznej, linii kablowej (lub napowietrznej) i priorytet zasilania ekoprądem. Przegląd aktorów i stanowisk Budowa nowej linii przesyłowej Elektroenergetyczna linia kablowa Priorytet dla ekoprądu Wamond Samorząd Wamond Stowarzyszenie Przedsiębiorców Wamond Elektrownia atomowa Kermoser Zielone Wamond Fennberg Samorząd Fennberg Związek przedsiębiorców Fennberg Organizacja turystyczna Fennberg Sunforce Ponadregionalnie Powergrid Mediator euroregionu Inicjatywa obywatelska Stop potwornej linii! zgoda raczej zgoda neutralnie raczej odmownie odmownie ImTeam4EU 5

6 Przydział ról następuje podczas wprowadzenia, po wyjaśnieniu scenariusza. W zależności od liczby uczestników grupy mają różną wielkość. Najpierw należy każdą grupę obsadzić dwoma uczestnikami. W przypadku więcej niż 22 uczestników grupy uzupełniane są o kolejną osobę w następującej kolejności: Powergrid Inicjatywa obywatelska Stop potwornej linii! Stowarzyszenie Przedsiębiorców Wamond Związek przedsiębiorców Fennberg Zielone Wamond Organizacja turystyczna Fennberg Sunforce Elektrownia atomowa Kermoser Mediator euroregionu Samorząd Wamond Samorząd Fennberg Grupy i role powinny być losowane. Bardzo prosta metoda to wrzucenie identyfikatorów do woreczka, aby uczestnicy losowali z niego po kolei. Uwaga: Teoretycznie możliwe jest także rozegranie gry w składzie mniejszym niż 22 uczestników. W takim przypadku niektóre grupy byłyby reprezentowane przez jedną osobę. W każdym razie jednak, zwłaszcza, gdy dotyczy to młodszych uczniów, wszystkie role powinny być obsadzone przez przynajmniej dwie osoby Jeśli trzeba zlikwidować role, to w następującej kolejności: Elektrownia atomowa Kermoser Organizacja turystyczna Fennberg Sunforce Zielone Wamond Stowarzyszenie Przedsiębiorców Wamond Związek przedsiębiorców Fennberg Inicjatywa obywatelska Stop potwornej linii! Powergrid Samorząd Wamond Samorząd Fennberg Mediator euroregionu ImTeam4EU 6

7 6. Przed grą: Materiał, przygotowanie i planowanie Długofalowo: organizacja pomieszczeń: duży stół dla wszystkich uczestników z komputerem, rzutnikiem, ekranem jeśli to możliwe 2-3 mniejsze pomieszczenia do pracy ułożenie harmonogramu ew. merytoryczne przygotowanie na zajęciach (np. informacje dot. Polityki energetycznej, współpraca transgraniczna lub Unia Europejska). Kilka dni przed grą: druk i przygotowanie materiałów do gry: scenariusz 1 x na uczestnika profile ról poszczególnych grup 1 x na uczestnika grupy przygotowanie identyfikatorów dla wszystkich uczestników tabliczki na stół 1 x na grupę przygotowanie sprzętu potrzebnego do wprowadzenia jak komputer, przedłużacz, rzutnik i zapewnienie, że przynajmniej jedna osoba z prowadzących grę potrafi je obsługiwać. Krótko przed grą: wyłożenie identyfikatorów i profili ról oraz innych dokumentów i dopasowanie ich do faktycznej liczby uczestników przygotowanie pomieszczeń (przestawienie stołów itd.) przygotowanie urządzeń technicznych. ImTeam4EU 7

8 7. Podczas gry: Przebieg schematyczny, materiał i zadania kierownika gry Przebieg Grupy aktorów Potrzebne materiały Zadania prowadzącego grę Wprowadzenie Wstęp - prowadzący grę. Komputer, rzutnik, ekran. Wyjaśnienie gry, przebiegu i zasad gry na podstawie prezentacji wstępnej, przydział ról metodą losową. Faza czytania Spotkanie w grupach, lektura Scenariusza i specyficznych profili ról. Wystarczająca ilość kopii Scenariusza, Profili ról. Rozdzielenie Scenariusza i Profili ról, ew. odpowiadanie na pytania. Omówienie strategii Porozumienie się w grupie co do konkretnych wymagań politycznych; przydział zadań w grupie: Kto z kim rozmawia w następujących zaraz negocjacjach nieformalnych? Udostępnienie wystarczającej przestrzeni, aby grupy mogły rozmawiać w sposób niezakłócony. Ew. odpowiedzi na pytania, zaoferowanie pomocy. Negocjacje nieformalne Negocjacje wstępne według zasady czterech oczu między wszystkimi grupami. Uczestnicy próbują odgadnąć stanowisko innych grup i mogą się umawiać i zawierać deale. Przestrzeń wystarczająca do niezakłóconych negocjacji. Ustawienie stołów w prostokąt lub podkowę do następnej fazy. Ustawienie tabliczek na stół. Przestrzeganie czasu, zachęcanie grup do podziały pracy, oferowanie pomocy. W tej fazie zawsze powinny ze sobą negocjować jednocześnie tylko dwie lub trzy grupy. Briefing przewodniczącego posiedzenia. Okrągły stół Mediator euroregionu prowadzi okrągły stół, prezentacja argumentów i stanowiska przez grupy, krytyka stanowiska innych grup. Przestrzeganie równej długości wypowiedzi i odpowiedniego języka, zwracanie uwagi na czas. ImTeam4EU 8

9 Podjęcie uchwał i ogłoszenie decyzji Wspólne obrady i decyzja obu samorządów, ogłoszenie uchwały dotyczącej planowanej linii przesyłowej. Pozostałe grupy mają w tym czasie przerwę. Jeśli na koniec będzie jeszcze czas, grupy mogą krótko ocenić decyzję samorządów (statement końcowy). 8. Po zakończeniu gry: Rady, dotyczące oceny gry Po grze oceniane są wyniki i przebieg gry symulacyjnej i, jeśli to możliwe, łączone z właśnie nabytą wiedzą. Bezpośrednio po zakończeniu gry centralne znaczenie ma, aby uczestnicy wyszli ze swych ról. Jako akt symboliczny powinni oddać swoje identyfikatory. Dla pełnej refleksji dyskusji o grze oraz jej wyniku ważne jest, aby uczestnicy ponownie przyjęli swoją faktyczna tożsamość. Ocena przebiega zasadniczo w trzech fazach: 1. Intuicyjna analiza gry (Co się wydarzyło? Jak uczestnicy czuli się podczas gry?) 2. Refleksja nad grą i zdystansowanie się (Jak można wyjaśnić przebieg gry?). Należy przy tym zapytać uczestników: Jak daleko odeszli od swoich pierwotnych celów (pozycja wyjściowa ich roli), czy są zadowoleni w efektu z pozycji swojej roli, i jakie argumenty ich przekonały i dlaczego. W tym miejscu można poruszyć różnice między rzeczywistością a sytuacją w grze. Nawet, jeśli uczestnicy jeszcze niewiele wiedzą o procesach politycznych, można im przekazać informacje o rzeczywistych procesach politycznych. 3. Krytyka gry (Czego się nauczyliśmy? Czy macie propozycje ulepszenia gry?) Można skorzystać z następujących pytań kierunkujących podczas dyskusji: Faza 1 Jak czuliście się podczas gry? Co się wydarzyło? Jak czuliście się jako politycy ew. przedstawiciele/przedstawicielki grup interesów? Faza 2 Czy jesteście zadowoleni z wyniku? Jeśli tak, dlaczego? Jeśli nie, dlaczego nie? Czy trudno było dojść do porozumienia? Jeśli tak, dlaczego? Jeśli nie, dlaczego nie? Czy osiągnęliście swoje pierwotnie założone cele? Jeśli nie, dlaczego nie? Dlaczego myślicie, że uczestnicy mieli częściowo bardzo różne zdania? Co było rzeczywiste/nierzeczywiste? ImTeam4EU 9

10 Faza 3 Czego się nauczyliście? Co Wam się podobało? Co zmienilibyście w grze? 9. Możliwa metoda oceny gry: błyskawiczny wywiad 2 Za pomocą tej metody można wypytać uczestników o doświadczenia, wyniki i feedback, dochodzi też do wymiany między uczestnikami. Przede wszystkim można uchwycić spontaniczne skojarzenia i opinie uczniów. Pytania 1. Co w grze było realistyczne, a co nie? 2. Czego się nauczyliście? 3. Jakie byłoby z Twojego punktu widzenia perfekcyjne rozwiązanie? 4. Co podobało Ci się w grze symulacyjnej, co można byłoby poprawić? Krótki opis Uczniowie są dzieleni na cztery równe grupy, na przykład poprzez odliczanie od 1 do 4. Po pięciominutowym przygotowaniu każdy z członków grupy ma za zadanie, przeprowadzić wywiad z członkami pozostałych trzech grup, stawiając swoje pytania. Uczniowie rozmawiają ze sobą przez 10 do 15 minut, przepytując się wzajemnie i zbierając wyniki. Po fazie wywiadu wracają do swoich grup (1-4) i zestawiają odpowiedzi na plakacie na tablicy Flipchart. Następnie każda grupa prezentuje wyniki swojej ankiety. Im bardziej szczegółowo będziemy omawiać wyniki, tym dłużej będzie trwać ćwiczenie. Przebieg Faza planowania Na przygotowanie wywiadu Faza wywiadu Wzajemne przepytywanie Podsumowanie wyników na flipcharcie 5 min min min. w 4 grupach 4-8 osób wszyscy w 4 grupach 4-8 osób Prezentacja wyników 1 min. na grupę plenum 2 W nawiązaniu do Hello, w: Thiagarajan, Sivasailam (2006): Thiagi s 100 Favorite Games. San Francisco: Pfeiffer ImTeam4EU 10

11 Materiał i przygotowanie: 4 pytania, ew. prezentowane na projektorze 4 arkusze flipchart i marker Uczestnicy: Czas: minut 10. O Planpolitik Planpolitik specjalizuje się w opracowywaniu koncepcji i przeprowadzaniu interaktywnych i zorientowanych na partycypację formatów zajęć na tematy polityczne, ekonomiczne i społeczne. Planpolitik sięga przy tym do metod aktywizujących i kreatywnych, jak np. gry symulacyjne, laboratoria pomysłów i warsztaty przyszłościowe i kreatywne oraz tworzenie scenariuszy i kampanii. Ponadto Planpolitik prowadzi metodyczne kursy dokształcające i treningi kompetencji. Zarząd i już 10 pełnoetatowych pracowników dysponują długoletnim doświadczeniem w pracy edukacyjnej i przeprowadzili na całym świecie z sukcesem ponad szkoleń z ok uczestnikami na przeróżne tematy. Ponadto Planpolitik współpracowała z ok. 170 różnymi organizacjami partnerskimi, między innymi z fundacjami politycznymi, akademiami, uniwersytetami, publicznymi i prywatnymi instytucjami edukacyjnymi, organizacjami pozarządowymi oraz firmami z kraju i z zagranicy. Po więcej informacji zapraszamy na stronę Od kilku lat Planpolitik pracuje ponadto nad rozwojem cyfrowej oferty edukacyjnej. Przegląd oferty prezentujemy Państwu pod adresem: ImTeam4EU 11