Przygotowanie lignocelulozy odpadowej do procesu spalania

Transkrypt

1 Pzygotownie lignocelulozy odpdowej do pocesu splni Jolnt ROBAK, Mcin JANUSZ, Aleksnde SOBOLEWSKI Instytut Chemicznej Pzeóbki Węgl, Zbze Posimy cytowć jko: CHEMIK 2012, 66, 5, Wpowdzenie Koplne pliw stłe: węgle kmienne i buntne, są ciągle głównym filem polskiej enegetyki. Złożeni pzyjętej w pzez Rdę Ministów Sttegii ozwoju enegetyki odnwilnej i wynikjące z niej dlsze zpisy legislcyjne, w tym uchwlon pzez Rdę Ministów Polityk enegetyczn Polski do 2030 oku (listopd 2009), są powodem osnącego zinteesowni źódłmi enegii odnwilnej. Zgodnie z osttnim pzywołnym dokumentem, udził pliw odnwilnych w bilnsie enegetycznym Polski powinien osnąć sukcesywnie do poziomu 15% w i 20% w W wunkch polskich głównym odnwilnym źódłem enegii jest bioms, definiown jko ( ) stłe lub ciekłe substncje pochodzeni oślinnego lub zwiezęcego, któe ulegją biodegdcji, pochodzące z poduktów, odpdów i pozostłości z podukcji olnej oz leśnej, tkże pzemysłu pzetwzjącego ich podukty, tkże części pozostłych odpdów, któe ulegją biodegdcji, oz zin zbóż niespełnijące wymgń jkościowych dl zbóż w zkupie intewencyjnym ( ) i zin zbóż, któe nie podlegją zkupowi intewencyjnemu [1]. Niezpzeczlne zlety óżnych odzjów biomsy, do któych nleżą pzede wszystkim tzw. zeow emisj oz odnwilność, często idą w pze z niekozystnymi z punktu widzeni ich użytkowni włściwościmi fizykochemicznymi. Nleżą do nich między innymi szeoki zkes i wysok zwtość wilgoci oz mł gęstość usypow, co z tym idzie stosunkowo niskie ciepło splni n jednostkę msy i objętości. Włściwości te są pzyczyną wielu poblemów logistycznych i technicznych. W związku z osnącym zinteesowniem biomsą jko pliwem, poszukiwne są nowe jej źódł. Widocznym efektem tych poszukiwń jest pojwienie się n polskim ynku zncznej ilości odpdów (z eguły pochodzących z Ukiny i Biłousi), nzywnych ścieem dzewnym lub lignocelulozą odpdową, będących odpdową biomsą lignocelulozową pohydolityczną poduktem ubocznym pzy podukcji fufulu lub biopliw płynnego. Efektywne wykozystnie lignocelulozy odpdowej uwunkowne jest jej pzetwozeniem do pliw fomownego, możliwego do stosowni w usztowych uządzenich gzewczych, w enegetyce zwodowej i ciepłownictwie. Poces fomowni jest bowiem metodą elimincji tkich niekozystnych włściwości lignocelulozy odpdowej, jk mł gęstość enegetyczn, duż podtność n ścienie i pylenie. Mteiły i metody bdń Mteił do bdń lignoceluloz pohydolityczn Jednym z podziłów biomsy jest podził n biomsę oślin konsumpcyjnych (spożywczych) i biomsę lignocelulozową (lignocellulosic biomss LCB) [2, 3], któ obejmuje ośliny wyłącznie enegetyczne oz olnicze i leśne pozostłości i mteiły odpdowe. Biomsę w fomie oślin konsumpcyjnych stnowią tdycyjne upwy spożywcze, tkie jk zboż, zepk, buki cukowe i inne okopowe. Podstwowymi skłdnikmi tych oślin są cuky i skobi. Biomsę lignocelulozową twozą tzy podstwowe skłdniki: celuloz, hemiceluloz, lignin. Źódłem pochodzeni biomsy lignocelulozowej są: pozostłości dzewne (pottczne, leśne i z pzemysłu ppieniczego) óżnoodne odpdy ppienicze pozostłości olnicze (np słom kukuydzin, pozostłości z buków cukowych) ośliny enegetyczne (np. wiezb, ślzowiec pensylwński i twy enegetyczne). Mteiłem w bdnich był lignoceluloz pohydolityczn (kj pochodzeni: Biłouś). Bdn lignoceluloz w fomie wyjściowej, bezpośednio po dostwie w big-bgch, był miesznką mteiłu o wyglądzie dobnych tocin dzewnych. Ciemniejszy lub jśniejszy odcień bwy świdczył o niejednoodności póbki otzymnej w ilości ok. 1 Mg. Włściwości fizykochemiczne uśednionej póbki lignocelulozy pohydolitycznej zpezentowno w Tblicy 1. Tblic 1 Włściwości fizykochemiczne lignocelulozy pohydolitycznej Anliz techniczn: Oznczenie Jednostk miy Wtość zwtość wody cłkowitej W t zwtość wody nlitycznej W zwtość popiołu A zwtość części lotnych V Anliz elementn: zwtość węgl C t zwtość wodou H t zwtość zotu N zwtość tlenu (obliczon) siki cłkowitej S t zwtość chlou Cl Wtość opłow: w stnie oboczym Q i w stnie nlitycznym Q i % m/m % m/m 20,6 4,3 8,0 60,30 54,0 5,09 0,18 28,27 0,46 < 0,005 kj/kg Ciepło splni Q s kj/kg W pzepowdzonej ocenie nlitycznej bdnej biomsy lignocelulozowej uwgę zwc kilk istotnych dl pliw wielkości. Ciepło splni bdnej póbki Q s, wynoszące kj/kg, jest wyższe, niż typowy zkes tego pmetu dl biomsy [4]. Z kolei wtość opłow Q i, ówn kj/kg, mieści się w zkesie chkteystycznym dl biomsy (dzewnej i niedzewnej) oz węgl buntnego [4, 5]. Zwtość siki cłkowitej S t w bdnej póbce, ówn 0,46% m/m, jest zdecydownie wyższ, niż w typowej biomsie dzewnej, odpowid czej poziomowi chkteystycznemu dl biomsy niedzewnej, ntomist bdzo nisk zwtość chlou Cl, poniżej 0,005% m/m, jest typow dl biomsy dzewnej [4, 6]. 436 n 5/2012 tom 66

2 W pzypdku siki, jej wysok zwtość może być pochodną wunków siedliskowych lub obóbki, jkiej poddwn był bioms lignocelulozow pzed złożeniem n pyzmę. Aby zniszczyć stuktuę lignocelulozy w celu wytwozeni z niej biopliw, stosuje się metody temochemiczne i biochemiczne, pzy czym jednym z etpów biochemicznych metod wytwzni biopliw płynnych jest hydoliz kwsow (stężonym lub ozcieńczonym kwsem sikowym) [7]. Ze względu jednk n bk infomcji dotyczących pochodzeni i histoii pzeóbki bdnej lignocelulozy odpdowej, nie możn jednozncznie stwiedzić, czy tk wysok zwtość siki jest zeczywiście efektem zstosowni hydolizy kwsowej. Włściwościmi suowc, istotnymi z punktu widzeni pocesu glomecji, są zwtość wilgoci i uzinienie. Zwtość wilgoci cłkowitej W t w mteile bdwczym wynosił 20,6% m/m. Obsewown, wspomnin wyżej niejednoodność póbki potwiedzł wcześniejsze doświdczeni IChPW z lignocelulozą pohydolityczną, w któej zwtość wilgoci pzekczł nwet poziom 60% m/m. Jednym z czynników decydujących o efektywności pocesu kompktowni jest ozkłd zinowy suowc. W pocesch bykietowni węgl obowiązuje eguł, że im mniejsze bykiety, tym niższ powinn być gón gnic ozdobnieni suowc węglowego, dl wszystkich mteiłów bykietownych powinn obowiązywć zsd dobieni skłdu zinowego zbliżonego do kzywej njwiększego upkowni Fulle [8]. Według kzywej Fulle, zwtość klsy zinowej wielkości od 0 do i = D/10 (gdzie D jest wymiem zien njwiększych) powinn wynosić ok. 1/3 cłkowitej ilości mteiłu sypkiego. Złożono, że w pocesie kompktowni odpdowej biomsy lignocelulozowej spełnione być powinny te sme zsdy dotyczące uzinieni suowc. Z nlizy wyników oznczeń ozkłdu zinowego bdnej ptii lignocelulozy (Rys. 1) wynik, że ozdobnienie tego suowc nie spełni pzytoczonego wyżej wymogu zwtości ok. 33% wgowych zien o śednicy poniżej 1,0 mm. Zwtość klsy zinowej od 0 do 1,0 mm (D/10 = 1,0) wynosi 81,4%. Pomimo bku fkcji większych, tk duże ozdobnienie mteiłu może zpewnić wysoki stopień upkowni cząstek. Mnkmentem mogą być wysokie stty, spowodowne pyleniem lub pzesypywniem się mteiłu suchego. Ps hyduliczn z tłokowym systemem zgęszczni BikSt typ o wydjności 200 kg/h i mksymlnym ciśnieniu psowni 18 MP jest podstwowym elementem pzemysłowej linii wytwzni bykietów dzewnych z tocin. W uządzeniu tym psowniu pod ciśnieniem 12 MP poddno dwie ptie suowc o óżnej zwtości wilgoci: lignocelulozę o zwtości wilgoci ok. 13% m/m (zgodnie z infomcjmi użytkownik pzedmiotowej linii podukcyjnej zwtość wilgoci cłkowitej w suowcu n poziomie 13% m/m jest zwtością optymlną) lignocelulozę o zwtości wilgoci 20,6 % m/m. Pelety z mteiłu do bdń wytwozono w gnultoze z mtycą pieścieniową typ PD-1 o wydjności nominlnej 0,4 do 1,2 Mg/h, podukcji Pzedsiębiostw Podukcyjno-Usługowego Mszyn i Uządzeń Rolniczych TESTMER Wszw SA (Rys. 2). Stosowne uządzenie jest pzykłdem gnulto z zmkniętą komoą gnulowni i ukłdem zgęszczjącym, skłdjącym się z cylindycznej, pefoownej mtycy i olek zgęszczjących. Podobnie jk w pzemysłowej psie hydulicznej, pelety otzymywno z suowc podsuszonego do zwtości wilgoci n poziomie ok. 13% m/m oz z suowc wyjściowego.. GRANULACJA 2012 b. Rys. 1. Anliz zinow lignocelulozy pohydolitycznej Stosowne techniki glomecji i metody oceny poduktu W bdnich wytwzni pliw fomownego z lignocelulozy pohydolitycznej wykozystno bezlepiszczowy poces glomecji ciśnieniowej elizownej w lbotoyjnej psie stompoowej oz w bykiecice hydulicznej i gnultoze z mtycą pieścieniową. Bdni bykietowni w skli lbotoyjnej elizowne były w psie stompoowej PW-1 o objętości fomy 60 cm 3. Ps umożliwi wytwznie pojedynczych bykietów w ksztłcie wlc o śednicy 35 mm i wysokości zleżnej od jkości ( ściśliwości ) psownego mteiłu i pzyłożonego ciśnieni psowni. Psowniu poddno lignocelulozę pohydolityczną o wilgotności wyjściowej (20,6% m/m), stosując ciśnienie psowni 4, 6, 8 i 10 MP. Rys. 2. Gnulto z mtycą pieścieniową typ PD-1 widok ogólny części oboczej; b otwty ukłd zgęszczjący: mtyc pieścieniow-olki zgęszczjące Wytwozone bykiety poddno ocenie wytzymłości n zzucnie i nsiąkliwości wodnej. Wytzymłość n zzucnie okeślno, zzucjąc bykiety z wysokości 1 m n stlową płytę i okeśljąc ilość zzutów, któe nie powodują ich degdcji. Ozncznie nsiąkliwości wodnej pzepowdzono zgodnie z nomą PN-G-04652: 1997 Pliw fomowne. Ozncznie nsiąkliwości i wodoodponości. n 5/2012 tom

3 Jko mieniki jkości peletów otzymnych z lignocelulozy pohydolitycznej pzyjęto dw pmety mechniczne: wytzymłość wstwy peletów n ścisknie oz ścienie metodą bębnową, tkże nsiąkliwość wodną. Ozncznie wytzymłości n ścisknie pzepowdzono n podstwie poceduy włsnej, polegjącej n pomize siły, któ wywt osiowo n góną powiezchnię wstwy gnultu o wysokości H = 270 mm spowoduje zmniejszenie tej wysokości o 20 mm i odniesieniu tej siły do pol pzekoju popzecznego wstwy gnultu. Do oznczeni wytzymłości n ścienie zdptowno nomę PN-G Pliw fomowne. Ozncznie wytzymłości mechnicznej metodą bębnową. Metod poleg n mechnicznej obóbce póbki gnultu w stlowym bębnie obotowym o śednicy wewnętznej d = 225 mm (wyposżonym w dw symetycznie usytuowne żeb), zwżeniu po obóbce ilości peletów niepzechodzących pzez sito o oczkch 3 mm i odniesieniu tej ilości do cłkowitej msy póbki poddwnej obóbce mechnicznej. Oznczenie wykonuje się po 100 (W 100 ) i 500 (W 500 ) obotch bębn. W celu oznczeni nsiąkliwości wodnej peletów zdptowno metodę stosowną w cytownej wyżej nomie PN-G-04652: Oznczeniu poddno 1 dm 3 peletów umieszczonych pod lustem wody w pefoownym pojemniku. Wyniki bdń Pmetem zmiennym w bdnich elizownych w lbotoyjnej psie stompoowej było zstosowne ciśnienie psowni. Ocenę otzymnych bykietów pod kątem wytzymłości n zzucnie wykonno bezpośednio po ich wytwozeniu (wytzymłość piewotn), nstępnie po jednej, tzech i siedmiu dobch od wytwozeni. Wyniki pzepowdzonych testów pzedstwiono n Rysunku 3. po siedmiu dobch sezonowni w wunkch ntulnych pod zdszeniem, są poduktem finlnym wyniki oznczeni wytzymłości n zzucnie poównno n Rysunku 4 z wynikmi uzysknymi dl bykietów po 7 dnich sezonowni. Rys. 4. Poównnie wpływu obóbki końcowej bykietów (sezonownie/suszenie) n ich wytzymłość n zzucnie Nie zobsewowno jednozncznej tendencji w zminch wytzymłości n zzucnie bykietów suszonych i sezonownych. Dl bykietów otzymnych pzy ciśnieniu psowni 8 MP poces suszeni wydje się z tego punktu widzeni kozystniejszy (wytzymłość jest o ok. 28% wyższ, niż wytzymłość bykietów sezonownych), ntomist dl bykietów otzymnych pzy ciśnieniu psowni 10 MP wytzymłość bykietów suszonych jest tk sm, jk bykietów sezonownych. We wszystkich jednk pzypdkch intensywne suszenie bykietów spowodowło w wyniku szybkiej migcji wilgoci powiększenie się wszystkich ys i pęknięć n ich powiezchni. Efektem pób pzepowdzonych n pzemysłowej linii bykietowni z bykieciką tłokową było uzysknie dwóch ptii bykietów o ksztłcie wlc o śednicy ok. 50 i długości ok. 100 mm (Rys. 5). Z suowc podsuszonego do zwtości wilgoci ok. 13% m/m otzymno bykiety o mniej spęknej powiezchni, któych wytzymłość piewotn wynosił 15 zzutów. Wytzymłość piewotn bykietów z suowc o zwtości wilgoci 20,6% m/m wynosił 13 zzutów, n ich powiezchni obecne były liczne, popzeczne i wzdłużne pęknięci. Po siedmiodniowym okesie sezonowni śedni wytzymłość bykietów n zzucnie niezncznie spdł do 13 zzutów dl bykietów z suowc podsusznego i 12 zzutów dl bykietów z suowc piewotnego. Rys. 3. Wytzymłość n zzucnie bykietów z psy stompoowej w zleżności od zstosownego ciśnieni psowni Dl mteiłu o wilgotności 20,6% m/m poddwnego bykietowniu w psie stompoowej, ciśnieni psowni 4 i 6 MP okzły się niewystczjące dl wytwozeni bykietów o twłej stuktuze. Dopieo ciśnienie psowni 8 oz 10 MP umożliwiły wytwozenie twłych mechnicznie poduktów. Zobsewowno, że wytzymłość bykietów mleje w czsie sezonowni w stosunku do ich wytzymłości piewotnej, stbilizując się po ok. tzech dobch sezonowni. Pzyczyną tkiego stnu jest odpownie w tym czsie części wilgoci, któ twoząc mostki wodne spjł cząstki bykietownego mteiłu. Jednocześnie bk w miesznce innego spoiw, mogącego z czsem twozyć twłe powiązni między cząstkmi mteiłu, nie kompensowł spdku wytzymłości spowodownego ubytkiem wody. W celu okeśleni sposobu końcowej obóbki bykietów pzepowdzono póbę ich suszeni bezpośednio po wytwozeniu. Wytwozone bykiety poddno suszeniu w tempetuze 60 C w czsie 1 godziny. Pzyjmując, że wysuszone bykiety, podobnie jk bykiety Rys. 5. Bykiety wytwozone n pzemysłowej linii bykietowni biomsy 438 n 5/2012 tom 66

4 Peletyzownie lignocelulozy pohydolitycznej w gnultoze z mtycą pieścieniową pozwoliło uzyskć podukty o włściwościch mechnicznych (po siedmiu dnich sezonowni) pzedstwionych w Tblicy 2. Tblic 2 Włściwości mechniczne peletów z lignocelulozy pohydolitycznej Zwtość wilgoci w suowcu, % m/m Wytzymłość n ścisknie, MP Włściwości mechniczne peletów Wytzymłość n ścienie W 100, % m/m Wytzymłość n ścienie W 500, % m/m ok. 13 0,716 83,3 51,0 20,6 1,324 99,2 97,1 Pelety z lignocelulozy o zwtości wilgoci ok. 13% m/m chkteyzowły się młą wytzymłością mechniczną n ścisknie i n ścienie. W wyniku obóbki w bębnie obotowym, już po 100 obotch 16,7% m/m peletów uległo stciu do uzinieni poniżej 3 mm, ntomist po 500 obotch było to już 49% m/m ptii bdnego mteiłu. Zdecydownie lepszymi wlomi mechnicznymi chkteyzowły się pelety wytwozone z lignocelulozy o zwtości wilgoci 20,6% (Rys. 6). Poz kozystniejszymi włściwościmi mechnicznymi, sm poces peletyzcji pzebiegł zncznie spwniej pzy użyciu suowc o wyższej wilgotności. Mteił podsuszony uległ bowiem intensywnemu ścieniu w elementch oboczych gnulto, co skutkowło obniżeniem wydjności pocesu. Rys. 6. Pelety z lignocelulozy pohydolitycznej o zwtości wilgoci 20,6% m/m Bdni nsiąkliwości wytwozonych bykietów i peletów wykzły bk odponości tego mteiłu n dziłnie wody. Nom PN-G-04652: 1997 pzewiduje, że oznczenie nsiąkliwości i wodoodponości wykonuje się po 24 godzinch pełnego znuzeni bdnej póbki w wodzie. Jedynie pelety oz bykiety otzymne z suowc zwiejącego 20,6% m/m wilgoci zchowły po tym czsie swój ksztłt, jednk osypywły się po wyciągnięciu ich z wody. Podsumownie Chkteystyczną cechą OZE w postci biomsy jest znczne teytoilne ozposzenie miejsc jej pozyskiwni, zmienne włściwości fizykochemiczne oz nisk gęstość enegetyczn (ilość enegii skumulownej w jednostce objętości). Poz piewszą z wymienionych cech, pozostłe odnoszą się ównież do lignocelulozy pohydolitycznej, któej zmienn wilgotność oz niski cięż usypowy nstęczją szeegu poblemów ntuy technologicznej, tkże logistycznej. Metodą n popwę ekonomicznej efektywności wykozystni tego typu mteiłu jest jej pzetwozenie do pliw fomownego, możliwego do stosowni w indywidulnych uządzenich gzewczych, w enegetyce zwodowej i ciepłownictwie. Bezlepiszczowe fomownie lignocelulozy odpdowej elizowć możn techniką bykietowni lub peletyzowni. Dobó uządzeni i techniki kompktowni uzleżniony powinien być od docelowego kieunku i uządzeni enegetycznego, w któym wytwozone pliwo fomowne zostnie zużytkowne. Wielk enegetyk, bzując n kotłch pyłowych, ozdbni dostczne jej pliwo, dltego też zinteesown jest pliwem biomsowym o zwiększonej gęstości enegetycznej, możliwym do ozdobnieni w stosownych uządzenich ozdbnijących. Dl odbioców indywidulnych, stosujących nowe ozwiązni kotłów z utomtycznym podwniem pliw, pzydtne jest pliwo w postci peletów o dobej wytzymłości mechnicznej. Z kolei odbiocy dysponujący piecmi i kotłmi usztowymi zinteesowniu mogą być pliwem fomownym w postci bykietów. Z punktu widzeni pocesu glomecji óżnymi technikmi, njistotniejszą włściwością lignocelulozy pohydolitycznej jest jej wilgotność i uzinienie. Z doświdczeń włsnych wynik, że zwtość wilgoci w pzedmiotowym mteile jest óżn i może wynosić od kilkunstu do kilkudziesięciu % m/m. Poniewż jest to mteił odpdowy, ównież jego uzinienie i czystość mechniczn stnowią poblem technologiczny: poz óżnego ozmiu cząstkmi lignocelulozy, w mteile n niezbezpieczonym odpowiednio skłdowisku mogą pojwić się obce znieczyszczeni mechniczne. Resumując: lignoceluloz pohydolityczn chkteyzuje się bdzo dużą niejednoodnością (óżn wilgotność w bdzo szeokim pzedzile, możliwość mechnicznych wtąceń), jest mteiłem spężystym i nie wykzuje włściwości wiążących. Do jej glomecji nleży stosowć wysokie ciśnieni psowni, pzy odpowiednio dobnym poziomie zwtości wilgoci w suowcu otzymne podukty chkteyzują się dobymi wlomi mechnicznymi, jednkże ich mnkmentem jest bk odponości n dziłnie wody, pzekłdjący się w pktyce n bk odponości n dziłnie czynników tmosfeycznych. Enegetyczne wykozystnie lignocelulozy pohydolitycznej może być jedną z dóg uzupełnini kjowych zsobów odnwilnych źódeł enegii i elizcji zobowiązń Polski, dotyczących zwiększeni ich udziłu w bilnsie enegetycznym kju. Jk kżde ozwiąznie gospodcze, tk i to musi być jednk efektywne pod względem ekonomicznym. Nleży mieć świdomość, że poces podukcji pliw fomownego, to nie tylko koszty związne z smym kompktowniem suowc, le ównież koszty jego tnspotu, suszeni, pzesiewni i sezonowni podukt gotowego. Bioąc pod uwgę wspomniny wyżej szeoki zkes wilgotności, jką chkteyzuje się lignoceluloz pohydolityczn, nleży mieć świdomość, że opecją njistotniej wpływjącą n koszt wytwzni poduktu finlnego jest suszenie suowc. GRANULACJA 2012 n 5/2012 tom

5 Litetu 1. Rozpoządzenie Minist Gospodki z dn. 14 siepni wz z późniejszymi zminmi w spwie szczegółowego zkesu obowiązków uzyskni i pzedstwieni domozeni świdectw pochodzeni, uiszczeni opłty zstępczej, zkupu enegii elektycznej i ciepł wytwozonych w odnwilnych źódłch enegii oz obowiązku potwiedzni dnych dotyczących ilości enegii elektycznej wytwozonej z odnwilnym źódle enegii, Dz. U. N 156/2008, poz Rpot IAC Lighting the Wy: Towd Sustinble Enegy Futue, www. intecdemycouncil.net/?id= Budzyński W., Bielski S.: Suowce enegetyczne pochodzeni olniczego. Cz. II. Bioms jko pliwo stłe (Atykuł pzeglądowy), Act Sci. Pol. Agicultu 2004, 3 (2), Bątoek-Gies N., Jgustyn B.: Zwtość chlou w biomsie stłej stosownej dl celów enegetycznych. Ochon Śodowisk i Zsobów Ntulnych 2009, 40, Komoowicz M., Wóblewsk H., Pwłowski J.: Skłd chemiczny i włściwości enegetyczne biomsy z wybnych suowców odnwilnych. Ochon Śodowisk i zsobów Ntulnych 2009, 40, 402& Kól D., Łch J., Poskobko S.: Plnt biomss nd some wste-deived fuels: hevy metls kontent; w: Systemy, technologie i uządzeni enegetyczne, p. zbioow pod ed. J. Tle. Wydwnictwo Politechniki Kkowskiej, Kków 2010, Szymczyk E.: Stn bdń i pespektywy wdożeń technologii do podukcji bioetnolu pliwowego z suowców lignocelulozowych. pcedyplomowe/pc10/ewelinszymczykpcmg.pdf 8. Podnik Gónik, tom V, Wydwnictwo Śląsk, Ktowice D inż. Jolnt ROBAK Absolwentk Wydziłu Inżynieyjno-Ekonomicznego Akdemii Ekonomicznej we Wocłwiu, specjlność: inżyniei i ekonomik pzemysłu chemicznego. Pc doktosk z dziedziny ekstkcji ndkytycznej zelizown w Wojskowej Akdemii Technicznej w Wszwie. Od pcownik Instytutu Chemicznej Pzeóbki Węgl w Zbzu. Aktulnie diunkt w Centum Bdń Technologicznych IChPW. Główne obszy kompetencji: technologi chemiczn, pliw zwiesinowe, pocesy kompktowni, ekonomik pzemysłu, ekstkcj ndkytyczn. W doobku nukowym m szeeg pc bdwczych, współutostwo 5 monogfii nukowych, pond 25 publikcji kjowych i zgnicznych, pond 30 pc pezentownych n konfeencjch nukowych oz pzyznne ptenty i zgłoszeni ptentowe. Mg inż. Mcin JANUSZ ukończył Wydził Chemiczny Politechniki Śląskiej w Gliwicch (2008) specjlność Mkokieunek: Technologi i Inżyniei Chemiczn. Od pcownik Instytutu Chemicznej Pzeóbki Węgl w Zbzu. Aktulnie inżynie w Centum Bdń Technologicznych. Głównym obszem kompetencji jest koksownictwo, pocesy kompktowni oz pocesy zgzowni i oxy-splni pliw stłych. D inż. Aleksnde SOBOLEWSKI ukończył Wydził Chemiczny Politechniki Śląskiej w Gliwicch (1986), specjlność inżyniei chemiczn. Pcę doktoską (inżyniei chemiczn) obonił w n Politechnice Śląskiej. Od pcuje w Instytucie Chemicznej Pzeóbki Węgl w Zbzu, ktulnie n stnowisku Zstępcy Dyekto Instytutu ds. Bdń i Rozwoju. Jest członkiem Polskiej Komisji Stndyzcyjnej, ekspetem Polskiej Izby Ekologii (odzysk odpdów) oz członkiem Euopejskiego Komitetu Koksowniczego. Głównym obszem kompetencji jest koksownictwo oz temiczne pzetwóstwo odpdów (splnie, pioliz, zgzownie). Jest utoem kilku monogfii, pond 100 publikcji nukowych (polsko-, ngielsko-, niemieckoi osyjskojęzycznych) oz wielu ptentów. VIII Międzynodow Konfeencj Nukow Chomtogfi Jonow 2012 Instytut Podstw Inżynieii Śodowisk PAN w Zbzu oz Śląsk Wyższ Szkoł Zządzni im. Gen. J. Ziętk w Ktowicch we współpcy z fimą Metohm Polsk ognizują VIII Międzynodową Konfeencję Nukową Chomtogfi Jonow 2012, któ odbędzie się w Śląskiej Wyższej Szkole Zządzni im. gen. J. Ziętk Ktowicch w dnich kwietni W mch Konfeencji zostną wygłoszone efety i komunikty dotyczące podstw teoetycznych chomtogfii jonowej oz metod pokewnych i ich pktycznych zstosowń w nlizie póbek ciekłych, stłych i gzowych. W tkcie Konfeencji odbędzie się sesj posteow oz wystw spzętu i kcesoiów do chomtogfii jonowej. Konfeencj jest desown do wszystkich obecnych i pzyszłych użytkowników chomtogfów jonowych, w szczególności do pcowników jednostek nukowo-bdwczych, uczelni wyższych, stcji uzdtni wód, jednostek monitoujących stn śodowisk. Wzoem lt ubiegłych pzewidujemy wydnie pzed konfeencją monogfii Chomtogfi Jonow Bioąc pod uwgę niewielką liczbę polskojęzycznych publikcji z tego zkesu stnowią one wżne źódło infomcji dl wszystkich zjmujących się zstosownimi chomtogfii jonowej. Bezpłtne egzemplze tych monogfii będą dostępne podczs konfeencji. Udził w konfeencji jest bezpłtny. Ogniztozy zpewniją mteiły konfeencyjne, w tym monogfię z pcmi ndesłnymi pzez Autoów oz cteing w pzewch piewszego i dugiego dni konfeencji. Ze względu n kótki cykl wydwniczy, Autozy poszeni są o ndsyłnie pc z zkesu chomtogfii jonowej i technik pokewnych n des michlski@ipis.zbze.pl (w języku polskim lub ngielskim) w niepzekczlnym teminie do 15 lutego Komunikt ze szczegółowym pogmem konfeencji zostnie ozesłny i zmieszczony n stonch www. swsz.ktowice.pl oz do 5 kwietni Kontkt: Instytut Podstw Inżynieii Śodowisk PAN ul. M. Skłodowskiej-Cuie 34, Zbze tel. (032) wew.218, fx. (032) E-mil: michlski@ipis.zbze.pl ( 440 n 5/2012 tom 66