Agresja elektroniczna wobec dzieci i młodzieży doświadczenia czterech lat badańw Polsce

Transkrypt

1 Agresja elektroniczna wobec dzieci i młodzieży doświadczenia czterech lat badańw Polsce dr Instytut Medycyny Pracy w Łodzi Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi

2 Perspektywa 5 projektów badawczych J. Pyżalski / WSP w Łodzi Grant MNISW Cyberbullying jako nowa forma agresji rówieśniczej wśród gimnazjalistów ( ) (N=2143) J. Pyżalski / Grant IMP 8.5 / Instytut Medycyny Pracy w Łodzi Cyberbullying jako nowy stresor w zawodzie nauczyciela (2009) (N=600) Cyberbullying We can. Program Grundtvig dotyczący edukacji rodziców w zakresie cyberbullyingu (Polska, Litwa, Włochy, Grecja) ( ) Project title: Cyberbullying in adolescence: investigation and intervention in six European Countries ( ) Badania studentów WSP w Łodzi wewnętrzny grant (2009)

3 Definicja zjawiska Agresja elektroniczna to rodzaj zbiorczego określenia dla wszystkich aktów agresji, w których narzędziem jej realizacji są nowe technologie komunikacyjne -telefony komórkowe lub Internet (David-Ferdon, Feldman Herz, 2007; Pyżalski, 2009) 3

4 Agresja elektroniczna Wyodrębniona ze względu na narzędzie realizacji Czasami związana z wystąpieniem nowych mechanizmów Bardzo zróżnicowane jakościowo sposoby realizacji (techniczne) Najczęściej traktowana jako subtyp agresji rówieśniczej cyberbullying (mobbing elektroniczny)

5 Bliższe przyjrzenie sięw badaniach jakościowych wskazuje jednak, że jest to zbyt wąskie podejście: Agresja elektroniczna wobec celebrytów Agresja elektroniczna wobec pokrzywdzonych Agresja elektroniczna wobec idei/grup Agresja elektroniczna przypadkowa (impulsywna) Agresja elektroniczna wobec nauczycieli (5% przyznaje się do bycia ofiarą) (Pyżalski, 2011)

6 Sprawstwo Kto był ofiarą? % Osoby znane tylko z internetu 42,5 Osoby znane ale nie bliscy koledzy/koleŝanki 39 Bliscy koledzy/koleŝanki 26,8 Osoby wybrane całkowicie przypadkowo 24,2 Nie konkretne osoby, ale grupy osób, np. kibice jakiejś druŝyny, etc.. 15,8 Były chłopak/dziewczyna 16,9 Inni ludzi np. bezdomni, alkoholicy 10,8 Osoby znane, np. piosenkarze, aktorzy 11,1 Nauczyciele 9

7 Wiktymizacja w zakresie agresji elektronicznej Kto był sprawcą? % Inni młodzi ludzie, których zna ze szkoły/klasy osiedla, którzy nie są moimi bliskimi kolegami/koleŝankami 35,4 Osoby, które zna tylko z Internetu Ktoś mu/jej kompletnie nieznany (anonimowy) Bliscy koledzy/koleŝanki Osoby dorosłe, których nie zna Jego/jej były chłopak/dziewczyna Osoby dorosłe, które zna 34,2 34,0 31,8 11,3 11,1 6,4 J. Pyżalski / WSP w Łodzi Grant MNISW Cyberbullying jako nowa forma agresji rówieśniczej wśród gimnazjalistów

8 Cyberbullying? Bullying regularność, intencjonalność, nierównowaga sił Cyberbullying nowe mechanizmy, nowe właściwości (czasami)

9 Cyberbullying % chłopców % dziewcząt % Cała próba NiezaangaŜowany 65,8 68,7 67,1 Sprawca 22,8 16,4 19,5 Ofiara 5,1 7,8 6,6 Bully-victim 6,3 7,1 6,8 J. Pyżalski / WSP w Łodzi Grant MNISW Cyberbullying jako nowa forma agresji rówieśniczej wśród gimnazjalistów

10 Cyberbullying a bullying Prawie 90% uzniów niezaangażowanych w bullying nie bierze teżudziału w cyberbullyingu Połowa sprawców jest też sprawcami online Częściej niżco trzecia ofiara bullyingu jest sprawcą, sprawco-ofiarą lub ofiarą online J. Pyżalski / WSP w Łodzi Grant MNISW Cyberbullying jako nowa forma agresji rówieśniczej wśród gimnazjalistów

11 Przyczyny? Online i offline to jedno Przykład bardziej rozbudowanego konfliktu, który miałkorzenie w relacjach rówieśniczych w środowisku szkolnym i w miejscu zamieszkania opisuje jedna z wychowawczyńw gimnazjum (C, N, nr 7, K). Sytuacja dotyczy ośmiu dziewcząt z mojej klasy. ( ) Konflikt trwa od pierwszej klasy gimnazjum. Wytworzyły siędwa obozy częśćdziewcząt to takie typowe imprezowiczki (czarne włosy, różowe torebki, obrazy, solarium) Drugą grupęstanowiądziewczęta, które preferująinny styl ubioru i zachowania bojówki, hip-hop, arafatki, chłopaki z bloków. ( ) Pojawiły się wyzwiska, groźby pobicia, nasyłanie kolegów, koleżanek właśnie za pomocą GG[komunikatora], fotka.pl[portal społecznościowy]. W innym gimnazjum, gdzie uczniowie umieszczali na portalach społecznościowych wulgarne wpisy dotyczące koleżanki, przyczyną agresji byłkonflikt, który powstałw klasie i wmieszanie się w ten konflikt ojca uczennicy. Uczennica zaprzeczała, że brała udziałw wagarach klasy i że piła alkohol. Ojciec popierałcórkę, klasa miała inne zdanie (N, K, nr 45).

12 Uwarunkowania Sprawcy i ofiary cyberbullyingu częściej korzystająz internetu w sposób dysfunkcjonalny (w szerszym kontekście) Sprawcy i sprawco-ofiary: wyższe natężenie konfliktów w rodzinie, mniej czasu spędzanego z rodzicami Ofiary cyberbullyingu: niższa samoocena statusu ekonomicznego rodziny

13 Uwarunkowania Sprawcy i sprawco ofiary: antyszkolna postawa Sprawcy i ofiary czują się bardziej przemęczeni nauką szkolną Sprawcy i ofiar: gorsze wyniki w nauce. Ale teżuczniowie o najwyższej średniej ocen (5-6) częściej ofiarami Generalnie sprawcy mająniższe oceny z zachowania, ale: aż13% uczniów z ocenąwzorowąi 14% z bardzo dobrąteżbyło sprawcami Sprawcy funkcjonująw środowiskach rówieśniczych, gdzie sąprzychylne normy zachowaniom ryzykownym Sprawcy i ofiary: często brak nawet jednego bliskiego przyjaciela. Najtrudniejsza sytuacja dotyczy sprawco-ofiar. Sprawcy i sprawco-ofiary funkcjonująw środowiskach domowych i szkolnych, gdzie nie sąwyznaczone i egzekwowane normy dotyczące funkcjonowania online

14 Nauczyciele (N=600) 18% posiada rozwiązania na poziomie procedur 13% przeszło szkolenie dotyczące agresji elektronicznej Niewiele pomysłów na obecnośćnowych technologii w szkole -nie tylko w procesie dydaktycznym, ale i wychowawczym J. Pyżalski / Grant IMP 8.5 / Instytut Medycyny Pracy w Łodzi 14

15 Konsekwencje Ofiary i sprawco-ofiary: niższa samoocena Generalnie: szczególnie dużo niekorzystnych zjawisk w przypadku sprawco-ofiar

16 Ważne Jedynie ok. 9% ofiar cyberbullyingu zgłosiło problem nauczycielom a 29% rodzicom 37% badanych wysłało przez internet/telefon komórkowy coś, co miało byćżartem a skończyło siępoważnąprzykrościąinnej osoby

17 Wnioski, czyli jak działać?

18 Uwzględnienie wielu różnych agresji elektronicznych Nie warto przeceniaćnowości zjawiska (nie można jej też niedoceniać) Warto pamiętaćo uniwersalnych czynnikach chroniących i czynnikach ryzyka

19 Działania ania na rzecz pozytywnego wykorzystania nowych technologii komunikacyjnych w dydaktyce i szeroko rozumianej komunikacji w środowiskach edukacyjnych

20 Zajęcia nastawione na wiedzę o specyfice nowych mediów oraz bezpieczeństwo korzystania z nich Normy!!! Netykieta!!

21 Współpraca praca z rodzicami uczniów

22 Rozwiązania zania techniczne

23 Uwzględnienie problematyki agresji elektronicznej w dokumentach, procedurach szkolnych oraz znajomość przepisów w prawa w tym zakresie

24 Dziękuj kuję za uwagę