Systemy informatyczne i rozliczeniowe instytucji finansowych

Transkrypt

1 Systemy informatyczne i rozliczeniowe instytucji finansowych Dr Katarzyna Wojtkiewicz, LL.M. The views expressed in this presentation are those of the author and do not necessarily reflect those of any referred institution

2 1. Wprowadzenie Zakres wykładu 2. Architektura systemów informatycznych instytucji finansowych (enterprise architecture) 3. Systemy przetwarzające dane referencyjne (reference data) 4. Systemy przetwarzające dane operacyjne (front-end, transaction & reporting data) 5. Systemy przetwarzające dane o rynku (market data)

3 Zasady organizacyjne i zaliczenie Daty spotkań: 31.03; 21.04; i 2.06 Obecność: kwestionariusz wypełniany pod koniec pierwszej części wykładu; Czas: część 1 (w tym kwestionariusz); część 2.; Q & A, zakres na egzamin; Egzamin: Dopuszczenie: 75% obecności Egzamin pisemny: Ocena: Kiedy? ostatnia godzina wykładów, Jak? written test (godzinny test pisemny podobny do testów rekrutacyjnych) Co? pytania podawane w zakresie na egzamin pod koniec każdego bloku wykładu 60% - 75% dostateczny, 75% 89% dobry, 9o% - 100% bardzo dobry. Dla 5 najlepszych, chętnych osób zaproszenie na 30 min. interview - pozytywny wynik zapewni wystawienie przeze mnie listu referencyjnego.

4 Blok 1 A RCHITEKTURA SYSTEMÓW INFORMATYCZNYCH INSTYTUCJI FINANSOWYCH ( ENTERPRISE A RCHITECTURE)

5 1. Wprowadzenie Zakres wykładu 2. Architektura systemów informatycznych instytucji finansowych (enterprise architecture) 3. Systemy przetwarzające dane referencyjne (reference data) 4. Systemy przetwarzające dane operacyjne (front-end, transaction & reporting data) 5. Systemy przetwarzające dane o rynku (market data)

6 Architektura przedsiębiorstwa systemy IT wspomagające procesy biznesowe Organization View Struktura Organizacyjna Organizational Structure Information View Business Process View Procesy biznesowe Strategy & Performance Applications & Systems View Przepływy informacji (danych) Data Architecture EIOPA Business Architecture (As- Is) Architektura systemów IT IT Architecture Products & Services View Produkty Firmy Products/ Services provided by EIOPA

7 Systemy wspieracjące procesy biznesowe

8 Komponenty architektury

9

10 Case study: EIOPA is part of a European System of Financial Supervisors EIOPA's core responsibilities are: to support stability of the financial system, transparency of markets and financial products, protection of policyholders & pension scheme members EIOPA is commissioned to: monitor and identify trends & risks, across borders, and across sectors.

11 Blok 1. Zakres na egzamin Wymień i krótko scharakteryzuj podstawowe elementy architektury przedsiębiorstwa. Przedstaw główne zasady (w tym proces) określania wymagań biznesowych dla poszczególnych komponentów architektury systemów informatycznych. Wymień i scharakteryzuj główne kategorie danych przetwarzanych w systemach informatycznych instytucji finansowej. Wskaż trzy, według Ciebie główne ryzyka najczęściej występujące przy wdrożeniu i utrzymywaniu systemów informatycznych i sposoby ich ograniczania.

12 Blok 2 Dane referencyjne A RCHITEKTURA SYSTEMÓW INFORMATYCZNYCH INSTYTUCJI FINANSOWYCH ( ENTERPRISE A RCHITECTURE)

13 Zakres wykładu 1. Wprowadzenie 2. Architektura systemów informatycznych instytucji finansowych (enterprise architecture) 3. Systemy przetwarzające dane referencyjne (reference data) 4. Systemy wspierające główne (core) systemy biznesowe (front-end, transaction & reporting data) 5. Systemy użytkowane w procesach zarządczych (management) i wsparcia (supporting processes)

14 Case study: Legal Entity Identifier Definicja Identyfikator podmiotu prawnego (LEI) to dwudziestocyfrowy kod alfanumeryczny oparty na normie ISO opracowanej przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO). Kod LEI powiązany jest z kluczowymi informacjami umożliwiającymi jasną i jednoznaczną identyfikację podmiotów prawnych uczestniczących w transakcjach finansowych. Mówiąc w uproszczeniu, publicznie dostępny zestaw danych LEI może zostać uznany za globalny katalog, co znacznie zwiększa przejrzystość rynku globalnego.

15 Lista regulacji stosujących LEI Wdrożenie nakazu stosowania Identyfikatora podmiotu prawnego LEI jest prerogatywą władz na terenie poszczególnych jurysdykcji. Global Legal Entity Identifier Foundation (GLEIF) ściśle monitoruje inicjatywy związane z identyfikacją podmiotów prawnych w sprawozdawczości organów regulacyjnych i nadzorze regulacyjnym. Poniżej przedstawiona została lista aktualnych i proponowanych działań regulacyjnych związanych z zastosowaniem LEI:

16 O LEI Informacje dostępne z aktualnymi danymi referencyjnymi identyfikatora podmiotów prawnych (LEI) np. oficjalna nazwa jednostki prawnej oraz adres jej siedziby, określane są jako dane Poziomu 1. Udzielają one odpowiedzi na pytanie o tożsamość podmiotu, czyli kto jest kim. LEI-Common Data File format (CDF) definiuje sposób raportowania przez podmioty nadające LEI swoich LEI i danych referencyjnych Poziomu 1. Został on pierwotnie opracowany przez Komitet Nadzoru Regulacyjnego ds. LEI i udostępniony do użytku przez wszystkie podmioty nadające LEI w sierpniu Następnie Global Legal Entity Identifier Foundation (GLEIF) przyjęła odpowiedzialność za utrzymywanie tego standardu i dalsze jego opracowywanie. Dane udostępniane z codziennym GLEIF Concatenated File i eksportami wyników wyszukiwania są zapewniane w tym formacie.

17 Poniższy diagram przedstawia pełną strukturę formatu, włącznie z definicjami treści dostarczanych danych.

18 Blok 2. Zakres na egzamin Przedstaw kategorie systemów informatycznych w odniesieniu do typów procesów biznesowych w organizacji. Scharakteryzuj kluczowe czynniki wpływające na jakość i efektywność systemów przetwarzających dane referencyjne. Omów na wybranym przykładzie zasady działania systemów wspierających przetwarzanie danych referencyjnych. Podaj przykładowe zastosowania identyfikatora LEI w obrocie na rynkach finansowych.

19 Blok 3 SYSTEMY INFORMATYCZNE G ŁÓWNYCH PROCESÓW BIZNESOWYCH INSTYTUCJI FINANSOWEJ

20 Zakres wykładu 1. Wprowadzenie 2. Architektura systemów informatycznych instytucji finansowych (enterprise architecture) 3. Systemy przetwarzające dane referencyjne (reference data) 4. Systemy wspierające główne (core) systemy biznesowe (front-end, transaction & reporting data) 5. Systemy użytkowane w procesach zarządczych (management) i wsparcia (supporting processes)

21 Case study: instytucja kredytowa (bank) Definicje Bankiem nazywamy instytucję, która: jest samodzielną jednostką organizacyjną; określa na podstawie własnych decyzji zakres swego działania, swą organizację wewnętrzną, globalną strategię i szczegółową politykę, podejmuje swobodnie decyzje operacyjne i ponosi za nie pełną odpowiedzialność finansową; prowadzi określoną działalność gospodarczą, obejmującą: przyjmowanie wkładów, dokonywanie rozliczeń pieniężnych i różnego rodzaju operacji finansowych, w tym udzielanie kredytów i poręczeń, lokowanie w sposób celowy zebranych środków; posługuje się właściwymi sobie, typowymi dla danej dziedziny działalności środkami i metodami działania; świadczy swe usługi odpłatnie i zmierza do osiągnięcia zysku oraz do powiększania własnych zasobów kapitałowych i posiadanego majątku. B.Kosiński, Podstawy zarządzania przedsiębiorstwem bankowym, w Współczesny bank (red.w.jaworski), Poltex, Warszawa 1998, s Jest firmą informatyczną posiadającą licencję na sprzedaż produktów finansowych Gartner, Konferencja CIO, Barcelona 2014

22 Specyfika (informacyjna) wymagań (instytucji finansowych) Porównywalność Niezawodność Elastyczność Wydajność Ekonomiczność Czas reakcji systemu Stabilność systemu Poufność Bezpieczeństwo Łatwość użytkowania Otwartość systemu

23 Rozwój technologii informatycznej na przykładzie bankowości Bankowość z uwagi na swój specyficzny charakter działalności była sferą przodującą w wykorzystaniu technologii informacyjnej do usprawnienia przepływu informacji. Produkty finansowe z samej swojej istoty są predestynowane do istnienia na rynku elektronicznym. Łatwo poddające się dematerializacji, abstrakcyjne, związane są głównie z wymianą informacji. Charakterystyczną cechą większości nowych produktów jest ich autonomiczny charakter: nie są one substytutem tego, co klient może znaleźć w oddziale, lecz tworzą zupełnie nową jakość. Rozwój IT determinował rozwój usług bankowych i sposób ich świadczenia J.Grzechnik.: Bankowość Internetowa. Internetowe Centrum Promocji, Gdańsk 2000

24 Bankowość elektroniczna pojęcia i typologia A.Janc oraz G.Kotliński uważają, że pojęcie bankowości elektronicznej związane jest z wykorzystaniem systemów informatyczno-komunikacyjnych do usprawnienia i przyspieszenia realizacji zleceń klientów banków, co prowadzi do przyspieszenia obiegu pieniądza bezgotówkowego. Według U.Swobody istotą bankowości elektronicznej jest bezpośredni kontakt klienta z ośrodkiem obliczeniowym w banku. Z kolei według B.Pilawskiego pojęcie elektronicznej bankowości odnosi się do produktów i usług bankowych opartych na przetwarzaniu i przesyłaniu danych w postaci cyfrowej, obejmującej teksty, dźwięki i obrazy. A.Janc, G.Kotliński, Wykorzystanie e-bankingu w obsłudze bankowej. Nowe usługi bankowe, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 2001, s.159. U. Swoboda, Bankowość detaliczna, CeDeWu, Warszawa 2000, s.191. B.Pilawski: Bankowość elektroniczna zagrożenia, ograniczenia i bariery rozwoju. Zastosowania rozwiązań informatycznych w bankowości. Mat. konferencyjne, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław 2000, str

25 Po co określać strategię dotyczącą systemów informacyjnych w organizacji? Strategia dot. Danych i IT jest niezbędna, aby powiązać cele biznesowe przedsiębiorstwa z zasobami technologicznymi i planami ich wdrożeń w organizacji. Strategia oparta jest na dokumentacji głównych procesów biznesowych firmy i przyjmowana jest w celu ich skutecznej, zgodnej z wymaganiami i efektywnej realizacji. Strategia musi uwzględniać wszystkie obszary działania organizacji, różnorodne systemy wprowadzające i przetwarzające informacje oraz zabezpieczać wymaganą jakość, efektywność i zgodność formalną wszystkich wytwarzanych produktów.

26 Strategia Informatyzacji Zakres 1. IT governance, IT human resources and IT process related goals 2. IT planning and specifications related goals 3. Data related IT goals 4. IT procurement related goals 5. IT systems and infrastructure related goals 6. Security related goals

27 Rola IT w organizacji Security Quality Change management Simplicity Efficiency

28

29 Metodyki stosowanych w procesie definiowania i wdrażania strategii informatycznej w przedsiębiorstwach zarządzanych procesowo Obszar Plan strategiczny IT Architektura IT Procesy IT Integracja komponentów IT Zarządzanie projektami IT Nazwa międzynarodowa Control Objectives for Information and related Technology (COBIT) Version 4.1 The Open Group Architecture Framework (TOGAF) Version 9 Information Technology Infrastructure Library (ITIL) Version 3 Service-Oriented Architecture, Blockchain Project Management Body of Knowledge (PMBOK Guide), CMMI, AIM, PRINCE2, wybrane inne metodyki wdrożeń IT

30 Wytyczne metodyki dla poszczególnych etapów projektu Etap projektu Definiowanie wymagań biznesowych Definiowanie architektury informatycznej Opracowanie specyfikacji funkcjonalnej Procedurya wyboru dostawców Wytyczne Odnoszenie wymagań do definicji głównych procesów biznesowych określonych w strategii przedsiębiorstwa oraz KPI kluczowych procesów firmy Definiowanie w odniesieniu do biznesowej potrzeby zarządzania zmianą i łatwości wprowadzania nowych rozwiązań technologicznych Definiowanie specyfikacji za pomocą diagramów przebiegu procesów biznesowych i modelu przepływu danych firmy Określenie wymagań przetargowych, bazując napotwierdzeniu zakresu i sposobu wsparcia docelowych procesów biznesowych przekazanych potencjalnym dostawcom Zasady zarządzania projektem Określenie zasad zarządzania projektem z uwzględnieniem doboru kluczowych uczestników projektu poprzez pryzmat ich roli w procesowym zarządzaniu organizacją Testy i akceptacja wdrożenia Oparcie procedury testów i akceptacji wdrożenia napotwierdzeniu prawidłowości realizacji procesów biznesowych wspartych przez wdrażany system

31 Co to jest Bitcoin i technologia blockchain? Czyli dlaczego nie wierzyć we wszystko to, co mówią???

32 Blok 3. Zakres na egzamin Podaj przykłady rozwoju systemów rozwijanych w wyniku: Potrzeb technologicznych (technology driven), Potrzeb zarządczych (management driven), Potrzeb użytkownika (user driven). Opisz główne elementy strategii IT Omów etapy wdrożenia strategii IT. Opisz proces wprowadzania zmiany w architekturze IT instytucji finansowej. Opisz możliwe zastosowania technologii blockchain w systemach informatycznych sektora finansowego.

33 Literatura: Chmielarz, W. (red.) (2016). Mobilne aspekty technologii informacyjnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. ISBN (online) Wojtkiewicz, K. (2016). From the business process to the stress test - EIOPA data governance concept. ; dostęp: 26/05/2017 Ziemba, E. (2016). Strategia i architektura IT. dostęp: 19/05/2017) Czarnecki, J. (2017). Blockchain i ochrona danych osobowych; dostęp: 19/05/2017); European Parliament has adopted a resolution on fintech. Blockchain among the main topics:

34 UNIWERSYTET WARSZAWSKI WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA Dziękuję za uwagę.