Przeglądy potencjału zarządzania

Transkrypt

1 Przeglądy potencjału zarządzania bezpieczeństwem drogowym Metodologia oraz międzynarodowe i polskie doświadczenia Banku Światowego Seminarium GAMBIT 2012 Gdańsk, 26 kwietnia 2012 Radosław Czapski przy współudziale Jarosława Giemzy, Kate McMahon, Said Dahdah WORLD BANK 1

2 Treść prezentacji Wprowadzenie/Bank Światowy-GRSF Metodyka Banku Światowego-GRSF Przegląd potencjału: dobre praktyki i przykłady rekomendacji Przegląd potencjału: przykład Warszawy Podsumowanie WORLD BANK 2

3 Wprowadzenie Bank Światowy - GRSF WORLD BANK 3

4 Grupa Banku Światowego IBRD IDA IFC MIGA ICSID o Organizacja Międzynarodowa non-profit: specjalistyczna agenda Narodów Zjednoczonych zarządzana niezależnie utworzona w 1944 r., aby wspierać odbudowę Europy i Japonii ze zniszczeń drugiej wojny światowej własność 186 państw członkowskich (Polska jest państwem założycielskim, wycofała się w 1950, wstąpiła ponownie w 1986) Jedno z największych na świecie źródeł pomocy rozwojowej (w roku finansowym 2011, wartość pomocy w formie pożyczek to ponad 30 miliardów dolarów) WORLD BANK 4

5 Global Road Safety Facility - GRSF Mechanizm bezzwrotnego finansowania stworzony w 2006 Banku Światowym roku jako globalny program wspierania bezpieczeństwa drogowego. Dostępne fundusze ok. 20,7 mln USD ( ), a obecnie, w obliczu rosnącego zapotrzebowania, podejmowane są starania o zwiększenie skali finansowania. Wspierane są działania na poziomie globalnym, regionalnym i krajowym w celu przyspieszenia i zintensyfikowania wysiłków podejmowanych w krajach o niskich i średnich dochodach w zakresie rozwoju potencjału naukowego, technologicznego i zarządczego oraz przygotowania i realizacji skutecznych i efektywnych kosztowo programów poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Działania obejmują wsparcie dla kluczowych globalnych partnerów: Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) Globalne Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego (Global Road Safety Partnership) Międzynarodowy Program Oceny Ryzyka na Drogach (irap) np. w Argentynie i Peru Przykłady analiz potencjału zarządczego w zakresie brd: Serbia poziom krajowy Indie: stan Gujarat - poziom regionalny Polska: Warszawa poziom lokalny/miejski WORLD BANK 5

6 Cele GRSF Wzmocnić potencjał w skali globalnej, regionalnej i krajowej w celu uzyskania trwałego zmniejszenia liczby ofiar śmiertelnych i obrażeń w wypadkach drogowych Wywołać wzrost nakładów inwestycyjnych na działania na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego Zintensyfikować transfer wiedzy Promować nowatorskie rozwiązania w zakresie infrastruktury w celu poprawy bezpieczeństwa ruchu mieszanego i ruchu drogowego uczestników przemieszczających się z różnymi prędkościami WORLD BANK 6

7 Metodyka Banku Światowego - GRSF WORLD BANK 7

8 Podstawy podejścia Banku Światowego - GRSF Bezpieczeństwo drogowe można wyprodukować, tak jak każdy inny produkt czy usługę. Kluczowy wpływ na proces produkcji ma system zarządzania. W systemie zarządzania można wyróżnić trzy odrębne poziomy: (1) funkcje zarządzania instytucjonalnego, które prowadzą do (2) interwencji, które z kolei prowadzą do (3) rezultatów. tó Tymczasem dyskusje na temat poprawy brd często obracają się wyłącznie wokół interwencji (projektów/działań). WORLD BANK 8

9 System zarządzania bezpieczeństwem Źródło: Institutional Arrangements for Road Safety Management, A Manual for Decision-Makers and Practitioners, The World Bank, Washington DC WORLD BANK 9

10 Przegląd - rezultat dobrej praktyki międzynarodowej Przegląd zdolności zarządczych w dziedzinie bezpieczeństwa ruchu drogowego g stanowi niezbędny ę pierwszy krok w ramach zalecanej realizacji procesu na szczeblu krajowym / wojewódzkim / gminnym, przedstawionego w światowym y raporcie dot. zapobiegania obrażeniom w ruchu drogowym (World Report on Road Injury Prevention, 2008). Stanowi międzynarodową ugruntowaną dobrą praktykę i niezbędny pierwszy krok w tworzeniu lub analizowaniu podejścia stosowanego na szczeblu krajowym / wojewódzkim / gminnym; jest ona np. rekomendowana przez OECD w raporcie zat. Opcja zerowa ( Towards Zero, 2008). WORLD BANK 10

11 Cele przeglądów Określenie zintegrowanych, wielosektorowych ram dialogu z partnerami na szczeblu krajowym / wojewódzkim / gminnym prowadzących do realizacji programu inwestycji na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego. Ocena stopnia, w jakim władze rządowe / samorządowe identyfikują się z wynikami w zakresie bezpieczeństwa i czują się za te wyniki odpowiedzialne, a także zdefiniowanie podstawowych obowiązków instytucjonalnych i podziału zadań. Doprowadzenie do oficjalnego porozumienia co do i sposobów wyeliminowania słabych punktów w zarządzaniu brd. WORLD BANK 11

12 Przegląd funkcji zarządczych Przegląd bada siedem niezbędnych funkcji zarządzania instytucjonalnego brd: Koncentracja na wynikach Koordynacja Legislacja Alokacja środków i zasobów Promocja Monitorowanie i ocena Badania i transfer wiedzy WORLD BANK 12

13 Przegląd dpotencjału ł BRD: dobre praktyki i przykładowe rekomendacje WORLD BANK 13

14 Zakres odpowiedzialności i uprawnień dobre praktyki W krajach stosujących dobre praktyki wyraźnie widać spójność działań systemu władzy publicznej, z jasno określonymi celami i zadaniami poszczególnych agencji pracujących nad poprawą bezpieczeństwa, działającymi wspólnie na rzecz realizacji założonych celów pod przewodnictwem agencji prowadzącej. ą Bez właściwie zdefiniowanego zakresu odpowiedzialności i uprawnień do działania a a problem pozostanie os nierozwiązany. WORLD BANK 14

15 Rola Instytucji Wiodącej - dobre praktyki ki Dobre międzynarodowe praktyki wskazują na konieczność wytypowania publicznej instytucji wiodącej, która będzie kierować działaniami brd korzystając z posiadanej władzy w zakresie: - podejmowania decyzji -zarządzania zasobami (szczególnie finansowymi) - koordynowania działań instytucji publicznych. Konieczne jest wsparcie polityczne na jak najwyższym y szczeblu dla skutecznej realizacji funkcji Instytucji Wiodącej. WORLD BANK 15

16 Przykładowe rekomendacje: funkcje zarządcze brd Zidentyfikować, gdzie stabilna i kompetentna Instytucja Wiodąca mogłaby zostać umiejscowiona, opracować jej strukturę i podjąć odpowiednie decyzje Opracować strategię bezpieczeństwa drogowego i plan działań oraz finansowania we współpracy ze wszystkimi zainteresowanymi stronami. Promować cele bezpieczeństwa drogowego i generować wsparcie zainteresowanych stron i użytkowników dróg. Zaplanować harmonogram planowej oceny i uaktualniania strategii bezpieczeństwa drogowego. WORLD BANK 16

17 Przykładowe rekomendacje: koncentracja na wynikach Określić ambitne lecz realistyczne cele w zakresie redukcji liczby ofiar i innych parametrów do roku 2015 i 2020 przy założeniu aktywnej polityki w tym zakresie Opracować zunifikowaną bazę danych o wypadkach i ofiarach wypadków drogowych oraz mechanizmy jej aktualizacji i kontroli jakości i stworzyć potencjał analizy danych w celu prowadzenia monitoringu oraz prognoz. Sformułować zestaw wskaźników do monitorowania wyników w zakresie bezpieczeństwa drogowego poza podstawowymi danymi o ofiarach, np. wskaźniki stosowania pasów bezpieczeństwa czy kasków, pomiary prędkości, prowadzenia pojazdów pod wpływem alkoholu czy narkotyków WORLD BANK 17

18 Przegląd potencjału ł BRD przykład Warszawy WORLD BANK 18

19 Na czym koncentrował się przegląd Identyfikacja priorytetów bezpieczeństwa oraz potrzeba stworzenia podejścia opartego na faktach i danych. Przegląd potencjału zarządzania bezpieczeństwem oraz organizacji bezpieczeństwa drogowego. Identyfikacji problemów krajowych, które wpływają ł na bezpieczeństwo ń drogowe w Warszawie. WORLD BANK 19

20 Przykład Warszawa: Trendy w zakresie liczby ofiar wypadków Rok Liczba wypadków drogowych Liczba Zmiana w Liczba ofiar Zmiana w rannych % śmiertelnych % ,344 2, ,007 2, ,932 2, ,805 2, ,535 1, ,660 2, ,694 2, ,561 1, ,450 1, , ,074 1, , WORLD BANK 20

21 Przykład Warszawa: stan bezpieczeństwa ń drogowego Chociaż bezpieczeństwo drogowe w Warszawie uległo poprawie w ostatniej dekadzie wydaje się, że trend ten mógł ulec trwałemu zatrzymaniu. Nastąpił znaczny wzrost liczby ofiar śmiertelnych w roku 2011 w stosunku do roku 2010; Koncentracja wypadków powodujących obrażenia w dzielnicach centralnych; Główne problemy: piesi, prędkość i w mniejszym stopniu alkohol; WORLD BANK 21

22 Warszawa: Przykłady rekomendowanych działań Powołać Instytucję Wiodącą: mianować (kadencyjnego?) kierownictwo, stworzyć mechanizmy koordynacji i uzgodnić zakres odpowiedzialności z kluczowymi instytucjami, opracować program pracy na pierwszy rok działania Instytucji Wiodącej. Opracować wieloletnią Strategię BRD i Plan Wdrożenia: przyjąć wizję bezpieczeństwa drogowego oraz określić długofalowe cele i wskaźniki rezultatów, stworzyć Strategię i Plan Wdrożenia oraz mechanizmy monitorowania i oceny. Usprawnić system danych dla potrzeb monitorowania BRD: Opracować spójny zestawu wskaźników podstawowych (np. miejsca wypadków, rodzaje, przyczyny) i uzupełniających (np. wskaźniki stosowania pasów bezpieczeństwa, kasków rowerowych), procedury uaktualniania informacji i wymiany danych, udostępniać publicznie dane źródłowe WORLD BANK 22

23 Podsumowanie WORLD BANK 23

24 Wyzwania instytucjonalne związane z brd w Polsce Wskazywana jest ograniczona moc wykonawcza i aktywność wielu istniejących formalnie Rad Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego funkcjonujących w Polsce ogranicza chęć i zdolność samorządów do przyjęcia systemowego podejścia do bezpieczeństwa drogowego (rekomendowanego w Wytycznych Banku Światowego - GRSF). Czy można stworzyć skuteczny system zarządzania bezpieczeństwem drogowym (krajowy i samorządowy), który przyniósłby poprawę, pomimo (chwilowego?) braku przywództwa na poziomie krajowym lub regionalnym? WORLD BANK 24

25 Bank Światowy jest gotów do dalszego zaangażowania w Polsce -Poziom samorządowy (regionalny lub miejski): - przeglądy regionalne lub miejskie - pomoc w przygotowaniu lub uaktualnianiu strategii i programów poprawy BRD (GAMBIT-y samorządowe?) -Poziom krajowy: - przegląd potencjału zarządczego (pod auspicjami KRBRD?) - pomoc w przygotowaniu lub uaktualnianiu strategii i programów poprawy BRD (krajowy GAMBIT 2013+) WORLD BANK 25

26 Dziękuję za uwagę Radosław Czapski Bank Światowy Tel: przy współudziale Jarosława ł Giemzy Kate McMahon Said Dahdah WORLD BANK 26