UNIWERSYTET RZESZOWSKI WYDZIAŁ PEDAGOGICZNY INSTYTUT PEDAGOGIKI

Transkrypt

1 UNIWERSYTET RZESZOWSKI WYDZIAŁ PEDAGOGICZNY INSTYTUT PEDAGOGIKI ŁUCJA JAROCH MOTYWY WYBORU ZAWODU PRZEZ UCZNIÓW KLAS III GIMNAZJALNYCH Z RÓŻNYCH ŚRODOWISK SPOŁECZNYCH Praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. M. Radochońskiego R z e s z ó w

2 2 Panu prof. dr hab. M. Radochońskiemu składam serdeczne podziękowania za pomoc i cenne wskazówki udzielone mi podczas pisania niniejszej pracy

3 3 SPIS TREŚCI WSTĘP...5 ROZDZIAŁ I PROBLEMATYKA PRACY W ŚWIETLE LITERATURY 1. PSYCHOLOGICZNA CHARAKTERYSTYKA OKRESU DORASTANIA 1.1. Ogólna charakterystyka, periodyzacja i terminologia Biologiczne i fizyczne aspekty rozwoju w wieku dorastania Kształtowanie się i rozwój osobowości Psychologiczne uwarunkowania rozwoju osobowości REGULACYJNA ROLA ASPIRACJI I ZAINTERESOWAŃ UCZNIA 2.1. Pojęcie aspiracji Poziom aspiracji Rodzaje aspiracji i ich uwarunkowania Zainteresowania ich rozwój i funkcje PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY PREORIENTACJI ZAWODOWEJ 3.1. Motywy ludzkiego działania i wyboru zawodu Istota i rola preorientacji zawodowej PRZEGLĄD BADAŃ...52

4 4 ROZDZIAŁ II METODOLOGIA BADAŃ WŁASNYCH 1. Problem pracy i jego uzasadnienie Pytania badawcze i hipotezy Zmienne i ich wskaźniki Metody, techniki i narzędzia badawcze Charakterystyka badanej grupy Organizacja i przebieg badań.70 ROZDZIAŁ III ANALIZA MATERIAŁU BADAWCZEGO 1. Uwagi wstępne Analiza wyników ankiety...73 ROZDZIAŁ IV WERYFIKACJA HIPOTEZ BADAWCZYCH I WNIOSKI KOŃCOWE 1. Omówienie kryteriów weryfikacji Weryfikacja hipotez w badaniach własnych Wnioski końcowe...87 SPIS TABEL ANEKS BIBLIOGRAFIA

5 5 Wstęp Decyzja wyboru zawodu jest dla młodego człowieka poważnym problemem. Rozstrzygnięcie tego problemu angażuje w poważnym stopniu jego osobowość, lecz związek pomiędzy cechami osobowościowymi ludzi a decyzją dotyczącą wyboru zawodu nie jest prosty. Wybór zawodu to nie tylko problem indywidualny dotyczący tylko jednostki. Dużą rolę powinno spełniać tutaj poradnictwo zawodowe oraz doradcy pedagogiczni, którzy w umiejętny sposób winni pomóc młodzieży przy trafnym wyborze przyszłego zawodu. Wybór taki ma charakter procesu rozwojowego i stanowi sekwencję decyzji podejmowanych w ciągu wielu lat życia. Czynniki wpływające na wybór zawodu są zapewne różne, np. zależą od cech osobowych jednostki, poprzez czynniki emocjonalne, rodzaju i poziomu wykształcenia oraz wpływu środowiska. Wybór zawodu składa się z wielu decyzji cząstkowych dotyczących wyboru konkretnej szkoły, poziomu kwalifikacji zawodowych, konkretnej pracy, wyboru samego zawodu. Niniejsza praca ma na celu ustalenie odpowiedzi na pytanie: Jakimi motywami kieruje się młodzież przy wyborze zawodu, dalszego kształcenia? Praca moja składa się z czterech rozdziałów:

6 6 Rozdział pierwszy - dotyczy psychologicznej charakterystyki okresu dorastania. W tym okresie zachodzą bardzo duże zmiany w życiu psychicznym dziecka. Kształtuje się osobowość młodego człowieka, powstają aspiracje, zainteresowania co do tego jak młodzież ma ułożyć i zaplanować sobie życie dorosłe. W tym okresie młodzi ludzie zderzają się z rzeczywistością społecznozawodową. Wraz z procesem dojrzewania psychicznego i dorastania społecznego pojawia się problem własnej przyszłości zawodowej. Spojrzenie na motywy ludzkiego działania oraz miejsce rodziny i szkół zawodowych w systemie przygotowania młodzieży do wyboru konkretnej szkoły, zawodu, też odgrywa ważną rolę w życiu młodego człowieka. Ważną rolę odgrywają tu postawy, przekonania, zainteresowania, inteligencja, aspiracje zawodowe, wyniki osiągnięć szkolnych, rodzina, szkoła oraz poradnie wychowawczozawodowe. W rozdziale drugim - zawarłam zagadnienia metodologiczne swojej pracy. Piszę w nich o pytaniach, problemach, hipotezach oraz zmiennych i wskaźnikach. Prezentuję również hipotezy, które postawiłam w swojej pracy. W rozdziale tym opisuję także metody i techniki badawcze, które zastosowałam w swojej pracy oraz grupy młodzieży, objęte przeze mnie badaniami. Rozdział trzeci - poświęciłam szczegółowej analizie wyników kwestionariusza ankiety dotyczącej motywów wyboru zawodu przez badaną młodzież, poprzedzając ją ogólnymi uwagami dotyczącymi sposobów analizy wyników badań. W rozdziale czwartym - dokonuję weryfikacji postawionych hipotez oraz formułuję wnioski wynikające z analizy wyników moich badań, które dotyczą tego co jest głównymi motywami, którymi kierują się młodzi ludzie wybierając dany zawód, kierunek dalszego kształcenia.

7 7 Mam nadzieję, że moja praca przyczyni się do lepszego zrozumienia młodzieży, która pochodzi z różnych środowisk społecznych i stawia pierwsze kroki Dalsza część tego dokumentu dostępna jest tylko w sieci wewnętrznej ZSGiPS Przemyśl Dokument off-line z ograniczonym dostępem o charakterze edukacyjny Administrator BANKU EDUKACYJNEGO