SZKOŁA PODSTAWOWA im. Władysława Orkana w SIENIAWIE. PROGRAM PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZY w zakresie: PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ

Transkrypt

1 SZKOŁA PODSTAWOWA im. Władysława Orkana w SIENIAWIE PROGRAM PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZY w zakresie: PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ na rok szkolny 2014/2015 1

2 I. OPIS AKTUALNEJ SYTUACJI WYCHOWAWCZEJ W naszej szkole profilaktyka jest kategorią nadrzędną w stosunku do różnych problemów, z którymi spotykamy się. Poszczególne oddziały realizują opracowane przez wychowawców i zatwierdzone przez dyrektora szkoły programy wychowawcze, które są realizowane na wszystkich formach zajęć szkolnych i pozalekcyjnych. Ponadto szkoła organizuje w ramach lekcji wychowawczych spotkania z psychologiem szkolnym, na których realizowany jest program edukacji emocjonalnej, a także zagadnienia związane z wychowaniem prorodzinnym. W ramach profilaktyki bezpieczeństwa organizowane były spotkania z higienistką szkolną, przedstawicielami Straży Pożarnej, Policji, a także przeprowadzono konkursy pod hasłem Zachowaj Trzeźwy Umysł. Przeprowadzono Spotkanie z przedstawicielem Policji dla dzieci, nauczycieli i rodziców dotyczące profilaktyki uzależnień. W każdym roku szkoła organizuje dla uczniów kl. IV szkolenie z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz przeprowadza egzamin na Kartę Rowerową. Szczególną uwagę zwraca się na bezpieczeństwo podczas wycieczek szkolnych.. W związku z wiekiem rozwojowym dzieci od 7-12 lat oraz tym, że jest to szkoła wiejska, gdzie istnieje dobra współpraca środowiska lokalnego ze szkołą, która jest istotnym czynnikiem chroniącym, uczniowie naszej szkoły nie są grupą wysokiego ryzyka zagrożeń. Tak więc, program profilaktyczny szkoły opiera się na profilaktyce pierwszorzędowej (uprzedzającej), w której większy nacisk położony został na czynniki chroniące i promujące zdrowy styl życia oraz opóźniające wiek inicjacji. II. KONSTRUKCJA PROGRAMU 1. FAZA WSTĘPNEJ IDENTYFIKACJI Na podstawie zwiększającej się ilości wypadków na drogach (dane statystyczne), obniżającego się wieku inicjacji używek, a także zdarzającej się agresji słownej i fizycznej wśród nastolatków (wyniki ankiety) grono pedagogiczne podjęło decyzję, iż przewodnim tematem programu profilaktycznego szkoły będzie szeroko rozumiane bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne nastolatka w jego środowisku. Źródeł takiej sytuacji upatrujemy w zmianach cywilizacyjnych środowiska, jego oddziaływaniu na młode pokolenie, a także w zmianach struktury rodziny i potrzebach rozwojowych dzieci. 2. FAZA DIAGNOZY Grupą badawczą są uczniowie Szkoły Podstawowej w Sieniawie. W zależności od problemu badaniami zostaną objęte różne grupy wiekowe: bezpieczeństwo w ruchu drogowym klasy I VI posługiwanie się sprzętem zasilanym energią elektryczną klasy I-VI sięganie po używki klasy VI edukacja emocjonalna klasy IV VI Kierują się własnymi kompetencjami i potrzebami programu: dokonano analizy dokumentów szkolnych i pozaszkolnych przeprowadzono rozmowy kierowane z nauczycielami i rodzicami przeanalizowano wytwory pracy dzieci dokonano analizy wyników ankiety 2

3 Analizując pozyskane informacje w/w metodami badawczymi stwierdzono: niewystarczającą znajomość wśród dzieci zasad bezpiecznego poruszania się po drodze niekompletne wyposażenie rowerów uczniów dojeżdżających do szkoły niską świadomość wśród dzieci i rodziców zagrożeń w drodze do szkoły obniżenie wieku usamodzielniania się uczniów w związku ze zmieniającą się sytuacją rodzinną - podejmowaniem pracy zawodowej przez obojga rodziców zbyt małą ofertę możliwości spędzenia wolnego czasu w dni wolne od nauki zły wpływ masmediów na psychikę i funkcjonowanie młodego człowieka brak treningu radzenia sobie w sytuacjach trudnych wśród młodzieży, zwłaszcza w sytuacjach konfliktowych SZCZEGÓŁOWE ZADANIA PROGRAMU: Zapoznanie z regulaminami pracowni przedmiotowych Poznanie zasad bezpiecznego użytkowania sprzętu pracującego z wykorzystaniem energii elektrycznej znajdującego się w naszym codziennym otoczeniu (szkoła, dom) Poznanie podstawowych zasad udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach Poznanie zasad bezpiecznej i higienicznej pracy z komputerem Zapoznanie się z ogólnymi zasadami i podstawowym sprzętem ochrony przeciwpożarowej zdobycie umiejętności rozpoznawania i odczytywania znaków powszechnej informacji i BHP znajdujących się w najbliższym otoczeniu zdobycie umiejętności stosowania się do znaków i sygnałów stosowanych w wypadku zagrożeń zapoznanie się z zasadami ruchu drogowego ostrzeżenie przed iluzoryczną wizją świata jako miejsca ciągłej rozrywki, przyjemności i sukcesu. Zmiana obiegowych przekonań o tym, że wszystkiego trzeba w życiu spróbować. Dostarczenie informacji na temat zgubnych skutków używania papierosów, alkoholu, narkotyków Ukazanie zagrożeń wynikających z sięgania po te środki Pokazywanie możliwości zdrowego życia, które daje radość i satysfakcję. Integracja grupy Obserwacja siebie i rozpoznawanie swoich uczuć; tworzenie własnego słownika uczuć Analiza podejmowanych działań i przewidywanie ich konsekwencji Rozumienie uczuć i trosk innych osób, respektowanie różnic w uczuciach, które budzą w ludziach te same rzeczy Samoakceptacja-postrzeganie siebie w korzystnym świetle, rozpoznawanie swoich słabych i silnych punktów Asertywność przedstawianie swoich uczuć i trosk bez złości i rezygnacji Realizując zadania programu zastosujemy następujące metody i formy pracy: 3

4 METODY I FORMY PRACY: praca grupowa praca indywidualna pogadanka dyskusja projekcja filmu ankieta niedokończone zdania,,burza mózgu mini wykład Opracowany program ma charakter cykliczny, będzie on uzupełniany w zależności od bieżących potrzeb, rozpoznawanych przez odpowiednią diagnozę. Aktualizacja programu będzie dokonywana w formie odpowiednich aneksów. OKREŚLENIE STRATEGII EWALUACYJNEJ Ewaluacja programu ma na celu: ocenić efekt, czyli stopień osiągnięcia celu, czy też rozwiązania problemu określić zgodność realizacji zadań z planem ocenić mocne i słabe strony realizatorów dostarczyć niezbędnych informacji do podejmowania decyzji w trakcie realizacji programu pozwolić modyfikować i usprawniać realizację programu dostarczyć informacji przydatnych do planowania dalszych działań Narzędziami i metodami do ewaluacji będą: obserwacja analiza dokumentów metody socjometryczne 1. analiza wytworów uczniów 2. metody statystyczne 3. ankieta 4. wywiad Posługując się w/w metodami określimy realizację celów i zadań Szkolnego Programu Profilaktycznego według wyznaczonych standardów i wskaźników. 4

5 STANDARDY I WSKAŹNIKI STANDARDY WSKAŹNIKI BHP uczniów przeszkolenie Regulaminy poszczególnych pracowni przedmiotowych Bezpieczne użytkowanie sprzętu szkolnego Bezpieczeństwo w czasie wolnym od zajęć lekcyjnych Zasady zorganizowania bezpiecznej wycieczki Bezpieczeństwo ucznia na drogach Udzielanie pierwszej pomocy i postępowanie w razie wypadku Higiena ciała i umysłu Zagrożenia i niebezpieczeństwa Czynniki mające szkodliwy wpływ na organizm człowieka Rola uczuć w życiu człowieka Panowanie nad emocjami Czy uczeń zna przepisy BHP? Czy uczeń zna regulaminy klasopracowni? Czy uczeń potrafi bezpiecznie korzystać ze sprzętu szkolnego? Czy uczeń zna zasady bezpiecznego spędzania czasu wolnego? Czy uczeń zna regulamin wycieczki, zasady zachowania się w środkach komunikacji publicznej, w budynkach użyteczności publicznej (np. kino, teatr, muzeum)? Czy uczeń zna przepisy ruchu drogowego? Czy uczeń zna zasady udzielania pierwszej pomocy? Czy uczeń zna etapy postępowania w razie wypadku? Czy uczeń zna sposoby i zasady powiadamiania odpowiednich służb ratowniczych? Czy uczeń zna zasady higieny? Czy uczeń ma świadomość reakcji swojego organizmu na działanie czynników środowiska? Czy uczeń ma wykształconą postawę asertywną? Czy uczeń zna skutki działania tytoniu, alkoholu, narkotyków na organizm człowieka? Czy uczeń umie nazwać uczucia swoje i innych ludzi? Czy uczeń rozpoznaje uczucia na podstawie sygnałów pochodzących od ciała (tzw. język ciała )? Czy uczeń zna społecznie akceptowane sposoby wyrażania złości? 5

6 Okazywanie szacunku dla uczuć innych Czy uczeń zna różne formy wypowiedzi akceptujące uczucia? Znaczenie samooceny w życiu człowieka Rola pochwały w życiu dziecka Znaczenie konfliktu w relacjach międzyludzkich Czy uczeń potrafi wymienić swoje dobre strony? Czy umie nazwać i zaakceptować własne słabości i wady? Czy ma realne poczucie własnej wartości? Czy uczeń umie sformułować pochwałę opisową, która unika oceny? Czy uczeń potrafi wykorzystać metodę rozwiązywania problemów bez porażek? 6

7 SZCZEGÓŁOWY PLAN ZAJĘĆ Z ZAKRESU BEZPIECZEŃSWA ZAŁĄCZNIK NR1 1. ZNAKI POWSZECHNEJ INFORMACJI - poznanie podstawowych znaków BHP znajdujących się w najbliższym otoczeniu - zdobycie umiejętności stosowania się do znaków powszechnie stosowanych w wypadku zagrożeń - zdobycie umiejętności rozpoznawania i odczytywania znaków powszechnej informacji i BHP znajdujących się w najbliższym otoczeniu 2. POZNAJEMY SYGNAŁY ALARMOWE - zapoznanie uczniów z planem ewakuacji szkoły na wypadek zagrożenia - uświadomienie konieczności zachowania porządku i dyscypliny podczas ewakuacji - zapoznanie i zapamiętanie ustalonego dla szkoły sygnału alarmowego - poznanie drogi ewakuacji w całym budynku - wyuczenie dyscypliny i sprawności opuszczania budynku 3. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA - poznanie przyczyn powstawania pożarów - zapoznanie uczniów z podstawowymi środkami gaśniczymi i możliwościami ich stosowania w danej sytuacji - zdobycie umiejętności posługiwania się podstawowym sprzętem gaśniczym będącym na wyposażeniu szkoły 4. BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY - poznanie podstawowych zasad bezpiecznej i higienicznej pracy w szkole - przypomnienie zasad bezpiecznego użytkowania sprzętu szkolnego podczas zajęć - przypomnienie zasad korzystania z pracowni komputerowej - poznanie zasad bezpiecznej i higienicznej pracy z komputerem - zdobycie umiejętności organizowania bezpiecznej i kulturalnej zabawy na przerwie międzylekcyjnej 7

8 5. BAWIMY SIĘ BEZPIECZNIE, PRZYJEMNIE I KULTURALNIE - poznanie zasad bezpiecznej i kulturalnej zabawy podczas przerw międzylekcyjnych i w czasie wolnym - podniesienie świadomości uczniów dotyczącej skutków niebezpiecznych zabaw 6. BEZPIECZNA WYCIECZKA SZKOLNA - zapoznanie z zasadami organizowania bezpiecznej wycieczki szkolnej zgodnie z ogólnymi przepisami dotyczącymi organizacji pozaszkolnych form nauczania - zapoznanie z regulaminem zachowania się na wycieczce - uświadomienie uczniom konieczności bezwzględnego przestrzegania postanowień regulaminu wycieczki 7. NIEBEZPIECZEŃSTWA GROŻĄCE DZIECIOM - określenie znaczenia niebezpieczne sytuacje - uświadomienie jak uniknąć niebezpiecznych sytuacji - uświadomienie skutków niebezpiecznych sytuacji - poznanie zasad prawidłowego zachowania się w niebezpiecznej sytuacji 8. HIGIENA MOJEGO CIAŁA I UMYSŁU - zapoznanie uczniów z pojęciem higieny ciała i umysłu - podniesienie umiejętności określenia wpływu czynników środowiska naturalnego, sztucznego i społecznego na zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka - podniesienie świadomości na temat reakcji organizmu ludzkiego na działanie tych czynników 9. BEZPIECZNE PORUSZANIE SIĘ PO DRODZE - poznanie znaków drogowych - zapoznanie z podstawowymi zasadami ruchu drogowego - zdobycie umiejętności oceny sytuacji na drodze i zaplanowania odpowiedniego postępowania 8

9 10. BEZPIECZEŃSTWO MŁODEGO ROWERZYSTY - poznanie zasad bezpiecznego poruszania się rowerem - uświadomienie skutków brawury i nieprzestrzegania przepisów - zdobycie umiejętności prawidłowego zachowania się w ruchu drogowym - uświadomienie potrzeby noszenia kasku ochronnego przez rowerzystę 11. PODSTAWOWE ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY I POSTĘPOWANIA W RAZIE WYPADKU - zaznajomienie z zasadami udzielania pierwszej pomocy - zapoznanie się z zagadnieniami budowy i czynności organizmu - zdobycie umiejętności postępowania w nagłych wypadkach - nabycie umiejętności powiadamiania odpowiednich służb ratownictwa medycznego i drogowego SZCZEGÓŁOWY PLAN ZAJĘĆ Z ZAKRESU PROFILAKTYKI UZALEŻNIEŃ 1. JAK POZOSTAĆ SOBĄ W DZISIEJSZYM ŚWIECIE? - ostrzeżenie przed iluzoryczną wizją świata kształtowaną przez media - wzmocnienie czujności zdystansowania wobec złudnych miraży świata - uzmysłowienie, że nie jest gorszy ten kto nie podążą bezkrytycznie za modą, szpanem, sukcesem 2. ZAGROŻENIA OKRESU DOJRZEWANIA - PRESJA GRUPY - zastanowienie się nad swoją pozycją w grupie rówieśniczej - uświadomienie jakie cechy posiada dobry kolega - zrozumienie potrzeby wyboru dobrego kolegi- prawdziwego przyjaciela - ćwiczenie postawy asertywności 3. O SZKODLIWOŚCI PALENIA TYTONIU - przekazanie rzetelnych informacji o szkodliwym działaniu tytoniu 9

10 - zmiana obiegowych przekonań o uspokajającym działaniu nikotyny - wyrabianie przekonania o słuszności stanowczej odmowy w przypadku presji grupy - uświadomienie uczniom, że nie muszą zgadzać się na bycie biernym palaczem 4. DLACZEGO LUDZIE PIJĄ? - ukazanie przyczyn w których ludzie sięgają po alkohol - zmianę obiegowych opinii na temat picia alkoholu - przekazanie informacji : czym jest choroba alkoholowa i jak trudno ją leczyć 5. NARKOTYKI - KONSEKWENCJA PIERWSZEGO RAZU - ukazanie niektórych przyczyn zażywania narkotyków - przestrzeganie przed wzięciem narkotyku na próbę - ukazanie mechanizmu uzależnienia - potrzeba pomocy osobom uzależnionym i ich rodzinom - - SZCZEGÓŁOWY PLAN ZAJĘĆ Z ZAKRESU EDUKACJI EMOCJONALNEJ 1. ŚWIADOMOŚĆ WŁASNYCH UCZUĆ - ustalenie wspólnych zasad pracy w grupie - integracja grupy, stworzenie milej, odprężającej atmosfery - uświadomienie dzieciom podstawowych uczuć wyrażanych w życiu codziennym - poszerzenie słownictwa związanego z tematyką uczuć i emocji - uświadomienie dzieciom w jakich sytuacjach wyrażają uczucia podstawowe oraz na postawie jakich sygnałów pochodzących od ciała mogą je rozpoznawać 2. NAZYWANIE UCZUĆ INNYCH. EMPATIA - uświadomienie dzieciom poszczególnych uczuć w tworzeniu układów międzyludzkich - pokazanie jakie uczucia wywołują pewne układy między ludźmi poprzez opracowanie krótkich scenek i odgrywanie ich przez dzieci 3. PANOWANIE NAD EMOCJAMI. KOMUNIKAT JA 10

11 - uświadomienie dzieciom jak obchodzą się ze złością, która jest podstawowym uczuciem dla każdego człowieka - ukazanie sposobów wyrażania złości społecznie akceptowanych - prezentacja budowy komunikatu ja 4. AKTYWNE SŁUCHANIE. JA I TY - dokonanie rozróżnienia pomiędzy sytuacjami, kiedy należy aktywnie słuchać, a kiedy stosować komunikat ja - uczenie różnych form wypowiedzi akceptujących uczucie słuchanie bardzo uważne (język ciała) zaakceptowanie uczuć określenie tych uczuć 5. POSTAWA BEST ( z czego jestem zadowolony, co u siebie lubię) - umożliwienie dzieciom uświadomienia sobie swoich mocnych stron i nauczenie się ich rozpoznawania - wzajemne poinformowanie, jakie zachowania innych są odbierane jako wsparcie - uświadomienie dzieciom konieczności zaakceptowania słabości i wad, jeżeli pragną osiągnąć realne i żywe poczucie własnej wartości 6. POCHWAŁA - ukazanie typowych form chwalenia (zawierających ocenę dziecka) - uczenie pochwały opisowej, unikanie oceny osoby 7. PROBLEM KLASY. ROZWIAZYWANIE PROBLEMÓW KLASOWYCH - ukazanie konsekwencji typowych form rozwiązywania konfliktów - prezentacja i wypróbowanie etapów metody Rozwiązywania - Problemów bez Porażek TEMATY ZAJĘĆ Z ZAKRESU PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ DLA NAUCZANIA ZINTEGROWANEGO. 1. ZNAKI, KTÓRE WARTO ZNAĆ ABY CZUĆ SIĘ BEZPIECZNIE. - poznanie podstawowych znaków BHP i powszechnej informacji znajdujących się w najbliższym otoczeniu - zdobycie podstawowych umiejętności rozpoznawania i stosowania się do znaków i sygnałów powszechnie stosowanych w wypadku zagrożeń 11

12 2. BAWIMY SIĘ BEZPIECZNE, PRZYJEMNIE I KULTURALNIE - poznanie zasad bezpiecznej i kulturalnej zabawy podczas przerw między zajęciami i w czasie wolnym - podniesienie świadomości uczniów dotyczącej skutków niebezpiecznych zabaw - podanie przykładów zabaw bezpiecznych i niebezpiecznych 3. BEZPIECZEŃSTWO NA DRODZE - zapoznanie się z podstawowymi zasadami ruch drogowego - zdobycie podstawowych umiejętności oceny sytuacji na drodze i zaplanowania odpowiedniego postępowania - zdobycie umiejętności prawidłowego zachowania się na drodze 4. JESTEM KOLEGĄ - uwrażliwienie na potrzeby innych - ukazanie potrzeby obrony klasowej ofiary - kształtowanie umiejętności sprzeciwiania się klasowej większości, gdy to co robią jest złe - kształtowanie pozytywnych cech charakteru 5. ŚWIAT DOROSŁYCH W OCZACH DZIECI. - rozpoznanie problemów z którymi spotykają się dzieci - umożliwienie ukazania sposobu mówienia o trudnych sprawach bez poczucia zagrożenia - wskazanie możliwości zwrócenia się o pomoc w konkretnych sytuacjach 6. CHCĘ BYĆ KULTURALNY. Cele zajęć : - promowanie zasad dobrego wychowania - ukazanie wartości przestrzegania zasad w kontaktach interpersonalnych - wyrobienie postawy szacunku wobec innych 7. LUBIĘ W TOBIE. - przekazywanie pozytywnych informacji zwrotnych 12

13 - rozwijanie pozytywnej koncepcji samego siebie - 8. PANORAMA UCZUĆ. - uświadomienie dzieciom podstawowych uczuć wyrażanych w życiu codziennym - poszerzenie słownictwa związanego z tematyką uczuć, emocji - uświadomienie dzieciom w jakich sytuacjach wyrażają uczucia podstawowe oraz na podstawie jakich sygnałów pochodzących od ciała mogą je rozpoznawać 9. MOJE MOCNE STRONY. - podnoszenie samooceny poprzez umożliwienie dzieciom uświadomienia sobie swoich mocnych stron i nauczenie się ich rozpoznawania - przekaz pozytywnych informacji zwrotnych - wzajemne poinformowanie się jakie zachowania innych odbierane są jako wsparcie i dodawanie ducha 13

14 Wykaz zajęć na których będą realizowane zagadnienia profilaktyki zagrożeń ZAŁĄCZNIK NR 2 Zagadnienia z zakresu Rodzaj zajęć Osoby odpowiedzialne za przeprowadzenie zajęć w klasach IV-VI Osoby odpowiedzialne za koordynowanie zajęć w klasach I-III Bezpieczeństwa Technika Informatyka Przyroda Wychowanie fizyczne Nauczyciele uczący poszczególnych przedmiotów wg opracowanego planu wychowawcy Profilaktyki uzależnień Godziny wychowawcze Wychowanie prorodzinne Wychowawcy Nauczyciel uczący przedmiotu wychowawcy Edukacji emocjonalnej Godziny wychowawcze Psycholog szkolny Wychowawcy klas Psycholog szkolny wychowawcy klas Szkoła dla rodziców i wychowawców Warsztaty dla rodziców Psycholog szkolny Psycholog szkolny 14

15 Zadania szczegółowe programu profilaktyczno-wychowawczego w zakresie Profilaktyki zagrożeń na rok szkolny 2014/2015 W roku szkolnym 2014/2015 w Szkole Podstawowej w Sieniawie priorytetem będzie realizacja zadań z zakresu: szeroko rozumianego bezpieczeństwa edukacji emocjonalnej Informacja o szczegółowych celach poszczególnych zadań jak również osobach odpowiedzialnych za ich realizację zawarte są w Programie profilaktycznowychowawczym w zakresie Profilaktyki zagrożeń. W ramach modułu bezpieczeństwa w obecnym roku szkolnym zostaną zrealizowane tematy z zakresu: ochrony przeciw pożarowej bezpiecznego poruszania się po drodze bezpieczeństwa młodego rowerzysty higieny ciała i umysłu bezpieczeństwa i higieny pracy Podczas realizacji modułu Edukacja emocjonalna w szczególny sposób zostanie zwrócona uwaga na kształtowanie u dzieci postawy empatycznej wobec innych oraz świadomości wśród dzieci własnych uczuć. 15